Veertig jaar K. L. M. BINNEN- EN BUITENLAND Waalwijkse en Langsiraaise Courant ONTSPANNING IN DE WERELD Ül Li I.il! ifffi-ÜÜ' VRIJDAG 4 SEPTEMBER 1959 Uitgever Waalwijkse Stoomdrukkerij Antoon Tielen Hoofdredacteur JAN TIELEN Dit blad verschijnt 2 x per week 82e JAARGANG No. 71 Abonnement: 22 cent Der week: Der kwartaal ƒ2.35 3.10 franco d d. Advertentieprijs: 10 cent Der m.m. Contract-advertenties: speciaal tarief Gironummer 50798 TEL. 2621 KAATSHEUVEL - TEL. 2002 - Dr. VAN BEURDENSTRAAT 8 OPGERICHT 1878 TEL.-ADRES „ECHO' Een kijkje achter de schermen van de burgerluchtvaart Het leven begint by veertig. Deze uitspraak gaat echter niet op voor de KLM, die dit jaar op 7 okt. a.s. haar 40e ver jaardag viert als 's werelds oudste luchtvaartmaatschappij, na een onstuimige ontwikkeling sinds de oprichting in 1919. Niettemin moet gezegd worden dat het 40e jaar voor de KLM een bijzonder jaar gaat worden, een jaar van nieuw leven, n.l. in 't tijdperk van de straalverkeersvliegtuigen. Misschien toch een leven dat begint by veertig Intussen is er in de eerste 40 jaar wel iets gebeurd, zoveel zells dat de KLM als internationale luchtvaartmaatschappij de derde plaats op de wereldranglijst inneemt. In deze 40 jaar is de KLM uitgegroeid tot 'n ongesubsidieerde onderneming met aandelen op de beurzen te Amsterdam en New York en 'n geregelde uitkering van dividend aan de aandeelhouders. TWEE PASSAGIERS Uit de ELTA, een grote lucht vaarttentoonstelling in Amster dam, georganiseerd door de jonge luitenant-vlieger Albert Plesman, is de KLM voortgekomen. Ples man werd de eerste administra teur. Het was oktober 1919 toen dit tot stand kwam en de winter stond dus voor de deur. Aange zien winterweer in die tijd geen vliegweer was, vond de eerste vlucht pas in mei 1920 plaats op de thans 's werelds oudste lucht lijn Amsterdam-Londen, met een ouen vliegtuig en twee passagiers als „poolreizigers" in leren jas sen gekleed. Bij de stichting in 1919 werd er reeds aan gedacht de activiteiten niet te beperken tot Europa. Het Gouvernement van Nederlands Indië en een krant loofden in 1920 grote geldbedragen uit voor de vlieger die Java binnen een bepaalde tijd kon bereiken. Het geschikte type vliegtuig voor zo'n vlucht was er toen nog niet. Dat was er wel in 1924, toen een Fok ker F-7, samengesteld uit hout, jinnen en stalen buizen, de tocht in 55 dagen (maar met een ge dwongen oponthoud van een maand in Turkije) volbracht. Een pioniersvlucht over hoge bergen en oerwouden zonder radio en soms gedurende tropische slagre gens en hevige rukwinden. Een pioniersvlucht die door mieerdere werd gevolgd. In 1930 kwam een geregelde verbinding tussen Ne derland en haar koloniën in het Verre Oosten tot stand. Deze lijn werd de „ruggegraat" van de vooroorlogse KLM, waarop spec taculaire prestaties zijn geleverd. De Kerstpostvlucht met de Peli kaan in 1933 in 100 uur is er een van en de vlucht van de Uiver in de Londen-Melbourne-race 't jaar daarop leverde een eerste plaats in de handicap-afdeling op. Ne gentig uur deed de Uiver er over. In 1953 behaalde een ander KLM-vliegtuig, een DC-6A, een zelfde prijs in de Christchurch- race van Londen naar Nieuw-Zee- land in een tijd van bijnr 50 uur. NAAR OOST EN WEST Niet alleen in Europa en naar de Oost zwermden de „Vliegende Hollanders" uit. Ook naar de Ne derlandse eilanden in de West, rond de Caraïbische Zee, werd de oversteek gemaakt: de eerste vlucht van de KLM over de At lantische Oceaan. Het is in dit jubileumjaar 25 jaar geleden, dat deze eerste vlucht werd uitge voerd. De start van een Westin- disch luchtnet was er het gevolg van. Zo ontwikkelde de KLM zich voorspoedig. Een samenbunde ling van de krachten in Neder land tot één nationale maatschap pij en de traditie der Hollanders als transportnatie was oorzaak dat het kleine Nederland zich schaarde onder de grote lucht- vaartmogendheden. VERNIELD EN HERREZEN Toen kwairï de oorlog. De luchtvloot van 51 vliegtuigen, waarvan een gedeelte uit DC-2 en DC-3 vliegtuigen bestond, de eer ste „blikken" Amerikanen die bij een Europese maatschappij in dienst kwamen, werd voor een groot gedeelte vernield of bescha digd. Schiphol was al spoedig een prooi van de oorlogshandelingen. Geheel stil zaten de „Vliegende Hollanders" niet in deze periode. In de West werd doorgevlogen en werd het luchtnet zelfs uitgebreid en ook de Indië-lijn werd nog lang in stand gehouden. De gehe le oorlogsperiode vloog de KLM voor de geallieerden de lijn Bris- toI-Lissabon v.v. Na de bevrijding moest de hele zaak weer opnieuw worden opge bouwd. Schiphol was een ruïne, vliegtuigen waren er nauwelijks. Plesman vloog onmiddellijk naar de Verenigde Staten en kwam met 18 Skymasters terug. Een ge weldige achterstand had de KLM in te halen on de Engelse en Ame rikaanse lucntvaart, die in de oorlogsjaren zulk een enorme er varing had opgedaan. De Indië- lijn was na een half jaar reeds heropend, voordat zelfs op Euro pese trajecten vluchten werden uitgevoerd. Dr. Plesman, die op Oudejaars dag 1953 onverwacht overleed, gaf op bezielende wijze leiding aan de naoorlogse KLM. De vleu gels werden steeds wijder uitge slagen, dank zij ook een vergrote vloot, die in 1946 75 vliegtuigen telde. Het luchtnet was in dat jaar reeds bijna het dubbele van dat van voor de oorlog. Verre Oosten en in Europa, wer den door het kaarteringsbedrijf KLM-Aerocarto in kaart ge bracht. TURBOPROP 's Werelds meest verkochte ver keersvliegtuigen werden door de KLM geïntroduceerd. Na de DC- 4's en de Skymasters kwamen de DC-6's, de DC-6A's en DC-GB's, de Constellations, Super Constellati ons en I)C-7C's. Van dit laatste, het modernste met zuigermoto ren uitgeruste toestel voor de lan ge afstand, heeft de KLM er thans 15, het grootste aantal dat een maatschappij buiten de Verenig de Staten bezit. De DC-7C „Seven Seas" is het laatste met zuiger motoren uitgeruste vliegtuig, dat het verkeer op de lange trajecten verzorgt, totdat volgend jaar de twaalf DC-8's deze rol overne men. Daarbij zal tegen het einde van dit jaar een nieuw type tur boprop vliegtuig, de Lockheed Electra, waarvan de KLM er 12 heeft besteld, in bedrijf worden gesteld. Voor de kortere afstan- mr Boven: Het begin van de vloot was het standaard vliegtuig in craft Transport and Onder: De fraaie en snelle DC-8 steld. Zij zullen de wereld van de KLM. De Havilland DH-9 1920, dat door de KLM van Air- Travel was gehuurd. waarvan de KLM er 12 heeft be- wederom kleiner maken. KUIKENS EN OLIFANTEN De KLM legt zich niet uitslui tend toe op het vervoer van pas sagiers, waarvan er dit jaar naar verwachting ongeveer i miljoen van de KLM gebruik zullen ma ken, doch ook van vracht en post. Met de eerste vlucht van Londen naar Amsterdam kwam de eerste vrachtzending mee: een pakje kranten. Thans gaan elk jaar zo'n 26 miljoen kg. door de lucht in speciale vrachtvliegtuigen, maar ook in de vrachtruimen van de gewone passagiersmachines. De KLM is de tweede luchtvaart maatschappij ter wereld op het gebied van het internationale vrachtvervoer. Of 't nu bloemen zijn of een scheepsas van 12.000 kg., eendagskuikens of matrijzen van overzeese edities van kran ten, chemische of pharinaceuti- sche producten, precisie- en opti sche instrumenten, textiel, race auto's, sportvliegtuigen, huiden of zelfs complete verhuizingen: het wordt door de KLM vervoerd. Geen wonder dat het kantoor tje van de stationschef op Schip hol, dat voor de oorlog als op slagplaats voor vracht dienst deecl. plaats heeft moeten maken voor een nieuw, groot vrachtge bouw, dat haast al weer te klein wordt en waarschijnlijk door uit breiding een verdubbelde capaci teit zal krijgen. In dat vrachtge bouw bevindt zich ook een die renhotel. Het vervoer van dieren is n.l. een specialiteit geworden. Olifanten zijn er bij tientallen door de KLM vervoerd, uiteraard steeds vergezeld van de traditio nele Hollandse kip, waardoor een rustig vervoer gewaarborgd is. Kort geleden vervoerde de KLM het 500ste paard, de meeste vier voeters vlogen over de Noord-at- lantische Oceaan. Het zakje post dat zich aan boord bevond van 't eerste vlieg tuig in 1920, is in de loop der ja ren uitgedijd tot bijna 3 miljoen kg. per jaar, een respectabele hoe veelheid hrieven vertegenwoordi gend. Ook op 't terrein van de lucht- kaartering werd veel werk ver zet: grote gebieden in het Nabije Oosten, in Zuid-Amerika, het den worden eerst de twee types Con vair en daarna de Vickers Viscount 800 aangeschaft, het eerste met turbopropmotoren uitgeruste toestel dat de KLM in dienst stelde. Achter zo'n geweldige lucht vloot dient een goede en grote technische, operationele, com merciële en administratieve orga nisatie te staan. Op Schiphol, de thuisbasis van de KLM, werken nu zo'n 8.700 IvLM-ers. In totaal zijn er ruim 16.000 personen, ver spreid over de gehele wereld, in dienst. In 1920 bestond het gehele personeel uit 20 man... Honderden mensen komen er nu te pas bij het voorbereiden van een vlucht. En dan zijn er elke dag zo'n 40 vluchten, die Schiphol als beginpunt hebben. Om nog maar niet te spreken van alle starts op de 105 vliegvelden in 74 landen, die de KLM op haar 270.000 km. lange luchtnet, waar in ook een rond-de-wereld route („Golden Circle Service") is op genomen, aandoet. EEN UUR LOPEN De KLM-vloot omvat momen teel 95 vliegtuigen. Wanneer die allemaal naast elkaar op Schip hol zouden staan, zou men meer dan een uur nodig hebben om over de vleugels te wandelen. Dat klinkt misschien indrukwekkend, maar indrukwekkender is nog, dat met die vloot in één uur 6.000 passagiers van Amsterdam naar Parijs gebracht zoudeh kunnen worden. In de praktijk gebeurt dat na tuurlijk nooit, want de KLM- vliegtuigen zwermen uit over de gehele wereld. Iedere 4% minuut start of landt er één ergens op onze aardbol. De dienst op Londen is bijna 'n busdienst geworden, want zeven maal per dag vliegt de KLM tus sen deze stad en Amsterdam op en neer. Naar New York (mo menteel is de lijn naar Noord- Amerika de „ruggegraat" van de KLM) vertrekken iedere dag vier of vijf passagiersvliegtuigen, meestal zonder tussenlanding de Atlantische Oceaan overstekend. Alles bij elkaar vliegen al die 95 toestellen per dag vijfmaal om de aarde. ALS JE NOG EENS BANG BENT. Het was op een van de eerste na-oorlogse vluchten van Amsterdam naar Lon den, dat een oud dametje meevloog. Het was haar eerste reis in een vliegtuig. Zoals gebruikelijk deelde 'n steward voor de start aan de passagiers pakjes kauw gom uit. Het oude mensje wist er niet goed raad mee en vroeg aan de steward waartoe dat diende. „Dat is tegen eventuele oorsuizin gen, mevrouw", antwoordde deze correct, waarop het oudje reageerde door ver geet s te trachten de kauw gom in de oren te stoppen. De steward, die het on handige gedoe gadesloeg, oordeelde het daarom maar beter om tijdens de start naast het dametje te gaan zitten en met wat praten op haar gemak te stellen. Toen het vliegtuig zijn aanloop nam, greep het dametje de hand van de steward vast, die op zijn beurt de hare wat geruststellend stevig in de zijne nam. Eenmaal in de lucht ging hij een kopje kof fie voor haar halen, waarop het oudje hem vriendelijk en bemoedigend toeknikte en zei: „Als je nog eens bang bent, jongeman, dan mag je mijn hand wel weer vast houden hoor!" Voordat een vliegtuig de lucht in gaat, is de vlucht door tiental len verschillende diensten hele maal uitgekiend en voorbereid. Niets wordt aan het toeval over gelaten. De twee passagiers in de cabine van 1920 zijn er inmiddels dan ook 50 tot 80 geworden en 't volgend jaar zullen het er in de DC-8 120 tot 150 zijn. En zelfs na de start, wanneer de reusachtige Super Constellation of DC-7C een klein stipje is geworden, ergens boven water en wolken, blijft hij door honderden onzichtbare dra den aan de aarde verbonden. 40 GR. ONDER NUL In 1932 ging. er voor het eerst een keuken voorraad met enig ge rei in de KLM-vliegtuigen mee. In 1935 werden de eerste stewar dessen aangesteld; in 1959 uitge groeid tot een corps van meer dan 225 stewardessen. Thans ko men er elk jaar een half miljoen warme maaltijden, 70.000 diep vries-ontbijten en 750.000 sand wiches uit de keukens van de pas sagiersverzorging. Nog een paar getallen: maandelijks vinden bij na 330.000 zakjes suiker hun weg naar de passagiers en meer dan twee miljoen liter mineraalwater zijn nodig voor het lessen van de dorst van bijna een miljoen pas sagiers. Om dan nog maar niet te spreken van de wijn, champagne i etc. die aan eerste klas passagiers j op intercontinentale diensten wordt verstrekt. De lectuurafde- ling voorziet de reizigers van geestelijk voedsel: jaarlijks wor den 250.000 tijdschriften en ruim 'n miljoen dagbladen uitgedeeld. AI het linnengoed wordt in het grote gebouw op Schiphol gewas sen, gedroogd, gemangeld 'en ge streken. In de afwasruimte staat een kolossale machine opgesteld, die 20.000 borden per uur kan wassen. De stewardes, de purser en de hofmeester, zoals de samenstel ling van 't cabinepersoneel op 'n intercontinentale vlucht is, gaan zich voor het vertrek even van alles op de hoogte stellen en te zamen met het grondpersoneel in de keuken aan noord orde op za ken stellen. Want tijdens de vluclü moet alles gesmeerd lo pen: 70 of meer ingevroren di ners van zeven gangen moeten in 2V> uur tijd ontdooid, opgemaakt en geserveerd worden. De maal tijden gaan, na op de grond ge kookt te zijn, naar de vriescellen, waar zij bij een temperatuur van 40° C. worden bewaard. Voort durend zijn er rond 7.000 maaltij den in voorraad, waarvan de snij bonen spijkers gelijk zijn, aard appelen aan knikkers doen den ken en soepdiscussen liggen op gestapeld. SUPERSONISCH In 40 jaar is zo uit een klein vliegtuigje, dat zich oriënterend aan spoorlijnen en kanalen aar zelend een weg zocht van Neder land naar Engeland, een vervoer middel gegroeid, dat alle wereld delen heeft veroverd en zelfs haar koers heeft uitgezet over het Noordpoolgebied. Maar hoe ver bluffend en ontzagwekkend deze vlucht ook is, toch is de techni sche ontwikkeling niet tot staan gekomen en bieden tal van nieu we uitvindingen en verbeteringen wijdere en bijna niet te overziene perspectieven, 't Straalverkeers- vliegtuig doet binnen een jaar haar intrede bij de KLM en hét is nu al weer vrijwel zeker dat het technische kunnen op luchtvaart gebied daarmede niet is uitgeput en het is volstrekt niet onmoge lijk dat over een tiental jaren su personische vliegtuigen met snel heden van 2.000 tot 3.000 km. per uur het luchtruim zullen door klieven. SCHIPHOL Het huidige Schiphol, decor van bruisende activiteit, meet 700 ha. en beschikt over vier startba nen van resp. tweemaal 1800, 2150 en 2550 meter lengte. Zij zijn geconstrueerd volgens het type sandwich t.w. van onder naar bo ven 30 cm. beton, 35 cm. zand van sneciale samenstelling, 30 cm. puin en 5 cm. geasfalteerd beton. Deze ingewikkelde con structie nodig vanwege de bo demgesteldheid van Schiphol, dat vier meter onder de zeespiegel ligt verdraagt een druk per al leenstaand wiel van 45 ton en is daardoor geschikt voor de zwaar ste straalvliegtuigen, welke op 't ogenblik in ontwerp zijn. Een vijfde baan, die een lengte van 3300 m. zal krijgen, is thans in aanleg en zal in het begin van 1960 gereed zijn. De baan is spe ciaal bestemd voor het „grote" straalverkeer voor noii-stop- vluchten naar b.v. New York met volbeladen vliegtuigen. Twee van de vier banen zijn uitgerust met volledige slechtzicht-nade- ringsverlichtmg, terwijl een er van bovendien is voorzien van Sylvania flitslichten^ waardoor'n landing bij slecht zicht nog meer vergemakkelijkt wordt. Voorts wordt het luchtverkeer rond de luchthaven beveiligd door een drietal radarsystemen met resp. reikwijdten van 20, 80 en 350 km. De Meteorologische Dienst op Schiphol beschikt over een buienradar met een reikwijd te van 450 km. Hiermede kunnen regen- en onweersbuien worden gelocaliseerd, hetgeen de vlieger uiteraard van veel nut is bij het opmaken van zijn vliegplan. Op het platform, dat 13.5 ha. groot is kunnen gelijktijdig 23 vliegtuigen parkeren. Een vergroting van het platform tot 19.5 ha. zal in 1960 gereed zijn. De wachtkamers-restaurants in het stationsgebouw een voor Europees en een voor interconti nentaal verkeer hebben een Negen van de tien zuurbrandlijders gebruiken Rennies. Ook vindt er baat by. Bent U die ene soms, die dat weldadige blussen nog niet ondervond? Wapen U tegen de eerstvolgende aanval - neem een pakje Rennies in huis. U beleeft er alle dag de weldadige werking van. Want Uw klachten behoren tot het verleden... gezamenlijke capaciteit van 720 passagiers. Daarnaast zijn er res taurants en terrassen met een ge zamenlijke capaciteit van 2000 bezoekers. Behalve de Iv^M hebben 19 an dere luchtvaartmaatschappijen Schiphol in hun luchtnet opge nomen. Daarnaast zijn in de kan toren en het stationsgebouw 22 firma's gevestigd, werkzaam op 't gebied van expeditie etc. In en rondom het stationsgebouw be vinden zich winkels voor rook waren, souvenirs, kranten, cho colaterie, vis, fruit, bloemen, bij oux, horloges, foto- en filmbeno- digdheden en delicatessen. De voor Nederlanders zo belangrijke kappers ontbreken evenmin. Ten behoeve van uitgaande in tercontinentale reizigers werden in 1958 een aantal accijnsvrije winkels geopend, o.m. voor dran ken, tabaksartikelen, chocolade, film- en fotocamera's, parfums en horloges, welke artikelen ver krijgbaar zijn voor prijzen die 20 tot 60 lager liggen. Ook kun nen intercontinentale reizigers bij aankomst op Schiphol zich 'n acciinsvrije auto aanschaffen. Op Schiphol heeft de KLM het onderhoud van haar 95, meren deels viermotorige vliegtuigen, geconcentreerd. Daartoe staan ter beschikking zes hangars met een gezamenlijke oppervlakte van 31.500 m2 en onderhoudswerk plaatsen als de instrumentenaf deling, een gloednieuwe werk plaats voor straal- en turbinemo toren enz. met een totaal opper vlak van ruim 146.000 m2. Voorts 'n modern ingericht civiel dienst gebouw, waar zich o.a. de groot ste luchtvaartkeuken ter wereld bevindt, van waaruit dagelijks ongeveer 100 vliegtuigen worden bevoorraad, een vrachtgebouw, 'n vluchtregelingscentrum, waar in o.a. linktrainers en vluchtna- bootsers voor de DC17C en de Viscount zijn ondergebracht en waarin zeer binnenkort ook die voor de Lockheed Electra en de DC-8 een plaats zullen krijgen. De wereld leeft op 't ogenblik in een sfeer van ontspanning en wel naar aanleiding van 't bezoek van Ei senhower aan Europa en anderzijds door een betere verhouding tussen Rusland en Duitsland. u Adenauer heeft een brief geschre ven aan Kroetsjef in zeer gematigde en verzoenende taal en de Russische premier heeft daarop in dezelfde ver zoenende toon in de openbare rede geantwoord. Eisenhower en MacMillian hebben voor de televisie een hoogst interes sant gesprek geleverd, waarin zij de problemen van beide landen open hartig bespraken en vooral deden uit komen dat men in de kwestie Berlijn van geen marchanderen zou willen weten; ook andere problemen kregen een interessante bespreking. Voorts lopen er geruchten dat Kroetsjef ook de Gaulle en Adenau er zou willen bezoeken en zo ziet men dat er ontspanning heerst, juist op 't ogenblik dat voor 20 jaar de twee de wereldoorlog ontbrandde. Adenauers lange persoonlijke brief aan Kroetsjef verscheen maandag - met al zijn lof en kritiek - in de „Prawda", het officiële dagblad van de communistische partij der Sovjet- Unie. Kroetsjef zei zondag in zijn rede, dat de boodschap van Adenauer op hem een gunstige indruk had ge maakt, omdat ze gematigder van toon was dan gewoonlijk. „Adenauer uit in zijn brief het ver langen, tot een beter wederzijds be grip te komen in het belang van de samenwerking tussen onze landen. Als deze woorden gevolgd zullen wor den door daden, dan kunuen wij aan nemen, dat wij die grens zullen kun nen overschrijden die ons verdeelt, bij het spreken over de vraagstukken van de internationale betrekkingen die rijp zijn. Dan kunn wij definitieve stappen doen in de richting van een internationale ontspanning en van de verbetering der betrekkingen tussen de Bondsrepubliek en de Sowjet- Unie", aldus Kroetsjef. Hij zei, dat hij Adenauer met ge noegen zou antwoorden en hoopte, dat de bondkanselier dan zijn ideeën over allerlei kwesties gedetailleerd zou uiteenzetten. Kroetsjef verzekerde ook, dat hij naar Amerika gaat met het vaste voornemen de ijskorst in de koude oorlog te laten smelten, opdat de vol ken vrijer zullen kunnen ademhalen. „Men zou niets liever hopen dan dat de Amerikaanse regering door dezelf de bedoeling wordt geleid", zo riep hij uit. „Voor iedereen met gezond verstand is het duidelijk, dat alle vol keren van de werld zullen profiteren van een verbetering van de betrekkin gen tussen Amerika en Rusland". De huidige internationale toestand noemde Kroetsjef „niet al te slecht of zelfs goed." SOCIALISTISCHE KIJK OP VENNOOTSCHAPSBELASTING. De Dr. Wiardi-Beckmanstichting een socialistisch studiecentrum, is in een studie over de herziening van de vennootschap tot de conclusie geko men, dat er een ingrijpende hervor ming dient te komen van 't vennoot schapsrecht voorzover het toepassing vindt op grote en zeer grote onder nemingen. De beoogde hervorming zou volgens de commissie, die deze problematiek bestudeerd heeft, het beste geëffectueerd kunnen worden langs de weg van hervorming van de raad van commissarissen. Dit college zou voor een derde deel moeten bestaan uit vertegenwoordi gers van de gemeenschapsbelangen, voor 'n derde uit vertegenwoordigers van de werknemers van het bedrijf en voor een derde uit vertegenwoordi gers van de kapitaalverschaffers. De

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1959 | | pagina 1