waalwijkse en UnqstRAAtse coimnt
LJ
ÏZ2
BINNEN- EN BUITENLAND
fllïlEA^
Het Bedrijfsleven in het district van de Kamer
van Koophandel en Fabrieken voor Noordelijk
Noordbrabant in 1959
Spit, Spierpijn
PUROL
Pracht handen
CO-EXISTENTIE
VRIJDAG 15 JANUARI 1960
83e JAARGANG No. 3
Uitgever
Waalwij kse Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
Hoofdredacteur: JAN TIELEN
Gironummer 50798
Dit blad verschijnt 2 x per week
Abonnement
22 cent per week
per kwartaal 2.85
3.10 franco p.p.
Advertentieprijs: 10 cent per m.m.
Contract-advertenties
speciaal tarief.
Opgericht 1878
Bureaux: Grotestraat 205, Waalwijk - Tel. 2621 Kaatsheuvel: Tel. 2002 Dr. van Beurdenstraat 8
Tel.-adres: „Echo"
Nieuwjaarsrede van de voorzitter de heer J. van Heesbeen
In zijn nieuwjaarsrede heeft de heer J. W. v. Heesbeen,
voorzitter van de Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Noordelijk Noord-Brabant te Waalwijk, het vol
gende overzicht van het bedrijfsleven gegeven.
DE SCHOENINDUSTRIE Kwaliteitsverbetering
Voor de schoenindustrie was
1959 een jaar met grote bedrij
vigheid. Ten opzichte van 1958 en
ook 1957 kon een aanzienlijke
produktieverhoging bereikt wor
den. Uit de thans beschikbare ge
gevens van het C.B.S. over de
eerste drie kwartalen van 1959
blijkt, dat de produktie van alle
soorten schoeisel 17 hoger lag
dan in deze periode van in 1958
en 11 hoger dan in de eerste
negen maanden van 1957. De
produktie van lederen schoenen
steeg ten opzichte van 1958 met
15 en ten opzichte van 1957
met 9 dit alles in de eerste ne
gen maanden van deze jaren.
Naar gemeld werd, liep de pro
duktie in het laatste kwartaal
1959 in sommige bedrijven enigs
zins terug. Als oorzaak is wel
licht aan te wijzen de terughou
dendheid bij de aankoop dooi
de detailhandel in verband met
de onzekerheid over het prijsver
loop. De in oktober 1958 begon
nen hausse op de huidenmarkt
zette zich in 1959 krachtig voort,
waardoor de lederprijzen in no
vember en december 1958 al be
gonnen te stijgen. Deze stijging
bleef voortduren tot juli/augus
tus 1959. waarbij zéér aanzienlij
ke prijsverhogingen voor leder
voorkwamen.
Tot ongeveer oktober bleven
de huidenprijzen op het hoge ni
veau gehandhaafd, waarna een
snelle prijsdaling voor schoen
en lederindustrie zeer ernstige
gevolgen dreigde te krijgen. Eind
november echter kwam de daling
tot stilstand.
Zoals reeds gezegd, leidden de
ze prijsbewegingen in hel laatste
kwartaal van 1959 tot traagheid
bij de detaillisten met het plaat
sen van orders. Vooral de fabri
kanten van herenschoenen,waar
van de nieuwe collectie veelal
eerst in november uitgaat, ont
moetten moeilijkheden door het
wantrouwen in het prijsverloop.
De collecties damesschoenen
daarentegen waren reeds uit toen
de huidenprijzen begonnen te
dalen.
In- en uitvoer gestegen
De uitvoer van schoenen nam
in 1959 belangrijk toe. In de eer
ste drie kwartalen van 1959 wer
den bijna 1.250.000 paren schoe
nen meer uitgevoerd dan in de
zelfde periode in 1958; een stij
ging met ca. 30 Naar de waar
de bedroeg de uitvoer van schoei
sel in dit tijdvak ruim 0.500.000
meer dan in 1958; een stijging
van eveneens ca. 30
De lederen schoenen namen bij
deze exportverhoging een belang
rijke plaats in; bijna 720.000 pa
ren, d.i. ca. 15 meer dan in
1958 en naar waarde ongeveer
4.500.000.of 30 meer dan
in 1958.
Ook de invoer van schoenen
echter steeg aanzienlijk in verge
lijking met voorgaande jaren; al
le soorten schoeisel 1.200.000 pa
ren (48 en naar waarde ruim
6.350.000.(43 meer; lede
ren schoenen ca. 380.000 paren
(50%) en naar waarde bijna
5.000.000.(48 meer. De
import van lederen schoenen, uit
Italië vooral, stijgt nog steeds.
Uit Aziatische landen worden
grotere hoeveelheden schoeisel
van rubber en textiel ingevoerd.
De prijzen van dit schoeisel lig
gen door de lage lonen en de ach
tergebleven sociale voorzieningen
in deze gebieden belangrijk bene
den de Westeuropese prijzen.
Door de stijging, zowel van
produktie als van import, kwa
men meer schoenen beschikbaar
voor binnenlands verbruik.
Dit kan op de duur leiden tot
een overvoerde markt en het is
daarom zaak dat de schoenindus
trie door opvoering van de kwa
liteit de export nog meer opvoert
en er dan tevens in slaagt de im
port terug te dringen. Indien de
te verwachten loonsverhogingen
leiden tot een verhoogd binnen
lands verbruik, is echter een ver
ruiming van de afzetmogelijkhe
den in het binnenland te ver
wachten. Bij de herenenschoenen
speelt hierbij nog een rol dat ge
kleurd schoeisel meer dan zwart
de mode begint te worden; ver
wacht wordt dat deze toename in
dit jaar van betekenis zal wor
den, hetgeen een alleszins groter
verbruik tot gevolg zal hebben.
Tekort arbeidskrachten
De verhoging van de produkti-
viteit wordt geremd door 't te
kort aan jeugdige arbeidskrach
ten. Met medewerking van onder
wijs en overheid zal mede in
verband met de te verwachten
ontwikkeling in verband met de
Europese Economische Gemeen
schap gestreefd moeten wor
den naar maatregelen, waardoor
het mogelijk wordt, dat meer en
vooral jonge arbeidskrachten in
de schoenindustrie een werkter
rein vinden. Het is verheugend
hier te kunnen vermelden, dat
dit vraagstuk de volledige aan
dacht van betrokkenen heeft en
dat ernstig gezocht wordt naar
een oplossing.
DE LEDERINDUSTRIE
De reeds eerder vermelde ver
anderingen in de huidenprijzen
beïnvloedden in 1959 de gang van
zaken in deze bedrijfstak in ern
stige mate. Door deze prijsfluctu
aties was het voor de looierijen
bijzonder moeilijk een juiste ba
sis voor de calculatie te vinden.
Deze moeilijkheden werden nog
vergroot door tijdelijke' uitvoer
verboden voor huiden in andere
landen, waaronder België. Hier
door stagneerde niet alleen de
grondstoffenvoorziening in ver
schillende voorheen veel in Bel
gië inkopende bedrijven, maar
ook moest noodgedwongen el
ders en dan tegen hogere prij
zen worden ingekocht. Door
dit uitvoerverbod heeft België, de
Beneluxpartncr, Nederland wel
ernstig getroffen en deze maat
regel heeft dan ook hier in ont
stemming overgaande bevreem
ding gewekt.
De personeelsvoorziening heeft
in 1959 vrijwel geen moeilijkhe
den opgeleverd, ai blijft het ook
in deze bedrijfstak moeilijk om
jeugdige arbeidskrachten aan te
trekken.
O verled er
Door de goede vraag naar over-
leder was de gang van zaken in
deze bedrijfstak veelal bevredi
gend. Wel wordt opgemerkt, dat
door de grote variatie in kleuren
een grote versnippering in or
ders voorkomt.
De overlederindustrie echter,
die lichte kalfsvellen verwerkt,
was niet in staat de door prijs
stijgingen van huiden en vellen
verhoogde lederprijzen voldoen
de aan te passen. De prijzen zou
den dan op een zodanig peil zijn
gekomen, dat het verbruik door
de schoenindustrie nog verder
zou zijn teruggelopen dan reeds
het geval was.
Door de hoge prijzen van lich
te overlcdersoorten namelijk is
een groot deel van de schoenfa
brieken overgegaan tot de ver
werking van rundboxsoorten, die
aanmerkelijk goedkoper zijn dan
boxcalf en kalssuède.
Verwacht wordt dat ten aan
zien van kalfsvellen de slachtin
gen in het seizoen 1959/1960 aan
zienlijk minder zullen zijn dan in
voorgaande jaren en het is dan
ook niet waarschijnlijk dat in de
naaste toekomst terugkeer naar
goedkopere grondstoffenprijzen
mogelijk is.
Ook de fabricage van suède is
sterk ingekrompen. Deze leder
soort heeft de laatste twee jaren
over de gehele wereld veel ter
rein verloren; een modever
schijnsel waarin snclverandering
kan komen.
ZOOLLEDER:
De afzet bleef in deze bedrijfs
tak beneden peil. Door de opge
lopen lederprijzen werd veel con
currentie ondervonden van ver
vangingsmaterialen.
Door de lopende contracten
was het niet mogelijk direct de
hogere grondstoffenprijzen door
te berekenen, terwijl anderzijds
uit vrees voor prijsdaling afne
mers slechts kochten wat zij voor
onmiddellijk gebruik nodig had
den.
Door het langdurige looiproces
in deze bedrijfstak wordt het
speculatieve element bij schom
melingen in de grondstoffenprij
zen zeer groot.
TECHNISCH LEDER
De behoefte aan drijfriemen en
ander technisch leder neemt
jaarlijks meer af. Naar tuigleder
bestond echter in 1959 een goede
vraag.
DE LEDERWAREN-
Slechts in de sector militaire
uitrustingsstukken bleef deze
gunstige ontwikkeling uit.
De oplopende lederprijzen sti
muleerden de vraag naar geheel
of hoofdzakelijk uit leder ver
vaardigde artikelen. Ook in het
najaar nam de vraag naar deze
artikelen niet af; de produktie
van koffers, lederen handschoe
nen, lederen en plastic damestas
sen, akte- en boodschappentas
sen, kleine lederwaren en rijwiel
lederwaren was hoger dan in
voorgaande jaren.
De totale lederwarenproduktie
(inct uitzondering van lederen
kleding) beliep in 1956 een be
drag van ca. 67.500.000.in
1957: 65.809.000.— en in 1958:
64.500.000.Voor 1959 wordt
'n produktie van ca. 69.000.000
tot 70.000.000.— verwacht.
In- en uitvoer van lederwaren
namen in 1959 beide met circa
15 toe.
In de Nederlandse lederwaren-
industrie zijn ruim 5000 werkne
mers werkzaam.
LEDEREN KLEDING
De binnenlandse omzet steeg
in 1959 en de verwachtingen voor
Ruwe Handen
I960 zijn gunstig. De exportmo
gelijkheden zijn nog niet groot,
doch voor 1960 wordt toch enige
exportstijging verwacht.
HANDSCHOENEN
INDUSTRIE
In 1959 nam het verbruik van
lederwaren sterk toe. Terwijl in
1957 en 1958 de bestedingsbeper
king nog een remmende invloed
uitoefende, stegen in 1959 zowel
produktie als import.
De nroduktie-indexcijfers van
het C.B.S. over de eerste 6 maan
den van 1959 wijzen op een pro
duktieverhoging ten opzichte
van 1958 met vermoedelijk onge
veer 5.000.000—.
De vraag naar luxe handschoe
nen was in 1959 in het algemeen
groter dan in 1958. De orders
hiervoor worden veelal reeds
vroeg in het voorjaar geplaatst
en de prijsstijging van lichte hui
den is daarom op de verkoop
niet van grote invloed geweest.
Deze prijsstijging heeft echter
wel tot gevolg gehad, dat de leve
ringen door de lederfabrieken
kwalitatief minder waren en te
late uitlevering voorkwam.
De prijscalculaties van de hand
schoenenfabrikanten en hun le
veringsverplichtingen zijn hier
door meermalen in het gedrang
gekomen.
De afzet van werkhandschoe
nen werd door de prijsstijging
van zware huiden sterk gestag
neerd en het was moeilijk de
prijsstijgingen door te bereke
nen. Ook de afzet naar het bui
tenland ondervond hiervan nade
lige gevolgen.
BESLISSING VAN REGERING IN
KWESTIE BRIEFCENSUUR
NIEUW-GUINEA.
De centrale figuur in de onver
kwikkelijke censuurkwestie op Ne
derlands Nieuw-Guinea, advocaat-ge
neraal mr Van Beek, zal in opdracht
van de regering worden ontslagen we
gens ongeschiktheid. Het predikaat
eervol wordt niet aan dit ontslag ver
leend.
Na rijp beraad heeft de regering
besloten geen strafvervolgingen te la
ten instellen. Volstaan wordt met ad
ministratieve maatregelen. Deze kun
nen niet meer genomen worden tegen
twee achtereenvolgende gouverneurs-
generaal, mr Beun en mr Okma, om
dat zij inmiddels de dienst hebben
verlaten. De regering acht hen in ho
ge mate mede-verantwoordelijk voor
de gepleegde onregelmatigheden.
Nog meer geldt dit voor de vorige
gouverneur, dr. Van Baal. Over hem
deelt de regering mee, dat hij on
wettige censuur op de post van de
Wisselmeren (oogluikend) heeft toe
gestaan. Dr Van Baal moet worden
aangerekend, dat hij de toenmalige
minister van Zaken Overzee, mr Hel
ders, op diens uitdrukkelijk verzoek
om informaties op zijn minst onvol
ledig heeft ingelicht over het bestaan
van onwettige censuur.
In afwijking van het advies in het
rapport van de censuurcommissie
wenst de regering mr Van Beek geen
eervol ontslag te geven. Hij he,eft tal
van geheime bescheiden aan een on
bevoegde overhandigd. Ook omdat in
het verleden in Nieuw-Guinea her
haaldelijk de geheimhouding is ge
schonden, zonder dat de hand op de
dader kon worden gelegd, heeft de
regering niet tot een eervol ontslag
willen besluiten.
Politie- en PTT-ambtenaren, van
wie is gebleken, dat zij tekort zijn ge
schoten zal mondeling de ernst van de
zaak onder ogen worden gebracht met
de duidelijke waarschuwing, dat geen
enkele schending der grondrechten en
ambtelijke voorschriften zal worden
geduld.
Een deskundige zal op zo kort mo
gelijke termijn advies uitbrengen over
de reorganisatie van het bestaande in
lichtingenapparaat en de plaats daar
van in het ambtelijk bestel. Een be
hoorlijk werkende inlichtingendienst,
zo meent de regering, is in Nieuw-
Guinea onmisbaar.
De regering heeft begrip voor de
dikwerf uitzonderlijk moeilijke om
standigheden, waaronder in Nederl.
Nieuw Guinea moest worden ge
werkt. Niettemin stelt zij vast dat een
aanfluiting is gemaakt van de waar
borgen tegen misbruik, die de toe
passing van een op zichzelf wettige
censuur moeten omgeven. De gou
verneur is o.m. gevraagd een spoe
dig herstel te bevorderen van de de
mocratische waarden, die zozeer wer
den aangetast door de schending.
De regering meent, dat de betreu
renswaardige censuurkwestie eens te
meer de noodzaak van een medewet
gevend orgaan in het land zelf heeft
aangetoond. Pas als dat er is kan de
ontwikkeling van een democratisch
bestel in Nieuw-Guinea krachtig wor
den bevorderd. Openbare zaken kun
nen dan in het openbaar worden ge
handeld. Op het departement is de
laatste hand gelegd aan een wetsont
werp tot gedeeltelijke herziening van
de bewindsregeling, die de instelling
van een Nieuw-Guinea-raad mogelijk
zal maken.
LEDERWARENBEURS
IN UTRECHT.
Produktie van lederwaren beliep
70 miljoen.
Vorig jaar vervaardigde Nederland
voor zeventig miljoen aan lederwaren
en koffers. (In 1958 voor 65 mil
joen). Van de totale produktie werd
voor ongeveer zestien miljoen gulden
uitgevoerd. De invoer die tegenover
deze export stond, is ongeveer gelijk
gebleven. Wèl neemt Nederland meer
lederwaren en koffers af van Oost-
Duitsland. Dit land komt met dum
ping-prijzen op de markt.
Deze laatste bewering is van de
heer P. L. van der Pluijm, de voor
zitter van de advies-commissie van de
vakbeurs voor koffers en lederwaren,
welke dinsdagmorgen in Utrecht is
geopend. Ook Zuid-Slavië gaat, vol
gens dezelfde deskundige „onder de
markt door en wel met zijn produk-
ten van varkensleer. De Nederlandse
regering wenst nu eenmaal uitbrei
ding van de handel tussen Oost en
West, „maar wij zien hierin ernstige
bezwaren voor de ontwikkeling van de
Nederlandse lederwaren-, en koffer
industrie", zegt de heer Van der
Pluijm.
Twaalf modekleuren
Op het ogenblik zijn er twaalf mo
dekleuren in de damestassen. Met de
koffers gaat het dezelfde kant uit.
Een verantwoorde beperking van
dit kleuren-gamma (in overleg met de
schoenen- en handschoenenindustrie
te bewerkstelligen) lijkt noodzakelijk.
Pogingen, welke vorig jaar zijn ge
daan om tot een economische ge
wenste versobering te komen, heb
ben echter nog geen succes opgele
verd.
Nog niet zo lang geleden gaven
Wenen en Parijs de mode aan voor de
Iederwarenindustrie. Daarna deed het
Offenbach. Thans gaat men al spre
ken van een Italiaanse mode en stijl
Zou Nederland ook niet eens de kop
kunnen nemen in de mars-route? Ook
deze vraag kregen de vakbeurs-expo
santen door hun voorman voorgelegd
De leerprijzen zijn vorig jaar aan
zienlijk gestegen door de aankopen
van grondstoffen, die Rusland en an
dere landen achter het IJzeren Gor
dijn op de wereldmarkt deden. Daar
kwam nog bij dat Amerika en Argen
tinië hun slachtingen beperkten om
hun veestapel weer op peil te bren
gen. Dus minder leer en duurder leer
Overigens blijkt op de thans ge
opende expositie, die tot heden duurt,
dat de Nederlandse lederwaren-fa
brikanten en de handelaren in kof
fers en tassen, bij alle problemen, die
zij ontmoeten, niet voor één gat te
vangen zijn. Hun vakbeurs (1500
vierkante meter groot) straalt van za
kelijke gezondheid.
(Volkskrant)
INTERNATIONALE BIDWEEK.
Van 18-25 januari wordt over de
gehele wereld de internationale Bid
week gehouden, waaraan door katho
lieken, protestanten en schismatieken
wordt deelgenomen, om God te bid
den, dat de kloof die tussen allen die
Christus belijden bestaat, te over
bruggen en om eenheid van alle
christenen over de gehele wereld.
WERELD WON 977 MILJOEN
TON AARDOLIE.
De wereld heeft vorig jaar 7,6
percent méér aardolie geproduceerd
dan in 1958. Totaal werd bijna 977
miljoen ton voortgebracht, tegen 908
miljoen ton in 1958, toen de produk
tie slechts 2,75 percent steeg. De pro-
duktiestijging was vorig jaar alge
meen en behalve in de Verenigde
Staten werden overal nieuwe records
bereikt. Dit blijkt uit gegevens van de
petroleum Press Service en het Ame
rikaanse Petroleum Instituut. De
sterke opleving van de oliewinning
wordt toegeschreven aan het econo
mische herstel in de westerse wereld.
Kan de vrije wereld met de Sovjet-
Unie vreedzaam samenleven? Deze
vraag wordt door verscheidene wes
telijke staatslieden bevestigend be
antwoord en er zullen in 1960 behal
ve het top-overleg verscheidene con
ferenties plaatsvinden tussen de ver
tegenwoordigers van de N.A.V.O.-
landen en het (rode) pact van War
schau.
Daarom is het nuttig te lezen, dat
het Centraal Comité van de Russi
sche communistische partij zelf nog
eens kort en krachtig zijn doelstellin
gen heeft laten horen een krachti
ger propaganda voor een onvermin
derde ideologische strijd, politieke
opvoeding van de jeugd, bevordering
van het atheisme( de godloosheid),
beïnvloeding van het gehele volk, in
het bijzonder bestrijding van de nog
bij veel vrouwen bestaande „religieu
ze tendenzen" en actie tegen veron
achtzaming van de arbeid.
Als wij eens nagaan, wat dit alle
maal betekent, komen we dra tot de
conclusie, dat van enigerlei samen
werking tussen democratie en dicta
tuur geen sprake kan zijn. Want wat
Rusland wil, dat is de vrijheid de
communistische propaganda ook over
zijn grenzen te bedrijven. Dat is ook:
de godsdienst vervolgen en elk spoor
van geloof uitroeien. Dat is voorts:
de jeugd opkweken tot volgzame sla
ven, de arbeiders dwingen tot opoffe
ring van hun laatste vrije tijd met uit
schakeling van heel hun persoonlijk
heid en hun zelfstandigheid, hun
diepste en innigste overtuiging.
In deze atmosfeer van politieke
dwang en goddeloze mensenbeulerij
mag de vrije wereld geen duimbreed
van haar grenzen wijken, aan deze hel
op aarde mag zij geen bezet gebied,
geen onbezet Berlijn, geen Koreaan
of Vietnamees, geen India's grensge
bied of Irakees grensdorp overleve
ren.
Achter de glimlach van Chroesjts-
jow schuilt nog steeds de doodskop
van slavernij en concentratiekamp.
In dit verband mogen we er aan
herinneren wat radio-Moskou op 6
januari, de dag waarop de Christe
nen van 't Oosten 't Kerstfeest vie
ren, de aether heeft ingezonden.
Daarin sprak hij o.m. over „het
sprookje van Christus, die nooit
heeft bestaan" e.d.
De communistische boodschap
richtte zich verder ook bijzonder te
gen de priesters en andere gods
dienstbedienaars, die gelijk gesteld
werden met kapitalisten en groot
grondbezitters en die „de onderwer
ping aan de vijanden der arbeiders
prediken".
De Paus diende de Moskouse ra
dio van repliek.
Het is toch wel erg, aldus de Paus,
dat na 2000 jaren van wetenschappe
lijk onderzoek en betrouwbaar con
troleerbare overlevering er nog steeds
mensen zijn, die de persoon van de
Goddelijke Verlosser als een verzin
sel beschouwen en de boeken van het
Nieuwe Testament als een goedkope
fabel.
De Paus vroeg zich af hoe een zo
voor het christendom demigrerende
boodschap van radio Moskou te rij
men is met de herhaaldelijk verkon
digde wens om tot een vreedzame co-
existentie te komen. In zijn toespraak
tot de pelgrims verdedigde de Paus
't christendom in zijn meest funda
mentele basis: het geloof in Christus,
in de verlossing en in de H. Schrift.
NEDERLANDER VERZEKERT
ZICH STEEDS HOGER.
Het gemiddelde bedrag waarvoor
elke Nederlander is verzekerd, is in
1958 verder gestegen tot 2693 gul
den, tegenover 2494 gulden aan het
einde van 1957. Enkele jaren voor de
oorlog (eind 1937) was dit bedrag
nog maar 455 gulden.
29 DODEN BIJ BUSONGELUK.
Een autobus met 29 personen is in
de nacht van zondag op maandag te
Port Tampico (Mexico) in een ravijn
van dertig meter diepte gestort. De
bus vatte vlam en alle inzittenden
kwamen in de vlammen om.
oot donnuAiiu in», o
De rcho vAn het Zuióen
en reumatische pijnen
wrijft U eveneens weg met
d
Uen nimmer
ruw of schraal^ n
Het is de Hamamelis die het m doet