waaLwijkse en LanqstRAatse couRant
40-jarige jubilaris
KAATSHEUVEL
Op de Europese marlet maakt de Nederlandse
schoen een goede kans
GERO
cassettes
WERKGEVER EN LEVENSSCHOOL
VRIJDAG 23 FEBRUARI 1962
84e JAARGANG No. 15
Uitgever:
ffaalwykse Stoomdrukkerij
Waa J Antoon Tielen
jfdredacteur: JAN TIELEN
Gironummer 50798
Dit blad verschijnt 2 x per week
Opgericht
1878
Bureaux: Grotestraat 205, Waalwijk Tel. 04160 - 2621 Kaatsheuvel: Dr. van Beurdenstraat 8 Tel. 04167 - 2002
Abonnement:
22 cent per week
per kwartaal 2.85
3.10 franco p.p.
Advertentieprijs: 10 cent per m.m.
Contract-advertenties: speciaal tarief
Telegram-adres „Echo'
Het is al weer een maand gele
den, dut mr. dr. B. J. M, v. Spaen-
donck als secretaris' van de Fe
deratie van Nederlandse Schoen
fabrikanten werd opgevolgd door
de heer A. J. A. van Gerwen. De
ze wisseling van de wacht, zoals
wij het indertijd noemden, heeft
zich voltrokken in een algemene
ledenvergadering van de Federa
tie, die op maandag 22 januari
1962 ten kantore van deze Fede
ratie in Tilburg werd gehouden.
De werkzaamheden, die deze
benoeming met zich meebrengt,
zijn voor de heer van Gerwen
niet nieuw, want sedert jaren
vervulde hij de taak van adjunct
secretaris, zodat hij terdege op
de hoogte is met de gang van zar
ken in de Nederlandse schoenin
dustrie.
Hij ziet zijn functie van secre
taris-zijn als een dienende taak,
zoals ook de functie van de ge
hele Federatie is. De secretaris
bepaalt niet het beleid van de or
ganisatie, waarmee echter ook
niet gezegd is, dat zijn taak uit
sluitend een uitvoerende is; zij is
ook mede „inspirerend".
In een ondernemersorganisa
tie worden de belangen van de
betrokken ondernemingen en van
de bedrijfstak behartigd en ver
dedigd. Een belangrijk punt hier
bij is, dat de ondernemersorgani
satie zich rekenschap geeft van
de ontwikkelingen, die zich in de
maatschappij voltrekken. Men
komt naar de mening van de heer
van Gerwen verkeerd uit als men
tegenover ontwikkelingen, die de
ondernemers op het eerste oog
niet aangenaam zijn, alleen een
negatief standpunt inneemt en
zich laat leiden door de gedachte
var. de boot afhouden. Er zijn nu
eenmaal bepaalde problemen die
om een oplossing vragen en die
niet door een negatieve houding
uil de wereld wórden geholpen.
Het is daarom van belang posi
tief en constructief te zoeken
naar wegen, die naar een oplos
sing kunnen leiden.
A. J. A. van Gerwen
samenwerken
De Federatie van Nederlandse
^'hoenfabrikanten is, aldus de
neer van Gerwen, nooit negatief
geweest. Zij heeft zich in haar
W steeds vooruitstrevend ge
jond, waardoor door de jaren
neen veel bereikt kon worden,
at deze industrie ten goede
nam. Reeds in de dertiger jaren
nrd door de Federatie vooruit
lopen op bepaalde wettelijke
",0rzieningen, die eerst later zijn
«en. En ook nu, in deze tijd,
Federatie steeds haar
v^^yze op bepaalde zaken en
'Lpcht daardoor veel nut,
r wordt de laatste tijd veel
L d over samenwerking.
federatie acht dit een zaak
jf1 groot belang voor de Neder-
<WiSoJ schoenindustrie. I)e Ne-
in iw(!se schoenfabrieken zullen
tci!ej. kader van de Europese in-
tf>n ^lln wacktpositie moe-
h-jj ^/sterken en een van de
Q(,elen daarvoor is, dat men
Samenwerking in de schoenindustrie is van
essentieel belang.
tot grotere eenheden komt door
samenwerking hetzij over de ge
hele lijn, hetzij op bepaalde on
derdelen van het bedrijfsbeleid,
zoals buitenlandse afzet, binnen
landse afzet, inkoop, personeels
beleid en dergelijke.
De Federatie heeft hierbij een
beperkte taak. Zij kan voorlich
ten, adviseren, contacten leggen,
doch de initiatieven en de beslui
ten zullen tenslotte van de on
dernemingen zelf moeten uit
gaan.
Het is zeker van belang, dat
men als ondernemer serieus na
gaat, welke mogelijkheden er in
een samenwerken met een of
meerdere bedrijven liggen.
Het ligt in de rede, dat bij de
ontwikkeling van de Europese
Gemeenschap de Nederlandse
schoenindustrie een deel van de
binnenlandse markt zal moeten
afstaan aan andere landen; een
deel, want de nationale industrie
zal altijd een zekere voorsprong
op de buitenlandse behouden.
Het is echter voor de Nederland
se schoenindustrie een levens
zaak. dat zij het verlies aan afzet
mogelijkheden op de binnenland
se markt compenseert door uit
breiding van de afzet op buiten
landse markten.
Het laat zich aanzien, dat men
zal komen tot een associatie tus
sen de E.V.A. en de E.E.G., zodat
praktisch geheel West-Europa
open zal komen te liggen in die
zin, dat men daarheen zal kun
nen exporteren zonder invoerbe
perkingen te ontmoeten.
De Nederlandse schoenindus
trie heeft in de na-oor,logse jaren
al een behoorlijke export weten
op te bouwen. In bepaalde gang
bare, populaire artikelen kan zij
blijkbaar in vele landen concur
rerend aan de markt komen. Er
zijn zeker ook nog mogelijkheden
voor uitbreiding van onze schoei
sel-export o.a. naar landen als
Frankrijk, Engeland en de Scan
dinavische landen.
Om concurrerend te kunnen
blijven, zullen de produktiekos-
ten, en met name de arbeidskos
ten, zo laag mogelijk gehouden
moeten worden door een hoge
graad van produktiviteit. In vele
gevallen zal samenwerking van
bedrijven ruimere mogelijkheden
scheppen voor produktiviteits-
verbetering. Het is dan ook be
paald verheugend, dat geconsta
teerd kan worden, dat verschil
lende groepjes schoenfabrikan
ten reeds in contact zijn getre
den met e.lkaar om de mogelijk
heden van bepaalde vormen van
samenwerking te onderzoeken.
De \raag, hoever men met de
samenwerking, die altijd bete
kent het prijsgeven van een deel
van zijn zelfstandigheid, moet
gaan, is een zaak, die alleen de
ondernemers zelf kunnen beoor
delen.
Donderdag 15 februari vond ten
kantore van de N.V. Stoomschoenen-
fabriek A. H. van Schijndel de huldi
ging plaats van de heer Jos Brok te
Waalwijk, die het feit herdacht, dat
hij thans 40 jaren als overleersnijder
in dienst van het bedrijf werkzaam
was.
Nadat de jubilaris met zijn echt
genote en twee zoons thuis waren af
gehaald, werden deze door de Direc
tie op het privékantoor ontvangen.
Daarbij waren ook aanwezig zijn af
delingschef en enkele staffunctiona
rissen, terwijl verder ook de Burge
meester van zijn persoonlijke belang
stelling blijk had willen geven.
Door de technische directeur, de
heer L. M. Burmanje, werd op deze
feestelijke bijeenkomst allereerst het
woord verleend aan de Burgemeester,
die met een hartelijke toespraak zich
tot de jubilaris richtte. Het verheug
de hem daarbij verder te kunnen me
dedelen, dat het H. M. de Koningin
had behaagd, hem op zijn voordracht
de eremedaille te verlenen verbonden
aan de Orde van Oranje Nassau, als
blijk van waardering voor deze lang
durige trouwe dienst. Nadat de Bur
gemeester de versierselen op de jas
had gespeld, feliciteerde hij de ju
bilaris en diens echtgenote met deze
eer, waarin hij moest zien een stoffe
lijk blijk van verdienste, die hem ge
geven moge zijn nog vele jaren in de
beste gezondheid te dragen als een
herinnering aan deze mooie dag.
Vervolgens sprak de heer Burman
je namens de Directie, op de hem
eigen, joviale manier de jubilaris toe,
welke hij in de korte tijd dat hij als
directeur in dit bedrijf was gekomen,
had leren kennen als een goed en
voorbeeldig vakman, met een trouw
en plichtsbetrachting, die vanzelf
sprekend waren voortgekomen uit de
vergroeiing door de jaren met het be
drijf. Onder dankzegging voor de ge
durende al die jaren bewezen dien
sten, bood hij de heer Brok zijn ge
lukwensen aan, mede onder offrering
van een gesloten couvert, en sprak de
wens uit, dat hij nog vele jaren na
deze zijn beste krachten zou kunnen
blijven geven. Ook mevr. Brok en de
beide zoons feliciteerde hij met dit
jubileum.
Daarna werd de erewijn aangebo
den, en ondertussen werd ook aan de
mede-arbeiders van de Afd. Snijde-
rij de gelegenheid geboden de jubila
ris geluk te wensen. Dit geschiedde
bij monde van de heer M. Treffers,
die namens de collega's een schemer
lamp aanbood met een kistje sigaren.
Nadat enige tijd nog gezellig met
elkaar was doorgepraat, dankte de
heer Brok de Burgemeester voor zijn
persoonlijke belangstelling en de ver
kregen eremedaille, de Directie voor
de zeer waarderende woorden en zijn
mede-arbeiders voor de aangeboden
gelukwensen en het cadeau.
Vandaag-ben-ik-hier-thuis"
Volgens het jaarverslag van de Le
vensschool te Kaatsheuvel bedroeg
het aantal deelnemers aan deze in
stelling op 1 maart van dat jaar 96,
die afkomstig waren uit maar liefst
57 verschillende bedrijven. Van deze
96 kwamen er 89 uit de schoen- en
lederindustrie.
Volledige dagschool
Het schooljaar 1960- 1961 was
zeer belangrijk, omdat dit het eerste
was waarin de deelnemers een hele
dag naar school kwamen.
Al vrij spoedig bleken de voordelen
van het ,,hele-dag-systeem". De jon
gens komen met een heel andere in
stelling naar de Levensschool er is
veel meer innerlijke rust, die zich ook
naar buiten manifesteert in een hou
ding van „vandaag - ben - ik-hier-
thuis". Het kontakt tussen leiders en
jongens groeit.
Diverse jongens maakten gebruik
van de gelegenheid om op de school
over te blijven. Dit overblijven was in
de meeste gevallen een waardevolle
pauze, waarin tijd was voor een onge
dwongen kontakt tussen de jongens
en de leider, die op school mee bleef
eten. Pas dan, in zo'n langdurige
pauze, komen de gesprekken los en
vertellen de jongens spontaan over
hun manier van vrije-tijds-besteding,
over hun werk, over thuis, of... ver
tellen niets, zitten rustig te lezen in
een tijdschrift of boek. Zo wordt de
dag voor hen wat van het begin af
aan mede de bedoeling is geweest:
een rustpunt temidden van de werk
week, die na de lagere school of nij
verheidsschool zo abrupt hun leven
heeft veranderd, en waarin de Le
vensschool o.a. enige geleidelijkheid
wil brengen.
In de loop der jaren heeft direc
teur Annegam steeds meer onder
vonden dat de toegemeten tijd, een
halve dag per week, lang niet vol
doende was om met name alles wat
van een goed theorieprogramma mag
worden verwacht, te kunnen bieden.
Diverse onderwerpen, die toch eigen
lijk niet gemist kunnen worden, kwa
men niet aan bod, andere moesten te
haastig worden afgewerkt, waardoor
een behoorlijke integratie niet moge
lijk kon zijn.
Nu is de tijd voor theorie verdub
beld, de leiders kunnen, als dit no
dig is, wat dieper op het onderwerp
ingaan, er kan wat meer aandacht en
tijd besteed worden aan diverse mo
gelijkheden om ook met visuele hulp
middelen een en ander te verduide
lijken.
Vooral ook de culturele vorming
komt nu beter tot haar recht. In het
verleden moest die nogal eens nood
gedwongen stiefmoederlijk behandeld
worden. En dat dit in een streek en
plaats als Kaatsheuvel zeker niet
verantwoord is, is evident.
Resultaten van het Levensschool
werk zijn altijd moeilijk meetbaar.
Hoever is de jongen gekomen op zijn
weg naar volwassenheid? In welke
mate heeft de Levensschool zijn
groeitempo versneld? Het is moeilijk
na te gaan.
Tastbaar is de sfeer, die nog aan
zienlijk verbeterde door de overgang
naar de hele dag. Voor de leider van
de school was duidelijk voelbaar de
grotere openheid en vertrouwelijk
heid van de jongens. Het zich-geac-
cepteerd weten, het bewustzijn, dat
de levensschool voor hen iets belang
rijks kan betekenen, manifesteerde
zich in een meer positieve houding,
die alleen ervaren kon worden door
mensen, die ook de praktijk van de
halve-dagschool hadden meegemaakt.
Werkgever en Levensschool
alles koek en ei
Dat het mogelijk is geweest, om
van een halve-dag naar een hele-dag-
school over te schakelen, is te danken
aan de medewerking van vele werk
gevers, die de noodzaak van de vor
ming voor de jonge arbeiders inza
gen. Slechts 7 van de 55 tweede
jaars-deelnemers kregen geen toe
stemming voor een hele dag, en daar
van waren 5 afkomstig uit één be
drijf. Dit zegt wel iets over de mede
werking van de fabrikanten in het
algemeen.
Toch vindt de heer Annegam dat
hier zeker niet alleen afgegaan mag
worden op de aantallen jongens en de
aantallen bedrijven. Het zou niet re-
eel zijn de ogen te sluiten voor de
spanning op de arbeidsmarkt. Deze
is er enerzijds de oorzaak van dat de
jongens moeilijk in de bedrijven wor
den gemist, anderzijds echter is de
toestemming om naar de Levens
school te gaan gedurende een heb
GARAGE VAN MOSSEL
VERHUUR VAN
Ltiwii -i i —it rrtfiiifi mil i iii m i-*"—
dag per week, een belangrijk middel
om jeugdig personeel te trekken,
vooral in een plaats als Kaatsheuvel,
waar zoveel kleine bedrijven zijn, en
waar de Levensschool al ruim vol
doende bekendheid heeft gekregen
bij de jeugd zelf. Veel jongens vra
gen uitdrukkelijk, vóór zij ergens
gaan werken, of ze naar de Levens
school mogen gaan.
Er zijn zeker diverse bedrijven in
onze omgeving, die van harte met de
Levensschool meewerken, die de
noodzaak er van inzien, en daarvan
ook iets aan de jongens laten blijken.
Er zijn werkgevers, die zelf hun jeug
dig personeel aansporen om naar de
Levensschool te gaan, werkgevers, die
ook van hun kant het kontakt met de
school willen onderh luden door de
directie hiervan op de hoogte te stel
len van hoe de jeugdige werknemer
het in het bedrijf doet.
Als de schooldirectie op een be
drijf komt, is deze van harte welkom
en ondervindt zowel van de werkge
ver, als van de werkmeesters en af
delingschefs alle medewerking m zo
goed mogelijk georiënteerd te wor
den omtrent het werkmilieu van de
jongens.
Daar staat echter tegenover, dat
het ook nog voorkomt, dat werkge
vers tegenwerken. Niet openlijk, door
eenvoudig toestemming te weigeren
aan de jongens om te gaan, maar wel
door op allerlei wijze hun gebrek aan
waardering voor het werk der leiders
aan de jongens te tonen.
Het behoeft wel geen betoog, dat
het voor dit werk funest is, als de
gene, die boven de jongen gesteld is
in het bedrijf, die hem laat gaan, die
hem uitbetaald, zo duidelijk laat mer
ken, dat hij de Levensschool-dag
eigenlijk een verloren dag vindt. Met
enkele pakkende voorbeelden illu
streert het jaarverslag deze verkeerde
opvatting.
Het komt b.v. herhaalde malen
voor, dat werkgevers aan de jongens
f 2.50 tot f5.- extra aanbieden,
als de jongen die week eens niet naar
de Levensschool gaat. Uit deze hou
ding blijkt ook allerminst, dat de fa
brikant de vorming, die de jongens
op de Levensschool krijgen, hoog aan
slaat. Overigens zegt het wel iets, als
de jongens die f 5. - weigeren en
toch naar de school komen
Soms is er kritiek op het program
ma. Helaas niet aan het adres van de
leiders, maar aan de jongens. Bij
voorbeeld: een opmerking als „Dat
gaat maar lekker zwemmen in de baas
zijn tijd!" Men zou er de betrokken
Hoestdrank in fabUtvorm.öö
fabrikant dan op kunnen wijzen, ten
eerste, dat de temperatuur van het
water afgelopen zomer zodanig was,
dat er van „lekker zwemmen" geen
sprake was, maar dat integendeel
heel wat doorzettingsvermogen en
hardheid gevraagd werd om dit te
blijven volbrengen, en ten tweede, dat
het bedrijf er alleen maar mee gebaat
is, als de bange, flauwe, voor iedere
inspanning terugschrikkende jongen
o.a. door dit zwemmen verandert in
een stoere, frisse kerel, met een be
hoorlijk zelfvertrouwen.
Vele werkgevers in onze omgeving
hebben nooit de gelegenheid gehad te
genieten van culturele vorming. Zij
kunnen dan ook maar moeilijk de zin
van de culturele vorming op de Le
vensschool begrijpen en hebben dan
kritiek op een bezoek aan de schouw
burg (in de baas zijn tijd nog wel!).
Is deze kritiek gericht tot de lei
ders van de school, dan kan ze al
leen maar gewaardeerd worden, want
het is voor deze een gelegenheid hun
werk te verantwoorden. Tegenover de
jongens is de kritiek alleen maar ne
gatief.
Het succes van een levensschool
mag men niet afwegen naar het aan
tal deelnemers, medewerkende bedrij
ven enz. Het zit ergens anders. Welk
gedeelte van hun lange weg naar vol
wassenheid leggen de jongens in de
twee jaar levensschool af? En wordt
het tempo door de Levensschool ver
sneld? Worden door de Levensschool
minder jongens alleen maar schijn-
volwassen?
Dit succes is alleen te bereiken, als
de leiders van de school zich voor
100 inzetten, en ouders en werk
gever er ook voor 100 achter
staan.
Nog te veel werkgevers in Loon
op Zand en Kaatsheuvel laten de jon
gens slechts gaan, gedwongen door
de omstandigheden. Straks misschien:
gedwongen door de wet. De directie
zou liever zien gedwongen door het
gevoel van verantwoordelijkheid voor
die jongen, die een stuk van zijn le
ven in het bedrijf doorbrengt en die
evenzeer recht heeft op een harmo
nische groei naar volwassenheid.
Kontakt met de werkmeesters is er
slechts incidenteel. Het zou zeer ze
ker aanbeveling verdienen dit kon
takt te verstevigen, o.a. door bijeen
komsten te beleggen met de werk
meesters, waarbij deze de gelegenheid
krijgen nader met het Levensschool
werk kennis te maken. Want het i9
van het grootste belang, dat de jon
gens merken, dat de onmiddellijk bo
ven hen gestelde baas het oog be
langrijk vindt dat de jongen naar de
Levensschool gaat. Lx. psychologi
sche uitwerkir^ een graag gege
ven medewerking is groot!
STASSAR Waal wijk
OPBRENGST LIEFDADIG
HEIDSTENTOONSTELLING.
Voor de tiende maal kwamen in ca
fé „de Sportwereld" te Kaatsheuvel
het bestuur van de Concours-Combi
natie Kaatsheuvel en omstreken en de
diverse afgevaardigden van de chari
tatieve instellingen bijeen ter verde
ling van het batig saldo van de jaar
lijkse liefdadigheidstentoonstelling
postduiven te Kaatsheuvel. Deze ba
ten komen ten goede aan R.K. Ge
zinszorg, Kaatsheuvel, T.B.C.-com
missie Loon op Zand, Santos Her
wonnen Levenskracht te Dongen,
R.K. Gezinszorg, Waalwijk en het
Groene Kruis te Sprang-Capelle.
Groot was de verrassing voor de
gegadigden, toen bleek dat de op
brengst dit jaar weer groter was dan
voorheen, en het fantastische bedrag
van f 1283,51 was bereikt. Hierbij
werd gememoreerd, dat over de afge
lopen jaren in totaal ruim f 13.000,-
was uitgekeerd.
De heer G. M. Franken, van Ge
zinszorg Kaatsheuvel, sprak namens
alle instellingen een bijzonder woord
van dank. Begrijpend dat men zich
vele opofferingen moest getroosten,
sprak hij toch de hoop uit, dat men
zijn beste krachten zal blijven geven
voor de instellingen, welke deze steun
zo broodnodig hebben, maar vroeg
toch vooral niet de duivensport uit 't'
oog te verliezen.
Het gezellig onder-onsje dat hier
op volgde met het wel en wee der dui-
venliefhebbers als onderwerp van ge
sprek, zal zeker de band met deze
weldoeners hebben versterkt.
De tcho vad het Zuióen
op de voet
WAALWIJK TEL. 04160 2519
MM
PERSONENWAGENS
KAMPEERWAGENS
8 PERSONEN BUSJES
