w/AAlwijkse en LanqstRAAtse couRAnt Het jaar van Kennedy De binnenlandse werkelijkheid van 1963 en van de barst in het communistisch blok Vol vertrouwen naar een nieuwe toekomst Economisch Sociale leven werd rijker aan spanningen VAN MAAREN Zo maar een bril of zó'n Van Maaren bril is wel een héél verschil MAANDAG 30 DECEMBER 1963 85e JAARGANG No. 103 Uitgever Waalwij ksche Stoomdrukkerij Antoon Tieler. Hoofdredacteur JAN TIELEN Gironummer 1069687 Dit blad verschijnt 2 x per «veek Abonnement 22 cent per week per kwartaal 2.85 3.10 franco p.p. Advertentieprijs: 10 cent per m.m. Contractadvertenties: speciaal tarief Opgericht 1878 Bureaux: Grotestraat 205, Waalwijk Tel. 04160 - 2621 Kaatsheuvel: Dr. van Beurdensstraat 8 Tel. 04167 -2002 Telegram-adres: „ECHO" Wie terugdenkt over het wereldgebeuren van dit bijna afgelopen jaar hoort allereerst weer de drie knallen de geweerschoten waarmee de verdwaasde Harvey Lee Oswald de Verenigde Staten van zijn presi dent beroofde en de vrije wereld van zijn onomstreden leider. Een tra gische gebeurtenisde moord op John Fitzgerald Kennedy, die een trieste onderscheiding geeft aan het jaartal 1963. Maar 28 minuten na de moord hadden de K.S. weer een president Lyndon Baines Johnson, een volkomen ander man, maar een die door zijn eerste handelingen de indruk heeft gewekt dat hij zijn verantwoor delijke post aankan. En ook dat hij is opgewassen tegen de zware extra taak die de president van het sterkste atlantische land automatisch toevalt de leider te zijn van de vrije wereld. Een verheugend aspect hierbij is dat Johnson hierbij voortgaat op de weg die Kennedy met zoveel moed insloeg, dat niemand het eigenlijk voorbarig vond hem na zijn heengaan te eren als een groot man. Zeker is dat de wereld aan hem dankt dat het voornaamste aspect van dit jaar toch wel was, dat er tussen oost en west een ontspanning heerste als siinds het einde van de tweede wereldoorlog niet meer is meegemaakt. Kennedy heeft een persoonlijk stempel gedrukt op 1963. NIEUW INZICHT Dat betekent niet dat er in prin cipe iets veranderd is in de tegenstel ling tussen de landen van het westen en die van het oosten. Het commu nisme heeft zijn doelstellingen be paald niet opgegeven en in de wes terse wereld wijst men dit systeem nog altijd af, omdat men de vrijheid van het individu hoger stelt dan de macht van staat en partij in één. Kennedy en Chroestsjew zijn slechts tot het inzicht gekomen dat het on verantwoord is om dit geschilpunt een oorlog te riskeren, die overwin naar en verliezer gelijkelijk zou ver nietigen. Het Moskouse kernstopakkoord - hoe weinig de exacte inhoud ook op zichzelf betekent - belichaamt hun overtuiging dat het mogelijk is en aanbeveling verdient over gelijke be langen tot een akkoord te komen on danks het verschil in ideologie. Het resultaat is - als gezegd - dat het westen ongekend weinig te maken heeft gehad met spanningen. Daartoe heeft ongetwijfeld ook bij gedragen dat dit jaar de verhouding tussen China en de Sowjet-unie zien derogen is verslechterd. Voor Moskou moet het dan aantrekkelijk zijn ge weest zijn relatie met het westen zo min mogelijk te belasten. Daar komt ook bij dat Chroesjtsjew geconfron teerd is met een enorme misoogst, waarvan de gevolgen voor het Russi sche volk slechts draaglijk konden worden gehouden door grootscheeps graan in het westen te kopen. Boven dien wil hij een toekomstig falen van de sowjet-landbouw voorkomen door de chemische industrie vooral voor kunstmest drastisch uit te breiden en hierbij heeft hij de hulp van het wes ten nodig voor leveranties en kredie ten nog een reden om het westen niet te prikkelen. Krakend blok En dan constateert men dat het Kremlin het communistisch blok bij lange na niet meer zo strak in de hand heeft als nog maar kort geleden het geval was. Voor het eerst in de geschiedenis bijvoorbeeld kwam het in de Verenigde Naties voor dat een lid van dit blok totaal tegengesteld stemde dan de rest. Het buitenbeentje was Roemenië, dat ook in de econo mische samenwerking achter het ijze ren gordijn, Comecon, doodeenvou dig wel eens weigerde zonder meer te prijzen wat Moskou weesnu eigen eisen stelde en ingewilligd kreeg. Men ziet het waarschijnlijk ver keerd als men denkt dat Chroesjts- jow slechts door deze aantastingen van de alleenbepalende macht van het Kremlin zich genoopt voelt een toon tje lager te zingen. Wat men achter het ijzeren gordijn waarneemt is een logisch gevolg van de liberalisatie - de destalinisatie zo men wil - van de regimes. Er is stellig een situatie ontstaan waarin de belangen van het oosten door zijn ontwikkeling tot in dustriemacht naar westelijk model veel en veel meer parallel zijn gaan lopen met die van het westen. Op die punten van gemeenschappelijk belang is men bereid met het westen één lijn te trekken; op verstandelijke overwe gingen, zeker niet uit zwakte. Acties uit haat Juist waar de haat wordt geculti veerd, ontstaan de spanningen. Van daar Kennedy's kruistocht tegen de haat tussen de rassen in zijn eigen land, die voorlopig nog een fiks bin nenlands probleem dreigt te blijven. Haat ziet men ook op andere plaatsen waar zich spanningen ont wikkelen. Van Djakarta bijvoorbeeld jegens de pas gestichte staat Maleisië. Men weet niet of Soekarno de ge moederen der Indonesiërs opzweept tegen zijn nieuwe buur om in een per manente sfeer van revolutie te laten vergeten dat de ontwikkeling binnens lands, vooral economisch, bepaald niet tot tevredenheid vermag te stem men. Wellicht ook is hij bevreesd dat de nooit geheel weggevaagde afschei- dingstendenzen op Sumatra vooral weer worden aangewakkerd als men daar ziet hoe aan de overkant van het water Maleisië zich ontwikkelt, waarin potentiële welvaart - als de rijkdom van het eigen eiland ook kan bieden - beter wordt ontwikkeld dan in Indonesië nu het geval is. Mis schien is er ook alleen maar een ja loersheid in Djakarta dat zich een kleiner land tot meer invloed ontwik kelt, wie weet. Zeker is slechts de haat. Haat van Afrikaanse landen je gens Zuid-Afrika en zijn apartheids politiek heeft geleid tot allerlei acties die nooit geheel onverklaarbaar wa ren, maar ook nooit geheel te prijzen. Haat van de Arabische landen jegens Israël duurt nog steeds voort ondanks het rumoer in eigen gelederen, dat dit jaar weer opvallend was. Het bleek op zijn onfrist in Engeland waar een Joodse directeur van een verzeke- INTERESSE IN TELEVISIE BLIJFT STIJGEN. Op 1 december waren bij de dienst luister- en kijkgelden 1.552.876 tele visietoestellen aangegeven tegen 1.528.279 op 1 november (tot en met 16 december 1.565.859). Het aantal toestellen, dat in de eer ste elf maanden van dit jaar werd ge registreerd, lag ruim 27 percent ho ger dan in de overeenkomstige perio de in '62. Er waren op 1 december 2.640.692 geregistreerde radio-ontvang toestellen tegen 2.639.869 op 1 no vember. Het aantal aansluitingen op de draadomroep bedroeg op 1 december 460.681 tegen 461.023 op 1 novem ber. durende één jaar bepaalden. POLITIEKE VERRASSING De Kamerverkiezingen van dit jaar hebben de politieke kaart van ons land niet ingrijpend gewijzigd, maar gaven toch aanleiding tot enkele in teressante speculaties. De nederlaag van socialisten verstoorde de illusies van de oppositie die in het voorjaar nog meende gemakkelijk te zullen winnen. De kabinetsformatie had vele voe ten in de aarde en deed verscheidene (in)formateurs struikelen. De nationale welvaart is het afge lopen jaar weer toegenomen, maar desondanks is ons economisch-socia- le leven rijker aan spanningen dan de voorgaande jaren. De loononderhan delingen, waaruit allerlei politieke partijen uiteraard ook munt traohten te slaan, stonden in de tweede helft van 1963 in het centrum der belang- ringsmaatschappij het veld moest rui men onder Arabische pressie. Het gele gevaar Op het punt van haat koestert Tse- Toeng thans gevaarlijker opvattingen dan enig ander staatshoofd ter we reld. Zijn expansiedrang bedreigt In dia, maar ook Achter-Indië, al mag men hopen dat daar wat Zuid-Viet- nam betreft de kracht van het verweer tegen het communisme - tot dusver versnippert door een gelijktijdige strijd tegen de boeddhisten - wat meer effect krijgt. Na de debacle van het neutraliseren van Laos schijnt hier echter nu ook Cambodja een twijfel achtige factor te worden. In deze contreiën wordt de toestand nog verwarder doordat ook president De Gaulle zich geroepen schijnt te voelen op eigen houtje hier een di plomatieke actie te gaan voereneen nieuw symptoon van de eigenzinnig heid van de generaal die tot dusver al zijn bondgenoten meer narigheid dan plezier heeft bezorgd. Het sterk ste spreekt dat in de N.A.V.O. en de E.E.G., die beide door Frans toedoen in een nogal stormachtige sfeer ver zeild zijn geraakt. Wat brengt 1964 Maar het relaas van spanningen kan men nog zo lang uitbreiden, het toont slechts aan dat ze vrijwel alle maal van beperkte omvang waren en betrekking hadden op landen die ver van west-Europa liggen. De afwezig heid daar van spanningen betekent echter helaas niet dat de mogelijkhe den ervoor ook zijn verdwenen. Ber lijn ligt er nog net zo bij als vroeger en we hebben weer wat conflictjes gezien op de autobanen, zij het van een omvang die te klein bleef om on gerustheid te verwekken. Een verheugend verschijnsel bracht ons de 2e periode van het Vaticaans concilie, dat, hetzij langzaam, goede vorderingen maakt en voor het sa mengaan van de christenen in de we reld gelukkige perspectieven opent en voor de R.K. een aanpassing en vernieuwing kan betekenen. Dit was het testament van Paus Joannes XXIII, wiens overlijden door de gehele wereld diep werd be treurd. Het jaar 1963 spoedt ten einde en talrijke kroniekschrijvers zullen de zer dagen uit de bouwvallen van het recente verleden weer een zwerm van herinneringen opjagen. De herinneringen, die in de onderstroom van het doorleefde verleden komen aandrijven, vertonen een bonte ver scheidenheid en het is moeilijk te zeggen welke ervan tot de collectieve herinneringen zullen blijven. Ook in Nederland zijn het vanzelfspre kend die gebeurtenissen, welke door de meerderheid der bevolking als het ware gemeenschappelijk werden beleefd, die de grootste indruk ach terlaten en de voornaamste elementen vormen in het panorama van Ne derland Anno 1963. Welke gebeurtenissen zijn dat echter? De aardgasvondsten, de nationa le rouw om Kennedy, de interessante uitslag van de Kamerverkiezin gen, de strijd en de stakingen aan het loonfront, of de successen van Feyenoord en P.S.V. in de strijd om de Europese voetbalbekerMen ziet hoe moeilijk de werkelijkheid van een jaar nationale geschiedenis zich in een schematisch overzicht laat persen en dat impliceert dat de kroniekschrijver er hoogstens in zal slagen enige orde te scheppen m de eindeloze variatie van verschijnselen, die tezamen het volksleven ge- stelling. Zeker is, dat met ingang van 1964 de lonen aanzienlijk opgetrok ken zullen worden, maar even zeker is dat mede als gevolg hiervan per 1 januari een aantal prijsstijgingen tot stand komt. Onopgeloste problemen Het afgelopen jaar bleven verschil lende problemen onopgelost. Het wo- ningbouwvraagstuk is nog even nij pend als een jaar geleden 'en de uit zonderlijk strenge winter was er mede odebet aan dat er minder woningen gebouwd werden dan men had ge hoopt. Zorgwekkend is in dit ver band de ontstellende stijging van de bouwprijzen. Sinds 1960 met liefst 15 per kubieke meter. Het bejaardenvraagstuk kon ook dit jaar niet geschrapt worden van de lijst van de meest urgente vraagstuk ken op het gebied der volksgezond heid. De verhoogde uitkeringen a.o.w. Vandaag staan wij op de drempel tussen oud en nieuw. Morgen avond zal de klokslag van twaalf ons opnieuw de beslissende stap laten nemen, waarmee voorgoed het jaar 1964 zijn intrede zal heb ben gedaan, en waarmee 1963 tot het verleden gaat behoren. Mis schien meent ook u, dat wij in een a-romantische tijd leven, waarin alleen koele zakelijkheid, nuchterheid en keiharde realiteit ons nog enig houvast geven. Misschien behoort ook U tot die categorie die meent, dat de werkelijkheid en de onweerlegbare berekening preva leren boven de droom en de verwachting, en dat het exacte bewijs zwaarder weegt dan het geloof. Het is niet onze bedoeling u ervan te overtuigen, dat u er naast bent en dat het gelijk aan onze zijde is. Het leven zelf en uw eigen hart zullen u betrappen zo niet vandaag dan toch zeker morgen. Aan de vooravond van het oude jaar, in de schemer tussen ver leden 'en toekomst, willen wij enkel constateren ,dat wij ondanks onze koele en nuchtere zakelijkheid, onze overwaardering van het materiële, onze politieke slinksheid en meedogenloosheid, wij toch maar tere, gevoelige wezentjes zijn, die ons maar moeilijk los kun nen maken van de weemoed over de voorbije dingen. Wij komen echt niet toe met de realiteit van het leven van alle dag en met de tastbaarheid van de materie. Morgenavond zullen wij weer in de huiselijke kring bijeen zijn, om in een gezellige 'en feestelijke sfeer een fictieve tijdgrens te pas seren. Wij gaan een periode van twaalf maanden afsluiten en tege lijk een begin maken aan een nieuwe periode. We kijken terug naar wat achter ons ligt en we proberen een blik in de toekomst te werpen. Bij het eerste steunen we op de realiteit, bij 't tweede op onze ver wachtingen, ons geloof en ons vertrouwen. Als we nuchere, zakelijke mensen waren, dan zouden we zowel het een als het ander achter wege laten, want wat heeft het voor nut om stil te staan bij datgene wat al verleden is en welke winst zou het kunnen opleveren, zich te wagen aan gissingen omtrent wat het komend jaar zou kunnen brengen? Maar, omdat die koele nuchtere zakelijkheid van ons alleen maar een masker is en de begeerte naar het materiële bezit alleen maar een levensangst, heeft het wel nut om dat alles te doen. Het heeft zijn grote waarde om na te gaan hoe wij in het afgelopen jaar hebben geleefd, waar onze fouten hebben gelegen en hoe we er toe gekomen zijn om verraad te plegen aan het doel van ons leven. Het heeft zijn grote waarde, om ontdaan van het oude en toegerust met goede wil, het nieuwe pad in de tijd te betreden. Bestaat er voor 1964 geen enkele zekerheid? Jawel. De grootste zekerheid, die u zich maar wensen kunt, namelijk deze, dat God ook in het komende jaar de wereld weer in zijn handen zal houden en dat uw geloof en uw verwachtingen in Hem nooit teleurgesteld zullen worden. Hij zal u van januari tot december niet afzetten, niet ont slaan, geen lasterpraatjes over u verkopen. Hij zal met u zijn tot het einde der tijden. Geloof dat en vertrouw daarop. In dit geloof en in dit vertrouwen wensen wij u een zalig uiteinde en een goed begin. konden daaraan niet veel veranderen. Ook de spanningen in de direktie van de K.L.M. duurden dit jaar on onderbroken voort en dit had wéér diverse verschuivingen in de top van dit orgaan tengevolge. Op het gebied der buitenlandse po litiek moeten de hernieuwde betrek kingen met Indonesië gereleveerd worden. Nadat deze betrekkingen eerst van jaar tot jaar verslechterden, viel reeds aan het einde van het vorig jaar, na de overdracht van Nieuw- Guinea, een ontspanning waar te ne men. Dit jaar is men serieus gestart met de opbouw van een vriendschap pelijk contact. Emoties In onze herinnering blijven vooral die gebeurtenissen, die ons emotio neel beroeren. Ook wat dat betreft zijn we het afgelopen jaar aan onze trekken gekomen. Talloze boeren, die rebelleerden te gen de besluiten van het Landbouw schap en weigerden hun verplichte contributie aan dit orgaan te betalen, kregen gelegenheid de strafgestioh- ten van binnen te bekijken. De climax van dit hoog oplaaiende conflict had in maart plaats, toen het bij Holland se Veld tot een complete veldslag kwam tussen rijkspolitie en vrije boe ren. Natuurlijk ontstond er ook de no dige deining, toen bekend werd dat het in ons land mogelijk is telefoon gesprekken af te luisteren, ook al is het niet waarschijnlijk dat het meren deel van onze landgenoten zich dit behoeft aan te trekken. Sommige landgenoten hebben er voorlopig zelfs helemaal niets mee te maken, omdat de P.T.T. voorshands nog niet in staat is aan hun verzoek om een tele foonverbinding aan te leggen te vol doen Ook brachten de vele stakingen rumoer in casu, hoewel het gelukkig hier niet kwam tot misstanden, die in het buitenland vaak in stakingstijden optreden. De hinderlijkste staking VOOR BRILLEN I Vughtentraat 25 Hinthamerstraat 156 Tel. 32555 Den Bosch Tel. 39339 Van Maaran „vermaard" om z'n brillenI Den Boscb - Tilburg - Breda - Eindhoven - Venlo - Helmond Tilburg, Markt 32 - Breda, Nieuwe Ginnekenstr. 23 was die bij de provinciale 'bussen. Het glorende aardgas De herdenking van ons 150-jarig koninkrijk is door de Nederlandse autoriteiten wel plechtig, doch dóór ons volk niet met veel élan gevierd. Met veel meer belangstelling volgde men via televisie- en bioscoopscherm ons koninklijk paar op zijn reis naar Perzië en Thailand. Men kan ook niet zeggen dat de gedachten van de meeste Nederlan ders dit jaar voortdurend in Sloohte- ren verwijlden en toch werd in deze, tot voor kort onbekende plaats een stuk nationaal-economische geschie denis gesohreven. Men is namelijk be- gonen met de boring naar het 3 km onder de Groninger bodem gelegen aardgas. Hopelijk zal het stok met aardgas komende jaren een voordeli ge manier van verwarmen worden, hetgeen wellicht een goed tegenwicht kan vormen tegenover de stijgende prijzen voor allerlei andere zaken. De voorlopige gasprijs ligt echter nog op een hoog peil Een andere werkelijkheid Er heerst welvaart in Neder land, maar toch zijn veel mensen meer succesvol dan gelukkig. De op gevoerde levensstandaard- en de da gelijkse beschikking over een keur van technische hulpmiddelen verho gen de glans van ons bestaan zonder ons echter van een aantal bange vra gen op verschillend gebied te ont slaan. Eén buitenlandse gebeurtenis heeft ook in ons land al het binenlandse nieuws overschaduwd de plotselinge dood van Kennedy. Dit verbijsterend gebeuren heeft miljoenen Nederlan ders geschokt en diep ontroerd, een ontroering die individueel èn ge meenschappelijk was. Hieruit mogen wij hoop putten, want juist in deze geschiktheid over het tragisch lot van een man, die in zijn korte bewinds periode uitgroeide tot een symbool van menselijke vrijheid en waardig heid, toonde ons volk hoe sterk zijn persoonlijke band is met de principes, welke door de betreurde staatsman op zo'n onvergetelijke manier zijn uitge dragen. De Echo van het Zuióen

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1963 | | pagina 1