«lag-
VROOM DREESMANN
BRILLEN!
Bekendmaking.
woens
prijzen
Een waardevolle erfenis
voor de Brabantse gilden.
UIT DE PROVINCIE
Avondtekenschool te Vlijmen.
MAG. DE ZON UW MODEBRON
KAATSHEUVEL, Hoofdsir. 51
Adverteert in dit blad
VIJF DAGEN
NAAR PARIJS
Jf
Grotestraat 80, Waalwijk
IS OPGEHEVEN
29'
6
DE ECHO VAN HET ZUIDEN VAN MAANDAG 30 AUGUSTUS 1954
6
ALLEEN GELDIG
WOENSDAG 1 SEPTEMBER
's-HERTOGENBOSCH
TILBURG-HELMOND
OPENBARE AANBESTEDING
De verbouwing en uitbreiding van de
R.K. Huishoud- en Industrieschool
DAN NATUURLIJK van Brillenspeclalitt
BUREAU VAN LOON
Ons agentschap aan de
en de heer J. G. BOOT is niet meer gerechtigd
goederen op onze naam in ontvangst te nemen.
Het agentschap by de fa. v. d. GBIENDT
Stationsstraat 120, Tel. 2457
BLIJFT GEHANDHAAFD.
Alle lopende zaken worden door deze firma
afgewikkeld.
Op verztek HALEN en BEZORGEN wij GRATIS.
Ververy Chem. Reinigingsbedryf
NIJMEGEN
FEUILLETON
van „De Echo van het Zuiden".
J I
I
Damesregenjas, plastic,
met capuchon en ce;ntuur,
zeer handig om mee te ne
men, verkrijgbaar in A 40
div. modekleuren
Sterke bruine jongens
molière, een prima schoen
voor de school, met zeer
solide rubberzolen, maten
36 40 8.95 95
32-35 7.95 28-31
Gasaansteker, prima
kwaliteit, weigert nooit, on
misbaar in de ^Cc
keuken
Dameshandschoenen,
mooie kwaliteit simplex,
chique gedrapeerd model,
in zwart, bruin, rood, groen,
geel en marine ^50
Twents graslinnen, een
zeer mooie kwaliteit voor
lakens, slopen en schorten,
180 cm. br. 2.25
1 50 cm. br. 1.80 4 60
1 30 cm. br.
Stopgaren, In alle kousen-
kleuren, 8 kluwen In OA c
cellophaan verpakt*^
Cahiers, inh. 36 bladz.,
prima houtvrij papier,
per pakje QQc
a 10 stuks
SCHRIFTELIJKE EN TELEFONISCHE
BESTELLINGEN WORDEN HIEROP
NIET AANGENOMEN
Dameshemd of directoir,
van zeer fijn wit fantasie
tricot, in een apart 4 60
dessin
Rundvlees In eigen jus,
zeer geschikt voor soep- en
vleesschotels, 4 25
blik Inhoud 400 gr.
Maria en petit
biscuits, licht en
knappend, 250 gr.
beurre
Een leuke garnering op Uw
blouse of pakje Is deze
aardige roosjescorsage
met speldje, in hardrood,
donkerrood en AQC
zwart
Herenpyama, extra zwaar
flanel, speciaal voor V D
vervaardigd, met royale
pasvorm, ook voor O'®
grote maten
Damesbeursje, leuk mo
del, met aparte sluiting, een
echte nouveauté,
In alle kleuren
I 20
Plastic tafellaken voor de
ontbijttafel, met fraaie blok-
dessins, in wit/rood, wit/
groen, wit/blauw en trans-
paraniuitvoering, 4 75
110 x 140 cm. 1
In enige vorige nummers van onze krant zijn de gildedagen te Loon-op-
Zand, van het gilde „St. Ambrosius" op 11, 12 en 13 Sept. a.s., onder
Uw aandacht gebracht.
Om de feestelijkheden beter te kunnen begrijpen, is 't wel nuttig een
enkel onderwerp, n.l. „Het Ven delzwaaien" even appart te behandelen
en wel de historische, enigszins militaire zijde van 't spel met het vaandel.
In een oud boekje valt hierover nog wel wat te leren
fening moet door iedereen worden ge
zien, in de optocht, mars en wacht! te
gen- en voor de vijand. Brengt het de
tijd met zich mee, dan spreekt hij zijn
knechten (d.z. landsknechten of huur
soldaten) dapper toe, getroost te strijden.
Hij wekt hen op trouw aan het vaandel
te blijven zolang God ieder het leven
vergunt."
„Marcheert hij voo,r Hoge Standsper-
sonen, Hoge Bevelhebbers e.d. of door
de steden en kastelen, dan wordt zijn
vaan zo goed mogelijk met schone oefe
ningen... gezwaaid, want met spelen,
die op waardige wijze worden gebracht,
verkrijgen de vaandrigs hun gunsten."
„Het is ook gebruikelijk het vaandel
te zwaaien voor vermaak, door jonge
lieden, welke het spel aanleren om het
later bij de compagnieën in praktijk te
brengen. Bij gebleken geschiktheid in het
sierlijk zwaaien, 'kunnen deze jongelui
gevraagd en aangesteld worden als
vaandrig. Juist hiervoor is het noodza
kelijk zo zegt Klett breedvoerig
over dit oude „Kunststück" te handelen."
Het mooie spel, dat de vendelzwaai-
ers in onze Brabantse gilden beoefenen
en dat van ouds her is overgeleverd,
heeft een zéér diepe achtergrond, welke
zeker de moeite waard is, eens nader be
zien te worden. Veel is hierover niet ge
schreven, doch des te meer is het te
waarderen, dat het weinige wat er nog
is, dus hetgeen wat door tradities en
volksoverleveringen tot ons is gekomen,
met zorg wordt bewaard. Dat in de mid
deleeuwen het vaandelspel is gebruikt en
op een zéér goede basis heeft gestaan is
zeker, anders was het tot op heden niet
zo goed bewaard gebleven. Nu nog vindt
men het toegepast naar de aloude rege
len welke de weinige „Excercitien meis
ter" ons hebben nagelaten. Veelal was
het in de 16e eeuw voor de West- en
'Middeneuropese landen gebruikelijk dat
de vaandrig zijn ambt uitoefende vóór
zijn troepen; het was dus een militaire
functie. Daarnaast beoefenden de vaan
drigs, of diegenen die het kunstzinnige
spel interesseerden het als vermaak bij
de een of andere gelegenheid. 'Beide fac
toren hebben geleid tot het verbreiden
var dit traditionele spel in het leger,
stads-compagnieën, schutterijen en gil
den, welke allen tezamen het éne grote
doel hadden; land en stad, dorp en be
volking; de kerk, haar bedienaren en
eigendommen; broederschapsleden en am
bachtslieden te beschermen tegen het ge
vaar dat hen zou dreigen, indien zij van
buiten af werden aangevallen. De banier
van het land, de heerlijkheid, de stad,
het burgervendel, de schutterij of het gil
de werd geheven en gezwaaid, opdat het
voluit zou uitwaaien en door iedereen zou
worden gezien als teken van waardig
heid. 1 1
Laten we even Andreas Klett aan het
woord (1679) in zijn hoofdstukje ,,'het
ambt van de Vaandrig" dat hij in zijn
werkje Die Kleine Fahnenschule schreef;
„Het vaandelzwaaien of de functie van
de Vaandrig kan zowel in ernst als ver
maak worden uitgeoefend, onder an
dere in het leger. (Hij schreef dit
boekje voor de Burgerschaftcompag-
nieën van Nürnberggeven de vaan
dels of zoals ze in de oudheid heetten:
„'Signum Belli", de soldaten niet alleen
de kracht om dapper te strijden, maar
ook zijn zij een hoop- of dikwijls een
kenteken van overwinning zolang zij in
het veld vliegen."
De „reine vaandels" erfgoed der gilden.
„Als een vaandrig ten strijde trekt met
het vaandel dan doet hij dit voor allen
tegelijk en volgen hem de krijgslieden om
op de vijand toe te dringenZijn oe-
In zijn voorwoord geeft Klett de be
doeling van zijn werkje weer, n.l. dat
het heroïsch werk van het vendelzwaai-
en het lichaam van de, mens geheel le
nig houdt en geschikt maakt voor andere
oefeningen. Het spel is niet alleen ge
schikt voor de hoogste standspersonen,
universiteitsstudenten (die het later over
namen), ridders of adelijke personen,
maar ook voor iedereen, b.v. zonen van
kooplui en burgers. Ook hier duidt hij
weer op het ambt of de functie, dat zij
nl. wanneer zij ouder zijn, als stadsvaan-
crig kunnen worden aangesteld. Om aan
de oude „Fahnen Excercitie" bekend
heid te geven, heeft hij zijn „Grossgun-
stige Hochgeehrte Herren und Patronen"
gevraagd dit boekje te mogen maken en
tevens of zij bekendheid hieraan wilden
geven, bij al diegenen die het spel ken
nen, alsook bij 'hen, die er onbekend aan
zijn, want alles moet naar een goede en
echte grondslag gezwaaid worden.
Het dragen.
Lang geleden, toen de krijgsordening
werd ingevoerd, heeft men de vanen bij
de grote Souvereinen en veld-overheden
gebruikt. Niet alleen dienen ze om te
sieren ter aanduiding van een of ander
onderdeel der schutters, maar zij moes
ten meegedragen en tevens sierlijk ge
zwaaid: worden. Een manier Klett
geeft er vijf omtrent het dragen van
het vaandel, wil ik hier vermelden en
wel de voornaamste, welke in onze Bra
bantse gilden gebruikelijk is. Het vaan
del wordt hier gedragen op de schouder,
zodat het doek achter de rug afhangt.
Deze wijze beschrijft hij als volgt:
„Waait de wind tegen de rug, of is
hij variabel, dan neemt men de vlag en
wikkelt die tot de helft op en ziet of ze
verder gedragen kan worden (stadsvaan-
dels zijn rechthoekig en zeer lang)
doch zo, dat een behoorlijk eind van het
vlaggedoek er nog afhangt. Leg het
vaandel nu over de rechter schouder en
marcheert dan."
De andere manieren staan in verband
met de windrichtingen en of er 'n krach
tige of zwakke wind staat, waarmede de
vaandrig tijdens het marcheren rekening
moet houden.
'Het is ondoenlijk in een kort bestek de
Lexionen of de oefeningen te beschrij
ven, maar i'lc wil enkele hoofdzaken en
richtlijnen geven, zoals Klett die be
schrijft en toelicht met kopergravuren.
Vele „slagen" er van zien we die in
ons Brabants vendelzwaaien als grond-
oefeningen aanwezig zijn. Al is ook door
de tijd het vaandel van formaat gewij
zigd, en dat is in veel landen, legers,
compagnieën of schutterijen verschillend,
evenals de overgang, van de korte Fah-
nenstock (met öf zonder contra-gewicht)
naar onze lange stok, waaraan altijd een
zwaar loden tegengewicht is aange
bracht, toch is deze kleine Fahnenschule
voor ons een school met dezelfde strek
king als Klett beoogde in zijn wenkje.
De huidige vaandrigs der gilden en
schutterijen in Zuid-Nederland, België,
Zwitserland1, Italië, Oostenrijk en Beie
ren, mogen zich nog gerust de Studiosi
noemen van de Excercition-Meister, mits
zij hun vaandel op „verantwoorde en
eerbare" wijze zwaaien.
(Worde vervolgd)
TILBURGS G.E.B. WORDT
OVERGEDRAGEN.
Na een korte bespreking heeft de ge
meenteraad van Tilburg besloten het ge
meentelijke electriciteitsbedrijf zo spoe
dig mogelijk in volle eigendom tegen de
boekwaarde op de datum van overdracht
over te doen aan de N.V. Prov. Noord-
Brabantse Electr. Mij.
Voorts werd tot een stroomleverings-
overeenkomst besloten, waarbij de ge
meente Tilburg verklaart de electrische
energie, benodigd voor het plaatselijk
electriciteitsbedrijf, van de PNEM te zul
len betrekken, terwijl de PNEM de elecy
trische energie onder nader omschreven
voorwaarden zal leveren.
'Deze overdracht is noodzakelijk ge
worden, doordat de capaciteit van het
gemeentelijk electriciteitsbedrijf te Til
burg niet meer voldoende is. De bespre
kingen hierover hebben ongeveer twee
jaar geduurd. Zou Ide gemeente niet tot
overdracht hebben besloten, dan zou
voor de eerste aanleg een bedrag van
30 millioen gulden moeten worden gevo
teerd, hetgeen in de komende 25 jaar tot
90 millioen gulden zou oplopen. Een
dergelijke investering zou aan rente en
afschrijving een bedrag vergen, dat ver
uitgaat boven de winst van het electri
citeitsbedrijf.
Namens zijn opdrachtgeefster, het R.K. SCHOOLBE
STUUR te WAALWIJK, zal ondergetekende in het open
baar aanbesteden
gelegen aan de Wilhelminastraat te Waalwijk.
Bestek en tekeningen zijn verkrijgbaar, zolang de voor
raad strekt, op het bureau van de Architect vanaf Maan
dag 30 Augustus a.s. tegen betaling van 15.per stel,
15.50 per postwissel voor toezending). Restitutie 10.
op de dag van de aanbesteding, welke zal gehouden
worden op Maandag 13 September '54 in Hotel Verwiel
te Waalwijk om 10 uur v.m.
Het aanbestedingsreglement W.B. is op deze aanbeste
ding van toepassing.
EDMOND NlJSTEN,
Architect B.N.A., Hoevensestraat 7, Vught.
Telefoon K 4100-8418
BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN VLIJMEN
maken bekend, dat d|e inschrijving open staat voor de per
1 OCTOBER A.S. AANVANGENDE CURSUS in de
bouwkundevakkeji aan de gemeentelijke avondteken
school (timmerlieden, metselaars enz.).
Aanmelding en nadere inlichtingen ten gemeentehuize
van 912 uur v.m. en bovendien
Maandag 30 Augustus van 79 uur des avonds,
Donderdag 2 September van 79 uur des avonds.
De aanmeldingstermijn sluit uiterlijk Zaterdag 4 Sept. a.s.
A kl U A A DCki DEN B0SCH T,lBURG BREDA
VAIN MAAKtIN VugMerstr. 25 Markt 32 N. Girnek.nslr. 23
Den Bosch - Tilburg - Breda - Eindhoven Helmond - Vonlo
LEVERANCIER VAN ALLE ZIEKENFONDSEN.
Met ingang van 1 September a.s. zijn wij ook
gevestigd te
Ons kantoor aldaar is voorlopig nog niet tele
fonisch aangesloten.
Men kan zich ook wenden tot Grotestraat 241
of Mr. van Coothatraat 30 te Waalwijk.
Belastingconsulenten
WAALWIJK KAATSHEUVEL
Grotestraat 241, Tel. 2253 Hoofdstraat 51
na 6 uur
Mr. van Coothatraat 30, Tel. 3138
door Tom Lodewijk.
6)
Voor ze het wisten schoof de trein
langs het kilometer-lange perron van
Roosendaal en hingen ze allemaal uit
de brede ramen om voor het laatst Hol
landse koffie te drinken uit papieren be
kertjes. De Hollandse locomotief snelde
voorbij, als een van zijn ketenen bevrijd
monster. 'Een schok ging door de trein,
de 'Belgische machine stond voor. 'En
even later passeerden ze het groezelige
station Essen en waren ze in 'België.
Een brigadier van de Rijkswacht in don
kerblauw, een wonderlijke kepi met een
geweldige vetklep op de blozende kop,
kwam de coupé binnen en vroeg in ge
moedelijk Vlaams om 4e papieren, maak
te een goedig grapje met Els en knip
oogde naar het bruidje. Dan kwam er
een heer in khaki, die in twee talen in
formeerde of er nog iets aan te geven
was. Allemaal Hollanders. Ze wa
ren allemaal Hollanders. Allée zunne
daar ging hij weer.
Geweldig vlot zijn die lui zei
Els, die wel een beetje tegen het douane
onderzoek had opgezien en in gedachten
haar keurige koffer reeds door naar con
trabande graaiende handen overhoop zag
gehaald.
Benelux stelde Hannes vast.
Straks zijn er helemaal geen grenzen
meeren 'hij en Els verwikkelden
zich in een heet debat over Europese
integratie. Carla luisterde geamuseerd
toe, plaatste nu en dan een rustige op
merking. Hannes zag haar appreciërend
aan. Ze had geen verbeelding, stelde hij
vast. Maar dat juffertje roodhaar, dat
was pas echt 'n leuke meid. Misschien
konden ze nog 'n hoop plezier hebben,
daar in Parijs.
Els begon er in haar binnenste lang
zamerhand van overtuigd te raken, dat
die kwasterige Hannes een leuke, open
hartige, gezellige kerel was, en in het
donker te vertrouwen. Hij bleek ook
veel serieuzer dan ze eerst had gedacht,
hield er zelfs idealen op na, ja mijnheer!
en verdedigde ze tegen de opzettelijk-
cynische sport van Els en de koele cri-
fiek van Carla met vuur en vaart. Het
jonge bruidspaar luisterde, glimlachte en
praatte zacht. Carla leunde tevreden
achterover. Ze hadden het getroffen met
hun reisgenoten. Prettige reis zoal
les was goed. Ze waren met vacantie!
HOOFDSTUK IV.
ONDER DE EIFFELTOREN.
Gestaag doorjachtend was de trein St.
Quentin gepasseerd. Hoog rees de stuk
geschoten kathedraal tussen de huizen
uit.
St. Quentin peinsde Carla voor
zich uitstarend over het zonnige land.
Slagveld der natiën. Geen oorlog in
dit deel van Europa, of St. Quentin zat
er tussen. Heette Egmond, de onthoofde
graaf, al niet „de held van iSt. Quentin'?
En iedere keer maar weer opbouwen, en
iedere keer maar wee,r kapot schieten...
Ze was een beetje moe. De reis duur
de acht uur en de trein had wat ver
traging. Ze hadden nu Parijs al in zicht
moeten hebben en nog altijd ging het
tussen dorpjes door met witgeschilderde
piopere perronnetjes. Forensentreinen
stonden daar uit te puffen.
Els stond op de corridor en keek, sa
men met Hannes, haar nieuwe kennis,
naar het voorbijdraaiende landschap. Het
jonge vrouwtje was tegen de schouder
van haar bruidegom ingesluimerd, en die
zat .roerloos, om haar niet wakker te
maken, in zijn hoekje. En Carla, alleen
gelaten, voelde zich een beetje eenzaam.
Was het eigenlijk niet heerlijk om zo
ecr.s alle trots en ongenaakbaarheid, al
le zelfstandigheid en zelfbewustheid van
je af te laten glijden, en zo rustig en
overgegeven te liggen slapen tegen de
schouder van een man? Ze, dacht aan
Frans, die nu in de achterste wagen zijn
papieren zat te sorteren en straks moest
zorgen dat 't hele gezelschap „onder de
pannen" kwam. Die het makkelijk zou
hebben als alles goed ging, maar ook
wel eens in moeilijkheden kon raken itt
die vreemde stad en met al die hem on
bekende mensen. Veronderstel dat er eens
één plotseling blindedarmontsteking
kieeg? Wat moest je dan? Enfin, hij zou
zich wel redden. Hij was capabel ge
noeg
Els en Hannes kwamen de coupé weer
binnen, Hannes leunde uit het raam. 1
Mensen! riep hij"ik' zie Parijs.
We zullen er zó wel zijn. En inder
daad, enkele minuten later verbreedde
zich het spoor, groeiden er tientallen
ijzeren wegen naast hun lijn, vloog een
gestroomlijnde Diesel langs, en dender
den ze langs een groot wit seinhuis.
Rechts rezen opeens hoge muren en
daarboven op groezelige grauwe huizen.
Ze reden door een tunnel, dan weer
machtige locomotieven met veel koper en
wolken stoom, rijen wagons, de trein
minderde vaart. Overal werden nu kof
fers de gang in gesleept. Nog enkele
ogenblikken en de trein uit Holland
schoof onder de kap van het Gare du
Nord. Kruiers in blauwe kielen sloegen
de drukte gade. Een geagiteerde Ameri
kaanse met een bende koffers naast zich
wenkte. Hotelgidsen met gegalonneerde
petten speurden zoekend langs de wa
gens, een elegante heer met grijze sla
pen, steunend op een opgerolde para
plu, wachtte als een rots in de storm
vloed op een reiziger.
Els en Carla daalden moeizaam de
treden af. Hannes maakte zich verdien
stelijk met de koffers. Nu dook ook
Frans Noordeloos op.
Allemaal bij elkaar blijven! riep hij
met stentorstem. Buiten wacht een
bus. Alle bagage meenemen!
Vijf minuten later sjokten ze als een
rij eenden achter hem aan. De contro
leurs bij de uitgang keken zelfs niet naar
hun plaatsbewijzen. Onder de kap stond
een rij autobussen. Die rode bus
rechts! riep Frans, en het werd de
rij doorgegeven.
Toen zat Carla achter een busraam
pje en staarde, voor het eerst van haar
leven, naar de drukte en het gewoel van
de Metropool.
Taxichauffeurs kriskrasten tussen de
geparkeerde wagens door, een man op
een scooter zocht naar een gaatje, een
elegante Parisienne met hooggehakte
schoentjes achterop. Een oude vrouw
zag Ze lopen met een lang dun brood
van wel een meter lengte, het beroemde
stokkenbrood, dacht ze. En overal zit
jes, terrassen met mensen die zaten en
dronken en babbelden. De ene helft liep
zichzelf voorbij van de haast, de andere
helft scheen geen haast te kennen.
Winkelmeisjes liepen Voorbij op weg
naar huis en Carla bewonderde de ma
nier waarop ze liepen. De meeste Pa-
risiennes, concludeerde ze, bezaten een
elégance, die de Hollandse dames mis
ten. Die liepen maar net zoals ze zin
hadden, en hoe die Franse meis
jes op haar eleante schoentjes het
redden over dat vaak ongelijke pla
veisel, mocht wel 'n wopder heten 1
Frans stond voorop naast de
buschauffeur en koeterwaalde van
alles door elkaar. Eindelijk sloeg
de, bus een nauwe straat in, Carla
las haastig het naambordje Rue
des Acacias, de straat waarin hun
hotel lag. Met een schok stopte de
bus. Gouden letters op een zwart
marmeren hord vermeldden Ho
tel Wagram. Ze warenthuis.
Hier zou bijna een week lang
hun huis zijn
In de hal stonden ze samenge
troept, een beetje verloren. Carla
kende nu al verscheidene reisge
noten, behalve Hannes en het jon
ge paar. Daar was dat kleine, korte
dikkerdje met zwart negerkroes
haar en een gezicht dat veel weg
had van een chimpansee, en zijn
reisgezel, „lang, dun en lekker"
had Els gezegd, bijna twee meter
lang, en Carla dacht aan de be
schrijving van meneer Prikkebeen;
lichaam mager, dun en schraal
neus lang, wangen geel en vaal
en had ze dan ook prompt Prikkie
en Dikkie gedoopt'. Maar de korte
dikke bleek meneer Velleman te
zijn en de lange dunne meneer
Proppen, en Prikkie én Dikkie
verdwenen, elk met een sleutel, de
trap op naar hun kamérs,
Wordt vervolgd.