wAAlwijkse en UnqstRAAtse couratu
ONS OUDSTE FOLKLORE-FEEST
SINT VERDWAALDE
FILMJOURNAAL
luxor
Er liggen
op ons bureau
250 gulden
voor U klaar.
10 x 25.-
ST. NICOLAAS
fels Sscrum
L
St. Nicolaas-gesctientEn
Aan STASSAR denken 1
EEN AAROIGE ST.
NICOLAASVERRASSING
VOOR ONZE ABONNÉ'S
VRIJDAG 18 NOVEMBER 1960
83e JAARGANG No. 90
Vooral in vroeger eeuwen heeft
ons volk vele folkloristische fees
ten gekend. Ze laakten echter
stuk voor stuk in onbruik, iets
waar de ontwikkeling van onze
moderne tijd veel schuld aan
draagt. Veel van die heus wel zin
volle feesten werden als onzin
aan de kapstok der geschiedenis
gehangen om nooit meer te wor
den aangekeken. O zeker, soms
bleven ze als streekfeest nog hon
derden jaren een kwijnend be
staan lijden, maar van nationale
betekenis waren ze niet meer.
Er is één folkloristisch feest,
dat het niet minder dan ruim zes
tien eeuwen heeft uitgehouden en
nog steeds springlevend is en dat
is 't sinterklaasfeest. Nog steeds
rijdt de goede Sint omstreeks be
gin december op zijn schimmel
over onze daken en hebben de
winkeliers een gouden tijd. Nog
altijd kloppen de harten vol ver
wachting en ziet vrijwel iedereen
Uit naar die beroemde pakjes
avond. Ja, het sinterklaasfeest
leeft nog in aller harten. Waar
om eigenlijk, zal men zich afvra
gen, is dit feest niet als zovele
andere, als onzin opgeborgen? De
ware oorzaak daarvan zal wel al
tijd duister blijven, maar dat
neemt niet weg, dat er wel fac
toren te noemen zouden zijn die
er aan hebben meegewerkt, dat
dit feest nog altijd gevierd wordt.
Het gaat waarschijnlijk in eerste
instantie om de pure christelijk
heid van dit feest. Ieder mens
voelt in zijn diepste binnenste
aan, dat deze Nicolaas de perso
nificatie van het GOEDE is. En
zo eenmaal in het jaar wil men
dat zelf ook wel eens beleven, het
geluk ervaren van het spontaan
geven, het zien van die blijde ge
zichten, al die dingen zijn belang
rijke factoren die een rol spelen.
Toch heeft het Sint Nicolaas-
feest ook wel moeilijke tijden ge
kend.
Weg met Sinterklaas
In de zeventiende eeuw heeft
het feest het wel bijzonder moei
lijk gehad. De oorzaak hiervan
moet gezocht worden in de refor
matie. Trouwe volgelingen van
de hervorming zagen in het Sint
Xicolaasfeest een zuiver rooms
feest van de heilige Nicolaas en
dat moest in een hervormd land
als Nederland verboden worden.
De stedelijke overheden deden
daaraan mee. Verscheidene stads
besturen stelden verbodsbepalin
gen in, vooral met betrekking tot
de toen in zwang zijnde „Sinter-
klaasmarkt", waar op Sint Nico-
laasavond de geschenken werden
gekocht. Een Amsterdamse keur
van 1(513 verbood in december 't
plaatsen van kraampjes op de
Dam, omdat er goederen werden
verkocht, „die men de cleynen
dyets maeckte dat Nicolacs hun
luyden gaf". De bepaling was
zeer streng, zo zelfs dat er niet
alleen een boete stond op het
plaatsen van zo'n kraampje maar
ook was er een boete bepaald
voor lien die er kochten Het
merkwaardige is wel, dat 't volk
er zich weinig of niets van aan
trok en het feest in ere bleef hou
den.
De kerkeraden hadden trou
wens nog meer bezwaren. Zoals
wij dat ook konden lezen in de
Camera Obscura, was 't gewoon
te om op de avond voor het feest
ten huize van de bakker een ver
guldavondje te houden, waar de
jongelui, de vrijers en vrijsters
bijeenkwamen om gezamenlijk de
bakker met zijn verguldwerk te
assisteren. Diverse kronieken
vertellen ons, dat het on zulke
avondjes bijzonder vrolijk toe
ging, ja, dat er zich soms wel
eens excessen voordeden, die be
slist niet getolereerd konden
worden.
Hoe oud is Sint
Toch heeft de goede oude Sint
dit alles doorstaan en is hij er
nog steeds. Ja, oud is hij wel
niet minder dan zo'n zestien en
een halve eeuw. Omstreeks het
jaar 300 is namelijk te Patara in
Lycië een jongen van rijke ou
ders geboren, die Nicolaas heette.
Reeds jong verloor hij zijn vader
en moeder en erfde al hun bezit
tingen. Deze bezittingen heeft Ni
colaas alle weggeschonken. Hij is
zelf in een klooster gegaan, stu
deerde voor priester en werd nog
zeer jong bisschop van Myra in
Klcin-Azië. Door zijn grote zacht
moedigheid en liefdadigheid is
hij bijzonder populair geworden.
Zijn roem van waar Christen
heeft hem al die eeuwen over
leefd. De Ce december is zijn
sterfdag en werd naar hem ver
noemd.
Wanneer Nicolaas zo'n bijzon
der christen was en zijn feest dus
een bij uitstek christelijk feest,
dan zal menigeen zich ongetwij
feld afvragen hoe die verschillen
de merkwaardige elementen van
heidense origine in zijn feest zijn
terecht gekomen. De oorzaak
hiervan is, dat in de eerste eeu
wen na onze jaartelling waarin
het feest ontstaan is, het volk wel
christelijk was geworden, maar
er toch nog veel neigingen tot het
oude heidense geloof aanwezig
waren. Deze heidense symboliek
werd dan rustig in een christelijk
feest ingeweven en men zag daar
geen kwaad in.
Heidense elementen
Hoe kwam de volksverbeelding
er toe Sint Nicolaas op een paard
over de daken te laten rijden,
hem door schoorstenen te laten
gluren en met kettingen te laten
rammelen? Dat zijn toch echt
geen handelingen voor een bis
schop
De verklaring is, dat vóór hem
er een figuur was, die wel enige
gelijkenis met hem vertoonde én
die van heidense oorsprong was.
Deze heidense figuur is in 't feest
van Sinterklaas blijven voortbe
staan. Het was een godheid, die
bij de opkomst van het christen
dom moest wijken.
Het betrof hier de germaanse
oppergod Wodan, die gehuld in
zijn onzichtbaar makende hemel-
mantel, gezeten op zijn wolken
schimmel Sleipnir en met zijn
speer (staf) in de hand, de ronde
deed en geschenken bezorgde.
Zijn raven (zwarte pieten) hiel
den hem op de hoogte van de ge
dragingen van de mensen bene
den op aarde. Wodan was een
luchtruiler, dat verklaart het da
kenrijden van Sint Nicolaas. De
germaanse God maakte bij zijn
rondritten veel lawaai (kettin
gen), vandaar dat de goede Sint
soms ook luidruchtig zich aan
dient.
Wat de schoorsteen betreft,
deze was van ouds verbindings
weg tussen het geestendom in de
lucht en de mensen op aarde.
Ook gebruiken als klaar zetten
van hooi en wortels voor 't paard
zijn ontleend aan Wodan (of
fers). Dit alles is dus het geker
stende deel van de germaanse go
denverering!
Ongetwijfeld zal het Sint Nico-
laasfeest zich ook in de toekomst
nog weten te handhaven, want 'n
feest, dat zo diep in de volksziel
geworteld is, is onverwoestbaar
Een simpele
telling geeft U
de kans op
Zie verdere mededeling.
Met dit nummer begint onze actie voor St. Nico
laas, waaraan speciaal dit en het nummer van 25
november zijn gewijd. Vandaag begint onze wed
strijd, waaraan ieder abonné en huisgenoot kan deel
nemen en waarmee 10 x f 25.te verdienen zijn.
Hoe dat moet geschieden, is zeer eenvoudig en kan
men op deze pagina van dit blad lezen.
Veel succes met deze puzzle
Langzaam werd het donker in
het bos. Zachtjes vielen de regen
druppels neer op het mos en de
wind blies door de kale takken
van de bomen. Steeds donkerder
werd het en de dieren van het
bos zochten hun holletjes op. De
haas lag te rillen in zijn leger, de
konijntjes zaten lekker warm bij
een in hun hol en de vogels zaten
dicht opeen, diep in de veren ge
doken naast elkaar op de takken.
Een was er die nog aan de wan
del was. Dat was de vos. Zijn
maag knorde, hij had een ver
schrikkelijke honger. De hele dag
had hij nog niets gegeten endaar-
om deed hij nu extra zijn best
om nog iets te vinden. ,'Maar hij
had geen geluk. Hij zwierf tussen
de bomen en de struiken, maar
vond niets. Hoe moest dat nu, hij
kon toch niet met een lege maag
gaan slapen!
Steeds verder liep hij door het
grote bos. Af en toe bleef hij stil
staan. spitste zijn oren en luister
de. Maar hij hoorde alleen het
zachte vallen van de regen en 't
ruisen van de wind door de
boomtoppen. Iedereen was al
naar huis, alle dieren zaten in
hun hol. Zou hij ook maar te
rugkeren?
Mensen!
Terwijl hij daar zo over stond
te denken, hoorde hij ineens een
geluid. Wat was dat nu? Voor
zichtig kroop de vos weg in de
struiken. Zouden er somis jagers
op pad zijn. Het geluid dat hij
hoorde, was niet van dieren, die
maakten niet zoveel lawaai. Al
leen mensen maakten zo'n ru
moer. Bij de gedachte aan men
sen werd de vos bang. Die had
den van die knaldingen en die
waren heel gevaarlijk. De oren
gespitst wachtte de vos af.
Hè, wat was dat nu? Hij hoor-
lc het gelrappel van paardenhoe
ven. O, dan waren het zeker ja
gers te paard. Dat was nog ver
schrikkelijker, want hij wist
maar al te goed, dat ze hem op
hun paarden makkeluk konden
bijhouden. Maar er was iets an
ders, dat de vos vreemd vond. Hij
hoorde geen honden en die waren
er toch altijd bij. Als de jagers
geen honden bij zich hadden, dan
was het gevaar zo groot niet, dan
kon hij misschien rustig lussen
de struiken blijven zitten zonder
gezien te worden. Het hartje van
ue vos klopte in zijn keel, zo bang
en nieuwsgierig was hij tegelijk.
Het geluid van de paardevoet-
jes kwam steeds dichterbij en ja
hoor, eindelijk zag hij de men
sen. Maar dat was raar! Het was
een oude man met een lange wit
te baard, een heel hoge hoed op
het hoofd en een lange rode man
tel aan, die op het paard zat. H.j
zag er vriendelijk en erg ver
moeid uit in zijn natte kleren.
Maar wat was dat voor een mens
die naast hem liep? Het was een
zwarte man. Zoiets had de vos
nog nooit gezien: een zwarte
man met een zware zak op zijn
rug. Maar dat konden toch geen
jagers zijn Die zagen er heel an
ders uit!
Verdwaald
De vos werd heel nieuwsgierig
en z'n angst verdween. Voorzich
tig kwam hij wat naar voren en
keek naar de natte mensen die
over het pad in zijn richting kwa
men. T oen ze dichterbij waren
gekomen, kon hij verstaan wat ze
zeiden. „Piet, ik geloof dat we
verowaald zijn", sprak de oude
man op het paard. „O baas, dat is
necl verschrikkelijk. Dan komen
wij nooit meer uit dat grote bos
en misschien zijn er wel wilde
dieren, die ons op zullen eten!"
sprak de zwarte knecht bang.
„Kom, kom, beste Piet, het zal
wel meevallen. Het is veel erger
dat het zoeken misschien zo lang
zal duren, dat we met op tijd in
de stad kunnen zijn om vanavond
onze caueautjes rond te delen.
Dan zitten alle kinderen te wacu
en en te wachten en och wat zul
len ze dan morgen teleurgesteld
zijn." De oude man was erg ver
drietig, dat zag de vos wel'. Gin
gen die mensen cadeautjes rond
delen bii kinderen? De vos kon 't
bijna niet geloven. Maar dan wa
ren dat go.de, lieve mensen, dat
kon niet anders en dan hoefde h
er ook niet bang \oor te zijn. Ze
waren verdwaald, misschien kon
hij ze wel helpen. Het goede hart
van de vos kwam boven en plot
seling stapte hij uit de struiken
naar voren. Met een wilde gil
sprong zwarte Piet opzij en liet
de zware zak vallen. O, wat was
die geschrokken van de vos, die
daar zo ineens te voorschijn
kwam.
Terug op 't goede pad
Natuurlijk was Sint Nicolaas,
want die was het die op 't paard
zat, ook wel geschrokken, maar
toen hij zag dat het diertje op het
pad een vos was, toen moest hij
erg lachen. De Sint begreep dat
er hier een kans was om de weg
weer terug te vinden.
„Goede avond, vosje", groette
hij vriendelijk. De vos was nu he
lemaal niet bang meer. „Dag me
neer", zei hij beleefd.
„Ik ben Sint Nicolaas", vertel
de de oude man, „ik ben op weg
naar de stad en nu dachten we
door hier door het bos te gaan,
een kortere weg te nemen. Maar
we zijn verdwaald en het is zo
donker. Ik ben nu bang, dat we
de goede weg niet meer kunnen
vinden en dat we veel te laat in
de stad zullen komen." De vos
knikte. Met één pootje wenkte hij
de mensen hem te volgen. Na
tuurlijk wist de vos heel goed de
weg in het bos en dat begreep de
goede Sint. In vol vertrouwen
volgde hij samen met zijn knecht
de vos, die in het donker precies
de weg wist. Dan ging hij dit pad
in en dan dat.
De andere dieren in het hos ke
ken verwonderd toe vanaf hun
tak of vanuit hun holletjes. Wat
was dat een rare optocht. Voorop
liep de vos met een trots gezicht
ca daarachter een oude man op
een paard en daarachter weereen
zwarte man met een grote zware
:ak. Niet begrijpend schudden de
dieren hun kopjes. Die vos had
ook altijd wat. Maar morgen, als
iet weer dag was, dan zouden ze
wel horen wat er precies gebeurd
was.
Aan de rand van het bos, waar
het bospad uitkwam op de weg
die naar de stad leidde, nam de
vos afscheid van de goede Sint.
Sint Nicolaas was een verstandig
man en hij wist dat het voor een
vos soms niet meevalt om vol
doende eten in zijn hongerige
maag te kriigen. Als dank voor
de hulp gaf de Sint hem uit de
zak van Piet een heleboel lekkers
en tevreden sleepte de vos dat al
les mee naar zijn hol. Voorlopig
hoefde hij geen honger te lijden.
Die Sint Nicolaas was een goed
mens, waren ze allemaal maar zo
als deze oude man
„OPERATIE „PETTICOAT"
Hel leven op een onderzeeër
met vijf bijzonder aantrekkelijke
vrouwen aan boord kan natuur
lijk nooit normaal zijn, afgezien
nog van het fe l dat het in strijd
is met alle militaire discipline.
Hel is trouwens helemaal een
raar geval met die onderzeeër die
de dreigende naam „Zectiiger"
draagt. Bij een Japanse luchtaan
val wordt de schuit in Manilla
lot zinken gebracht. Comman
dant Sherman (Cary Grant) weet
gedaan te krijgen dat zijn beman
ning mag trachten om de boot
zelf weer gevechtsklaar te krii
gen, waarbij ook een zekere lui
tenant Holden (Tony Curtis) op
duikt. Holden is op het eerste ge
zicht een fat, maar blijkt later
toch een zeer bruikbare kracht te
zijn. Hij toont zich zelfs onover
troffen in het „organiseren". Als
de schuit weer zo ongeveer drijft,
komt er weer een Japanse lucht
aanval. Sherman kiest zee, maar
moet on een klein eilandje aan
leggen om noodzakelijke repara
ties lo doen. Holden gaat het ei
landje verkennen en komt terug
met vijf legcrverolergsters. die
daar op een of andere duistere
manier zijn achtergebleven. Sher
man kan niet anders doen dan de
vijf' vrouwen opnemen en daar-
Een adveirfeniie
ara een blad dat
(tevens uitvoerig
nieuws bevat uit
plaats en streek,
beeft
vanzelfsprekend
de
meeste waarde,
omdat 't gelezen
en herlezen
wordt en in veler
handen en onder
vele ogen komt!
Wij hebben voor onze
abonné's een aardige St. Ni-
colaasverrassing in petto,
een verrassing waaraan alle
lezers, klein en groot, zon
der veel moeite en hoofd
brekens kunnen deelnemen,
en die voor onze adverteer
ders het nodige succes zal
brengen, gezien de grote
verspreiding die ons blad
geniet en die steeds groei
ende is.
Wat moet er dan gebeu
ren? Onze lezers hebben
niets te doen dan de adver
tenties (ook tussen de
tekst) te tellen in de num
mers van 18 en 25 novem
ber a.s., waaraan bijzondere
zorg wordt besteed.
Men telle dus nauwkeu
rig alle advertenties in het
nummer van 18 november
en noteert dit getal; het
zelfde doet men in het num
mer van 25 november, en
dan noteert men het totaal.
Dus het aantal van 18 no
vember afzonderlijk, het
aantal van 25 november af
zonderlijk en dan het to
taal; deze drievoudige op
gaaf zendt men direct na 25
november in, liefst op een
briefkaart.
Dat is alles, dus zeer ge
makkelijk. En wat kan men
er mee verdienen?
Het lieve bedrag van 10 x
25.dus 10 prijzen van
25.te besteden bij een
der in die nummers adver
terende firma's in Waal
wijk, in Kaatsheuvel, in
Drunen, in Sprang-Capelle,
in Waspik of waar dan ook.
Een aardig douceurtje
dus voor 10 der ijverige tel
lers en een waarborg, dat
de advertenties in veler
handen en onder veler ogen
komt!
(Advertenties of medede
lingen over ons blad of be
drijf tellen niet mee, dus
blijven buiten beschouwing
en slechts abonné's of huis
genoten kunnen deelne
men
verhaal, waarin niets militairs
bespeuren valt maar dat tenslot
te toeh nog goed afloopt.
Een amusante film, waarmee
men zich een avond goed en i rot
tig amuseert.
Van vrijdag tot en met zondag.
Toegang 14 jaar.
„EEN VROUW WIST TE VEEL"
Een Hitchcock-film is de cn-
tréeprijs altijd ten volle waard en
ook deze al wat oudere film
houdt weer enkele uren de aan
dacht strak gespannen. Het is een
typisch Hitchcock-product, gela-
den van spanning en dreiging in
elk beeld. Het verhaal vertellen
we liever niet om niets van de
door Hitchcock zo knap gereali
seerde spanning weg te nemen.
De hoofdrollen worden vertolkt
door Margaret Lockwood, Micha
el Redgrave en Paul Lukas.
Maandag en woensdag.
Toegang 14 jaar.
mee begint dan een even onwaar
schijnlijk als dwaas en grappig
„PORTO-FINO. PARADIJS DER
LIEFDE"
Deze film biedt een kijkje ach
ter de schermen van de weelderi
ge badplaats Portofino aan de
Italiaanse Rivièra, waar het we
melt van rijke mensen, avontu
riers en avonturiersters, die een
rijke partij aan de haak trachten
te slaan. Het is een niet bepaald
verfrissend gedoe deze spilzucht
en die begeerte -naar geld. Het
filmverhaal haalt enkele figuren
uit dit ontwrichte leven op de
voorgrond. Daar is de miljonair
Ferrari, die in contact komt met
de mooie jonge vrouw Renata,
maar die al spoedig tot de ont
dekking komt dat haar man Mo-
drani haar wil opofferen om uit
de financiële moeilijkheden te ra
ken. Daar is de rijke weduwe Cla
ra, die verstrikt raakt in de net
ten van de jonge Walter die liet
alleen maar op haar geld voor
zien heeft, maar die doorzien
wordt door de dochter Lina. Een
ander vreemd paar is de opera
zangeres Galloti en haar secreta
ris Aristide. De enige normale
mensen zijn Marcello en Michc-
line. Marcello is rechercheur en
Michcline een hoteldievegge, die
naar Frankrijk wordt getrans-
orteerd om haar gevangenis
straf uit tc z'tten De trein heeft
De tcho vxn het Zuióen
Uitgever
Waalwijkse Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
HoofdredacteurJAN TIELEN
Gironummer 50798
Oit blad verschijnt 2 x per week
Opgericht 1878.
Abonnement
22 cent per week
per kwartaal f 2.85
f 3.10 franco p p
Advertentieprijs 10 cent per m.m
Contract-advertenties speciaal tarief
Bureaux. Grotestraat 205, Waalwijk - L)t van heurHt-nsiraa. x h 04 is? - 1 miism
Omstreeks het jaar 300 werd de rijke Nicolaas geboren
de 6 december - filanthroop
I „Erho"
Sint Nicolaas«erhaa' voor de kleine kinderen
Km
