KAATSHEUVEL
Waalwijkse en Langstraatse Courant
V.V.V. Kaatsheuvel.
BERNDUK
Uit Loonopzand's verleden
NEDERLAND ZWITSERLAND 4-1
ÉT
ft^PTTFTTT fff
Hl
De vroegste kerk van Loon.
AAA
ft O
V V
V
■biMiiwuaW v AIM
<r-
j L
VRIJDAG 20 MEI 1855.
Uitgever
Waalwijkae Stoomdrukkerij
An toon Tielen
Hoofdredacteur
JAN TIELEN
Dit blad
verschijnt 2 x per week
DE ECHO m HET ZUIDEN
BureauxGROTESTRAAT 205, WAALWIJK TEL. 2621 KAATSHEUVEL TEL. 2002. Dr van BEURDENSTRAAT 8, OPGERICHT 1878
78e JAARGANG Ne. 41
Abonnement
19 cent per week
2.45 per kwartaal
2.70 franco p. p.
Advertentieprijs
10 cent per m.m.
Contract-advertenties
speciaal tarief.
TELEGR.-ADRES „ECHO"
De gedachte werd een voorstel,
het voorstel werd een plan en
het plan wordt een daad. Kaatsheu
vel krijgt zijn V.V.V. Tot dit besluit
kwam het voorlopig bestuur dat on
langs gevormd werd tot oprichting
van een vereniging „Kaatsheuvel
Vooruit" in zijn bespreking, welke
het Dinsdagavond had met de Di
recteur van het „Centrum V.V.V."
uit Brabant, de heer Ver wiel.
Reeds in de eerste vergaderingen
welke het voorlopig bestuur van
„Kaatsheuvel Vooruit" hield ter or
ganisatie van de Nationale feesten,
werd de gedachte van de voorzitter,
dat de op te richten vereniging een
grotere taak moest hebben dan uit
sluitend een feest te organiseren,
met een enkel woord besproken.
Het gebrek aan een V.V.V. in een
plaats waar een inrichting bloeit,
die jaarlijks honderdduizenden
vreemdelingen trekt, deed de be
hoefte gevoelen dat ook dat terrein
niet braak mocht blijven liggen.
Het plan werd besproken, een on
derhoud met de burgemeester, als
voorzitter van de Stichting Natuur
park „De Efteling" volgde, en ver
zekerd van diens sympathieke steun
werd de heer Verwiel uitgenodigd
om een eerste bespreking te hou
den en het gevolg is geweest dat
onmiddellijk besloten werd over te
gaan tot de vorming van een stich
ting onder de naam „V.V.V. Kaats
heuvel" die èn de organisatie van
meer plaatselijke festiviteiten en
gebeurtenissen èn het vreemdelin
genverkeer gaat behartigen. Ieder
een zal begrijpen, en we mogen er
gerust bijzeggen: iedereen zal toe
juichen dat hiermee een daad ge
steld is waarop Kaatsheuvel reeds
lang wachtte, want er ligt een on
metelijk werkterrein braak dat om
denkers, durvers en doeners vraagt.
Als we ons alleen nog maar eens
indenken welke mogelijkheden hier
liggen voor het scheppen van hotel-
en pensiongelegenheden, dan zou
dat punt alleen reeds de moeite
waard zijn hiervoor een vereniging
op te richten. De heer Verwiel haal
de in zijn bespreking het voorbeeld
van Arcen, een plaats met slechts
3000 zielen in Limburg aan, waar
vijfhonderd bedden beschikbaar zijn
voor de toeristen, die in het zomer
seizoen geheel en in het wintersei
zoen voor een groot deel bezet zijn.
Als we hiervoor eens rekenen, dan
komen we al tot een becijfering dat
daar in een jaar meer dan 70.000
mensen logeren. Wat brengt dat op
aan logie? En wat zou daar niet
binnen komen bij de middenstand
aan wat die mensen daar nog kopen
en verteren? Oisterwijk heeft vol
gens de laatste gegevens in het vo
rig seizoen een inkomen gehad van
2.000.000 gulden alleen aan het
vreemdelingenverkeer, waarbij de
middenstanders uitsluitend daarvan
een meer-inkomen genoten van ge
middeld /3500.Zeggen deze cij
fers niets voor onze middenstan
ders. Drunen met zijn uitstekende
kampeergelegenheid komt voor de
handeldrijvende middenstand aan
eenzelfde cijfer. Dat ook Kaatsheu
vel niet verstoken blijft van wat
„De Efteling" binnen haalt, behoe
ven we niet te zeggen. En al kun
nen wij dan nog maar zover komen
dat van de honderdduizenden be
zoekers het vorig jaar waren het
er meer dan 600.000 slechts 5%
ook het centrum bezoeken, dan zou
dat reeds voldoende zijn om er een
bijzondere aandacht aan te schen
ken. Zeker, „De Efteling" ligt ten
opzichte van het centrum al niets
minder gunstig dan een kampeer
terrein in Drunen, doch als de mid
denstand zijn taak begrijpt en tot
daden over durft gaan, dan zal blij
ken dat de risico's niet zo groot zijn
als men veronderstelt en daardoor
tot niets komt. We moeten denkers,
durvers en doeners hebben en het
V.V.V. Kaatsheuvel zal trachten
deze te vinden en te stimuleren.
Bijna dagelijks komen aanvragen
binnen voor logie en pension. Er
heerst ten opzichte hiervan ter
plaatse een ongegronde vrees. Bij
velen heeft de gedachte post gevat
dat iemand, die een kamer voor lo
gie beschikbaar zou stellen, gevaar
loopt ook inwoning te moeten ne
men. Wij kunnen deze kamerbezit-
ters ten volle geruststellen. De wo-
ningruimtecommissie denkt daar
aan nog niet eens.
En zeker, de „Efteling;bezoekers"
zijn in hoofdzaak ééndaags gasten,
die geen pension of logie nodig heb
ben, doch daarnaast krijgen we ook
aanvragen van mensen die een
weekeind hier willen zijn, die een
rustig weekje willen blijven, niet
om acht dagen het natuurpark te
bezoeken, doch ook van het natuur
schoon willen genieten, waarvan de
heer Verwiel, die ook op de Veluwe
gewoond heeft, verklaarde dat het
zeker zo mooi is als de beroemde
a e+ j6' z*?n dat mogelijk niet
u stedeling, die gewoon is
slechts muren en straatstenen te
zien, niet genoeg kan krijgen van
dat leven in de vrije natuur. En
juist door de Efteling krijgt ons na
tuurschoon bekendheid. Het wordt
de taak van het V.V.V. hieraan nog
meer bekendheid te geven. Folders
met aangegeven wandelingen door
deze nog ongerepte schoonheid,
moeten verschijnen en krijgen ge
makkelijk verspreiding door mede
werking van De Efteling.
Voor de eigenaren van café en
zaalgelegenheden gaat er zeker een
tijd komen die hun aandacht vraagt.
Logeergasten zoeken ook bij avond
hun ontspanning en wie hiervoor
iets gaat doen, zal van het vreem-
delingenbezoek kunnen profiteren.
Alles bijeen is er voor de gehele
bevolking, ieder naar zijn eigen be
lang, meer dan voldoende reden om
het V.V.V. Kaatsheuvel met vreug
de te begroeten en reeds bij voor
baat zijn morele en financiële steun
toe te zeggen. Met alleen toezien
wordt niets bereikt. Dat heeft reeds
lang genoeg geduurd. Nu komt het
op doeners op aan.
KEGELCONCOURS.
Toen Maandag j.l. de raiddernachtklok
twaalf sloeg, klonk de waarschuwing
„laatste kaart"; dat beduidde, dat het
zo goed geslaagde kegelconcours van
„Zet 'm Op", een der vijf kegelclubs
van de kegelbaan Euphonia, beëindigd
was. Zet 'm Op, vierde haar 3e lustrum
er traditie getrouw ging dat met het
hc.uden van een concours onder auspi
ciën van de T.K.B.
Geen 'enkele van de bij de T.K.B. aan
gesloten kegelclubs is achterwege geble
ven, wat wel iets zegt voor de sympa
thie, die de Kaatsheuvelse kegelbroeders
genieten. De goodwill door de promotor
fan Kemmeren in zijn lange loopbaan
als organisator en bestuurslid van de
bond, gekweekt, is hieraan niet vreemd.
Het Euphonia-kegelhuis heeft de naam
gezellig te zijn en het bestuur van Zet
"m Op, met aan de leiding de heren
Hoyinck van Papendrecht en Jos Schal
ken met de hospes, de heer Harrij van
Dun met ega, hebben deze naam ook nu
weer schitterend gehandhaafd.
Elke avond heerste er de echte joviale
kegelbroederssfeer, die zeker nog e'en
keer te genieten zal zijn, als Zondag 22
Mei de prijsuitdeling plaats heeft met 'n
amicaal bal besloten.
In ons vorig nummer gaven we reeds
de definitieve uitslagen van de korps
wedstrijden. Hier volgen nog de uitsla
gen van de vrije-baan: 1 Wim Musters
9 x 45; 2 P. Kemmeren 6 x 45; 3 Jos
Schalken 5 x 45; 4 H. Vis 3 x 45; 5
Fr. Schalken 2 x 45, 5 x 44; 6 B. Ves-
ters 2 x 45, 3 x 44; 7 Th. Lohmann 2 x
45, 2 x 44; 8 A. Verhoeven 2' x 45; 9
Jos de Beer 2 x 45; 10 H. v. Dun 45.
2 x 44; 11 P. Dekkers 45, 44. 43. 42; 12
Fr. van Tilborg 45, 44, 43.
Vrije baan Dames: 1 Mevrouw van
Dun 44; 2 Mevr. Bennaars 42; 3 Mevr.
Burgers 41, 37; 4 Mej. Robben 41; 5
Mevr. Dorenbosch 40, 2 x 38.
BRANDJE.
Maandagmiddag om half drie loeide
de brandweer sirene voor een brandje,
vermoedelijk door het spelen met vuur
door een paar kinderen ontstaan in een
schuurtje van P. v. d. M. aan de Dreef-
se weg. Toen de brandweer arriveerde,
hadden de omwonenden al goed werk ge
daan door te voorkomen, dat de brand
zou overslaan op de woning. Met de
ncvelspuit was toen de brandweer het
vuur spoedig meester. Intussen was het
voor de bewoner toch nog een aardig
schadepostje, want behalve het schuur
tje ging nog een mooi duivenhok met
een dozijn duiven in de vlammen op.
BILJARTSPORT.
De biljartclub „Het Bandspel" uit
Waalwijk heeft op het nederlaagtour-
nooi van T.O.K. aardig partij gegeven.
Beide viertallen wisten hun partijen met
62 te winnen. Er werden goede ge
middelden gemaakt, waarvan we vermel
den H. Demmers met 8.25; de 65-jarige
Rombouts met 8; de 19-jarige v. Hel-
voirt 8.25; J. v. Delft .375 en A. Mus-
kens 3.65.
Zaterdag a.s. komt D.V.S. en ook M.
Balvers met zijn clubgenoten hebben
heel wat in hun mars, zodat er weer op
een spannende wedstrijd kan gerekend
worden. Op 28 Mei schreef het 2de vier
tal van H.K.S. in, dat weinig onder be
looft te doen voor het eerste van die
club.
EEN AARDIG INITIATIEF.
Van de afdeling Kaatsheuvel van de
K.A.B. ging een aardig initiatief uit naar
de zusterverenigingen in den lande. De
K.A.B. levert evenals meerdere andere
organisaties in het seizoen heel wat be
zoekers aan de Efteling. De echte K.A.B.
vrienden zijn vanzelfsprekend geinteres-
seerd hoe de afdeling Kaatsheuvel is ge
huisvest. Nu mag de K.A.B. Kaatsheu
vel met recht trots zijn op zijn Gilden-
bendsgebouw en het is zeer zakelijk te
trachten de K.A.B. vrienden van elders
te trachten ook eens een kijkje te doen
nemen in het mooie gebouw in de Mgr.
Völkerstraat. Alle K.A.B. afdelingen
ontvingen van de K.A.B. uit Kaatsheuvel
een circulaire vergezeld van de nieuwe
folder van De Efteling met de invitatie
in de Mgr. Volkerstraat eens een kijkje
te komen nemen. Zakelijk en collegiaal!
LANDJUWEEL GEWEST TILBURG
K. A. J.
Met een H. Mis opgedragen door de
Zeereerw. heer J. Goossens, districts-
aalmoezenier te Tilburg zette het pro-
I gramma van het K.A.J. Landjuweel dis
trict Tilburg op Hemelvaartsdag te
Kaatsheuvel in. Deze H. Mis werd in de
St Josephparochie tot intentie van de
Arbeidersjeugd uit het district Tilburg
opgedragen. Om kwart over tien vingen
de binnen-activiteiten in de zalen van de
Gildenbond en het patronaat aan, waar
de wedstrijden gehouden werden in ta
feltennis. muziek en cabaret. Om 2 uur
trokken de kajotters met dreunende
drumbands 'en wapperende kleurige vaan
dels op naar De Efteling, waar de
sport- en athletiekwedstrijden zouden
gehouden worden. Het weer hield zich
behoorlijk, zodat alles volgens program
ma kon worden afgewerkt.
Er werd gestreden om de uitzending
van het diocesane Landjuweel dat op 19
Juli a.s. in den Bosch wordt gehouden.
Behalve het district Tilburg nam ook 't
district Westhoek aan de wedstrijden
deel. De uitslagen warén: 100 meter
hardlopen: 1 v. Kemmeren Loonopzand
12.4 sec.; 2 J. Bruurs Hilvarenbeek 13
sec.; 3 C. Coremans Loonopzand 13,1
sec.; 800 meter: 1 J. Bruurs Hilvarenbeek
2 min. 28,1 sec.; 2 v. Kemmeren Loonop
zand 2 min. 33.3 sec.; 3 P. Gulden Ze
venbergen 2 min. 35.5 sec.; 3000 mtr.:
1 J. Bruurs Hilvarenbeek 11 min. 58.1
sec.; 2 J. Oerlemans Moergestel 12 min.
9.5 sec.; 3 v. Kemmeren Loonopzand 12
min. 11,1 sec. Verspringen: P. v. d. Vel
den Made 4.70 mtr.; 2 B. v. Beers Made
4,50 mtr.; 3 v. Zandbergtn Zevenbergen
4.50 mtr.
Hoogspringen: 1 Kersten Tilburg 1.35
mtr.; 2 J. Marijnissen Made 1.30 mtr. en
3 P. v. d. Velden Made 1.30 mtr.
Tafeltennis: 1 B. v. d. Zanden par.
Noordkerk Tilburg; 2 A. Verhoeven par.
Broekhoven I; 3 A. Klijssen centraalgr.
Tilburg; 4 P. Dankers Loonopzand; 4 C.
Kleijn Kaatsheuvel.
Muziek: 1 Ensemble par. Fatima Til
burg 70 pnt. en 2 Ensemble Voogd
Kaatsheuvel 67 pnt.
Cabaretgroep 1 Fatima Tilburg 64 «>t.
Uitgezonden naar het diocesaan Land
juweel Tilburg worden: van district Til
burg in 100 mtr hardlopen v. Kemmeren
Loonopzand; Bruurs Hilvarenbeek en
Coremans Loonopzand; uit district West-
boek: J. Braat en B. v. Beers Made en
P. Gulden Zevenbergen.
In 800 mtr: district Tilburg J. Bruurs
Hilvarenbeek en J. Kemmeren Loonop
zand; district Westhoek P. Gulden Ze
venbergen en J. van Gils 'en Korpu»
made.
In 3000 meter: Bruurs Hilvarenbeek,
J. Oerlemans Moergestel en Kemmeren
Loonopzand.
Hoogspringen: district Tilburg J. Ker
sten Noordhoek en district Westhoek J.
Marijnissen en P. v. d. Velden Made.
Touwtrekken, district Tilburg groep
Hilvarenbeek.
Volleybal, district Westhoek: team
Made.
Tafeltennis district Tilburg: A. Klijs-
s'en en Verhoeven centr. gr. Tilburg;
Zandbergen par. Noordhoek; Hendriks
eri Kleijn Kaatsheuvel en Dankers Loon
opzand.
District Westhoek: Chr. v. Dalen en
J. Marijnissen Made en A. Gielen en J.
v Dijk Zevenbergen.
AGENDA.
Vrijdag 78,30 uur nam. inmanden
wedvlucht St. Ghislain in café De Sport
wereld.
Zaterdag 8 uur nam. Apollo Theater:
De Slaapwandelaar, toeg. 14 jaar.
Zondag 6 uur en 8.30 uur nam. Apol-
lc-Theater: De 'Slaapwandelaar. Toeg.
14 jaar.
Maandag 8 uur nam. Kon. Erk. Harm.
Apollo repetitie.
Toneelver. „Don Bosco".
Op de gisteren gehouden verga
dering van de toneelveren. „Don
Bosco" is definitief besloten om op
24 Juli a.s. de Passie-spelen te be
zoeken.
Indien er in de parochie nog on
gehuwde personen zijn die graag
mee naar Tegelen zouden gaan, dan
kunnen deze zich vóór Pinksteren
opgeven bij de WelEerw. Heer
Swinkels, kapelan van Berndijk.
AGENDA:
Zondag 22 Mei 11.30—12.30 Lees
bibliotheek.
6.30 uur Jongenspatronaat.
Maandag 23 Mei 6.30 uur repetitie
drumband St. Jan.
8 uur repetitie Kon. Erk. Harm.
St, Jan.
Wie menen mocht, dat bij de invoe
ring van het Christendom, in onze streek
de tempels als bij toverslag uit de grond
verrezen, vergist zich deerlijk, eveneens
vergist zich die zou menen dat bij de
bouw van de eerste bedehuizen reeds,
God ter eer enige kunst werd aange
wend.
Het enigste doel, dat onze eerste ge
loofsverkondigers beoogden, was de pas-
bekeerde heidenen te verenigen om hen
nader met de Christelijke leer bekend te
maken en in hen het geloof te verster
ken.
De eerste bedehuizen ^waren uiterst
primitief en het behoeft nauwelijks ge
zegd dat ze van hout waren.
Een van de oudste geschiedschrijvers
nml. Beda (673735) verhaalt ons over
de constructie van de eerste Christen
kerken als volgt
„Wilde men een kerk bouwen dan
„werden eerst in een langwerpig vier
kant zware eiken balken in de aarde ge-
„legd, welke een stevig fundament vorm-
„den. Over de gehele lengte waren deze
„balken diep doorgroefd. In deze groe-
,.ven werden dan op afstand van onge-
„veer een duim, op de helft doorgezaag-
„de en van onder aangepunte stammen
„geplaatst, waarvan de platte zijde naar
binnen gekeerd was. Öok aan de bo-
ven zijde warén deze stammen aange
punt. Hierop legde men dan weer eigen
balken, die op dezelfde wijze als de
„onderste laag doorgroefd waren. Zo
„werden de wanden door de onderste en
„bovenste balkenlaag verbonden en
„staande gehouden. De boomstammen
„echter, waardoor de smallere zijwanden
„gevormd werd'en, klommen trapsgewij
ze naar het midden, evenals de plan
ken van een puntgevel, 'en werden
„eveneens door twee balken bevestigd,
„die over hun gehele lengte van een gleuf
„voorzien waren, in het midden van
„iedere zijwand tegen elkander stieten en
„daar verbonden werden. De reten, die
„ter breedte van een duim tussen de
„boomstammen overschoten werden, ten-
.minste in het gure jaargetijde met stro
„dichtgestopt of met huiden bedekt, zo-
„dat tocht niet kon hinderen. Talrijke
„lampen hingen vanaf het dak naar be-
„neden om de duisternis te verdrijven.
„Vensterglas kende men nog niet."
Tot in het begin der tiende eeuw wer
den alle kerken van hout opgetrokken,
en eerst in het midden der tiende eeuw
begon men allengs met de bouw van
stenen kerken. Een der eerste steensoor
ten die gebruikt werden is de bergsteen,
vooral in gebruik bij de bouw van ora
toria of bidplaatsen, zoals men de kerken
noemde.
In de mening dat <je allereerste kerk
van Venloon een gebouw moet zijn ge
weest als boven omschreven, worden we
versterkt door het feit dat, toen we in
1950 met medewerking van de R.O.B.
(Rijksd. voor Oudheidk. Bodemonderz.)
een gedeelte van het terrein, waarop de
in 1233 gestichte, en in pl.m. 1570 ge-
sloopte stenen kerk heeft gestaan, bezig
waren af te graven, we op een zeer
lange eiken balk stieten, liggende in Z.O.
I richting, ter diepte van ongeveer 2Yi m,
J wat er wel op wijst dat we hier te doen
hadden met de grondslag van een nog
ouder gebouw. Deze balk, die naar
schatting (hij lag voor een zeer groot
gedeelte buiten het afgegraven complex)
een lengte zal hebben van ongeveer 7
m, is in de grond gebleven, omdat juist
op de dag dat hij gevonden werd (eind
October) het werk van de R.O.B. over
het gehele land werd stopgezet. Voor
lopig werd van verdere afgraving afge
zien, hoewel binnen afzienbare tijd het
werk wederom zou worden hervat. Na
vier jaar hebben we echter van de R.
O. B. niets meer vernomen.
Wie de eerste (houten) kerk van
Venloon zou hebben gesticht, hierom
trent tasten we geheel in het duister. Zou
het echter te vermetel zijn aan te ne
men dat St. Willibrord op zijn vele
dienstreizen door het Brabantse land,
ook hier kortere of langere tijd verbleef?
Verbleef de heilige ook niet te Alfen,
te Diesén, te Tilburg en te Berkel?
Nu is het wel opmerkelijk dat, nabij
de plaats waar wie oudste kerk dan ge
staan heeft een perceel grond ligt ge
heten „de Uilenhoek".
Allerwaarschijnlijkst heeft deze bena
ming niets te maken met de vogel der
wijsheid, doch wel met „Ule" of „Wule",
wat een afkorting is van Willibrord.
Het is dan ook niet dwaas te houden
dat, reeds in die tijd hier goederen la
gen, waarvan de opbrengst voor het
tiende toekwam aan St. Willibrord of
zijn Gezellen. Dr. P. C. de Brouwer,
in zijn geschiedenis van Hilvarenbeek tot
1813, zegt op blz. 7: „Er is grond om
aan te nemen, dat waar éen heilige ge
missioneerd heeft, deze later als kerk-
patroon werd aangenomen."
Wat zijn nu de feiten inzake de oud
ste kerk van Venloon?
Toen in 1233 Hendrik van Lotharin
gen en Brabant in Venloon de eerste
vaste pastoor benoemde en deze pastoor
een stenen kerk bezorgde, was het St.
Willibrord aan wie deze kerk werd
toegewijd. Dat Willibrordus inderdaad
de kerkpatroon was, blijkt wel zeer dui
delijk uit een schrijven van de nagebu-
ren van Venloon van ongeveer 1570 aan
Biesschop Metsius (15621580) luiden
de als volgt
Den Eerweerdigen Heer
Laurentio Metsio,
Biscop van 's Hertogenbossche.
Gheven te kennen, in alder oytmoet,
die gemeyne naer gebueren van Ven-
loen, anders genoemt Loon op 't Sant,
Dinsdagmorgen werd op de grens van Limburg en Noord-rirabant bij Gennep en
Oeffel over de Maas een brug geopend. De officiële opening van de 320 meter
lange brug bestond uit het doorzagen van een paal door de Com. v. d. Kon.
van Noord-Brabant Prof. Dr. J. E. de Quay en van Limburg Dr. F. J. M. H.
Houben.
i
hot dat daer in verleden tijden is ge
weest in selven dorpe een kleine kereke
die eerste kerkeke nu genoempt die aide
kereke staende van de principaelc kereke
die sij nu hebben een vierendeel uurs oft
daeromtrent welcke aide kereke over-
lange tijd is begonnen te vervallen, en-
de nu ten en'enmaele vervallen is ende
dat gescapen is dat die materialia zou-
denbederven ende wechgedragen worden
ten waer dat U Eerw. daerop versaege,
bidden daeromme oytmoedelijck sij sup
plianten, dat U Eerw. gelieve te con
certeren, dat die kerekmeesters, die selve
materialia souden mog'en vercoepen en
de het geld daervan comménde amplice-
ren tot behoef van de principaele kereke
welcke oick seer arm is ende welcke
notelick reparatie souden behoeve ende
dat die beenderen van de lichamen die
daer eertyden in de aide kereke off
kerekhof begraven worde over meer dan
vijftig jaren daer opgegraven sijn ge
weest 'ende gebragt opt kerekhoff der
principale kereke alsoe dat die plaetse
genoegsaem is geprofameert nogthans sij
supplianten tot eeuwige memorie daer
souten stellen eene steenen casse instel
lende het beelt van de heyligem heer
Sint Wilboirt, welcke van den aide ker
eke nu vervallen patroon is geweest, dit
doende sal U Eerw. de suppliante doen
een werek van barmhartigheyt den sel
ven verobligeert hebben voir U Eerw.
goede prosperiteijt te bidden hennen God
almachtig welcke U Eerw. in lange ge-
der tegenwoordige in 1398, men de H.
sontheyt gespare wille."
Hoe het mogelijk was, dat bij het ver
laten der „alde kereke" en de inwijding
der tegenwoordige in 1398, men de H.
Willibrord als patroon heeft verlaten
er. St. Jan Bapt. in diens plaats heeft
genomen, is vooralsnog een raadsel. In
ieder geval is pastoor Schoenmakers bij
de restauratie van onze tegenwoordige
kerk enkele jaren geleden er toe over
gegaan om het beeld van de patroon van
onze eerste kerk wederom een ereplaats
te geven in de pasgerestaureerde kerk.
In het presbyterium dezer oude kerken
vond men meestal twee deuren, van wel
ke een toegang gaf tot de „sacristij", de
ander tot de doopkapel. De doopvont die
we er in aantreffen is niet gelijk aan die
in onze kerken, doch een in de grond
gemetselde achtzijdige kuip, door een
stenen rand omgeven, waarin de vol
wassen dopeling het H. Sacrament door
onderdompeling ontvangt.^ Opmerking
verdient hierbij, dat toen voor enige ja
ren de fundering „die aide kereke" werd
blootgelegd we bij een klein kappelletje
een put ontdekten die ongeveer 1 Yi m
diep met zwart zand was dichtgeworpen.
Vermoedelijk deed deze put eens dienst
als doopplaats.
Loonopzand. P. A. v. B.
Overtuigend heeft het Neder
landse elftal gisteren in het Feij-
enoord-stadion zijn meerderheid
over de Zwitsers gedemonstreerd.
Ondanks het verlies van de mid
denvoor Van Roessel heeft de
Nederlandse aanval afgerekend
met 't Zwitserse grendelsysteem,
dat vooral het eerste half uur na
rust absoluut ontoereikend bleek
de Nederlandse aanval het scoren
te beletten.
De Nederlandse voorhoede moest
het eigenlijk zonder leider stel
len, want het was voor de Bruy-
ckere, altijd binnenspel hij Wil
lem II, bijna een onmogelijke
taak van Roessel, in wie velen
een geboren aanvalsleider zien,
te vervangen. Niettemin heeft de
invaller uitstekend voldaan; hij
scoorde een doelpunt en had een
groot aandeel in de voorberei-
i ding van een ander en bovendien
in de Nederlandse aanval na rust
viel het gemis van 'n goede mid
denvoor niet zozeer op, omdat de
voorhoedespelers toen naar het
breekijzer van de switch grepen
om het Zwitserse doel te ont
grendelen.
Toch was hel uitvallen van v.
Roessel ongeveer vijf minuten na
het begin voor velen ongetwijfeld
een teleurstelling; de Willem li
er, na een botsing met de Zwit
serse doelman dermate gebles
seerd, dat verder spelen niet mo
gelijk was, was zodoende nog
niet in staat zijn vaderlands de
buut in het nationale elftal te
maken.
De Nederlandse voorhoede liet
zich aan de verzwakking heel
weinig gelegen liggen, want her
haaldelijk kwamen zij aanvanke
lijk voor het Zwitserse doel, ter
wijl de Zwitserse aanval daaren
tegen in het begin heel moeilijk
op gang kon komen; Landman
f
werd nogal met rust gelaten, be
halve dan door Wiersma, die een
hal zo gevaarlijk terugspeelde,
dat Landman evenals tegen Chel
sea, een meesterlijke duik moest
maken om dit gevaar te bezwe
ren.
Langzamerhand echter ont
trokken de Zwitsers zich aan de
druk van de Nederlanders en de
tweestrijd ging een evenwichti
ger beeld vertonen. Hetgeen he
lemaal niet wil zeggen, dat de
Nederlanders nu niet meer aan
vielen, integendeel, herhaaldelijk
dreigde er in de Zwitserse ach
terhoede een paniekstemming te
komen, wanneer de Oranjeman
nen meedogenloos hieven opruk
ken; voorlopig echter bleef het
Helvetiaanse doel goed genoeg
afgegrendeld voor het te korte en
te individualistische spel van de
Nederlanders.
Na 42 minuten spelen echter
geeft Wilkes, die steeds beter in
zijn oude Nederlandse vorm
komt, de hal keurig aan de Bruy-
kere; de middenvoor passeert
prachtig op tijd de bal naar de
weer vrijgelopen Wilkes, die wei
nig meer hoeft te doen dan de bal
buiten bereik van de Zwitserse
keeper in het net te leggen.
Dat smaakt de Nederlanders;
voortgestuwd door een enthousi
ast publiek rukken ze weer op en
even later besluit Timmermans
een vloeiende combinatie met de
Harder en Clavan door een raak
schot, 20. Als een mes door de
i boter snijdt de Nederlandse aan
val door de ontredderde Zwitser
se verdediging, en het is maar
goed voor hen dat spoedig half
time wordt gefloten, anders zou
den er nog meer doelpunten ge
volgd zijn.
We bespeurden weer iets van
een Nederlands „kwartiertje", al