Firma P. J. DITVOORST-SCHRIJVERS Nieuwlandstraat 14 DE ECHO MUI HET ZUIDEN Slijterij De Roemer A Uit Loonopzand's verleden LANDBOUW Hun beste vriend 2 De grootste keuze De fijnste dranken UW SCHOOLBOEKEN VROOM A RHEESMAW 15 DE ECHO VAN HET ZUIDEN VAN VRIJDAG 8 JULI 1955 15 WONINGINRICHTING TILBURG TELEFOON 24262 MODERN SEMI-MODERN en RUSTIEK Bedevaart in de Middeleeuwen ENKELE WENKEN VOOR EEN GOED GEBRUIK VAN TRACTORBANDEN. «Wl \tt W** i Een goed onderhoud van tractor banden kost menig landbouwer nog wel eens hoofdbrekens. Men heeft immers zomer en winter te maken met ongunstige weersinvloeden. Ja, ook in de zomer, want het felle zon licht is zeer schadelijk voor rubber en kan de oorzaak zijn van het ont staan van kleine barstjes in de band. Modder en vocht daarentegen doen geen kwaad en het is zelfs raadzaam 's zomers de banden met modder te bedekken. In dit verband moet men er aan denken, dat men de banden ook beschermt tegen oli ën en vetten. Slippen van banden heeft tot lo gisch gevolg: slijtage. Slippende banden door snel optrekken of plot seling remmen kan tot gevolg heb ben dat stukken van de ribben af scheuren. Om slip op het land tegen te gaan kan men de wieldruk verhogen door Waalwijkse en Langstraatse Courant Burgemeester en Wethouders van Waahvjjk KOOPJE VAN DE WEEK Bestelt tijdig bij ons Erkend leverancier J. COOLS v.h. W. Sikkers MARKT 4 WAALWIJK Specialiteit in MERK- VULPENHOUDERS. Handelsdrukwerk Verenigingsdrukwerk Familiedrukwerk in het BETERE GENRE Waalwijkse Stoomdrukkerij An toon Tielen - Waalwijk Reeds in de vroege middeleeuwen schijnen ook in onze streek de bedevaar ten in zwang te zijn geweest, want reeds zeer oude acten maken melding van be devaarten naar Jeruzalem, Rome, St. Ja cob van Compestella en andere, naast kieinere naar minder veraf gelegen ge nadeoorden, die evenwel ook grote ver maardheden hadden. De pelgrims kon men verdelen in drie soorten. De eersten in sterVenden, die hun laatste rustplaats kozen in of in de nabijheid van een of ander heiligdom, vervolgens hen die de bedevaartsplaat sen uit louter godsvrucht bezochten en ten derde de boetelingen, wien het ver richten van een bedevaart als straf werd opgelegd, of, haar uit vrije wil onder namen om vargiffenis van hup zonden te verwerven. Men zou hieraan nog kunnen toevoegen een categorie die tot kwijting van geloften, in tijden van grote rampen of gevaren gedaan, of ter genezing van lichamelijke Jcwalen een pelgrimstocht ondernamen, waarbij het wel gebeurde dat zij aan de kerk of kapel waar zij meenden hun behoud gevonden te heb ben, namaaksels van die ledematen waar in zij geleden hadden, b.v. ogen, handen, voeten of dergelijke, van goud of, zilver of (wanneer het arme lieden gold) van was vervaardigd, offerden. Bij grote ca tastrofen, zoals stormen op zee, branden, waarbij stad of dorp dreigden vernietigd te worden, kwam het dikwijls voor dat de opvarenden of bewoners van stad het lot wierpen, wie hunner in geval van redding of uitkomst een bedevaart naar een of ander heiligdom zou ondernemen. Over het algemeen bestond het ge waad van de pelgrims dan uit een korte rok, die tot over de heupen reikte en cm het middel met een gordel sloot. Aan deze gordel hing terzijde een pel- grimsfles, meestal bestaande uit een uit geholde pompoen. Een grote rozenkrans hing over de schouder en over het on derkleed hing een tot aan de knieën rei kende pellerien, waaraan drie z.g. St. Ja- cobusschelpen. Het hoofd van de pel grim was gedekt met e'en grote hoed. In de hand droeg hij een lange staf, die van boven uitliep op een knop of kruis en onder in een punt eindigde. Halverwege de staf hing een kogel. Voor zo'n bede vaarter vertrok ontving hij in de kerk voor het altaar uit de hand van de pries ter een kalabas, en werden bij die gele genheid gebeden verricht voor het wel slagen van de pelgrims, althans... er was een tijd dat zulks geschiedde. Later kwam deze gewoonte in onbruik en het ens thans nog bekende „reisgebed schijnt hiervan over te zijn. Uit 't bovenstaande zal menig lezer al de gevolgtrekking hebben gemaakt, dat i nde middeleeuwen op de grote heir- wegen dan wel talrijke pelgrims te vin den moeten zijn geweest. Inderdaad is dat zo. Toch had men in al die bede- vaarters niet enkel gelovigen te zien, die een moeizame pelgrimstocht gingen on dernemen. Onder h'en waren er, en hun aantal zal wellicht niet gering geweest zijn, die vergrijpen tegen het wereldlijk gezag te boeten hadden en die uit de stad het het land hunner vaderen verbannen waren, en hierin niet mochten terugke ren, voor zij tot straf voor het door hen gepleegde geweld of ander misdrijf een pelgrimmage naar e'en bepaald heiligdom hadden volbracht. Het is wel te verklaren dat vele vro me en goedwillende pelgrims daardoor in minder goed gezelschap geraakten, en zij op de bedevaartplaatsen veelal veel slecht volk, een samenraapsel uit alle rassen en talen vonden, die zij bijna niet kenden ontwijken. Mocht de geestelijk heid zich van de ene kant verheugen, dat vele gelovigen lange en moeizame bede tochten ondernamen naar plaatsen door Christus of Diens heiligen geheiligd, van de andere kant was zij bezorgd voor de goede zeden van zovelen, die werkelijk gevaar liepen. Er was zelfs een tijd dat de kerk aan velen, de pelgrimstocht, vooral naar ver afgelegen oorden ontrade, vooral aan geestelijke en geordende personen, omdat hun verplichtingen bij een samenstro- ming van allerlei slag van volk ernstig gevaar liepen. Rome schreef de grootste omzichtigheid voor en vooral vrouwen en geestelijke zusters probeerde men van de grote bedevaartsplaatsen terug te houden. In dit verband wordt ons ook duidelijk wat Thomas van Kempen schrijft in het IVe boek le Hoofdst. van zijn „Navol ging van Christusen waar ook hij waarschuwt tegen bedevaarten „niet in de juiste stemming', ondernomen Moch ten de welgemeende waarschuwingen in het begin al enig succes hebben, lang zamerhand namen misbruiken opnieuw toe en zag de kerk zich genoodzaakt steeds strenger op te treden, tot ten laat ste werd bepaald, dat voor het doen van zulk een bedevaart naar het H. Land, naar Rome of zelfs naar een minder be langrijk heiligdom, een vergunning en schriftelijke toestemming van de gees telijke overheid nodig was, soms van de Paus, dan weer van de Bisschap, terwijl ia de regel die van de pastoor of diens vicaris voldoende was. De verstrekte ver gunning diende in dien tijd dan tevens als paspoort; immers werden zij, in het bezit van e'en dergelijke vergunning, niet voor misdadigers aangezien, die de reis wegens strafvonnis volbrachten. Dit laatste brengt er ons vanzelf toe een paar vonnissen wegens strafpelgrim- mage opgelegd, te releveren. Zij tonen ons het kenschetsende van de geest van die tijden, waarin ze gewezen werden, de ruwe zeden der poorters, het gezag van het wereldlijk bewind doen kennen en ook iets doen zien van de samenwer king van geestelijke en wereldlijke over heid. ,i j Gewoonlijk werd in die vonnissen be dingen dat de veroordeelde uit het oord waarheen hij moest pelgrimeren een be wijs of „toonbrief" moest meebrengen, waaruit bleek dat de pelgrimage vol bracht was en de H. H. Sacramenten van Biecht en Communie was ontvangen. Soms ook nog dat een zekere gift, bijv. een zilveren penning was geofferd. In het jaar 1544 gebeurde het dat te Venloon Joanna de Weduwe van Wil lem van Oss, een buurvrouw, en wel Ag- r.es Christoffelsdochter ernstig had bele digd. De laatste diende hierover bij het Loonse schepengerecht een aanklacht in, welke instantie zich blijkbaar van de aanklacht weinig aantrok, althans kla- geresse in het ongelijk stelde voor wat betreft haar vordering „wegens lasterlij ke aanteiging teg'en de weduwe gesteld. Agnes legde zich echter niet neer bij de uitspraak van het Loonse „schepenge recht", doch appeleerde bij hun ambtge noten in Den Bosch (hoger gerechtshof). Het gevolg hiervan was, dat de Wed. v. Oss zich in den Bosch moest komen ver antwoorden „voor die volle vierscaer, als deze aldaer in de rechten sittende eeijn". De uitspraak van het Bosse gerecht luide o.mVerweerderesse zal ge houden zijn te gaan naar Geel (Belg. Brabant) waar vereerd wordt de H. Dymphena, patrones tegen zinneloosheid, biddende God Almachtig om betere zin nen. Ze zal vandaar medebrengen e'en goed bescheid (toonbrief). Behalve dat de wed. de kosten moest dragen op het proces gevallen, moest zij op de eerste processiedag die in Loon gehouden zou worden in een linnen kleed met een kaars van een pond het Allerheiligste voorafgaan, nadat zij vijf Paternosters en vijf Ave's heeft gebeden. In 1545 kregen twee jongemannen te Venloon op de weg samen onenigheid om zekere vete reeds langer tussen hen be staande. Ze werden handgemeen y Go- yaert Janssoen, zo heete de een, sloeg Aariaen van Grevenhrouck, de zoon van de Schout Adriaen van Greven- brouck, dood (deze schout was een bastaardbroeder van de heer van Loon. Grote verslagenheid in het dorp. Na rijpe „deliberatie werd door het sche- pengerecht van Loon getracht een zoen vonnis tot stand te brengen. Het zoenvonnis luide als volgt: „Goyaert, de misdadiger, moest „Godt ter eeren en totter siel en troost te voet een bedevaart ondernemen naar Rome. Daar moest hij in de St. Jan van Late- ranen, voor de beelden van de Apostelen Petrus en Paulus, drie H. H. Missen la ten doen voor de zielerust van de ver- slagene en die op de knieën aanhoren. Voor het doen der Missen moest hij bin- nensjaars „een thoon of bewij§brief" me debrengen. Na verbeurdverklaring van de goede ren van de moordenaar en diens familie en verkoping ervan ten bate van de ar men, bovendien verbanning van Goyaert, diens moeder en zuster, werd gerekend dal de familie van de verslagene volko men verzoend was. Kort na de invoering van de Hervor ming, werd door de Staten het gaan ter Flakaat verboden. Het eerste plakaat, be roerende het Bevaert-gaen en andere su perstitiën werd uitgegeven den 23 Juni 1587. In 1588 oordeelde de Staten het nodig om hetzelfde te vernieuwen, als ook in 1588, 1590 en 1591. Blijkbaar trokken de katholieken zich weinig van de bezorgdheid der Staten aan, ook niet toen de Staten op boete voor „elcken persoon contairie doende, te verbeuren een boete van vier 'en twin- tigh Carolus guldens, tot veertigh groo- ten het stuck, ende boven die gecorri- geert te worden abitralycken, naer exi gence van der saeke, soo dickwijls als het gebeuren sal..." stelde. In Januari 1647 werd een nieuw pla kaat uitgegeven, waarin behalve boete nog gevangenisstraf in het vooruitzicht werd gesteld. Het laatste plakaat dateerd van 21 Juli 1714, waarin nog eens in den brede te gen deze paepsche superstitie wordt ge ageerd. (Nederl. Kerkelijk Pracaatboek, door Nic. Wiltens) 1722. Nimmer heeft men de katholieken van het ter bedevaart gaan kunnen weerhouden, wat wél wijst op een diep ingeworteld gebruik in onze streken. Loon op Zand. P. A. v. B. Wm er in en om hun woonplaats gebeurt, welk nieuws er uit de buurt is, dat alles lezen ze in het plaatselijk nieuwsblad, hun beste vriendl Hij weet precies, waar zij belang in stellen. Daarom stellen zq belang in hèm, in alles, wat er in staat, öök in de advertenties I Doet Uw voordeel met deze belangstelling 1 Benut bet plaatselijk voor Uw verkoop-reclame I De renners van de Nederlandse Tour de France-pl oeg zijn Dinsdag vanuit Roo sendaal per trein naar Parijs vertrokken. V.l.n.r.: Wout Wagtmans, Wim van Est, Adri Voorting, Gerrit Voorting sm Daan de Groot in hun coupe op het Roosendaalse station. MAKEN BEKEND, dat aanmeldingen van nieuwe leerlingen voor de openbare lagere school bij voorkeur worden ingewacht uiterlijk 30 Juli a.s. bij het Hoofd dier school en wel in het schoolgebouw, Stationsstraat 24 (zij-ingang rechts boven), ofwel te zijnen huize St. Antoniusstr. 33. Zij die hun kinderen reeds hebben opgegeven, behoeven dit thans niet opnieuw te doen. vloeistof in de banden te doen of door wielgewichten. M enmoet beslist verhinderen dat de banden tegen de zijwanden van de ploegvoor schuren. Dat kan men doen door de ploeg op juiste wijze achter de trekker te koppelen. Een x-aadgeving die altijd zijn waarde behoudt is: let op de span ning en op de snelheid. Overspan ning of onderspanning van de ban den kunnen karkasbreuken veroor zaken. Gi-ote snelheid geeft extra slijtage; bovendien zijn tractorban den daar niet op berekend. Door een juist gebruik zullen de voordelen van de luchtband nog beter tot hun recht komen. DE BESTRIJDING VAN BRANDNETELS EN BRAMEN. Brandnetels en bramen zijn beide hard nekkige onkruiden. Bestrijdingsmiddelen ais Natriumchloraat en groeistoffen als 2,4-D en MCPA hebben op deze onkrui den slechts een tijdelijk effect. Geen der genoemde preparaten bezit het vermo gen om de wortel van de genoemde krui den te doden. Thans beschikken wij echter over een speciale groeistof welke het mogelijk maakt oin met één enkele bespuiting brandnetels en zelfs krachtig ontwikkelde braamstruiken met „wortel en tak uit te roeien. Deze groeistof 2,4,5-T ge naamd, wordt in de handel gebracht on der de naam Nolatox. Het meest gunstige tijdstip voor de bestrijding van brandnetels is als de planten 10—12 cm hoog zijn. Men kan dan volstaan met een dosering van 20 cc van het preparaat op 100 liter water per 100 m2 grondoppervlak. Zijn de brandnetels reeds groter, bijv. 2530 cm, neem dan 30 cc van het preparaat per 100 m2. Bramen kunnen gedurende de gehele periode van Mei tot begin September bestreden worden. De gebruiksdosering is 40 cc 2,4,5-T ester op 100 liter wa ter per 100 m2 oppervlak. De braam struiken moeten aan alle zijden goed be- SDoten worden. Evenals bij de andere groeistoffen worden met 2,4,5-T ester de beste resul taten verkregen als gespoten wordt bij groeizaam weer. Bij het werken in tuinen ol boscomplexen dient er voor gewaakt te worden dat geen spuitvloeistof over waait op sierheesters of andere bomen; deze zouden anders ernstig beschadigd kunnen worden. Indien U hinder ondervindt van brand netels of bramen, kunnen wij II een be spuiting zeker aanbevelen. U zult ver steld staan van de resultaten. UITKOMSTEN TELLING VAN VEESTAPEL MEI 1955. Van de landbouwtelling Mei 1955 heeft het centraal bureau voor de sta tistiek de voorlopige uitkomsten bekend gemaakt voor wat betreft de veestapel. Uit deze cijfers blijkt, dat t.o.v. Mei '54 de varkensstapel een aanzienlijke uitbrei ding heeft ondergaan, doch dat in de rundvee-, paarden-, schapen-, hoender en eendenstapel enige inkrimping is op getreden. De rundveestapel bedraagt thans 2.989.300 stuks, hetgeen t.o.v. Mei 1954 een vermindering betekent met 36.300 dieren (1,2 pet.) Deze achteruitgang is het grootst in de provincies Utrecht 4,3 pet.), Zuid-Holland 3,9 pet.) en Friesland 3,7 pet.). Een uitbreiding geven Noord-Brabant 4,5 pet.), Lim burg 3,3 pet.) en Zeeland 1,5 pet.) te zien. De melkveestapel omvat thans 1.508.000 dieren, tegen 1.547.500 ir. Mei 1954 2,6 pet.). Met uitzonde ring van Noord-Brabant, waar een toe neming met 2,9 pet. is opgetreden, ge ven de overige provincies e'en verminde ring te zien, welke het grootst was in Friesland 5,2 pet.) en Zuid-Holland l— 5.1 pet.). De varkensstapel is aanmerkelijk uit gebreid en bedraagt thans 2.364.000 die ren, tegen 1.945.000 in Mei 1954 21,1 pet.). Een dergelijk groot aantal is r.og nimmer in Mei geteld. De grootste toeneming geven Noord-Brabant en Lim burg te zien (resp. 29,1 en 27 8 pet.). Daar het aantal gedekte zeugen eveneéns sterk is toegenomen 25.8 pet.) moet met een nog verdere stijging van de var kensstapel worden rekening gehouden. De gestadige achteruitgang van het aantal landbouwpaarden blijkt in het af gelopen jaar nog niet tot staan te zijn gekomen. Zo omvat de paardenstapel thans rond 220.300 dieren tegen 241.000 in Mei 1954 8.7 pet.). Ook de fok kerij is naar het aantal gemeten sterk in betekenis afgenom'en 23,0 pet.). Al leen in Zeeland was er een uitbreiding van het aantal veulens 2.8 pet.). In de overige provincies is een sterke in krimping te constateren, welke 't grootst was in Limburg 49,8 pet.) en Noord- Holland 29,1 proi'cnt). De schapenstapel fcJ'jkt ook dit jaar wederom kleiner te S'jn en bedraagt thans rond 377.900 stuks tegen 407.000 in Mei 1954 7.1 pet.). De uitbreiding van de hoenderstapel, welke in de afge lopen jaren regelmatig doorging, blijkt thans plaats gemaakt te hebben voor e'en geringe achteruitgang 3,4 pet.). Werden in Mei '54 in totaal 31.446.000 hoenders geteld, thans bedraagt dit aan tal 30.365.000. De eendenstapel geeft <en inkrimping te zien met 52.000 stuks 10.2 pet.) en omvat thans 446.000 stuks. Tot onze, diepe droefheid overleed heden plotseling, onze lieve Moeder, Schoonmoeder en Oma, ARIAANTJE IN 'T VELT Weduwe van J. L. VAN DER LINDE in de leeftijd van ruim 75 jaar. P. C. van der Linde A. van der Linde- Quirijns Jan - Tonnie en Arja E. P. van Zelst- van der Linde A. van Zeist Sjaantje en Hans A. J. van der Linde A. van der Linde van Peer Co "en Joh an. Capelle (N.Br.), 7 Juli 1955 Hoofdstr. 44 De ter aarde bestelling is bepaald op Maandag 11 Juli des namiddags om 2 uur. Waalwijk, 7 Juli 1955. Burgemeester en Wethouders van Waalwijk, J. L. P. M. TEIJSSEN, Burgemeester N. VLAAR, Secretaris. STATIONSSTRAAT 72 TEL. 3087 W A A L W IJ K 'js.rjw Alleen Vrijdag en Zaterdag Boeren-metworst, onze bekende kwaliteit, 100 gram Bessen sap, heerlijk bij de pudding. per fles «i.ü. Fruit-cocktail, Californische fruit melange op sap, per blik Lange sprits, zeer fijn koekje, 250 gram Chocolade Mints, ook in Engeland zeer geliefd, 200 gram Uit eigen bakkerij: Cocosbanket, steeds een succes, 250 gram DEN BOSCH EINDHOVEN

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1955 | | pagina 15