BE ECHO m EET ZUIDEN VOOR DE VROUW. ALGEMENE BERICHTEN Uit Loonopzand's verleden Een veilige koers!/ PLUIMVEE Huwelijksplannen DE ECHO VAN HET ZUIDEN VAN MAANDAG 30 AUGUSTUS 1954 PLOTSELINGE WENDING IN FRANS PARLEMENT OVER E.D.G. gewestelijk De bevolking van de Meijerij e.o. in de Middeleeuwen een toom ZWARE BIGGEN Waalwijkse en Langstraatse Courant 1437 1472 1496 1526 974 945 1205 1827 122 103 551 203 500 535 551 950 188 180 264 345 724 364 392 499 127 143 85 221 193 160 155 172 684 660 667 516 542 396 379 509 635 965 3420 2710 715 805 3300 1980 425 775 3335 1895 1437 in 1900. 947 77 4934 122 29 1047 500 98 2269 188 60 694 c 734 213 505 127 66 1553 193 82 253 684 281' 624 542 158 1105 860 2580 2545 j 'J tl c huis van bewaring. In de 125 cel len vertoeven derhalve alleen en in hoofdzaak personen, die om een of ander politiek feit zijn gearres teerd, hun zaak is bij de politie nog in onderzoek en men zit in de Lubjanka dus alléén in „voorar rest", de straffen worden elders ondergaan. Dit huis van bewaring is echter niet alleen bewaringsgesticht. De Lubjanka is ook het hoofdkwartier van de G.P.U. Hier had eens Beria zijn werkvertrek, thans is; het bezet door zijn opvolger Serge Kruglow. De 125 cellen bieden plaals aan circa 500 personen. Uit de tijd der czaren. Dit hoofdkwartier en huis van bewaring werd nog onder het be wind van de czaren gebouwd het diende toen als kantoor van een grote russische verzekeringsmaat schappij. In 1918 werd dit gebouw voor andere doeleinden gebezigd en sinds die tijd is het t hoofd kwartier van de russische geheime politie (G.P.U.) en tevens huis van bewaring. De Lubjanka is een gebouw van 6 étages, het is gebouwd om een binnenplaats en op deze binnen plaats staat de gevangenis. In de gebouwen, welke aan de s.raatzijde gelegen zijn, bevinden zich de bu reaux en verhoorkamers der GPU. Het Buis van bewaring heeft op de begane grond geen enkele ïn- en uitgang. Op de tweede etage is een gang, die de gevangenis met de hoofdgebouwen verbindt. In de Lubjanka is het dus niet mogelijk om zelfmoord te plegen of le ont vluchten. In Moskou zijn nog 3 ge vangenissen, doch hier bevinden zich in hoofdzaak criminele gevan genen. Eén dezer gevangenissen biedt plaats aan 30.000 personen. Het debat over de E.D.G. in de Franse Nationale Vergadering heett Zondagavond een onverwachte wending genomen. Na een uitvoe rige beraadslaging in de commissie voor buitenlandse zaken zijn op verzoek van deze commissie en van de regering alle moties, die uitno digden om het debat te schorsen, hetzij om het E.D.G.-verdrag voor goed van de agenda af te voeren en derhalve stilzwijgend te verwerpen, hetzij om de onderhandelingen met Frankrijks bondgenoten in Brussel te heropenen, al dan niet op basis van de voorstellen van premier Mendès-France, ingetrokken. De voorzitter van de commissie van buitenlandse zaken, Daniel Mayer, had er de nadruk op gelegd, dat het niet aanging een parlementsi- debat, dat handelt over de veilig heid van de vrije landen en waar voor zich zestig sprekers hebben aangemeld, af te wimpelen met een zpiver proceduredebat, doch hij had er aan toegevoegd, dat moties tot uitstel van het debat en van de beslissing op elk moment opnieuw ingediend zouden kunnen worden. Voor dit argument is de Nationa le' Vergadering gezwicht. Het lijdt geen twijfel, dat de voortzetting van 't debat op dit ogenblik gezien moet worden als een voorlopige overwinning van de tegenstanders van de E.D.G. De kans op ratifica tie van het verdrag van Parijs is dan ook de laatste uren opnieuw ge daald en men dient er ernstig reke- ARBEIDSBUREAU WAALWIJK. WORDEN GEVRAAGD Bouwnijverheid Timmerlieden Schilders Metselaars Halfwas schilder Schoen en Leder Schoenstiksters Overleersnijders Bijtuigers Machine-zwikkers Doorzetters Overhalers Hakfrontschuurder Hakkenafwerker Kantenschrooiers Afmakers Zoolleerstanzer Binnenzoolstanzers Prima ophalers Hulp-overhalers Inpakker. Hulparbeiders schoenfabriek voor alle afd. tot 35/40 j. Sjouwers lederfabriek Jeugdige schoenfabr.arbeiders voor alle afdelingen. Schoenstiksters Plaksters Handschoenstiksters Kurk-Hout-Stro: Machinale Houtbewerker. Meubelmakers L.l. meubelmakers Metaalnijverheid Mach. bankwerkers Stempelmaker Halfwas automonteur L.l. plaatwerker L.l. constructie-bankwerker. L.l. machine-bankwerkers L.l. electro-monteurs L.l. automonteur Voeding en genot Broodbakker Hotel: Werkster Vrije beroepen Steno-typiste Huish. diensten Dagmeisje Dienstbode BIEDEN ZICH AAN: Schoenen en Leder: Modeleurs. Stikmeester. Werkmeester Finishafdelmg. Werkmeester Zwikkerij. Werkmeester Stanzerij. Bedrijfsleider kleine schoenfabr. Magazijnknecht schoenfabriek. L.l. sorteerder Lederfabriek. Handel L.l. winkeljuffrouw Vrije beroepen: Boekhouder Mannel. kantoorbedienden Vrouwelijke kantoorbediende Correspondent Duits ning mee te houden dat het Franse parlement binnen enkele dagen de Europese samenwerking op defen siegebied, die het doel en het resul taat is geweest van het overleg van de regeringen en de deskundigen van de zes landen, de doodsteek zal toebrengen, met alle gevolgen van dien. TE KOOP bij N. v. KUIJK Erasstraat 7 Kaatsheuvel Iedere schipper volgt altijd de veilige koers om zijn doel te be^ réiken. En U? Volgt U de juiste koers bij Uw verkoop-reclame? Dan betrekt U hierin toch vóór alles het plaatselijk nieuwsblad. Want daarin wordt iedere advertentie door velen vele malen ge lezen. Voor hen een betrouwbaar baken, voor U de juiste weg naar succes Omtrent het bevolkingscijfer in de middeleeuwen zijn slechts zeer weinige en dan nog slechts vage gegevens tot ons gekomen. De meeste gegevens be vatten de uitkomsten van de haardtel- lingen die op last van de Hertog van Brabant in die eeuwen werden gehouden en die voor iedere plaats van het Her togdom het aantal bewoonde en onbe woonde huizen vaststellen. Bedoelde tel lingen dienden echter niet om het aan tal inwoners vast te stellen, doch om als grondslag te dienen bij de verdeling der „beden", die de bewoners aan de hertog' moesten opbrengen. Deze beden werden reeds in de vroege middeleeuwen „geheven". Onder Filips II de Koning van Spanje noemde men die „de Konings bede". Zodra de Hertog van Brabant niet meer over voldoende middelen beschikte uit vaste goederen, om de kosten van de •egering of de oorlog te bestrijden, dien de hij bij de Staten van Brabant een verzoek in om geld. Willigden de Staten dit verzoek in, dan moest bet bedrag door de eigenaars der huizen worden op gebracht. Omdat dit bedrag dan door de Hertog verzocht, dus „gebeden was, kreeg deze belasting de naam van „be de". Later deze deze bede verplichtend gesteld, en door een haardtelling werd alsdan vastgesteld hoe hoog de „quote per belastbaar huis zou zijn. De eerste haardtelling, die met de naam van bede werd betiteld, werd ge houden in het jaar 1409. Alstoen kwam vast te staan dat In genoemd jaar in Venloon 193 huizen stonden, waarvan 127 belastingplichtig waren. Dergelijke haardtellingen hadden nog plaats in de jaren 1437, 1472, 1496 en 1526. Een overzicht, aangaande deze haardtelling, ontleend aan het werk van Jos Cuvelier, Algemeen Rijksarchivaris te Brussel, uitgegeven in 1912, toont ons het volgende staatje Plaatsnaam Breda Dongen Oosterhout Gilze Hilvarenbeek Venloon (L. op Zand) Moergestel Oisterwijk Tilburg Om uit het aantal bewoonde huizen iets te kunnen afleiden met betrekking tot het inwonerental, dient men te weten uit hoeveel leden een gezin gemiddeld bestond. De meningen hieromtrent lo pen nogal uiteen. Er werd in 't verleden nogal eens beweerd dat de Belgisch-Bra bantse dorpen een gemiddeld aantal ge zinsleden zouden geteld hebben van 10 personen. Sommigen echter zouden een gemiddelde gehad hebben van 8, andere van 7, terwijl Sasse van Ysselt voor Ber- geijk aanneemt 5.5, zo ook Panken. Mr. v. d. Hoeven noteerde voor Zundert 4.5 en Dr. C. R. Hermans noemt voor de Meyerij van den Bosch het getal 7. Het wil ons voorkomen dat het cijfer 5 de werkelijkheid wel het meest nabij zal komen. Berekent men de bevolking van bovengenoemde plaatsen dan ook naar die maatstaf, dan krijgen we een bevolkingsaantal in 1437 1472 1496 1526 4870 4725 6025 9135 610 505 500 1010 2500 2675 2755 4750 940 900 1320 1725 3620 1820 1960 2495 Meierij nog veel gebouwd werden. An dere waren van twijgen, met leem aan gestreken, wat men „vitsel noemde en dar. met stro gedekt. Zolders waren zeer zeldzaam, evenals vloeren. Later maakte men de vloeren van leem gemengd met koemest. Schoorstenen wa ren nog weinig in zwang. Naar Fran kisch model bevond de stookplaats zich midden in het vertrek. Een opening in het dak was bestemd voor het doorlaten van de rook. Sporadisch kwamen nog glasruiten voor. Waar men ze aantrof, waren de ruiten van dik groen glas, meestal bediende men zich van geolied papier of linnen. Grof brood was 't voedsel dezer men sen, gebakken van roggemeel, gemengd met meel van gerst, haver of bonen. Verder kende men ook kaas. Melk en wei, ook wel zeer slecht dun bier was hun drank. De kleding was al even ar melijk, en werd vervaardigd uit linnen, baai, of enig andere grove wollen stof, waarvan later ook de kleding der sol daten vervaardigd werd, het z.g. „kar saai". De meeste droegen de kleren tot er de flarden bijhangen. Schoenen waren op de dorpen niet bekend, iedereen droeg er klompen. Zoals we in ons artikel over „Mulders en malen in het Oude Venloon" zagen, moest zowel boer als burger zijn graan laten malen op de molen van de heer der heerlijkheid, 't was een „dwangmo- len", zodat men nergens anders gaan mocht. Naar onze begrippen was het geldende maalloon bespottelijk laag, 't bedroeg ongeveer 1 oortje per zak (nog geen halve cent). Toch kon, niet iedereen deze Breda Dongen Oosterhout Gilze Hilvarenbeek Venloon (L.o.Z.) Moergestel Oisterwijk Tilburg Totaal Bewoond Bewoonde aantal door huizen huizen. armen. prijs betalen. Zij betalen het maalloon in natura, meestal met eieren, die men 32 voor één stuiver krijgt. De prijzen van de andere levensbehoeften zijn daaraan evenredig. Ruw waren nog de zeden van de tijd die wij beschrijven en het bekkensnijden kwam geregeld voor. Jongelingen wiens gelaat niet was doorkerft golden bij, de vrouwen als lafaards. Gelukkig zijn langzamerhand de ver houdingen verbeterd, hoewel er toch on geveer vijf eeuwen nodig waren om een meer moderne maatschappij te doen groeien. Loon-op-Zand. P. A. v. B. Zolang de grotere kuikens nog niet op de stok gaan, moet er op de plaats waar zij slapen een goede onderlaag aanwezig zijn, liefst van haksel, los zand of molm. De hoe ken zoüden we nog maar afronden, opdat geen in de verdrukking kan komen, of elkander bemorsen. Daal de kuikens van nature geneigd zijn op een tak of andere verhevenheid te gaan rusten, kan men voor de lichtere en de dwergrassen wel zit- stokken aanbrengen, mits d.eze flink breed zijn en plat, dus minstens 6 cm. breed. Bij de zwaardere rassen komt het roesten later en zouden dus de zitstokken iets breder moe ten vallen. Zodra het gehele gezel schap de stok gebruikt, ruimt men het stro enz. op en vervangt het door een dikke laag zand. Jonge hanen en dito hennen laat men liever niet samen opgroeien, maar ze worden gescheiden zodra de onderscheiding tussen de ge slachten mogelijk is. Als de ruimte het toelaat, houde men de jonge hanen zelfs buiten gezicht der hen netjes. Bij de lichtere rassen is de geslachtsonderscheiding gemakke lijk in verhouding tot die der zwaardere. Het meest merkbaar on derscheid zit in de kam, die bij de haantjes opvallend groter en roder is. Bij de hennetjes merkt men de kam nauwelijks op, daar deze pas begint te ontwikkelen en te kleuren als de diertjes legrijp worden. De kam der zwaardere rassen is niet zo duidelijk te onderscheiden, maar het verschil komt op hetzelf de neer, hoewel bij die met rose kam het geslacht-onderscheid ken baar is aan 't uiteinde van de kam. Als deze verscholen is in de dons- veertjes van de schedel, is het een hen; wanneer de doorn in zijn ge heel te zien is en tevens de inplan ting breder, dan is het een haan. De ontwikkeling der kinlellen zegt veel, maar hangt ook voor een deel af van het betreffende ras; bij de haantjes kleuren ze spoediger. Bij de geelsnavige en geelbenige rassen is het geel bij de haantjes dieper. Ook de stem verschilt. Vaak zal een tikje op de rug van het kui ken gegeven het geslacht verraden, want de hennetjes zwijgen, de haan tjes daarentegen doen hun stem horen. Het geslacht kan soms bepaald worden in verband met de staart. Bij de lichtere rassen krijgen de haantjes eerder de staartveren dan de hennen, maar bij de middelbare en zware rassen is het juist omge keerd. Ook de kleur der veren van de variëteiten met de zogenaamde patrijs-tekening, wijst veel aan. De hennetjes hebben van het begin af de kleur der volwassen hennen. Bij de haantjes ziet men andere kleu ren en andere kleurverdeling. Kippenvriend. Nog maar heel zelden zien we een jonge vrouw, die in het wit wil trou wen. Begrijpelijk, maar wel jammer. De reden ervan is meestal gelegen in de portemonnaie van de bruid. Trouwen in een lange witte japon met sluier en al les wat daarbij behoort, is een kostbare geschiedenis, al is het dan ook een on vergetelijke gebeurtenis in het leven van twee jonge mensen. Een „witte" bruid brengt feen bruidsstoet mede, die ook vrij kostbaar is. Toch behoeft een witte bruid geen grote kapitalen te besteden. Ze moet er op letten, dat haar bruidsjapon zó wordt gesneden, dat zij deze na de trouwdag als avondjapon of dinnerdress kan dragen. i De bijgaande tekeningen laten japon nen zien, waarvan de snit klassiek is. Allerminst willen we beweren dat de ze cijfers het juiste bevolkingscijfer zou den weergeven, het is immers onmoge lijk om dit nog vast te stellen. De be doeling alleen is, een denkbeeld te geven hoe groot de bevolking in de genoemde plaatsen van Brabant geweest zou kunnen zijn. Als toelichting op voorgaand staatje moge nog dienen dat onder Hilvaren beek ook de bevolking van Riel, Diesen en Westebeers is opgenomen, omdat in dien tijd die plaatsen één Dingbank vormden met Hilvarenbeek. Onder Tilburg is ook Gpirle begrepen, deze twee plaatsen vormden immers één heerlijkheid. Onder Oisterwijk valt ook Haaren. De haardtelling van 1437 geeft der halve bij het aantal bewoonde huizen ook het aantal woningen van „arme lieden" aan. Het volgende staatje geeft een kijkje op de ec Plaatsen Breda Dongen Oosterhout Gilze Hilvarenbee Venloon (L.o.Z.) Moergestel Oisterwijk Tilburg Bij nadere beschouwing zal het ieder een opvallen dat de economische toe stand rond de eerste helft der 15e eeuw verre van schitterend was. Als men na gaat dat op de beste plaatsen ten plat- telande nog een zesde der bevolking arm is, dat op andere plaatsen dit deel nog stijgt tot een vijfde, tot een vierde, tot een derde, zoals te Gilze en Moergestel, en zelfs de helft te boven gaat, zoals te Venloon, dan wordt het wel duidelijk, dat in een groot deel van Brabant ar moede werd geleden, een armoede die onze denkbeelden ver te boven gaat. Zien we nu nog eens hoe het gesteld was met de behuizing, de kleding, voe ding, enz. Behalve de kerken en kastelen der edelen, waren stenen hulzen op de dorpen nog zeer zeldzaam. De meesten waren van hout, soms met stenen fun damenten tot een halve meter ongeveer hoven de grond, zoals rond het begin dezer eeuw de boerenschuren ia de Van beide japonnen kunnen de rokken zender bezwaar tot de gewone lengte worden afgeknipt. Van het afgeknipte stuk maakt een handig meisje een aar dige shawl of stola. Waar de bruidse japon links op de tekening bedoeld is voor een mollig vrouwtje, is het toilet rechts meer geschikt voor de jongens achtige, zeer jonge bruid. Beide japon nen kunnen, wanneer ze lang mee moe ten, het best worden gemaakt van een lichtgewicht wollen stof. Bijvoorbeeld van wollen etamine, wollen crêpe of wollen mousseline. Voor het a.s. na jaar blijven deze stoffen zeer gewild1. Ook wollen jersey is een materiaal dat modern blijft. Wollen jersey en wol len crêpe zijn uiterst geschikte stoffen voor de linker bruidsjapon; de andere stoffen komen het meest in aanmerking voor de wat sportievere bruidsjurk rechts. Beide modellen kunnen desnoods ook met een korte rok en in een pastel- of unikleurige wollen stof gemaakt wor den. Elegant voor de bruid zijn ook de mantelpakjes, die meer weg hebben van deux-pièces. Het middelste is bedoeld voor de huwelijksreis. Gemaakt van ge ruite Schotse wollen stof, de rok van effen wollen gabardine. Rechts staat een meisje met een bruidsboeketje in haar hand. Dit pakje is gemaakt van witte wollen kant. De rok is kokernauw, het (helaas onzichtbare) lijfje: strapless. Dus niet alleen een trouw-,maar ook een cocktail-ensemble. Links een semi-klassiek tailleur van marineblauwe wollen cheviot. Het tail leur dat in elke garderobe thuishoort, om niet te zeggen; onmisbaar is. Dergelijke pakjes kunnen met en zonder blouse wor den gedragen, zijn eenvoudig en toch ge kleed.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1954 | | pagina 3