Adverteren is bekend blijven,
„AU BON MARCHÉ"
Uit Loonopzand's verleden.
PLUIMVEE
NETTE MEISJES
NET MEISJE
Laatste dagen van opruiming
J. KROOT
BLOK's
Kledingmagazijn
A. SOETERBÖEK-DE JONG
WONINGINRICHTING
J. S. SCHAGEN
■MlilMMIWl
JONGE MANNEN
LANDIS GYR NV
WONINGRUIL
VLEESPR1JZEN met f 0,40 tol f 1,- p. kg. OMLAAG
ONDERTROUWBRIEVEN -KAARTEN
VERLOVINGSKAARTJES
VISITEKAARTJES
GEBOORTEKAARTJES
GfmëZtöa
ANDERHOOG
11
DE ECHO VAN HET ZUIDEN VAN VRIJDAG 18 JANUARI 1957
11
Koning Winter
'n Lekkere warme jas!
HEEFT HET
WIM MUSTERS, Hoofdstr. 87
Extra aanbieding
A. H. Frederiks en Zn.
DRU-CONFETTI
Fa. F. Smits Zoon
De arme ende schamele inwonenden
van Venloon,
KIPPÈNVRIEND.
f
f f
VRAAGT
Wij zijn gespecialiseerd in:
JAC. BLOK
WERKSCHOENEN F 11.95
RUBBERLAARSJES in alle maten
WOLLEN KINDERKOUSEN en SOKKEN v.a. F 1.15
DAMES NYLONKOUSEN prima kwaliteit F 2.90
KAATSHEUVEL
De tijd voor:
THERMOSFLESSEN
BEDKRUIKEN
KOLENEMMERS
heeft
OP DE KOU GEREKEND!
Voor Uw kinderen
KANTOORBOEKEN
BRIE VENORDNERS
NOTITIEBOEKJES
VULPENHOUDERS
BALPENNEN
Nu nog
t.o. de kerk
EXTRA VOORDELIG!
Hoofdstraat 60 - Tel. 2044
L.Fw—t- LTUa t>0 „DROGISTEN-ASSOCIATH" H w» o i
Hoofdstraat 65 - Kaatsheuvel
Tel. 2267
RUIGE DEURMATTEN
40 x 70 4.45
48 x 86 5.75
COCOSTAPIJT
100 cm. breed 3.98
KAATSHEUVEL
VOOR GOUD,
ZILVER
en UURWERKEN
moet U bij een gediplomeerd
VAKMAN zijn.
Hoofdstraat 63
Tel. 2465
KAATSHEUVEL
TAFEL-EMAILLE IN
MODERNE PASTELTINTEN.
EEN FEEST OP TAFEL
Handig, voordelig en duur
zaam. Zie onze etalage
Sprangsestraat 1 Kaatsheuvel
Tel. 2555
Het mag voldoende bekend worden ver
ondersteld dat het Brabant van vroeger
geen elderado was. Reeds meermalen werd
in deze opstelletjes op dit feit gewezen. Het
is dan ook geen wonder dat door de be
woners der Generaliteitslanden en niet het
minst door die van de Meierij van den
Bosch, vertogen naar de Hoogmogende He
ren in den Haag werden gezonden, waarin
steeds opnieuw op de grievende en onrecht
vaardige achterstelling van Staats-Brabant
bij de overige gewesten werd gewezen.
Steeas weer werd in die vertogen het 6e
artikel van het verdrag van de overgave
van den Bosch in 1629 aangehaald, waarin
aan de ingezetenen werd toegezegd, dat zij
in alle soeticheijt ende goedertierent-
"heijt souden getracteert worden, om voort-
„aen in alle vrientschappe ende endrach-
"tigheydt met de andere Geünieerde Pro
vinciën ende steden te leven, 't saemen te
handelen en te coopmanschappen op hae-
.,ren ouden vrijdom". (Jacob v. Oudenho-
ven, Vilva Ducis... 1670).
Dat vervolgens aan de overwonnenen een
zelfde behandeling verzekerd zou zijn als
aan de „andere goede ingesetenen van de
„Vereenigde Provinciën, soo in de steden
„als ten plattenlande wonende".
Wat de practijk was van deze mooie
beloften bleek al spoedig na de vrede van
Munster in 1648, toen stad en Meierij de
finitief in handen van de Republiek van de
Verenigde Nederlanden kwamen.
De pogingen door Brabant aangewend
om als achtste gewest opgenomen te wor
den, stuitten af op de onwil van Holland,
dat voor de algemene kas van een veroverd
gewest meer voordeel verwachte dan van
een gelijkberechtigd land. Legio zijn dan
ook de requesten welke vanuit het Brabant
se land de Hoogmogenden bereikten, klach
ten over de geweldig abnormaal hoge be
lastingen, als daar waren de grote en kleine
beden, „Verpondingen", bezaaide morgen
„gemene middelen", „herngeld „loco ge
maal", „oorgeld" (een belasting op paar
den), „houtschat", enz. enz.
Bovenal drukte deze onmenselijk zware
belastingen op de bewoners van de hoger -
gelegen gronden en dus ook op de bewo
ners van onze streken, Venloon en omge
ving. Klachten die door de steeds armer
wordende bewoners werden gericht aan de
H.M. Heren Staten werden zogoed als al
tijd afgewezen. Zou het in Brabant bekende
gezegde „nul op 't rekest", niet uit die tijd
stammen?
Dat de Hoge Heren de Generaliteitslan
den te stiefmoederlijk behandeld hadden,
drong blijkbaar voor de eerste keer tot dit
college door in 1781, toen de Fransen voor
de deur stonden!
In de vergadering van Drost en Schepe
nen van 14 Maart 1781 werd te Venloon
een missieve voorgelezen inzake de „satis
factie der plaatse in de Meierij sedert het
voorjaar 1729", zulks op last van de Secr.-
Generaal der Domijnen in Brabant.
Vooreerst moest worden opgegeven wel
ke ontheffingen van belasting sedert 1729
werden verleend en om welke redenen.
Verder om welke redenen remisen (terug
betalingen) zijn verleend. Hoe is de toe
stand en het vermogen in de plaats van
inwoning. Welke zijn de trafijleken nego
tie, hanteringe of middelen van bestaan der
ingesetenen van Uw dorp geweest.
Is uw dorp sedert 1744 enig ongeluk
overkomen tengevolge waarvan ontlastingen
in de gewone middelen is verleend?
„Preciselijk" moet worden opgegeven het
getal „loopense besaayd" waar betaald moet
worden en hoeveel loopense, dit was in
1746-'47-'48-'49 en 1750, en met hoeveel
de „culture" sedert de laatste opgaaf is
afgenomen. Verder hoeveel ieder persoon
moet betalen in het „hoofdgeld" en hoe
veel in 't geheel daarop wordt gecollec
teerd. Hoeveel wordt gecollecteerd op den
import van dranken, op ,,'t bestiaal" (koei
en en paarden) en de kleine speciën (be
lasting op zout, loco gemaal enz.).
Verder moet worden opgegeven hoeveel
het dorp opbrengt in de „Verpondingen"
en hoeveel remise daarop gevalideert wordt.
Voor de laatste dag van de mei moet
het antwoord binnen zijn, zo niet, dan zal
met eventuele klachten geen rekening wor
den gehouden.
Het heeft er allen schijn van dat de
Loonse magistraat de Hoogmogenden niet
6erieux nam. Twee en een halve maand
hadden ze nodig alvorens een antwoord te
geven. Op 26 mei kwamen ze in vergade
ring bijeen voor het samenstellen van een
rapport.
In het betreffende rapport halen ze een
hele litanie aan van klachten over „misge
was, geweldige droogte, verarming der be
volking, geen hooi, geen voer voor de bees
ten, die zij niet langer in het leven kunnen
houden". Met geen mogelijkheid kunnen
nieuwe gronden in cultuur worden gebracht.
Wordt iets dergelijks ondernomen dan is
hiertoe mest nodig. Begint de boer aan een
stuk woeste grond, dan moet de mest hier
voor aan een ander stuk grond worden ont
trokken en wordt het laatste stuk grond
weer heide. Uitbreiding van een bedrijf is
derhalve onmogelijk.
Het getal der „loopendsaten" over de
volgende jaren was: 1776 4388 2/3, 1777
4383, 1778 4055, 1779 4230 2/3.
Iedere loopendsaat staat aangegeven
voor „twee stuivers" belasting.
Het getal der „hoornbeesten", zo gehele
als halve in de heerlijkheid Venloon, be
loopt 807 stuks, waaronder 102 trekossen,
zijnde ieder geheel hoornbeest aangeschre
ven voor „sestien stuyvers en yder half te-
gens agt stuyvers. In de genoemde jaren
werd voor de bezaaide loopendsaeten en
van de hoornbeesten gecollecteerd de som
ma van 1114 gulden, 9 stuiver en 8 pen
ningen.
Ingevolge resolutie van H.M. van 20
sept. 1736 is het hoofdgeld alhier aange
schreven en vastgesteld op een gulden per
persoon. Voor elke persoon onder de 16
jaren wordt 10 stuivers gecollecteerd. Door
de grote armoede, die zoals meermalen ge
meld is, ter plaatse zeer groot is en nog
dagelijks toeneemt, zo wordt op dat middel
een som van 1285 gulden gecollecteerd.
In genoemd jaar werd aan import van
dranken 384 gulden 3 stuivers, aan import
van bestiaal 347 gulden 4 stuiver en aan
kleine specie 565 gulden en 15 stuivers
ontvangen.
Voor het jaar 1780 was het dorp voor
alle bovengenoemde inposten aangeschre
ven ter somme van 3649 gulden 3 stuiver.
Voor verpondingen de som van 2228 gul
den, terwijl gecollecteerd werd de som van
2533 gulden 4 stuiver 2 penningen.
Zeer laconiek doet de mededeling on
der het rapport aan, waarin gezegd wordt,
dat zij van geen remise (terugbetaling) of
„vrijdom" (vrijstelling) weten.
Op de in mijn bezit zijnde belastingbrie-
ven uit dien tijd, is dan ook nergens een
correctie of terugbetaling aangetekend.
Reeds in een proclamatie, die Pieter
Vrede, een der representanten van Bataafs
Brabant, op 6 juni 1795 op naam van Bra
bant aan het Bataafse volk richtte, werd op
de harde behandeling die men in Brabant
van de ambtenaren ondervond gewezen. Zo
ooit enig volk vertrapt werd en veracht, zo
luidt het, het waren de bewoners van de
Generaliteitslanden. Met schrik zien we nog
terug en herdenken met afgrijzen al die
harde behandelingen, die toen moesten wor
den ondergaan, toen de heren der heerlijk
heden, de drosten, de kwartierschouten,
toen de domeinraden, de Leen- en Tolka
mer, de Admiraliteit, de Raad van State,
de handen ineen sloegen, malkander de bal
toekaatsten en de arme ingezetenen aan
alle kanten werden uitgezogen.
(G. W. Vreede, De vrijwording
van Noord-Brab in 1795).
Gelukkig leven we thans onder een an
der staatsbestel. De lessen van het verleden
zijn echter heden nog van waarde.
Loonopzand. P. A. v. B.
'rt. i 7"
nr
Nu de jonge hennen aan de leg
gaan, mag niet verzuimd worden
de legnesten in prima conditie te
hebben, n.l. met zuiver hooi of
kort stro behoorlijk aangevuld en
natuurlijk reeds sedert weken
voorzien van één of meer lok
eieren. Het nest staat op een niet
al te lichte plek, half duister, daar
houden ze het meeste van.
De inrichting dient ook met het
oog op de naderkomende koude
dagen wat gewijzigd te worden
met behulp van glasramen, riet-
VOORNAAM
HEERLIJK
OM TE ROKEN
OM TE PRESENTEREN
V
matten enz,, maar toch altijd zó,
dat de overgang des morgens uit
het nachthok in de ren niet al te
afwisselend is. Daarom in de
slaapruimte wel volkomen be
schutting tegen allerlei weerson-
gemakken, maar daarom toch
geenszins een bedompte overma
tige warmte. Aan de ventilatie
moet dus alle aandacht gewijd
worden.
Een sprong in het duister.
VOORLICHTING VOOR
„VEILIG VERKEER".
Veel bromfietsers, die zich pas
kort verheugen in het bezit van
hun vervoermiddel, maken de
fout te snel door de bocht te wil
len rijden. Met de fiets hadden
ze daar toch ook nooit last Die
brommer rijdt toch niet zo veel
harder En het is jammer om
dat vlotte gangetje te onderbre
ken.
Maar nu vergist u zich. De
snelheid ligt belangrijk hoger
dan die van een gewone fiets
Minder uw vaart vooral bij
bochten, anders vliegt u de baan
uit En dikwijls sleept u ook
nog een ander mee
Ondergetekende komt nogal
eens in aanraking met houders en
fokkers van kippen. En interes
sant is dan dikwijls wat je te ho
ren krijgt.
Zo wordt je vaak op besliste
toon toegevoegd: „Aan de kippen
fokkerij is nou absoluut geen
kunst. Je kiest een bepaald ras,
koopt tegen een flinke prijs van
een bekend fokker prima broed-
eieren, legt die onder een kip,
brengt de uitkomende kuikens
groot, en je bent er mee klaar. Op
iedere tentoonstelling moet je dan
prijzen halen. Je zult eieren met
hopen halen. Enfin, als 't eerste
begin goed is, loopt alles als ge
smeerd."
Zij die zo redeneren, tonen van
de kippenfokkerij nog niet het a-
b-c te kennen. En als ze daadwer
kelijk hun theorie in praktijk dur
ven brengen, zullen ze dit zelf tot
hun schade en schande ondervin
den.
Het is alles behalve gemakke
lijk om van onverschillig welk ras
een stam te fokken, waarmee men
voor de dag kan komen, hetzij
men de sportfok of de nutfok wil
beoefenen.
Lange, lange jaren van serieuze
proefnemingen, van proberen en
zoeken, van grote teleurstellingen
en kleine vleugjes van hoop gaan
er vaak overheen, eer men met
volle recht zeggen mag: „Ik bezit
een constante, goed doorgefokte
stam, waarop men aan kan; ik
heb dieren die bijna geheel aan
de hoogste 'eisen kunnen voldoen
en het ideaal nabij komen." i
En is men eenmaal zó ver, dan
is oppassen nog de boodschap.
Eén enkele onvoorzichtigheid kan
al het moeizaam opgebouwde in
één slag hopeloos vernietigen.
Om zijn stam in conditie te
houden en te zorgen, dat door in
teelt niet al het langzaam ver-
kregene snel verloren gaat, moet
men nu en dan nieuw bloed in
brengen, door een onverwante
haan aan te kopen. En hierin nu
schuilt een groot gevaar.
Niets is gevaarlijker, niets kan
een fokinrichting méér hopeloos
in de war brengen, dan invoer van
een fokdier van onbekende sa
menstelling in de stam, hoe fraai
zich dit uiterlijk ook moge voor
doen. De meest rationeel doorge
voerde fokinrichting kan daar
mee met één slag voor zeer lange
tijd vernietigd worden.
Waag de sprong niet in duister
verstand!
Roep de hulp in van 'een kenner,
Gij belandt aan de goede kant.
Heden overleed tot onze diepe droefheid in het St. Nicolaas-
ziekenhüis, in volle overgave aan Gods H. Wil, gesterkt door de
Genademiddelen van onze Moeder de H. Kerk, in de ouderdom
van 78 jaar, onze dierbare Vader, Behuwd- en Grootvader
de Heer
ALOYSIUS SLAATS
weduwnaar van
JOHANNA VAN DER SANDEN
Wij bevelen de dierbare overledene in Uw godsvruchtige ge
beden aan.
L. J. SLAATS
A. C. SLAATS-MERKX
A. J. SLAATS
H. A. SLAATS-SLUITER
en Kinderen
G. A. DIJKSTRA-SLAATS
S. DIJKSTRA
en Kinderen
WAALWIJK, 16 januari 1957
St. Antoniusstraat 22
De solemnele uitvaart zal plaats hebben op zaterdag 19 janu
ari a.s. om 10.30 uur, in de parochiekerk van de H. Antonius
te Waalwijk, waarna begrafenis op het R.K. Kerkhof aldaar.
Bijeenkomst om 10 uur St. Antoniusstraat 22.
H. Kruisweg donderdag, vrijdag en zaterdag 's avonds 7 uur in
de kerk van de H. Antonius.
FABRIEK VAN MEET- EN REGELAPPARATUUR
VREDESPLEIN 4 WAALWIJK
ter opleiding voor precisie-werk
Aantrekkelijk loon en goede sociale verzorging
Aan werknemers buiten Waalwijk worden de reiskosten
geheel vergoed.
Aanmelding dagelijks bij de portier, alsmede
vrijdagsavonds van 7-8 uur
Voor Waspik en omgeving kan men zich ook aanmelden
bij de heer G. van Pas, Beneden Kerkstraat 46; Waspik
AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA
fffffffffffffffff???????
Fabriek van meet- en regelapparatuur
Vredesplein 4 Waalwijk
ZOEKT
Speciaal voor vrouwen geschikte werkzaamheden. Hiervoor ko
men ook gehuwde vrouwen in aanmerking, die een gedeeltelijke
dagtaak kunnen vervullen.
Aantrekkelijk loon en goede sociale verzorging.
Aan werknemers buiten Waalwijk worden de reiskosten geheel
vergoed.
Aanmelding dagelijks bij de portier, alsmede vrijdagsavonds van
7-8 uur.
Voor Waspik en omgeving kan men zich ook aanmelden bij de
Heer G. van Pas, Beneden Kerkstraat 46, Waspik.
Medicijnen vertrekken per vliegtuig uit New York met bestemming
Hongarije.
Medicijnen die door het Amerikaanse Rode Kruis ter beschikking zijn
gesteld worden voor inlading in het vliegtuig gezegend door Monseig
neur Bela Varga, de laatste wettig gekozen voorzitter van het Hongaar
se Parlement.
GEVRAAGD
voor hele of halve dagen, leeftijd 15
- 17 jaar.
Mevr. H. GREVE-KONINGS
Baardwijksestr. 10 - Waalwijk
Wie wil zijn huis ruilen tegei
een nieuw huis nabij Vredesplein? 1
Brieven onder no. 9915 aan he
bureau van dit blad.
Prima braadvlees vanaf 1.88 Soepvlees m. b. 0.88
Rollade, nu 1.95 Klapstuk m. b. 1.68
Dikke rib 2.35, 2.25 Filet 2.48
Extra reclames i
500 gr. rundvlees
250 gr. gehakt
250 gr. soepvlees
500 gr. vleesbeenties
3 pond slechts
Alleen bij
500 gr. verse worst
500 gr. hachévlees
samen slechts
300 gr. hamworst
3.98
3.55
0.84
Besofyensestraat 18a
RESTANTEN
DAMES- HEREN-en KINDERSCHOENEN
van prima kwaliteit voor zeer lage prijzen.
Dr. v. BEURDENSTRAAT 38
TELEFOON 2198
WAALWIJKSE STOOMDRUKKERIJ
ANTOON TIELEN - WAALWIJK