Uitgebreide agenda voor komende
gemeenteraadsvergadering in Waalwijk
207
THEODORUS RIJKEN
Stationsstraat en Putstraat
zullen worden gereconstrueerd
Bonnen in de Stationsstraat
worden vervangen door
nieuwe aanplant
OP HET SPOOR
VAN K.K.
werd de Stichter van
de Broeders Xaverianen
2
DE ECHO VAN HET ZUIDEN VAN MAANDAG 1 JULI 1963
2
!;.:h
is:
nvi
16.
Parkeerstroken
Badhuistarieven
worden verhoogd
Kappers in nabije
dinsdagmiddag open
KORTING
9 ff 'iV rjjft
Hervormde kleuterschool
naar Oranjeplein
(afkomstig uit Elshout)
4
2,
3.
4.
5.
6.
at:-
8.
De gemeenteraad van Waalwijk
die donderdag 4 juli in openbare
raadsvergadering bijeenkomt, krijgt
die avond een uitgebreide agenda
te behandelen.
Vaststelling van de notulen der
openbare vergaderigen, gehou
den 9 en 30 mei 1963, alsmede
op 17 juni 1963.
Ingekomen stukken.
Voorstel tot vaststelling in ont
werp van een nieuw uitbrei
dingsplan in hoofdzaak.
Voorstel tot (tweede) herziening
van het uitbreidigsplan in on
derdelen „Laageinde I".
Voorstel tot het aanvragen en
aanvaarden van rijksvoorschot
ten voor het verbeteren van 141
gemeentelijke woningwetwonin
gen.
Voofstel tot beschikbaarstelling
van een crediet voor reconstruc
tie van de Stationsstraat.
Voorstel tot beschikbaarstelling
van een crediet voor reconstuc-
tie van de Putstraat,
Vöorstel tot beschikbaarstelling
van een crediet voor vernieu
wing der openbare verlichting
in de Stationsstraat.
Voorstel tot beschikbaarstelling
van een crediet ten behoeve van
de vernieuwing van de open
bare verlichting Kloosterweg.
Voorstel tot beschikbaarstelling
van èéh crediet voor het verleg
gen der hoofdleidingen voor
gas, water en eleptriciteit in de
Putstraat.
Voorste tot beschikbaarstelling
van een crediet voor het schoon
maken der rioleringen.
Voorstel-tot het beschikbaarstel-
feri van een crediet in rekening
courant aan de Deken van Riel-
Stichting.
Voorstel tot. vaststelling van een
een nieuwe verordening op de
heffing van badhuisrechten.
Voorstel tot wijziging der ver
ordening als bedoeld in artikel
4'eerste lid, der winkelsluitings-
VfeVl?51 (namiddagsluiting kap-
jpersbedrijven). .1;
Voorstel tot hetverlenen van
medewerking overeenkomstig ar
tikel 50 der kleuterónderwijswet
vöör beschikbaarstelling van 2
lokalen van het gebouw der
christelijke lagere school aan
het Orahjepléih aan de christe
lijke kleuterschobl te Waalwijk.
Voorstel'tot het verlehfen van
medewerking overeenkomstig ar
tikel. 50 der kleuterónderwijswet
voor'inrichting van tweeschool
lokalen ten behoeve van de
christelijke kleuterschool te
9.
10.
-nd u
11.
12.
13.
■noh'f
14-
awbjj
jent
-JiU
urn tl
Waalwijk.
17. Voorstel tot het verlenen van
medewerking overeenkomstig ar
tikel 50 der kleuteronderwijswet
voor beschikbaarstelling van 2
houten noodlokalen aan 't kerk
en schoolbestuur der St. Anto-
niusparochie ten behoeve van
een een kleuterschool.
18. Voorstel tot het verlenen van
medewerking overeenkomstig ar
tikel 72 der Lager-onderwijswet
1920 voor de irichting van een
derde klaslokaal der Pastoor
van Haarenschool aan de De
Jongehestraat.
19. Voorstel tot het verlenen van
medewerking overeenkomstig ar
tikel 72 der Lager-onderwijswet
1920 voor eerste inrichting der
christelijke school voor gewoon
lager onderwijs aan het Oranje
plein.
de vergoedig
20. Voorstel tot vaststelling der ver
goeding voor het vakonderwijs
aan de bijzondere u.l.o.-scholen
over 1962.
21. Voorstel tot beschikbaarstelling
van een aanvullend krediet voor
inrichting der sociale werk
plaats.
22. Voorstel tot aankoop van onroe
rend goed aan de Burg. Smeele-
laan van L. Pullens.
23. Voorstel tot aankoop van grond
aan de Winterdijk van A. H. v.
Ljempt.
24. Voorstel tot aankoop van grond
aan De Coubertinstraat van P.
A. Verhoeven.
25. Voorstel tot aankoop van grond
ten oosten van de haven van A.
P. M. v. Loon en P. J. v. Loon.
26. Voorstel tot aankoop van grond
ten westen van de Zomerdijk-
weg van P. J. van Mensvoort.
27. Voorstel tot verkoop van bouw
terrein aan de Burg. Dalleu-
straat aan H. A. A. Bergmans.
28. Voorstel tot ruiling van grond
aan de Floris V-laan met de ver
eniging tot stichting en instand
houding van scholen voor u.l.o.
m.o. en v.h.o. op protestants-
christelijke grondslag voor Waal
wijk en omgeving.
29. Voorstel tot het voeren van een
rechtsgeding ter uitvoering van
het onteigeningsplan Laageinde.
30. Voorstel tot het voeren van èen
rechtsgeding ter uitvoering van
hét onteigeningsplan Meèrdijk.
31. Voorstel tot uitgifte in erfpacht
van een industrieterrein aan de
Prof. Minckelersweg aan J. H.
Sars.
32. Voorstel tot het aangaan van
geldleningen.
33. Wijziging begroting.
r+TTt—
Zowel de Stationsstraat als de Putstraat zullen binnen afzienbare tijd
aan algehele leeonstructie worden onderworpen.
Het college van B. en W. van Waalwijk stelt de gemeenteraad voor ac-
coord te gaan met een door het college vastgesteld plan dat drastische
verbeteringen van beide straten bevat.
Reeds geruime tijd ondervindt het steeds toenemende verkeer zowel
de Stationsstraat als in de Putstraat ernstige last van het ontbreken
van parkeerstroken. Dit euvel treedt vooral in de Stationsstraat aan
de dag, waar, door het steeds toenemende aantal winkels, automobi
listen telkens worden geconfronteerd met het ontbreken van een be
hoorlijke parkeer gelegenheid.
zien van een geheel nieuwe klin
kerbestrating. Het college is name
lijk van mening, dat de tegenwoor
dige bestrating uit verkeertechnisch
oogpunt voor de Stationsstraat vol
komen ongeschikt is. De afkomen
de stenen van de Stationsstraat zul
len worden benut voor de aanleg
van straten in het nieuwe industrie
terrein „Zanddonk"
Ten aanzien van de openbare
verlichting in de Stationsstraat, ligt
het in de bedoeling dat de 20 licht
masten met TL-verlichting in de
Stationsstraat worden vervangen
Het ligt in de bedoeling alle aan
wezige 85 bomen in de Stationsstr.
te rooien, en deze bomen te ver
vangen door 27 nieuwe jonge bo
men. Verder zullen er aan beide
zijden van de straat parkeerstro
ken worden aangebracht, waardoor
de parkeernood in deze straat gro
tendeels zal worden opgeheven. Tot
slot ligt het in de bedoeling van het
college van B. en W. de trottoirs
opnieuw te iatpn te betegelen, ter
wijl het wegdek zal worden voor
door 30 armaturen met HPL lam
pen. Door deze verbetering van de
straatverlichting zal het totale licht
vermogen in de Stationsstraat met
80% worden opgevoerd.
In de Putstraat gaat de asfaltbe-
dekking verdwijnen om plaats te
maken voor basaltklinkers. Ook in
deze straat worden de trottoirs aan
beide zijden opnieuw betegeld. Bo
vendien beoogt B. en W. het plan,
om de Putstraat aan de westzijde
over de gehele lengte te voorzien
van parkeerstroken terwijl aan de
oostzijde van deze straat bloembak
ken het geheel moeten verfraaien.
De Putstraat zal tevens worden
voorzien van nieuwe hoofdleidin
gen ten behoeve van gas- en water
voorziening. De hoofdgasleiding is
op verschillende plaatsen versleten,
waardoor regelmatig lekkages op
treden, terwijl in de hoofdwater-
leiding roestvorming voorkomt.
Beide hoofdleidingen die nu nog
onder het wegdek midden onder de
straat zijn gelegen, zullen in de toe
komst gaan verdwijnen, doordat de
leidingen onder de trottoirs van de
Putstraat worden aangebracht. Om
dat onder het trottoir aan de oost
zijde van de Putstraat het riool is
gelegen zal voorlopig alleen de trot
toirs aan de westzijde in aanmer
king komen.
De gemeenteraad van Waalwijk
zal donderdagavond tevens krijgen
te beslissen over een voorstel van
het college van B. en W., dat een
vernieuwing van de openbare ver
lichting aan de Kloosterweg omvat,
ofschoon het aanvankelijk in de
bedoeling lag, de verlichting aan de
Kloosterweg eerst in 1970 voor ver
nieuwing in aanmerking te doen
komen meent het college dat ook
hier gebruik gemaakt moet worden
van het feit, dat de Kloosterweg 'n
reconstructie ondergaat.
De reconstructie van de Klooster
weg brengt tevens met zich meé,
dat op de kruising met de Meerdijk
een drietal vluchtheuvels moeten
worden ingebracht. Deze vlucht
heuvels zullen bovendien worden
voorzien van een zestal verkeers-
zuilen.
Het college van B. en W. zal don
derdagavond tijden de gemeente
raad van Waalwijk de raadsleden
voorstellen de tarieven van het ge
meentelijk badhuis verhogen. Ge
bleken is, dat de tarieven voor het
gebruikmaken van het gemeentelijk
badhuis, die tijdens de raadsverga
dering van 28 januari 1960 door de
raad werden vastgesteld, als gevolg
van de steeds stijgende kosten,
voor om de tarieven als volgt tè
Het college stelt de raad dan ook
voor om de tarieven als volgt te
verhogen: het nemen van een badr
kuip van f 0.50 op 0.75, douchebad
van f 0,25 op f 0,30, kuipbad voor
kinderen beneden de leeftijd van
15 jaar van f 0.25 op f 0.50, douche-
bad voor kinderen beneden de 15
jaar van f 0,15 op f 0,20. De prijs
van op naam gestelde bonboekjes
voor 10 kuipbaden wordt van f 4,50
verhoogd tot f 6.50, voor de douche-
baden komt de prijs van 10 baden
op 2,50 tegen 2,25 in het verleden.
Bij het college van B. en W., is
van de afdeling Waalwijk van de
„Nederlandse Katholieke Bond van
Kapperspersoneel" een schrijven
binnengekomen, waarin het college
BUDDEMEYER
chemisch reinigen
grotestraat 95 waalwijk
FEUILLETON
van „De Echo van het Zuiden"
door Douglas Grey
Vertaling Herman Antonsen
„Judsón, ga jij naar de West-
street en zié daar ih de kroeg; van
Joe Logah alles te weten te konten,
wat er te weten valt over een ze
kere matroos die ze Shorty Furer
I
noemen.
„Bedoelt U dé man, over wie
Mullins het gisteravond had?"
„Juist. Ik dacht er zo gauw niet
aan, dat je al van hem afwist.
En jij Roy, besteed jij de dag eens
om naar een spoor te zoeken van
K.K."
„Verdraaid!" riep Norton uit.
„Daar zal ik mijn best voor doen!"
„Ben je bang voor hém?"
Roy haalde minachtend zijn neus
op. „Bang? Die is goed! Ik wou, dat
ik hem in handen kreeg, dan zou ik
hem ook eens hoofdpijn bezorgen!
Maar, waar zal ik beginnen? Dat
is de moeilijkheid!"
„Als je eens met Judson meeging
naar Joe Logan? Misschien hoor je
daar wel iets. Ik wou, dat ik je ver
tellen kon, hoe die K.K. er uit ziet,
maar ik heb nog nooit iemand ont-
ontmoet,, die hem gezien en gespro
ken heeft," zei Flint.
„Luistert U eens," zei Norton
hoopvol grinnikend. „Ik geloof, dat
ik er enig idee van heb hoe die
kerel er uit ziet. Als ik het bij het
rechte eind heb, krijgt U binnen
twee dagen een rapport van me, dat
uw haren ten berge rijzen. Nu ja, U
weet wel hoe ik dat bedoel."
Flint schudde Roy stevig de hand.
„Natuurlijk weet ik dat, Roy. Ik
hoop maar, dat je voorgevoel juist
is."
„Dat zien we later wel," ant
woordde Norton en ging samen met
Judson naar beneden.
HOOFDSTUK VII
Telefonisch gewaarschuwd
Thorndyke Flint ging niet on
middellijk na zijn beide assistenten
de deur uit. Hij had nog twee brie
ven te beantwoorden en deed dat
onder het genot van een goede si
gaar op zijn dooie gemak. Maar on
der het schrijven van die niet al te
belangrijke brieven, waren zijn ge
dachten voortdurend bezig met de
wordt verzocht te willen bevorde
ren, dat voor kapperszaken in de
gemeente Waalwijk de verplichte
dinsdagmiddagsluiting komt te ver
vallen en vervangen wordt door 'n
verplichte maandagmiddag sluiting.
Sedert enkele jaren is een lokaal
(de school heeft eigenlijk 2 lokalen
nodig) in de Openbare school in de
Stationsstraat de Hervormde Kleu
terschool van Waalwijk onderge
bracht. Gezien de toestand waarin
de Openbare Lagere School ver
keert, is door het gemeentebestuur
herhaalde malen getracht een ur
gentieverklaring voor de bouw van
een nieuwe school bij het rijk los te
krijgen. Tot op heden heeft dit ech
ter nog geen enkel resultaat gehad.
Nu vermoedelijk in september de
Christelijke School voor Gewoon
Lager Onderwijs aan het Oranje
plein gereed komt ligt het bij het
schoolbestuur van de Hervormde
Kleuterschool in de bedoeling, de
kleuterschool in het nieuwe gebouw
aan het Oranjeplein onder te bren
gen, waar men tevens de beschik
king kan krijgen over twee lokalen.
Om de rijksvergoeding van deze 2
lokalen van de nieuwe schóól vei
lig te stellen is het nodig, dat de
gemeente de betreffende lokalen in
bruikleen ontvangt, en ze daarna
in bruikleen geeft aan het bestuur
van de stichting Hervormd Kleuter
onderwijs in Waalwijk.
Door het bestuur van de R.K.
Kleuterschool St. Antonius is bij 't
college van B. en W. een verzoek
gedaan om de houten noodschool
aan de Venkelstraat in bruikleen
aan genoemd schoolbestuur te ge
ven.
Deze noodschool was voorheen in
gebruik voor de huisvesting van
leerlingen van de St. Michael ulo
school aan de Hadewijchstraat,
Doordat deze school inmiddels een
geheel nieuw geboüw heeft betrok
ken is deze noodschool vrij geko
men. Tijdens de vergadering van 9
mei werd door de gemeenteraad 'n
krediet beschikbaar gesteld van
f 44.950,- voor het verbouwen en
verplaatsen van deze 2-klassige
houten noodschool.
Het kerkdorp Elshout werd op het einde van de achtiende eeuw de
geboorteplaats van een autentieke kloosterstichter, Theodorus Jaco
bus Rijken. Deze zag er 't levenslicht op 30 augustus 1797, 'n datum
waarin zijn vrome volgelingen een providentieel voorteken zouden
zien, op 30 augustus viert de kerk immers het feest van de H. Rosa v.
Lima, de eerste (Zuid)-Amerikaanse heilige en de stichting van Th.
J. Rijken was heel speciaal voor het missiewerk van Amerika be
stemd. De stichter heeft ten andere steeds grote verering voor die
Dominicaanse heilige gekoesterd.
Naar het gbruik van die tijd werd de boorling dezelfde dag gedoopt.
Vermoedelijk door zijn oom langs moeders zijde, de Norbertijn Theo
dorus Arnoldus Beels, sinds 1792 kapelaan te Elshout.
Vader Anthony Rijken was volle vijftig jaar bij de geboorte van syjn
oudste. Uit Dussen afkomstig had hij zich, zoals zijn jongste broer
Adrianus Rijken, te Elshout gevestigd. Welk ambt eventueel Anthony
daar uitoefende is ons tot heden onbekend. Ook i Anna Maria Beels, de
moeder, stamdé biet uit Elshout. Haar vader Cosmas Damianus, de pe
ter van de kleine Theodoor, was medisch doctor te Oirschot. min i
Over het karakter van vader An
thony en moeder Anna Marie is on$
zo goed als niets bekend. Het is in
tussen heel waarschijnlijk dat An
thony Rijken zijn twintig jaar jon
gere vrouw uit de voorname Beel-
senfamilie leerde kennen bij de be
zoeken, die Anna Marie wel af en
toe zal gébracht hebben aan haar
broer kapelaan Th. Arn. Beels! Als
kloosteroverste zal Th. Rijken over
igens heel wat gemeenschappelijkê
trekken vertonen met zijn heeroom
streng, zeer beslist en onverzette
lijkzelfs tegenover hooggeplaat
ste geestelijken waar het de be
langen van zijn geeméensehap gnid..
Wat er ook van zij van een'recht
streekse karakterinvloed van oom-
Theodoor of neefje-Theodoor, toch
lijkt het waarschijnlijk dat heer
oom, die in 1801 tot pastoor van de
Elshoutse parochie bevorderd werd,
op het godsdienstig leven van de
zeer ontvankelijke kleine mede zijn
stempel gedrukt heeft.
Ruim een jaar na de geboorte
van Theodorus werd het gezin Rij
ken een kindje geboren (4 decem
ber 1798), Cornelia en 7 nov 1801
kwam er nog een broertje, Jacobus
de ouders verblijden.
Het zal moeder Rijken en onge
twijfeld ook haar cjudste, erg ge
speten hebben toen heeroom Beels
in 1805 tot pastoor te Vlijmen be
noemd werd.
Maar een nog pijnlijker scheiding
volgde kort daarop; 24 juli 1807
stierf de 60-jarige Anthony Rijken.
Hij liet een veertigjarige weduwe
na met drie onmondige kleinen. Z'n
gezin zou van nu af uiteen gerukt
worden, althans de oudste, Theo
door Jacobus, zou niet langer in het
Rijken een slepende ziekte door-
veilige „thuis" blijven. Had vader
staan en was daardoor de financiële
welstand van de familie geslonken?
Het blijft een open vraag, 'n Feit
is, dat moeder Rijken „niet be
kwaam scheen „haar zoontje" een
goede opvoeding te geven, zoals 't
in een oud handschrift van een tijd
genoot heet.
Pastoor Beels had de handen vol
met zijn zielzorg en aldus werd dé
tienjarige Theodoor toevertrouwd
aan een andere oom die b'urgemees^
ter was,maar deze zocht méér zij n
eigen profijt dan de goede opvoe
ding van zijn neef...Een oom langs
moeders zijde was Rij stellig niet.
Moeder Anna Maria en pastoor
Beels waren de, enige kinderen vgri
de arts uit Oirschot. Langs vaders
zijde zijn er meer mogelijkheden.
Vader had 4 broers, Cornells, Réij-
nerus, Jacobus en Adrianus! Deze
laatste woonde overigens geruime
tijd (Hóe. lang?) té' Elshout. De
vraag is echter, was een van deze
Rijkens ooit Burgemeester en, zo
ja, Waar? Tehslotte had 'vadèiv'ftij-i
ken nog twee zusters, Petronella
én Adriana. Wellicht klom de echt
genoot van één van beiden ooit tot
de burgevaderschap op (waar)?.
Voor de tienjarige Theódoor piet
zijn rijk gemoed (alle tijdgenoten
getuigen daarvan) moet het verla
ten van zijn veilige, geborgen thuis
hard en bitter geweest zijn. Voor
taan wist hij zich bij den vreemde.
Zijn opvoeding leed er onder. Had
hij tot dan toe onderricht genoten,
nu was alle regelmatige en geor
dende verdere ontwikkeling uitge
sloten. Wat hij, met zijn gezond ver
stand, zijn vlug oordeel, doorzien
de geest en wonder geheugen, nog
zou leren, zou de vrucht zijn van
velerlei omstandigheden en van zijn
eigen vaste en krachtige wil.
Met vaders dood, in de zomer van
1807, behoorden de gelukkige en
onbezorgde kinderjaren voor de
kleine Th. J. Rijken onverbiddelijk
tot het verledèn. Het eerste grote
lijden had hem getekend, het zou'
een beslissende stempel drukken
op zijn leven.
In 1822 woont Th. J. Rijken te
Nieuwkuijk aldus volgens een van
zijn reispassen.
„Ik leidde een werelds leven
yan mijn 14 of 15 jaren tot om
trent mijn 18 jaren wanneer ik
door een diepe vernedering be
keerde en op den dienst van
God verlieft wierd"
Bovenstaande korte bekentenis
werd eigenhandig door Theodorus
Jacobus geschreven, waarin hij
poogt de verste oorzaken van het
ontstaan van zijn congregatie op te
sporen. -
De! tienjarige knaa.p, die in 1807
na vaders overlijdén, bij 'ri' oom
uitbesteed werd, ging een tamelijke
groeierjsis tegemoet. Zeker moest
ih% vroeg werken voor' de kost; hij
'leerde èen ambacht en bracht het
tot gepatenteerde schoenmaker.
Wellicht kvfam hjj aldus in contact
mét de wereldse kamaradén, met
Wie hij als opgroeiëifde jonge rtian
het minder stichtend leven leidde,
dat hij later diep betreurde en
door werken van boetvaardigheid
en gebed poogde te herstellen. In
ieder geval viel die weinig vrome
periode samen met de Nederlandse
opstand tegen Napoleon. Is het ver
metel te veronderstellen, dat die
grote nationale gebeurtenissen me
de aanleiding warén tot het al te
losse optreden van de vroeg ont
voogde Theodorus Rijken?
God kwam echter tussenbeide, 'n
„Diepe vernedering"' ffof de levens
lustige eh leergiërige jongen. Met
Zijn geweldige aard keérde hij zich
totaal naar' God/ Hij verdiept zich
nu in geestelijke lectuur, stelt voor
zich zelf een soort „levensregel" op
en doet herhaalde pogingen om in
'n kontemplaüef klooster in te tre
den. Maar al spoedig ondervindt'de
vurige „bekeerling" dat het-niet zo
gemakkelijk is om kloosterling te
worden. De regering van koning
Willem I legde het volgen van één
religieuze roeping heel wat wette
lijke moeilijkheden in de wég. En
zo mede op initiatief van z'n-biecht
vader een heilige oude capucijn
komt Theodorus Jacobus Rijken tot
het onderwijs.
De NiéuWkuijkse- schoenmaker
gaat, wellicht in de hoop een óp-
lossing te vinden voor Zijil onvol
daan roepingsverlangen in febru
ari 1822 op stap naar Bamberg,
maar wordt door de Duitse politie
terug, gewezen. En weer maakt en
herstelt hij schoenen, geeft kate-
chismusles, leest geestelijke ge
schriften en zoekt hij mogelijk .e-
den om religieus te wordeh. Tot hij
andermaal op reis gaat. Eiride 1-823
of ten laatste begin 1824 wóont hij
te Loosduinen. Hij is ér een van de
leden van het hetérogéhe huishou
den dat de katholieke bekeer!jiig
eh emancipator Le Sagé Ten Bróëk,
gevestigd -hééft op hét uitgéstrekt
dömeih van ,',Mëerbn- ÈMih"Thecn
dorus Rijken löópt weliirja' géklé jid
„met kap en koorde" en gééft goc js-
dienstondefricht en leert 'ij schfO p-
makersvak aan de énkele behoi :f-
tige jongens.
Maar het argwanend regering!» 9g
waakte. Weldra wordt del jon ge
stichting in de kiem gesmoo 'd.
Theodorus Rijken begrijpt dat z p
roeping hier haar ontplooiing nikt
kan vinden. Wanneer einde 1826
vanuit Groningen een noodkreet
omwille van de daar heersende
volksziekte tot hem doordringt,
kent hij geen aarzelen, biedt zich
aan als vrijwillig verpleger. Als'de
zeer ernstige epidemie geëndigd is
weigert hij elke geldelijke tege
moetkoming.
Te Elshout is de laatste grote bin
ding aan zijn „thuis"' verdwenen.
Moeder stierf op 28 septémber'1829,
toen haar oudste nog de pijj-der
Trappistenbroeders droeg 'in de ver
re Elzas. Thodoor wenst overigens
'niet in Nederland te blijven.-In de
lente van 1331 vertrekt hij.-; waar
schijnlijk uit Amsterdam voor het
eerst naar de lokkende- nieuwe we
reld. Het beslissende avontüu' 6s
begonnen. Bij zijn terugkeer in; ,38
kan hij aan de bisschop van Bil |e
niet ..minder dan. zeven 'bisschcf e-
lijke aanbevelingsbrieven vod! g-
gen. Zó is die wonderbare seft h-
maker Uit het kleine Elshout.
In een huis, dat de Bisschop pr
hem huurt in de-Ezelstraat tè fi E-
ge wordt de Congregatie op 5 ni
1839 gesticht. Het levenswerk! fin
de Elshoutse schoenmaker heef |1-
dus zijn hoogtepunt bëreikt, .7
Broeder Francisqus Xaverius Rij
ken stierf in de namiddag van 26
november 1871.
De stichter is gestorven maar z'n
werk leeft voort. In 1875 wordt ,de
Congregatie verdeeld in 3 prnvin-
ciës. De Belgische,; de Engelse en
de Amerikaanse.
Zij die nog; iets. meer mochten
weten betreffende de eerste jaren
van de stichter of van zijn familie
te Elshout, kunnen dit melden aan
de Heemkundekring „Onsenooft"
1 te Nieuwkuijk.
vraag hoe hij de moord op Lin Ki-
tura wel het best tot oplossing zou
kunnen brengen. Toen hij de enve
loppen dichtplakte, scheen hij tot
een besluit gekomen, want er speel
de een glimlachje om zijn lippen
en hij duwde het eindje van zijn si
gaar in de asbak uit, dat wie hem
kende, daaruit zou kunnen opma
ken, hoe hij zondere verdere aar
zeling tot het einde toe zou door
zetten.
Hij postte zijn brieven en nam
in Madison Avenue een bus naar
de binnenstad. Spoedig had hij
Grand Street bereikt en stapte op
de hoek van Bowery uit. Voor de
antiekwinkel van Lin Kitura zag
hij een groepje mensen staan, maar
het bleken meest kinderen te zijn.
In die drukke buurt wekte zelfs 'n
moord geen langdurige sensatie.
Joh Swithers deed hem open en
sloot de deur snel achter hem.
„En is er nog nieuws, Swithers?"
vroeg hij. Met een enkele blik had
hij gezien dat er sedert de vorige
avond niets in de winkel veranderd
was. „Geen spoor gevonden?"
„Nee, meneer Flint. Het lijk is
vanmorgen vroeg weggehaald en ik
heb opdracht gekregen, hier te blij
ven, totdat er een grondig onder
zoek kan worden ingesteld. De man
schijnt hier in het land helemaal
geen familie te hebben en het zal
wel een poosje duren, voordat ze
verbinding hebben met de lui in Ja
pan, die misschien recht op zijn na
latenschap kunnen doen gelden.
Als zijn papieren daar zijn aange
komen, blijkt misschien, dat daar
nog erfgenamen zijn."
Swithers was bijzonder spraak
zaam, want de lange wacht in die
sombere winkel had op zijn zenu
wen gewerkt.
„We zullen afwachten, Swithers,"
zei Flint. „Mullins zit zeker in de
cel op het hoofdbureau?"
„Ja, meneer; maar ze hebben nog
niets uit hem kunnen krijgen, naar
ik gehoord heb. Hij houdt zich aan
zijn eerste verklaring.dat hij
die Japanner niet vermoord heeft.
Hij kan dat beter voor de rechtbank
vertellen, maar ik geloof toch wel,
dat hij vast en zeker op de stoel te
recht komt."
„Dat zal de tijd leren," antwoord
de Flint met een plotselinge huive
ring. „Zeg, waar komt die tocht er
gens vandaan? De deur is toch
dicht en ik voel
„O, dat zal dat luchtgat daar bo
ven het raam zijn," antwoordde
Swithers, wijzend op een vierkant
ruitje, dat dicht bij de zoldering
aan scharnieren heen en weer
zwaaide. „Ik dacht, dat ik het ste
vig dicht gedaan had, maar het
schijnt weer losgeraakt. Ik zal het
even sluiten."
De agent had een houten stoel
naar zich toegetrokken en wilde er
juist op gaan staan, toen Flint hem
tegenhield.
„Laat maar," zei hij, ,,'n beetje
frisse lucht kan hier gèeri kwaad.
Het kan wel openblijven. Stond %et
gisteravond soms ook open?"
„Ja, meneer. Het Viel me op, toen
ik hier voor het eerst met Mullins
binnenkwam. Toen was een beetje
ventilatie wel prettig. Maar tegen
de morgen, toen ik hier alleen en
zonder kachel zat, vond ik het vrij
koud en heb ik het dicht gedaan."
„Natuurlijk. Nou.
De telefoon op de toonbank brak
het gesprek af. Swithers schrok er
blijkbaar van, maar nam toch met
een dienstgezicht de hoorn op.
„Voor U, meneer Flint," zei hij
verbaasd. „Hoe weet iemand nu dat
U hier bent?"
De detective gaf geen antwoord.
Hij veronderstelde dat het Judson
of Norton was, die wisten dat hij op
onderzoek uit was naar de moor
denaar van Kitura. Maar Het w'as
geen van zijn beide, assistenten.
Het was een onheilspellende vrou
wenstem, hoe zacht en welluidend
zé ook klonk.
„Met meneer Thorndyke Flint?"
„Ja, met wie?"
„Is die bronzen schaal al gevon
den?" j
„Met wie spreek ik?" herhaalde
Flint. „Wat weet U van een bron
zen schaal af?"
Aan de andere kant klonk een
helder spottend lachje.
„Mettertijd komt U wellicht te
weten, wie ik ben, mij heer Flint.
Misschien ook niet. En als U die
schaal of urn vindt, dan weet U ook
meteen, of Mullins al dan niet Ki
tura gedood heeft. Maar nu even
goede raad. Hou op met zoek}n
naar K.K. Dat is hopeloos, gêl<?f
me. U weet niet, hoe hij heet, hïe
hij er uitziet, of wie hij is. Hondei
den in New York hebben dezelfd-'
initialen. Bovendien is 't niet waar
schijnlijk dat het de voorletters va-
zijn werkelijke naam zijn. U zit
zelf dat het tijdverspillen is."
(wordt vervolge
