BINNEN- EN BUITENLANE
RDTERSEPT
Waalwijkse en Langsiraaise Courani
'T OMSTREDEN EILAND NÏGUW-GuinCG
GEMEENTERAAD SPRANG-CAPELLE
et ge:
Verhuizing wordt geheel, inrichting
gedeeltelijk vergoed.
VRIJDAG 27 DECEMBER 1957
Uitgever:
Waalwij kse Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
Hoofdredacteur
JAN TIELEN
Dit blad verschijnt 2 x per week
80e JAARGANG No. 98
Abonnement:
22 cent per week
per kwartaal 2,85
3.10 franco p.p.
Advertentieprijs:
10 cent per mm.
Contract-advertenties:
speciaal tarief
Bureaux GROTESTRAAT 205. WAALWIJK TEL. 2621
KAATSHEUVEL - TEL. 2002 - Dr. VAN BEURDENSTR. 8
OPGERICHT 1878
TEL.-ADRES..ECHO'
Moderne luchthaven midden in de rimboe.
OOR GOUD EN ZILVER IN HET NEDERLANDSE DEEL
ALS U VRIJWILLIG WOONRUIMTE
TER BESCHIKKING STELT
&ngst voor ieders hap eten
met dat zuurbranden
in 't verschiet.
Rennies blussen 't vuur
in 'n ommezien.
Menigeen kan geen eten meer
zien, alleen om de angst in 't voor
uitzicht van die zuurbrand op de
maag. Rennies nemen - zo nodig
bij voorbaat. De hevigste zuur
graad stilt al, op 't moment dat
een Rennies begint te smelten op
de tong. Druppel voor druppel -
met Uw eigen speeksel - komen de
zuurbrand dovende ingrediënten
in de maag en brengen het maag-
zuurgehalte weer in balans.
Wèg pijn.
AGENDA EN PRE-ADVIEZEN
Uit de PROVINCIE
DE ECHO WN HEI ZUIDEN
Vleesloze dagen bij de kannibalen
Enkele jaren geleden was Nieuw-Guinee
(zoals de historische naam luidt) nog een
der „vergeten" landen van de wereld. Na
dat Nederland zijn bestuur in Indië ging
likwideren en de jonge Indonesische staat
zijn intree deed in de wereld, kwamen de
papoea-landen plotseling in het midden van
de belangstelling te staan. Het grote eiland
wordt nu dageÜjks genoemd, omdat Soekar-
no en zijn volgelingen hier hun begerige
ogen op gevestigd hebben, terwijl Neder
land alle krachten inspant zijn laatste be
zittingen in Azië te behouden.
Merkwaardig genoeg wenst Indonesië al
leen de zeggenschap over het westelijk deel
van dit nog onontgonnen gebied. Men be
weert wel in alle talen, dat dit stuk eiland
zowel door zijn ligging als door de aard
van zijn bewoners tot de nieuwe staat be
hoort, maar deze redenering gaat ook ze
ker op voor oostelijk Nieuw Guinee, dat
praktisch aan Australië toebehoort, al heb
ben theoretisch de Verenigde Naties nog
zeggenschap over een deel daarvan, maar
hierover wordt met geen woord gerept.
het land en de zeer dunnen bevolking vocht
men er voortdurend met een tekort aan
arbeidskrachten, die gedeeltelijk worden
weggezogen door de mijnbouw.
Men vindt goud- en zilvermijnen in Au-
heden olie in de grond zitten. Dat houdt
ernstig rekening mee, dat er grote hoeveel
heden olie in de grond zitten. Dat houdt
grote beloften in voor de toekomst, vooral
wanneer Australië zelf zich gaat ontwikke
len tot een werelddeel van betekenis. Veel
tekenen wijzen er op, dat men alle krachten
inspant, zo spoedig mogelijk tot die doel te
geraken. Mocht men daarin slagen, dan zal
men het voordeel genieten dicht bij huis
in eigen bodem over oliebronnen te beschik
ken.
Het zal duidelijk zijn, dat men in Au
stralië tot elke prijs het bezit van oostelijk
Nieuw Guinee zal trachten te behouden. Om
dezelfde reden is dit land ten zeerste geïn
teresseerd in het wel en wee van het wes
telijk deel, waar Nederland nog de scepter
zwaait.
Veel werk te doen.
Reeds nu tracht de Australische regering
de verbindingswegen met Papoea zoveel
mogelijk te verbeteren, om de banden met
dit gebied zo nauw mogelijk aan te halen.
De luchtvaart bewijst daarbij onschatbare
diensten. In I.ae, ergens midden in de rim
boe, vindt men een moderne luchthaven,
nu al een centrum voor het wereldluchtver-
keer. In de toekomst zullen nog meer vlieg
velden verrijzen.
Het onderwijs in deze primitieve gebie
den wordt verzorgd door het gouvernement
en de zending. Al te veel moet men zich
daar nu nog niet van voorstellen. Lang
zaam zien we de vergeten landen de weg
der moderne beschaving betreden. Dat
blijkt ook uit het ruilverkeer, waar de
schelpen als ruilmiddel hebben afgedaan en
zijn vervangen door het Australisch pond.
De Australische regering staat echter nog
voor een gigantische taak. Daarvan is zij
zich bewust.
Aan de andere zijde van dit Nieuw Gui
nee wappert ónze vlog. Een gebied met
dezelfde vraagstukken als die van het oos
telijk deel. Wellicht zitten ook daar nog
schatten in de bodem. Wij zouden een grote
steun vinden in een goede Australische
buur, die wij omgekeerd weer van dienst
kunnen zijn. Daarom is een gecoördineerd
optreden van Nederland en Australië ten
opzichte van Nieuw Guinee zeer gewenst.
(Nadruk verboden) A. G. H.
VOOR 1914 WOEI ER OOK DE
DUITSE VLAG
Nederland heeft lange jaren de gelegen
heid gehad het gehele eiland onder zijn be
stuur te brengen. Het toonde er echter wei
nig belangstelling voor en knipte het grote
land in twee gelijke delen, die zowel wat
de vorm als bevolkingsdichtheid en bodem
gesteldheid betreffen, opvallende gelijkenis
sen vertonen. Op de westelijke helft werd
onze driekleur geplant, terwijl de rest voor
een andere liefhebber werd prijsgegeven.
In Australië toonde men er wel belang
stelling voor. Engeland had toen in de
„nieuwste wereld" nog veel zeggenschap, zo
dat in 1884 een Brits protectoraat werd
ingesteld over de oostpunt van het overge
bleven deel. Daartussen lag nog een nie
mandsland, waar het Duitse Rijk zich over
ontfermde. Aanvankelijk vond Bismarck het
voldoende om het bestuur over te laten
aan een Duitse handelmaatschappij, doch in
1899 waren de resultaten hiervan dermate
bedroevend, dat de keizer besloot het ge
bied onder regeringsbestuur te brengen.
Tenslotte moest men enige aandacht schen
ken aan een stuk „Reich", dat met de naam
Kaiser Wilhelmsland vereerd was en van
dat moment af werd Duitsland in het verre
oosten, evenals in Europa, onze oosterbuur.
Niet zodra brak de eerste wereldoorlog
uit, of Australië bezette het Wilhelmsland
en sindsdien is het met het Duitse bestuur
gedaan geweest. Na de vrede van Versail
les werd Wilhelmsland als mandaatgebied
aan het land van kangeroes en konijnen
toegewezen, maar de administratie werd
gescheiden van de bezitting Papoea in de
oosthoek.
De Japanse bezetting
In de jongste oorlog hebben de Japan
ners op geheel Nieuw Guinee de scepter
gezwaaid. Zij beperkten hun controle in het
algemeen tot de randgebieden, want elke
zoon van Hirohito, die zich te ver in het
binnenland waagde, werd daar spoedig door
de vijandig gezinde Papoea's uit de weg
geruimd.
Het gehele toch al niet geperfectionneer
de administratieve apparaat ging verloren
zodat na de capitulate van het „gele rijk'
een nieuw bestuur moest worden opge
bouwd. Australië herkreeg zijn rechten op
het eiland en heeft van de gelegenheid ge
bruik gemaakt om het nu onder één cen
traal bestuur te brengen. Als voorlopige
hoofdstad werd Port Moresby aangewezen.
Stellig kan men geheel Nienw Guinee
nog tot de primitieve landen rekenen.
Alleen het oostelijk deel heeft een op
pervlakte van ongeveer 400.000 vierkante
kilometer, maar er wonen misschien 10.000
blanken en andere vreemdelingen, terwijl
de papoeabevolking nog geen anderhalf
miljoen mensen omvat.
Vader heeft niets te vertellen.
Deze oorspronkelijke bewoners leven in
stamverband. Hun maatschappelijke orde is
die van het matriarchaat. Dit houdt in, dat
de broers van de moeders als gezinshoofd
optreden en ook de familiebezittingen behe
ren. De vaders zijn er dus figuren met een
zeer ondergeschikte positie.
Over 't algemeen is de bevolking zeer
rustig en niet veeleisend. De mannen dra
gen geen kleding of slechts een gordel van
bladeren, vezels of boombast, terwijl de
vrouw genoegen neemt met een rokje van
hetzelfde materiaal. Men versiert zich daar
naast met bloemen, schelpen en veren of
draagt banden en stokken door de neus.
Vroeger leefden deze mensen grotendeels
van de jacht. Het zijn uitstekende jagers,
die zich slechts van pijl en boog bedienen
om hun prooi te bemachtigen. Tot die
prooi hebben vroeger ook de mensen be
hoord en het heeft de Australische regering
heel wat hoofdbrekens gekost om deze on
derdanen bij te brengen, dat men in een
moderne wereld geen mensenvlees eet, zelfs
al is er geen ander boutje in de buurt. Er
zijn dus vleesloze dagen ingevoerd op
Nieuw Guinee
Een bezwaar is dat overigens niet, want
de hoeveelheid landbouwproducten, die het
land voortbrengt, neemt toe. Een van de
voornaamste export-producten is de copra.
Om tot die export te geraken moest er een
klapperverbouw op grote schaal tot stand
komen. Men verkreeg die door een systeem
van belastingheffen in te voeren, waarbij
men betaalt met kokosnoten. Elke Papoea
moet meehelpen met de klappercultuur en
wie alleen geen klappertuin kan onderhou
den doet het coöperatief, dat wil zeggen in
groepsverband.
Goad en zilver.
Ook de blanken hebben niet stilgezeten.
Zij legden rubberplantages aan en zorgden
voor koffietuinen, terwijl er ook grote hoe
veelheden kapok en cacao op de markt
kwamen. Door de grote uitgestrektheid van
Per 1 december 1957 is een nieuwe rege
ling in werking getreden, die de tegemoet
koming regelt, verbonden aan het VRIJ
WILLIG beschikbaar stellen van woon
ruimte. Vergeleken met de regering van
1948 betekent deze nieuwe regeling een
belangrijke verbetering.
Indien een gemeente besluit de kosten te
vergoeden voor het aanbrengen van voor
ziening, teneinde meer gezinnen woongele
genheid te verschaffen, of wegens een ver
huizing naar een kleinere woning, waar
door meer woonruimte ter beschikking
komt, kan men in aanmerking komen voor
een bedrag van ten hoogste f 800. - (vroe
ger f 400.-), indien het betreft het vrij
willig treffen van voorzieningen, waardoor
het mogelijk wordt tot samenwoning te ko
men of een bestaande samenwoning te kun
nen voortzetten. Dit betreft dan in hoofd
zaak het inrichten van een noodkeuken en
het aanbrengen van een eigen toilet.
Er bestaat eveneens een mogelijkheid, dat
onder bepaalde voorwaarden de regeling
van toepassing kan worden gebracht voor
alleenstaanden, die een eigen huishouding
moeten voeren.
Als men een kleinere woning be
trekt.
Er zijn gezinnen, die vroeger omvang
rijk waren en door huwelijk e.d. kleiner
zijn geworden, zodat de bewoners van grote
huizen er wel voor voelen deze grote woon
ruimte te ruilen voor een kleinere. Natuur
lijk zijn hieraan kosten verbonden en is het
met het oog hierop dat de regering heeft
besloten, dat de volledige kosten van het
inboedeltransport, volgens plaatselijke nor
men, aan het verhuizende gezin kunnen
worden terugbetaald.
Naast deze tegemoetkoming kan dat ge
zin eveneens in aanmerking komen voor een
bedrag voor inrichtingskosten van het nieu
we, kleinere huis. Hieronder valt natuurlijk
niet het aanschaffen van meubilair. Deze
vergoeding bedraagt ten hoogste twee derde
van de huurwaarde volgens de personele
belasting van de in gebruikgenomen klei
nere woning of het kleinere woongedeelte.
Tenslotte kan het voorkomen, dat men
door deze verhuizing een gedeelte van zijn
zo duur gekochte meubeltjes tijdelijk >n
opslaan. Ook daaraan heeft de regering
gedacht en besloten in dergelijk geval een
eenmalige tegemoetkoming te verstrekken
van een bedrag van f 100. -
Ook naar andere plaatsen.
De nieuwe regeling steekt wel sterk af
bij de oude, die bij verhuizing in totaal niet
meer vergoedde, dan de huurwaarde van
de verlaten woning.
Als wij u tenslotte nog vertellen, dat de
regeling eveneens van toepassing is in geval
van verhuizing naar een andere gemeente,
dan kunt u aan de hand van deze gegevens
een berekening gaan maken, welke voorde
len er verbonden zijn aan het medewerken
om uw naasten, die nog steeds zeer be
krompen wonen, aan wat meer levensgeluk
te helpen.
Het jonge gezin, dat door deze nieuwe
regeling in het genot komt van woonruimte,
moet bedenken dat evt. oudere hoofdbewo
ners aanspraak kunnen maken op een kalme
levensavond en omgekeerd moet het oudere
gezin nimmer vergeten, dat het jonge echt
paar zijn eigen leven moet leiden en inrich
ten, waarmede het geen bemoeienis heeft.
Van beide kanten dus geven en nemen,
maar het is altijd nog beter te geven dan te
nemen 1
(Nadruk verboden).
DE KERSTBOODSCHAP
VAN DE PAUS.
Paus Pius XII heeft zondag in een Kerst
boodschap aan Je wereld een beroep ge
daan op alle landen, hun bewapening te be
perken „onder doelmatig toezicht".
■Volgens de Paus worden een verminde
ring der bewapening en andere maatrege
len om een oorlog af te wenden door de
goddelijke wet vereist. De H. Vader drong
aan op „de meest volledig gewaarborgde
onderlinge afhankelijkheid tussen de lan
den die werkelijk vrede verlangen, ten einde
diegenen af te schrikken, die de vrede zou
den willen verstoren".
„De ware vrienden van de vrede moe
ten elke mogelijke rivaliteit beëindigen en
elke reden tot gebrek aan vertrouwen ver
wijderen. De vrede is een zo kostbaar goed,
dat elke poging om haar te verdedigen,
zelfs met wederzijdse opoffering van recht
matige individuele ambities, gerechtvaar
digd is. Wij zijn er zeker van, dat alle vol
ken van de wereld het grondig met ons
eens zijn en dat zij eenzelfde houding van
hun regeerders verwachten", aldus de Paus.
Vervolgens stelde de H. Vader de gewel
dige ontwikkeling van de moderne weten
schap, culminerend in de lancering van de
kunstmanen, tegenover het onuitsprekelijke
feit van de komst in de wereld van het
Goddelijk Woord (door de geboorte van
Christus), een gebeuren dat alle andere ge
beurtenissen in de geschiedenis van het
mensdom overtreft.
Verblind en onder de ban van hun eigen
verrichtingen, weten de mensen slechts „de
luister van de mens" te erkennen en slui
ten zij moedwillig de ogen voor „de luister
van God", aldus de Paus.
MINISTER LUNS LEGT REGERINGS
VERKLARING AF.
Mr Luns, de minister van Buitenlandse
Zaken, heeft maandagmiddag, kort na af
loop van een speciale kabinetsvergadering,
in de Tweede Kamer een regeringsverkla
ring afgelegd en op vragen van fractie-lei
ders geantwoord. Hij deelde mede
1. De regering laat de beslissing over
de evacuatie geheel aan de Nederlanders in
Indonesië. De regering wil geen adviezen
geven, omdat de toestanden in de ver
schillende streken van Indonesië zeer uiteen
lopen.
tussen Azië en Australië te annexeren". De
regering is het eens met de katholieke lei
der prof. Romme en de liberale leider prof.
Oud, die zeiden, dat Nederland zich in de
praktijk niets moet aantrekken van een der
gelijke Indonesische annexatie-verklaring
(met andere woorden de Nederlandse
handels- en oorlogsschepen blijven er va
ren).
In een gevoel van nationale verbonden
heid heeft de Tweede Kamer gereageerd op
regeringsverklaring over Indonesië,
welke verklaring wij elders weergeven.
Professor Romme (KVP) vergeleek de
situatie die voor ons land is ontstaan met
de watersnoodramp, met dit verschil, dat
het ditmaal mensen zijn en niet de natuur
die ons „dit" aandoet. Professor Oud herin
nerde aan het woord van Troelstra in 1914:
„De nationale gedachten overheerschen de
nationale twisten". Ook de heer Wil-
lems (P.v.d.A.) zei, dat wij onze schouders
onder een moeilijke taak moeten zetten.
56 KPM-SCHEPEN BUITEN
INDONESIË.
In de maandag gehouden vergaderingen
der Koninklijke Java China Paketvaartlij-
nen N.V. en der Koninklijke Nederlandse
Paketvaartmaatschappij N.V. is meege
deeld, dat 56 schepen van de K.P.M. zich
thans buiten Indonesië bevinden. Gedeelte
lijk is reeds emplooi voor deze schepen ge
vonden. Voor de overige schepen is men
hiermede bezig.
NOG DIT JAAR TIENDUIZEND
NEDERLANDERS UIT INDONESIË.
Toen de „Captain Cook" zaterdagoch
tend met 1030 Nederlanders aan boord de
haven van Tandjong Priok verliet, hadden
op dat moment meer dan vierduizend Ne
derlanders, of bijna tien procent van de
Nederlandse gemeenschap in Indonesië, dit
land verlaten. De massa-repatriëring is in
volle gang. Verwacht wordt dat nog voor
het einde van dit jaar .tienduizend Neder
landers Indonesië hebben verlaten en dat
in 1958 nog minstens 20.000 Nederlanders
zullen volgen.
De Waterman zal weer spoedig in Dja
karta nieuwe passagiers voor Singapore af
halen, terwijl de Grote Beer, de Sibajak en
'n gecharterde Italiaanse boot, nl. de Roma,
zullen volgen om emigranten naar Neder
land te brengen.
MINDER VERKEERSONGEVALLEN
na invoering van de maximum-snelheid.
Volgens voorlopige cijfers van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek bedroeg het
aantal verkeersongevallen op de openbare
weg in de maand november - waarin de
maximumsnelheid voor motorvoertuigen in
de bebouwde kom der geiMser.ten werd in-
gevoerd - 9.642. Dit cijfer iïgt 15,2 pet.
lager dan dat van de maand november van
het vorige jaar, welke één zondag met een
rijverbod kende. Vergelijkt men de maand-
den oktober van dit jaar en van vorig jaar
en november van dit jaar naast elkaar, dan
valt een daling te constateren van 15,7 pet.
vorig jaar was deze daling 6,2 pet.
In de gemeenten met 100.000 en meer
inwoners liep het aantal ongevallen van no
vember 1956 tot november 1957 terug met
15.1 pet., in de gemeenten van 20.000 -
10.000 met 13,9 pet. en in die met minder
dan 20.000 inwoners met 16,7 pet.
DOOR TREIN GEGREPEN.
Een visauto van het IJmuider vispaleis
uit Leeuwarden met vijf inzittenden in de
grote cabine is op de onbewaakte spoor
wegovergang bij het station Sloterdijk in
Amsterdam-West gegrepen en verpletterd
door de in volle vaart rijdende elektrische
sneltrein van Amsterdam naar Dordrecht,
die om 12,12 uur het Amsterdamse C.S.
had verlaten. Er waren 2 doden en 4 zwaar
gewonden.
TREIN GREEP AUTO OP ONBE
WAAKTE1 DODE.
Op de onbewaakte overweg aan de Bok-
kestraatweg tussen Breda en Etten-Leur is
een personenauto door een trein gegrepen.
Een van de twee inzittenden, de 59-jarige
P. v. Kesteren uit Rotterdam was op slag
dood; de ander werd gewond.
24 DODEN BIJ BUSONGELUK.
Bij een botsing tussen twee autobussen,
op 80 km. ten westen van Santiago (Chili),
zijn 24 mensen om het leven gekomen en
26 gewond.
Het Chileense ministerie van opeübaar
welzijn heeft twee hefschroefvliegtuigen met
bloedplasma naar de plaats van het onge
luk gezonden.
MESSTEEK ONDER DE KERSTBOOM.
In het Bergwegziekenhuis is zondag over
leden de 42-jarige stoffeerder J. W. de R.
voor de openbare vergadering van de
raad der gemeente Sprang-Capelle, welke
hedenavond om 7.30 uur ten gemeentehuize
zal worden gehouden.
Agenda:
1Opening.
2. Notulen.
3. Ingekomen stukken.
4. Benoeming leden der commissie tot
wering van schoolverzuim.
5. Benoeming van een lid van het be
stuur der Gemeentelijke Instelling voor
Maatschappelijke Zorg.
6. Verhuur sportvelden te Capelle en
subsidiëring voetbalverenigingen Wit-Zwart
en H.N.C.
7. Verpachting gemeente-eigendommen.
8. Aankoop grond aan de Julianalaan.
9. Aankoop en restauratie standaard
molen te Sprang.
10. Vaststelling verkeersmaatregelen.
11. Vaststelling algemeen besluit tot het
aangaan van kasgeldleningen voor het tijd
vak van 1 januari t.m. 31 maart 1958 en
vaststelling maximum van de gedurende het
tijdvak van 1 januari t.m. 31 maart 1958
in rekeningcourant bij de N.V. Bank van
Ned. Gemeenten op te nemen gelden.
12. Subsidiëring plaatselijke kruisver
eniging.
13. Wijziging gemeente-begroting 1957.
14. Aanbieding begroting 1958 en be
noeming commissie tot onderzoek dier be
groting.
15. Verzoek tot verhoging van de alge
mene uitkering uit het gemeentefonds voor
het jaar 1958.
16. Mededelingen.
17. Rondvraag.
18. Uitreiking erepenning der gemeente
in zilver aan de heer M. C. Rijken alhier.
19. Sluiting.
PRE-ADVIEZEN
Voorstel inzake benoeming van leden der
commissie tot wering vbor schoolverzuim.
Bij besluit dd. 27 september 1957 is aan
de heer A. Dees, op zijn verzoek eervol ont
slag verleend als lid der Commissie tot we
ring van schoolverzuim in deze gemeente,
zulks met ingang van 1 oktober 1.1. i.v.m.
het bereiken van de pensioengerechtigde
leeftijd op 1 november 1.1.
In de vacature Dees dragen B. en W.
voor het nieuw benoemde hoofd der school
voor Christelijk Volksonderwijs te Sprang.
De aanbeveling luidt als volgt
1.
beschermt Uw mond en keel
R0TtRi ÖD cent
2. De permanente vertegenwoordiger
van Nederland bij de Verenigde Naties, mr
Schürmann, heeft opdracht gekregen in een
nota aan secretaris-generaal Hammarskjöld
te wijzen op de vijandelijke acties van de In
donesische regering. Dit betekent niet, dat
Nederland de zaak aanhangig maakt bij de
Veiligheidsraad. Het betekent wel, dat ver
dere stappen mogelijk zijn. Misschien kan
een UNO-debat nut hebben om de aan
dacht te trekken voor het Nederlandse
standpunt. De heer Hammerskjöld wordt
verzocht de Nederlandse nota over te leg
gen aan de leden van de UNO.
3. Nederland zal overleg plegen met
Groot-Brittannië, de Verenigde Staten en
Australië over de vraag hoe het best kan
worden geprotesteerd tegen het Indonesi
sche voornemen „grote stukken zeegebied
uit Rotterdam, die zaterdagavond op het
Stationsplein te Rotterdam door een 38
jarige vrouw, A. van K, met een mes werd
gestoken.
Sinds geruime tijd hadden de vrouw en
de man omgang met elkaar gehad, maar
steeds had deze verhouding tot allerlei twis
ten aanleiding gegeven.
Toen het tweetal elkaar dicht in de buurt
van de op het plein opgestelde Zweedse
kerstboom ontmoette, leidde dit tot een
scherpe woordenwisseling en het eind was
dat de vrouw de stoffeerder een steek toe
bracht, waardoor hij in de hartstreek werd
geraakt.
Voorbijgangers sloegen alarm en de po
litie was spoedig ter plaatse. De vrouw
werd aangehouden en naar het hoofdbu
reau van politie overgebracht.
L. Poldervaart - Mevr. W. Poldervaart-
Collee.
2. H. J. Overweel - B. Crum.
3. J. W. Genuit - J. M. van den Hoven.
4. P. v. d. Schans - D. van Oversteeg.
5. Joh. Rosenbrand Nzn. - Mevr. W. de
Rooij-van Suijlekom.
Voorstel inzake benoeming van een lid
van het bestuur van de Gemeentelijke In
stelling voor Maatschappelijke Zorg:
Overenkomstig artikel 6, lid 2, van het
reglement op de Gemeentelijke Instelling
voor Maatschappelijke Zorg alhier, treedt
jaarlijks één lid af volgens een door het be
stuur op te maken rooster van aftreding.
Voor het jaar 1958 is aan de beurt van
aftreding de heer A. J. Kuijsten, van der
Duinstraat 74.
Ter voorziening in de vacature, ontstaan
door de periodieke aftreding van de heer
A. J. Kuijsten, leggen B. en W. de navol
gende voordracht over
1. A. J. Kuijsten, van der Duinstraat 74
2. J. M. v. d. Hoven, Jan de Rooijstr. 20.
Voorstel tot verhuur van sportterreinen
te Capelle en subsidiëring voetbalvereni
gingen H.N.C. en Wit-Zwart.
Bij raadsbesluit van 1 maart 1957 wer
den aan de voetbalverenigingen H.N.C. en
Wit-Zwart tegen de prijs van f 150. - per
jaar, verhuurd de sportterreinen gelegen te
Capelle, destijds aangekocht van de heer
Middelkoop en van Mevr. Pruijssers-v. d.
Wildt.
Daarna voteerde de raad een krediet van
f 7000. - voor het bespeelbaar maken van
die terreinen, hetwelk dringend noodzake
lijk was.
Uiteraard beseften B. en W., dat, zowel
gezien de kosten van aankoop als die ver
bonden aan het bespeelbaarmaken der ter
reinen, genoemde huursom uiterst laag was
en in feite tot geen enkele verhouding tot
de werkelijke kosten. Niettemin meenden
B. en W. geen hogere huurprijs te moeten
bedingen. Enerzijds omdat sportbeoefening
in het algemeen door de overheid dient te
worden gestimuleerd en de verenigingen
niet in staat zijn een hogere huur te beta
len. anderzijds omdat het terrein langs de
RUILVERKAVELING HEUSDEN -
ALTENA VÓÓR JULI GESTEMD.
Gebied van 14.000 ha met 30.000 inwoners
Nog voor juli 1958 is de stemming te ver
wachten voor de 14.000 hectaren grote ruil
verkaveling in het Land van Heusden en
Altena. De plannen voor deze verkaveling
zijn in de streek zelf „rond" en verdwij
nen nu in de ambtelijke molen voor de be
nodigde goedkeuringen. Verwacht wordt
dat de werken, die een gebied met 30.000
inwoners omvatten, acht tot tien jaar in be
slag zullen nemen.
•Gelijktijdig met de ingrijpende cultuur
technische werken zal er een rijkswegenplan
worden gerealiseerd, waardoor het geheel
door water omgeven gebied wordt ontslo
ten. Een nieuwe rijksweg zal - via Waal
wijk en een brug over de Bergse Maas bij
Drongelen - Tilburg met het noorden van
ons land gaan verbinden. Deze weg is dwars
door het Land van Heusden en Altena ge
projecteerd naar de brug over de Merwe
de bij Gorinchem, die medio 1961 zal wor
den opgeleverd: Verder wordt er een nieu-
pe provinciale weg aangelegd vanaf de
Heusdense brug over de Bergse Maas,
evenwijdig met de Afgedamde Maas naar
Bernhardstraat ook voor f 150. - werd ver
huurd aan S.S.C., terwijl aan de v.v. NEO
bij besluit van 29 maart 1957 een subsidie
werd toegekend van f 250. i.v.m. het feit
dat de huur van haar voetbalveld f 400. -
per jaar bedraagt.
Ondanks deze overwegingen kunnen Ge
deputeerde Staten zich niet met het raads
besluit verenigen. Dit college stelt zich op
het standpunt, dat voor de onderhavige ter
reinen een zodanige huursom dient te wor
den bedongen, dat de exploitatiekosten die
nen te worden gedekt. Daarnaast zou, aldus
Ged. Staten, indien de huursommen te hoog
zouden worden, aan genoemde verenigingen
een subsidie kunnen worden verleend.
In dat geval zou de totale huur komen
op f 1384.68.
Per voetbalveld derhalve f 692.34. Afge
rond f 700. -
Mitsdien stellen B. en W. thans voor de
besluiten van 1 maart 1957 in te trekken en
de terreinen te verhuren voor f 700. - per
jaar, en daarnaast aan elk der betrokken
verenigingen een subsidie toe te kennen van
f 550. - per jaar, waardoor uiteindelijk een
bedrag van f 150. - per veld ten laste van
de verenigingen blijft.
fc»i.
Voorstel tot aankoop en restauratie van
de standaardmolen te Sprang.
Sinds enige tijd zijn onderhandelingen
gaande met de heer Volkers over de aan
koop van de molen te Sprang.
Deze molen verkeert n.l. in een vergaan
de staat van verval, zodanig dat de eige
naar de molen zal moeten slopen, omdat het
onderhoud en herstel van deze buiten ge
bruik zijnde molen van hem te grote fi
nanciële offers vraagt, terwijl hij daarvan
geen enkel nut meer heeft. Uit kunsthisto
risch oogpunt vertegenwoordigt de molen
echter een grote waarde. Wanneer evenwel
geen maatregelen worden getroffen, zal slo
ping moeten volgen, omdat de molen dan
gevaar gaat opleveren.
Aan het ontvangen rapport d.d. 28 maart
1957 van de vereniging „de Hollandsche
Molen", wier advies B. en W. hebben inge
wonnen, ontlenen zij het volgende
Wat betreft de historische waarde van
deze standaardmolen merken wij op, dat dit
type korenmolen reeds in de elfde eeuw in
ons land bekend was. Thans zijn nog slechts
49 standaardkasten hier te lande overge
bleven. De Rijksdienst voor de Monumen
tenzorg beschouwt dit type windmolens
kunsthistorisch bezien als zeer belangrijk en
wij prijzen Uw gemeente gelukkig een der
gelijk exemplaar op haar grondgebied te
bezitten. Bedoelde molen dateert waar
schijnlijk uit het jaar 1747 en kan een waar
dige vertegenwoordiger van het type stand
aardmolen genoemd worden.
Het rapport gaat dan verder nader in
op de wat verwaarloosde toestand van de
molen.
Bij de eerste besprekingen met de heer
Volkers thans ingestemd met een prijs van
zgn. molenberg de som van rond f 10.000.
Na diverse onderhandelingen heeft de heer
Volkers thans ingesetemd met een prijs van
f 4.000.-, inclusief de grond waarop de
molen staat en welke onmiddellijk daar om
heen is gelegen, tezamen 495 m2 grond.
Aangezien de molen in een zeer slechte
staat verkeert zal vanzelfsprekend met aan
koop niet kunnen worden volstaan; restau
ratie kan nu eenmaal niet uitblijven.
Teneinde de consekwenties, verbonden
aan de aankoop, i.e. de restauratie en het
onderhoud daarvan, te kennen, hebben B.
en W. van bovengenoemde vereniging te
vens ontvangen een begroting van de aan
restauratie verbonden kosten. Deze bedroe
gen op 11 februari 1957 naar schatting
f 10.075.-.
De aankoop en restauratie van de molen
vergen derhalve in totaal een investering
van f 14.0.75.
Gezien echter de kunsthistorische waarde
van de molen, vertrouwt de vereniging „de
Hollandsche Molen", dat in de kosten van
restauratie zowel rijks- als provinciaal sub
sidie zal worden ontvangen, resp. van
maximaal 40 en 16
Mochten deze subsidies worden verleend,
dan zal het ten laste der gemeente blijvende
gedeelte van de restauratie-kosten f 4400.-
bedragen. Tezamen met de kosten van aan
koop en transport zal de gemeente derhalve
eigenaresse zijn van een hoge kunsthistori
sche waarde bezittende molen voor de som
van rond f 9000. -
B. en W. zijn van mening, dat deze in
vestering, wanneer daarmede de molen kan
worden behouden, mede gelet op het esthe
tisch aanzien aan de gemeente en de toeris
tische belangen, welke hiermede worden
gediend, alleszins verantwoord is.
een goede verbinding met de brug over de
Merwede.
Voor wat de ruilverkaveling betreft, de
komgronden in het hart van het Land van
Heusden en Altena zullen uitsluitend wor
den bestemd voor veeteeltbedrijven van 15
a 16 ha., terwijl op de lichtere gronden
voor het merendeel gemengde bedrijven
zullen komen van pl.m. 14 ha.
Er zijn in dit ruilverkavelingsgebied ruim
600 bedrijven kleiner dan tien en groter
dan drie ha. Deze komen uiteraard voor
selectie en sanering in aanmerking. Voor
de vergroting van bedrijven is in het kader
van het plan 1400 ha. uitgetrokken.
Tal van bedrijven zullen moeten worden
verplaatst en mogelijk kan men daarmee
ook de krotopruiming dienen. Het Land van
Heusden en Altena telt namelijk circa 2000
krotten (voor het merendeel dijkhuizen).
De afwatering in het verkavelingsgebied
wordt momenteel geregeld met een even
ingenieus als ingewikkeld afwateringsstelsel
van tal van waterschapjes. Er zal hier naar
centralisatie worden gestreefd. Het is even
wel niet de bedoeling om in de toekomst via
de Biesbosch te gaan lozen. Voor het wes
telijk deel van het Land van Heusden en
Altena zal er een gemaal worden gebouwd
bij Werkendam, dat het overtollige water in
de Merwede spuit, terwijl er voor het zuid-
Giessen-Rijswijk, waar deze weg op de oostelijke deel een gemaal zal komen bij
.:fL.__1 -«„.l.riUi'nvJnnv H oernnrf not nof wafpr iiiJclaot in rio Rr>-rrr
nieuwe rijksweg zal aansluiten. Hierdoor
krijgt het verkeer uit de richting Den Bosch
Hagoort, dat het water uitslaat in de Berg
se Maas.