SpOXt.
Ik schilder mooie dingen.
De avonturen van BIM en BAM
WEK DE GAL
IN UW LEVER OP
Minder validen leren schoenen stikken
PUROL doet Uw huid Goed!
HET WAPEN
BREECK
DE ECHO VAN HET ZUIDEN VAN VRIJDAG 5 JUNI 1953
GERARD GERRITS 60 JAAR
Dr. Muntendam opende speciale
werkinrichting in Den Bosch.
2e klas.
Op het stille vriendelijke slot van Jhvr. de Roy van Zuydewijn-
van der Does de Willebois aan de Hoogevaart te Capelle, waar
boven de hoge loverbomen hun suizende fluistergesprekken houden
en deze nooit aflatende gespreken zijn het enige wat men daar
hoort, schildert Gerard C. J. Gerrits. Gelijk zijn hoge patriar
chale gestalte, met de markante kop en de golvende baard volko
men thuis is iii de grote vertrekken, waar de wapenschilden han
gen van roemruchte geslachten en waar grote telgen uit deze ge
slachten staren vanaf hun strenge schilderijen, zo convenieert
ook zijn schilderen met de omgeving, waarin hij schept; zijn schil
derijen hebben de rust en de vriendelijke lichtheid van het land
rondom, zij zijn niet luidruchtig, maar bezonken en stil, zoals het
slot daar in 't overdadige groen van dit voorjaar te dromen ligt en
zij hechten aan de onvergankelijke waarden der onvervalste
schoonheid, hetgeen bijna niet anders kan, wanneer men de om
geving ziet, waarin zij worden geboren.
EEN BEKWAAM ETSER.
Gerard C, J. Gerrits, zoals hij
zijn schilderijen signeert, wordt
Vrijdag 60 jaar; het is allerminst 'n
reden, zegt hij, voor feest; men
wordt ieder jaar maar ouder en als
ik 'ns terug kijk, heb ik pas zo'n
beetje gedaan! Later in het gesprek
zal hij echter moeten toegeven dat
hij al heel wat linnen en al heel
wat muren heeft „vuil gemaakt".
Inderdaad, Gerard Gerrits heeft
zijn brood absoluut niet in ledigheid
gegeten. Zijn leven tot nog toe is
één dienen geweest van de kunst;
eenmaal in dienst van deze bemin
nelijke heerseres, heeft hij zich ge
heel gegeven aan de schone, maar
moeilijke, niet altijd even dankbare
taak, waarvoor deze meesteresse
haar dienaren stelt.
In zijn jeugd reeds wilde Gerard
Gerrits zich aan haar dienst gaan
wijden; bezorgcle ouders echter
weerhielden hem. Maar wie een
maal door de Muze is gekust, voelt
dit teken van genegenheid steeds
in hem branden en weet zich door
dit teken gewijd voor een hogere
roeping, dan voor boomkweker.
En Gerard Gerrits ging naar de
Academie in Den Bosch en studeer
de daar onder de bekwame leiding
van Huib Luns en Piet Slager; hij
ging naar Jan v. Vught-Thijssen die
hem opleidde in het etsen; hij werk
te bij zijn oudere broer die, naast
een kunstenaar in hart en ziel, ook
een groot kenner was van het Hei
lige Land en die zich een groot
naam verwierf door zijn werk op de
Heilige Landstichting in Nijmegen.
Hij bekwaamde zich in de grafische
kunsten, zoals het lithograferen, 't
houtsnijden, hij ontwikkelde zijn
etstechniek, maakte van zichzelf 'n
bekwaam glazenier en langzamer
hand kwamen de opdrachten: illus
traties, schilderijen, etsen en hout
sneden, ramen, vaandels, oorkon
den, diploma's, enfin al die vormen
waarop hij zijn talent en zijn tech
niek kon toepassen.
Na 25 jaar in zijn geboortestad
Nijmegen gewoond te hebben, kwam
hij naar Brabant en hij betrok zijn
atelier in Den Bosch. In de Mei
dagen van 1940 werd dit echter to
taal verwoest, evenals al het mate
riaal van de schilder. Hij heeft toen
wat rondgezworven, dook van tijd
tot tijd onder, om zich na de bevrij
ding voorgoed te vestigen in 't kas
teel van de familie de Roy van Zui-
dewyn, die hem gastvrij onderdak
verleende.
Na de oorlog waren de moeilijk
heden met het materiaal; in die
tijd, toen de olieverf bijna niet te
bekomen was, heeft Gerard Gerrits
zich vooral toegelegd op de aquarel.
Nu sieren zijn schilderijen de ho
ge vertrekken van het oude kasteel;
tussen het tin en het blauw en de
donkere gloed der oude schilderijen
lichten zijn zonnige aquarellen op;
vooral die hij maakte in Lugano,
waar het sprookje Zwitserland zich
wel het duidelijkst voordoet aan de
bezoeker, kenmerken zich door een
zonnigheid van toon. „Sinds mijn
bezoek aan Zwitserland zijn mijn
kleuren veel lichter geworden",
zegt hij dan ook.
In die hoge zalen hangen ook de
kleine etsen, in eenvoudige strakke
lijsten en brede passe-partouts en
tijdens ons gesprek lag tussen ons
een grote map met nog meer etsen
en niet zonder trots toonde ons Ge
hard Gerrits deze scheppingen, want
wij vinden de ets ongetwijfeld de
U zult 's morgens „kiplekker"
uit bed springen.
Elke dag moet uw lever een liter gal ln
uw ingewanden doen stromen, anders ver
teert uw voedsel niet, het bederft. U raakt
verstopt, wordt humeurig en loom. Neem
de plantaardige CARTER'S LEVERPIL
LETJES om die liter gal op te wekken en
uw spijsvertering en stoelgang op natuur
lijke wijze te regelen. Een plantaardig zacht
middel, onovertroffen om de gal te doen
stromen. Eist Carter's Leverpilletjes.
- sterkste zijde van zijn werk. Niet
alleen dat hij de etstechniek in al
haar onderdelen en facetten be
heerst, maar hij weet deze techni
sche vaardigheid aan te wenden om
er prachtige juist getroffen stem
mingen mee uit te beelden.
Als onderwerpen voor deze etsen
kiest hij typische hoekjes van het
Brabantse land, waar het leven
verstild schijnt, of weggevloeid en
met een prachtig claire-ob-
scure weet hij dan dit stemmings
beeld vast te leggen binnen het be
perkte kader van de ets, die in al
hun minusculiteit vaak zijn uitge
groeid tot een compleet schilderij.
Een aantal van zijn etsen bevinden
zich in het Rijks Prentenkabinet te
Amsterdam en in het Provinciaal
Museum te 's-Hertogenbosch. Ra
men van hem vindt men o.m. in 't
gemeentehuis van Sprang-Capelle,
in vele particuliere woningen in die
gemeente, in de kapel van Huize
Overdonk te Dongen, in de kerken
van Mierlo Hout en Stiphout enz.
We bekijken met deze vriendelij
ke en enthousiaste kunstenaar zijn
werk en we merken op, dat hij zich
al heel weinig heeft laten beïnvloe
den door welke al of niét moderne
stroming dan ook, en hij zegt: „ik
ben mijn eigen gang gegaan, zoals
ik dat van binnen voelde. Ik zoek
mooie dingen op en die tracht ik zo
goed mogelijk te schilderen, zoals
ik ze zie".
Duidelijk bewijst zijn werk hoe
zeer hij zich aan deze overtuiging,
deze stelregel heeft gehouden. Hij
heeft zich over de rijkdom der na
tuur gebogen (letterlijk, wanneer
hij de gloed der paddestoelen schil
derde!) en met een enthousiaste
liefde voor al het schone rond hem
zet hij zich dan te schilderen, de
natuur geen geweld aandoende, in
tegendeel, hij laat de natuurlijke
vorm volkomen intact; en deze is
dikwijls zo mooi, zegt hij, dat ik er
niet toe kom te schilderen, maar
gewoon ga zitten kijken.
En we zijn met hem de mooie tuin
ingewandeld en we hebben op
staan kijken tegen de verweerde
muren van dit meer dan 500 jaren
oude kasteel, waar tegen geel en
rood de luiken hangen en waarlangs
de blauwe regen weelderig op
klimt. Daarboven en daarrond fluis
teren de bomen
Mooier dan het is, kan het toch
niet geschilderd worden, zegt onze
gastheer.
Copyright P. I. 8. Box 6 Copenhagen
277).
„Laten we verstoppertje spelen
jongens, ik zal hem wel zijn", roept
Bam en gaat met zijn ogen dicht
tegen een boom staan. ,Wie zich 't
best verstopt heeft, krijgt 'n ijsje."
„Een, twee, drie, vier, vijf, zes,
zeven, acht, negen, tien! Wie niet
weg is, wordt gezien."
De pelikaan wordt het eerst ge
vonden en dan het luipaard, die
heeft vergeten zijn lange staart te
verstoppen. O, en de giraffe weet
natuurlijk niet waar hij zijn lange
hals moet verbergen.
Bam vindt ze allemaal, behalve
de schildpad. Waar die nu toch
zijn kan? Bam heeft al achter alle
bomen en onder alle struiken ge
zicht. En door de zon begint het
ijsje al te smelten.
„Kom er maar uit, want je bent
niet", roep Bam zo hard hij
hem
kan.
„Nou, nou, schreeuw maar niet
zo> ken Yjak bü", antwoordt de
schildpad. En daar komt me die
kleine rakker zowaar te voorschijn
uit de snavel van de pelikaan En
het grappigste is, dat die niet eens
wist, dat ons schildpadje zich daar
verstopt had. Zo'n slimmerd
Hoog gaat zijn gestalte onder de
oude bomen door; Vrijdag wordt hij
60; hij zal zijn dag schilderend
doorbrengen in 't kerkje van Huis-
seling, waar hij de grote vlakken
vult met eerbiedig knielende en
met dankende en jubelende enge
len. Zij mogen symbolen zijn op
deze dag, symbolen van de gevoe
lens die deze religieus geaarde kun
stenaar bezielen; dankbaarheid en
blijheid om het goede en het mooie
dat er in zijn leven was en dat hij
een blijvende gestalte mocht geven;
maar ook een smeken om nog veel
te mogen doen, om de natuur nog
te mogen verheerlijken en 't leven
dat goed is, schilderend te mogen
bejubelen.
Zaterdag j.l. vond in 's-Hertogen
bosch een plechtigheid plaats wel
ke voor de zorg voor minder vali
den van bijzondere betekenis is. De
A.M.O.-Stichting, belast met de ar-
beiderszorg voor geestelijk en licha
melijk minder-validen en met de
na-zorg der B.L.O.-scholen in Den
Bosch had in haar opleidings- en
werkinrichting al enige jaren be
proefd om langs de weg van vak
opleiding haar minder-validen in 't
bedrijfsleven te doen opnemen,
soms met succes, niet zelden ook
met mislukking.
In 1951 is de A.M.O.-Stichting
echter tot een nieuwe samenwer
king weten te komen met de N.V.
Van Har en's Schoenfabrieken, een
samenwerking, die ten doel had de
minder-validen met voldoende aan
leg practisch op te leiden tot
schoenstikker.
Dit experiment is volkomen ge
slaagd met gevolg, dat de samen
werking bestendigd zal blijven, zo
dat geregeld invaliden en minder-
validen via deze opleiding op vol
waardige wijze tegen normaal loon
zullen gaan deelnemen aan 't pro
ductieproces.
Dit werk hééft thans een nieuwe
huisvesting gekregen in een specia
le werkinrichting voor deze minder-
validen, welke Zaterdag j.l. in aan
wezigheid van een aantal genodig
den, onder wie de wethouder van
Sociale Zaken, dhr Schuurmans,
door de staatssecretaris van Volks
gezondheid, dr Muntendam, plech
tig werd geopend.
Volwaardig lid.
In het verleden was het zo, aldus
dr Muntendam, dat deze minder-
validen wel aan het werk werden
geholpen. Men bekommerde zich er
echter niet om, of dit wel nuttige,
productieve arbeid was.
De ervaring heeft geleerd dat de
minder-validen aldus het gevoel be
hielden van de liefdadigheid te le
ven.
Het streven moet gericht zijn op
het vinden van nuttige arbeid voor
minder-validen. Deze productieve
inschakeling is van grote betekenis,
daar de minder-validen hierdoor
beseffen als volwaardig lid der sa
menleving aan het productieproces
deel te nemen.
Zij is ook van groot economisch
belang.
Het aantal mogelijkheden ten
deze neemt steeds meer toe. De
A.M.O.-Stichting heeft hierin een
werkzaam aandeel gehad. Spr. zag
i dit belangrijke sociale werk een
symbool, hoe geneeskunde, maat
schappij en onderwijs moeten sa
menwerken. Dit initiatief, zo be
sloot de Staatssecretaris, moge in
den lande ruime navolging vinden.
Behalve dr Muntendam voerden
nog het woord de voorzitter der
A.M.O.-Stichting, de heer van den
Hout, wethouder Schuurmans en de
heer Van Haren. Pastoor de Lange
zegende het nieuwe gebouw in.
VOETBALPROGRAMMA
VOOR ZONDAG 7 JUNI 1953.
Ie klas A.
DOS—VSV
FrisiaHeracles
GVAVRCH
SneekEDO
WageningenNEC
Zwolse Boys-
—Enschedese
Boys
AjaxDe Volewijckers
BCH
25
16
6 3
38
47—19
VSV
25
13
6 6
32
50—31
Ajax
25
12
6 7
30
52—37
Wageningen 25
7
14 4
28
30—25
EDO
25
10
7 8
27
28—31
DOS
25
12
2 11
26
59—49
Heracles
25
9
7 9
25
50—50
Ensch. B.
25
9
6 10
24
38—44
GVAV
25
9
5 11
23
45—45
Sneek
25
7
8 10
22
30—43
NEC
25
7
7 11
21
28—39
Volew,
25
8
3 14
19
38—42
Zwolse B.
25
6
6 13
18
31—56
Frisia
25
5
7 13
17
31—46
le klasse B.
Sparta
Willem II
BW
Excelsior
VVV
MVV
Emma
Sittardia
Longa
SVV
Brabantia
Juliana
HBS
Theole
RBCHermes DVS
NAC—TEC
ADOMaurits
EindhovenBlejjerheide
LeijenoordXerxes (Zaterdag).
25
17
4
4
38
56—25
25
16
5
4
37
78—40
25
13
6
6
32
53—26
25
13
6
6
32
65—41
25
11
7
7
29
41—37
26
10
8
8
28
49—36
26
10
5
11
25
52—53
25
10
3
12
23
53—66
25
11
1
13
23
41—53
25
10
1
14
21
46—57
25
9
1
15
19
43—51
25
5
7
13
17
30—52
25
6
4
15
16
43—64
25
4
4
17
12
35—84
le
klas D.
Vitesse—AGOVV
HaarlemHeerenveen
Stormvogels—Elinkwijk
DWS—Blauw Wit.
Heerenveen
25
15
4
6
34
59—38
Vitesse
25
15
4
6
34
40—31
Stormvogels 25
14
4
7
32
62—33
Haarlem
25
12
8
5
32
42—32
Enschede
26
12
6
8
30
47—44
DWS
25
11
4
10
26
46—36
Leeuwarden 26
11
4
11
26
52—42
Elinkwijk
25
11
3
11
25
25—36
Blauw Wit
25
9
5
11
23
32—32
't Gooi
26
8
7
11
23
35—39
AGOVV
25
8
6
11
22
40—46
Be Quick
26
8
6
12
22
48—67
Go Ahead
26
5
5
15
16
32—50
Achilles
26
3
5
18
11
29—73
le klasse C.
PSV 25
15
5
5
35
5629
Eindhoven 24
14
5
5
33
40—20
ADO 25
12
6
7
30
38—28
Bleijerheide 24
11
6
7
28
45—27
Feijenoord 25
9
8
8
26
43—41
NAC 25
10
5
10
25
43—46
Limburgia 26
10
5
11
25
37—38
Hermes I)VS 25
8
7
10
23
41—56
NOAD 26
8
7
11
23
37—42
RBC 25
10
2
13
22
43—44
Xerxes 25
7
8
10
22
40—49
DHC 25
9
4
12
22
45—63
Maurits 25
6
7
12
19
44—52
TEC 25
6
5
14
17
40—57
Promotie
JulianaBW
Sittardia—HBS
TheoleBrabantia
SVV—LONGA
Willem II—VVV
SpartaExcelsior
ZFCOosterparkers
DFC—EHBO
FimbriaQuick
2e klas B.
Ter neuzenMOC '39
RACAxel
MiddelburgDe Baronie
DoskoAlliance
InternosRood Wit W
FEUILLETON
van „De Echo van het Zuiden"
VAN
30)
Ik zou wel eens willen weten
wat jij daar voor belang bij hebt
zei de oude Verdonck en zag zijp
zoon achterdochtig aan.
O, helemaal niks antwoord
de Harm iets te luchtig maar die
man interesseert me. Toe vader, als
u wat van 'm weet, vertel het me
dan.
Ik zou wel eens willen weten
herhaalde Verdonck met nadruk
wat jij daar voor belang bij hebt!
En geen smoesjes alstublieft, Ver
donck junior!
Harm kleurde als een schooljon
gen. Hoe kon hij dat zijn vader ver
tellen.
De oude heer Verdonck was niet
van gisteren. Hij had oren aan en
ogen in z'n hoofd, zoals hij zelf
gaarne aan belangstellende toehoor
ders mocht verklaren. Hij wist dat
het zijn collega aan de overkant
slecht ging en dat speet hem op
recht. Hij wenste Van, Vueren niets
kwaads, veroordeelde alleen maar
diens conservatisme, dat oorzaak
was van de achteruitgang van Het
Wapen. Sjonge, als hij, Verdonck,
daar eens een half jaartje de boel
op poten mocht zetten! Hier in
Breeck was genoeg te doen voor
Het Wapen en de Gouden Leeuw
samen en dat zou straks met de toe
neming van het toeristenverkeer
nog wel beter worden
Hij keek naar z'n zoon, die hij
blijkbaar in z'n, zwakke plek had ge
raakt. De jongen stond met de mond
vol tanden, constateerde de vader
niet zonder enig leedvermaak. Door
het hoofd van Verdonck flitsten al
lerlei herinneringen, woorden, ge
baren, toespelingen, geruchten. In
één ogenblik vatte zijn intuïtie zeer
veel, wat hem tot nog toe 'n raadsel
was gebleven, omdat het hem niet
voldoende interesseerde, aan de op
lossing van dat raadsel te werken.
Maar gebrek aan interesse voor zijn
enige zoon kon Verdonck niet ver
weten worden. Integendeel.
Vader en zoon liepen langzaam
naast elkaar voort, Harm gespannen
overleggend hoe hij in vredesnaam
zijn vader die plotselinge belang
stelling voor Sartorius moest ver
klaren.
Opeens greep de oude man de
jongere bij de schouder, keerde hem
half om en keek hem strak aan.
Luister eens even, m'n jongen
zei hij als jij denkt je oude va
der te kunnen besjoemelen, dan heb
je het mis. Nee, stil, ik ben aan 't
woord. Ik weet niet veel, maar ik
snap des te meer. En ik geloof dat
ik zo zoetjesaan begin te begrijpen
dat jouw belangstelling voor me
neer Sartorius, of hoe hij dan ook
heten mag, nog wordt overtroffen
door belangstelling voor 'n ander.
Nee, stil, zeg ik jé. Ik ben aan het
woord. Alleen kon je je oude vader
wel eens in vertrouwen nemen. Nee,
ben je nou stil? Ik was nog niet uit
gepraat
Ik ken die meneer Sartorius. Ik
weet geloof ik heel Veel van hem.
Als 't voor jou van belang is, dat ik
mezelf zekerheid verschaf, zal ik
dat doen en wel zo gauw mogelijk.
Is het werkelijk zo "belangrijk
Hajm keek zijn vader aan en de
kleur stond tot in z'n, haarwortels.
Ja vader zei hij alleen.
Mooi sprak Verdonck vol
daan dan maken wij 'n afspraak
je. Ik vertel jou wat ik weet en dan
vertel jij mij wat jij weetbe
grepen? En geen Smoesjes! be
sloot hij bars.
Later, in z'n kléine bureautje in
de Gouden Leeuw, overdacht hij 't
gesprek.
Ik kan natuurlijk alles van
moeder te weten komen glim
lachte hij maar die zwijgt als een
pot voor die wrede vader. Enfin, de
jongen is oud en wijs genoeg en hij
kon slechter uit z'n ogen gekeken
hebben
En toen ging hij ijverig op zoek
naar een oude portefeuille en was
weldra verdiept in, naar 't scheen,
zeer interessante lectuur uit 'n oude
Indische krant.
HOOFDSTUK XIV.
BRAND IN „HET WAPEN"
Toen Marian haar vader vond, 't
hoofd neergezakt op de armen, ach
ter zijn toonbank, 'n houding waar
in ze hem nog nooit had aangetrof
fen: wanhopig, weerloos, lamgesla
gen, wist ze dat dit het allerergste
was, al had ze er geen idee van wat
hen werkelijk boven 't hoofd hing.
Rinus! Rinus! riep ze ang
stig. De manke Marinus, nog altijd
aan de zaak verbonden, kwam van
uit de garage binnengestrompeld.
Wat is hier gebeurd? vroeg
ze. Korstiaan van Vueren lag nog
steeds in dezelfde houding vooro
ver op het buffet geleund en toon
de door niets dat hij gewaar werd
wat er om hem heen geschiedde.
Wat is er met vader gebeurd?
toe, zeg op! drong Marian aan.
Maar de kellner keek alleen maar
met verbaasde ogen naar zijn pa
troon. Hij was er niet bij geweest,
had in de garage wat rommel opge
ruimd
Wie is hier dan geweest?
Dat weet ik niet, juffrouw.
ik zag daarnet een auto wegrijden
ik had wel praten gehoord.
Een auto? Van wie?
Ik dacht dat het de auto van
meneer Sartorius wasdie grote
blauwe Cadillac!
Sartorius! Natuurlijk! Hij en geen
ander. Ze wist meteen dat het Sar
torius moest geweest zijn, die haar
vader in deze toestand gebracht had.
Hoe haatte ze hem! Maar wat was
er gebeurd? Hadden ze getwist? En
waarover? Over haar?
Kom, help me zei ze tegen
Marinus vader moet hier niet
blijven. Ik weet niet wat hem man
keert, maar in ieder geval moet hij
even rustig liggen en weer tot zich
zelf kunnen komen.
Ze tilde voorzichtig het hoofd van
haar vader omhoog. Hij opende de
ogen en zag haar aan, met 'n vreem
de, troebele blik. Laat maar
zei hij het geeft allemaal toch
rjks meer.
De schrik sloeg haar om 't hart.
Die houding, die stem, die blik! Als
van een vreemde! Zó had ze haar
vader nog nooit meegemaakt.
U kunt hier niet blijven
zei ze beslist. Stel je voor, straks
komt er een klantwat zou hij
er van denken
Intuïtief had ze de juiste snaar
geraaktdit argument drong
door tot Korstiaan's omneveld
brein. Ze nam hem kordaat onder
de arm en bracht hem in de kamer,
Marinus in de achterhoede,
Ik red het verder wel zei
ze tot de nieuwsgierige kellner
pas jij maar zolang op de zaak.
Er zou toch niemand komen, dacht
ze bitter.
Ze drong haar vader zachtjes
naar de rustbank, bette zijn hoofd
met eau de cologne en legde er een
kussen onder. Ze begreep dat ze
maar niet te veel moest vragen en
praten. Ze trok het gordijn half
dicht. Blijft u maar even liggen
zei ze moederlijk dan komt
u weer wat bij. Straks praten we
dan wel.
En later op de dag, stukje bij
beetje, hoorde ze alles. Maar hij
bleef lusteloos, apathisch, bleef
liggen op de rustbank, at niet. Als
het zo blijft, overlegde Marian, dan
haal ik morgen de dokter. Zo gaat
dat niet.
Wordt vervolgd.