O.O.G. viert 7e lustrum met
„hartverwarmende durf"
WAALWIJK
De Vluchteling
VAN LANSCHOT BANKBOEKJES
Als tweede amateur-toneelvereniging in ons land voor het voetlicht
met Arthur Miller's grootse en kostbare stuk „OE VUURPROEF"
Feu i I leton
2
DE ECHO VAN HET ZUIDEN VAN MAANDAG 12 JANUARI 1959
2
Wanneer de Engelsman het heeft
over „Dutch courage", dan bedoelt
hij daarmee helaas niet, dat de moed
van de Hollander als voorbeeld mag
gelden voor alle Jan Salies waar ook
ter wereld, want deze Engelse uit
drukking betekent zoveel als „jene
vermoed" en is als zodanig dus niet
bijster vleiend voor ons.
Hoe de Engelsen aan het verband
tussen jenever, moed en Hollander
gekomen zijn, is niet recht duidelijk,
maar waarschnijlijk zit er wel een
flink brok rancune achter uit de da
gen, toen Michiel Adriaanszoon (op
zijn nuchtere maag) de Theems op
voer om de Britten in eigen huis voor
de broek te komen. In hun spijt en
schaamte hierover zullen de toenma
lige zelfverzekerde Engelsen hebben
gedacht, dat men voor een dergelijk
stout stukje toch wel een flinke bor
rel achter de tanden moest hebben.
Vandaar dit geringschattende taai
monumentje, waarin dan Holland's
roem en Albion's nederlaag voor de
historiekenner op zonderlinge wijze
zijn vereeuwigd.
Eenzelfde „Dutch courage" zullen
toneelkenners misschien O.O.G. toe
schrijven wanneer zij vernemen, dat
deze amateur-toneelvereniging van
plan is „De Vuurproef" van Arthur
Miller voor het voetlicht te brengen,
want wie Miller wil spelen, moet wel
het een en ander van toneel weten en
een welgevulde artistieke ransel met
zich dragen.
Wij zouden het - O(ns) Onder
ling G(enoegen) kennende - anders
willen stellen. Deze thans 35-jarige
toneelvereniging schuwt de jenever
niet, verre vandaar, maar daarnaast
en geheel onafhankelijk daarvan be
zit zij moed. „Dutch courage" zou
haar ongetwijfeld reeds vele jaren
terug aan een voortijdig en vrij roem
loos einde hebben gebracht. De moed
van O.O.G. is die van de man, die
een risico durft nemen, maar die
daarnaast zich volledig bewust is van
zijn eigen kracht; de moed van de
sterke, die weet wat hij wil en die er
daarom in slaagt altijd te winnen.
GEBOORTEGESCHENK.
De O.O.G.-ers hebben deze moed
altijd bezeten, hij was een kostbaar
geboortegeschenk van de godin die
in Plankenland heerst en welke een
voorwaarde is voor een succesvolle
dienstbaarheid.
Van de aanvang af heeft O.O.G.
haar pijlen hoog gericht. Weliswaar
viel er kort na de oprichting in 1924
een inzinking te constateren, maar
daaruit kwam men alleen maar ster
ker te voorschijn. In de competitie
van de r.k. Toneelbond werd steeds
het afdelingskampioenschap behaald
en eens bereikte men de drempel van
het landskampioenschap. Toch kwam
dat landskampioenschap er en wel in
het seizoen 1934 - 1935, toen O. O.
G. temidden van 73 andere vereni
gingen de begeerde titel greep met 't
stuk: „Heb ik mijn kind gedood?"-
Op dit niveau is de vereniging
eigenlijk steeds doorgegaan en oogst
te met vele briljante opvoeringen
glanzende successen. Het heeft wei
nig zin om alle stukken de revue te
laten passeren, waarin O.O.G. van
haar opmerkelijke en zorgvuldig op
peil gehouden capaciteiten heeft blijk
gegeven. Het zijn er zeer vele en elk
stuk heeft onder het talrijke en brede
publiek van O.O.G. zo zijn eigen be
wonderaars.
Het heeft ook niet veel nut om lang
bij deze vijfendertig jaar amateur-to
neelleven stil te staan, want tenslotte
moeten we vooruit en niet achteruit.
Maar wel mogen we hier onderstre
pen, dat dit 7e lustrum van O.O.G.
getuigt van een grote vitaliteit en een
sterke verenigingsgeest. Amateur-to
neelverenigingen hebben meestal niet
de lange adem van bijv. amateur
voetbalverenigingen, omdat het to
neelleven zoveel kwetsbaarder is,
vooral in deze tijd van ingeblikt su
per-amusement via radio, bioscoop
en televisie.
KRACHT- EN VUURPROEF.
Nu uitvoeringen van het beroeps
toneel voor het grijpen liggen in de
huiskamer of vlak naast de deur,
wordt het voor de amateur-toneelver
enigingen steeds moeilijker om met
twee of hoogstens drie uitvoeringen
per jaar zoveel belangstelling te trek
ken, dat men financieel rond kan ko
men. De meeste verenigingen halen
dat niet en moeten met kunst en vlieg
werk op de been gehouden worden,
waarbij de provinciale en gemeente
lijke overheden een prijzenswaardig
handje helpen. Het gevolg is, dat er
nogal een groot verloop is in het aan
tal anateur-toneelverenigingen in
ons land. Telkens weer probeert men
het opnieuw, maar als men het moet
stellen met schaars gevulde zalen of
met alleen maar de belangstelling van
de honoraire leden, dan ligt na enkele
jaren toch wel heel vaak de laatste
adem achter de coulissen.
Het is daarom niet minder dan
een krachtproef, dat O.O.G. het niet
alleen klaargespeeld heeft zich 35
jaar op voortreffelijkamateurniveau
te handhaven, maar vooral dat zij dit
7e lustrum gaat vieren met een stuk
als „De Vuurproef" van Arthur Mil
ler, een even kostbaar als moeilijk
stuk voor een amateurvereniging.
Er is niet alleen financiële, maar
vooral ook artistieke moed voor no
dig om te trachten dit emotionele
brok Amerikaanse historie tot leven
te brengen.
Arthur Miller (echtgenoot van de
filmster Marylin Monroe, waarmee
zijn schrijverskwaliteiten overigens
niet onderstreept worden) is een to
neelschrijver bij de gratie Gods, wel
licht de grootste die Amerika momen
teel bezit. Zijn stukken kenmerken
zich door een grote dramatische
kracht, die zij ontlenen aan de recht
op de kern van de zaak afgaande
taal van Miller. Zijn intriges noch
zijn teksten zijn ook maar ergens
goedkoop, zodat men zijn stukken
niet en passant kan genieten als een
stuiversamusement. Miller eist de
volle aandacht en hij krijgt die ook
van de toehoorder die bereid is die
aandacht te geven.
Het is een gelukkige omstandig
heid, dat het Waalwijkse toneelpu
bliek niet geheel onbekend is met
Miller, want zes pjaar geleden bracht
O.O.G. zijn sublieme stuk: „De dood
van een handelsreiziger", dat in Mu
sis Sacrum ook door het beroepsto
neel werd gebracht. Voor de toneel
liefhebbers is deze Miller ongetwij
feld een hoogtepunt geweest in het
tineelseizoen, zoals deze uitvoering
ook een climax was in de toneelhis
torie van O.O.G. dank zij vooral de
briljante creatie van Jan van Delft.
Deze zelfde en toch weer een ge
heel andere Miller ontmoeten we in
„De Vuurproef", een stuk dat zich
in het jaar 1692 afspeelt in de Ame
rikaanse staat Masschusetts, waar de
beruchte heksenprocessen in die da
gen vele onschuldigen aan de galg
brachten. Op dit fundament van his
torische gegevens stitueert Miller zijn
figuren (twintig in getal) en laat ons
zien hoe zij meegesleept worden en
reageren op deze heksenjacht, die als
een hysterische gesel over de land
streek ging.
Miller weet zijn conflicten zó on
gelooflijk knap en scherp te stellen,
dat het geen verwondering wekt, dat
hij zich met drie stukken aan de top
van de hedendaagse toneelschrijvers
plaatste.
HARTVERWARMENDE DURF.
Met deze kracht- en vuurproef
grijpt O.O.G. zeer hoog, hoe hoog
mag blijken uit het feit, dat na de
Utrechtse Studentenvereniging O. O.
G. de eerste amateur-toneelvereniging
in ons land is, die zich aan dit stuk
durft wagen.
In „Ons Toneel" (het maandblad
voor het amateurstoneel) schrijft Ben
Bakema onder meer
„In dit toneelseizoen zal het vijf
en dertig jaar geleden zijn dat de
Waalwijkse vereniging OOG voor
het eerst een stuk voor het voetlicht
bracht. Voor haar lustrumuitvoering
heeft OOG zijn keuze laten vallen op
Arthur Miller's „De Vuurproef"
(Heksenjacht).
Het getuigt van hartverwarmende
durf, dat OOG dit moeilijke, bewer
kelijke stuk op het repertoire heeft
genomen. Moge de belangstelling van
het Waalwijkse publiek gelijke tred
houden met de vele inspanningen en
de zeer hoge kosten, die men zich
moet getroosten om van „De Vuur
proef" een waardig lustrumspel te
maken."
Wij willen dit citaat gaarne voor
honderd procent onderschrijven. De
ze lustrumuitvoering van O.O.G. ver
dient de hoogste waardering en de
hoogste belangstelling en wij hopen
dan ook van harte dat de belangstel
ling van het Waalwijkse publiek a.s.
zaterdag en zondag in De Gecroonde
Leersse, ten volle zal beantwoorden
aan de verwachtingen van de mensen,
die hun vrije tijd hebben beschikbaar
gesteld om deze enorme taak tot een
goed einde te brengen.
Belangstellenden willen wij er op
wijzen, dat in verband met de lengte
van het stuk het aanvangstijdstip een
half uur is vervroegd en is bepaald
op half acht. Hieraan zal stipt de
hand worden gehouden. En hopelijk
is het ook een beetje rustig in de
aangrenzende caféruimte. Tijdens 'n
toneeluitvoering heeft niemand be
hoefte aan Willy Alberti of de Selve-
ra's, die mensen kunnen voor het
zelfde geld een beetje zachter zingen.
O.O.G. van harte proficiat en een
in het vuur geharde kroon op deze
35 jaar van voortreffelijk toneelle
ven!
13 DONORS ONTVINGEN
LANDSTEINER-PENNING.
Donderdagavond werd in de raad
zaal van het gemeentehuis de Land-
steiner penning uitgereikt aan een
13-tal donors van de Bloedtransfu
siedienst van het Ned. Rode Kruis.
Deze korte plechtigheid werd ge
opend door de afdelingsvoorzitter van
het Rode Kruis, notaris H. J. G. M.
Peters, die in zijn toespraak memo
reerde, dat onlangs de honderddui
zendste Landsteiner-penning werd
uitgereikt, een onderscheiding die ten
Geen
koersrisico.
Si
31-
Gemakkelijk
beschikbaar.
geven
rente
Geen
kosten.
Storten en opnemen kunt
V aan onze kasmaar ook
zeer eenvoudig via de giro.
Vraag - telefonisch, schrif
telijk of aan onze kas - de
folder „Bankboekjes".
BANKIERS
's-Hertogenbosch, Hoge Steenweg 27-31, Telefoon 8851
Eindhoven, Keizersgracht 17, Telefoon 27442'
Tilburg, Stationstraat 17, (toekomstig adres).
LB 114
van
„DE ECHO VAN HET ZUIDEN"
van Cayenne
Door Ottwell Binns.
39)
„O neen," antwoordde Sandy
snel. „Je moet je geen dwaze ge
dachten in het hoofd halen, kind.
Geen man die ogen in zijn hoofd
heeft om je te kunnen zien, zal
jou ooit kunnen haten."
„Maar door de schuld van mijn
vader is hij in die vreselijke ge
vangenis terecht gekomen
„En door jou toedoen zou hij
er uit gekomen zijn, als hij er
zelf niet eerder in geslaagd was.
Dat is het enige waar hij aan zal
denken, als ik het hem verteld
heb en niet dat je de dochter van
Henri de Faramond bent. Maar,
als je 't goedvindt, zullen we de
zaak voorlopig voor hem ver
borgen houden. Als hij genezen
is, als het tenminste ooit zo
ver komt..."
„O, maar dat moet, Het zou te
erg zijn, als hij nu stierf!"
„Wees maar niet bang. Een
man die twee jaren in die hel
heeft kunnen leven, zal zo'n
beetje koorts ook wel te boven
kom. yis we ver genoeg van die
schurken verwijderd zijn, zullen
we weer een kamp opslaan, waar
we zullen blijven tot hij geheel
genezen is. Maar zoals ik reeds
zei, we moeten zorgen dat jouw
identiteit voor hem verborgen
blijft, daar hij er anders de hele
tijd over zou gaan liggen pieke
ren. Jij blijft voorlopig Mimi,
zonder meer, wat meer dan
voldoende is voor ieder, die je
aan mag kijken, lijkt me."
„Mijnheer Sandy, ik zal niets
liever doen, dan zoals u voorstel
de. Het is werkelijk het beste wat
we kunnen doen."
„Het beste voor jullie beiden...
O, dat lamnie ding!"
Deze verstoorde uitroep werd
veroorzaakt doordat hij in de
drukte van het praten niet vol
doende uitgekeken had, en zo
doende terecht was gekomen in
een warnet van takken, de kroon
van een half onder water drij
vende boom. Enige ogenblikken
dreef de cano stuurloos op de
takken met de stroom mee, tot
Sandy er na veel moeite in slaag
de, de boot weer in vrij water te
krijgen.
„Dat was op het kantje af,"
meende hij, toen ze weer verder
gingen. „Het is maar gelukkig,
dat de rivier niet meer zo woest
is als gisteravond, want anders
hadden we waarschijnlijk naar
de wal moeten zwemmen.'
Zorgvuldig hield hij verder z'n
aandacht op het water gevestigd,
tot hij een halve mijl verder een
smal riviertje ontdekte, half ver
borgen achter overhangend ge
boomte. Nadenkend nam hij het
stroompje in zich op. De natuur
lijke maskering was zo goed, dat
iemand, die in grote haast hier
langs kwam, er zeer waarschijn
lijk voorbij zou varen zonder het
op te merken. Het leek hem een
heel geschikte gelegenheid om
zijn vervolgers het spoor bijster
te maken.
„Ik geloof dat we hier maar in
zullen draaien," sprak hij. „Het
ziet er veilig uit en als die Pedro
en André terug komen en het in
hun hoofd halen ons te achter
volgen, hebben we veel kans, dat
zij dit stroompje over het hoofd
zien."
Er was veel overleg en stuur
manskunst voor nodig, de cano
in 't zijriviertje te krijgen, maar
na enige pogingen lukte het en
schoot het bootje een smalle
stroom op, geheel overschaduwd
door het geboomte, dat een wel
kome bescherming vormde voor
de zonnestralen.
De nu op veel kortere afstand
voorbijschuivende oevers boden
een prachtig panorama. Nu eens
werd het oog getrokken door een
meterhoog mierennest, dan weer
door een reusachtig web van 'n
vleesetende spin. Een enkele keer
zagen ze het schijnbaar dode li
chaam van een giftige slang van
een tak neerhangen, slechts van
de lianen te onderscheiden door
zijn schitterende ogen. Felge
kleurde vogels vlogen over het
water, dat hun prachtige tinten
tot in de kleinste bijzonderheden
weerspiegelde. Hier en daar,
waar de zon door het bladerdek
heenbrak, schitterde een orchi
dee in de felste kleuren, of vul
den de bloesems van een in bloei
staande boom de lucht met hun
bedwelmende geuren.
Uren lang roeide Sandy onaf
gebroken voort, tot zij ten laatste
een plek bereikten waar het ri
viertje zich een weinig verbreed
de tot een moerassig, meertje,
omzoomd door reusachtige bo-
deel valt aan hen, die tenminste vijf
maal hun bloed voor de evenmens
beschikbaar stelden.
Burgemeester Teijssen, die de uit
reiking van deze onderscheidingen
verrichtte, zei hierover zeer verheugd
te zijn, omdat er uit blijkt, dat de
Waalwijkse afdeling van het Rode
Kruis op dit punt een grote mede
werking ondervindt. Het werk van
naastenliefde van het Rode Kruis
heeft begrip en erkenning gevonden
bij de donors, die dit werk hebben
weten te dragen 'en te schragen door
vijfmaal hun bloed beschikbaar te
stellen. De burgemeester onder
streepte, dat de uitreiking van deze
penning met bijbehorend certificaat
niet gezien moest worden als een for
maliteit. „Telkens weer", aldus bur
gemeester Teijssen, „moet een beroep
gedaan worden om mensen in nood
te helpen. Het bieden van deze hulp
is een wezenskenmerk van het Neder
landse volk en tegen die achtergrond
wil ik uw bereidvaardigheid zien.
Door het beschikbaar stellen van uw
bloed hebt gij blijk gegeven van een
grote naastenliefde en gemeenschaps
zin en ik betuig u dan ook mijn er
kentelijkheid voor hetgeen gij in deze
hebt gedaan." Om aan de uitreiking
van deze onderscheidingen meer ca
chet te geven had het gemeentebe
stuur gaarne de raadzaal beschikbaar
gesteld, maar tevens ook om aan de
donors dank te betuigen aldus de
burgemeester, die verder de hoop
uitsprak, dat het voorbeeld van deze
donors anderen zal imponeren en sti
muleren, zodat nog meer donors zich
bij de Bloedtransfusiedienst zullen
aansluiten. Door de jaren heen heeft
de Waalwijkse afdeling bewezen
van grote betekenis te zijn voor plaats
en streek en vooral de Bloedtransfu
siedienst heeft het Rode Kruis in
aanzien doen stijgen en bemind ge
maakt. Tenslotte wenste burgemees
ter Teijssen de afdeling geluk en
hoopte, dat dit zegenrijke werk op
vruchtbare wijze en tot heil van ve
len zal kunnen worden voortgezet.
Vervolgens reikte hij de Land
steiner-penning uit aan mej. L. Ver
hagen (die reeds 10 maal bloed af
stond), mej. A. v. d. Houdt en aan
de heren F. J. Berkelmans, J. W.
Bieze, M. v. Bracht, E. van Duin, J.
Hakkenberg van Gaasbeek, J. Lom-
barts, J. J. Oosterbaan, A. Remie, H.
Remigius, A. de Rooij en J. A. M.
Dekkers.
„DRUIVEN DER GRAMSCHAP"
SOBER EN BOEIEND
FILMWERK.
Het Kunstkringprogramma bracht
donderdagavond de verfilming van
John Steinbeck's beroemde roman
„Druiven der gramschap", een film
versie die tijdens de oorlogsjaren on
der de regie van John Ford in Ame
rika werd vervaardigd. Het verfilmen
van een roman, en vooral van een
beroemde roman, is altijd weer een
hachelijke onderneming, omdat in de
film de groei en het ritme van het
verhaal zo geheel anders gestalte
moeten krijgen dan in het boek. In
haar directe visualiteit mag de film
dan ogenschijnlijk meer mogelijkhe
den bieden, zij vervalt daardoor ook
gemakkelijker tot een beeldverhaal,
tot een facade, waarachter de in
woorden opgeroepen sfeer en span
ningen geen vorm krijgen. De film
moet naar geheel andere middelen
zoeken om de continuïteit, de pro
gressie en het wezen van het boek tot
gelding te brengen. Het beeld is
lang niet altijd congruent met het
woord en een woordelijke milieu
schildering laat zich niet altijd over
dragen in het vlakke beeld.
In zijn film heeft Ford dan ook
niet de hoogten en diepten gehaald,
die Steinbeck in woorden heeft ge
schapen, maar toch mag men Ford's
prestatie als voortreffelijk kwalifi
ceren. Evenals het boek is ook de
film een aangrijpende aanklacht ge
worden tegen de uitbuiting van men
selijke arbeidskracht en het onteren
van de menselijke waardigheid, zoals
die in het begin van de dertiger jaren
in het Westen van Amerika plaats
had. Ford is met eerbied, omzichtig
heid en kennis van zaken tewerk ge
gaan en heeft een film vervaardigd,
waarin het boek op sterke, sobere,
boeiende en waardige wijze gestalte
heeft gekregen. Een film, die nog
lang in de herinnering levend blijft.
Het voorprogramma bracht een
Deens filmpje uit de begintijd der ex
perimentelen. We zijn al zo ver
trouwd met de meest zonderlinge ex
perimenten, dat dit „Fluchten" ons
nauwelijks nog als experiment aan
doet. De belangstelling was weer
eens aan de zeer slappe kant.
GILDE ST. CRISPIJN EN CRISPI-
NIANUS ORGANISEERT GROOT
NATIONAAL CONCOURS.
Het Besoijense gilde St. Crispijn
en Crispinianus zal op 15 en 16 aug.
van dit jaar een groot nationaal con
cours organiseren, aldus werd dezer
dagen in een vergadering van het
gilde besloten.
CHR. HIST. KIESVERENIGING
- «eau»
„NEDERLAND EN ORANJE"
WAALWIJK.
Vrijdagavond a.s. komt deze kies
vereniging in ledenvergadering bij
een ter bespreking van de groslijst
der candidaten voor de 2de Kamer.
Tevens worden dan afgevaardigden
aangewezen voor de te houden
groepsvergadering te Breda op za
terdag 17 januari a.s. Een punt van
bespreking zal verder uitmaken de
te voeren propaganda voor de ko
mende verkiezing en de dekking van
de daaraan verbonden kosten, die
ook niet gering zijn.
men. Een aantal kaaimannen
baadde zich langs de oever in de
zonneschijn. Het meisje rilde van
afschuw, en Sandy Muir zei een
voudig
„Niet geschikt om kamp te
maken. Die dieren mochten eens
trek hebben."
De rivier splitste zich hier in
tweeën. Na enig aarzelen koos de
Schot de breedste van de twee en
vervolgde de tocht met het plan,
zo spoedig mogelijk een kamp
plaats te zoeken.
Het duurde echter lang eer
zich een geschikte plaats voor
deed. Over een afstand van mij
len bleven de oevers moerassig
en daarna bleek het geboomte zo
overwoekerd te zijn met taaie li
anen, dat het onbegonnen werk
was, te trachten zich hier een
plek vrij te maken. Vervolgens
bereikten zij een rotsachtig ge
bied, waar de rivier zich ver
nauwde tot een stroomversnel
ling, gelukkig evenwel met aan
één kant een zandige oever. San
dy ging hier aan land en kapte
zich een stevige paal, waarmee
hij de boot door het woelige wa
ter begon te bomen.
Zonder ongelukken werd de
stroomversnelling gepasseerd,
waarachter echter de oevers zich
zo steil uit het water verhieven,
dat ook hier het landen onmoge
lijk bleek. Eerst laat in de mid
dag, toen het reeds duister begon
te worden onder de bomen, werd
het woud een weinig minder
dicht, en bood een geschikte
plaats. Met een zucht van ver
lichting stuurde Sandy zijn cano
naar de oever en ging aan wal
het vaartuig omhoog slepend tot
buiten het water.
Ook het meisje wilde aan wal
springen, maar de Schot beval
haar, nog even in de cano te blij
ven. Zorgvuldig speurde hij de
grond af naar mogelijk aanwezi
ge slangen of ander kruipend on
gedierte en toen hij op dit punt
gerustgesteld was, begon hij met
zijn bijl het struikgewas weg te
kappen. In korte tijd had hij een
kleine kampplaats schoonge-
hakt. Hij vond hout dat geschikt
was om vuur mee aan te maken
en toen hij het goed brandend
had, wierp hij er een armvol
groene takken op, om door de
dikke rook, die hierdoor veroor
zaakt werd, de zwermen gevleu
gelde kwelgeesten te verdrijven,
die zich reeds vol hoop op een
goede avond verzameld hadden.
(Wordt vervolgd)
4%
FIRMA I