Waalwijkse en Langstraafse Courant
60 Jaar auto in Nederland
De N.C.B. 60 jaar
Gemeenteraad Loon op Zand
25 JAAR Katholiek Verbond
voor Kinderbescherming
VRIJDAG 31 AUGUSTUS 1956
Uitgever:
Waalwijkse Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
Hoofdredacteur:
JAN TIELEN
Dit blad
verschijnt 2x per week
79e JAARGANG No. 68
Abonnement:
19 cent per week
2.45 per kwartaal
ƒ2.70 franco p.p.
Advertentieprijs:
10 cent per m.m.
Contract-advertenties
speciaal tarief
BureauxGROTESTRAAT 205, WA ALWIJK TEL. 2621 KAATSHEUVEL - TEL. 2002 Dr van BEURDENSTRAAT 8 OPGERICHT 1878
TELEGR.-ADRES„ECHO"
Heden, donderdag, herdenkt de
Noordbrabantse Chr. Boerenbond
in Casino te 's-Bosch zijn 60-jarig
bestaan, waaraan wij in ons vo
rig nummer reeds enige regelen
hebben gewijd. Het grote belang
voor de boeren in deze organisa
tie gelegen en de grote bind-
kracht en activiteit die van haar
uitgaat, eist dat wij daarop nog
eens meer breedvoerig terug ko
men, niet zozeer op de feestelijke
herdenking, maar meer op de kijk
die het bestuur heeft op de toe
komst en de problemen waarvoor
deze organisatie word* gesteld.
Wij doen dit aan de hand van
een brochure over de uitbouw en
werkwijze van deze organisatie,
na eerst enige cijfers te hebben
gegeven over ledental enz.
In de NCB met 31.500 leden is
96 percent van alle bedrijfsleiders
in Brabant georganiseerd. Een
achtste van alle georganiseerde
boeren in Nederland is bij de
NCB aangesloten, ook een acht
ste van alle cultuurgrond is bij
NCB-leden in gebruik. Ruim 5000
jonge boeren en boerinnen zijn bij
de culturele vorming betrokken,
8000 doen aan sport en spel in ge
organiseerd verband. Er zijn bij
na 8000 ruiters; 25.000 georgani
seerde boerinnen en 11.000 leden
van de jonge boerenstand.
De grote macht van deze getal
len en de kracht van de economi
sche instellingen en coöperaties
geeft de NCB ook voor de toe
komst een grote verantwoorde
lijkheid niet alleen ten opzichte
van de eigen leden, maar zelfs ten
opzichte van het katholieke volks
deel, dat zeer gebaat is bij het be
houd van een krachtige en ge
zonde boerenstand.
Voor de noden en wensen van
de boeren wie 't rechtvaardig aan
deel in de huidige hoogconjunc
tuur ontgaat, wordt dan tevens
een economisch, sociaal en maat
schappelijk „agrarisch welvaarts
plan" ontwikkeld, dat ronduit ook
de hand in eigen boezem steekt.
Een van de grote zorgen van
de NCB-bestuurderen anno 1956
is de grote trek van het platteland
naar de stad, waar de levensom
standigheden in vele opzichten
materieel veel beter liggen.
In het tegengaan van een on
verantwoorde en wilde trek naar
de stad zal een belangrijke taak
voor de NCB liggen! Dit vraagt
een actie via de politieke organen
voor meer inkomen van de boe'
ren, die öp een goed geleid be.
drijf recht hebben op een gelijke
(financiële) waardering als an
dere groepen. De 'NCB zal grpte
aandacht gaan besteden aan de
huisvesting van de boeren op het
platteland, dat verder ontsloten
moet worden.
Er zal geijverd worden voor
beter ingerichte woningen, die
ook het noodzakelijke comfort
moeten hebben. In een streeksge'
wijs onderzoek naar de woontöe
standen in enkele Oostbrabantse
Peeldorpen zijn al ontstellende
woontoestanden vastgesteld.
Meer dan de helft van de ge
zinnen leefde hier onder zeer on
gunstige omstandigheden. Geen
wonder, dat geijverd zal worden
voor 'n krotopruimingsplan, liefst
nationaal, waarvoor ook in de ko
mende ruilverkavelingen goede
mogelijkheden liggen.
De NCB ontwikkelt ook voor
de ontspanning en culturele ver
heffing al grote activiteiten. Bete
re accommodatie in zalen en, ge
bouwen staat op het verlanglijstje
van de jubilerende boerenorgani-
.satie, die ook het landbouwonder
wijs een meer algemeen vormend
karakter wil geven. De boer zelf,
zal ook meer rationeel moeten
gaan werken.
Nog geen 35 percent van de be
drijfsleiders in het NCB-gebied,
dat standsorganisatorisch per 1
oktober met Zeeland wordt uitge
breid, heeft een lagere landbouw
school gehad. De bond zal dus in
de komende jaren alle steun ge
ven aan de opleiding van goede
bedrijfsgenoten. Slechts de ratio
neel werkende boer, die door het
onderwijs meer economisch moet
eren denken, kan eisen stellen.
Een nuchtere plattelandspas
toor uit het Oostbrabantse land
voegde aan zijn traditionele „bid
en werk" altijd toe: lees, reken en
houd boek. En aan dat laatste
ontbreekt het nog wel eens op de
Brabantse zandgronden, waar de
geleverde prestaties vaak in geen
verhouding staan-tot de financi
ële uitkomsten.
Ongetwijfeld kan een zeker
vertrek van het Brabantse platte
land de economische positie van
de resterende boeren, die dus een
meer rendabele bedrijfsoppervlak-
te krijgen, ten goede komen. De
huidige industrialisatie kan een
belangrijk middel worden om bij
voorbeeld het kleine boerenpro-
bleem dichter bij een oplossing te
brengen. De bezwaren gaan te
gen de onverantwoorde wilde
trek. Vele honderden stappen van
achter de ploeg de fabriek binnen.
Ouderen noch jongeren worden
opgevangen. Wel zijn er in Bra
bant rijkswerkplaatsen en levens
scholen, maar beide kunnen hier
geen oplossing brengen.
In een goede combinatie van
rijkswerkplaats en levensschool
(op levensbeschouwelijke basis)
heeft 't NCB-bestuur een kans om
dit aanstormende probleem op te
vangen. In deze „scholen" zijn
lichaam en geest gescheiden.
De migrerende boer heeft ook
een mentale omscholing nodig.
Een probleem dat NCB en KAB
ter harte moet gaan
Overigens vraagt de stormach
tige ontwikkeling van het nieuwe
Brabant meer gespecialiseerde
krachten en ook meer vrijgestel
de priesters voor het vormings
werk. Ook bij de geestelijkheid op
het platteland is nog wel eens on
voldoende begrip voor de moder
ne problemen en opvattingen, al
dus de brochure.
Er is zeker alle reden om !met
grote dankbaarheid dit 60-jarig
jubileum te herdenken, als men
zich realiseert wat de N.C.B. in
die 60 jaren voor de boerenstand
heeft gedaan en bereikt op mate
rieel, maar ook op cultureel en
godsdienstig terrein en daarom is
een hartelijke gelukwens hier zeer
zeker op z'n plaats.
Ooggetuige verslag van eerste proefrit in 1896
Wie zich heden ten dage met
een superautomobiel over Neer-
lands. autowegen spoedt, zal zich
zelden of nooit de intrede van
de eerste auto in Nederland rea
liseren. Alhoewel de geschied
vorsers - zoals te doen gebrui
kelijk zowel over de impor
teur als over de .juiste datum
van mening verschillen, neemt
men in het algemeen hiervoor
toch wel de maand september
van het jaar 1896 aan, dus nu
juist 60 jaar geleden. Ter gele
genheid van dit diamanten jubi
leum stuurden wij onze verslag
gever terug naar het jaar 1986 en
hieronder treft u dus een verslag
aan, zoals de journalist aan het
einde der 19e eeuw dit heugelij
ke feit gezien heeft.
Niemand van de duizenden
aanwezigen op het marktplein
van onze goede, oude stad Nijme
gen heeft zich waarschijnlijk
ooit in kunnen denken, welk 'n
paniek de intrede van het eerste
paardeloze voertuig in Neder
land gisteren zou veroorzaken.
Weken sprak men er reeds over
als over een te Verwachten Laat
ste Oordeel, en ook gisterenmor-
Stijf en Stram?
Nu hier - dan daar?
Neem Kruschen -
en Uw pijnen verdwijnen.
In vele gevallen van rheumatische
pijnen krijgt ons wisselvallig kli
maat de schuld. Maar veeleer is de
oorzaak ook: onzuiver bloed.
Menigeen die een bloedzuiverende
kuur met Kruschen begint, onder
vindt al na korte tijd de weldadige
gevolgen daarvan. Naarmate Kru
schen de wat traag geworden bloed
zuiverende organen weer op nor
male kracht brengt, gaat het bloed
sneller stromen. Onzuiverheden
daarin krijgen geen kans meer,
want ze worden langs natuurlijke
weg afgevoerd. En daarmede de
oorzaak van Uw rheumatische pijn.
gen ontdekte men, wanneer men
zijn oor onder het publiek te
luisteren legde, een stemming
waarin men alleen geheimzinni
ge zaken bespreekt. Het platte
land was te hoop gelopen en de
koddebeiers repeteerden gloeiend
van dienstijver hun beste pro
ces verbaalstijl. Doch hoe anders
heeft het uitgepakt. Het grote
moment naderde met de minuut
en toch weer eerder dan het pu
bliek verwacht had, klonk een
vervaarlijk geplof, waarop het
publiek onmiddellijk de halzen
rekt Met een zwaai verschijnt er
om 'de hoek een voertuig, dat
zich op het eerste gezicht het
beste laat beschrijven als een
loslopende wagen. Op hetzelfde
moment wint de angst het van
de sensatie. Koddebeiers duiken
neer achter bomen in de weg
berm en een paard protesteerl
met de raarste capriolen tegen
zijn nieuwe concurrent. Het is,
alsof de man, die met een rode
vlag in de hand voor de koperen
radiateur uitfietst, boeren, bur
gers en buitenlui door middel
van het symbool der revolutie
waarschuwt voor het nakend
gevaar. De snelheid, waarmee de
wagen rijdt, bedraagt die van een
hard dravend paard, doch aan
gezien de ene gemeente rappere
dravers bezit dan de andere, is
het moeilijk een snelheidsbe
grenzing aan te geven. Naar
ooggetuigen later verklaarden,
sprongen boeren in de Lange-
straat van hun bok en vluchtten
de polder in, terwijl een Jan Ple
zier met inzittenden in de vaart
terecht kwam. Met geweldige
krachtexplosies, die men door
zijn hele lichaam voelt, snelt het
voertuig de Marktstraat door en
het geraas van de machine en
van de drijf kettingen wordt re
gelmatig tegen elke boom terug
gekaatst. Het is niet eenvoudig
een beschrijving van het voort-
donderende monster te geven,
doch naar wat wij er ons van
herinneren, was het voertuig
voor twee personen ingericht en
zaten de twee inzittenden op een
rechtlijnige langwerpigvierkante
zitting met een ijzeren, gallerietje
er om heen en daarvóór 'n recht
opstaand vierkant dashbordje.
Midden lussen de zitting en
't dashbord stond een loodrech
te stuurkolom, van boven ge
kroond door een vaste ring, die
waarschijnlijk als grondplaat
dient voor een horizontaai ge
plaatste handel. Deze handel ein
digde aan het voorste gedeelte
in een pijl, die schijnbaar de
richting der beweging moet aan
geven. Aan beide zijden der zit
ting prijkten twee rijtuiglan
taarns van klein model, waarin
een kaars tot verlichting dient.
Intussen heeft het voertuig de
helling midden in het dorp be
reikt en met een onbegrijpelijke
vaart gaat het er tegen op, tot
dat de wet der zwaartekracht
zich doet gelden Langzamer en
langzamer kruipt de wagen ver
der en het aantal explosies daalt
tot angstwekkende loomheid.
Wat nu gebeurt tart iedere be
schrijving. Terwijl de wagen nog
de snelheid van een paard heeft
dat stapvoets loopt, stapt een
der passagiers uit en, ontlast van
het gewicht, gaat he monster on
middellijk weer veel sneller, zo
dat de uitgestegen passagier op
een draf er naast moet gaan lo
pen. Met donderend geraas den
dert het voertuig de stad uit en
komt bij een fietsenreparateur
tot stilstand. Niemand waagt het
bij de automobiel in de buurt te
komen. Integendeel, moeders met
kinderen, vergezeld van vaders
met grote jongens en meisjes,
spoeden zich naar huis om in de
stilte van de huiskamer de op
gedane ervaring te bespreken.
In onze stad heeft de wieg van
het eerste paardeloze voertuig
gestaan en is de eerste Automo
biel de Nederlandse maatschap
pij binnengereden.
ELLENDE VAN INWONING.
Een dode en 3 zwaar gewonden.
De ellende van de inwoning,
die men ook in Domodossola in
Noord-Italië kent, heeft daar
maandag een dode en drie ern
stig gewonden geëist. Twee bij
elkaar inwonende gezinnen kre
gen ruzie, die op het balkon uit
gevochten werd en tenslotte zo
hoog liep, dat de balustrade be
zweek en de vechtenden drie me
ter in een tuin omlaag tuimelden
met het vermelde droevige ge
volg.
Agenda en Prae-adviezen
Openbare vergadering van de
raad der gemeente Loon op {Zand.
te houden op donderdag 30 aug.
1956, des avonds om 7 uur ten
gemeentehuize.
A
9 e
d
1. Vaststelling openstaande no
tulen.
2. Ingekomen stukken.
3. Voorstel tot benoeming van
een commissie van advies als be
doeld in de Woonruimtewet 1947.
De commissie, wier mandaat
per 1 oktober a.s. is beëindigd,
werd gevormd door
Kamer I (Kaatsheuvel) de he
ren Jac. Stokkermans, voorz.; P.
A. van Laarhoven, C. Nouwens,
B. van Pelt en C. van Rooij.
Kamer II (Loon op Zand) de
heren J. W. van Noije, voorz.; J.
B. Brands, W. C Ligtenberg; J.
v. d. Lee en mej. C. van Veldho
ven.
4. Voorstel tot het aangaan
van een leningsovereenkomst met
de N.V. Waterleiding Mij. „N.-
W.-Brabant" te Oudenbosch.
5. Voorstel tot het vaststellen
van data, waarop de algemene
toelating van kleuters, die de
leeftijd van 4 jaren hebben be
reikt, zal plaatsvinden.
Voorgesteld wordt 1 septem
ber en 1 april.
6. Voorstel tot wijziging van
de gemeente-begroting en de be
groting van het gemeentelijk gas
bedrijf voor het jaar 1956.
7. Voorstel tot het verlenen
van medewerking ex artikel 72
I der Lager Onderwijswet 1920.
Voorgesteld wordt, tot een be
drag van f 2.376.40.
Verzoek van het bestuur van
de R.K. Meisjesschool „St. Her
man Jozef", Sweensstraat 27 al
hier, om medewerking ex artikel
72 der lager onderwijswet 1920
voor de kosten van inrichting van
een noodlokaal.
De grote toename van het aan
tal leerlingen is voor de Minister
van Onderwijs aanleiding ge
weest om de aanstelling van een
zesde leerkracht goed te keuren.
In verband daarmede is het nood
zakelijk gebleken om naar een
noodlokaal uit te zien, waartoe
men de beschikking heeft kunnen
krijgen over een gedeelte van het
patronaat.
Met het inrichten als leslokaal
van de beschikbare ruimte is vol
gens de ingediende begroting een
bedrag gemoeid van f 4701,25.
8. Voorstel tot het verlenen
van medewerking ex artikel 50 der
Kleuteronderwij swet.
Voorgesteld wordt medewer
king ingevolge art. 50 der Kleu
teronderwijswet te verlenen aan
de Vereniging tot stichting en in
standhouding van een school 'met
de Bijbel te 'Kaatsheuvel voor de
aanschaffing van meubelen en de
eerste inrichting van de op te
richten kleuterschool.
Na het aanbrengen van enige
wijzigingen van practische aard
is het bedrag van de kosten, uit
deze aanschaffing voortvloeiende,
vastgesteld op f 5.800,—.
9. Voorstel tot verharding van
de Venloonstraat. i
In het kader van de uitvoering
van het partiële uitbreidingsplan
Loon op Zand bestaat het voor
nemen om de Venloonstraat van
een verharding te voorzien, waar
door de oppervlakte bouwterrein
wordt uitgebreid, en waardoor 't
in de toekomst beter mogelijk is
de geprojecteerde woonstraten-
aan te leggen tussen de v. Rijcke-
vorselstraat en de Venloonstraat.
In oorsprong hadden B. en W.
het plan om een rijweg met een
breedte van 6 meter aan te leg
gen, waarlangs aan beide zijden
groenstroken en trottoirs. Om
echter de kostprijs te drukken
hebben zij het wegprofiel doen
veranderen in dier voege dat de
breedte van de rijweg voorlopig
is teruggebracht tot 4.50 m en de
groenstroken met 0.75 m aan bei
de zijden zijn verbreed, zodat het
in de toekomst steeds mogelijk
blijft de rijweg te verbreden tot 6
meter. Bovendien zijn B. en iW.
van mening dat voorlopig kan
worden volstaan met aan één zij
de van de straat, n.l. aan die zij
de waar bebouwing aanwezig is,
een voetpad aan te leggen.
Voorts maakt de ligging van 't
riool in dit weggedeelte 't nood
zakelijk, dat voor een behoorlijke
afvoer, het rioolwater wordt op
gepompt en wordt afgevoerd
door de bestaande oude riolering
van het Oranjeplein en de Hoge-
steenweg. Waar de Venloon
straat overgaat in Oranjeplein
dient een pompgemaal met een
kleine capaciteit te worden opge
richt. Wanneer de vernieuwing
van de riolering in Loon op Zand
een feit is geworden kan een na
tuurlijke lozing van rioolwater
plaats vinden en kan dit gemaal-
tje vervallen.
De kosten van uitvoering van
deze werkzaamheden, waarin zijn
begrepen de kosten voor aanleg
van gas, water en elektriciteit,
worden geraamd op f 144.000,—.
10. Voorstel tot waarborging
van tijdelijke betaling van rente
en aflossing van een geldlening
door de Nationale Levensverze
kering Bank N.V. te Rotterdam
aan een derde te verstrekken.
11Aanbieding gemeentereke
ning met bijbehorende bedrijfsre-
keningen over het dienstjaar 1954
en benoeming van een commissie
tot onderzoek dier rekeningen.
De gemeenterekening sluit
a. gewone dienst
inkomsten f 2.174.548.21
uitgaven f 2.286.878,27
nadelig slot f 112.330.06
b. kapitaaldienst
inkomsten f 8.503.086.15
uitgaven f 9.177.590,10
nadelig slot f 674.503,95
De navolgende rekeningen le
verden over 1954 een batig c.q.
een nadelig slot op tot de daar
achter vermelde bedragen j j
gasbedrijf
batig slot f 3.075.20
drainagevelden
nadelig slot f 6.713.73
woningbedrijf
nadelig slot f 71.460.33
Ten aanzien van dit laatste be
drag merken B. en W. nog op
dat de van het rijk ontvangen bij
drage ad f 55.119,94 hierop nog
in mindering moet worden ge
bracht.
12. Voorstel tot het aangaan
van de „Gemeenschappelijke Re
geling Gasvoorziening Zuid-Ne
derland".
De evolutie in de Nederlandse
gaswereld noodzaakt tot een goed
gefundeerde organisatie, waartoe
de Minister van Economische Za
ken het initiatief genomen heeft
door de instelling yan de Com
missie Landelijke Gasvoorziening.
Dit initiatief zal resulteren in de
oprichting van 'n Nationale Gas
maatschappij, waarin alle bij de
gasproductie en gasdistributie be
trokkenen kunnen gaan deelne
men, voor wat de gasdistribuan-
ten betreft, via daartoe op te rich
ten regionale samenwerkingsor
ganen.
B. en W. hebben zich evenals
de andere deelnemers met de ent
worpen regeling kunnen vereni
gen, zodat zij voorstellen om tot
het aangaan van deze gemeen
schappelijke regeling, overeen
komstig het ter inzage liggende
ontwerp, te besluiten.
Op woensdag 5 september zal
te 's-Hertogenbosch het 25-jarig
bestaan herdacht worden van het
Katholiek Verbond voor Kinder
bescherming. i
Het thans jubilerende verbond
is de grootste van de elf groeps-
organisaties die tesamen de na
tionale federatie, de Nederlandse
Bond tot Kinderbescherming, vor
men.
Het Katholiek Verbond omvat
42 procent van alle pupil'en d;e
in een of andere vorm de zorg
van de Kinderbescherming onder
vinden. Het telt drie afdelingen:
de afdeling Voogdijverenigingen,
de afdeling Internaten en de af
deling Gezinsvoogdij en Patrona
ge. Het werkterrein omvat vier
kringen: kring West (Noord- en
Zuid-Holland en Zeeland): kring
Nrd.-Brabant, de zuidelijke 1. ing
(Limburg) en de kring Oost
(overige provincies)Het cen
trale kantoor is gevestigd aan de
buitenhaven nr. 6 te Den Bosch.
Vijftig verenigingen.
Van het bestuur vernemen wij
nog dé volgende actuele situatie
schets i
Afdeling Voogdij-verenigingen:
de 50 bij het Katholiek Verbond
aangesloten Voogdijverenigingen
voeren de voogdij over 9500 pu
pillen. Hiervan verblijven er cir
ca 4000 in pleeggezinnen en pl.m.
5500 in internaten. De verenigin
gen onderhouden met al deze kin
deren een levendig contact. Zij
streven ernaar de kinderen, waar
voor internaatsopvoeding niet om
bepaalde redenen vereist is, in 'n
gezin te plaatsen, maar vele kin
deren moeten nog naar een inter
naat omdat er te weinig goede
pleeggezinnen zijn.
Afdeling Internaten: in de 100
internaten, aangesloten bij het
Katholiek Verbond voor Kinder
bescherming, worden gemiddeld
9200 kinderen verzorgd en opge-
goed. De internaatsopvoeding
heeft de laatste tijd sterke wijzi
ging ondergaan. De tijd van
massaopvoeding is voorbij, leder
kind wordt het meest geëigende
opvoedingsmilieu gegeven. Dit
brengt mee dat getracht zal 'moe
ten worden voor een normaal
kind een pleeggezin te vinden.
Het hoort als regel in een inter
naat niet thuis. Behalve interna
ten voor normaal opvoedbare kin
deren zijn er ook internaten voor
kinderen met opvoedingsmoeilijk
heden: observatietehuizen; over
gangshuizen: tehuizen voor onge
huwde moeders; tehuizen voor
werkende jeugd en internaten
voor psychisch gestoorden en li
chamelijk gebrekkigen.
Verticaal systeem.
Tegenwoordig wordt veel toe
gepast het zogenaamde verticale
systeem, d.w.z. in een bepaald
internaat worden groepjes bijeen
gebracht van jongens en meisjes
van verschillende leeftijd, broer
tjes en zusjes, om zodoende het
gezinsleven zoveel mogelijk te be
naderen.
Na de laatste wereldoorlog
heeft het Katholiek Verbond zich
bijzonder verdienstelijk gemaakt
op het vlak van de gestichtsdiffe
rentiatie. Het in 1951 uitgebrach
te differentiatie-rapport van het
Mgr. Hoogveldinstituut vormt het
uitgangspunt voor de aanpak van
deze zeer moeilijke kwestie.
Afd. Gezinsvoogdij en Patro-
nagle: (landelijke vereniging voor
R.K. Gezinsvoogdij en Patrona
ge): op het ogenblik zijn bij het
Katholiek Verbond voor Kinder
bescherming 27 verenigingen Voor
Gezinsvoogdij en Patronage aan
gesloten. Zij omvatten tezamen
circa 12000 pupillen. Het systeem
van gezinsvoogden (door de kin
derrechter benoemd voor gezin
nen waar kinderen met lichame
lijke of zedelijke ondergang "wor
den bedreigd) wordt de laatste
jaren steeds meer toegepast. Het
voorkomt yaak een ontheffing of
ontzetting uit de ouderlijke macht
en heeft het voordeel dat het ge
zinsverband gehandhaafd blijft.
DE ECHO W HEI ZUIDEN