Waalwijkse en Langs Courant
1956 bracht voor Waalwijk HOOGTE-RECORD aan welvaart
B
VRIJDAG 1 FEBRUARI 1957
Uitgever
Waalwijkse Stoomdrukkerij
Antoon Tieten
Hoofdredacteur
JAN TIELEN
Dit blad
verschijnt 2 x per week.
80e JAARGANG No. 9
Abonnement
21 cent per week
per kwartaal 2.70
2.95 franco p. p.
Advertentieprijs
10 cent per man.
Contract-advertenties
speciaal tarief
Bureaux GROTESTRAAT 205, WAALWIJK TEL. 2621
KAATSHEUVEL - TEL- 2002 - Dr. VAN BEURDENSTR. 8 OPGERICHT 1878
TEL.-ADRES: „ECHO"
NIEUWJAARSREDE BURGEMEESTER TEIJSSEN
Gemeentelijk beleid gericht op grootse industriële expansie
DE ECHO HEI ZUIDEN
Gisteravond kwam de raad der gemeente
Waalwijk voor de eerste maal in dit jaar
in openbare vergadering bijeen. Alvorens
te beginnen met de behandeling van de
agenda, sprak burgemeester J. L. P. M.
'1 eijsscn een nieuwjaarsrede uit, die wij
willen bestempelen als een zeer belangwek
kend stuk, waarin de ontwikkeling van
Waalwijk in het afgelopen jaar. duidelijk
werd belicht en de vooruitstrevende en
concrete gerichtheid van het gemeentelijk
beleid voor de nabije toekomst op krachtige
wijze naar voren kwam.
Omdat plaatsgebrek ons verhindert deze
belangrijke toespraak in haar geheel op te
nemen, geven wij hieronder de inhoud
enigszins verkort weer.
DE AFGESLOTEN JAARKRING.
j ij de aanvang van deze eerste verga-
dei mg van de gemeenteraad in het nieuwe
jaar gaan ongemerkt en ongetwijfeld de ge
dachten nog eens terug naar alle besluiten
en beslissingen, welke in 1956 in het be
lang der gemeente genomen werden en
waarop het gevoerde en verder te voeren
beleid gebaseerd werd.
Der gewoonte getrouw wil ik daarom met
U nog eens gaarne even naar 1956 blikken
om een globaal inzicht te krijgen van de
verreikende gemeentelijke bestuurswerk-
zaamheid in dat jaar, terwijl ik tevens zal
trachten om enig beeld te scheppen van de
vele taken, welke in 1957 wachten, al zal,
zoals ik nader zal preciseren, het gebrek
aan financieringsmiddelen voortspruitend
uit de financiëel-economische situatie,
waarin ons land zo acuut is komen te ver
keren - menige moeilijkheid scheppen bij
de volvoering en uitvoering van belang
rijke plannen ter verdere expansie van on
ze gemeente.
AANTAL INWONERS.
Q ok in 1956 nam het aantal inwoners
der gemeente weer belangrijk toe. Er valt
een vermeerdering van inwonertal met 431
te vermelden. In 1955 bedroeg deze ver
meerdering 414.
De snelle groei van de gemeente in in
wonertal wordt door deze cijfers wel ge
typeerd. Indien deze groei zich in dezelfde
mate blijft voortzetten, betekent dit, dat het
inwonertal elke 2Yi jaar met 1000 zal stij
gen.
Een en ander zal grote en niet te onder
schatten problemen van onderscheidene
aard oproepen, waarop ik straks nader te
rug kom.
Nu reeds mag ik zeggen, dat er alle aan
leiding is om de verwachting te hebben, dat
een gestage en snelle groei van het inwo
nertal zich zal blijven manifesteren.
Zowel een geboorte-overschot als een
vestigings-overschot hebben in 195.6 de
toename van het inwonertal bewerkstelligd.
Het aantal geboorten heeft het aantal
overlijdens met 278 overtroffen. In 1955
was dit verschil 244, doch in dat jaar lag
het geboortecijfer ook 27 lager dan in 1956.
Het aantal personen, dat zich in de ge
meente vestigde bedroeg 153 méér dan het
aantal personen, dat uit de gemeente ver
trok.
WELVAART EN WERK
GELEGENHEID.
Q e welvaart in ons land rekende zich in
19öo wel zeer sterk en sprekend scherp af
in bijzonder gunstige bedrijfsuitkomsten, op
voering van productie, steeds toenemende
vraag naar goederen, gebrek aan arbeids
krachten, meerdere koopkracht van het pu
bliek, enz.
Alle factoren in beschouwing nemend,
mag geconcludeerd worden, dat 1956 voor
ons volk een hoogte-record aan welvaart
heeft opgeleverd.
Ook de Waalwijkse bestaansbronnen heb
ben in 1956 zodanig gevloeid, dat zij -
vergeleken bij voorgaande jaren - het wel
vaartspeil der bevolking nog verder heb
ben opgetild.
Om enig inzicht te geven in de kwanti
tatieve verhoudingen is het goed enkele cij
fers te noemen, welke zowel de intensiteit
van de werkgelegenheid als de arbeiders
pendel illustreren.
Blijkens gegevens van het centraal bu
reau voor de statistiek - ontleend aan de
bedrijfstelling 1950 - waren per 10.000
inwoners in de industrie werkzaam 3.643
arbeidskrachten; dat is het hoogste aantal
van alle Noord-Brabantse gemeenten, waar
mede ook tevens vaststaat, dat de gemeente
Waalwijk in deze verhouding de sterkst ge-
industrialiseerde gemeente der provincie is.
Zij overtreft ten deze zelfs de industriële
gemeente Eindhoven, alwaar per 10.000
inwoners slechts 2.965 arbeidskrachten in
de industrie werkzaam zijn.
Het is uiteraard verheugend te weten,
dat de industrialisatie in onze gemeente zo
zeldzaam intensief is, doch dit brengt ook
mede een voortdurende zorg voor behoud
van de ogenblikkelijke werkgelegenheid, een
noodzakelijk streven naar variatie in de in
dustrie om haar kwetsbaarheid - als ge
volg van te veel eenzijdigheid - eniger
mate te voorkomen en een nimmer aflaten
de activiteit om de industrie verdere uit
breiding en vertakking te geven, wijl an
ders in tijden van minder gunstige con
junctuur onvoldoende weerstand kan wor
den geboden aan invloeden en omstandig
heden, die de industriële bedrijvigheid -
en dus ook de werkgelegenheid - belagen.
De gemeente Waalwijk heeft een eigen
plaats en taak in deze streek. Zij is van
oudsher een industriëel centrum en de ar
beiders-pendel bevestigt dit nog weer eens.
Deze pendel 1» nog immer zeer omvang
rijk. Volgens recente gegevens komen dage
lijks 1996 mannelijke arbeidskrachten van
elders naar Waalwijk om hier in de indu
strieën werkzaam te zijn. Dit pendel ci| Eer
blijft van jaar tot jaar vrijwel constant. Het
is een permanente indicatie, dat velen van
buiten Waalwijk op de werkgelegenheid al
hier zijn aangewezen. f
HARMONISCHE ONTWIKKELING
VAN DE PLAATSELIJKE
GEMEENSCHAP.
et het scheppen van méér welvaart
door méér werkgelegenheid wordt alleen
nog maar een zuiver economisch doel be
reikt, doch het beleid dient daarnaast dui
delijk gericht te zijn op een verheffing van
het gehele samenlevingsmilieu, welke ver
heffing alleen door een harmonische ont
wikkeling op alle levensgebieden te berei
ken valt.
Als gemeentebestuur moeten wij er steeds
op bedacht zijn, dat hier nog veel werk
terrein aanwezig is, al zijn meerdere ter
reinen dan ook niet alleen betreden, maar
zelfs voor een meer of minder groot deel
ontgonnen, waarbij ik voornamelijk denk
aan het principiële maatschappelijk werk,
dat thans kan ontluiken, omdat daarvoor
van gemeentewege een financiële grondslag
werd gelegd, aan de totstandkoming van
een modern en uitstekend geaccomodeerd
gezondheidscentrum, aan de stichting van
het gemeenschapshuis te Baardwijk en aan
de bouw van het park-paviljoen, dat o.a.
dient tot recreatie voor de ouden van dagen.
Bij elke voorziening, welke een bijdrage
behoort te leveren tot versterking van -
mak ik het noemen - de geestehj'-. J weer
kracht van de bevolking en waartoe de juist
genoemde voorzieningen zeker strekten, zal
niet uit het oog verloren mogen worden,
dat het inwonertal der gemeente in de al
lernaaste toekomst niet onbetekenend zal
toenemen, hetgeen tot de conclusie voert,
dat bij het treffen van maatregelen op de
hier bedoelde terreinen de blik steeds
vooruit gericht moet zijn, opdat hetgeen tot
stand komt weldra niet te bekrompen van
opzet en te beperkt van omvang zal blij
ken.
Zeer in het bijzonder mag ik in het ver
band van de harmonische ontwikkeling van
de plaatselijke gemeenschap noemen de
zorg voor de vorming van de schoolvrije,
opgroeiende jeugd - een betekenend deel
van de bevolking die op weg is naar
de volwassenheid en die van dag tot dag
vertoeft in het arbeidsmilieu van kantoor
of werkplaats, doch nog een goede levens
stijl moet krijgen en een gezonde geest
dient te bezitten. De jeugd van vandaag
behoeft meer dan ooit zelfbewustzijn en
behoort getrokken te worden uit de nivel
lerende en negatieve sleur. Het is primair
aan de jeugdorganisaties en -instellingen
om de jeugd geestelijk te leiden en wegen
te vinden om diezelfde jeugd met geëigen
de middelen van tijd en plaats te binden en
te boeien en op die wijze, door construc
tieve en creatieve kracht te wekken, te
brengen tot voller en rijker wasdom. De
gemeentelijke overheid zal steeds bereid
heid moeten tonen voor materiële steun aan
het jeugdwerk in al zijn schakeringen en
heeft daarvan metterdaad blijk gegeven
door subsidiëring van de jeugdraad en van
de jeugdsportraad twee coördinerende
instanties, welke in het leven geroepen zijn
om met betrekking tot de gemeentelijke
subsidiëring en de verdeling van het sub
sidiebedrag een overkoepelende functie te
vervullen -terwijl bij de begrotingsstuk
ken U een voorstel zal bereiken om deze
beide subsidies voor 1957 op een hoger be
drag te bepalen.
Burgemeester en Wethouders houden
zich verder bezig met de vraag of en in
hoeverre het op de weg van de gemeente
ligt om ten behoeve van het jeug Iwerk van
elke gezindte doelmatig ingerichte gebou
wen - een onmisbare voorwaarde voor de
organisatie van dit werk ter beschik
king te stellen, mede ook, omdat van meer
dere zijden aan het college suggesties in
deze richting zijn gedaan. Indien deze
vraag bevestigend beantwoording krijgt,
zullen U eerlang concrete voorstellen be
reiken om over te gaan tot de stichting van
jeugd-gebouwen.
INDUSTRIËLE ONTWIKKELING.
Q ok over 1956 vallen weder belangrijke
vestigingen en uitbreidingen van industrie-
en te melden en wel:
a. de bouw van een industriehal aan de
Eerste Zeine (west) ten behoeve van de
machinefabriek firma Verhulst;
b. de bouw van een schoenfabriek aan
de Eerste Zeine (west) door de firma Chr.
Aarts;
c. de uitbreiding van het fabriekscom
plex Timtur N.V.;
d. de bouw van de timmerfabriek en
aannemerswerkplaats van de firma F. Cou-
wenbergh aan de Sprangse weg;
e. de bouw van de montage-fabriek
Louter aan de Zomerdijkweg;
f. de uitbreiding van de lederwarenfa-
briek Schuwer aan de Eerste Zeine (oost).
Thans staat reeds vast, dat in 1957 zal
worden aangevangen met de bouw van de
volgende fabrieken, voor welke bouw de
nodige Rijksgoedkeuring bereids is ver
leend
a. een handschoenenfabriek aan de
Eerste Zeine (west) door de firma A. Bak
kers;
b. een lederwarenfabriek aan de Eerste
Zeine (west) door de firma M. Schapen
donk;
c. een tweede stalenveren-fabriek aan de
Zomerdijkweg door de firma van Gent-Ge-
rolanda.
Het industrieterrein aan de Eerste Zeine
(West), dat in 1955 bouwrijk werd gemaakt
voorziet, zo wel is gebleken, in een grote
behoette, terwijl de gunstige en goede lig
ging, niet ver van de woonkernen verwij
derd, een vestiging van nieuwe bedrijven
aldaar ook zeer bevordert.
Werden op dit terrein in 1956 2 flinke
nieuwe fabrieken gesticht en zal daar wel
dra met de bouw van 2 andere nieuwe fa
brieken worden aangevangen, de onderhan
delingen welke met andere gegadigden o er
de verkoop van overige kavels van dit in
dustrieterrein worden gevoerd, wettigen de
verwachting, dat op bedoeld terrein zeer
6poedig een beduidend aantal industrieën
zal zijn gevestigd. Het ligt in de bedoeling
om hier ook kleine industrieën een vestir
gingsmogelijkheid te bieden.
Voortdurend houdt het college van bur
gemeester en wethouders de noodzakelijke
wijziging van het patroon der industrie in
het oog en ook in dat licht gesteld is het
derhalve van belang, dat in deze vergade
ring een voorstel aan de orde komt tot uit
gifte in erfpacht van een industrieterrein
aan de Zomerdijkweg voor de bouw van
een fabriek voor de vervaardiging van mar
mer-mozaïek-tegels, een bedrijf, dat in ons
land nog niet wordt aangetroffen.
In het nieuwe structuurplan der gemeen
te - het uitbreidingsplan in hoofdzaak -
waaromtrent door U in de vergadering van
heden definitief zal worden beslist, is een
niet geringe oppervlakte aan industrie-ter
reinen geprojecteerd. Alleen reeds op grond
van de ontwikkeling der laatste jaren, aelke
een zeer snelle bebouwing met bedrijven te
zien gaf aan de Eerste Zeine (Oost) en de
Eerste Zeine (West), zowel als in andere
delen der gemeente is het zeer noodzakelijk
tijdig over voldoende goed geoutilleerde en
gesitueerde industrie-terreinen te beschik
ken, opdat de gemeente steeds een gevari
eerdheid aan terreinen te bieden heeft en
nimmer tekort schiet in de voorraad aan
terreinen. Dit is een uiterst voorname zorg.
De groei van de werkgelegenheid moet
niet alleen voortdurend parallel lopen met
de groei der ^beroepsbevolking, doch min
stens een schrede vooruit zijn op No weg.
Ten aanzien van de industriële toekomst
van Waalwijk valt uiteraard slechts een zeer
voorzichtige voorspelling te doen. Een prog
nose - een vaststelling van het vermoede
lijk verloop - is moeilijk te geven, omdat
vele onzekere en ten dele onbekende facto
ren, zowel van locale als nationale aard,
hier hun invloed zullen doen gelden.
De industriële expansie zal bijzondere
kansen krijgen, als de havenplannen, waaj:-
.over ik U aanstonds nader zal spreken, tot
verwezenlijking zullen komen.
Langs deze haven strekken zicb volgens
de projecten uitgebreide industrieterreinen
uit, die ook in het structuurplan zijn opge
nomen. Bovendien zullen hier volgens de
plannen terreinen kunnen worden uitgege
ven voor industrieën, welke niet direct aan
het water behoeven te zijn gelegen en welke
in voorkomende gevallen gebruik kunnen
maken van de geprojecteerde openbare los-
wallen.
Een haven, zoals deze is ontworpen, met
de aansluitende industrieterreinen van zo
beduidende oppervlakte zullen ongetwijfeld
een grootscheepse structuurverandering van
Waalwijk bewerkstelligen.
STEDEBOUWKUNDIGE
ONTWIKKELING.
0 e stedebouwkundige ontwikkeling van
de gemeente heeft zich in 1956 in uiterst
snel tempo verder voltrokken.
Een nieuwe riante stadswijk groeide zo
maar in één jaar tijds door realisering van
het wijd-strekkende uitbreidingsplan-Be-
soijen.
In de St. Antonius-parochie werd een
niet minder fraaie uitleg tot stand gebracht,
terwijl deze uitleg elke dag nog groter ter
rein krijgt.
De verstedelijking der gemeente binnen
het raam der ruimtelijke planning kreeg
door deze uitbreidingen geleidelijk verder
gestalte.
Het valt zeer te betreuren, dat het zo
veel perspectieven biedende uitbreidings
plan-Baardwijk nog steeds zelfs geen be
gin van uitvoering kon krijgen,.omdat, on
danks uiterste pogingen, de gronden nog
slechts ten dele in eigendom konden wor
den verkregen. Door U werd bereids een
krediet van ruim 1 miljoen gulden beschik
baar gesteld voor de uitvoering van het
stratenplan, terwijl, zoals bekend, in deze
uitbreiding een nieuwe moderne woonwijk
van een exclusieve architectuur is ontwor
pen door de architecten Ir Maaskant te
Rotterdam en Ir Bouman te 's-Hertogen-
bosch en volgens de plannen van dit ogen
blik aldaar dit jaar nog 100 woningen in
aanbouw zouden moeten komen. Tot nu toe
wordt echter elke uitvoering van de nodige
werken verhinderd en opgehouden door het
gemis van de eigendom van een deel dei
betrokken gronden. Het bijna eindeloos on
derhandelen zal weldra toch een einde moe
ten nemen. Met bekwame spoed zullen U,
zo nodig, voorstellen tot onteigening berei
ken.
De voorspoedige en vlugge uitgroei van
de gemeente maakt het noodzakelijk om
veel eerder, dan aanvankelijk werd ver
wacht, een nieuw structuurplan, waarin de
uitbreidingen in hoofdzaak geprojecteerd
zijn, voor te bereiden. Dit weloverwogen
structuurplan werd reeds eerder in con
cept door en met U behandeld. Thans is
de eind-phase van de gemeentelijke pro
cedure bereikt en in deze vergadering kan
dan ook definitieve vaststelling volgen.
Het aangeboden structuurplan met zijn
diverse aspecten vormt de opzet voor een
geleide, rationéle opbouw van een stedelijk-
industriële samenleving van rond 25.000
inwoners.
Deze gehele ontwikkeling van Waalwijk
zal nog veel meer mogelijkheden krijgen,
hetgeen zich ook weer in de stijging van
het inwonertal zal aftekenen, indien het net
van verkeerswegen, welke Waalwijk van
oost naar west en van noord- naar zuiden
verbinden, gereed zal zijn.
De verwezenlijking van dit zowel in fi-
nanciëel als materiëel opzicht kapitale struc
tuurplan vraagt een effectieve aanpak, een
dynamische inslag, een concrete gericht
heid en niet in het minst een voldoend aan
tal bekwame administratieve en technische
medewerkers in het dienstverband der ge
meente.
DE HAVENPLANNEN.
II orig jaar heb ik in mijn nieuwjaars
rede medegedeeld, dat alle betrokken in
stanties zich hadden verenigd met de opzet
enz. van de havenplannen, die als goede en
acceptabele plannen waren getypeerd, doch
dat de voorbereiding tot in details nog zeer
veel tijd zou vergen.
In 1956 is aan deze plannen naarstig ver
der gearbeid.
De uitvoering van de plannen is in drie
stadia gepland, nl.
I. Het maken van het meest zuidelijke
gedeelte van de haven tot en met de zwaai-
kom; de uitvoering hiervan is urgent met
het oog op het vervallen van de bestaande
loswallen aan het zuid-einde van de haven
als gevolg van de aanleg van de nieuwe
provinciale weg;
II. Het maken van de schutsluis met
buitentoegang en buiten-wachtplaats en het
uitvoeren van de verdere binnenhaven met
industrieterreinen;
III. Het maken van de buitenhaven
met openbare loswal en verdere ophoging
van industrieterreinen.
Einde 1956 zijn van het Ingenieursbureau
Ir. F. C. de Weger te Rotterdam alle stuk
ken ontvangen, welke betrekking hebben op
stadium I, d.w.z. alle tekeningen, het zeer
uitvoerige bestek en een tot in onderdelen
uitgewerkte begroting van kosten.
Deze stukken zijn thans in handen ge
steld van de commissie, welke, zoals U be
kend, gedeputeerde staten in het leven
hebben geroepen tot onderzoek van de ha
venplannen van Waalwijk.
Wellicht is het mogelijk om in het kader
van de algemene beschouwingen over de
gemeente-begroting 1957 nadere medede
lingen te doen over de stand van zaken.
DE WEGEN-PLANNEN.
U e wegen-plannen, welke reeds zo vele
jaren bij rijk en provincie in de sfeer van
voorbereiding vertoeven en Waalwijk naar
alle windstreken goede wegverbindingen
moeten geven, beginnen uitvoering te krij
gen dan wel zijn een begin van uitvoering
nabij.
Met vreugde mag ik vaststellen, dat einde
1956 de aanleg van het gedeelte van de
provinciale weg, lopende vanaf het Dronge-
lense kanaal tot en met Besoijen, is aange
vangen.
De wegverbinding noord-zuid, gepro
jecteerd als grote verkeersweg Tilburg-
Waalwijk - Gorinchem, is van levensbelang
voor Waalwijk en de Langstraat, doch ook
als nieuwe verkeersader onontbeerlijk, ge
let op de huidige gemiddelde verkeersin
tensiteit op de wegen, welke noord en zuid
verbinden. De brug over de Merwede bij
Gorinchem zal in 1959 gereed zijn, terwijl
in de ruilverkavelingsplannen voor het land
van Altena, welke, naar ik vernam, weldra
in stemming zullen komen, het gehele tracé
van de nieuwe grote ik ord-zuid -verbinding,
voorzover deze het land van Altena zal
doorsnijden, is „uitgespaard". In het ka
der van deze weg-aanleg wordt een brug
over de Bergse Maas bij Waalwijk nood
zakelijk. Deze brug zal tevens het land van
Altena nóg méér oriënteren op en verbin
den aan Waalwijk. Het structuurplan van
onze gemeente, waarover ik U gesproken
heb, rekent reeds volledig met het tracé
van de nieuwe weg Tilburg - Waalwijk en
met de plaats van overbrugging van de
Bergse Maas.
DE WONINGBOUW.
lhoewel in 1956 nog al enige woning
bouw gereed kwam, moet toch, evenals
voorgaande jaren, weer de ernstige klacht
geuit worden, dat het woningtekort zó groot
is, dat een oplossing van dit nijpendste al
ler problemen zó ver af schijnt, dat elk
perspectief ontbreekt.
Een gehele generatie groeit op en leeft
in de worsteling met de woningnood.
De tragiek hiervan valt niet te schetsen.
Het morele, materiële en psychische leed is
té onpeilbaar diep.
Ik kan slechts zeggen, dat het gemeente
bestuur steeds en bij elke gelegenheid de
bevoegde instanties attendeert op het
schreeuwende gebrek aan woningen voor do
groeiende bevolking, de industrie, diverse
instellingen en scholen, enz.
De in 1956 van gemeentewege tot stand
gekomen woningbouw getuigt van gave ar
chitectuur en goede aesthetische opvattin
gen. De groenvoorziening bij de nieuwe
woningcomplexen geeft een fleurig en fraai
aanzien aan het geheel.
Ook in de toekomst zal de verzorging
van nieuwbouw en plantsoen-entourage dit
peil volledig moeten behouden. Dit bevor
dert immers de woon-cultuur en brengt le
vensvreugde en geeft eigen-waarde aan al
len, die de nieuwe complexen bevolken.
Het voortdurende sterke streven van het
gemeentebestuur is er op gericht om ook
dit jaar een zo groot mogelijk aantal wo
ningen in aanbouw te brengen. Wij starten
met een volume van 66 en 11 is 77 wo
ningen, doch wellicht levert de zogenaam
de additionele bouwcapaciteit nog een en
ander aan mogelijkheden op, terwijl zich
ook in de vrije sector duidelijk enige inte
resse voor woningbouw aftekent.
DE SCHOLENBOUW.
i
|J e scholenbouw verkeerde reeds in
1956 landelijk in een impasse, omdat de
bouwactiviteit in deze sector van de bouw
nijverheid „overtrokken" was en eerst tot
meer in het schema van de totale bouwnij-
veineid passende verhoudingen moest wor-
den teruggevoerd, waarbij zich later nog de
moeilijkheid van de financiering voegde. t
Deze situatie wierp ook haar schaduwen
over de door en in de gemeente Waalwijk
voor 1956 voorgenomen scholenbouw.
Toch leverde 1956 nog de totstandko
ming op van een uiterst moderne christelijke
kleuterschool te Besoijen en van een zeer
grote uitbreiding - zelfs met een prachtige
gymnastiekzaal van de r.k. huishoud-
school, terwijl in 1956 nog kon worden aan
gevangen met de bouw van een ook weer
zeer moderne r.k. kleuterschool te Besoijen
en juist in het nieuwe jaar konden - dank
zij de bijzondere stuwkracht van het bestuur i
der school - de werkzaamheden beginnen
voor de bouw van een wel zeer fraaie nij-
verheidsschool aan het Vredesplein, welke
straks het plein-karakter sterk zal accentue-
ren.
Overigens moest door het plaatsen van
nood-lokalen in dé meest dringende be
hoeften worden voorzien. Zo kwamen in
1956 tot stand: 2 noodlokalen voor de r.k.
meisjesschool te Besoijen, 2 noodlokalen
voor de r.k. lagere scholen in de St. An-
toniusparochie.
Van de Minister van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschap is thans een urgentie-
verklaring ontvangen voor de bouw van een
nieuwe r.k. meisjesschool te Besoijen en
van een nieuwe r.k. jongensschool in de
St. Antoniusparochie, doch van de zijde
van de Minister van Volkshuisvesting en
Bouwnijverheid dient nu nog een zoge
naamde rijksgoedkeuring voor de bouw van
deze scholen te worden afgegeven en dit is
nog al een lange weg, omdat dit departe
ment nog steeds overstelpt is en wordt met
bouwplannen voor scholen en de ruimte in
de bouwsector voor scholen slechts beperkt
is.
De bouwplannen voor nog drie nieuwe
scholen zijn in de procedure bij het depar
tement van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen, nl. de plannen voor de bouw van:
a. een nieuwe r.k. meisjesschool u.l.o.-
school in het centrum;
b. een nieuwe r.k. B.L.O.-school;
c. een nieuwe christelijke B.L.O.-school.
Daarnaast wordt getracht om ook in 1957
in ieder geval nog een kleuterschool te kun
nen bouwen, doch de mogelijkheden zijn
hier wel zeer beperkt.
De dienst gemeentewerken houdt zich
momenteel bezig met het ontwerpen van
plannen voor een nieuwe openbare lagere
school. De huidige huisvesting van deze
school is slecht en bovendien is daarin een
onvoldoend aantal lokalen; het leerlingen
aantal is zodanig toegenomen, dat sedert
kort de school reeds vier leerkrachten heeft.
Het is de bedoeling, dat deze school een
plaats zal krijgen in het uitbreidingsplan-
noord, zoals U bekend omvattend het ge
bied tussen Winterdijk en nieuwe provin
ciale weg en waarin ook andere scholen
geprojecteerd zijn.
EEN PROTESTANTS CHRISTELIJKE
KWEEKSCHOOL VOOR ONDER
WIJZERS TE WAALWIJK??
n het verband van deze beschouwing
over de ontwikkeling van de scholenbouw
in de gemeente Waalwijk verdient de door
de Minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen aan de Tweede Kamer toet
gezonden nota inzake de oprichting van
kweekscholen voor onderwijzers wel bijzon
dere belangstelling, omdat de Minister
daarin stelt, dat in het zuiden des lands
een protestants christelijke kweekschool al
le reden van bestaan heeft en rijkssubsidi-
ering van een dergelijke school zou kunnen
worden overwogen, terwijl het bestuur van
het Willem van Oranje-college naar aan
leiding daarvan een zeer gefundeerd me
morandum heeft doen samenstellen, waar
in geconcludeerd wordt, dat Waalwijk de
meest voor de hand liggende vestigings
plaats voor een dergelijke kweekschool in
het zuiden des lands is, op grond van de
overweging, dat 44,9% der leerkrachten
en 44,6 der leerlingen bij het protestants
christelijk lager onderwijs en voortgezet ge
woon lager onderwijs in de gehele provin
cie Noord-Brabant onder de inspectie
Waalwijk valt.
Hét gemeentebestuur zal gaarne elke
nodige en mogelijk steun aan dit streven
verlenen.
OPENBARE WERKEN EN
GRONDAANKOPEN.
Een groot aantal betekenende en grote
kapitalen vergende openbare werken kwam
in 1956 tot uitvoering, waarvan als voor
naamste objecten zijn te noemen: het uit-
breidingsplan-Besoijen ten westen van de
Burgemeester Verwielstraat, het centrale
rioleringsplan, de bouw van de zuiverings
installatie, het uitbreidingsplan-St. Antoni
usparochie in verband met de bouw van 77
en 46 woningen, aanleg van de Marijke-
straat en van de Irenestraat en verharding
en bestrating van het Vredesplein.
Voor 1957 staan weer grote werken op
het programma, o.a. verdere uitvoering van
het stratenplan in de St. Antoniusparochie,
uitvoering van het stratenplan in het uit
breidingsplan Baardwijk en voortzetting
van de doorbraak Hoekeinde.
Daarnaast moet gestipuleerd worden, dat
in de buitenpolders de werkzaamheden zijn
aangevangen voor de aanleg van de nieu
we provinciale weg, waarbij de gemeente
ook grote belangen heeft, niet alleen, om
dat gelijktijdig met deze werkzaamheden
ook voor de gemeente werken worden uit
gevoerd, nl. het graven van de slijkbassins
nabij de zuiveringsinstallatie en het tot-
standbrengen van industrieterreinen, doch
vooral, omdat al deze werkzaamheden en
werken zullen bewerkstelligen, dat het gro
te geb ed, dat is gelegen tussen de Winter-
uijiv ca ue nieuwe provinciale weg, water-
vrij worflt, waarmede een wel seaert vele
jaren geaoesterde wens m vervulling zal
gaan en waardoor de gemeente oot aan de
noordzijde voor expansie komt open lig
gen.
De grondaankopen hebben in 1956 we
der veel tijd en aroeid gevergd. Het is ge
lukt om een groot aantal percelen in eigen
dom te verkrijgen, waardoor zowel diverse
openbare werken als de woningbouw voort
gang konden vinden.
Hoe zeer het gemeentebestuur ook be
grip heeft voor de vasthoudendheid van de
eigenaren en beseft, dat vooral van de ei
genaar-gebruiker vaak een niet te onder
schatten otter wordt gevraagd, indien zijn
eigendom in handen van de gemeente dient
over te gaan, toch valt aan de hier bedoel-;
de grondaankopen niet te ontkomen, omdat
hét algemeen belang, dat verscholen ligt in
de uitbreiding van de gemeente, deze aan
kopen nu eenmaal noodzakelijk maakt.
Üok in 1957 zullen deze aankopen wor
den voortgezet, waarbij ik nog eens op
merk, dat steeds redelijke bedragen zowel
voor de eigendom als aan bedrijischade wor
den betaald, terwijl van de zijde der ge
meente nimmer op handelsbasis wordt on
derhandeld, wijl ten deze vaste normen,
welke weliswaar enige schakering en speel
ruimte hebben, worden gehanteerd.
BEPERKING EN MOEILIJKHEDEN.
0 p dit ogenblik worden vele plannen
weike investeringen vergen, in een bijzonder
licht geplaatst door de problemen rond de
financiering van kapitaalsuitgaven, waar
mede de gemeentebesturen sedert kort ge
confronteerd zijn.
Niettegenstaande de opgang naar een
conjuncturele hausse zich nationaal ogen
schijnlijk nog steeds voortzet en produktie
zowel ais verbruik blijven toenemen, zijn er
toch verschijnselen in ons Nederlands eco
nomisch bestel, welke zorg oproepen en
waakzaamheid vragen. De snelle achteruit
gang van onze handels- en betalingspositie,
de verzwakking van onze deviezen-reserve
en van de internationale waarde van onze
geldeenheid en de krapte op de binnen
landse geld- en kapitaalmarkt zijn even zo
vele tekenen aan de wand.
De ernst van de situatie, welke is ont
staan, heeft de Regering aanleiding gege
ven op de gemeentebesturen een dringend
beroep te doen om hun investeringen voor
lopig zoveel mogelijk te beperken. De wo
ningbouw ingevolge de Woningwet kan,
naar het inzicht vah de Regering, zonodig
voorlopig met kasgeld worden gefinancierd,
hetgeen practisch betekent, dat deze onbe
lemmerd voortgang kan hebben.
Van de zijde der Regering is medege
deeld, dat de uitvoering van weg- en water
bouwkundige werken, welke in het alge
meen weder aan een zogenaamde rijksgoed
keuring zijn gebonden, niet zal worden be
moeilijkt - voor wat de investering be
treft -indien deze werken worden onder
nomen ten behoeve van de realisatie van
woningbouwplannen, zoals het bouwrijp
maken van gronden, het aanleggen van
straten e.d., doch de feitelijke uitvoering ook
van deze werken zal slechts mogelijk zijn
voor zover de middelen ter financiering van
de desbetreffende kosten beschikbaar zijn
en voor deze werken is derhalve naast de
rijksgoedkeuring - nog een „bericht van
geen bezwaar" van Gedeputeerde Staten
nodig.
AI de geschetste omstandigheden zullen
het in de allernaaste toekomst te voeren
beleid vaak zeer moeilijk maken en deze
omstandigheden ook zullen een of meer
plannen in de koene vaart wel eens kunnen
stuiten.
SPORTPARK, RECREATIE-OORD
EN ZWEMBAD.
fjKtttt -Jt ,1; M .„,-1
H et recreatie-oord biedt reeds een keu
rig aanzien en nadert zijn voltooiing in de
aanleg. Thans dient het te worden uitge
rust met de nodige attributen. Bereids wer
den door U kredieten verleend voor de tot
standkoming van een hertenkamp en voor
de aanschaffing van bootmateriaal ten be
hoeve van de roeivijver. Daarnaast zullen in
eigen beheer speelwerktuigen worden ver
vaardigd, welke verspreid in het terrein zul
len worden opgesteld, terwijl een aantal
banken langs de diverse paden alle gelegen
heid zal bieden tot ware rust temidden van
zeldzaam mooi natuurschoon.
Deze ontspanningsgelegenheid voorziet in
een grote sociale.behoefte en betekent een
aanwinst van formaat voor de gehele Waal
wijkse gemeenschap.
Het zwembad in dit gebied completeert
de totale recreatie. In het afgelopen jaar
kwamen zowel de uitbreiding van de cabi
nes, gekoppeld aan een nieuw systeem van
berging der kledingstukken, als de uitbrei
ding van de rijwielbergplaats tot stand.
Thans wordt gearbeid aan een belangrijke
vergroting van de gazons langs beide bas
sins, terwijl ook de bevloering van de mid
den-bassins in uitvoering is.
In uw vergadering van 29 december '55
werden besluiten genomen met betrekking
tot de stichting van een sportpark. Gede
puteerde Staten hebben aanstonds door U
verleende kredieten tot een bedrag van
f 221.570.- goedgekeurd, waardoor de
uitvoering van alle grondwerken mogelijk
j werd. Zonder uitstel is daarmede aange
vangen tot in de loop van de zomer op aan
wijzing van de Rijksdienst Arbeidsvoorzie
ning het werk tijdelijk moest worden stop
gezet, wijl de arbeidskrachten elders drin
gend nodig waren, doch thans vinden deze
grondwerken, waarvoor rijkssubsidie wordt
verleend, weder voortgang. Inmiddels heb
ben Gedeputeerde Staten ook machtiging
verleend tot het doen van een kapitaals
uitgaaf ad f 42.000. - ten behoeve van de
bouw van een kleedgelegenheid bij de
hockey- en tennisvelden. Geleidelijk krijgt
het sportpark vorm en weldra zal hier een
Besprekingen hebben er toe geleid, dat
