ZWITSAL
PUROL in huis!
NeJÜDAHPÖ
wAAlwijkse en UnqstRAAtse couraiu
HOEDER WORDEN...
Mr. Dr. C. N. M. Kortmann opende
nationaal schoen- en Eeder-museum te Waalwijk
O. Meijer, conservator Sted.
Museum, Amsterdam.
Een bijzonder woord van dank
aan de K.R.O., die zo vriendelijk
is de opening van ons museum
op de geluidsband vast te leggen,
waardoor tienduizenden luiste
raars in geheel Nederland de
gelegenheid krijgen van deze ge
beurtenis kennis te nemen. Uwe
medewerking, mijne heren, heeft
de betekenis die deze dag voor
ons bestuur en ook voor het mu
seum heeft, in belangrijke mate
beklemtoond.
Hartelijk dank ook aan de
mannen van de pers, die hier aan
wezig zijn en die, naar ik mag
verwachten, de betekenis van het
museum in belangrijke mate
naar buiten zullen uitdragen.
De heren Hens en van Dongen,
die resp. het schilderwerk en de
verlichting hebben verzorgd, on
ze hartelijke dank voor de keuri
ge afwerking.
En hiermede mijnheer de com
missaris, geachte aanwezigen» be
ëindig ik mijn inleiding en zal ik
gaarne aan u, excellentie, de ge
legenheid geven het Nationaal
Museum te openen.
Meespelen
Mr. dr. Kortmann, de commis
saris der Koningin, schetste in
zijn openingstoespraak de bete
kenis van het museum als enig
in zijn soort in ons land, waar
door het terecht de naam „natio
naal museum" mag dragen. „In
het schoeisel komt zowel 't ach
terblijven als de welvaart en de
verfijning van de cultuur tot uit
drukking", aldus de commissa
ris, die dan ook opmerkte dat hij
voor deze dag zijn allerbeste
schoenen had aangetrokken. „Dit
museum gaat weer meespelen in
de ontwikkeling van Brabant
Het wordt opgenomen in de veel
omvattende rolprent, die de ont
wikkeling van ons gewest uit
beeldt. Moge de zorg en de verfij
ning waarmee dit museum is tot
stand gebracht en ingericht, er
toe bijdragen dat Brabant getild
wordt uit de rij der gewesten. Ik
vei trouw dat gij met de totstand
koming van dit museum de weg
zult weten te vinden de collecties
verder uit te breiden. Ik meen te
mogen zeggen dat de kennelijke
jeugd van de directeur daarvoor
borg staat." Mr. dr. Kortmann
verklaarde verder dat met de
formering van dit museum een
grote dienst is bewezen, niet al
leen aan de streek, maar aan ge
heel Brabant. De achter op de
fraaie catalogus vermelde zegs-
w ijzen die betrekking hebben op
de schoen, gaven de comihissaris
aanleiding op te merken, dat het
schoenmakersambacht wel heel
dicht bij dc mensen gestaan moet
hebben en hij achtte het dan ook
de moeite waard, wanneer door
taalkundigen uit de streek eens
de verbondenheid tussen taal en
ambacht zou worden onderzocht
en vastgelegd.
Na de officiële opening maak
ten de genodigden een rondgang
door de fraaie en met zorg inge
richte museumruimten, die een
boeiend beeld geven van hel
schoeisel van vroeger en thans
uit vele landen. Het museum mag
een rijke aanwinst worden ge
noemd in het cultureel bezit van
streek, gewest en land.
Aan 't slot van dit verslag mo
gen wij de heer .1. van Heesbeen,
die vanaf het hegin tot op heden
de ziel van dit museum geweest
is en vooral voor de aankoop van
en de vestiging in dit prachtige
pand zich zo enorm veel moeite
beeft gegeven, hier openlijk een
woord van warme hulde en dank
brengen.
BABYSET DE LUXE A
VRIJDAG 7 OKTOBER 1960 83e JAARGANG No. 78
Biljarten
len hechten. Burgemeester, nog
maals onze hartelijke dank.
In de tweede plaats past hier
een bijzonder woord van dank
aan onze geachte directeur, de
heer Hendriks.
Geachte heer Hendriks, gij hebt
elf jaar belangeloos voor het mu
seum geijverd. En hoe? Ik mag
wel zeggen dat gij uw gehele vrije
tijd aan de opbouw van het mu
seum hebt besteed. Gij hebt stad
en land en ver daar buiten
als het ware afgegraasd, en met
kennis van zaken, om beetje bij
beetje het kon niet anders
voor niet te veel geld deze uit
gebreide collecties schoenen en
kunstlederwerken bijeen te ga
ren. Heer Hendriks, ik mag wel
zeggen dat wij zonder uw mede
werking vandaag niet in de gele
genheid zouden zijn geweest dit
prachtige museum te openen.
Met onze innige dank spreek ik
de hoop uit dat u nog zeer vele
jaren ons bestuur met uw toewij
ding en uw kennis van zaken
zult willen bijstaan.
Aan de installatie-commissie,
de heren Bergmans, Dirks en
Hendriks past hier een hijzonder
woord van dank. U heeft uw taak
wel met bijzondere toewijding
vervuld en een zeer smaakvolle
expositie tot stand gebracht. Wij
henben veel van u gevraagd en u
heeft vooral de laatste tijd veel
van uw tijd aan onze opdracht
moeten besteden. Gaarne hopen
wij dat u in de lof die de bezoe
kers van het museum zeer zeker
voor uw werk zullen hebben, een
maatstaf zult willen zien voor
onze waardering en onze dank
baarheid.
Dank zijn wij verschuldigd aan
de directeur van het Rijksmu
seum te Amsterdam, de directeur
van het Gemeentemuseum te Den
Haag die ons enige belangrijke
specimina schoenen in bruik
leen hebben willen afstaan.
Dank aan vele firma's in en
buiten Waalwijk voor hun schen
kingen aan liet Museum, waarbij
ik vooral zou willen noemen dc
Koninklijke Delftsche Leerlooie
rij en Drijfriemenfabriek v.h.
Alex Adam te Delft en de Bally
Schoenfabrieken in Schönewert.
Vele Waalwijkse inwoners heb
ben ons jaarlijks met hun bijdia-
ge gesteund. Daarvoor hartelijke
dank. Hartelijke dank levens aan
de vele firma's uit de branche,
die ons in de loop van het jaar
met zen bijdrage hebben gesteund
en vooral aan enkele grolere be
drijven. die het ons met hun roy
ale gift hebben mogelijk gemaakt
het museum in zijn tegenwoor
dige vorm gestalte te geven. En
u zult dadelijk zien, mijne heren,
dat deze gestaltegeving nogal eni
ge uitgaven heelt vereist.
Ik moge deze firma's gaarne
met name noemen, nl.. alphabe-
tisch:
Lederfabriek De Amslel alhier.
Amsterdams Huidenclub, Am-
stcrlam.
N.V. Argolanda Handel Mij. te
Rotterdam.
Nederlandse Schoenenunie
Bloch Stibbe alhier.
Van Gent Co. alhier.
N.V. Heijbroek Co., A'dam.
N.V. Inhnma, Rotterdam.
N.V. Kaufman's Handel Mij. te
Rotterdam.
Lederfabriek Oisterwijk, Ois-
tcrwijk.
Moenus Nederland NV., Den
Bosch.
Pfaff Nederland N.V. 's-Bosch.
Robinson Schoenfabrieken te
Nijmegen.
Looistof fen industrie TANIX,
Dongen.
C. van Wagenberg-Festen te
VI i i men.
„Dit museum mag terecht een nationaal museum worden ge
noemd, omdat het enig in zijn soort is. Ik zie het als een blijk
van samenwerking tussen de gemeente en het particulier ini
tiatief, in de industriële sector zowel als in z(jn gezamenlijk
heid." Aldus de commissaris der Koningin in onze provincie,
mr. dr. C. N. M. Kortmann, tijdens de officiële opening van
het Nationaal Museum voor de Schoen- en Lederindustrie, wel
ke dinsdag j.l. in tegenwoordigheid van vele genodigden plaats
had in het kader van het in gebruik nemen van de nieuwe
huisvesting van het museum in het fraaie en royale pand
Grotestraat 148.
Bron van inspiratie en documentatie
Deze openingsplechtigheid werd
ingeleid door de voorzitter van
het bestuur van het museum, de
heer J. W. van Heesbeen, die al
lereerst alle aanwezigen hartelijk
welkom heette, in het bijzonder
de commissaris der Koningin,
mr. dr. Kortmann, die hij dank
bracht voor de bereidwilligheid
het museum te willen openen,
burgemeester Teijssen van Waal
wijk en de verdere leden van het
gemeentebestuur, de directeur
van Gemeentewerken, de heer
Kobben, en verder de vele andere
genodigden, onder wie wij de
burgemeesters van Sprang-Ca-
pelle, de heer M. van Prooijen en
Vlijmen, mr. Hoefnagel, opmerk
ten, vertegenwoordigers van de
Federatie van Schoen-, Leder- en
Lederwaren fabrikanten, Waal
wij ks Belang, en vele andere
vooraanstaande personen uit hel
bedrijfsleven.
Na zijn welkomstwoord sprak
de heer van Heesbeen de volgen
de rede uit:
„Toen, in oktober 1948, het be
stuur van de in dat jaar gehou
den tentoonstelling „Waalwijk
1948" de beschikking kreeg over
een batig saldo van ruim elfdui
zend gulden, werd besloten daar
van vijfduizend gulden ter be
schikking te stellen van het ge
meentebestuur voor voorberei-
dingskosten van eventueel latei-
te houden tentoonstellingen.
Vijfduizend gulden werden uit
gekeerd aan verschillende chari
tatieve instellingen in Waalwijk
en de overige dertienhonderd gul
den werden bestemd voor het in
het leven roepen van een stich
ting met het doel de inrichting te
verzorgen van een oudheidkun
dig museum voor de Schoen- en
Lederindustrie.
Wij deden dit laatste uit ver
schillende overwegingen en wel
in de eerste plaats uit piëteit
voor onze Langstraatse voorou
ders, die niet alleen deze streek
hebben gemaakt tot de bakermat
van de Nederlandse schoenindus
trie, maar die tevens, in zeer
moeilijke omstandigheden en
met zeer primitieve middelen, op
het gebied van schoenen kunst
werken wisten tot stand te bren
gen, die door alle eeuwen bewon
dering zullen blijven afdwingen.
Het zou mij te ver voeren de
omstandigheden te schetsen,
waaronder de schoenmaker van
tegen de eeuwwisseling leefde en
werkte. Doch ook al was 't leven
zwaar, de moeilijkheden werden
vergelen, bij het overgrote deel
door een innig gezinsleven, door
een ander deel, Iaat het ons eer
lijk zeggen, in de kroeg. Maar de
liefde voor het vak en voor de
kunst in het vak en een spranke
lende levenshumor bleven de bo
ventoon voeren.
En wanneer wij thans dit mooie
museum openen, dan doet het
mij leed dat juist datgene wat
ons destijds het meest voor ogen
heeft gestaan: een woon-werkka-
mer, ontbreekt. Een woon-werk-
kamer, waar het leven van een
schoenmakersgezin met al zijn
lief en leed, van de wieg tot aan
het graf, zich afspeelde.
Wegens gebrek aan middelen
hebben wij thans deze woon-
werkkamer, waarvan de gehele
inrichting aanwezig is. niet kun
nen reconstrueren. Wij hopen
echter binnen niet al te lange tijd
in staat te worden gesteld, dit
vooral voor het nageslacht zo be
langrijk deel van onze opzet te
kunnen verwezenlijken.
Ons tweede doel was aan leek
en vakman een beeld te geven
van de betekenis van het schoei
sel voor de mens, door alle ecu
wen heen en bij alle volkeren. De
schoen spreekt een taal die door
iedereen verslaan wordt. Hij
spreekt u van klimaat en levens
omstandigheden waaronder zij
leefden, wier voeten hij be
schermde of sierde. Hij vertelt u
van schrijnende armoede en van
onmetelijke rijkdom van zin voor
praclische werkelijkheid, van zin
voor kunst, van weelde of wuft
heid. Voor de vakman van van
daag en van morgen wil het mu
seum zijn een bron van inspira
tie en documentatie.
Wij zijn er ons van bewust dat
onze doelstellingen nog niet zijn
bereikt; nog verre vandaar. Maar
wanneer wij terugblikken naar
elf jaar geleden, dan menen wij
te mogen zeggen dat er toch heel
veel is bereikt. Vooral als wij
daarbij bedenken dat hoege
naamd alles wat hier in dit ge
bouw aanwezig is, door persoon
lijk initiatief en door particulie
re bijdragen is bijeengebracht.
En dan kan het niet anders of
bij een gelegenheid als deze gaan
onze gedachten naar hen, die ons
in al die jaren op zo bijzondere
wijze hebben gesteund.
In de eerste plaats naar u,
mijnheer de burgemeester ,dic
ons pogen van den beginne af
met zoveel belangstelling heeft
gevolgd en op zo vele wijzen
heeft helpen bevorderen. In de
elf jaren van ons bestaan hebben
wij steeds en in elk opzicht op
uw volle medewerking mogen re
kenen en het is vooral aan uw
volhardende toewijding voor on
ze zaak te danken dat wij dit
mooie pand in eigendom hebben
kunnen verwerven. Ook het ge
meentebestuur en de directeur
van Gemeentewerken danken wij
voor dc royale medewerking die
zij hebben willen geven aan uw
initiatieven en vanzelfsprekend
deelt ook het provinciaal bestuur
in onze dankbaarheid voor de
goedkeuring die dit hooggeacht
college aan de medewerking van
het gemeentebestuur heeft wil-
voorzitter van het gewest Brabant - Zeeland'
de heer A. C. Uijtendaal, de kampioens
medaille.
Met gerechtvaardigde trots kon hij-dat
ook doen, want na een onafgebraken strijd
van 10 uur had DES zich duidelijk het
sterkst getoond en was het kampioenschap
terecht gekomen bij 't team dat er qua spel
ook het meeste recht op had.
Maar het was niet alleen de kopman van
DES die trots kon gaan op het behalen van
de titel, ook de andere drie deelnemers n.l.
A. Treuren, P. v. d. Loo en invaller A. de
Groot, die Jo van Bokhoven verving, had-
Dit U de titel ven het nieuwe boek van
Dr.W. de Kok. Alles over zwangerschap,
geboorte, babyverzorging en kleuter
opvoeding. Dit waardevolle boek (184
pagina's In fraaie omslag) krijgt U ten
geschenke bij aanschaffing van een
den zonder uitzondering er veel toe bijge
dragen dat het kampioenschap hun deel
werd. Het kampioenschap werd betwist
lussen acht viertallen, die in liet seizoen '59
- '60 het kampioenschap van het district
hadden behaald en dat waren naast DES al
hier nog: Nooit Volleerd uit Waalwijk; Dc
Dreef Kaatsheuvel; De Harmonie 'lilburg;
WMS Breda; Kameraadschap Leende;
Steeds Beter Roosendaal en TS Zevenber
gen. DES was toch wel dc favoiiet in de
zaal vooral; de gebr. v. d. Loo hebben in
Bij brand- en snijwonden, Pijnlijke
kloven, Ruwe handen, Schrale huid.
biljartkringen toch wel een zekere naam
verworven. A. Treuren en Jo van Bokhoven
eveneens, maar omdat laatstgenoemde we
gens omstandigheden niet aanwezig kon zijn
werd diens plaats ingenomen door A. de
Groot. Deze speler heeft zondag alle ver-,
wachtingen overtroffen en slaagde er in twee
partijen te winnen en één gelijk te spelen,
zodat hij ruim zijn aandeel in dit grandioos
succes levcrle.
Het zou te ver voeren om alles gedetail
leerd te beschrijven en als plaatselijk cor
respondent bepalen wij ons tot het geven
van een visie over het spel van de Haar-
steegse deelnemers. DES kreeg als eerste
tegenstander Kameraadschap uit Leende
en het was invaller A. de Groot, die als
eerste aan moest treden. Met alle kracht die
in hem was vergaarde hij de ene carambole
na de andere en wist tenslotte verdienstelijk
gelijk te spelen. A. Treuren. P. v. d. Loo en
C. v. d. Loo speelden zeer sterk en wonnen
hun partij op overtuigende wijze. Vooral
Haarsteegs kopman toonde z'n grote klas
se, want na een vrij aarzelend begin slaagde
hij er in om een serie van 211 car. uit zijn
keu te laten vloeien; DES won deze ontmoe
ting met 7 1. Het werd overigens op de
andere biljarts nog een felle strijd om in de
volgende ronde te komen en toen te circa
4,30 uur de balans werd opgemaakt, bleek
dat zich behalve DES nog hadden weten te
plaatsen De Dreef Kaatsheuvel; WMS Breda
en DTS uit Zevenbergen. De strijd in deze
tweede ronde om tot in de finale door te
dringen werd nog feller en DES moest het
op twee biljarts tegelijk opnemen tegen
DTS uit Zevenbergen. Op de andere twee
biljarts ging de strijd dan tussen Dc Dreef
en WMS. Het verliep voor DES gunstig,
want zowel A. de Groot als P. v. d. Loo
wonnen hun partij, zodat de vooruitzichten
gunstig waren. Hierna traden A. Treuren
en C. v. d. Loo aan; eerstgenoemde verloor,
maar laatstgenoemde liet geen steek vallen
en won weer op overtuigende wijze; eind
stand 6-2. Op de andere twee biljarts won
WMS van De Dreef en ging de finale tus
sen DES en WMS.
Te ca. 8 uur werd op alle vier biljarten
tegelijk begonnen en het was nu maar de
vraag wie de titel zou gaan behalen. De
Haarsteegse deelnemers toonden toen pas
hun grote klasse en met grote vastberaden
heid werd er gespeeld.
Het succes was nu nog groter, want alle
vier de spelers wonnen hun partij, zodat het
8-0 werd het het kampioenschap op wel
zeer overtuigende wijze was behaald.
De eindstond van deze finale strijd la
ten wij hier volgen
DES-WMS
C. v. d. Loo (400) - Snijders (210)
400-147
A. Treuren (230)- Laurijssen (190)
230- 81
P. v. d. Loo (210)-Talboom (150)
210-149
A. de Groot (115) - Wouterson (130)
115-110
C. v. d. Loo presteerde het om in deze
laatste partij weer een serie van 210 car.
te maken. Groot was de vreugde bij de spe
lers van DES en zij hadden bewezen ook
inderdaad door eendracht sterk te zijn. Van
alle kanten werden de DES spelers gecom
plimenteerd met het behaalde kampioen
schap. Het was de voorzitter van het ge
west, de heer A. C. Uijtendaal, die DES
namens het gewest hartelijk feliciteerde met
het behaalde kampioenschap. Hij zeide o.m.
dat er maar één viertal was dat de hele dag
domineerde, hij roemde verder het spel van
kopman C. v. d. Loo en liet duidelijk uitko
men dat er ook door de andere DES-spe-
lers subliem was gespeeld. Onder luid ap
plaus overhandigde hierna de gewestelijke
voorzitter aan kopman v. d. Loo de fraaie
kampioensmedaille.
De voorzitter van het Bossche district,
waaronder DES ressorteert, de heer Vor-
6tenbosch, was bijzonder tevreden over het
feit dat het kampioenschap in zijn dictrict
terecht was gekomen. Hij noemde DES de
bloem van het Bossche district en prees de
spelers dat zij zoveel hadden weten te pres
teren.
Tot slot laten wij hier de eindstand vol
gen 1 DES Haarsteeg en tevens Brab. kam
pioen; 2 WMS Breda; 3 De Dreef Kaats
heuvel;; 4 DTS Zevenbergen; 5 De Har
monie Tilburg; 6 Steeds Beter Roosendaal;
7 Kameraadschap Leende; 8 Nooit Volleerd
Waalwijk.
De tcho van het Zuióen
•Uitgever
Waalwijkse Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
HoofdredacteurJAN TIELEN
Gironummer 50798
Dit blad verschijnt 2 x per week
Abonnement
22 cent per week
per kwartaal f 2.85
f 3.10 franco p.p.
Advertentieprijs 10 cent per m.m
Contract-advertenties speciaal tarief.
Opgericht 1878. Bureaux: Grotestraat 205, Waalwijk -• Tel. 04160 -2621 - Kaatsheuvel: Dr. van Beurdenstraat 8 - Tel. 04167 - 2002. Telegram-adres „Eche"
Blijk van samenwerking tussen gemeente en particulierinitiatief
D.E.S. TE HAARSTEEG BEHAALDE
HET KAMPIOENSCHAP BILJARTEN
VAN 'T GEWEST BRABANT-ZEELAND
Unieke prestaties van de Haarsteegse
deelnemers.
Met een brede glimlach op zijn gelaat ont
ving zondagavond j.l. in hotel-café-restau-
rant Modern in Breda, de kopman van de
biljartclub DES te Haarsteeg, de bekende
biljarter Cees v. d. Loo, mede namens de
andere teamgenoten uit handen van de
De directeur de heer A. Hendriks,
die grote verdiensten heeft voor dit museum.
Het exterieur van het Nationaal Museum voor de Schoen- en Lederindustrie.
Dc directeur de heer Hendriks geeft aan de Commissaris der Koningin bijeen der vi
trines deskundige uitleg over het geëxposeerde schoeisel.
Op de achtergrond de voorzitter, de heer J. van Heesbeen.