KINDERSPEELGOED D RUNEN vroeger en nu Uit de Langstraat Elshout 10 DE ECHO VAN HET ZUIDEN VAN VRIJDAG 4 DECEMBER 1959 10 geven. Toen zag Jan helemaal achteraan St. Nicolaas staan en hij vroeg: „En wat wilt U geven, St. Nicolaas?" De Sint lachte en antwoordde: „Ik kan niet meer geven dan duizend gulden, Jan, want ik heb al zoveel moeten ko- pen." „Prachtig!" riep Jan, „dan is alles voor St. Nicolaas, want meer dan duizend gulden heb ik niet nodig." De dikke speelgoed heren waren natuurlijk erg boos en ze zeiden dat ze Jan wel zou den krijgen. Maar Jan lachte er om en gaf al zijn speelgoed aan St. Nicolaas mee, die er heel veel kinderen blij mee heeft gemaakt. En wat er nu verder gebeurd is met Jan de Spcelgoedmakcr Hij leeft nog altijd heel gelukkig met zijn vrouw en kinderen. Hij is niet rijk, maar wel gelukkig, want voor goede mensen gebeu ren er altijd weer opnieuw won deren in het leven. Niet vergeten en altijd aan denken tB. VAN STOKPAARDEN, STELTEN EN SCHUIFPLANK Wanneer wij zo omstreeks Sint Nicolaas gaan winkelen en ons oog te gast laten gaan in de eta lages waarin kinderspeelgoed uit gestald staat, dan kan ons zelfs als volwassene het water in de mond komen en staan wij vol be wondering te kijken naar al dit fraais. De huidige techniek, dienstig gemaakt aan de industrie, staat waarlijk voor niets. Wat tegen woordig niet mogelijk is, is het noemen niet waard. Het speel- gdecl voor de jeugd is over het al gemeen wel zo perfect en natuur getrouw, dat het ons hart zelfs sneller kan doen kloppen. Kijken wij bijvoorbeeld eens naar al dat technische speelgoed van deze eeuw. De miniatuurtreintjes, tot in alle details verzorgd en van een uitgebalanceerde kwaliteit, zoals wij die enkele tientallen ja ren geleden nog niet zagen En het is werkelijk niet alleen het technische speelgoed, dat on ze bewondering kan wegdragen. Nieuwe materialen, zoals 't plas tic en andere kunststoffen, bie den bijzondere mogelijkheden. Poppen kunnen zo natuurge trouw gemaakt worden, dat men haast denkt een zeer klein kindje voor zich te hebben. Bovendien zijn ze onbreekbaar. Er zijn er bij die verschillende geluiden kun nen maken, ja er zijn er die ge heel zelfstandig kunnen lopen, eten en drinken en... plasjes kun nen doen. Wat wil een poppen- moedertje meer De poppenhuizen van 1650 Het is niet nodig al het fraais, dat voor de huidige jeugd be schikbaar is, op te noemen, we kunnen het elke dag in de win kels zien en we krijgen de indruk dat we leven in de eeuw van het kind. Vroeger was dat er niet en moesten de kinderen 't met min der doen. Dat denken we althans, maar een studie over het speel goed in oude tijden inpakt deze uitspraak wel wat twijfelachtig. Het blijkt tenslotte, dat kinderen door aile eeuwen verwend wer den, althans wanneer dat in de mogelijkheid der ouders lag. We lezen in oude kronieken, dat het wel voorkwam, dat doch tertjes van rijke lieden in de ze ventiende eèuw poppenhuizen kregen, zo fantastisch en natuur getrouw naar de werkelijkheid gemaakt, dat het ware kunststuk jes waren. Het gebeurde meer dan eens, dat kunstenaars van naam er hun medewerking aan verleenden en zo'n cadeautje kostte in die tijden omstreeks duizend gulden en een gulden was toen wel een bijzonder hoog be drag, zeker wanneer men rekent, dat stuivers en halve stuivers toen ware koopkracht bezaten. En wat is een stuiver nu? Het blijkt overigens, dat er veel kin derspeelgoed is, dat honderden jaren geleden bij de jeugd geliefd was en het nu nog is. Tournooien op stelten In de vroege middeleeuwen, zo omstreeks 13U0 en 1400, speelden de kinderen graag met een stok en een bal een spel, dat wij nu zouden vergelijken met slagbal. Bijzonder geliefkoosd in die tijd was reeds het steltlopen Twee lange stokken met 'n dwarsbalk je aan elke stok waren voldoende 0111 de lieve jeugd deze edele kunst te zien verrichten. In onze Gouden Eeuw was ditzelfde stelt lopen nog een algemeen geliefd spel dat in grote groepen werd beoefend. Veelal werden er door de jongeren dan twee groepen ge vormd, die als twee legers tegen over elkaar stonden, compleet met toeters als trompetten, trom mels en een vaandel. Op een sig naal der trompetten stormden de groepen onder luid tromgeroffel op elkaar in, de sterksten en be- hendigsten vooraan en men pro beerde elkaar dan op de wankele stelten om te gooien. Wie viel was af en mocht niet meer mee doen, doch moedigde aan de kant zijn groep aan. Het was de bedoe ling de vijand over een bepaalde lijn terug te drijven, of wanneer dit niet lukte, zo lang door te gaan, totdat ook de laatste om viel en er slechts van één groep overwinnaars overbleven. Ook het stokpaard is al heel oud. Dit Kinderspeelgoed treffen we ook al aan in de vroege mid deleeuwen. Een stok met aan één einde een kunstig of minder kun stig besneden al of niet beschil derde paardekop, met teugels, was voor het kind voldoende om vol fantasie als een echte ruiter te paard voort te draven. Zijn on ze kleintjes anders? Het tornierspel Het spelen met poppen door de meisjes was er ook toen reeds in en de poppen waren van hout vervaardigd en kunstig gesneden, niet minder fraai dan onze pop pen van moderne kunststoffen. De kleertjes waren eveneens pre cies in stijl en tot in de details nauwkeurig in miniatuur. De liefhebbende moeders spendeer den er vele, vele uren aan om voor haar dochtertjes dergelijke fraaie poppenkleertjes te maken. Een merkwaardig stuk speel goed uit de vroege middeleeuwen willen wij hier nog even noemen. Het is karakteristiek voor die tijd, zoals nu ons technisch speel goed voor onze tijd is. Het bewus te stuk speelgoed heet „het tor nierspel". Het bestond uit twee houten beschilderde riddertjes, gezeten op paarden op een schuif- plank. De knaapjes die er mee speelden, legden de plank op de grond of op een tafel en schaar den zich ieder achter een strijder. Met een plotselinge beweging duwde ieder zijn riddertje, voor zien van lans en schild, vooruit over de schuil'plank en handig met de lans mikkend trachttt hij 't riddertje van de andere knaap flink te raken Het bovenlichaam van zo'n ridder was scharnierend en bij een rake stoot klapte het achterover op de paarderug. Een typisch spel, geheel passend in die tijd en ijverig door de jon gens beoefend. Een vaste kern In de zeventiende eeuw waren er genoeg dingen die men een kind bij het Sint Nicolaasfeest kon geven. Naast het bekende suikergoed en de koek, de vrijers en wat al niet meer, kregen veel kinderen ook wat speelgoed, in die militante tijd stelden veel jon gens het op prijs een speelgoed- zwaard of piek te krijgen, voorts trommels en trompetten, waar door ze in staat waren samen met hun vriendjes „soldaatje te spe len" Ook proppenschieters, die papieren proppen uitbraakten, waren gewild. In die tijd deden de jongelui ook aan knikkeren en het ver schilde in wezen weinig of niets met nu. Ook vliegeren en zwcep- tollen, ganzenbord en bellenbla zen, hoepelen en ballen waren toen al in de mode. De herkomst ligt in het duistere verleden ver borgen. Wanneer u het zo bekijkt, dan zult u zien, dat er een vaste kern van kinderspelletjes met 't daar bij passende kinderspeelgoed is, die zich door alle eeuwen heen heeft weten te handhaven en zich waarschijnlijk nog vele eeuwen zal staande houden. Want in weerwil van vliegende schotels en raketten, van minia tuurradio's en wat al niet meer,, blijven bal, hoepel, tol en knik kers in de mode. Zij hebben hun bestaansrecht dubbel en dwars bewezen Zondagsdienst. Vanaf zaterdagmiddag 3 uur tot maandagmorgen uur, uitslui tend voor spoedgevallen. Dienst: Dr. v. d. Wouw. R.K. Instuif Jong Drunen. Voor de eerste keer in het sei zoen 1959-'6Ü startte op 29 nov. in de kantine van de fa. Lips de Instuif. De verwachtingen waren hoog gespannen over het al of niet welslagen van deze avond. Het is een succes geworden, meer dan een succes zelfs. Men was laaiend enthousiast: over de zaal, over het orkest en over St. Nicolaas. Tot ver uit de omstre ken kwamen belangstellenden kijken of de Drunense Instuif haar avond diezelfde hoge sfeer zou kunnen geven als in de voor gaande jaren. De luide bijval, die men overal tegen kwam, is een aanwijzing om op de ingeslagen weg verder te gaan. Speciaal Driinens Jeugdgemeenschap weet wat het zeggen wil in een eigen zaal een eigen Instuif te bezitten. Het besef: nu hebben we een be langengemeenschap gesticht, die we moeten behouden, bleek toen na afloop de zaal moest worden opgeruimd. Na een uur met man en macht gewerkt te hebben, zag de zaal er zodanig uit alsof er geen instuif' geweest was. Dat was waarlijk een verbluf fend staaltje van gemeenschaps zin, dat zonder meer behouden moet blijven. Gehoopt mag wor den dat deze geest van saamho righeid mag blijven voortbestaan gedurende het verdere seizoen en tevens dat de opkomst voor iede re volgende week even talrijk zal zijn als op 29 nov. j.l. A.s. zondag zal op de instuif- avond het bekende K.A.J.-orkest de muziek verzorgen. Actie oud papier. De nu acht maanden bestaande volleynalclub „Quos Ego" blijkt van degelijk gehalte te zijn. De leden wonen vol toewijding de Irainingsavonden bij en trachten dienovereenkomstig een goed re sultaat in de competitie te boe ken. Dat de successen het vermel den waard zijn, is buiten kijf. Be kijken we de standenlijst, dan zien we Quos Ego op de eerste plaats prijken met 10 punten uit 5 wedstrijden. Het 2e team, dat in dezelfde klasse uitkomt, is sinds de laatst gepeelde match ook al in een „winning mood" en zal on getwijfeld pogen het eerste de loef af te steken in de race om 't kampioenschap. De Quos Egoërs zitten echter met een welhaast traditioneel zorgenkind, dat geldgebrek heeft. Thans is 't plan geopperd om dinsdag na het Sint Nicolaasfeest een inzameling van oud papier te houden teneinde de kasmiddelen te spekken. Inwoners van Drunen, help de ze geestdriftige volleybalclub. Be waar uw oud papier van surpri se-avond en leg het klaar voor onze volleybalvrienden. Ze zullen u dankbaar zijn en u bent verlost van deze misschien hinderlijke afval. Vriendelijk dank. Uitslag rikconcours. De duivensportvereniging De Vredesduif hield deze week een rikconcours. De uitslag was als volgt: 1 G. v. d. Sanden 160 pnt.; 2 v. Baardwijk 144 p.; 3 Mevr. v. Tuijl 134 p.; 4 Mevr. G. v. d. San- den 129 p.; 5 A. v. d. Geld 123 p.; 0 A. Samuels 116 p. De damesprijs werd behaald door mevr. v. Tuijl, alsmede de dagprijs. Een extra geschonken prijs werd gewonnen door de heer G. v. Tuijl. Agenda. Vrijdag 4 december. 4.30 uur Drunense Balletschool Hoge Braken. 7 uur trainen DVC junioren. 8 uur repetitie culturele kring. 8.30 uur repetitie harmonie De Volharding. Zaterdag 5 december. 8 uur film „Liane de blanke slavin", 18 jaar, Hoge Braken. Zondag 6 december. 11.30 uur repetitie harmonie Beatrix, zaal v. Delft. 11.30 uur repetitie harmonie De Volharding, zaal Elshout. 11.15 uur R.K. Bibliotheek, Ho ge Braken. 5 uur film „Liane de hlanke slavin", 18 jaar, Hoge Braken. 8 uur film „Ik wil leven", 18 jaar, Hoge Braken. 7.30 uur Instuifavond cantine fa. Lips. Filmjournaal Vlijmen Sprang Capelle „LIANE, DE BLANGE SLAVIN" Dit onbelangrijke filmverhaaltje is het commerciële vervolg op „Liane, het oer- woudmeisje", waarin het Duitse filmster-, retje Marion Michaël met zo weinig mo gelijk aan door het struweel stapt, belaagd en beloerd door allerlei boze machten. Ze bleek tenslotte de dochter te zijn van een rijke Hamburgse reder en was bij een schipbreuk plotseling verdwenen. Laat het kind nu aangespoeld zijn ergens op de Afri- kaanse kust! I Enfin, het kind heeft inmiddels kennis gemaakt met de Duitse beschaving en wil daarna weer zo spoedig mogelijk naar haar 1 wildernis terug. Het vliegtuig moet echter 1 een tussenlanding maken en daarbij valt het kind in handen van een slavenjager. Dat geeft natuurlijk, weer een heleboel tramme lant, maar tenslotte wordt de onschuld ge- j red, waarmee iedereen dan blij en tevre- den naar huis gaat. Zaterdag om 8 uur en zondag om 5 uur. - Toegang 18 jaar. „I WANT TO LIVE" Tot de zeer grote naoorlogse films be hoort ongetwijfeld het navrante en aan grijpende filmverhaal „I want to live" van de jonge Amerikaanse regisseur Robert Wise. Het is de meedogenloze verfilming van een even meedogenloze geschiedenis zoals die zich rond 1955 in werkelijkheid in Amerika heeft afgespeeld. Het is de geschiedenis van Barbara Gra ham, die op 3 juni 1955 in de gaskamer van Californië werd terechtgesteld wegens moord op een zekere mrs. Mabel Monahan. Het proces tegen Barbara Graham be heerste bijna een jaar lang de voorpagina's van de Amerikaanse pers en het meest wonderlijke is wel dat eerst na de dood van Barbara Graham er een felle strijd onder het Amerikaanse publiek ontstond over de vraag of zij al dan niet schuldig was. Wie was Barbara Graham of beter was waren Barbara Graham? Want in die ene persoon waren twee heel verschillende per sonen verenigd. Aan de ene kant de vtouw die leefde in het onderwereld-millieu, die elke Californische nachtclub kende, die dronk, rookte, speelde en de kost verdien de met smokkelen, prostitutie en chantage, kortom een vrouw, die bijna elke regel overtrad die door God en de wet gesteld was. Aan de andere kant de jonge levens lustige vrouw, die voortkwam uit een ont-. aard milieu, waaruit zij vaak trachtte te ontsnappen; een vrouw die stenografie stu deerde, een grote belangstelling had voor goede literatuur en die een toegewijde moe der was voor haar zoontje van drie jaar. Hoe kon het gebeuren dat deze vrouw haar leven eindigde in de gaskamer? In sobere, maar keiharde en niets ont ziende filmtaal vertelt deze film van een mens die verstrikt raakte in de netten van een immorele gemeenschap en gevonnist werd door een andere gemeenschap, die rechtvaardig heette te zijn maar het niet was, hetgeen onder meer blijkt uit een smerige methode die bij het politioneel on derzoek werd toegepast. De film houdt zich niet bezig met de vraag of Barbara Graham al dan niet schuldig is terechtgesteld, zij geeft alleen de feiten. En deze feiten zijn zonder meer aangrijpend en schokkend en dank zij de filmistische bekwaamheid van Robert Wise en het weergaloze spel van hoofdrolspeelster Susan Hayward is het geheel zo beklemmend en zo indringend, dat men als toeschouwer alles welhaast aan den lijve mee-ondervindt. „I want to live" is een filmisch kunst werk van groot formaat, dat men werke lijk niet mag missen, omdat men zelden zoveel meesterschap in. één film bijeen ziet. En let u dan ook eens op hoe integraal en hoe boeiend de „cool jazz" in deze film is gebruikt. Ze werd gecomponeerd door de componist John Mandel en uitgevoerd door Gerry Muilgan (saxophoon), Shelly Manne (drums), Art Farmer (trompet), Frank Rosolino (trombone) en Bud Shank (als- sax.). Zondag en woensdag om 8 uur. Toegang 18 jaar. ST. NICOLAAS-BEZOEK. Begunstigd door een prachtig najaars-. weer bracht St. Nicolaas met gevolg een bezoek aan Elshout. Om precies één uur arriveerde hij aan de Kapelstraat, waar de kerkelijke fanfare en de jeugd hun opwach ting maakten. Op het pleintje voor de meisjesschool werd even gepauseerd en de Sint officiéél welkom geheten. De verzamelde jeugd zong daar enige bekende liederen. Via Kerkstr., Schanswijk, Heusdenseweg, Mariëndonk- straat en Wolfshoek arriveerde de Sint aan het veilinggebouw, waar intussen de jeugd van de buurtschap Wolfshoek verzameld was in het verkooplokial. Later begaf de Sint zich nog naar het parochiehuis, waar de kinderen van de KAB-leden vol spanning zaten te wachteu wat of de Sint hun wel zou brengen. Tij dens de route werd door enkele dames ge collecteerd. Leden van de landelijke njvereniging vormden het begin van de stoet. TAFELTENNIS. Het eerste team van de dames kreeg de dames uit Drunen op bezoek. Het werd echter een nederlaag voor onze dames. Na een zeer spannende strijd was het eind resultaat 7-3 voor de TTVD-dames. Ze hebben zich toch kranig gehouden. Jo van Son wist twee wedstrijden te winnen ei A. Janssen één. Het tweede damesteam was dit weekend vrij, evenals het eerste team van de heren. Het tweede herenteam weet zich nog steeds aan de top te handhaven. Het staat alleen bovenaan. Zaterdag behaalde het weer een prachtige overwinning op Animo Vught. Ze wonnen met 6-4. Het derde team speelde eveneens op eigen tafel en wel tegen NVR Kaatsheuvel. Ze kregen een nederlaag van 6 4. Het vierde team ging bij RKC IV in Waalwijk op bezoek. Ook hier haalden zij weer de puntjes weg. Ze wonnen met 7-3. Ook zijn staan ver bovenaan. Ook de junioren hebben dit weekend weer uitstekend hun best gedaan. Het le team staat nog steeds bovenaan. Zij won nen weer met 10-0 van TTVD Drunen. Het tweede team won met 7-3 van RKC Waalwijk. Het derde team speelde tegen eep 3 Vught. A.s. zondag worden de clubkampioen schappen van de Smashers-leden gespeeld. BILJARTEN KRING DEN BOSCH, fit De Biljartvereniging NAO, gevestigd in café A. Klerks, speelde voor de afd. Kring Den Bosch een wedstrijd tegen Hart van Brabant te 's-Bosch. Uitslag als volgt Hart van Brabant - NAO 5 - 3 Fr Gevers (120) - L de Jong (100) 120 - 53 A Doomerink (85) - de Gouw (90) 69 - 90 G v Bokhoven (80) Md Laat (90) 80 73 v Ravenstcijn (80) A Ekels (90) 80 90 Hoogste serie Fr. Gevers 44, J de Gouw 14. VOETBAL Vlijmense Boys I - Reusel Sport I. Zondag spelen de Vlijmense Boys we derom een thuiswedstrijd tegen Reusel Sport, waar uit gelijk werd gespeeld. Reusel beschikt over een goed elftal, maar nu de Boys thuis spelen en haar oude vorm weer terug hebben gevonden, ziet het er naar uit dat de Boys zondag weer twee puntjes rijker kunnen worden. Maar dan moet er weer van het begin tot het einde voor gewerkt worden, want Reusel geeft zich niet gauw gewonnen. Daarom kan men zondag weer een spannende wedstrijd verr i wachten. Supporters, zondag alle weer present om uw favorieten aan te moedigen. I Aanvang wedstrijd half drie. Vlijmense Boys 5 - Zwaluw VFC 3. Het 5e speelt een voorwedstrijd tegen i Zwaluw VFC en kan de puntjes thuis hou-, den. Taxandria 3 - Vlijmense Boys 2. Het reserve elftal speelt uit tegen kop loper Taxandria. De Boys, die .zich al naar de derde plaats hebben opgewerkt, zullen alles in het werk stellen om de puntjes mee naar Vlijmen te brengen en weer een plaats te stijgen. DOKTERSDIENST. Zaterdag 5 en zondag 6 december wordt de praktijk van dokter K. van Tuijn waar genomen door dokter H. Winkelman, Kerk straat 99, Sprang, tel. 04167-2350. KERKDIENSTEN ZONDAG 6 DECEMBER 1959 Ned. Herv. Kerk 9.30 uur en 2.30 uur Ds. P. J. Bos. Geref. Kerk 9.30 en 3 uur Ds. W. B. v. d. Meulen. MIJN HUIS IS MIJN CEL. De toneelvereniging „Gezelligheid" al hier heeft in studie genomen het toneelstuk: „Mijn huis is mijn cel", spel in 3 bedrij ven van P. Mühren. Het ligt in de bedoe ling dit stuk in het voorjaar voor het voet licht te brengen. ONGEVAL. Het 4-jarig dochtertje van de heer A. R. te Vrijhoeve-Capelle kwam woensdagmor gen onverwachts achter een melkwagen uit lopen en merkte een aankomende luxe be stelauto niet op. Het kind werd door de auto gegrepen en liep een schedelbasis- fractuur op. De inmiddels gewaarschuwde geneesheer Dr. Winkelman was zeer spoe dig ter plaatse en achtte overbrenging naar het ziekenhuis noodzakelijk. Door de rijks politie wordt een nader onderzoek naar dit ongeval ingesteld. BURGERLIJKE STAND SPRANG-CAPELLE November 1959. Geboren Willem Cornelis zv C Bras- penning-Konings - Adrianus zv G van Dalen-Kos - Wouter Jan zv N Pruijssers- Verhoeven - Josina dv L D v Seist-van Beek - Teunis zv A B Wagenmakers-v d Hoeven - Jacobus Marinus zv A J Rosen- brand-v d Bos - Willem zv H J Koenen- Hansma - Cornelis Jacobus zv M v d Linden-v Meer - Antonie zv C A v Til- borgh-Kievit - Hendrika M dv C A Spie- rings-voor de Poorte - Arie zv P Nieu- wenhuijzen-Verduijn - Adrianus zv M v Andel-Rutters - Antonia Maria dv J v d Galiën-Rijken - Clasina dv J Vos-Koenen. Overleden Antonie van der Hammen 78 jaar. Gehuwd J H v d Schans 22 j en P A v Beek 18 j - A J J Bergmans 25 j en G J M Brent 24 j - H Hijweege 26 j en P van Wijlen 25 j. Ingekomen E A v Iersel van Ermelo - A Scholte van Loonopzand - G Osse- waarde van Loonopzand - M Hoogendoorn van Breda - J H v d Schans van Dongen - G C Roosenbrand van Loonopzand - H Meulink van Den Ham - CHD voor de Poorte van Eindhoven -JA Dullaart en echtg van Werkendam - J B v Geijls- wijk en 2 k van Waalwijk - M v Dron- gelen van Waalwijk - A A D J v d Flier van Soest. Vertrokken J C de Jager naar Mid delburg - D v Barneveld en gezin naar Werkendam -DJ Schippers naar Holten -MEI Winkelman naar Genève (Zwl.) - J M Verhagen naar Utrecht - D Spran- gers naar Hilversum - J J Snijders-Snij ders naar Waalwijk - G J M Bergmans- Brent naar Waawlijk - P Hijweege-van Wijlen naar Zwijndrecht - J Bax en gezin naar Waalwijk.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1959 | | pagina 10