Waalwijkse en Langsiraaise Courant Waalwijk gaat een traditioneel Gilde- feest vieren op zondag 30 juni. STASSAR BRILLEN WAALWIJK Eert praatje over E.H.B.O. VRIJDAG 28 JUNI 1957 Uitgever: Waalwij kse Stoomdrukkerij Antoon Tieleu Hoofdredacteur JAN TIELEN Dit blad verschijnt 2 z per week. Wi 80e JAARGANG No. 51 Abonnement: 22 cent per week per kwartaal f 2.85 ƒ3.10 franco p.p. Advertentieprijs: 10 cent per mm. Contract-advertenties: speciaal tarief Bureau* GROTESTRAAT 203, WAALWIJK TEL. 2621 KAATSHEUVEL TEL. 2002 Dr van BEURDENSTRAAT 8 OPGERICHT 1878 TELEGR.-ADRES' ECHO" Herdenking 50-jarig bestaan „Waalwyks Belang" Een middeleeuws feest met Vliegend Vaandel en Slaande Trom Ter feestelijke herdenking van het 50-jarig bestaan der vereniging Waalwijks Belang had het bestuur dezer vere niging, gezien de prachtig geslaagde gildedag van 1953, het plan "opgevat te pogen bij deze gelegenheid een herhaling daarvan op het feestprogramma te verkrijgen. Het heeft zich met dit initiatief gewend tot de aloude gilde St. Cris- pijn, dat alle medewerking verleende en deze gildedag door de Kring „Maasland" kreeg toegewezen ter gelegenheid van haar 120-jarig bestaan, dat dit jaar wordt herdacht en op haar wijze georganiseerd. Een stukje geschiedenis. Het was op Crispijndag 25 ok tober 1838, dat enkele Besoijense schoenmakers besloten een Gilde op te richten onder de sehutse van de schoenmakers- en leer looiers-heiligen Grispinus en Grispinianus, dus oorspronkelijk een ambachtsgilde. Door de goede verstandhou ding onderling en door de hulp van de ingezetenen van Besoijen, kon men reeds in 1841 overgaan tot het aanschaffen van een Gil- devaan, een standaard en vier steken met witte pluimen. Dit al les met de bedoeling om zo ge leidelijk aan het gehele Gilde te gaan uniformeren naar het mo del van de destijds in ons land bestaande legers. Hierin werden de belangen van deze schoenmakers en leer looiers behartigd, naast die van 't aanknopen van vriendschaps banden. Het Gilde St. Cnspinus en Crispinianus, of kortweg Sint Crispijn, kan terugzien op vele zeer schone tradities. Zo viert men heden nog „de verloren maandag". Dit is 'n avond, waar op de leden met hun vrouwen ot verloofden worden getrakteerd op worstebroodjes. Thans valt hij op de eerste maandag na Drie koningen. De eigenlijke statiedag, die de patroonsdag is, valt op de derde maandag in oktober. Deze wordt met veel ceremonieel gevierd. Het Gilde trekt gezamenlijk van uit de Gildekamer (cafe Hoeve- naars) naar'de kerk met vliegend vaandel en slaande trom, om de gildemis bij te wonen voor de le vende en overleden gildebroe ders, Verder wordt de dag door gebracht met een flinke maaltijd met de traditionele erwtensoep, waarna men onderlinge schiet wedstrijden met 't geweer houdt. Interessant is het deze bijzonder heid aan te halen uit het gilde- boek: 1880... om de kasteleins gelegenheid te geven in te teke nen'om te kunnen leveren: Te leveren met kermis een fles wijn, vrije danszaal, goede zitting en ingelegde haring met 2 brood jes: 'met Crispijn: een avond maal: biefstuk, gebraden rund vlees, varkensworst met varkens- ribbetjes, goede aardappelen, fij ne groenten, appelmoes en pe ren! G. van Son schreef in voor 2.10, de Wed. Brokken voor 1.80 en laatstgenoemde werd, zo zeggen de notulen, als aan- neemster erkend. Maar G. v. Son was slim, want bij een volgende „aanbesteding" schreef hij in voor 1.79 en hij had het. Dat de gildebroeders graag goed te eten en te drinken had den, bewijst deze inschrijving. Het is nu nog niet anders, want ze lusten het! Dit laatste gaat echter samen met de echte gezel ligheid, die de leden onder elkaar hebben op de statie- of teerdag. Het koningschieten heeft elke vier jaren plaats en nog steeds is dit het hoogtepunt van alle gildefestiviteiten. Thans maken 23 schilden deel uit van de prachtige zilversehat van 24 koningen van dit gilde. De huidige koning Henk Mulders draagt ze met rechtmatige trots. Zïi vertellen ons de gehele ge schiedenis van het gilde en het is de moeite waard deze op het feest eens extra te bekijken. Donkere tijden- Jammer is het dat de plannen tot algehele uniformering van 't Gilde destijds door gebrek aan geld geen doorgang konden vin den, In de latere jaren kwam er een algemene malaise onder de Brabantse Gilden en vele daar van zag men geheel verdwijnen. Geen wonder dat het_ Gilde toen niet meer de innerlijke kracht kon oobrengen om het plan, zo als het daar voor hen lag uitge stippeld, ten uitvoer te brengen. Wij moeten echter eeuwig dank baar blijven jegens de vechters in deze vereniging van destijds, die niet wilden buigen en die 't Gilde staande hielden om het aan onze generatie te kunnen overgeven. De ouderen onder ons wisten wat er van hen werd verlangd en brachten het door de moeilijke vooroorlogse crisisjaren; en als of dit nog niet voldoende was, volgde hierop de oorlog. Direct werd het Gilde voor het oog geli quideerd, de ornamenten en het zilver doken onder en de bezetter restte toen alleen de taak om de geweren te laten inleveren. De gildebroeders bleef niets anders over dan de schone gilde- gedachten en deze kon het Bra bantse volk in vijf jaar bezetting niet worden ontnomen. Grootse plannen- Zodra de oorlog was geëindigd, werd een begin gemaakt met de heropbouw van St. Crispijn. Jon ge leden traden toe en langzaam keerden de oude tradities terug. Oude ornamenten, welke dreig den verloren te gaan werden her steld, een nieuw vaandel werd aangekocht evenals enkele mooie gildetrommen. Thans zwaait een viertal vendeliers trots het rood en groen van het gilde door de straten en dit alles kan nu voort aan worden voorafgegaan door een standaardrijder in het origi nele uniform van het gilde in de kleuren groen, rood en wit, uit gevoerd naar de kleding der mi litairen in de Bataafse republiek, de tijd waarin het gilde is opge richt. Zïg-zag rijdt zijn paard over de straten om de weg vrij te maken voor het gilde, terwijl hij in zijn standaard een afbeelding meevoert van de schutsheiligen en 't wapen van Besoijen. Zo zal het gilde voortgaan tot uiteinde lijk het doel bereikt is, wat de op richters reeds in hun fantasie ge zien hebben, n.l. een geheel geü niformeerd gilde, hetwelk de ou de tradities van het Brabantse volk bij iedere gelegenheid weer zal wakker roepen. Talloze Bheumatieklijders vonden baat bij 'n bloedzuiverende kuur met Kruschen Salts. Een boeiend schouwspel. De Edelachtbare heer Teijssen burgemeester van Waalwijk, zegt als voorzitter van het ere-comité, dat de vormdriftige wereld ge lukkig niet al te zeer de bronnen en normen van de gildegemeen- schappen aantast en juist daar om belooft het feest een boeiend schouwspel van kleur en fleur te worden. Het zal herinneringen wakker roepen aan de schone gildetijd vol zinvolle gebruiken, gewoonten en leefregels, welke tot op de huidige dag als de beste tradities in ere worden gehouden. Dank. Voor wat tot stand is gebracht tijdens de voorbereidingen dankt de Hoofdman van het Gilde, W. de Louw, allen die hun medewer king gaven. Laten allen die er aan meewerkten en verder alle ingezetenen van Waalwijk de ge legenheid niet missen om een prachtstuk historie en traditie te komen bewonderen. Het feest zal de medewerkers en de toeschou wers bekoren en het zal onge twijfeld bijdragen tot de groei en bloei van de oude tradities van ons dierbaar Brabant. De Dag van de Kring. Dat juist Waalwijk dit jaar de Kringdag heeft, is gelukkig, want het organiserend gilde weet wat het is en hoe het moet. In 1953 reeds had het zijn deel aan de eerste vrije gilden. Waalwijk zo zegt de heer Jan van de Mor tel, voorzitter van de Kring Maasland ontvangt zijn gilde broeders gastvrij. Het mag niet worden vergeten dat het door de eeuwen heen altijd een grote eer was voor de gilden en gemeenten om de gildebroeders te mogen ontvangen. Het gemeentebestuur en het gilde St. Crispijn hebben dit begrepen. Een gildedag is immers een bijeenkomst van gil debroeders, waar de onderlinge band van vriendschap wordt ver nieuwd of versterkt. De geest is goed. Dat de geest goed is en het be stuur en leden vol ijver, hebben we gezien, aldus de ZeerEerw. Heer Pastoor Verbiesen. En het is weer mogelijk dat St. Crispijn dit feest laat vieren. Het gilde is al ruim 120 jaar oud, doch nieuw en jong leven bezit het, dat is 'n feit. Wij hopen van harte dat al deze inspanningen rijke vruch ten zullen mogen afwerpen voor het gilde in het algemeen. Een stimulans. Als men de lange lijst van het ere-comité en schenkers van zil veren schilden ziet, dan kan het niet anders of men moet dank baar gestemd zijn voor zoveel be langstelling en medewerking. In derdaad is men dat, zoals de hoofdman hiervoor reeds heeft gezegd. Er is een warme belang stelling voor het gilde in Waal wijk. Zo zagen wij vorige zondag weer de gilden verenigd met hun vendels in de Sacramentsproces sie, waar zij een ereplaats had den weten te verkrijgen, n.l. voor en achter het Allerheiligste. Goed zo, ga zo door, want het gilde-ideaal is waard beleefd te worden. Het is Brabant op z'n schoonst! De Brabantse geest blijft in de Brabantse gilden zui ver en ongeschonden bewaard. Schenk daarom eens aandacht aan de optocht in de straat en aan de vendelgroet voor de auto riteiten, de Koningen van het Gilde en ons vorstenhuis, zodra de optocht op het feestterrein aan komt.. Programma. In het kort volgt hier het pro gramma 11.15 uur Gildemis in de paro chiekerk van Besoijen, waaraan St. Crispijn en diverse andere gilden deelnemen. 12.30 uur officiële ontvangst op het stadhuis, van de deelne mende Hoofdlieden en Koningen, alsmede van het bestuur der Fe deratie en de Kring Maasland der Brabantse schuttersbilden. 1.15 uur opstellen van de op tocht. Vertrek vanaf Kasteel laan via Burg. Verwielstraat, Burg. Moonenlaan. .TuManastraat, Bernhardstraat. Victoriestraat, Putstraat, Parallelweg Zuid naar het WSC-terrein. 2 uur opening van de feeste- j lijkheden door Burgemeester j Teijssen en Jan van de Mortel, j Daarna Wilhelmus en vaandel- j groet voot ons vorstenhuis, j waarna aanvang der wedstrijden, j Persoonlijk kan worden deel- j genomen aan vendelzwaaien, trommen, standaardrijden en j schieten, terwijl ook voor de gil den prijzen te behalen zijn, n.l. j voor oude en nieuwe gildevanen, standaarden, koningszilver e.d. Op dit feest zal geschoten wor den met geweer, handboog en kruisboog op de wip, d.w.z. op de boom. Voor de koningen wordt geschoten op de vaste konings vogel. Tentoonstelling. Op het terrein zullen om circa 2 uur de vaandels en het zilver worden tentoongesteld voor de keuring. Wij mogen er nog eens op wijzen dat deze echte gilde- attributen de trots der gilden zijn. Veel historische gegevens houden zij in zich, zodat 't echt de moeite waard is deze eens rus tig te bekijken. Zij blijven daar tot 6 uur. Besluit. Na afloop van dit gildefestijn zal op de kiosk op het Raadhuis plein een concert worden gege ven door de Waalwijkse harmo nie St. Crispijn. Programma 1. Jubileum-mars, A. Molenschot 2. Pace e Lavoro, Ouverture G. Mantegazzi 3. Zeeuwsche Reien. Dans-suite Jan Morks arr. C. Mellema 1. Bogenrei 2. Springrei 3. Provinciale rei 4. Vlaggenrei 4. Donauwellen, Wals Ivanovici 5. Flotte Bursche, Ouverture F. von Suppé arr. Karei Veenendaal 6. Trafalgar, Mars W. Zehle A. V. O. Sportpaleis Om het geheel een waardig slot te geven, wordt aan de Win terdijk ten oosten van de Hertog Janstraat een groots vuurwerk afgestoken. Moge Waalwijks Belang bij 't bereiken van deze gouden mijl paal met voldoening terugzien op het bereikte. Een lijvig programmaboekje is verschenen met een voorwoord van pastoor Verbiesen en burge meester Teijssen, dat voorts na een stukje geschiedenis alle be nodigde wetenswaardigheden be treffende deze dag bevat, als de verschillende commissies, de ere leden, de schenkers van medail les, de verschillende juryleden, het programma van de dag enz. Een goede gids, die iedereen van dienst zat zijn. Over het algemeen is het zo, dat het in Waalwijk niet moei- lijk valt om bij het organiseren van een bijzonder evenement de enthousiaste medewerking te krijgen van particulieren, bedrij ven, verenigingen e.d. De Sacra mentsprocessie van zondag j.l. vormde hiervoor een luisterrijk bewijs, ook al moest men dan vaststellen dat de processie niet geheel volledig was en er bijv. een groter aantal orde-commis sarissen had moeten zijn om het geheel nog beter in de hand te hebben. Dit neemt echter niet weg dat alleen door een welhaast unanieme bereidheid en de voor beeldige ijver en energie van zeer en zeer velen een processie mogelijk is zoals wij die zondag j.l. mochten zien en beleven: luisterrijk en toch met die sober heid, die aan een dergelijke om gang een zo innig en pieus ka rakter geeft. En ook „langs de kant" was dit intens en devoot deelnemen aan deze eerbiedige hulde aan Christus in de Eucha ristie duidelijk merkbaar in de stille aandacht waarmee men deze processie gadesloeg. In on ze Sacramentsprocessie bezitten wij een rijke en zeer zuivere ui ting van katholieke geloofsbe leving en het moet ons dan ook alles waard zijn deze processie tot een kostbare traditie te doen worden. Kostbaar niet in de eer ste plaats in de uiterlijkheid hoewel we mogen hopen dat ka tholiek Waalwijk het volgend jaar gaarne de onmisbare geld- op het terrein heeft afgespeeld. Helaas is dit vertrouwen in en kele gevallen misplaatst geble ken, want achteraf is gebleken dal zo'n zomeravond-verslagge ver is gegrepen door de ontoe laatbarehitte van het voetbal gevecht en tengevolge daarvan een beslist onsportieve voorstel ling van zaken heeft gegeven, die in een krantenverslag uiteraard niet thuis hoort. En omdat een dergelijke verslaggeverij alleen maar aanleiding kan geven tot onverkwikkelijkheden, die zowel de sport als de onderlinge ver houdingen schade doen, heeft de redactie er een punt achter ge zet. Zij voelt er uiteraard niets voor de tijd ontbreekt er trou wens ook voor om achteraf te gaan uitvissen hoe het nu alle- maal in elkaar zit. En Hannibal meent ook: als deze zomeravond voetballerij aanleiding geeft tot dergelijke naargeestige toestand jes, is ze het krantenpapier niet waard. We kunnen er dan beter helemaal mee ophouden. HANNIBAL. middelen ter beschilcking zal willen stellen voor de realisering van een nieuwe groep maar kostbaar vooral in de zuivere in tentie waarmee ze telkenjare. opnieuw wordt beleefd. Deze tra ditie te bewaren en levend te houden is een taak die vele of fers vraagt, doch er nog veel meer waard is! Het liefst zou Hannibal hier mee dit dagboek besluiten, want wat nu volgt is helemaal niet groots en indrukwekkend. Maar omdat 's mensen hart niet de be stemming van moordkuil heeft, moet het volgende nog even zwart op wit, louter en alleen in de verwachting dat er iets goeds uit moge voortkomen. Elders in dit nummer is te lezen dat de redactie van De Echo geen ver slagen meer opneemt van wed strijden welke worden gespeeld in 't kader van de zomeravond bedrijfsvoetbal - competitie. En om nu maar meteen met de deur in huis te vallen, dit besluit is genomen omdat gebleken is dat er verslagen binnenkomen die de objectiviteit en de sportivi teit dermate geweld aandoen, dat zelfs de kwaaiste honden er geen brood van lusten. Omdat de redactie zelf onmogelijk al die wedstrijden zelf kan bijwonen, heeft zij er aanvankelijk in toe gestemd dat deze verslagen wer den verzorgd door de supporters van de tegen elkaar uitkomende elftallen, erop vertrouwende dat deze een objectief en sportief beeld zouden geven van wat zich VERGIFTIGINGEN. In dit praatje willen wij u iets over vergiftiging vertellen. Het terrein der vergiftigingen is ech ter zo groot, er zijn zoveel ver schillende soorten vergift en hun uitwerking is zo uiteenlopend, dat er wel een groot aantal arti keltjes nodig zou zijn, als we dat onderwerp wat meer diepgaand zouden willen behandelen. We zullen ons dus moeten be perken tot een globaal overzicht en slechts die soorten bespreken die in het gewone leven nog wel eens voorkomen, dus waarmee ook u misschien nog wel eens te maken zou kunnen krijgen. Allereerst dan de vraag: „wat A. V. O. Sportpaleis verstaan we onder vergiften?" In dit verband noemen we vergiften die stoffen, waarvan slechts een kleine hoeveelheid in ons lichaam behoeft te dringen om er min of meer ernstige scha de aan te richten. Dit binnendringen kan op ver schillende manieren gebeuren: a. Door de mond en de maag (dus wat we inslikken). b. Door de longen (dus wat we inademen). c. Door de huid, zowel dooi de onbeschadigde huid als wel door verwondingen. Er zijn vergiften die snel wer ken, waarvan we dus al heel spoedig de verschijnselen kun nen waarnemen, andere doen hun schadelijke invloed pas veel la ter gelden. Voor eventuele hulpverlening zijn alleen de snelwerkende ver giften voor ons van belang. Vergiften die via de mond in ons lichaam komen, zijn weer te onderscheiden in bijtende en niet bijtende vergiften. Bij bijtende vergiften, zoals zwavelzuur, zoutzuur, salpeter zuur, carbol, vitriool enz., zal men de schadelijke gevolgen het eerst kunnen waarnemen aan de lippen, in de mond, in de keel, aan de slokdarm en de maag. De lippen en de mond zullen er uit gaan zien alsof ze verbrand zijn, hevig pijn doen en er zullen blaren en soms zelfs korsten op komen. Soms kan men aan de kleur van die korsten vaststellen met welk soort vergift men te doen heeft. Zo geeft zwavelzuur zwarte, salpeterzuur gele en carbol wit te korstvorming. Het grote ge vaar der bijtende vergiften .open baart zich grotendeels bij de slijmvliezen; deze kunnen soms zo gaan opzwellen, dat de keel holte er door afgesloten wordt en de kans op verstikking ont staat. Is. een bijtend vergift tot de maag doorgedrongen, dan wordt het maagslijmvlies zoda nig vernield, dat de hierdoor verzwakte maagwand gemakke lijk kan scheuren. Moet men een dergelijke patiënt eerste hulp verlenen, dan zal men gauw ge- neied zijn het vergift te verwij deren door de patiënt te laten braken (op welke wijze men dat het beste kan doen, zullen we bij de niet bijtende vergiften nog nader bespreken). Laten braken kan goed, zelfs noodzakelijk zijn, als de patiënt het. vergift pas voor korte tijd heeft ingenomen. Heeft het ver gift echter een half uur of langer de tijd gehad zijn schadelijk werk te verrichten, dan zal de maag wand reeds zodanig verzwakt zijn, dat de heftige maaghewe- gingen, waarmee bet braken ge paard gaat, te grote kans geven op het scheuren van de maag wand. Is het vergift dus een half uur of langer in de maag, dan mag men de patiënt niet laten braken. Voor we bij de patiënt het bra ken opwekken, doen we het beste het vergift eerst te verdunnen door de patiënt eerst flink water of melk te laten drinken. Kunnen we gelijk met dat drin ken een tegengift toedienen, dan is dat natuurlijk nog veel beter. Is het vergift reeds te lang in de maag, dan blijft ons alleen de mogelijkheid van het toedienen van een tegengift over. Dat te- fengift moet eerst verdund wor- en met minstens een halve liter water óf melk. Het kan vaak moeilijk zijn uit te maken welk tegengift het juiste is, en ook al heeft men het juiste tegengift kunnen bepalen, dan nog heeft men er niet altijd de beschikking over. Kan of wil de patiënt zelf niet zeggen wat hij heeft ingeno men, dan zult u moeten trachten dit zelf vast te stellen. Misschien kunnen huisgenoten u inlichten, A. V. O. Sportpaleis misschien is de fles waarin het vergift geweest is nog aanwezig, mogelijk kunt u het ruiken. Wanneer u de aard van het vergift hebt vastgesteld, schrijf dit dan op en stuur zo snel mo gelijk iemand naar een apothe ker, daar weet men dan wellicht welk tegengift in aanmerking komt. Soms kunt u zelf het te gengift bepaLen, als u bedenkt dat een zuur geneutraliseerd (on schadelijk) gemaakt wordt door een loog. Heeft de vergiftiging plaats gehad door een zuur, geef dan als tegengift een loogoplos- sing, b.v. zeepwater, kalkwater of een theelepel gebrande mag nesia, dat in een halve liter wa ter wordt opgelost. Bij een loogvergiftiging kunt u als tegengift toedienen: ci troensap, verdunde azijn of des noods een zure soort limonade. Gewoonlijk is het wel nodig een dokter te waarschuwenweet u dan reeds welke soort vergif gebruikt is, vergeet dan niet dit de dokter reeds bij de waarschu wing mee te delen. Ook moet u er aan denken dat eventuele resten van het vergift, braaksel, ontlasting of urine van de patiënt bewaard moeten wor den, daar deze bij het latere on derzoek van groot nut kunnen zijn. In ons volgend praatje hopen we terug te komen op de niet bij tende vergiften, dié via de spijs- verteringsweg in het lichaam zijn binnengekomen. J. H. v. G. k NHEIZ En 't betekent als het ware een herwonnen leven, als ge, bevrijd van Uw Rheumatische Pijnen, weer monter en vief uit de voeten kunt, bevrijd van stijfheid en stramme pijn. Begin morgen zonder verwijl met Kruschen Salts; U zult al gauw zelf ervaren, hoe goed ge er U bij voelt. Voor exclusieve BADKLEDING Zomerstraat 3. Tel. 21823 bij de Heuvelstraat. 1 14Jo« Voor alle TENNIS-ARTI KELEN Zomerstraat 3. Tel. 21823 bij de Heuvelstraat. Voor alle KAMPEEB- BENODIGDHEDEN Zomerstraat 3. Tel. 21823 bij de Heuvelstraat. BRITSE SPORTREL LIEP HOOG OP. Prins Bernhard tussen het publiek. In het Harringway-windhondenstadion te Londen is het publiek maandagavond in beroering gekomen, omdat een beslissing van de jury aanvechtbaar geacht werd. De toeschouwers werkten zich in opmerkelijk korte tijd op tot een staat van indrukwek kende razernij. Zij bestormden de tribune van de jury, en, na hier alles kort en klein geslagen te hebben, vernielden zij ook de kostbare fotofinish-apparatuur, staken de startblokken in brand en plunderden de bar, waaruit zij voor het niet geringe be drag van tienduizend gulden whiskey en jenever stalen. Onder publiek bevond zich Prins Bernhard, die, toen het tumult be gon, zich langs het restaurant verwijderde. De politie had de assistentie van de brand weer nodig om de gemoederen met behulp van enige motorspuiten te doen bekoelen.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1957 | | pagina 5