wAAlwijkse en LanqstRAAtse coimnt Randstad Holland en recreatieprobleem BINNEN- EN BUITENLAND Bloedgeven een menselijk voorrecht &fêP SUWTOM»' en AUTO-FINANCIERING BRILLEN rij ter Jan H w** ella'» Achterlijke toestanden in Nederiand Nijmegs Snel Discreet Betrouwbaar W. Timmermans Zonen PROF. H. JANSSEN OPVOLGER VAN DRS. STUBENROUCH Provinciaal nieuws VANMAAREN Dat is de Zaak voor Oüo otngevia. of. Weired MAANDAG 4 JUNI 1962 84e JAARGANG No. 43 De rcho van het Zuióen ulwijkse Stoomdrukkerij A n+AATI An toon Tielen lacteur: JAN TIKT .EN ^nummer 60798 blad verschijnt 2 x per week Abonnement: 22 cent per week per kwartaal 2.85 3.10 franco p.p. Advertentieprijs: 10 cent per m.m. Contract-advertenties: speciaal tarief 1878 Btrrtskirï Grotestraat 205, Waalwijk Tel. 04160 - 2621 Kaatsheuvel: Dr. van Beurdenstraat 8 Tel. 04167 - 2002 Telegram-adres ..Echo" verk-afj - Zeim «21 3°r dim,!. ®noeljilde||, Prof. Koningsberger heeft eens gezegd dat geen diersoort zijn nest zo uitwoont als de mens. Het wekt geen verwondering dat juist 'n Nederlands hoogleraar deze woorden uitsprak. Want het ruimtevraagstuk is het voornaamste probleem van de Ne derlandse volkshuishouding. Vooral de bevolkingsconcentra tie in de Randstad Holland vraagt nodig om voorzieningen. Hier woont 37 van de Nedei landse bevolking, hoewel het ge bied slechts 5% van het landoppervlak uitmaakt. Vooral de recreatie komt hier ernstig in het gedrang. Zo ernstig, dat het nauwelijks te geloven is, dat ondanks alle aandrang nog nim mer een concreet plan voor het scheppen van voorzieningen is gereed gekomen. e grote vei voor Eind teer dan 2D1 nemen, fon nooit geziet aces, in an- •nnie-rijdea oud. ote keuze" De bevolkingsconcentratie in de Randstad Holland zal zich in de jaren zestig voortzetten. In 1970 zullen er circa vijf miljoen mensen wonen (ongeveer 40 van de gehele Nederlandse be volking op een grondgebied van even vijf procent van het totaal), evenveel als de gehele Nederland se bevolking in het jaar 1900. Ook huiten de Randstad Hol land zal er verstedelijking zijn. De Randstad zal gaan uitvloeien naar het oosten door stedenvor- ming op de Veluwe en de Velu- wezoom. De Brabantse steden- gordel zal zich meer en meer aaneensluiten en uitbreiden en uiteindelijk aansluiting vinden bij de centra in het Ruhrgebied. Omstreeks 1970 zal meer dan 65% van de Nederlandse bevol king in gemeenten van meer dan 20.000 inwoners wonen. Nieuwe steden zullen in 1970 bezig zijn te verrijzen, zoals Alexanderstad ten oosten van Rotterdam, de woonstad ten zui den van de Europoort voor de werkers daar. alsmede de twee steden in zuidelijk Flevoland ter ontlasting van het vol geraakte Gooi. Kan men zo nog leven? Deze snelle en aanzienlijke structuurveranderingen noodza ken op velerlei terrein tot een heroriëntering. De industrialisa tie, de mechanisering of zelfs automatisering, met hun gevol gen voor de menselijke arbeid, alsmede de concentratie van de bedrijven in het westen des lands hebben met elkaar een nieuw probleem geschapen, wel aange duid met de term „leefbaarheid", dat vooral actueel is in de Rand stad Holland. Economisch Statistische Be richten wijdde reeds eerder een publicatie aan dit probleem, waarbij in 't bijzonder aandacht werd geschonken aan de recrea tiemogelijkheden. Naast het ver zekerde gunstige productiekli maat zal immers nu ook voor 'n goed sociologisch klimaat in de meest ruime zin moeten worden eezorgd. Wit toch in bedoeld klimaat een minimum aan psychische evenwichtigheid ver zekerd zijn, dan dient tegenover de inspanningen en spanningen regelmatige ontspanning te staan opdat de in de mens aanwezige positieve krachten niet uitgeput raken, doch steeds weer worden aangevuld en versterkt. De des kundigen zijn het er over eens, dat een essentieel onderdeel van deze recreatie in de vrije natuur geschiedt. Zo acht het rapport over de ontwikkeling van 't wes ten des lands van de rijksdienst voor het nationale plan voldoen de recreatie in de vrije natuur niet alleen erkend element van een volledige ontplooiing van het mens-zijn, maar ook voorwaarde voor het behoud van de arbeids- produktiviteit in die moderne sa menleving. Als de vrije natuur inderdaad zo belangrijk is voor de recreatie, dan vraagt men zich af, hoe in de Randstad Holland in deze behoefte kan worden voorzien. Toestand wordt ernstig De situatie inzake de recreatie ruimte is volgens E.S.B. ernsti ger dan men veronderstelt. Dit wordt in de volgende tabel ge noegzaam uitgedrukt. Recreatieruimte in m2 per in woner rondom de stadskern bin nen een straal van: 5 km 10 km 15 km 20 km A'dam 1 10,6 9,7 10,9 's-Hage 12,1 16,4 19,8 25,2 R'dam 1,3 2,7 2,3 2,5 Uit deze cijfers blijkt afdoende de ernst van het gebrek aan re creatievoorziening in het westen des lands. Vooral de situatie voor de Rotterdamse bevolking is bij zonder ongunstig. Alleen al voor actieve recreatie rekent men als norm aan sportvelden 6 m2 en aan volkstuinen 3,8 m2 per inwo ner De aanzienl.ijk belangrijker passieve recreatieruimte zou vol gens E.S.B. nog veel meer ruimte vergen. Tot de z.g. primaire recreatie ruimten behoren bos en woeste gronden. Nederland, maar in het biizonder Randstad Holland zijn echter verbijsterend arm aan primaire recreatieve ruimte. De oppervlakte bos en woeste gron den in m2 per inwoner bedraagt voor Nederland 394 (voor België 1034, voor Wcst-Duitsland 1800). Voor Zuid-Holland bedraagt dit cijfer echter slechts 41, voor Noord-Holland 122. Deze cijfers liggen dus nog aanzienlijk bene den het toch al lage Nederlandse gemiddelde. „Verzuiling" van de natuur Merkwaardig is het dat in an dere landen in veel groter kring dan in Nederland openlijke be zorgdheid blijkt over de in de toekomst te verwachten tekor ten. In West-Duitsland heeft men b.v. als doelstelling meer z.g. na tionale parken aan te leggen, of schoon dit land thans reeds twee maal zoveel m2 nationaal park per inwoner heeft als Nederland. De deskundige stelt dan ook, dat Nederland tot de meest ach terlijke landen op het terrein van de primaire ruimtelijke voorzie ningen behoort. De situatie wordt nog aanzienlijk ernstiger als men overweegt dat de inkomstenstij ging, de toename van 't arbeids- en levenstempo, de urbanisatie en de motorisering de behoefte aan recreatieruimte zal stimule ren. Verontrustend is volgens E.S. B. de „verzuiling" van bossen en woeste gronden. Organisaties op de grondslag van godsdienst, maatschappelijke beschouwing en werknemersbonden kopen grote stukken bos op en reser veren die voor hun leden. „Dit alles leidt tot versnippering, ver spilling en natuurbederf, waar door uiteindelijk niemand meer aan zijn trekken komt". Buitenlands toerisme extra belasting In de randstad Holland zoekt 90% van de totale bevolking op EXCLUSIEF C H O E N EN Grotastraat 1 53 - Waalwijk Tel. 2505 zondagen recreatie binnen een straal van 30 km. van de eigen stad. Wanneer het aantal perso nen beneden de tien en boven de 65 jaar relatief groot is, wordt een sterke wissel getrokken op de recreatiemogelijkheden in de onmiddellijke omgeving van de grote stad (stadsparken e.d.). Belangrijk is hierbij, dat op de schaarse recreatiegebieden van de Randstad Holland nog een ex tra druk wordt gelegd door 't be zoek van buitenlandse toeristen ten getale van naar schattig 425.000 per jaar. Ruwweg 2/3 van het buitenlandse toerisme betreft dus Randstad Holland. Dit alles maakt de urgentie van een snelle totstandkoming van belangrijke, voorzieningen duidelijk. Het is daarom teleur stellend dat er nog altijd niet een concreet plan tot actie gereed is gekomen. Vraagt vrijblijvend inlichtingen bij ASSURANTIËN WAALWIJK Grotestraat 341 Telefoon 04160 - 2141 SOCIALE UITKERINGEN GAAN OMHOOG Als huurverhoging feit wordt De regering heeft besloten de evolgen van de voorgestelde luurverhoging als volgt in de sociale verzekeringen en uitke ringen te compenseren: Verhoging van de kinderbij slag met een cent per dag voor het eerste tot en met het derde kind, en met 2 cent per dag voor vierde en volgende konderen. Verhoging van de AOW- en AWV-uitkeringen aan gehuwden en aan weduwen met kinderen met 84 gulden per jaar. De uitke ringen voor ongehuwden en we duwen zonder kinderen zullen met 78 gulden per jaar (6 gulden meer dan de Stichting van de Ar beid adviseerde) worden ver hoogd. Verhoging met 7,4 percent van de ongevals- en invaliditeitsren- ten en de daarop verleende toe lagen. Een verhoging met 3 percent van de uitkeringen op grond van de wet buitengewoon pensioen 1940-1945 en de wet buitenge woon pensioen zeelieden-oorlog slachtoffers 1947. Prof. dr. H. H. Janssen (51), hoogleraar te Nijmegen, is bij Koninklijk Besluit van - juni be noemd tot staatssecretaris van Onderwijs, Kunsten en Weten schappen. Hij volgt drs. G. C. Stuben- rouch op, die in de paasnacht is overleden. Prof. Janssen wordt vandaag beëdigd. Prof. Janssen zal meer in het bijzonder belast worden met de behartiging van de zaken, die liggen op 't terrein van de hoofd afdelingen lager onderwijs, nij verheidsonderwijs, voorbereidend hoger en middelbaar onderwijs en van de afdelingen sociaal pe dagogisch onderwijs en vor mingsinstituten voor de leer- plichtvrije jeugd. (Hiervan is het wetsontwerp op het voortgezet onderwijs de „Mammoetwet" uitgezonderd, gezien het stadi um waarin de openbare beraad slaging over dit wetsontwerp zich bevindt). Het salarisbeleid in deze secto ren zal evenals in het verleden bij de minister blijven berus ten. ALPINISTENPAAR DOOD GEVONDEN Een Oostenrijkse bergpatrouil- le heeft vrijdag in een beekbed- ding nabij Innsbruck het stoffe lijk overschot gevonden van het Nederlandse echtpaar Dalmulder uit Bilthoven. De man, de 57-ja- rige accountant H. P. Dalmulder, en zijn 52-jarige echtgenote wa ren reeds op Hemelvaartsdag in de bergen verongelukt. De alpinisten hadden per ka belbaan vanuit Rcutte in Tirol de Höfener Alm bestegen. Zij wa ren van plan naar Höfen te wan delen, doch raakten op hun voet tocht de weg kwijt en stortten in een 60 meter diep ravijn. Het stoffelijk overschot van het echt paar is naar Breitenwang overge bracht. EICHMANN WERD GECREMEERD Het stoffelijk overschot van de terechtgestelde Adolf Eichmann is op zee gecremeerd. De as is over het water uitgestrooid. Vol gens 'n Israëlisch regeringscom muniqué geschiedde de crematie in een speciaal daarvoor vervaar digde oven nabij Ramleh. Eich- mann's laatste wil bevatte een verzoek om te worden gecre meerd. In verband met de veras sing zei het communiqué, dat de zelfde procedure was gevolgd als destijds met de stoffelijke resten van de Duitse oorlogsmisdadi gers, die op last van het interna tionale tribunaal te Neurenberg waren terechtgesteld. SPECTACULAIR EVENEMENT TE DONGEN Holland - België-Derby in de lucht. Voor de Nederlandse „première" van een grote ballonwedstrijd tussen de beste balloncommandanten van Nederland en België heeft de wed strijdleiding Dongen gekozen, omdat in deze Brabantse gemeente een goe de gasaanvoer, een prima terreinac- comodatie en een interessante ten toonstelling wordt gehouden. De enige organisatie in Nederland die de ballonvaart nog beoefent, is de Haagsche Ballonclub, aangesloten bij de: Koninkl. Ned. Ver. v. Lucht vaart. De ballonsport is helaas snel aan het uitsterven. Vóór 1940 waren er op de gehele wereld nog 400 bal lons in de vaart, nu nog slechts 40. In Europa wordt nog in slechts zes landen, waaronder Nederland en Bel gië, actief gevaren. Tn ons land heb ben wij nog drie ballons; met de twee grootste daarvan zal de Haagsche Ballonclub op 16 juni te Dongen ar riveren. Uit België komen o.a. een zeer bij zondere ballon, nl. de grootste, die een inhoud heeft van 1 millioen liter gas. Deze aerostaat werd ruim tien jaar geleden gebouwd om deel te ne men aan de Gordon Dennett Lucht- race, de klassieke kampioenen-wed strijd over lange afstand. Men startte daartoe dikwijls te Brussel en landde dan in de toendra's van Siberië, er gens op de Balkan of in Schotland. Daar de Russen niet gaame bal lons uit bet Westen over hun grenzen zien komen en de wedstrijddeelne mers zelf niet graag achter het IJze ren Gordijn verdwijnen, is deze Gor- Don Dennett-wedstrijd na de oorlog niet meer georganiseerd. De Belgi sche ballonvaarder Albert van den Bemden heeft deze ballon, die al zo veel jaren ongebruikt lag, aange kocht. Hij verbouwt hem nu en hij hoopt met dit oranje pronkstuk op 16 juni voor de eerste maal te Dongen de lucht in te gaan. Een andere unieke ballon is de 00- BGM van Francois Schaut. De bij zonderheid van deze tere gasbol is, dat hij is gemaakt van geverniste bal- lonstofSchaut is de enige balloncon structeur ter wereld die deze fragiele vemis-vehikels nog bouwt. Er zijn momenteel nog slechts twee vernis- ballons op de gehele wereld in de vaart. Voor de vulling gebruikt men cokes- ovengas uit de Staatsmijnen in Lim burg. Een speciale gasleiding wordt voor deze ballonwedstrijd naar het Gemeentelijk Sportpark te Dongen aangelegd. De wedstrijdleider, Drs. J. Boesman, verwacht dat de ruim drie- millioen liter gas zullen worden af genomen in zeven uur. Om een vlotte vulling te bevorderen zal hiermede reeds 's nachts worden begonnen. Zo dra het sein is gegeven: „Gaskraan openzullen de ballons door ongeveer 300 ballastzakken en 60 balloniers op de grond worden ge houden. De ballastzakken zijn gevuld met ongeveer 5000 kg fijn gezeefd zand. De Haagsche Ballonclub heeft ter gelegenheid van deze eerste ballon nen-wedstrijd Holland - België ver schillende prijzen beschikbaar ge steld. De hoofdprijs is de Zilveren Ballon, een fraaie wisselprijs, inder tijd beschikbaar gesteld door Prins Hendrik. Er zijn voorts kunstprijzen voor de beste Belgische prestatie en voor de deelnemer, die onderweg met de meeste pech had te kampen. Jubileumvaart van Jan Boesman. Tijdens het luchtvaart-evenement op 16 juni te Dongen zal de Haag sche Balloncommandant Jan Boesman een jubileum vieren. Het wordt name lijk zijn 175ste vaart. Maar ook de Nederlandse ballonpiloot Ben Steer man viert een jubileum. Te Dongen hoopt hij zijn 25e opstijging te ma ken. In tegenstelling tot hetgeen in sommige landen gebruikelijk is, stelt de donor in Nederland zijn bloed geheel gratis ter beschikking. Hij (of zij) weet daarbij nooit voor wie hij het geeft, evenmin als de ontvan ger hém kent. Door dit principe blijft de daad van naastenliefde zijn waarde volledig behouden. Geen bloed, geen leven. Als de mens van zijn vijf liter bloed een i min of meer groot gedeelte verliest, is hij ten dode opgeschreven tenzij dit tekort zeer snel kan wor den aangevuld. Dit is de grondslag van de door het Nederlandsche Roo- de Kruis in het leven geroepen Bloedtransfusiedienst. Anders gezegd: de overheveling van bloed van de ene mens naar de andere. De eerste pogingen daar toe werden reeds eeuwen geleden ondernomen, ook wel eens met het doel mensen „wier bloed te oud was geworden of ziek was" nieuwe levenskracht of gezondheid te schenken. In bijna alle gevallen hebben deze ingrepen toentertijd de dood tengevolge gehad. Het is de medische wetenschap eerst sedert enige decennia bekend waardóór. Dank zij deze kennis is het nu mo gelijk het leven van een zieke, bij te groot verlies van bloed, te be houden. Sinds men wist, dat het menselijk bloed in enige groepen kan worden ondergebracht en nadat gebleken was dat sommige groepen wel, doch de meeste niet met elkaar kunnen samengaan, was in beginsel de weg geopend. Oorspronkelijk werd de overbren ging rechtstreeks van bloedgever of patiënt tot stand gebracht; thans geschiedt deze indirect: de donor laat zich een kleine halve liter af nemen en de fles met bloed gaat naar de zieke, die het zo hard nodig heeft. Het is de taak van de Bloed transfusiedienst er voor te zorgen dat er voldoende donors zijn gere gistreerd; dat zij medisch worden gekeurd, dat hun bloedgroep wordt bepaald en dat zij in noodzakelijke gevallen zo spoedig mogelijk ter plaatse zijn. Het is duidelijk dat hiervoor een organisatie nodig is waaraan, wat accuratesse en snelheid van hande len betreft, grote eisen worden ge steld. Die organisatie IS er en dui zenden danken daaraan hun leven en gezondheid. Gezondheid, zeker: want dank zij de mogelijkheid van bloedtransfusie is de chirurg in staat operaties te verrichten bijvoorbeeld in de borstholte die tot voor enkele ja ren niet uitvoerbaar werden geacht. Het is voor een donor een buiten gewoon voorrecht door zijn bloed- gift mede te mogen werken aan het behoud van het leven van 'n mede mens. Maar voor een bepaalde groep heeft de natuur nog een extra be loning tot haar beschikking: 't red den van het leven van pasgebore nen. Behalve de bloedgroepen O, A, B en AB is er nóg een onderscheid: dat tussen rhesus-positief en rhe- sus-negatief. Ieder mens behoort tot een van deze categorieën. Voordat de wetenschap tot deze ontdekking was gekomen, kwam het vaak voor dat bepaalde vrouwen kinderen ter wereld brachten die geringe of in het geheel geen levenskansen had den. De ontdekking van de rhesus- factor heeft deze kwade kans tot op een minimum teruggebracht In dit korte bestek kunnen wij uiteraard niet precies op het hoe en waarom hiervan ingaan; wij vol staan er derhalve mede te zeggen dat in een huwelijk van een rhesus- positieve man met een rhesus-nega- tieve vrouw het kind een zogenaam de rhesuslbaby kan zijn. Deze samenhang werd eerst in '40 als juist geaccepteerd en sedert die tijd kan het grote leed wetenschap- DEN BOSCH VUGHTERSTRAAT 25 TILBURG MARKT 32 BREDA Nwe GINNEKENSTR. 23 pelijk worden bestreden. Het mid del is, het bloed van een dergelijke pasgeboren baby te vervangen door dat van een rhesus-negatieve donor; door toepassing van een z.g. wissel- transfusie. Het afstaan van bloed voor trans fusiedoeleinden is alleen mogelijk in plaatsen waar een medisch cen trum is gevestigd. Dit sluit evenwel niet uit dat zij, die in kleine steden of dorpen wonen, hun medewerking aan deze prachtige taak achterwege moeten laten. Zij krijgen n.l. op ge regelde tijden gelegenheid hun bloed SUNIL NEDERLANDS MEEST GEBRUIKTE WASMIDDEL af te staan tijdens zgn. „plasma avonden". Daar wordt massaal bloed ingezameld met het doel dit in het Laboratorium te Amsterdam tot plasma te doen verwerken. Plasma is een droog, wit poeder dat zeer lang houdbaar is en dat in de han den van een medicus door oplossen in zuiver water de functie van vers bloed vrijwel geheel kan overne men. Het is duidelijk dat deze sub statie in gevallen waarin plotseling grote vraag naar bloed ontstaat, zo als bij rampen, oorlog e.d., van on schatbare waarde is. Van 't beschikbaar gestelde bloed worden ook nog voor medisch ge bruik zeer belangrijke preparaten vervaardigd.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1962 | | pagina 1