wAAlwrjkse en UnqstRMtse couRAnt
BINNEN- EN BUITENLAND
van Mierlo
Nederlands - Russische incident
expansie wordt trager
Mohair shawl v.a. 3.95
NIEUW-GUINEA
VRIJDAG 13 OKTOBER 1961
83e JAARGANG No. 82
Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
Udredacteur: JAN TIELEN
jpjnummer 50798
jlblad verschijnt 2 x per week
Abonnement:
22 cent per week
per kwartaal 2.85
3.10 franco p.p.
Advertentieprijs: 10 cent per m.m.
Contract-advertenties: speciaal tarief
gericht
1878
Bureaux: Grotestraat 205, Waalwijk Tel. 04160-2621 Kaatsheuvel; Dr. van Beurdenstraat 8 Tel. 04167 - 2002
Telegram-adres „Echo"
WAARDE WERELDHANDEL STEEG MET 12°/0
De waarde van de wereldhandel is in 1960 met pl.m. 12 ge
stegen. De stimulans van deze sterke toeneming in de wereld
handel kwam voornamelijk van de zich in een gunstige conjunc
tuur bevindende industrielanden in Europa en van Japan. Deze
mededeling, gestaafd met uitvoerige gegevens, kan men lezen in
het jaarverslag over 1960/1961 van het Internationale Monetai
re Fonds, waarin 'n uitvoerige beschouwing wordt gegeven over
de wereldbetalingssituatie op dit moment.
In 1959 hebben vrijwel alle
n deelgenomen aan zich
(er de gehele wereld uitstrek-
ende expansie. Het jaar 1960 en
eerste helft van 1961 geven
iter een minder eenvormig
eeld te zien. In de meeste Euro
landen en in Japan werd de
ïelle economische groei gecon-
nueerd. Maar in de Verenigde
en in Canada was een ver
andering van de activiteit dui-
1 lijk merkbaar, ofschoon in de-
landen de laatste maanden on
tkenbaar sprake is van een
«scheiden opleving.
Ondertussen dient men zich
iet blind te staren op de verras
iade groei der Westeuropese
tcnomie. Het wordt namelijk
duidelijker dat de min of
iter overspamien verwachtin-
welke betrekkelijk kort ge-
i niet zelden werden gekoes-
ird omtrent de economische
roei in de Euromarktlanden, nu
sor de ontwikkeling worden te-
urgesteld. In alle E.E.G.-landen
temt de groei der produktie im-
itrs af. De oorzaak is alom het
ereiken van de grenzen van de
roduktiecapaciteit, vooral gele-
n in het tekort aan arbeids-
rachten en dit alles leidt tot
rustige spanningen zoals te on-
mt blijkt uit de gegevens en
delating bij de recente miljoe-
tnnota. De lasten van het be-
rijfsleven worden ook steeds
waarder en dat gaat grotendeels
koste van de winsten. De
Iructurele groei stuit dus op vele
arrières, grotendeels van con-
mcturele aard. En al is die groei
steeds waarneembaar, ze
toch tegen te vallen ten op
lekte van de vaak wel bizonder
roskleurige verwachtingen, die
icu hieromtrent nog maar zo
lort geleden koesterde.
het verslag van het Inter
zonaal Monetair Fonds blijkt
eens ten overvloede, dat de
Mnomjsche groei in West-Eu-
opa het economisch wereldbeeld
60 en voor de eerste helft
1961 voor een belangrijk deel
«ft bepaald. De E.E.G.-landen
i Japan hebben de toeneming
de wereldhandel in het afge-
open jaar voornamelijk gestimu-
prd. Zowel West-Europa als
i hebben hun invoer in 1960
M 20 verhoogd. De invoer
i® de minder-geïndustrialiseer-
t landen steeg eveneens met
Daartegenover daalde de
®oer van de Verenigde Staten
Canada iets.
wereldbetalingssituatie
In het rapport van het Interna
tionaal Monetair Fonds wordt
'ooral aandacht besteed aan de
Wreldbetalingssituatie, zoals die
Mi heeft ontwikkeld. ,Met name
J'ordt aandacht geschonken aan
maart van dit jaar door
Jest-Duitsland en Nederland
oorgevoerde revaluatie van hun
jsuta, welke na overleg met het
internationaal Monetair Fonds
ot was gekomen. Beschre
ien wordt, welke omvangrijke
internationale verplaatsingen van
«Pitaal deze valutawijzigingen
"tol zich mee heeft gebracht.
Ue omvang van deze kapitaal-
begingen, uitgelokt mede door
verwachtingen dat ook andere
®den tot een revaluatie van
®n munteenheid zouden over-
Fmworden op minstens 1 mil-
P "pilar geschat. De kapitaal-
,EW«gingen vonden binnen een
M» i '}!aals 1 Deze beweging
^kortlopend kapitaal in een
™vang zoals die in het afgelo-
LLi ^.eeH plaats gehad,
iU ee.n aleaw verschijnsel in
.u ^lQgse wereld en zij stelt,
"is het rapport van het I.M.F.,
v... .angnike industrielanden
n meuwe vraagstukken.
,.(,le,neens wordt aandacht ge-
uken aan de situatie van de
luierik;
■miners
wereld
aanse betalingsbalans, die
voor de gehele westelijke
ov. van groot belang is. Het
Dflfiirt van <le Amerikaanse
Sin 6 goederen- en dienst
ig.,.,111? 1S Pp het ogenblik vol
le U6 er dekking van het tota-
rJï?8 der Amerikaanse rege-
voor 111 hel buitenland
^...•'.'■'aire en economische
De rapporteurs wijzen er ech
ter met nadruk op, dat de verbe
tering van de Amerikaanse han
delsbalans tot stand is gekomen
onder de cyclische omstandighe
den, van de conjunctuur in west-
Europa en Japan en van vermin
derde activiteit in eigen land.
Wanneer in de naaste toekomst
de cyclische posities van de Ver
enigde Staten en de Westeurope
se landen meer overeenstemming
vertonen, zal het evenwicht van
de Amerikaanse betalingsbalans
echter wel eens kunnen worden
verstoord.
In het rapport wordt voorts
aandacht gewijd aan de interna
tionale goudvoorraad en aan de
internationale reserves der ver
schillende landen. De reserves
van de industrielanden (de V.S.
buiten beschouwing gelaten) zijn
gestegen van 19,6 miljard dollar
per eind 1959 tot 24,2 miljard dol
lar op het einde van I960. Geen
van deze landen (w.o. Nederland)
heeft een beroep op het fonds be
hoeven te doen. Integendeel, en
kele industrielanden konden
zelfs tot een vervroegde terugbe
taling aan het fonds overgaan.
Van de zwak-geïndustrialiseerde
landen moest echter een groot
percentage het afgelopen jaar
weer een beroep doen op 't fonds.
Zweden voerde in één jaar
3,8 milj. paar schoenen in
We weten niet of er veel pan
toffelhelden in Zweden zijn, maar
uit de importgegevens van dit
land blijkt, dat een groot deel van
de Zwreedse mannen gedurende
hun vrije tijd op pantoffels loopt.
Vorig jaar importeerde Zweden
510.000 paar herenmodellen, gro
tendeels afkomstig uit China, Ja
pan en Hongkong! Maar ook de
Zweedse vrouw is sterk gepor
teerd voor deze gemakkelijke
voetbekleding. Vorig jaar werden
namelijk 479.000 paar damesmo
dellen ingevoerd. Met 789.000
paar pantoffels in een jaar tijd is
Zweden de belangrijkste impor
teur van pantoffels geworden.
Maar ook de invoer van lederen
schoeisel was in 1960 enorm
groot. Er werden liefst 3,8 mil
joen paar schoenen geïmpor
teerd, namelijk pl.m. 2^2 miljoen
damesschoenen en pl.m. 1 mil
joen herenschoenen, alsmede en
kele honderdduizenden kinder
modellen. De damesschoenen wa
ren voor 75 afkomstig uit Ita
lië, de herenschoenen voor 60
Italië is verreweg de voornaam
ste sohoenenleverancier voor de
Zweden. Het leverde in het afge
lopen jaar pl.m. 2Vfe miljoen paar
schoenen. De tweede leverancier
van Zweden is West-Duitsland,
dat in 1960 voor 6% miljoen
Zweedse kronen aan schoenen
heeft geleverd. Dit betrof 320.000
paar, n.l. 8 van de totale
Zweedse schoeneninvoer.
Het Nederlandse aandeel ligt
slechts weinig onder het Duitse.
Het bedroeg 7 of 260.000 paar.
België en Luxemburg leverden
57.000 paar. In totaal hebben de
Euromarktlanden in Zweden
3.325.000 paar schoenen inge
voerd, d.i. 85 van de totale
schoeneninvoer. Italië leverde
hierbij dus verreweg het grootste
aandeel. Uit de vrijhandelszone,
waarbij Zweden dus zelf aange
sloten is, kwam daarentegen
slechts 167.000 paren, waarvan
60.000 uit Zwitserland. Vermel
ding verdient voorts Tsjecho-Slo-
wakije (199.000 paar). De duur
ste schoenen komen uit Zwitser
land. De gemiddelde prijs van de
Nederlandse schoenen lag lager
dan van de schoenen uit de an
dere landen, maar dit lage gemid
delde wordt grotendeels veroor
zaakt door het relatief grote aan
deel van kinderschoenen en san
dalen in de Nederlandse uitvoer.
Produktie gestegen
eenkomstige periode in 1960. De
ze omzetverhoging kwam vooral
tot stand door een verhoogde
produktiviteit in tal van onder
nemingen. Voorts hebben de
groei van verschillende bedrijven
en in de toeneming van het aan
tal daarin werkzame personeels
leden hiertoe bijgedragen. Deze
gegevens staan vermeld in een
recente publikatie van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek.
In deze publikatie zijn uitslui
tend de gegevens verwerkt van
industriële ondernemingen, die
meer dan tien man personeel in
dienst hebben. Uit de beschikba
re gegevens is gebleken dat voor
al Tiet aantal vrouwelijke werk
krachten is toegenomen, n.l. met
4y2
Steeg de omzet van de Neder
landse industrie met bijna 7,2
ten opzichte van het eerste half
jaar in 1960, de export nam maar
met 3,5 toe. Hieruit blijkt wel
dat de aanhoudend krachtige bin
nenlandse vraag zwaar beslag op
de produktiecapaciteit legt. Aan
de andere kant betekent de ge
ringe stijging van de uitvoer een
bewijs voor de invloed der reva
luatie en andere kostprijsverho-
gende factoren, die de concurren
tiepositie ten opzichte van het
vergelijkt. Alleen met betrekking
tot de metaalindustrie kan men
van een stevige, evenwichtige
groei gewagen. De algemene om
zet van deze bedrijfstak steeg in
het eerste half jaar van 1961 met
7V2 en de export met 8
Samenvattende kan worden ge
concludeerd, dat er een duidelijke
vertraging in het groeitempo is
ingetreden en dat alle zeilen zul
len moeten worden bijgezet om
een verdere, voor onze economie
schadelijke vertraging te kunnen
opvangen. Het tekort aan ar
beidskrachten benevens de ver
schillende kostenverhogingen zul
len in dit opzicht echter belem
merend kunnen werken.
Amerikaanse kopers
afwachtende houding
Het bruto nationaal produkt
van de Verenigde Staten is in het
tweede kwartaal van dit jaar
weer met 3 gestegen en men is
vol vertrouwen dat deze groei
zich in de eerstkomende tijd zal
voortzetten. Dit vertrouwen
schijnt ook alleszins gerechtvaar
digd.
De ondernemers zien weer gun
stiger afzetmogelijkheden voor
hun produkten en grotere inves
teringen liggen in de lijn der ver
wachtingen.
Niettemin zullen de Amerika
nen er goed aan doen zich voor
een al te groot optimisme te be
hoeden. Ook al kent men thans
de middelen om een scherpe te
ruggang in de economische ont-
exportgroei vertraagd
De werktijdverkorting ten spijt
heeft de Nederlandse industrie in
de eerste helft van dit jaar zijn
omzet met ruim 7 kunnen ver-
hogen ten opzichte van de over- I
Stijlgroep
Groningen
ZÜIVERWOL
het beste voor
de winter!
voor VADER en ZOON
buitenland hebben verzwakt.
De chemische industrie kon op
een goed half jaar terug zien.
Haar omzet steeg namelijk met
10 Helaas nam de export van
onze chemische produkten in het
eerste half jaar van 1961 slechts
met 1 toe ten opzichte van het
eerste half jaar in 1960. Eenzelf
de tendens kenmerkte de leer- en
rubberindustrie, die de totale
verkoop met &V2 verhoogde,
maar de uitvoer echter slechts
met 4^2 wist op te voeren.
Een opvallende ontwikkeling
gaf de industrie van voedings- en
genotmiddelen te zien. De totale
omzet van deze bedrijfstak steeg
slechts met 3V2 terwijl de ex
port zélfs meer dan 5 daalde.
De textielindustrie kon de verko
pen wel met 4V2 opvoeren,
doch de export bleef zo goed als
gelijk. De gang van zaken in deze
industrie wordt vooral bemoei
lijkt door een schrijnend perso
neelstekort. Het meest succesvol
was echter de kledingindustrie,
die haar omzet met liefst 20
wist te verhogen.
Voor de meeste industrietak
ken geldt, dat zowel de totale als
de exportomzet in het tweede
kwartaal minder sterk gegroeid
is dan in het eerste, wanneer men
de cijfers van beide kwartalen
wikkeling tegen te gaan, dit
neemt toch niet weg dat er aller
lei (onberekenbare) psychologi
sche factoren bij het koperspu-
bliek en de onderpemers in het
spel kunnen zijn, die elke sluiten
de conjuncturele politiek doen
falen.
De Amerikaanse zakenlieden
zijn op het ogenblik algemeen
minder tevreden dan op grond
van de gestegen produktiecijfers
en het herstel van 's lands econo
mie mocht worden verwacht. Het
tempo waarin de Amerikaanse
industrie voor consumptiegoede
ren terugkeert van de recessie
van het vorige jaar naar een nor
male gang van zaken, is bijvoor
beeld traag. De omzet is vergele
ken met een jaar geleden wel
weer iets gestegen, maar deze
blijft toch beneden die van 1959.
Voorts is er onmiskenbaar spra
ke van een traag tempo wat be
treft de verkopen van nieuwe
huizen, auto's e.d. Vele aspirant
kopers nemen een afwachtende
houding aan. Naar men gevoeg
lijk mag aannemen, is de gespan
nen situatie in de wereldpolitiek
hier voor een belangrijk deel de
bet aan.
De verkoop van de nieuwe auto
modellen, welke zojuist aan de
markt zijn gekomen, vlot niet
bijster. Het Amerikaanse kopers-
publiek toont wel interesse, doch
Het feit dat een Russisch che
micus, die met een gezelschap
van 17 personen in Amsterdam
vertoefde, asiel in Nederland ge
vraagd heeft, en z'n vrouw dit
ook aanvankelijk van plan was,
maar later daarop terugkwam,
is aanleiding geworden tot een
ernstig incident tussen Neder
land en Rusland, waarbij zelfs de
Sovjet-gezant betrokken was.
De vrouw, mevrouw Golub,
wilde gisteren met de Russen van
Schiphol vertrekken, maar kon
eerst haar paspoort krijgen op 't
bureau der marechaussee. Daar
tegen verzetten zich de Russen
en kwamen zelfs in handgemeen
met de politie, waarbij klappen
werden uitgedeeld en de Sovjet
ambassadeur in betrokken was.
De Russen wisten te verhinde
ren dat mevr. Golub door de ma
rechaussee werd meegenomen en
duwden haar in het kantoortje
der Sovjet luchtvaart-mij.
De Russische ambassade moet
zijn aanwezigheid in een wacht
kamertje echter hebben voor
voeld. Vijftien man sterk om
stuwde ambassadepersoneel de
vrouw, toen zij om half twee des
middags op Schiphol aankwam.
Adjudant Veldman van de Ko
ninklijke Marechaussee verzocht
haar om een gesprek onder vier
ogen, liet haar zijn kantoor bin
nengaan en blokkeerde daarna
de deuropening.
De vijftien Russen begonnen te
duwen om de toegang te force
ren, de adjudant en de wacht
meesters von der Ulsnitz en Wen-
nekendonk, die aanwezig waren,
duwden terug. Opeens was er een
handgemeen („er is alleen maar
hard geduwd", zei adjudant Veld
man later, zijn geschramde hand
achter zijn rug verbergend) en
de Russen, ambassadeur Pono-
marenko incluis, moesten de af
tocht blazen. Zij konden echter
de huilende Irena Golub meetrek
ken en binnenvoeren in het kan
toortje van de Russische lucht
vaartmaatschappij Aeroflot, aan
welke de wachtende Toepoelef
toebehoort. De vertegenwoordi
ger van deze maatschappij bood
onmiddellijk zijn excuses voor 't
gedrag van het ambassadeperso
neel aan.
De ambassadeur stuurde een
protesttelegram naar Den Haag,
maar hier was reeds een protest
nota aan de Sovjet-ambassade
uitgereikt over het optreden der
Russen tegenover de grenspolitie.
Later is de Russische gezant bij
de minister-president ontboden,
die hem het Nederlandse stand
punt duidelijk heeft gemaakt en
toegestaan dat hij tegenwoordig
kon zijn bij het onderhoud van
mevrouw Golub met de politie.
Mevrouw Golub bleef bij haar
besluit naar Rusland terug te ke
ren en zei dat haar man spoedig
zou volgen.
Om 10 uur maandagavond ging
zij aan boord van het Toepoelef-
straalvliegtuig, dat acht uur op
haar had staan wachten. Op de
vliegtuigtrap keerde zij zich om
en riep iets in het Russisch. De
sovjet-ambassadeur Ponomaren-
ko greep haar echter bij de arm
en drong haar naar binnen. Op
hetzelfde ogenblik zat, in een ka
mertje op Schiphol, haar man
Alexej Golub uit te huilen. Hij
zal in Nederland blijven dins
dag zou een beslissing worden
genomen over het verzoek om po
litiek asiel, dat hij zondagnacht
bij de Amsterdamse vreemdelin
genpolitie had ingediend. Het is
onwaarschijnlijk dat het zal wor
den geweigerd.
Alexej Golub zal hier echter
alleen zijn. Een laatste weerzien
op Schiphol met zijn vrouw Irena
mocht niet baten. Zij bleef bij 't
besluit naar Moskou terug te ke
ren. De confrontatie tussen de
twee was een uiterste middel,
waarnaar de Nederlandse autori
teiten hadden gegrepen, om haar
tot andere gedachten te brengen.
Eerder waren pogingen aange
wend door de marechaussee en
maakt weinig haast met de aan
kopen. Het meest verkocht wor
den nog de goedkope compact-
wagensi, die oorspronkelijk op de
binnenlandse markt waren ge
ïntroduceerd om de concurrentie
van soortgelijke buitenlandse
(voornamelijk Franse) wagens 't
hoofd te bieden.
Ook de textielindustrie onder
vindt de traagheid van het Ame
rikaanse koperspubliek. De fabri
kanten klagen er nu reeds over,
dat de kledingmagazijnen voor 't
volgende seizoen zeer conserva
tief inkopen. In andere bedrijfs
takken kampt men in min of
meer ernstige mate met hetzelfde
probleem. En het zijn deze feiten,
die een schaduw werpen op het
Amerikaanse bedrijfsleven.
vervolgens door de procureur-
generaal mr. H. R. de Zaaijer m|is-
lukt. Mr. De Zaaijer was naar
Schiphol gekomen op verzoek
van premier De Quay, nadat de
scheiding tussen Irena en Alexej
Golub op Schiphol aanleiding ge
geven had tot een vechtpartij,
waarbij ambassadeur Ponoma-
renko lijfelijk betrokken was (hij
verscheen bij premier De Quay
met een knoop van zijn jas), en
tot een dreigende protestnota van
de Russen aan het ministerie van
Buitenlandse Zaken.
Afschuwelijke tragedie.
„Ze gaat terug naar haar va
derland, dat heeft ze vrijwillig
verkozen" zei procureur-generaal
De Zaaijer in het restaurant.
„Het is een afschuwelijke tra
gedie vol van menselijke misère,
waarvan wij allemaal diep onder
de indruk zijn gekomen. Haar
man heeft verkozen in het Vrije
Nederland te blijven. Ik heb haar
alle gelegenheid gegeven om het
te zeggen als ze hier wilde blij
ven. Ik heb haar man bij haar
toegelaten, man en vrouw hebben
samen gesproken, hij heeft haar
trachten te overreden bij hem te
blijven, maar ook toen bleef ze
er bij dat ze naar Rusland terug
wilde keren".
Nederlandse resolutie: Commis
sie van UNO voor Nieuw-Guinea
Nederland heeft maandag bij 't
bureau van de Algemene Verga
dering van de Verenigde Naties
een ontwerpresolutie met bij
behorend memorandum inge
diend, volgens welke de Algeme
ne Vergadering besluit een ÜNO-
commissie voor Nederlands N.-
Guinea in te stellen. De samen
stelling wordt in het midden ge
laten.
In de ontwerpresolutie zijn de
beginselen neergelegd die minis
ter Luns heeft uiteengezet in zijn
rede van 26 september in de Asr
semblee.
De Assemblee verzoekt vol
gens deze ontwerpresolutie de
mogelijkheden na te gaan van 'n
spoedige uitvoering van een reso
lutie over overdracht van alle
macht aan de inwoners van nog
niet onafhankelijke gebieden. In
het bijzonder zal de commissie
de politieke, sociale en opvoed
kundige toestanden in het gebied
onderzoeken, evenals de mening
van de bevolking met betrekking
tot haar huidige en toekomstige
situatie, de mogelijkheid van het
organiseren van een volksstem
ming onder toezicht van de UNO
en de wenselijkheid en de moge
lijkheid het gebied in de over
gangstijd geheel of gedeeltelijk
onder het bestuur van een inter
nationale ontwikkelingsautori
teit te brengen, die zal worden
opgericht en geleid door de UNO.
SOEBRANDIO VERWERPT
PLAN VAN LUNS
Minister Soebrandio heeft maan
dag in de UNO-Assemblee het
Nederlandse plan voor Nieuw-
Guinea krachtig verworpen. Hij
zei, dat het plan een conflict tus
sen Indonesië en Nederland niet
zou voorkomen; dat het geschil
onopgelost zou blijven en zelfs
zou verergeren; dat daarom het
Nederlandse plan het doel van de
ivrede niet zou dienen. Minister
Soebrandio vatte zijn betoog en
de Indonesische tegenvoorstellen
samen in jicht punten, die in fei
te neerkomen op overdracht van
Nieuw-Guinea aan Indonesië. De
UNO zou bij die overdracht haar
medewerking kunnen verlenen.
NEDERLANDSE REPLIEK
De permanente vertegenwoor
diger van Nederland bij de UNO,
mr. C. W. A. Schürmann, zei na
Socbrandio's rede, dat Indonesië
zo gauw en zonder verdere stu
die, „een negatieve houding" je
gens het Nederlandse plan heeft
aangenomen.
Dhr. Schürmann zei dat Neder
land dikwijls heeft voorgesteld
om het Internationale Gerechts
hof te laten oordelen over de In
donesische stelling, dat Neder
lands N.-Guinea deel uitmaakt
van Indonesië. Nederland is daar
nog altijd toe bereid.
Indien de Indonesische stelling
dat de bevolking van Nederlands
Nieuw-Guinea van mening is, dat
zij deel van Indonesië uitmaakt,
juist is, kan zulks uit een volks
stemming blijken. Indien Indo
nesië dit eerlijk meent, dient het
een kans om dat te bewijzen, met
instemming te begroeten.
Y1V1JU21U lü OIV1 VUlülV IJUl ,-'"v v jppMW
De tcho van het Zui6en
economische groei in Europa
eujk
Een bijzonder mooie
collectie najaarstinten
gemaakt door meestercoupeurs
dus modern,
blijvende pasvorm.
Costuums
Colberts
Pantalons
Regenjassen
Winterjassen
Vesten
Pullovers
Suede jasjes
Suede vesten, enz.
Kleren maken
de man
Mannen kdpen
bij
SPECIALE AANBIEDING I
EXCLUSIEVE HEREN-
en JONGENSKLEDING
WAALWIJK Grotestraat 192 Tel. 2507
