Waalwijkse en Langstraatse Courant CHINA EN AMERIKA Steun aan het R.K. Hoger Onderwijs. BINNEN- EN BUITENLAND LEDERWAREN-INDUSTRIE TILBURGSE HOGESCHOOL EEN KATHOLIEKE, NATIONALE EN EUROPESE PLICHT. MAANDAG 29 SEPTEMBER '58 Uitgever: Waalwijkse Stoomdrukkerij Antoon Tielen Hoofdredacteur: JAN TIELEN Dit blad verschijnt 2 x per week 81e JAARGANG No. 76 22 cent per week per kvr«4»«l i.8S 3.10 franco p.p. Gironummer 50798 Advertentieprij s 10 cent per m.m. Abonnement: Contract-advertenties- speciaal tarief BureauxGROTESTRAAT 205, WAALWIJK TEL. 2621 KAATSHEUVEL TEL. 2002 Dr. VAN BEURDENSTR. 8 OPGERICHT 1878 TEL.-ADRES „ECHO" Nadat de algemene vergade ring van de Verenigde Naties de toelating van communistisch China tot de organisatie vorige week opnieuw afgewezen had om op de agenda te plaatsen, is na enkele dagen onderbreking de beschieting van de eilandjes Quemoy en Matsoe opnieuw be gonnen. Het gesprek van de am- nassadeurs van de Ver. Staten en China te Warschau schijnt vastgelopen en de situatie is nog weer 'n beetje verscherpt door een in grove beschuldigingen ge stelde nota van Moskou aan Washington, die door president Eisenhower als onaanvaardbaar werd afgewezen. Volgens nationalistisch Chine se berichten zouden de commu nisten op 't vasteland van China ook 'n belangrijke troepenmacht tegenover de omstreden eiland jes hebben geconcentreerd, die kennelijk voor een invasie zou zijn bedoeld. Dit wordt nog on dersteund door het bericht, dat China vorige week een honderd tal kleine vrachtschepen zou hebben aangekocht, die voor troepenvervoer gebruikt kunnen worden. De toestand tusssen Formosa en China lijkt dus erg onbehaag lijk. Het is echter de situatie, die communistisch China als mogelijkheid ziet om het westen, in 'het bijzonder de Verenigde Staten, te dwingen dit China tot bet internationale gesprek toe te laten. Washington blijft hier nog af wijzend tegenover staan, hoofd zakelijk uit binnenlandse over wegingen. Of deze afwijzing ver standig is wordt in vele weste lijke landen echter reeds ont kend. Het rode China is immers een te groot en belangrijk land om buiten de internationale organisaties en gesprekken te kunnen houden. Hoewel het nog in opbouw en ontwikkeling is, heeft het toch een voldoende macht en aanzien in de ooste lijke wereld, om gewapende be dreigingen te ontketenen, die 'n internationaal gevaar inhouden. Het wordt voor de instandhou ding en opbouw van een wereld vrede daarom een onontbeerlijk element. Men kan de Amerikaanse wei gering om rood China te erken nen en tot de V.N. toe te laten dus evenzeèr zien als een nala tigheid in de bevordering van de wereldvrede als het brute optre den van dit China tegen de ei landjes voor zijn kust, waarover Tsjang Kai-sjek nog de scepter voert. Maar China behoeft zich daar minder zorgen over te ma ken dan de Ver. Staten, want het is immers nog niet aan overleg volgens internationale regelen gebonden. Het hoopt echter dat overleg door zijn optreden af te dwingen, een overleg waarbij het uiteraard de gehele kwestie van dat kunstmatig in het leven ge roepen en gehouden nationalis tisch China te berde wil brengen. Tegen de door rood China ont wikkelde militaire actie ten aan zien van de eilandjes Quemoy en Matsoe houdt Washington het been stijf om aan te tonen dat het in geen enkel opzicht wil wij ken voor militaire interventie. Hier wordt thans een tot de uiterste grens gaand en gevaar lijk spel gespeeld tussen China, gesteund door Moskou, en Ame rika. Wederzijd hoopt men, dat de tegenstander de eerste stap zal doen tot oplossing van 't ge schil, maar beide partijen zijn ook bang daardoor prestige te verliezen en dan in een ver zwakte onderhandelingspositie te komen. Ondanks alle boze woorden, i die men elkaar toevoegt, wijzen j de berichten er toch op, dat geen I der partijen om de genoemde ei- landjes het ontstaan van een j werkelijke oorlog wil riskeren. Amerika heeft nog nimmer openlijk gezegd, dat het een di recte aanval op de eilanden door China met geweld zal trachten te keren. Evenmin heeft China noch Rusland vastgesteld, dat verovering van de eilandjes zal geschieden, zelfs als dit een oor log met de Ver. Staten zou bete kenen. Hier wordt een oosters loven en bieden toegepast, dat bereid is de indruk te wekken alsof op en gegeven ogenblik de snaar zal 'knappen en er dan maar oor log van moet komen, maar waar in tevens verwacht wordt, dat óf door angst van de andere partij of door bemiddeling van derden uiteindelijk toch een vergelijk bereikt zal worden. En het is on getwijfeld noodzakelijk, dat in dit hoge spel de Ver. Staten de kracht durven en kunnen op brengen om de snaar tot het uiterste te laten spannen, want anders zullen de communistische agitatoren geen remmen kennen en spoedig met nieuwe eisen en bedreigingen klaar staan om hun macht en aanzien te versterken. Het ontstaan van de tweede we reldoorlog heeft het westen deze les althans wel heel goed geleerd. Toegeven is natuurlijk ook voor Amerika 't makkelijkst, maar 't Westen kan toch niet eisen van China (Rusland); een steeds blijven toegeven aan alle wereldoorlog riskeren om deze twee eilandjes is ook niet te aan vaarden. Eén hoogst moeilijk di lemma dus H. v. W. veren, allereerst in hun eigen be lang. De stroom van nieuw aanko mende studenten ook van katho lieke groeit van jaar tot jaar ■(eerste-jaars-studenten in Nij megen: 309 in 1957 -431 in 1958 Naar aanleiding van een advies over de financiering van het Ka tholiek Hoger Onderwijs, is in 1957 door het Hoogwaardig Epis- copaat ongericht de Stichting Centraal Fonds voor Katholiek Hoger Onderwijs. Deze stichting heeft ten doel de financiering van de niet-sub- sidiahele top van het Katholiek Hoger Onderwijs in al zijn gele dingen, d.w.z. 1. de r.k. universi teit'te Numegen; 2. de katholieke economische hogeschool te rl u- burg; 3. de bijzondere leerstoelen, welke de Radboudstichting on derhoudt aan niet-katholieke in stellingen van Hoger Onderwijs; 4. het 'vormingswerk van de ka tholieke studentenorganisaties. Blijkens berekeningen is voor deze doeleinden boven het rijks subsidie, dat voor Nijmegen 90% en voor Tilburg 70% van de m- vesterings- en exploitatiekosten bedraagt, 3 miljoen gulden per jaar nodig. Teneinde deze gel den bijeen te brengen is de stich ting georganiseerd in zes werk groepen, 'die ieder een duidelijk omschreven arbeidsveld hebben, te weten: werkgroep I: de paro chiale comité's, met als werkter rein de parochies (voorz. mgr. prof. dr. R. Post)werkgroep II: de lichamen van de dode hand, met als werkterrein de klooster orden en congregaties, r.k. zie kenhuizen e.d. (voorz. mgr. A. Sanders)} werkgroep III: schen kingen en legaten, met als werk terrein het notariaat (voorz. no taris J. Coemans)werkgroep IV ondernemingen, met als werkter rein het bedrijfsleven (voorz. dr. H. van Doorne)werkgroep V: grote particuliere inkomens uit vermogen en/of beroep, met als werkterrein de particulieren, die in staat worden geacht jaarlijks f 100.- of meer te schenken (voorz. mr. F. Baron van Voorst tot Voorst); werkgroep VI: spe ciale acties, met als werkterrein bijzondere onmiddellijk geld op brengende acties, als b.v. radio acties. Een zevende werkgroep, die zich in het bijzonder op de middenstandsbedrijven zal rich ten, zal in de Iood van de volgen de mahnd worden geïnstalleerd. Om het gestelde bedrag van 3 miljoen gulden te bereiken, zou iedere katholiek, kinderen en non-pascantes inbegrepen, ge middeld f 1.- per jaar moeten bij dragen. Momenteel is de gemid delde bijdrage 11,9 cent per ka tholiek per jaar. Katholieke plicht. Z.H. de Paus spoorde in een eigenhandig getekende brief van l augustus 1958 (gepubliceerd 27 september '58) de Nederland- j se katholieken aan tot vrijgevige steun aan het Hoger Onderwijs door middel van het tot dat doel opgerichte Hoger Onderwijs Fonds. De Nederlandse Bis schoppen deden hetzelfde in hun herderlijke brief van 4 oktober 1957, waarin zij bovendien de fi nanciële behoeften van 't katho liek Hoger Onderwijs de hoogste prioriteit verleenden boven alle andere katholieke noden, behal ve de kerkenbouw. Als motiveringen voor deze dringende aansporingen kunnen worden aangevoerd Omdat het voor het behoud van de christelijke levenswaar den van het hoogste belang is, dat de uitkomsten van het zuiver wetenschappelijk onderzoek en de toepassingen daarvan in de praktijk, getoest worden aan de Geopenbaarde Waarheid; Omdat de Nederlandse katho lieken op wetenschappelijk ge bied een achterstand hebben in te halen. Ongeveer 35% van de bevolking is katholiek; van de academische studenten is slechts 27% katholiek; Omdat het Hoger Onderwijs 't sluitstuk is van de emancipatie der Nederlandse katholieken, waarvoor het voorgeslacht veel zwaarder offers heeft gebracht dan thans van ons worden ge vraagd. Denk aan de strijd voor de gelijkstelling van het lager en middelbaar onderwijs; Omdat met name op medisch febied bij de groeiende bevol ing en de voortschrijdende spe cialisatie, meer en meer behoef te ontstaat aan katholiek en we tenschappelijk geschoolde en ge vormde specialisten, mede in verband met de opleiding van verplegend personeel. Nationale plicht. Het steunen van het katholiek Hoger Onderwijs is echter even zeer een nationale plicht, want als men als voorbeeld uitgaat van de Nijmeegse universiteit, die 90% rijkssubsidie ontvangt, dan kan worden gesteld: dat - aannemende dat 1/3 deel van de bevolking katholiek is - 2/3 deel van dit subsidie wordt betaald uit niet-katholiek belas tinggeld dat daartegenover de Neder landse katholieken de nationale plicht hebben zelf de aan het subsidie ontbrekende 10% bijeen te brengen; dat weliswaar, gezien de bo venstaande percentages, de ka tholieken met hun belastingpen ningen 1/3 deel financieren van de openbare instellingen van Ho ger Onderwijs, doch dat dit evenzeer een nationale plicht is, daar van de katholieke studenten 73% studeert aan openbare universiteiten en ho gescholen en slechts 27% aan de katholieke instellingen; dat de subsidie-verlenende overheid eist, dat de R.K. Uni versiteit binnen 'n bepaald aan tal jaren een volledige universi teit is met alle faculteiten en dat het derhalve tegenover het aan zienlijke subsidie een katboliek belang en een nationale plicht is aan deze eis te voldoen door de uitbouw van de universiteit fi nancieel mogelijk te maken; dat Nederland om zijn groei ende bevolking bestaansmoge lijkheid te verschaffen, verder moet industrialiseren, waarvoor op alle, en niet alleen technische gebieden, wetenschappelijk ge vormde leidinggevende mensen nodig zijn; dat de katholieken in hun ei gen belang en tegenover de sub sidie-verlenende overheid de plicht hebben in de opleiding en vorming van deze wetenschaps mensen hun volledig evenredig aandeel te leveren; dat Nederland om zijn plaats in de komende Europese markt te veroveren en te handhaven zal moeten concurreren met weten schappelijk hoog ontwikkelde landen. Europese plicht. Ten slotte is het steunen van het katholiek Hoger Onderwijs, ook een Europese plicht. De westelijke wereld heeft 'n achterstand in wetenschappelijk „getrainde herens" ten opzichte van het oosten. De Sovjet-Unie levert per jaar driemaal zoveel academici af als west-Europa en tweemaal zo veel als de Verenigde Staten. Het is derhalve van het grootste belang voor het zelfbehoud van de westelijke wereld, haar chris telijke levenswaarden en haar cultuurwaarden, dat zij alle be schikbare hersens en haar vol ledig wetenschappelijk potenti eel mobiliseert. Ook daarin moeten de katho lieken hun evenredig aantal le- in de eerste drie dagen van de in schrijving). Maar om deze studenten op te vangen, dit wetenschappelijk po tentieel volledig mobied te ma ken, moeten docenten, gebouwen en installaties aanwezig zijn. MINISTER LUNS IN DE UNO. Minister Luns zei, dat sedert de vorige algemene vergadering er ver scheidene voorbeelden zijn van over tredingen en schendingen van de be ginselen van goed nabuurschap. „En kele van deze voorbeelden zijn ons allen goed bekend, andere heben de wereld minder geschokt. Het is mijn taak als minister van buitenlandse zaken van Nederland voor een daar van in het bijzonder uw aandacht te vragen." De minister bracht daarop de gebeurtenissen in Indonesië ter sprake, waardoor bijna 40.000 Ne derlanders hun huizen moesten ver laten en voor een waarde van onge veer 5 miljard gulden aan eigendom men van particuliere Nederlandse firma's en personen zijn afgenomen. „Deze berovingen hebben natuurlijk mijn land ernstige economische en financiële schade toegebracht Maar dat is niet de enige reden, waarom ik er hier melding van maak. Een van de andere redenen is, dat in de gemeenschap van landen bedreven onrecht behalve het wezen van inter- tionaal recht aantast, ook de vrede en veiligheid ondermijnt. Daarvoor zijn wij onder de bepalingen van het Handvest allen gezamenlijk verant woordelijk." „Wij zijn ervan overtuigd, dat de onwettige daden van de Indonesi sche regering jegens mijn land ge volgen kunnen heben voor andere in ontwikkeling achtergebleven lan den". Dit verklaarde minister Luns, vrijdag in een rede tijdens het alge mene debat in de Assemblée van de UNO. „Het onrecht, dat Indonesië ons heeft aangedaan heeft geen wijziging gebracht in ons standpunt jegens de noodzaak van hulpverlening aan in ontwikkeling achtergebleven gebie den. Het is echter duidelijk, dat zo wel internationaal als nationaal, eco nomische samenwerking niet blijvend j kan zijn zonder een minimum aan goed gefundeerd vertrouwen, in po- litiek en economisch opzicht." „Indien landen, die steun behoe ven, enerzijds afbreken wat ander- zijds is opgebouwd, brengt een der gelijke houding het concept van col lectieve welvaart waarvoor Neder land in het verleden zo herhaaldelijk en krachtig heeft gepleit, in gevaar. Het is ook daarom, dat ik zeer be zorgd ben over de slechte gevolgen voor de zaak van internationale bij stand. Wil deze zaak tot bloei komen, dan is het noodzakelijk, dat de lan den naast hun rechten, hun verplich tingen nakomen en hun onderlinge afhankelijkheid evenzeer in het oog houden als hun onafhankelijkheid". Mr Luns vervolgde met te zeggen, dat de doelstellingen in het Handvest van de Uno geen ijdele woorden zijn en dat niet de organisatie als zoda nig de schuld daarvan moet dragen. „Het zijn degenen, die de wegen van vreedzame ontwikkeling ontwijken en niet schromen voor het dreigen met machtsmiddelen, geweld en agressie om hun wil aan anderen op te leggen, die de verstoorde toestand in onze wereld veroorzaken". DE SUIKERBIETENOOGST IS PRIMA. De totale suikerbietenoogst, met de verwerking waarvan thans een begin wordt gemaakt, zal dit jaar naar schatting ongeveer 3,5 miljoen ton bedragen en 450.000 ton suiker op leveren. Het totale binnenlands ver bruik is ongeveer 460.000 ton, zo dat het uitzicht bestaat, dat de eigen behoefte ditmaal geheel zal kunnen worden gedekt. De beide voorgaande jaren, die miserabele oogsten hebben gekend, was dit op geen stukken na het geval, zodat voor vele miljoenen suiker moest worden ingevoerd. Maar 1958 belooft een zeer bevredigend jaar te worden wat dit produkt betreft. De bieten zijn in het voorjaar behoorlijk uit de kluiten gewassen en na een matige zomer heeft het zonnige sep temberweer het suikergehalte nog 'n extra duwtje gegeven, een extraatje van minstens één procent. De proef monsters van de laatste dagen heb ben een gemiddeld suikergehalte van 15,3 geregistreerd. Bij goed weer kan dit in het verloop van de cam pagne nog wel iets oplopen. 34 MILJOEN GULDEN VOOR GEREPATRIEERDEN UIT INDONESIË. De minister van maatschappelijk werk heeft een aanvullende begroting bij de Tweede Kamer moeten indie nen om de kosten van de versnelde repatriëring uit Indonesië te dekken. Hiermee is een bedrag van 34 mil joen gemoeid. In totaal zijn, naar mej. dr. Klom- Een groot deel van de Nederland se lederwarenindustrie staat op zwak ke schoenen. De bedrijfsomvang en de financiële basis van deze bedrijven is zodanig, dat een krachtige verho ging van de produktiviteit nauwelijks is door te voeren. Aan export komen ze bijna helemaal niet toe. Aldus bleek uit een referaat van drs. J. W. F. Lieuwen tijdens een vergadering van het bedrijfschap lederwarenindu strie. Concentratie van de bedrijven moet in ernstige overweging worden genomen, aldus drs Lieuwen. Hij noemde als voordelen van fusie of andere vormen van samenwerking ruimere financieringsmogelijkheden, betere benutting van kostbare machi nes en verdere specialisatie. Uit een enquête van het bedrijf schap is gebleken, dat van de 375 lederwarenfabrieken 60 meer dan 25 man personeel in dienst hebben. De overige tellen gemiddeld niet meer dan 5 tot 12 man. Deze cijfers tonen, dat de krachten te veel versnipperd zijn. De gezamenlijke omzet van de bedrijven bedroeg in 1957 ongeveer 65 miljoen gulden tegen 66 miljoen gulden in 1956. Een achteruitgang die voor een deel berust op het con junctuur-verloop. Er zijn ruim 100 bedrijven, die nog geen omzet van 20.000 gulden per jaar behalen en circa 150 bedrijven blijven onder een omzet van 150.000 gulden. Slechts 9 fabrikanten behalen een omzet van meer dan een miljoen gulden. Er is op het ogenblik geen enkele vooruit gang te bespeuren, slechts stilstand. Ook in de uitvoer van Nederland se lederwaren constateerde de heer Lieuwen een onevenwichtigheid. Vo rig jaar is voor 11 miljoen gulden ge ëxporteerd, waarvan 6,1 miljoen gul den rechtstreeks door de fabrikan ten. Die uitvoer van 6 miljoen was over slechts 92 van de 375 bedrijven verdeeld, waarvan er 32 rond 88pct. in handen hadden. Er werd uitge voerd naar 111 landen. Van de tota le uitvoer ging bijna de helft naar de Euromarkt-landen, waarvan alleen al ruim 4 miljoen gulden naar België. Verder bestaat ook in de export ech ter een enorme versnippering, want eenzelfde bedrag van ruim vier mil joen gulden is verspreid over 109 lan den. De heer Lieven wees er verder op dat de uitvoer moet zijn gericht op een beperkt aantal landen, waarvan onder andere Denemarken, Noorwe gen, Zweden en Zwitserland aller eerst de aandacht verdienen, omdat zij zelf geen belangrijke lederwaren- industrie bezitten. Hij was van me ning, dat de moeilijkheden, die nu nog met sommige van deze landen bestaan door importbelemmeringen, in de toekomst geleidelijk zullen ver dwijnen. Het is dan zaak om vaste voet aan de grond te heben, zei hij. (Volkskr.) Ruim 31 jaar na haar oprichting zal de Economische Hogeschool van Tilburg beginnen met de bouw van een eigen modern onderdak. De re gering heeft, na langdurige bespre kingen, ingestemd met de ingedien de bouwplannen. Nog dit jaar is men van plan de onderbouw aan te be steden en daarvoor aan de Delmer- weg in het westelijke stadsdeel de eerste spade in de grond te steken. Dit deelde donderdag de president curator van de hogeschool, mr M. P. L. Steenberghe, mee in een perscon ferentie ter gelegenheid van de Uni- versiteits-zondag. De instemming van de regering was juist 's morgens be kend geworden. Zonder onverwachte voorvallen zal het gebouw in 1960 worden geopend. Met de kosten voor inrichten en grond er bij, verwacht men dan 7,7 miljoen gulden te heb ben besteed. De nieuwe hogeschool - naar ontwerp van de architecten J. van der Laan (Oegstgeest) en J. Bedaux (Til burg) - wordt een hoge school. De schetsen tonen een platte kubus van twee verdiepingen, waarin een grote en een kleine binnenplaats werden ontworpen. Deze kubus wordt 78 m breed en 90 m diep. College-zalen, instituten, bibliotheken, leeszaal, professorenkamers en administratie worden hier ondergebracht. De grote aula wordt zo hoog als het gebouw zelf. pé meedeelt, 33.000 Nederlanders uit Indonesië gerepatrieerd in de pe riode van zeven maanden na de anti- Nederlandse acties, die eind van het vorig jaar begonnen. Er zouden zich toen naar schatting nog 12.000 Ne derlanders in Indonesië bevinden. La ter zijn nog enige kleinere transpor ten vertrokken. In het tijdvak van 19 januari tot 12 juni werden 785 zie ken en minder validen in Nederland ondergebracht. Van hen zijn 176 pa tiënten met t.b.c. in sanatoria en zie kenhuizen opgenomen. Voor de definitieve huisvesting van de gerepatrieerden zijn de 1800 wo ningen die in het verleden jaarlijks beschikbaar waren, niet voldoende. In het tijdvak december 1957 tot mei 1958 werden 1200 woningen aan ge zinnen uit contractpensions aangewe zen. Als gevolg van het grote tekort zullen van het contingent woningen dat in verband met de werkloosheids bestrijding extra wordt gebouwd, 1500 woningen voor de huisvesting van gerepatrieerden worden bestemd. INT. WOL-SYNDICAAT. De heer J. ter Haar te Zeist werd tot Directeur aangesteld van het Ne derlandse kantoor van het Internati onal Wool Secretariat te Amster dam. De heer ter Haar is een klein zoon van wijlen de heer Jan ter Haar Junior, die wethouder was en loco burgemeester van Amsterdam. Hij stamt uit een geslacht dat zich sedert 1786 met de import en de verkoop van wollen garens bezig houdt. De heer ter Haar is thans 38 jaar; hij was Directeur van de firma B. ter Haar en Zoon N.V. en toen dit be drijf in 1953 over ging in de N.V. G. v. Wees Weiss te Zeist, werd hij als procuratiehouder aangesteld. In deze functie onderhield hij regel matig contacten met diverse sectoren van de wolhandel en nijverheid. De heer ter Haar zal zijn werk zaamheden per 1 november aanvan gen. JONG ECHTPAAR DOOD GEREDEN. De 27-jarige F. C. Etienne uit Delft en zijn 25-jarige vrouw werden vrijdagavond vrijwel op slag gedood toen de scooter, waarmee zij op weg waren naar Den Haag, op de provin ciale weg naar Den Haag-West werd aangereden door een tegemoetkomen de, te ver naar links uithalende per sonenauto. De bestuurder daarvan, de 30-jarige A. J. van A. uit Den Haag reed na de botsing nog een eind door, maar stiet toen op een vrachtauto. Van A. is met ernstige verwondingen naar het St. Hyppolitusziekenhuis te Delft overgebracht. A.*, wu y—~ "f- .T5- -

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1958 | | pagina 1