Slechts EEN WEEK PROFITEREN
F. DE ROIJ-FRANKEN
DE jj VAN HET CENTRUM
oernqen uoae stad en
het beste hoopje oan de week
ïL
1f 11
fit Loonopzand's verleden
jjc
GERBEN SONDERMAN is heengegaan
EXTRA AANBIEDING
D
A1
A
ff VOOB UW JAPOM
HOGE 5TEENWEG 3 flk
s-HERTOGEN BOSCH.
Eerst kijken bij
's KLEDINGMAGAZIJN „DE ZON'1
Huis-, Slaap- en Zitkamers
Koestraat 144
TILBURG
ONDERTROUWBRIEVEN -KAARTEN
VERLOVINGSKAARTJES
VISITEKAARTJES
GEBOORTEKAARTJES
-
Plastic afwasbak
H. SPEET
ANKLETS
ROLSCHAATSEN
Sporthuis „FIDES"
TAFELKLEDEN
DE ECHO VAN HET ZUIDEN VAN VRIJDAG 4 NOVEMBER 1955
11
.finaliteit in en onder
ïiLOON EN HOE DIE
straft WERD.
DE TAAK VAN DE INVLIEGEN
IS NIET GEMAKKELIJK.
Het gaat om de cyfers.
GEWESTELIJK ARBEIDS
BUREAU WAALWIJK.
Worden gevraagd
BOUWNIJVERHEID
Timmerlieden
Schilders
KLEDING-REINIGING
Naaisters
Stiksters
SCHOEN- EN LEDER
Bijtuigers
Schalmers
Overleersnijders
Handschoencoupeurs
Machinezvvikkers
Overhalers
Doorzetters
Aankloppers
Zoolleerstanzers
Ophalers
Stikkers
Hulparbeiders voor de gehele
onderwerkafdeling
Jeugdigen ter opleiding in het
lederwarenvak
Jeugdige schoenfabrieksarbei
ders voor alle afdelingen.
Schoenstiksters
Plaksters
Handschoenstiksters
HOUT, KURK, STRO
Machinale houtbewerker
Meubelmakers
Leerling meubelmakers
METAALNIJVERHEID
Machine-bankwerkers
Stempelmakers
Halfwas-monteur
Leerling constructie-bankwer
ker
Leerling automonteur
Leerling plaatwerker
HANDEL
Leerling winkelbediende, man
nelijk
VRIJE BEROEPEN
Vrouwelijke kantoorbediende
HUISH. DIENSTEN
Werkster
Dagmeisje (Vfe dag)
Dienstbode (dag en nacht).
Bieden zich aan
SCHOEN- EN LEDER
Werkmeester Finish
Werkmeester onderwerkafd.
Ass. modellenmaker
HANDEL
Winkeljuffrouw
VERKEER
Serveerster
Huisjuffrouw
Kookster (intern)
VRIJE BEROEPEN
Telefoniste
HUISH. DIENSTEN
Huishoudster extern
Hoofdstr. 60 KAATSHEUVEL Tel. 2044
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦o
lOOden GULDENS BENEDEN ELKE PRIJS
Alles moet weg Profiteer nu
HUISKAMERS, beperkt voorradig 250, 295
EIKEN HUISKAMERS 355, 395, met grote dressoir
SPOTGOEDKOOP
SLAAPKAMERS vanaf 250, 295, enz. enz. slechts enkele voorradig
BANKSTELLEN 355. 395, enz. enz. KEUKENSTOELEN 9.95
STALEN LEDIKANTEN ƒ39.50 THEEMEUBELS ƒ39.95
DRESSOIRS 79.50, 99, 105, 125
Deze week EXTRA KORTING van 10 pet. op ALLE TEXTIEL, b.a.:
KARPETTEN, BEDDEN, COCOS, enz. enz. bij aankoop van huis-, slaap-
of zitkamer.
LET OP LET OP
7 JODENKOEKEN
7 PINDAKOEKEN
samen voor f
ADEMA's Brood- en Banketbakkerij
„DE ECHO"
geeft U voor Waalwijk,
Kaatsheuvel en de Lang
straat
DE BESTE RECLAME
Wij zijn gespecialiseerd in:
l-
Koopje van de week
slechts 3.95
Zeer voordelig 1.60
VOH
4
Prijzen vanaf f 12 50
Verkoudheid en Griep
Drogisterij „De Pelikaan"
prima handweef
"Smui" 1
U.
Ondanks de strenge plakaten der
pgjn. Heren bleven de geweldenarijen
ihouden. Dit vond vooral zijn oor-
Je in het feit dat het toenmalige poli-
iele apparaat niet zo teiiloos tunctio-
rde en m'en niet beschikte over be-
jrlijke communicatiemiddelen. Wel
5 in 1713 nog zekere Feter Paap te-
btgesteld, die de streek geruime tijd
onveilig gemaakt en werd in 't zelt-
jaar aan de Wed. Michiel Thijsmans
g 59 gulden en 10 stuiver betaald voor
leringen door de Magistraat van Ven-
Di in haar herberg gedaan bij de te-
itstelling van Adriaen Miermans, ter-
in 't zelfde jaar 78 gulden betaald
Johan Caale de Bossche scherprech-
(beul), die Jan Pannekoek en (Jorne-
Dominicus naar de andere wereld had
jolpen en voor het „hangen'' van
ermans 46 gulden ontving,
erond 1720 aangestelde nieuwe Drost
0 Juijn was echter iemand met wïcn
viel te gekscheren. Het was dan
rond die tijd dat men met kracht
1 het vreemde gespuis ging optre-
In 1724 kwamen opnieuw ernstige
geregeldheden voor. Zo ontvingen
iout en Schepenen van Loon op 31
itober 1724 het bericht uit Oirschot
aldaar was gevangen gezet zekere
VOORNAAM
OM TE PRESENTEREN
EERLIJK
TE ROKEN
Michielse, een der grootste gauw
die de Meijerij telde. Dij zijn „exa-
te 'Uirschot aigenomen was komen
te staan dat Jnj in geregelde ver
stond met het gespuis dat zich
Venloon ophield, o.a. met Kobbert
ssens en zijn vrouw jenneke de nont,
„op te Lommert" woonden, t lileek
toen het complotje te Venloon eens
d aan de tand gevoeld was, men
met een bende van misdadigers to
b had. in verband met deze beicente-
sen, konden de plaatselijke auiontei-
beslag leggen op zekere sujet Feier
indriksz. riarlo genaamd, die op 23
)v. 1/24 voor het plaatselijk gerecht
eid werd. De Drost Utto Juyn onder
leg Peter Barlo, en nu kwam vast te
an dat hij vaste omgang heett gehad
t Peter Laurijse van ttai (alias Luwe
er)die enige jaren geleden in Loon
cd geradbraakt, met Frans van Laar
laaie frans) tot 's-Bosch „gehangen
Claes Ariaen Deckers (alias Ciaes
nacht), Spitsen 'leun, de twee zonen
n Heter Barlo, Wouter en Gerrit, 2ijn
oer Hendr. Heudrikszoon Barlo, allen
1711 in Venloon gehang'en, verder met
Claese (alias de Strotot
trecht geradbraakt, benevens met
us van Laar, Peter Mone, Cornells
minicus, Peter Paap, alias Verloren,
welke hij, verdachte, oom is ge
lest en die alle vier alhier zijn ge-
agen. Uit het verhoor blijkt verder dat
*r Barlo met zijn broer Hendrik,
ms van Laar, „beneffens eenen Wil
de Student (mede een fameus gauw-
f) te zijnen huize goederen heeft
rdeeld die zij hadden gestolen in de
uinghe van Gerrit Versteegh tot
rangh". Verder hebben de laatsten op
avond na 10 uur geweest aan „de
Kinge van Corn. Peterus Couwenberg
Maria Joosten Swart alhier welke
met de dood gedreigd en bestolen
)ben. Zo ook is hij met 5 andere per
sen 's avonds na 10 uur binnengedren-
in het huis van Adriaen Ariens van
Ivoirt onder Dongën, die zij hebben
«olen. Tussen de bekentenissen door
aagt de Drost of hij ook weet dat zijn
in de maand Juni I.I. wegens het
gen en verkopen van gestolen goed al-
is gehangen. Beklaagde zegt daar
iets van gehoord te hebben, hij leeft
t geregeld met haar in 't zelfde huis.
lij zegt verder dat hij tesamen met
iram van Laar (Aber) en Corneüs
sminicus te Geervliet „stréngelijk te
gegeeselt".
Peter Barlo wordt gelijk Adriaentje
sherts Slick voor 10 jaar uit de heer
heid verbannen, terwijl Jan Michiel-
te Oirschot wordt opgeknoopt, en
Jenneke de Bont te Venloon op de ge
rechtsplaats in het dorp op het schavot
met roeden om den hals tentoongesteld
en daarna voor 10 jaren wordt verban
nen.
Speciale aandacht besteedde de nieuwe
Drost aan de Zandschel en daaraan was
het te danken dat uiteindelijk deze streek
eens goed kon gezuiverd worden.
Al spoedig bleek dat een echtpaar al
daar woonachtig geregeld Heydens en
vagebonden in hun huis ontvingen. Jan
Peters de Jongh en Jenneke van Ooster
hout, zo heten deze lieden, werden ge
vangen genomen en hun huisraad ver
beurd verklaard. Wat hij van deze twee
te weten kwam was voor de Drost een
reden om het getal van de vele requescen
aan de Hoogmog. Staten nog eens met
een te vermeerderen, wat hij dan ook
deed op 26 Febr. 1726.
In de wetenschap dat de lijdzaamheid
der Staten wel zeer groot was. verze
kerde hij zich tevoren van de medewer
king van de Drosten der omliggende
dorpen, die hij blijkens de resolutieboe
ken van Venloon zelf ging opzoeken.
Een request uit zijn adres aan de Hoog
mogende Heren moge hier volgen
„Nergens in de Meyerij is de toestand
„zo erg als in Venloon. Het wemelt er
„van boosdoeners en moordenaars. Rati-
„one Officii, heeft hij, Otto Juyn, al het
„mogelijke gedaan, om de bandieten te
„vangen, zelfs zo, dat hij zich tot le
vensdoel heeft gesteld de boosdoeners
,,uit te roeien. Verschillende heeft hij er
„al geëxecuteerd. Hij is echter tot de er
varing gekom'en dat het verblijf „der
„quaaddoeners" wordt begunstigd door
„ingezetenen waar de booswichten loge-
„ren en hun geroofde goederen verkopen.
,.Op dit alles heeft hij Drost „gevigu-
„leert" met het succes dat hij zekeren
„Willem van Diemen alias de Ruiter en
„Geertrui de Haen, zijn vrouw, mitsga-
„ders Maria Coeneprins, heeft achter-
,.haald en gevang'en; dat echter in de
„omliggende dorpen meerdere van „diev-
„gelijke aenhouders van boosdoeners wo
ven" en er ook door de fiscaal van
„Brabant zijn gevangen genomen en ter
,.clood gebracht."
Na nog eens het geval met Peter de
Jongh en Jenneke van Oosterhout te
hebben aangehaald, zegt hij
„dat het behandelen va nal deze pro-
„cessen voor de heerlijkheid Venloon
„vele en zware kosten met zich brengt,
„want meestal ontkennen de verdachten
,,bij het „examen" en dan moet er de
„Scherprechter aan te pas komen voor
„ce „tortureBovendien moeten er
„steeds adviezen worden ingewonnen van
neutrale rechtsgeleerden en ook dat
„brengt grote kosten met zich. Nu kun-
„nen de schepenen van Venloon er zich
,,wel goedkkoper van afmaken, doch daai
„wordt niet mede voldaan aan de Ietter
„van de wet en de plakaten. Men kan
„toch ook niet vergen dat hij „zich met
„swaere proceskosten zal consumeren",
waarom de Drost vraagt „te permiteren
,,dat de processen in kwestie, welke lijf
straffen voorschrijven, gebracht mogen
„worden op de rekening van de Rent-
„meester der Domijnen, op die van het
„Quarticr van Oisterwijk, of goed te
„vinden wat de schepenen van Venloon
zelf uitspreken."
Nu werden de HoogmogendVn wakker.
Een nieuw plakaat van de Staten gaf
aan de plaatselijke Drosten veel grotere
bevoegdheden. Zo mochten met vuur
roeren of zijdsgeweer gewapende vage
bonden zonder vorm van proces worden
neergelegd, terwijl iedere groep van die
lui die zes of meer man telde boven de
16 jaren, werd vogelvrij verklaard.
De dag vóór dat dit plakaat in de or-
pen van de Meyerij werd aangeslagen
vertrokken uit het Bossche Garnizoen
500 ruiters en infantristen ter assistentie
van de korporaalschappen te Venloon en
die van de aangrenzende dorpen. Een
algemene dievènjacht begon en op de
„Santschelle" vielen twintig van de
meest gevreesden in handen van het ge
recht. De rest vluchtte naar het zuiden en
keerde nooit meer in de streek terug. De
hutten der „Heydens" werden in brand
gestoken en de rust onder de bevolking
keerde, zijn het dan voor korte tijd terug.
Loonopzand,
P. A. v. B.
De dood van Gerben Sonderman heeft
in de iNederlandse en buitenlandse lucht-
voortkringen grote ontsteltenis verwekt.
Lie „prins der iNederlandse vliegers" en
de „beste Nederlandse vlieger aller tij
den" heeft bij de uitoefening van zijn
taak zijn leven gelaten.
Zijn taak was een zeer omvangrijke
taak. Naast persoonlijk vriend van
ZK.H. prins Bemhard was hij ook ce
persoonlijke piloot van het koninklijke
paar, maar deze gelegenheidsvluchten
waren voor hem een verademing. Zijn
taak als testpiloot bij de Fokkerfabrieken
te Amsterdam was moeilijker en ge
vaarlijker. Talloze vliegtuigen zijn door
hem ingevlogen; hij was ook de eerste
Nederlandse vlieger, die door de geluids
barrière ging.
Cijfers boven dc machine.
De taak van de invlieger is dan ock
verre van éénvoudig. Veelal zijn zij dan
ook een apart soort mensen, die het in
vliegen van alle mogelijke vliegtuigtypen
met de grootste liefde doen, want eerst
wanneer zij met een of ander nieuw toe
stel door het luchtruim zweven en snel
len, genieten zij ten volle. De machines
worden door hen zwaar op de proef ge
steld, 'en het is dan ook bijna „gewoon
te" dat zij enige malen per week per
parachute uit het vliegtuig springen, om
dat in het vliegtuig een niet te blussen
brand ontstaat, een richtingsroer of vieu-
gcl afbreekt of een benzinetank scheurt.
In de volksmond wordt zo gemakke
lijk gepraat over deze mensen, die „geen
zenuwen zouden hebben". Zouden zij
deze niet hebben, dan zouden zij onge
schikt zijn voor het beroep van invlie
ger, want het zijn juist de uiterst gevoe
lige zenuwen van de invlieger, die de fou
ten aan een machine ontdekken, voordat
deze zich reeds voordoen. De taak van de
invlieger is niet te laten zien of de ma
chine vliegt, maar hoe de machine zich
houdt tijdens de vele manipulaties, die
worden uitgevoerd. De door de invlieger
gemaakte notities omtrent snelheid, stijg-
vermogen, benzineverbruik, landingssnel
heid, temperaturen, de druk, de gevoe
ligheid van de stuurvlakken enz. enz.
zijn vanzelfsprekend van groot belang
voor de fabrieken, waar het in te vlie
gen toestel wordt vervaardigd.
Vak, maar toch gevaar.
Het invliegen is een vak. Wij behoe
ven niet tegen die mensen, die dit vak
uitoefen'en, op te zien alsof zij grote hel
den zijn. Desondanks is dit vak niet van
gevaar ontbloot en in deze branche is het
risico nu eenmaal groter dan bij enig an
der vak. Dat neemt niet weg, dat elke
piloot zonder meer een invlieger kan
zijn. Niet iedereen is er voor geschikri
want naast een grote vliegcapaciteit,
moet men als invlieger nog beschikken
over durf, doorzettingsvermogen en een
groot gevoel voor nauwkeurigheid. Ver
keerde berekeningen kunnen óf direct óf
later hun invloeden doen gelden.
Het risico voor het verongelukkeu is
bij de huidige technische ontwikkeling tot
een minimum beperkt, maar desondanks
is hiermede niet alle gevaar weggeno
men en blijft het voor elke vlieger, al
denken zij daar niet bij, een avontuur of
hii weer heelhuids op de grond zal te
rugkeren. Hiermede willen wij echter
met de invliegers als avonturiers be
schouwden, omdat de door hen uitgeoefen
de taak eigenlijk toch een noodzakelijk
kwaad is. 1
Machine niet belangrijk.
Het is bekend, dat, wanneer er proef
vluchten worden gehouden, de machines
niet lang, in sommige gevallen slechts
enkele minuten, in de lucht blijven om
dan weer op hun basis terug te keren.
Mocht er zich tijdens de vlucht iets
ernstigs voordoen, dan springt de invlie
ger per parachute of schietstoel uit het
toestel met de door hem gemaakte aan
tekeningen. Weliswaar gaat het toestel
dan verloHcn, maar zoals wij reeds schre
ven zijn de cijfers belangrijker dan de
machine, en in zekere zin is dat ook met
de persoon van de invlieger het geval,
al gaan dan met machine en invlieger
vaak ook de cijfers verloren, zodat men
in werkelijkheid weinig is opgeschoten.
Vele toestellen moeten als grootste
prestatie „de vrille", de duik met volle
motorkracht vanaf grote hoogten maken.
De piloot en de machine staan dan bloot
aan een kracht die veertienmaal zo
sterk is als de zwaartekracht.
Als vleugels breken of er iets onre
gelmatigs gebeurt, gaat het toestel als
een granaat de grond in en kost het in
negen en negentig van de honderd ge
vallen de invlieger het leven. De smart
die daarmee gepaard gaat, heeft de Ne
derlandse luchtvaart thans aan de lijve
ondervonden gezien de plotselinge dood
van Sonderman.
(Nadruk verboden).
vo»r 'n
DEMIK
WINTERJAS
JEKKKR
WAKME KINDERKLEDING
DAMES TWEEDMANTEL
REGENKLEDING
De stadszaak in Uw eigen omgeving
4
Gratis stationstaxi
uitgang station
naar onze zaak
Toonzaaloppervl. 1000 m2
Reiskosten
worden vergoed
TEL. 22975
Geen filialen
ADEMA's BROOD- EN BANKETBAKKERIJ
geeft U deze week als speciale aanbieding
Komt U onze Sinterklaastafel eens zien
Verder zfjn \v(j ruim gesorteerd in bonbons o.a.
Llndt, Droste en Baronie. Kwaliteit is onze reclame.
v/h Firma Pulles-Aarts
Stationsstr. 6 Tel. 2483
WAALWLJKSE STOOMDRUKKERIJ
ANTOON TIELEN - WAALWIJK
MARKT 3 - WAALWIJK
Wol met nylon versterkt
ook Uw
keuzo I
De GROOTSTE KEUS in
Goede Levertraan
en de Juiste vitaminen
z(jn de beste middelen
tegen
Stationsstraat 63
Telefoon 3184
deze week 3.98