wAAlwijkse en LanqstRAatse couRAnt
BINNEN- EN BUITENLAND
Domes
KWALITEITSPARTICIPATIE
PUROL in huis!
Kwaliteitsdag op de Efteling II
handen
OPTICA BOGAERTS
"^nwawwori
NIEUW-GUINEA
VRIJDAG 9 MAART 1962
84e JAARGANG No. 19
stMmdr«
Lredacte^ JAN TIELEN
^Sjerschijnt 2 x per week
Opgericht
Abonnement:
22 cent per week
per kwartaal 2.85
3.10 franco p.p.
Advertentieprijs: 10 cent per m.m.
Contract-advertenties: speciaal tarief
1878
Bureaux: Grotestraat 205, Waalwijk Tel. 04160 - 2621 Kaatsheuvel: Dr. van Beurdenstraat 8 Tel. 04167 - 2002
Telegram-adres „Echo"
Tijdens de kwaliteitsdag op de Efteling, waarover wij in onze
editie van vrijdag 2 maart, onder de rubriek „Op de voet gevolgd"
een eerste artikel plaatsten, trad als tweede spreker naar voren,
dr. Th. L. Stok, raadgevend industrieel psycholoog voor kwaliteits
zorg en personeelsbeleid.
In deze inleiding werd de nadruk gelegd op de kwaliteitspartici
patie van de werknemer. Zonder de mens erin te betrekken, is de
kwaliteitszorg zichtloos en lijdt zij aan bloedarmoede. Hiermee
wil niet gezegd zijn dat het technisch statistisch gedeelte onbe
langrijk is, eerder kan worden gesteld, dat beide, zowel de organi-
satorisch-psychologische *ls de technisch - statistische aanpak
slechts tezamen geïntegreerd kunnen voeren tot een welbewust
kwaliteitsbeleid en tot een juiste uitvoering van het programma
voor de kwaliteitszorg in de practijk.
Distantie
De aanzienlijke wijziging, die is
ontstaan in de relatie van de mens tot
zijn werk, vindt voornamelijk zijn oor-
zaak in de voortgaande modernise
ring van het produktieproces. Was
iet vroeger zo, dat de arbeider het
produkt in zijn geheel afmaakte en
afwerkte, waarbij hij zelf de kwali
teit oreerde, waardoor als logisch ge-
ontstond, dat voor de arbeider
de kwaliteit direct zichtbaar werd,
waardoor automatisch een interesse
ontstond in ontwerpkwaliteit, nu
maakt hij slechts een onderdeel van
het te vervaardigen produkt klaar,
dij creëert zelf niet mee, hij copieert,
bijmaakt iets na. Ook blijft voor hem
de kwaliteit zo goed als onzichtbaar.
Tevens bestaat de interesse niet meer
in ontwerpkwaliteit maar in de fabri-
cagekwaliteit.
Het is vrij eenvoudig hieruit te
concluderen, dat de distantie tussen
arbeider en de kwaliteit van zijn pro-
niet alleen in technisch, maar
ook in psychologisch opzicht is ver
groot.
De kwaliteitszorg dient gezien te
worden in samenhang met de expan
sie van de schoenindustrie. Deze ex
pansie is vooral afhankelijk van de
volgende factoren
Allereerst van het absorptievermo
gen van de markt, van het verkoop
apparaat, van de ontwerp-kwaliteit en
tenslotte van de fabricage-kwaliteit.
Groei
In feite is de expansie uit te druk
ten in cijfers. Sedert 1953 is een
aarlijkse groei van ongeveer 5 der
produktiviteit waar te nemen. Medio
l vergeleken met 1953 geeft een
ing te zien van ongeveer 70
in herenschoeisel en 50 in dames
schoeisel. Uit de gegevens van in- en
oitvoer blijkt vervolgens, dat in 1960
vergeleken met 1953 de ontwikke
ling van de invoer 8 maal zo snel is
verlopen als die van de uitvoer, ter
wijl zal blijken dat in 1961 in- en
uitvoer met elkaar in evenwicht zijn,
20 niet de invoer de uitvoer over
at. Daarentegen was in 1953 de
oitvoer nog 4 maal zo groot als de
invoer.
Bij de genoemde vier factoren, die
:imenhangen met de expansie, i9
5 echts de fabricage-kwaliteit van be-
te-enis voor de werknemer in de in
dustrie.
Het doel van de kwaliteitszorg
a V' "'e fabricage-kwaliteit is in
[eh'e instantie het bereiken en be-
en van een constant kwaliteits
niveau dat welbewust is gekozen en
•^tgelegd. De grote vraag is hoe men
e; werknemer dusdanig bij de kwali-
kan betrekken dat dit ge-
■e odoel kan worden verwezenlijkt.
I r' tok meende, dat de maatrege-
samenhangende met een grotere
aiitejtsparticipatie van de werk-
®et kunnen worden verduidelijkt
- nnvoering van 't begrip legtrits,
cn Jneërlei vorm voor leggen.
tr'vere.erst het opleggen, het opleg
de l-aD|-6.verantwoordelijkheid t.a.v.
vvaliteit dient te geschieden op
kil-aag moSelijk niveau in de be-
lerarchie. Hierbij zijn zeer
nauw 'betrokken zichtbaar maken
van kwaliteitsgegevens voor de werk
nemer en het premieren van de indi
viduele kwaliteitsprestaties.
Het uitleggen, dit dient te geschie
den om alle functionarissen, dus in
ieder geval de arbeiders, inzicht te
geven in de gehanteerde methodie
ken, doeleinden en resultaten van de
kwaliteitszorg. Daarnaast moet voor
iedereen de organisatiestructuur van
de kwaliteitsafdeling en van de con
trole-eenheden duidelijk zijn; be-
drijfsbesprekingen, aldus concludeert
dr. Stok, voor kaders en arbeiders,
zullen dus onmisbaar zijn.
Het overleggen. Deze factor is
nuttig en wenselijk om het meespelen
van de werknemers bij het ontwerpen
en uitvoeren van kwaliteitsprojecten
te bevorderen.
Enquête
Tenslotte vestigde dr. Stok de aan
dacht op een onderzoek dat in het eer
ste semester van 1962 zal plaats vin
den, en dat wordt verricht in op
dracht van de commissie Produktivi-
teitsbevordering van het bedrijfschap
voor de Schoenindustrie. Dit onder
zoek dat vooral is gericht op de or
ganisatorische en bedrijfspsychologi-
sche aspecten van de kwaliteitszorg,
in de schoenindustrie, heeft tot doel
het vaststellen en beschrijven van de
bestaande situatie van kwaliteitszorg,
het aangeven van de mogelijkheden
tot verbetering daarvan en het na
gaan van de diepere noodzaak tot
diepgaander en uitvoeriger onder
zoek. In het kader van dit oriënte
rende onderzoek, zullen bij enige be
drijven ter plaatse analyses worden
gemaakt, terwijl daarnaast zal worden
getracht het beeld te completeren door
een 50-tal enquêtes.
NVV WERKT NIET MEE AAN
„LOON-MATIGING"
In een extra-vergadering heeft het
verbondsbestuur van het NVV zich
maandagavond beraden op de loonpo
litieke situatie, welke is ontstaan na
de aanwijzing van de regering van het
college van rijksbemiddelaars van
vrijdag j.l. Het verbondsbestuur zei
na afloop, dat het NVV het tegen
woordige loonsysteem in beginsel
steeds heeft afgewezen, omdat het
overtuigd was, dat dit systeem in de
praktijk onhanteerbaar zou blijken.
„De vele aanwijzingen en verduide
lijkingen, welke de eigen verantwoor
delijkheid van de organisaties van het
bedrijfsleven tot een aanfluiting heb
ben gemaakt, hebben deze overtui
ging slechts kunnen bevestigen."
VOORZITTER K.V.P.
Mr. Aalberse opvolger van
mr. van Doorn
Mr. P. J. M. Aalberse, advocaat
en procureur te Den Haag, zal mr. H.
van Doorn op 1 juli opvolgen als
voorzitter van de Katholieke Volks-
Partij. Het partijbestuur van de KVP,
dat zaterdag in het Rommeinstituut
HAMEA-GELEIH^ÜÜ
te Baarn vergaderde, heeft unaniem
mr. Aalberse als enige kandidaat aan
de bestuursraad voorgedragen.
De bestuursraad zal over het voor
zitterschap beslissen op zaterdag 23
juni.
NEDERLAND WIL JAPAN NIET
IN VERLEGENHEID BRENGEN
Minister Luns heeft maandag -
volgens het Japanse persbureau Kyo-
do - zijn Japanse ambtgenoot Kosa-
ka toegezegd, dat vliegtuigen, die Ne
derlandse militairen naar Nieuw-Gui-
nea vervoeren, voortaan geen tussen
landing in Tokio meer zullen maken.
„Nederland zal de Japanse regering
niet meer in verlegenheid brengen",
zo zou minister Luns hebben beloofd.
Volgens waarnemers in de Japanse
hoofdstad heeft minister Luns met
deze toezegging alleen maar het ver
voer van militairen met chartervlieg
tuigen bedoeld.
Minister Luns arriveerde maandag
in Tokio om de zitting van de econo
mische commissie voor Azië en het
Verre Oosten bij te wonen. De Ja
panse autoriteiten hadden de aan
komst geheim gehouden om inci
denten te vermijden. Er was op het
vliegveld een sterke politiebewaking.
Ook het gebouw van de Nederlandse
ambassade in Tokio wed bewaakt.
Minister Luns had onmiddellijk een
Bij brand- en snijwonden, Pijnlijke
kloven. Ruwe handen. Schrale huid.
onderhoud met minister Kosaka. De
kwestie Nieuw-Guinea, de economi
sche betrekkingen tussen Japan en
Nederland (die handel zal worden
uitgebreid) en de economische relatie
tussen Japan en de EEG vormden on
derwerpen van gesprek. Na zijn be
zoek aan minister Kosaka werd mi
nister Luns ontvangen door keizer Hi-
rohito.
Minister Luns heeft tevoren een
bezoek gebracht aan Washington,
waar hij de president en minister Rusk
heeft gesproken.
Onderwijl blijkt dat Robert Ken
nedy, die ook een bezoek heeft ge
bracht aan den Haag, zich in Ame
rika minder vleiend over ons land en
zijn aspiraties heeft uitgelaten en o.m.
gezegd zou hebben dat Indonesië
goede troeven in handen heeft tegen
over Nederland.
I Wat van dit alles terecht moet ko
men, zal binnenkort wel duidelijk
worden, maar dat wij 't loodje leggen,
wordt wel heel waarschijnlijk.
In Indonesië zelf schijnt het ook
niet te boteren; alles wordt opgeof
ferd aan de defensie en 't volk moet
leven van een karig rantsoentje en
lijdt armoede. Men durft natuur
lijk niet veel oppositie te voeren, maar
dezer dagen hebben openbare de
monstraties plaats gehad in Soeraba-
ja en Djakarta, tegen de exhorbitand
hoge prijzen van levensmiddelen,
textiel enz. en vooral ook tegen de
lage verdiensten.
KANTOORBEDIENDE REDDE
TWEE KLEUTERS UIT WATER
Na mislukte poging van moeder
De 17-jarige kantoorbediende Sjef
Vos, die in het Bossche buurtschap
Orthen bekend staat als mensenred
der, heeft twee bijna 3-jarige kleuters
uit het ijskoude water gered.
De 26-jarige mevrouw v. d. Horst,
moeder van één der kinderen, kon
nog ternauwernood op het droge
worden gebracht, nadat ze haai
kind was nagesprongen. Beide kinde
ren, Hansje van der Horst en Coby
Hamen uit Orthen, moesten in het
ziekenhuis worden opgenomen.
Een jongetje ontdekte de verdwij
ning van de kleuters, die hij eerder
had gewaarschuwd niet op het ijs te
gaan.
„Toen ik bij de wiel kwam stonden
er een hoop moeders langs de kant..
Er was geen man te zien. Toen moest
ik er wel in, want ik zag mijn kind
verdrinken", vertelde mevr. van der
Horst met nog van kou rillende stem.
„Ik was wel in positie, maar ik dacht,
toe maar".
En toen sprong mevr. van der Horst
gekleed te water. Ze zwom onmid
dellijk naar haar zoontje toe. „Geluk
kig kreeg ik hem te pakken, maar
toen kon ik ineens niet meer, ik moest
hem laten gaan, want mijn jurk zat
aan het prikkeldraad vast. Ik ging
onder. Ik verdrink, ik verdrink, riep
ik uit alle macht. Op een of andere
manier wist ik toch weer aan de kant
te komen".
Intussen was Albertje Gloude-
mans, die zag dat er niet genoeg red
ders waren, naar een 300 meter ver
der gelegen weilandje gerend. Hij
wist dat Sjef Vos daar aan het
schaatsen was. „Sjef, er liggen twee
kinderen in het wiel", riep Albertje,
Sjef bedacht zich geen moment, hij
gooide zijn schaatsen af en trok, toen
hij naar het wiel holde, zijn trui uit
bn gooide zijn horloge weg.
Sjef Vos dook onmiddellijk het
water in.
„Ik zwom direct naar Hansje van
der Horst toe. Maar ineens zag ik
vlak bij me twee schoentjes onder het
water drijven. Ik greep er naar. 't Ble
ken de beentjes van Coby Damen te
zijn. Zij hield zich gelukkig stil. Snel
kon ik haar naar de kant brengen.
Toen ben ik er weer in gesprongen.
Hansje lag veel verder weg. Hij lag
met zijn hoofdje tegen de rand van
het afbrokkelende ijs. Misschien is
hij wel blijven drijven omdat er lucht
in zijn capuchon zat. Ook hem heb ik
op het droge kunnen brengen", aldus
vertelt Sjef Vos zijn verhaal, waar hij
zelf niet van onder de indruk is.
Toen hij de kinderen had gegre
pen heeft een omstander hem met de
auto naar huis gebracht. (Br. Nbld.)
AUTO TE APELDOORN
TEGEN BOOM DRIE DODEN
In de nacht van zaterdag op zon
dag is een personenauto, waarin vier
jongens uit Ermelo zaten, op de
Amersfoortseweg te Apeldoorn tegen
een boom gereden. Drie van de in
zittenden verloren het leven. De na
men van de slachtoffers zijn: de 18
jaar oude J. Knol, D. van 't Slot en
C. J. van Dolderen, allen uit Erme
lo. De vierde inzittende is zwaar ge
wond naar een ziekenhuis te Apel
doorn gebracht.
Het ongeluk gebeurde toen de jon
gelui van een feestje in Apeldoorn
op weg waren naar huis. Ter hoogte
van de Koningslaan, waar de Amers
foortseweg een flauwe bocht maakt,
is de auto, die volgens de politie met
zeer hoge snelheid reed, uit de bocht
gevlogen. De wagen schampte tegen
een boom, reed vervolgens frontaal
tegen een tweede boom, zwenkte naar
het midden van de weg en kwam daar
tot stilstand.
BRAND IN SYRIË KOST
31 LEVENS
In een Syrisch dorp zijn in het
weekeinde 31 mensen om het leven
gekomen tengevolge van het in brand
vliegen van een tankauto met benzine.
De tankauto was op de weg van La-
takia naar Aleppo in botsing geko
men met een vrachtauto, waardoor
een lek in de tank ontstond.
Een zeventig dorpelingen snelde
toe om de benzine op te vangen. Toen
de benzine plotseling vlam vatte,
kwamen 20 hunner direct om 't leven.
Elf mensen bezweken later aan hun
brandwonden.
In een ziekenhuis bevinden zich
nog 39 dorpelingen, van wie er enige
in levensgevaar verkeren. (Reuter)
LUCHTRAMP IN KAMEROEN
EIST 111 SLACHTOFFERS
Onder de doden 8 Nederlanders
De grootste ramp in de geschiede
nis van de Britse burgerluchtvaart
heeft in de nacht van zondag op
maandag aan 111 mensen onder
wie acht Nederlanders - het leven
gekost. De slachtoffers waren de 101
passagiers en de tien bemanningsle
den van een DC-7C van de drie
maanden geleden gevormde particu
liere Britse luchtvaartmaatschappij
Caledonian Airways. De ramp roept
onmiddellijk herinneringen op aan
't verongelukken van de Boeing 077
vorige week donderdag bij New York
Het Britse toestel stortte een mi
nuut na de start van het vliegveld bij
Doeala in de republiek Kameroen in
een moeras. Ooggetuigen vertelden,
dat de start volledig normaal leek.
Plotseling dook de enorme DC-7C
recht omlaag. Toen het gedoemde
vliegtuig op ongeveer twee kilometer
van de startbaan op het ondiepe wa
ter sloeg, explodeerde het met een
donderend geraas. Brandende wrak
stukken lagen over een groot gebied
verspreid. Alle inzittenden moeten op
slag dood zijn geweest.
Met rubberbootjes hebben vrijwil
ligers maandag enkele tientallen li
chamen kunnen bergen. De redders
beschreven het droevige werk in 't
verraderlijke moeras als „afgrijse
lijk".
KREMLIN GAAT AKKOORD
MET MINISTERSOVERLEG
Het Kremlin gaat akkoord met de
oorspronkelijke Engels-Amerikaanse
voorstellen voor een conferentie der
Amerikaanse, Britse en Russische
ministers van buitenlandse zaken als
voorbereiding op de ontwapenings
besprekingen, die op 14 maart in
Genève zullen beginnen. De delega
ties worden geleid door de ministers
van buitenlandse zaken der 18 lan
den, die deel uitmaken van de UNO-
ontwapeningscommissie. Parijs heeft
overigens aangekondigd, dat de
Fransen niet zullen verschijnen.
MEER DAN 100 BOMAANSLA
GEN IN ALGIERS OP ÉÉN
MORGEN
Honderd en vier bomaanslagen heb
ben Algiers maandagmorgen tussen
half vijf en half zeven doen daveren.
Mitrailleur-salvo's, die daar tussen
door weerklonken, hebben de Europe
anen in Algiers een ogenblik doen
geloven dat het grote moment waar
op zij sinds enige tijd hopen aange-
GARAGE VAN MOSSEL
VERHUUR VAN
broken was en dat de Organisatie van
het Geheime Leger bezig was een
nieuwe putsch uit te voeren. Daarin
vergisten zij zich. Het helse lawaai,
dat de indruk maakte alsof de stad
door een luchtbombardement was ge
troffen, werd veroorzaakt door het
opblazen van een groot aantal winke
liers van mohammedaanse en joodse
neringdoenden, die de een na de an
der in de lucht vlogen.
Nog nooit in de gehele Algerijnse
oorlog is Algiers het toneel geweest
van een zo groot aantal bomexplosies
in enkele uren tijds. Het mag een
wonder heten dat het aantal persoon
lijke slachtoffers betrekkelijk gering
is gebleven. Het beperkt zich volgens
de officiële mededelingen - tot tien
gewonden. Maar in de loop van de
dag vielen er in Oran bij aanslagen
zeven doden en zes gewonden te be
treuren, allen onder de mohamme
daanse bevolking, terwijl in Con-
statine tien mohammedanen gedood
Misschien is het teveel om te spre
ken van een kentering van het Ne
derlandse standpunt inzake Nieuw-
Guinea. Maar het is toch ook niet
meer - dat standpunt - wat het
geweest is. Allerlei uitspraken, be
sluiten en nagelaten besluiten van de
laatste dagen zijn als strootjes in de
wind. Daar is in de eerste plaats het
feit, dat de regering nog niet heeft
besloten de Nederlandse defensie op
Nieuw-Guinea te versterken. Ver
volgens heeft minister Luns na zijn
gesprekken op het Witte Huis en het
State Departement verklaard, dat de
kansen om met Indonesië aan de con
ferentietafel plaats te nemen „zijn
verbeterd". En dan heeft dr. De Kort
in Hengelo, midden in een pleidooi
om niet te versagen, deze zin laten
vallen „Om het maar eens scherp
te stellen als morgen de Verenigde
Staten ons in een hoek duwen door
aan het zelfbeschikkingsrecht der Pa
poea's hun politieke steun te onthou
den, dan is het morgen uit met onze
mogelijkheid ons Nieuw-Guinea-be-
leid naar zijn volle waarde gestand te
doen, dan moeten wij morgen genoe
gen nemen met het mindere en wel
licht zelfs capituleren". De Ameri
kaanse minister van Justitie, Robert
Kennedy, heeft ons deze hoek nog
niet ingedreven maar hij heeft wel, in
een Amerikaans televisieprogramma
gezegd, dat de Indonesische aanspra
ken op westelijk Nieuw-Guinea naar
zijn mening juridisch sterk zijn.
Kortom boven de burcht van het
Nederlandse Nieuw-Guinea-beleid
vvappert nog steeds de driekleur; maar
bij een grondige inspectie is geble
ken, dat verscheidene muren zijn ge
ruïneerd. De vluchtgangen worden in
gereedheid gebracht. (De Tijd)
en 25 anderen gewond werden bij
een botsing tussen aanhangers van de
FLN en Franse militairen. De onge
regeldheden in Constantine waren ge
opend door Europeanen, die granaten
wierpen naar de militairen, die deze
uitdaging blijkbaar niet beantwoord
hebben, doch des te straffer zijn op
getreden tegen de mohammedaanse
nationalisten.
VUURWERKFABRIEK
ONTPLOFT: 17 DODEN
In Teheran is een fabriek van vuur
werk in de lucht gevlogen^ waarbij 17
mensen werden gedood en 10 ernstig
gewond.
De explosie vernielde tegelijkertijd
vijf huizen. Een grote hoeveelheid
ontplofbare stof en ongeveer hon
derdduizend voetzoekers vlogen de
lucht in. De fabriek was gevestigd in
de kelder van een huis. Het vuurwerk
was bedoeld om te worden gebruikt
op 21 maart, nieuwjaar in Iran.
KROETSJEF GEEFT ACHTER
STAND VAN DE LANDBOUW
TOE
De Russische premier Nikita Kroet-
sjef heeft maandag op de eerste dag
van de vergadering van het centrale
comité van de Russische communisti
sche partij toegegeven, dat de pro-
duktie van vlees, granen en zuivel
belangrijk achterblijft bij de doelstel
lingen van het zevenjarenplan en dus
bij de vraag van de steeds groeiende
Sovjet-bevolking. Enige getallen: in
1961 is er 16 miljoen ton graan min
der geproduceerd dan in het zevenja
renplan bepaald was, drie miljoen ton
minder vlees en zeventien miljoen ton
minder melk.
Kroetsjef leverde felle kritiek op
de door Stalin voorgestane hooibouw.
Hij zei, dat Stalin, die niets van land
bouw afwist, onder de ban moest zijn
geweest van de theorieën van de
Russische academicus van Ameri
kaanse afkomst Williams. De hooi
bouw had grote verliezen gebracht en
er zouden geweldige krachtsinspan
ningen nodig zijn om de gevolgen er
van ongedaan te maken. De voorstan
ders van hooibouw hadden blijkbaar
gedacht, dat door meer ruimte te ge
ven aan het gras de voederproduktie
zou stijgen. In feite was het juist an
dersom. Hoe meer gras was gezaaid,
hoe minder de opbrengst van voeder
was, aldus Kroetsjef.
De tcho VAn het Zuióen
op de voet
ff m UAMPA.r
ruw of schraal
ELASTIEKEN KOUSEN
STEUNZOLEN
Grotestraat 220 WAALWIJK
WAALWIJK TEL. 04160 2519
PERSONENWAGENS
KAMPEERWAGENS
8 PERSONEN BUSJES