y
NIEUWJAARSREDE
EN NOG GRATIS SPAARZEGE LS
'wmm,
100 GfcAM
11
DE ECHO VAN HET ZUIDEN VAN VRIJDAG 2 FEBRUARI 1962
11
(vervolg)
Scholen en
scholenbouw
In de uitbreidingsplannen weder
een aanknopingspunt vindend, mag
ik stellen, dat met de groei van de
eemeente ook de behoefte aan scho
len toeneemt en dat de uitbreidings-
olannen voor de stichting daarvan de
olaatsen dienen aan te geven, terwijl
Jet zonder twijfel een taak en zorg
van het college van burgemeester en
wethouders is om met de scholenbouw
niet achter te lopen op de voortschrij
ding van de stedebouwkundige ont
wikkeling.
Het college van burgemeester en
wethouders is in 1961 te dezer zake
voortdurend waakzaam en werkzaam
geweest en ik mag thans zeggen, dat
dit niet zonder resultaat is geweest.
In 1961 immers werd rijksgoed
keuring verleend - en het verlenen
van rijksgoedkeuring brengt mede,
dat met de bouw kan worden aange
vangen - voor de bouw van een r.k.
school voor buitengewoon lager on
derwijs in het uitbreidingsplan Waal
wijk-noord en van een r.k. lagere
school in het uitbreidingsplan Baard
wijk, terwijl enkele dagen geleden -
en dit mag dan voor U een verrassing
zijn - bovendien nog rijksgoedkeu
ring werd ontvangen voor de bouw
van een protestants-christelijke lagere
school aan het Oranjeplein in het
juist door Ged. Staten goedgekeurde
uitbreidingsplan Laageinde I.
Dit betekent dus, dat weldra drie
grote scholen in aanbouw zullen zijn.
Daarnaast blijft nog behoefte aan
meerdere scholen, waarvan ik achter
eenvolgens noem de bouw van een r.k.
kleuterschool in Waalwijk-centrum,
waarvan de volledige bouwplannen op
rijksgoedkeuring wachten, de bouw
van een Nuts'-ulo-school, waarvoor
door de Minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen een ur
gentieverklaring voor de bouw is af
gegeven, en de bouw van een r.k. la
gere school in Waalwijk-zuid, waar
voor eveneens een dergelijke verkla
ring is afgegeven.
De bouw van scholen en de be
hoefte aan nog meerdere scholen
roept de vraag op naar gegevens.
Daarom meen ik goed te doen U
op dit punt volledig te informeren en
te documenteren.
Allereerst volgt hier dan een over
zicht van het gemiddeld aantal leer
lingen over 1961 van de in de ge
meente aanwezige scholen voor lager
onderwijs en voor uitgebreid lager
onderwijs
Openbaar gewoon lager onderwijs
Gemiddeld aantal
leerlingen over
1961
1. Openbare lagere school,
Stationsstraat 24 1772/3
Bijzonder gewoon lager onderwijs
1. St. Antoniusschool,
St. Crispijnstr. 83 232
2. St. Aloysiusschool,
Hugo Verrieststr. 2262/3
3. St. Bernadetteschool,
Burg. Verwielstr. 2a 1281/3
4. Prot. Chr. school,
Grotestraat 45 2332/3
5. St. Clemensschool,
Baardwijksestr. 44 2342/3
6. St. Jozefschool,
Grotestraat 58a 1752/3
7. Pastoor Kuypersschool,
Alb. Thijmstr. 25 196
8. Mariaschool,
Loeffstraat 72b 214
9. Burg. Moonenschool,
Guido Gezellestr. 112
10. St. Petrusschool-A,
Grotestraat 198a 2112/3
11. St. Petrusschool-B,
Grotestraat 198a 211x/3
12. St. Teresiaschool,
Wilhelminastr. 6 331V3
W.v.O.-col. 20, Nijv.sch. 51, R.K.
Hh.sch. 20, lrenesch. 9, totaal 102;
Emmen Nijv.sch. 1; Geertruidenberg
Dr. M.-col. 5, W.v.O.-col. 9, lrene
sch. 5, totaal 19; Gilze en Rijen Nijv.
sch. 1; 's-Gravenmoer W.v.O.-col.
14, lrenesch. 2, totaal 16; 's-Bosch
Dr. M.-col. 13, W.v.O.-col. 18, Nijv.
sch. 7, Don Boscosch. 1, lrenesch. 9,
totaal 48; Heusden Dr. M.-col. 20,
W.v.O.-col. 17, Nijv.sch. 41, R.K.
Hh.sch. 6, Don Boscosch. 2, lrene
sch. 3, totaal 89; H. en L. Zwaluwe
Dr. M.-col. 1, W.v.O.-col. 3, totaal
4; Kerkwijk W.v.O.-col. 1, Nijv.sch.
1, totaal 2; Loon op Zand Dr. M.-
col. 78, W.v.O.-col. 5, Nijv.sch. 203,
R.K. Hh.sch. 35, Don Boscosch. 22,
lrenesch. 2, totaal 345; Made en
Drimmelen Dr. M.-col. 1, W.v.O.-
col. 4, totaal 5; Raamsdonk Dr. M.-
col. 5, W.v.O.-col. 8, Nijv.sch. 8, R.
K. Hh.sch. 10, Don Boscosch. 5, lre
nesch. 11, totaal 47; Rosmalen W.v.
0.-col. 1; Sprang-Capelle Dr. M.-col.
1, W.v.O.-col. 68, Nijv.sch. 121, R.
K. Hh.sch. 24, Don Boscosch. 8, lre
nesch. 14, totaal 236; Terheijden Dr.
M.-col. 1; Tilburg Dr. M.-col. 4; W.
v.O.-col. 8, Nijv.sch. 2, lrenesch. 7,
totaal 21; Udenhout Nijv.sch. 4;
totaal 4; Veen W. v. O.-col. 6; totaal
6; Vlijmen Dr. M.-col. 37, W. v. O.-
col. 5, Nijvh. sch. 52, R.K. Huish.
sch. 23; Don Boscosch. 8, totaal 125;
Vught W. v. O.-col. 2, Nijvh. sch. 1,
lrenesch. 1, totaal 4; Waspik Dr. M.
col. 30, W. v. O.-col. 1, Nijvh. sch.
42, R.K. Huish. sch. 5, Don Bosco
sch. 11, lrenesch. 3, totaal 92;
Woudrichem Nijvh. sch. 3, totaal 3;
Wijk en Aalburg W. v. O.-col. 5, Nij-
verh. sch. 33, lrenesch. 1, totaal 39;
Zaltbommel Nijvh. sch. 1, totaal 1;
Zevenbergen Dr. M.-col. 1, totaal 1;
Totaal Dr. Mollercol. 259; Willem v.
Oranjecol. 225; Nijverheidsschool
706 R.K. Huishoudschool 172; Don
Boscoschool 62; Ireneschool 68.
Totaal uit andere gemeenten 1492.
Waalwijk: Dr. Mol.-col. 233; Willem
v. O.-col. 69; Nijverheidsschool 268
R.K. Huish.sch. 400; Don Boscosch.
26; lrenesch. 10; totaal 1006.
Totaal: Dr. Mollercol. 492; Willem
v. Oranjecol. 294; Nijverheidsschool
974; R.K. Huish.sch. 572; Don Bos
coschool 88; Ireneschool 78; totaal
2498.
Het zijn toch wel indrukwekkende
getallen
de lagere scholen hebben 2.685
leerlingen;
de u.l.o.-scholen hebben 2571/,3
leerlingen;
de zes streek-scholen hebben 2.498
leerlingen, waarvan er 1.492 van bui
ten Waalwijk afkomstig zijn.
Uit dit laatste gegeven blijkt zeer
sprekend, dat Waalwijk op het ge
bied van het onderwijs een belangrij
ke streek-functie vervult.
Hieraan voeg ik ter completering
nog toe, dat de Middelbare Vak
school voor de leder- en schoenindu
strie, welke school enig is in ons
land en dus leerlingen uit het gehele
land trekt, 43 leerlingen heeft, waar-
I van er 11 uit Waalwijk - het al-
I oude centrum van de leder- en
schoenindustrie - afkomstig zijn, De
avond-cursussen van deze school wor
den ook nog door 76 leerlingen uit
Waalwijk bezocht.
Ten slotte is er alle reden om ver
heugd te zijn over de aanwezigheid
van een bloeiende r.k. levensschool
voor jongens en een even bloeiende
Mater Amabilisschool annex Jonge
rencursus voor meisjes, welke laatste
school binnen enkele maanden een
fraai en doelmatig nieuw gebouw zal
kunnen betrekken.
jaar reeds heb aangekondigd, dat een
uitbreidingsplan voor het deel van de
gemeente, waar het cultureel centrum
zal verrijzen, U vermoedelijk in de
loop van 1961 ter vaststelling zou
worden aangeboden.
Besprekingen met provinciale in
stanties hebben er toe geleid om dit
in voorbereiding zijnde uitbreidings
plan een groter deel van de gemeente
te doen beslaan en wel zodanig, dat
daarin het gehele city-deel een plan
ning krijgt. De voorbereiding is thans
zover gevorderd, dat het ontwerp
plan U weldra kan worden voorge
legd.
Verder zijn de nodige contacten
gelegd met de rijks-instanties, welke
de plannen - ook in de stedebouw
kundige plaatsgeving - te beoorde
len hebben en rijksgoedkeuring voor
de bouw te verschaffen hebben.
Ten slotte is het U bekende pro
gram van eisen - dat als een maxi
maal bereikbaar program moet wor
den beschouwd - verder gedetail
leerd in studie genomen.
Het college van burgemeester en
wethouders blijft alles in het werk
stellen om U in de loop van dit jaar
concrete plannen en afgeronde voor
stellen te doen toekomen om dit -
ook voor de streek zo belangrijk -
cultureel centrum tot stand te bren
gen.
Openbare leeszaal en
uitleenbibliotheek
Totaal 2685
Bijzonder uitgebreid lager onderwijs
1. St. Michaël-ulo,
Past. Kuypersstr. 13 231V3
2. Ulo-school „Maria Koningin",
Taxandriaweg 235
3. Nuts'-ulo-school,
Stationsstraat 24 81
Totaal 547V3
Vervolgens verschaf ik U hieron
der een overzicht van de aantallen en
de plaats van herkomst der leerlingen
van de te Waalwijk gevestigde zes
streekscholen
Almkerk W.v.O.-col. 2, R.K. Hh.-
school 3, totaal 5; Andel Nijverh.sch.
3; Berlicum Nijv.sch. 1; Brakel W.v.
0-col. 2; Dinther W.v.O.-col. 2;
Dongen Nijv.sch. 5, lrenesch. (b.l.o.)
1, totaal 6; Drunen Dr. M.-col. 58,
W.v.O.-col. 15, Nijv.sch. 118, R.K.
Hh. sch. 45, Don Boscosch. (b.l.o.) 5,
totaal 241; Dussen Dr. M.-col. 2, W.
v 0.-col. 9, Nijv.sch. 7, R.K. Hh.sch.
totaal 19; Eethen Dr. M.-col. 2,
Het cultureel
centrum
Deze schets van het onderwijs in
al zijn vertakkingen bevat het grond
plan waarop het culturele leven in al
zijn schakeringen voortbouwt.
Kennis en cultuur vormen een stuk
bezit van de mens.
Wederom betrek ik het te stichten
cultureel centrum in mijn beschou
wingen.
Ik heb U immers reeds medege
deeld, dat het college van burgemees
ter en wethouders U voorstellen zal
doen tot instelling van een fonds voor
de stichting van een cultureel cen
trum en tot het toevoeren aan dit
fonds van middelen tot een totaal-be
drag in de orde van grootte van een
half miljoen gulden.
Zoals ik opmerkte - en U zult
deze zienswijze ongetwijfeld delen
zal de totstandkoming van een cultu
reel centrum daardoor véél meer bin
nen het bereik der mogelijkheden ko
men.
De financiële factor is echter niet
alléén bepalend voor de kansen tot
realisering. Er zijn ook nog andere
factoren, welke in gelijke mate een
medebepalende invloed hebben.
Vóórop noem ik dan de stedebouw
kundige situering, waarvan ik vorig
De culturele sector is in 1961 wel
zeer versterkt door de verwezenlij
king van plannen door de „Stichting
Openbare leeszaal en uitleenbiblio
theek", die zich volgens haar stich
tingsakte en statuten ten doel stelt de
bevordering van de geestelijke ont
wikkeling der ingezetenen van Waal
wijk en omgeving, overeenkoms'ig de
katholieke beginselen.
Bedoelde stichting heeft - zij het
dan ook voorlopig nog gehuisvest in
een doeltreffend noodgebouw - in
verrassend en ongewoon snel tempo
een openbare leerzaal en uitleenbi
bliotheek in het leven geroepen en
daarmede een geheel ander niveau
gegeven aan de lectuur-voorziening
in de gemeente, terwijl tevens ook
voorzien is in de onmiskenbare be
hoefte aan een openbare leeszaal.
Deze stichting ontvangt belang
rijke bedragen aan rijks-, provinciaal-
en gemeente-subsidie en is daardoor
in staat om volgens van rijkswege ge
geven richtlijnen de bibliotheektech
nische dienst met daartoe opgeleid
personeel te exploiteren.
Het voor 1962 in de ontwerp-ge-
meente-begroting voorkomende sub
sidiebedrag beloopt f 10.240, -
In de gemelde Stichting wordt zeer
doeltreffend en vruchtbaar samenge
werkt tussen het katholieke en niet-
katholieke volksdeel der gemeente,
o.m. tot uitdrukking komend in de
aanwezigheid van een vertegenwoor
diger van protestants-christelijke zij
de in het stichtingsbestuur.
Gaarne spreek ik de hoop uit, dat
een permanente huisvesting in een te
stichten definitief gebouw niet al te
ver-af zal zijn, dat de Stichting bin
nen korte tijd in staat zal zijn om de
bibliotheek ook een filiaal-functie in
bepaalde delen van de gemeente te
laten vervullen, dat het eigen boeken
bezit - het fundament van de biblio
theek - zodra mogelijk voor een
deel zal gevormd zijn en dat het voor
stad en streek zo waardevolle cultu
rele instituut waardering en weer
klank zal vinden, hetgeen overigens
tot heden al in zeer opmerkelijke
mate het geval is.
Muziekonderwijs
Het muziekonderwijs - in de ge
hele provincie nog een zorgenkind -
is in de culturele sector een van de
nog te betreden terreinen, alhoewel
reeds wegen zijn gebaand.
Op instigatie van het provinciaal
bestuur is onlangs tot stand gekomen
de „Stichting Volksmuziekonderwijs
in Noord-Brabant". Daarnaast heeft
een door het provinciaal bestuur in
gestelde commissie gerapporteerd
omtrent de mogelijkheden van het
muziekonderwijs in onze provincie.
Naar aanleiding van dit rapport zijn
bij het provinciaal bestuur een aantal
voorzieningen in voorbereiding, o.m.
het verlenen van exploitatie- en in
vesteringssubsidies, het treffen van
een vergoedingsregeling voor leer
krachten, het coördineren van taken
teneinde over de provincie een staf
van geschikte en ook paedagogisch
gevormde leerkrachten te verkrijgen
enz. Het provinciaal bestuur zal zeer
binnenkort 'n functionaris aanstellen
om aan deze gehele ontwikkeling lei
ding te geven. Teneinde aan deze
plannen een begin van uitvoering te
kunnen geven, hebben de Provinciale
Staten in de vergadering van 24 jan.
jl. een krediet voor 1962 van
f 25.000, - beschikbaar gesteld.
Het laat zich aanzien, dat het ge
hele volksmuziekonderwijs dit jaar
nog in provinciaal verband een be
paalde basis zal krijgen, zoals dat
ook - en met grote resultaten -
eerder het geval is geweest met het
bibliotheek- en leeszaalwezen.
Het college van burgemeester en
wethouders volgt - evenals dat in
andere gemeenten het geval is - de
ontwikkeling van de gehele organisa
tie van het volksmuziekonderwijs in
Noord-Brabant op de voet en hoopt,
dat, na een sukkelende aanloop, het
doel van de totstandkoming van een
muziekschool in Waalwijk weldra zal
bereikt kunnen worden.
Een complex van
voorzieningen in de
sociale en
medische sector.
Een complex van voorzieningen in
de sociale en medische sector zal in
de allernaaste tijd de leefgemeenschap
van stad en streek verrijken en ster
ker maken.
Ik noem dan achtereenvolgens de
bouw van een r.k. streek-ziekenhuis,
waarmede, naar de stellige en zeker
niet ongegronde verwachting, nog dit
jaar zal kunnen worden aangevangen;
de bouw van een sociale streekwerk-
plaats, waarvoor rijksgoedkeuring is
verleend en waarmede binnen enkele
weken zal worden aangevangen; de
voltooiing van de bouw van een
streekcentrum voor de huisvesting van
bejaarden door de „Hervormde
Stichting voor de verzorging van
ouden van dagen" en de aanvaarding
van de plannen voor de bouw van
een r.k. streekcentrum voor de huis
vesting van bejaarden, waaromtrent
U in één der komende vergaderingen
een voorstel zal worden gedaan.
Het winkelbestand.
Het winkelbestand kreeg in 1961
door nieuwe impulsen een zodanig
aanzien, dat het beeld van vorige ja
ren daarmede niet meer te vergelijken
is en er is alle reden voor de verwach
ting, dat de uitbreiding van de win
kelbedrijvigheid zich in de meest na
bije toekomst nog verder en zelfs
grootsteeds zal voortzetten.
Voornamelijk het in de stads
kern aanwezige winkelbestand maakt
de stad ook voor de streek krachtig
en aantrekkelijk en waard om er te
vertoeven, zoals door de stroom van
winkelende bezoekers van buiten wel
zeer duidelijk en onafgebroken, doch
vooral op vrijdagavond en zaterdag
middag wordt geaccentueerd.
Het zal zaak zijn om door goed
samenspel ter plaatse en met inzicht
en oplettendheid aan deze niet te on
derschatten streekfunctie nog méér
relief te geven.
Verkeersstroom en
Verkeersveiligheid.
De verkeersstroom en de bevorde
ring van de verkeersveiligheid geven
steeds meer urgentie aan het intensief
betrekken van het locale verkeers-
vraagstuk in de zorg van het gemeen
tebestuur.
De door de gemeente te scheppen
verkeersvoorzieningen zullen niet
mogen achterblijven bij de toeneming
van het verkeer. Vooruitzien is hier
geboden en dit heeft als consequentie,
dat bij de voorbereiding en het uit
voeren van uitbreidingsplannen het
verkeer als een der hoofdelementen
moet worden beschouwd en dat het
beleid zodanig gericht dient te zijn,
dat groei en vernieuwing van de ge
meente harmonisch samengaan met
de verkeersefficiëncy in het gemeen
telijk wegenplan.
Alleen rationele voorzieningen en
een logische structuur van het inter
ne wegenbestel zullen binnen-gemeen-
telijk vèrkeersconsequent en parkeer-
nood kunnen voorkomen en een vlot
te verkeersafwikkeling en de ver
keersveiligheid kunnen bevorderen.
Ten einde U een inzicht te ver
schaffen in de vele verkeers-scher-
mutselingen in één jaar tijd, vermeld
ik hier de in 1961 geconstateerde
verkeersongevallen
aantal aanrijdingen: 218 (194)
aantal doden: 0(2)
aantal zwaar gewonden 23 8)
aantal licht gewonden 54 38)
alleen materiële
schade: 141 (146)
De tussen haakjes vermelde cijfers
betreffen 1960.
Tot besluit.
Mijn nieuwjaarsrede zou in lengte
nog met vele vellen kunnen groeien.
Voor de inhoud heb ik echter ook
ditmaal weder een keuze gemaakt uit
een veelheid van onderwerpen en
daarmede een begrenzing vastgesteld.
Als ik over vele onderwerpen niet ge
sproken heb, mag daaruit zeker niet
worden afgeleid, dat zij minder of
niet belangrijk zouden zijn. Ik was
slechts in staat om een klein ge
deelte van het grote werkterrein te
bestrijken en dan was het nog slechts
een momentopname.
Deze moment-opname heeft onge
twijfeld een beeld van grote en veel
zijdige werkdadigheid opgeleverd.
Als dan daarnaast nog eens wordt
gebladerd in het album van verwor
venheden van vorige jaren, dan is er
zeker alle reden tot tevredenheid en
verheugenis.
De toekomst ligt voor ons. De ar
beid wacht ons. De initiatieven zijn
aan ons.
Daaruit en daardoor zal het beeld-
1962 zich vormen.
Vol dankbaarheid memoreer ik de
uitstekende samenwerking in de ge
meenteraad en in het college van bur
gemeester en wethouders en de toege
wijde werkzaamheid van allen, die de
gemeente dienen.
Vol vertrouwen treed ik de toe
komst tegemoet, wetende, dat deze sa
menwerking en werkzaamheid als on
misbare componenten in het bestuurs-
bestek aanwezig blijen en dus tot veel
in staat zullen stellen.
Met de erkenning van God als Op-
perse Bestuurder, zulen wij door ge
zamenlijke arbeid en inspanning ook
in 1962 het te voeren bestuur der ge
meente tot zegen en welzijn van de
bestuurden kunnen maken.
Zó moge het zijnl
Het scheed U
am
