Waalwijkse en Langstraatse Courant
BINNEN- EN BUITENLANE
BRILLEN!
DE PRODUCTIE-OMSTANDIGHEDEN
BRILLENSPECIALIST VAN MAAREN
PRISMAKIJKERS - ZONNEBRILLEN
MAANDAG 15 APRIL 1957
Uitgever
Waalwijkse Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
Hoofdredacteur
JAN TIELEN
Dit blad
verschijnt 2 x per week.
80e JAARGANG No. 30
Abonnement:
22 cent per week
per kwartaal ƒ2.85
3.10 franco p. p.
Advertentieprijs
10 cent per mm.
Contract-advertenties
speciaal tarief
Bureaux GROTESTRAAT 205, WAALWIJK TEL. 2621 KAATSHEUVEL - TEL. 2002 - Dr. VAN BEURDENSTR. 8
OPGERICHT 1878
TEL.-ADRES: „ECHO"
II.
Alvorens in te gaan op de di
verse produktieomstandigheden
en de verschillende onderdelen
van het bedrijf, is het gewenst
iets te zeggen over de grootte der
bedrijven in het oostelijk deel
van de Langstraat. De bedrijfs-
grootte is immers van grote be
tekenis voor de bedrijfsresulta
ten. Bovendien moet de grootte
der bedrijven onder de huidige
omstandigheden, nu het zeer
moeilijk, zelfs praktisch onmo
gelijk is het bedrijf te vergroten,
ook tot de produktieomstandig
heden worden gerekend.
Onderstaande tabel geeft een
overzicht van de verdeling van
de bedrijven over de verschillen
de grootteklassen en de gemid
delde bedrijfsgrootte in de dor
pen van het gebied.
vel meer dan 1 ha.
De cijfers zijn gemiddelden.
Er zijn dus ook bedrijven, waar
de toestand nog ongunstiger is.
Zo heeft in Haarsteeg 91 der
bedrijven 9 of meer kavels; 41
zelfs 12 en meer.
Er wordt veel op de weg geboerd.
Bij dit grote aantal kavels per
bedrijf is de mogelijkheid niet
uitgesloten, dat een deel der ka
vels ver van de bedrijfsgebouwen
is gelegen. Bij het onderzoek in
Haarsteeg werden dan ook gege
vens verzameld betreffende de
afstand van de kavels en de op
pervlakte cultuurgrond tot de
bedrijf ssebouwen en hieruit
bleek dat slechts 21 van de be
drijven binnen 500 m. van de be
drijfsgebouwen is gelegen; 40
van 500 tot 2 km., 28 van 2
Plaats
Waalwijk
Drunen
Elshout
Heusden
Herpt
Hedikhuizen
Vlijmen
Nieuwkuijk
Haarsteeg
Engelen en Bokhoven
Gehele gebied
gehouden, dat er onder de kleine
bedrijven enkele voorkomen van
grondgebruikers, die eigenlijk
geen boer of tuinder meer zijn,
zoals b.v. rustende boeren.
Deze tabel laat zien, dat in de
Oostelijke Langstraat het kleine
bedrijf overheerst. Meer dan
80 is kleiner dan 10 ha. en
slechts enkele bedrijven zijn gro
ter dan 15 ha. Een groot aantal
bedrijven is zelfs kleiner dan 5
ha. In verschillende dorpen vari
eert de gemiddelde bedrijfsgroot
te van 6.4 tot 9.5 ha.
De verkavelingstoestand.
Het zal duidelijk zijn, dat de
verkavelingstoestand, waaronder
wordt verstaan het aantal, de
grootte en de vorm van de ka
vels, alsmede de ligging van de
kavels ten opzichte van de be
drijfsgebouwen, van zeer grote
betekenis is. Een slechte verka
velingstoestand brengt 'immers
veel tijdverlies met zich mee en
levert sterke randverliezen op
onkruidbestrijding en. eventueel
de mechanisatie wordt er door
bemoeilijkt. Men heeft verder
geen goed overzicht over het be
drijf, hetgeen tot gevolg kan heb
ben, dat men het bedrijf onvol
doende in de hand heeft.
Een eerste indruk nu van de
verkavelingstoestand kan wor
den verkregen aan de hand van
gegevens over 't gemiddeld aan
tal kavels per bedrijf en de ge
middelde kavelgrootte. Ten over
vloede wellicht zij hier opge
merkt, dat onder een kavel wordt
verstaan een stuk land, dat ge
heel wordt omgeven door grond
van anderen. Wordt zo'n stuk
doorsneden door een weg of een
flinke sloot, dan is er natuurlijk
sprake van twee kavels.
In onderstaande tabel wordt
een overzicht gegeven van het
aantal kavels per bedrijf en de
kavelgrootte in de verschillende
kerkdorpen van het gebied.
Plaats
Waalwijk
Drunen
Elshout
Heusden
Herpt
Hedikhuizen
Vlijmen
Nieuwkuijk
Haarsteeg
Engelen en Bokhoven
In de meeste kerkdorpen is 't
aantal kavels per bedrijf tame
lijk hoog en de gemiddelde kavel
grootte gering. Vooral in de ge
meenten Vlijmen en Drunen is
dit het geval. De betrekkelijk
grote oppervlakte per kavel in
Herpt is vooral een gevolg van
de gunstige kavelgrootte op de
bedrijven boven de 10 ha. Door-
eengenomen is op de kleinere be
drijven het aantal kavels per be
drijf en de gemiddelde kavel
grootte kleiner dan op de grotere
bedrijven.
In Haarsteeg is de situatie nog
ongunstiger dan in de andere
dorpen. Zelfs op de bedrijven van
35 ha. bedraagt hier het aantal
kavels per bedrijf 9. Slechts in
één grootteklasse, n.l. op de be
drijven groter dan 15 ha. is de
gemiddelde oppervlakte per ka-
Aantal bedr. in v. tot. p. dorp Totaal
1—3 3—5 5—7 7-10 10-15 15 ha. aant.
ha.
ha.
ha.
ha.
ha.
e.m.
bedr.
9
13
18
33
21
6
123
16
16
32
25
7
4
207
20
23
17
18
12
10
89
21
24
4
21
27
3
29
30
14
5
18
22
11
80
16
22
12
28
9
13
32
17
20
25
27
8
3
143
13
23
24
28
8
4
83
11
28
28
17
11
5
106
7
10
23
37
10
13
30
16
18
22
26
12
6
922
tabel
km. tot 5 km.
en
11
op 5 km.
orden
en verder.
Inderdaad ligt een groot ge
deelte zowel van de kavels 'als
van de cultuurgrond op een ta
melijk grote afstand van de be
drijfsgebouwen. Van de kavels
is 39% verder dan 2 km. van huis
gelegen en van de grond zelfs
55 Hieruit volgt, dat de ver
der dan 2 km. gelegen kavels
groter zijn dan de kavels dichter
bij het bedrijf. Vooral de kavels
gelegen op een afstand van 500
m. tot 2 km. zijn betrekkelijk
klein. Opvallend is verder, dat
Weinig grond gelegen is tussen
200 m. en 500 m. Voor een deel
hangt dit samen met een gecon
centreerde ligging van de be
drijfsgebouwen.
Naarmate de bedrijven groter
zijn, ligt een geringer percentage
van hun grond dicht bij huis.
Toch ligt op de bedrijven van 3-5
ha, al iets meer dan een kwart
der kavels verder dan 2 km.
Dooreengenomen is er weinig
verschil in ligging van het bouw
en grasland ten opzichte van de
bedrijfsgebouwen. Bij beide ligt
slechts 12 dichter dan 500 m.
bij huis. Dit betekent, dat het
melken in de zomer veel tijd
vraagt. Bij het tuinland is de lig
ging gunstiger; 57 ligt niet
verder dan 500 m., 48 zelfs op
een afstand van 0200 m. Ver
der kan in dit verband nog wor
den opgemerkt dat bij de grotere
bedrijven een groter deel van het
bouwland verder dan 2 km. van
huis ligt dan bij de kleinere be
drijven.
Bij de bovenstaande cijfers is
geen rekening gehouden met de
grondsoort. Doet men dit wel,
dan blijkt, dat de op de zand
gronden gelegen kavels meer dan
de helft kleiner zijn dan de ka
vels op de klei. Gemiddeld zijn
er per bedrijf 6 tot 7 kavels op
zandgrond gelegen en 3 op klei
grond; 1 kavel bestaat uit ande
re grond, voornamelijk z.g. ge
broken gronden.
Aantal kavels
per bedrijf
7
7
7
6
5
5
8
9
10
7
Gem. kavel
grootte
1.18 ha.
0.95 ha.
1.02 ha.
1.27 ha.
1.59
1.49
0.79
0.75
0.67
1.36
ha.
ha.
ha.
ha.
ha.
ha.
Ook ten aanzien van de ligging
tot de bedrijfsgebouwen bestaan
er tamelijk grote verschillen tus
sen de grondsoorten. Vooral de
kleigrond is ver weg gelegen. Bij
na in zijn geheel verder dan 2
km.; 40% ligt zelfs verder dan
5 km. Ook de zogenaamde gebro
ken grond ligt ver van huis,
maar dit is door de geringe op
pervlakte van deze grond van
weinig betekenis. Ook van de
zandgrond is nog maar iets meer
dan een derde minder dan een
halve km. van huis gelegen.
Lagen, alle percelen maar
aan een harde weg.
Bij het onderzoek in Haarsteeg
werden tenslotte ook gegevens
verzameld over de bereikbaar
heid van de kavels en de cultuur
grond, waarbij bleek dat 34
der kavels aan een verharde weg
ligt, 22 aan een zandweg en
44 niet aan een weg.
Ook hier is commentaar over
bodig. Bijna de helft van de ka
vels is niet aan een weg gelegen
en slechts een derde aan een ver
harde weg. De aan een verharde
weg gelegen kavels zijn dooreen
genomen iets groter dan de niet
aan een weg gelegen kavels, maar
van veel betekenis lijkt dit ver
schil niet.
Aan het slot van deze para
graaf kan worden geconcludeerd
dat de verkavelingstoestand in
het oostelijk deel van de Lang
straat zeer veel te wensen over
laat. Het aantal kavels per be
drijf is hoog en de oppervlakte
van de kavels gering. Ook de lig
ging van de kavels is zeer ongun
stig. De resultaten van het onder
zoek naar de situatie in Haar
steeg, dat immers ten aanzien
van de verkavelingstoestand re
presentatief mag worden geacht,
wijzen daar wel op. Verder bleek
bij het onderzoek, dat de vorm
van de kavels in vele gevallen
ongunstig was; lange en vooral
smalle kavels, welke eencefficiën-
te mechanisatie ten zeerste be
moeilijken. Tenslotte moet ook
de ontsluiting zeer onbevredi
gend worden geacht. Er zijn dan
ook weinig gebieden in Noord-
Brabant en daarbuiten, waar de
verkavelings- en ontsluitingstoe
stand ongunstiger is.
De pacht
en eigendomsverhoudingen.
JJoewel door de wetgeving op
het gebied van de pacht de nade
len van deze gebruiksvorm voor
een groot deel zijn opgeheven,
kan bij 'n onderzoek naar de pro
duktieomstandigheden de pacht
niet buiten beschouwing worden
gelaten. In onderstaande tabel
wordt daarom allereerst een in
druk gegeven van het percenta
ge pachtland in de verschillende
dorpen van het gebied.
Waalwijk 68
Drunen 53
Elshout 35
Heusden 69
Herpt 51
Hedikhuizen 68
Vlijmen 68
Nieuwkuijk 69
Haarsteeg 64
Engelen en Bokhoven 74
Een groot dèel van de cultuur
grond is geen eigendom van de
gebruiker. Slechts in één dorp,
n.l. Elshout, is minder dan de
helft van de grond gepacht. In
verschillende dornen is twee-der
de of meer van de cultuurgrond
pachtland. Het pachten van
grond is in dit gebied dus van
grote betekenis. Over het alge
meen hebben de grotere bedrij-
cen, d.w.z. de bedrijven met meer
dan 10 ha. cultuurgrond 'n gro
ter deel van de grond in eigen
dom dan de kleinere.
Vanwege de grote plaats, die
het pachten van grond in dit ge
bied inneemt, zijn bij het onder
zoek in Haarsteeg nog een aan
tal gegevens verzameld. Daaruit
bleek o.m. dat hier de oppervlak
te pachtland voor het grootste
deel bestaat uit onbehuisd ge
pacht land (d.w.z. grond gepacht
zonder de bedrijfsgebouwen) n.l.
91 In geen enkele grootteklas
se is dit percentage lager dan 80.
Van de totale oppervlakte cul
tuurgrond bestaat 58 uit onbe
huisd gepacht land.
Van de 106 geënquêteerde be
drijven is slechts in 4 gevallen de
grónd geheel eigendom van de
boer. Gering is ook het aantal be
drijven, dat geheel uit pachtland
bestaat, n.l. 8. Een zeer groot
aantal bedrijven heeft dus zowel
eigendoms- als pachtland in ge
bruik. Bij 24 der bedrijven be
staat meer dan de helft van de
grond uit eigendomsland en bij
64 is meer dan de helft pacht
land.
Aan wie behoort de grond?
Bij het pachten van de grond
is het natuurlijk ook van grote
betekenis wie de verpachter is.
Belangrijke verpachters in
Haarsteeg zijn de gemeente en 't
z.g. grootgrondbezit. Hieronder
zijn begrepen die verpachters,
die over het algemeen een flinke
oppervlakte grond en/of enkele
boerderijen verpachten. Bij de
kleinere bedrijven bestaat een
groot deel van het gepachte land
uit gemeentegrond, terwijl de
grotere bedrijven veel grond van
het z.g. „grootgrondbezit" pach
ten. De pacht van de gemeente
kan als „veilige" pacht worden
beschouwd, d.w.z. men is er
praktisch zeker van dat men de
grond lange tijd in gebruik kan
houden. Over het algemeen re
kent men ook het „grootgrond
bezit" tot de veilige pacht, maar
in Haarsteeg is het niet zeker, of
dit van alle onder deze categorie
gerangschikte gronden kan wor- j
den gezegd. Van het pachtland, j
gepacht van „overige", d.w.z.
personen die incidenteel 'n boer
derij of wat grond verpachten,
mag naar alle waarschijnlijkheid
het grootste deel als „veilige"
pacht worden beschouwd.
Van het pachten van boeren
kan dit niet worden gezegd en
daarom is het een gunstig ver
schijnsel, dat slechts 11 van
het pachtland gepacht is van een
andere boer. Uitgedrukt in de
totale oppervlakte cultuurgrond
is dit 7 Bij deze pacht is het
immers niet uitgesloten, dat men
het gepachte land kwijtraakt,
doordat de boer of zijn zoon de
grond zelf in gebruik wil nemen.
Daardoor kan niet alleen het be
drijf aanzienlijk worden ver
kleind, maar kan ook de voor
het gemengde bedrijf zo belang
rijke bouwland-graslandverhou
ding worden ontwricht.
Verder kan in deze paragraaf
nog worden opgemerkt, dat 20
bedrijven, waarvan de helft in de
grootteklasse 57 ha., los hooi
land bijpachten. Gemiddeld be
draagt de oppervlakte bijgepacht
hooiland 12 ha.; in de grootte-
klasse 5—7 ha. 0,96 ha. Slechts
i enkele bedrijven pachten rogge
i of haver bij.
De zandgrond is voor onge
veer de helft eigendom van de
gebruiker en de kleigrond voor
ongeveer een derde. Verder is bij
het bouw- en grasland ongeveer
een derde eigendomsland. Bij het
tuinland is echter een hoger per
centage van de grond ei'gendom
van de gebruiker, n.l. 58
Aan het slot van deze para
graaf kan worden vastgesteld,
dat het pachten van grond in het
oostelijk deel van de Langstraat
van grote betekenis is. Ter ver
gelijking zij hier vermeld, dat op
de Brabantse zandgronden het
pachtland ongeveer 40 van de
cultuurgrond uitmaakt. Uit het
onderzoek in Haarsteeg bleek,
dat bijna alle boeren pachtland
in gebruik hebben.
Er mag worden aangenomen,
dat ook in het gehele gebied zeer
veel boeren met het pachten van
grond te maken hebben. Het is
dus van zeer groot belang, dat
de boeren goed op de hoogte zijn
van de wettelijke bepalingen ten
aanzien van de pacht, vooral van
die, welke betrekking hebben op
het aanvragen van de verlenging
van de pacht.
ONDERZEEDIENST VAN DE
KONINKLIJKE MARINE HER
DENKT 50-JARIG BESTAAN.
Enige tijd geleden kwam in de
bladen een kort bericht voor,
waarin melding werd gemaakt
van de herdenking van een bij
zonder jubileum bij de Konink
lijke Marine, n.l. het 50-jarig be
staan van de onderzeedienst,
welk feit men op 31 mei a.s. fees
telijk zal herdenken.
Aan deze korte vermelding
zou ik, als lid van het hoofdbe
stuur van het Alg. Ned. Comité
„Onze Marine", een enkel woord
willen toevoegen.
De herdenking heeft als uit
gangspunt de indienststelling
van de eerste Nederlandse onder
zeeboot Hr. Ms. 0 1.
Aan de mij ter beschikking
staande gegevens ontleen ik het
volgende
Amerika, Frankrijk, Rusland,
Engeland, Japan en Italië had
den reeds onderzeeboten, toen de
Kon. Mij. „De Schelde" te Vlis-
singen voor eigen rekening de
eerste Nederlandse onderzeeboot
op stapel zette, 't z.g. „type-Hol
land", naar de bekende Ameri
kaanse ingenieur van die naam,
die zich reeds gedurende lange
tijd op het terrein van de onder
zeedienst bewogen had. Men gaf
dit schip de toepasselijke naam
van „Luctor et Emergo", het de
vies van het Zeeuwse wapen.
De Amerikaanse technici, die
de proeftochten maakten met de
„Luctor", keurden het schip af,
doch de Ltz. Paul Koster dacht
daar anders over. Na een half
jaar van onderhandelen kreeg
hü van de Minister van Marine,
W. J. Cohen Stuart toestemming
om de proeven voort te zetten.
Op 10 juli 1906 volbracht bii de
eerste reis buitenom, van Vlis-
singen naar Den Helder. Voor de
som van 430.000.werd de
eerste onderzeeboot door de Ma
rine overgenomen, onder de
nietszeggende naam van „0 1",
waarschijnlijk naar Duits voor
beeld, waar men de U-boten ook
nummerde. Gelukkig is men tij
dens de laatste oorlog weer over
gegaan tot het geven van namen
aan de 0-boten.
Een vergelijking met de mo
derne onderzeeboten doet Hr. Ms.
„0 1" volkomen in het niet zin
ken. Het scheepje was nl. slechts
goed 20 m. lang, 3.58 m. breed,
had een holte van 3.89 m en een
waterverplaatsing van 124 ton
onder en 105 ton boven water.
Het had een bemanning van zeg
ge en schrijve 10 koppen, die bo
ven water varend, een dekje ter
beschikking hadden van nauwe
lijks 9 m. lengte.
Viiftien jaar heeft Hr. Ms.
„0 1" dienst gedaan en bij de bui
ten dienststelling werd de boven
bouw van het scheepje als mo
nument geplaatst op het terrein
van de Kazerne Onderzeedienst
te Den Helder (tegenwoordig de
kazerne voor de Mijnendienst).
Later is het monument overge
bracht naar de Onderzeedienst
aan de Waalhaven te Rotterdam
waar het nu nog staat.
Het aantal onderzeeboten heeft
zich gestadig uitgebreid. De scha
pen, bestemd voor de verdedi
ging van het moederland, werden
aangeduid met de letter „O", die
bestemd voor de „koloniën met
de letter „K". In 1935 is deze
laatste aanduiding weer verval
len, omdat de schepen zowel hier
als in Indië dienst gingen doen.
On twee belangrijke feiten wil
ik tenslotte nog de aandacht ves
tigen. Ten eerste dat de onder-
zeedienst zich verdienstelijk
maakte voor de wetenschan.
Prof. F. A. Vening Meinesz leffde
met verschillende onderzeeboten
meer dan 100.000 zeemiilen af
ten behoeve van zwaartekracht
metingen. Vooral de geslaagde
tocht van de K XVIII zullen ve
len zich nog herinneren en het
boekwerk, dat wijlen de heer A.
W. P. Angenent, voorzitter van
het comité „Onze Marine" sa
menstelde over deze tocht, prijkt
nog in menige boekenkast.
Het tweede feit, waaraan ik
meen te mogen herinneren, zijn
de lauweren, die de onderzee
dienst zich verwierf in de laatste
wereldoorlog.
Het valt buiten het bestek van
dit artikel lang stil te staan bij
de meer dan 200 marinemannen,
die met 7 Nederlandse onderzee
boten ten onder gingen. Wie
daarvan meer wil weten, leze er
nog eens op na „Onder de bloed
vlag van de O 21" door J. F. van
Duim, MWO, DSO, „Onder de
zeven zeeën" door Jan Maas e.d.
Wel meen ik te mogen memo
reren, dat de Nederlandse onder
zeedienst de Militaire Willems
orde verwierf. De wapenspreuk
van onze onderzeedienst is
„Quamvis patiens acris", het
geen wil zeggen „fel ofschoon
geduldig lijdend".
W. J. VAN DIJCK.
KONINKLIJKE: 25 pCt
Het bestuur van de Konink
lijke Nederlandse Petroleum Mij.
stelt voor op ieder aandeel van
twintig gulden nominaal een di
vidend uit de winst over 1956 uit
te keren van vijf gulden. Dit be
tekent een dividend van 25 per
cent tegen 20 percent over 1955.
Hierin is een tussentijdse uitke
ring (interim-dividend) begre
pen van 1.50 gulden per aandeel,
die in januari 1957 betaalbaar
werd gesteld.
De krachtige dividendverho
ging is mogelijk doordat de Ko-
ninklijke/Sheli Groep, waarin
de Koninklijke Petroleum voor
zestig percent deelneemt een
nettowinst behaalde van 1908
miljoen gulden tegen 1619 mil
joen in 1956. De nettowinst
steeg derhalve met 12 percent.
EEN MILJOEN VOOR EEN
HEMTUNNEL.
Onder voorwaarde dat het rijk
bereid is onmiddellijk te begin
nen met de voorbereidingen tot
het bouwen van een spoorweg
tunnel ter vervanging van de
Hembrug, heeft een aantal Am
sterdamse bedrijven zich bereid
verklaard daarvoor gezamenlijk
een miljoen gulden op tafel 'te
leggen.
De voorzitter van de Amster
damse Kamer van Koophandel
mr. D. A. Delprat, heeft dit in 'n
brief aan burgemeester Van Mali
medegedeeld. Dit miljoen, dat
bedoeld is als renteloos voor
schot aan het rijk, zou moeten
worden terugbetaald, zodra met
de eigenlijke bouw van de tun
nel wordt begonnen, of uiterlijk
binnen drie jaar nadat het aan
bod door het rijk is aanvaard.
DE KWESTIE OM DE MIJNEN
IN LIMBURG.
Vrijwel alle dertien voorstel
lén, die door de katholieke vak
organisaties van arbeiders en be
ambten vóór de „langzaam aan"-
actie in de Limburgse mijnen
waren ingediend teneinde verbe
tering te brengen in de arbeids
voorwaarden van het mijnperso-
neel, zullen op nader te bepalen
wijze worden verwezenlijkt. Dit
hebben gisteren werkgevers en
werknemers besloten in een ver
gadering van de Mijnindustrie-
raad de eerste die na de „lang
zaam aan"-actie werd gehouden.
De directies hebben zich onder
meer bereid verklaard, terug te
komen van hun eerder ingeno
men standpunt, dat een bijzon
dere premieregeling alleen voor
de ondergrondse bezetting moet
worden ontworpen. Bovendien
aanvaardden zij enige voorstel
len van twee niet-katholieke ar
beidersorganisaties in het mijn
bedrijf. De besluiten, in de Mijn-
industrieraad genomen, zullen
uiteindelijk moeten worden goed
gekeurd door de regering.
MINISTER CALS ONTEVRE
DEN OVER TOELATINGS
EXAMENS.
Minister Cals heeft woensdag
in de Eerste Kamer gezegd, dat
hij de indruk heeft, dat hier en
daar bij het voorbereidend ho
ger en middelbaar onderwijs de
leerlingen te lichtvaardig worden
toegelaten. De bewindsman voeg
de er aan toe, dat weliswaar van
zijn kant geen maatregelen voor
strengere toelatingseisen zijn te
verwachten, doch hij zei tevens,
dat „wij met ons ailen er voor
moeten zorgen, dat de selectie bij
de aanvang van 't nieuwe school
jaar zorgvuldiger zal zijn". Een
taak voor de minister van onder
wijs ligt hier niet, zo vervolgde
hij. Hij zou wel graag initiatie
ven uit het onderwijs zelf zien
komen.
Minister Cals vermoedde niet
alleen, dat het toelatingsexamen
niet deugt, maar hij constateer
de tevens, dat vast is komen te
staan, dat het verloop van de
leerlingen op de gevestigde scho
len aanzienlijk geringer is dan
bij de nieuwe scholen.
De minister concludeerde hier
uit, dat sommige scholen te licht
vaardig tot toelating van leerlin
gen tot de eerste klas overgaan.
De selectie, die aan het eind
van het eerste leerjaar blijkbaar
wel mogelijk is, zou men aan het
Secuur en
niet tluur FF
Maar dan van de meest bekende opticiën
DALENDE BELANGSTELLING
OP VOORJAARSBEURS.
De Voorjaarsbeurs 1957, die
hedenmiddag om 5 uur sluit,
heeft de laatste dagen minder
bezoekers getrokken dan verle
den week, toen het aantal aan
zienlijk hoger was dan in 1956.
Wellicht heeft het minder mooie
weer na zondag een rem op de
aanvankelijk zeer grote belang
stelling gezet.
Hoewel de resultaten nog niet
te overzien zijn, overheerst de al
gemene indruk, dat de handel,
die Zeer kalm begonnen was, tij
dens de tweede helft van de
beurs nier veel geanimeerder is
geworden. Een uitzondering hier
op vormt de textielbeurs, waar
van de exposanten zeer tevreden
zijn. Wel werden in de meeste
sectoren vruchtbare contacten
met het buitenland gelegd, met
name op het terrein aan de Croe-
selaan, waar de technische afde
lingen waren ondergebracht.
begin moeten toepassen, zo stel
de hij vast.
Uitdrukkelijk zei de minister,
dat „wij ons bij het bestaande
tekort aan leerkrachten niet kun
nen permitteren, dat de selectie
niet goed is" en hij tracteerde de
Eerste Kamer voorts op een aan
tal cijfers, die grond gaven aan
zijn vermoeden, dat er iets niet
in orde is.
Van de 29.177 leerlingen in de
eerste klasse van de scholen voor
voorbereidend hoger- en middel
baar onderwijs zijn er het vorig
jaar 7.130 niet overgegaan, het
geen een verloop betekent van
24.4 procent. Liefst 107 van het
totaal aantal van 395 scholen
hadden in de eerste klas al een
verloop van dertig procent en
hoger. In deze scholen haalde ge
middeld 35.8 procent van de leer
lingen de tweede klas niet. In de
scholen waar het verloop in de
eerste klas lager lag dan dertig
procent, zag overigens nog altijd
ruim een vijfde van de kinderen
geen kans om over te gaan.
E ECHO m HEI Z!
Streakvarbeieringsplan Oostelijke Langstraat
ir,X
Den Bosch, Vughterstr. 25, Tilburg, Markt 12,
Breda, Nw.Glnnekenstr. 23. Alle kortingen worden direct algetrokken-