w/aaLwrjkse en LanqstRAAtse couraïu
BINNEN- EN BUITENLAND
I
SUNIL
KATHOLIEK VOORTGEZET ONDERWIJS
VERTOONT ACHTERSTAND
WITTER DAN DE WITSTE HAAN
SUNIL WAST STRALEND WIT
Een rijke inhoud
Fotobureau
HET ZUIDEN
,'J AANKOOP VAN
fOTOTOESTEL
C4\
VRIJDAG 12 AUGUSTUS 1960
82- JAARGANG No. 64
Bij gelegenheid van het 40-ja-
rig bestaan van het r.k. centraal
bureau voor onderwijs en opvoe
ding heeft het Katholiek Sociaal
Kerkelijk Instituut een belangrij
ke studie het licht doen zien, ge
titeld „Het r.k. voortgezet onder
wijs regionaal bezien, 1958".
Deze studie geeft een aantal
belangwekkende conclusies ten
aanzien van het r.k. voortgezet
onderwijs. Zo is in het katholie
ke ulo-onderwijs de gehele pro
vincie Noordbrabant een belang
rijk probleemgebied; ten aanzien
van het katholiek lager technisch
onderwijs geldt het gebied ten
westen van de lijn Eindhoven
Den Bosch als probleemgebied.
Een geringe statistische achter
stand heeft Brabant nog in de
sector van het katholieke VHMO,
terwijl de ongelijkmatige sprei
ding van het katholieke huis-
houdonderwijs (in de steden de
deelneming zeer hoog, op 't plat
teland zeer laag) problematisch
aandoet.
ACHTERSTAND
Het Kaski-rapport constateert,
dat het katholiek voortgezet on
derwijs over de gehele linie een
achterstand vertoont en het ver
bindt hieraan de conclusie dat
de katholieke schoolapparatuur
voor voortgezet onderwijs niet 't
gehele katholieke volksdeel be-
BABYSET
Dezs artikelen ook afzonderlek verkrijgbaar
reikt; hetgeen wil zeggen dat een
deel van de katholieke jongens
en meisjes, die katholiek basis
onderwijs hebben genoten, verde
re scholing geniet aan niet-ka-
tholieke onderwijsinstituten.
Van de gehele Nederlandse la
gere schooljeugd volgt 43,4 pet.
onderwijs op katholieke scholen.
De jjercentages van het aantal
leerlingen op katholieke scholen
voor voortgezet onderwijs luiden
als volgt (de cijfers tussen haak
jes hebben betrekking op de
meisjes, de andere op de jon
gens)VHMO 35,7 (33), ulo '34,6
(35,3), lager nijverheidsonderwijs
27,7 (37,2), land- en tuinbouw-
onderwijs 44.
De deelneming aan VHMO,
ULO en nijverheidsonderwijs is
tussen 1953 en 1958 sterk toege
nomen en in dit verband consta
teert het Ivaspi-rapport dat de
statistische achterstand van het
katholiek onderwijs in deze pe
riode aanzienlijk is verkleind. In
de algemene dynamiek van de
laatste jaren heeft het katholiek
onderwijs sterk de overhand ge
had en dit geldt vooral voor het
VHMO voor meisjes en het nij
verheidsonderwijs voor jongens,
twee schooltypen waar de statis
tische achterstand van 't katho
liek onderwijs het grootst is ge
weest. Verwacht mag dan ook
worden dat de statistische ach
terstand van deze en andere
schooltypen in de komende jaren
nog belangrijk kleiner zal wor
den en in de verdere toekomst
wellicht geheel zal verdwijnen.
Een niet zo gunstig beeld ver
toont het katholieke ulo-onder
wijs, waarin de laatste jaren geen
vooruitgang te bespeuren valt. In
deze sector is het katholieke on
derwijs zelfs ten achter gebleven
bij de groei van het niet-katho-
lieke onderwijs.
Deze statistische achterstand
wettigt overigens niet de conclu
sie, aldus het Kaski-rapport, dat
er ook sprake zou zijn van een
achterstand van het katholieke
volksdeel, omdat veel katholieke
kinderen niet-katholieke scholen
bezoeken, o.a. in de diaspora-ge-
bieden, waar de stichting van
een katholieke school niet moge
lijk is.
NIJVERHEIDSONDERWIJS
Ten aanzien van het nijver
heidsonderwijs merkt het Kaski-
rapport op dat minstens een der
de van de katholieke nijverheids
schoolleerlingen niet-katholieke
scholen bezoekt. Dit vindt zijn
oorzaak in het feit, dat de stelsel
matige uitbouw van het katholie
ke onderwijs in dit schooltype
dateert van na de tweede wereld
oorlog toen er al veel niet-katho
lieke scholen bestonden.
Dit geldt echter niet voor alle
schooltypen. In Brabant en Lim
burg, waar vrijwel alle VHMO-
en ULO-scholen op katholieke
grondslag steunen, blijkt duide
lijk dat het katholieke volksdeel
in mindere mate voortgezet on
derwijs ontvangt dan het niet-
katholieke. Volgens het KASKI
begint deze achterstand al op de
katholieke lagere scholen, waar
het aantal zittenblijvers groter is
dan op niet-katholieke scholen
en waar ook meer kinderen hun
leerplicht „uit blijven zitten".
Dat katholieken in mindere ma
te voortgezet onderwijs ontvan
gen dan niet-katholieken, is vol
gens het rapport een uitvloeisel
van 't intellectuele emancipatie
proces, waarin het katholieke
volksdeel nog steeds verkeert. De
krachtige expansie van het ka
tholieke onderwijs in de afgelo
pen jaren toont evenwel aan, dat
dit emancipatieproces thans snel
le vorderingen maakt.
NOODZAKELIJK
De algemene conclusie van het
Kaski-rapport is, dat uitbreiding
van het katholiek voortgezet on
derwijs noodzakelijk is en dat
daarbij gestreefd moet worden
naar een evenwicht tussen de
verschillende schooltypen. De
onevenwichtige spreiding van
bepaalde schooltypen en de een
zijdigheid van het schoolbezoek
in vele gebieden (een krachtige
ontwikkeling van het ene school
type ten koste van het andere)
kan alleen worden voorkomen
door de uitbouw van de appara
tuur via een wetenschappelijk
gefundeerde planning.
Deze planning kan een hechte
basis vinden in de vele karto-
grammen, welke in het rapport
zijn opgenomen en die een duide
lijk en gedifferentieerd beeld ge
ven van de situatie van het ka
tholiek onderwijs in Nederland
in het algemeen en van een groot
aantal kleinere gebieden in het
bijzonder.
KLEDING-VERHUUR
BRUIDSJAPONNEN, BRUIDSMEISJESJAPONNEN, enz.
en een ruime sortering gelegenheidskleding voor heren,
naar de laatste mode.
Bossche kleding-service
Vughterstraat 205 Tel. 34580 (na 19 uur 37491)
's-HERTOGENBOSCB
EERSTE HALFJAAR 1960:
MEER HUIZEN KLAAR,
MINDER IN AANBOUW
Er kwamen volgens cijfers van
het CBS in juni 7091 woningen
gereed. Dit is ruim 200 minder
dan in juni 1959, toen er 7307
huizen klaar kwamen. De wo-
ningproduktie van het eerste
halfjaar van 1900 bedroeg 38.003,
tweeduizend meer dan in de over
eenkomstige periode vorig jaar.
Er werd 't eerste halfjaar van
1960 met de bouw van 40.058 wo
ningen begonnen. Dat is ruim
4000 minder dan in het eerste
halfjaar van 1959, toen er met
de bouw van 44.180 huizen werd
aangevangen.
ARBEID IN AMSTERDAMSE
HAVEN LAG GEDEELTELIJK
STIL
De wilde staking in de Am-
sterdamselihaven die zaterdag vrij
rustig begon en tijdens 't week
end geheel onmerkbaar was,
heeft zich maandag over het hele
oostelijke havengebied uitge
breid. Na 'n oproep tot een alge
mene waarschuwingsstaking van
24 uur, waartoe op een vergade
ring van stakers in „De Brakke
Grond" werd besloten, is maan
dagavond een groot deel van de
havenarbeiders thuis gebleven.
Van de ruim 800 werkers die zich
om half elf voor de nachtdienst
moesten melden, zijn er slechts
200 tot 300 aan het werk gegaan.
De andere zijn teruggekeerd naar
huis. „Het ziet er naar uit", zo
deelde men van vakbondszijde
mee, „dat de communistische agi
tators hun zin krijgen en 't werk
in de haven morgen voor 't groot
ste deel Dlat ligt."
Tegen vijf uur maandagmiddag
waren er naar schatting 2000 ar
beiders in staking, dat is een der
de deel van het totaal aantal wer
kers in de hoofdstedelijke haven.
Enkele honderden kwamen des
middags in „De Brakke Grond"
bijeen, waar men na veel gehar
rewar een voorstel aannam van
de Algemene Bedrijfsbond Trans
port 1958 (aangesloten bij de
communistische EVC '58) om
voor 24 uur al het werk stil te
leggen.
De 24 uurs-staking van de Am
sterdamse havenarbeiders, die
moest dienen als waarschuwing
voor werkgevers en vakbonden,
is verlopen. Nadat dinsdag in de
loop van de dag 4000 tot 5000
vim de in totaal 6500 havenarbei
ders het werk hadden neergelegd
verschenen om half 6 de avond
ploegen weer op volle sterkte op
alle bedrijven. De eisen van de
stakers loonsverhoging zijn
weliswaar nog niet vervuld, maar
de stakers hebben besloten, de
vakbonden tot 1 september de
gelegenheid te geven deze loon-
kwestie op de gebruikelijke wijze
met de werkgevers op te lossen.
„En als dat niet in orde komt",
zo dreigen de havenarbeiders,
„dan zullen wij op 1 september
weer gaan staken. Bovendien zul
len we dan onze vakbonden opzij
zetten en ons in een nieuwe bond
organiseren."
VERTRAAGDE WERVING
VRIJWILLIGERS
Het ziet er naar uit, dat de
voorgestelde campagne voor de
werving van militaire vrijwilli
gers, die bij voldoende aantallen
diensttijdverkorting mogelijk kan
maken, niet per 1 oktober kan
beginnen. Het interdepartemen
taal overleg over het nieuwe sa
larispeil voor vrijwilligers en be
roepsmilitairen verloopt uiterst
traag. Aan de wens om de mili
taire salarissen eerder dan 1 ja
nuari 1961 te verhogen, zal in élk
geval niet meer voldaan kunnen
worden. Aldus verluidt in rege
ringskringen.
VERRUIMING GRENS
KINDERAFTREK
Staatssecretaris dr. W. H. van
den Berge (Financiën), heeft in
zijn memorie van antwoord op
het wetsontwerp betreffende de
herziening van de kinderaftrek
meegedeeld, dat er onder de hui
dige omstandigheden aanleiding
bestaat om de geldende grens van
400 gulden voor 'n „verdienend"
studerend kind te verhogen tot
500 gulden per jaar. Dezer dagen
zal de belastingdienst hiervan in
kennis worden gesteld.
DODELIJK ONGEVAL
Bij oefeningen in La Courtine
is maandagmiddag de 19-jarige
dienstplichtige huzaar A. van dén
Bereken bij een ongeval om het
leven gekomen. De huzaar, die
was ingedeeld bij het 41ste tank
bataljon, kreeg, toen er oefenin
gen met tanks werden gehouden,
een schot in de borst.
BELGIË EIST DEUGDELIJKE
IDENTITEITSPAPIEREN
Honderden vakantiegangers zijn
de afgelopen maand uit België
naar Nederland teruggestuurd,
omdat ze geen identiteitspapieren
bij zich hadden. Het is al voorge
komen dat een bus vol vakantie
gangers terug moest, omdat een
derde van het aantal passagiers
zich niet konden legitimeren.
Sinds de opheffing van de pas
controle aan de Nederlands-Bel
gische grens op 1 juli j.l. meent
men veelal dat men dan ook
maar geen papieren meer nodig
heeft. Maar iedereen die over de
ze grens wil moet bij zich hebben
of een geldige toeristenkaart, of
een geldig paspoort, of een pas
poort dat ten hoogste vijf jaar is
verlopen. In België bestaat een
legitimatieplicht. Alleen deze
grensdocumenten zijn daarvoor
geldig.
KERKEN DICHT OP CUBA
De aartsbisschop van Havana
heeft gedreigd de katholieke ker
ken van Cuba te sluiten, tenzij de
regering van premier Fidel Cas
tro godsdienstvrijheid garan
deert. Mgr. Evilio Diaz heeft dit
bij een afgelegd bezoek aan het
presidentiële paleis bekend ge
maakt. De prelaat had tegenover
Luis Buch, gevolmachtigd minis
ter van het presidentschap, ver
klaard dat hij „de kerk in stilte"
zou arkondigen, tenzij de veilig
heid van de kerkgangers wordt
gewaarborgd.
SOVJET-SCHEPEN LOSSEN
VREEMDE VRACHTEN
IN CUBA
Russische schepen lossen sinds
28- juni mysterieuze ladingen in
Havana. Bepaalde kisten die van
de schepen komen, zijn groot ge
noeg om onderdelen voor vlieg
tuigen of raketten te bevatten en
ze worden met de grootste zorg
vuldigheid gelost door de sovjet
bemanningen zelf. In Cuba be
vinden zich thans ten minste 200
Russische technische experts en
adviseurs, die verder zorg dragen
'•oor de ladingen. Intussen zijn
bepaalde gebieden zoals de uitge
strekte Zapata-moerassen, tot
verboden gebied verklaard. Aldus
meldt 't Amerikaanse tijdschrift
„U.S. News and World Report".
AMERIKA VERHOOGT
PARAATHEID
President Eisenhower heeft in
een speciale boodschap aan het
Congres verklaard, dat de „com
munistische vechtlust" de laatste
weken is toegenomen. Als hij dit
nodig oordeelt, zal hij het Con
gres vragen meer geld voor de
defensie beschikbaar te stellen.
Het programma voor hulpver
lening aan het buitenland mag
niet ingekrompen worden, zo
zegt de president en het nood
fonds voor wederzijdse veiligheid
dient volgens hem met 100 mil
joen dollar te worden vergroot.
Deze laatste verhoging acht Ei
senhower nodig opdat Amerika
onverwachte ontwikkelingen, zo
als die in Kongo, waar plotseling
een luchtbrug of andere buiten
gewone maatregelen nodig kun
nen zijn, het hoofd te kunnen
bieden.
Eisenhower zegt: „De commu
nisten gaan door met het gebruik
maken van onrustige situaties en
doen krachtige pogingen de strijd
van de mensheid voor een betere
wereld ten eigen nutte aan te
wenden. Dat die pogingen een
hoogtepunt hebben bereikt in
Midden-Afrika en Cuba, is ons
allen bekend."
ONTBINDING VAN KONGO
VOLTREKT ZICH SNEL
Terwijl de Veiligheidsraad van
de UNO in speciale zitting be
raadslaagde over de snelst mo
gelijke ontruiming van heel Kon
go Katanga inbegrepen
door Belgische troepen, en pre
mier Loemoemba zijn afwezig
heid van twee weken uit Leo-
poldstad afsloot met het inlassen
van twee nieuwe pleisterplaatsen,
Togo en Ghana, in zijn eindeloze
wereldreis, is zijn Kongolese een
heidsstaat bezig in versneld tem
po uiteen te vallen. De provincie
Kasai wil zich, evenals Katanga,
van deze eenheidsstaat afschei
den en zal, naar men zegt, binnen
een week haar eigen regering
hebben. De partij voor Afrikaan
se eenheid PUNA, die de sterkste
is in de provincie Evenaar, heeft
per telegram de UNO verzocht de
onafhankelijkheid van dit gebied
te erkennen. De Abako, de partij
van president Kasavoeboe, eist
eveneens afscheuring van de een
heidsstaat en vorming van een
autonoom gebied voor de Bakon-
go-stam aan de monding van de
Kongo-stroom.
LOEMOEMBA VALT DE KERK
AAN
Premier Loemoemba van Kon
go heeft dinsdag gezegd, dat zijn
regering voorstandster is van de
scheiding tussen Kerk en staat.
Hij sprak zijn misnoegen uit over
de „dominerende positie" van de
katholieke Kerk in Kongo.
„Wij willen niet in Kongo wat
in België is gebeurd dictatuur
van de Kerk onder bescherming
van de regering", aldus Loe
moemba. De Kerk in Kongo had
de ontwikkeling van het gebied
met tachtig jaar verlaat en zich
verzet tegen ontplooiing van po
litieke activiteit „uit vrees dat de
bevolking bepaalde vragen zou
gaan stellen".
KATANGA OPEN VOOR
UNO-TROEPEN
Katanga ligt open voor de
Uno-troepen. Dinsdagmorgen nog
verklaarde premier Tsjom.be met
veel vuur, dat de Katangezen zich
desnoods met geweld zouden we
ren, als er Uno-troepen zouden
komen om de Belgische eenheden
af te lossen. Maar toen hij later
op de dag het bericht ontving,
dat de Veiligheidsraad in een
nieuwe resolutie België opdroeg
heel Kongo, ook Katanga, onmid
dellijk te ontruimen en dat de
Uno-troepen, die naar Elisabeth-
stad zouden komen, de Katange-
se onafhankelijkheidsbeweging
niet zouden storen, veranderde
de stijfkoppigheid van Tsjombe
in beminnelijkheid jegens de
Uno en verbolgenheid op Brus
sel. De Belgen hebben ons in de
Veiligheidsraad in de steek gela
ten. De Belgen? Ik bedoel de Bel
gische regering en niet koning
Alléén bij
Boudewijn of het Belgische volk"
zei hij. Een datum voor de komst
van Uno-troepen is nog niet be
paald.
In Elisabethstad verklaarde
de Katangese president Moise
Tsjombe, dat zijn regering niet
„de oorzaak wil zijn van een ge
wapend conflict" en daarom, on
derhandelingen wil voeren met
een Uno-delcgatie over de toepas
sing van de resolutie van de Vei
ligheidsraad. Tsjombe heeft in
Elisabethstad gezelschap gekre
gen van Loemoemba's aartsvij
and Albert Kalonji, die de onge
kroonde heerser is van meer dan
de helft der aangrenzende pro
vincie Kasai. Dit heeft hij uitge
roepen tot de „Onafhankelijke
Mijnrepubliek Kasai", met als
hoofdstad Bakwanga. In Elisa
bethstad is nog een tweede vijand
van Loemoemba, de leider Jean
Bolikango aangekomen. Hij heeft
een groot deel van de provincie
Evenaar achter zich en wil ook
met Tsjombes Katanga een ver
bond aangaan.
POWERS IN STAAT VAN
BESCHULDIGING
De piloot van de op 1 mei bij
Sverdlowsk neergehaalde Ameri
kaanse U-2 Francis Powers heeft
bekend zich te hebben schuldig
gemaakt aan spionage. Dit vol
gens het Sovjet-persagentschap
Tass.
De aanklacht tegen Powers is
dinsdag in Moskou gepubliceerd.
Zij omvat 4000 woorden. Volgens
Alexander Shclcpin, de voorzitter
van de commissie voor staatsvei
ligheid, die de aanklacht heeft
ondertekend, heeft Powers ver
klaard, dat hij opdracht had in
geval van nood in Zweden of in
Finland te landen.
In de verklaring van Shelepin
wordt gezegd, dat de spionage die
Powers heeft bedreven, een ui
ting van de agressieve politiek
van de regering van de Verenig
de Staten" is.
Het proces tegen Powers be
gint op 17 augustus a.s.
STAATSGREEP IN LAOS
Volkomen onverwacht heeft
een „militair revolutionair comi
té" de pro-westerse regering van
het koninkrijk Laos, bij de Chi
nese grens, omver geworpen en
alle burgerlijke en militaire
macht in handen genomen. Alle
verbindingen met het land zijn
verbroken, alleen radio-uitzen
dingen die in het buitenland be
luisterd kunnen worden, vormen
een bron van inlichtingen. Vol
gens deze uitzendingen streeft 't
nieuwe bewind en politiek van
neutraliteit na, wil het troon en
godsdienst handhaven en is het
bereid economisch en culturele
hulp te aanvaarden van elk land
dat die aanbiedt.
Stralend wit wordt uw wasgoed met Sunil. Bleken en
blauwen mag u overslaan. U wast minder, u spoelt
minder, u wringt minder. Uw wasgoed slijt dus min
der I U en honderdduizenden andere huisvrouwen -
merken direct dat het hemelsblauwe Sunil tegelijk
het modernste en het degelijkste wasmiddel is.
De mooiste witte haan verliest het van uw stralend
witte wasl
Het.
extra voordelige
drielingpak
bespaart u
elke keer geld
De rcho van het Zuióen
Uitgever
Waalwijkse Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
HoofdredacteurJAN TIELEN
Gironummer 50798
Dit blad verschijnt 2 x per week
Abonnement
22 cent per week
per kwartaal f 2.85
f 3.10 franco p.p.
Advertentieprijs 10 cent per m.m.
Contract-advertenties speciaal tarief.
Opgericht 1878.
Bureaux: Grotestraat 205, Waalwijk - Tel. 04160 -2621
KaatsheuvelDr. van Beurdenstraat 8 - Tel. 04167 - 2002.
Telegram-adres „Echo'
RASRI-RAPPORT OVER VOORTGEZET ONDERWIJS
Bus poeder met rammelaar in de
deksel, doos zalf, flacon olie, stuk
zeep, flacon shampoo, plastic zeep-
doos, plastic speldenbakje, meetlint^
Doktersboek. Dit alles in een super
a f5.95
Schapenmarkt 26
DEN BOSCH
'r Htursiwwittr.&'MurrvirtMw.v&sr
