wAAlwijkse en lanqstPAAtse couRAnt
Somber Indonesisch perspectief
Herziening
ondernemingsrecht
LANDIS
<^Bogaertó
Laat Uw bril
van tijd tot tijd eens bijstellen
HET KOST U NIETS!
is LANDIS 8. GYR
Wegenbouw onbegrijpelijk
buiten accoord van Wassenaar
k
Brillenspecialist
Optica
Grotestraat 220, Waalwijk
MouUt Sogaorts voor ogon
Telefoon 3560 b.g.g. 4140
LANDIS GYR biedt vrouwen en meisjes:
een verantwoordelijke, aantrekkelijke
interessante werkkring
een prettige en collegiale sfeer in een
moderne en frisse omgeving
schoon en afwisselend werk in diverse
beroepen, ijkster, wikkelaarster, monteuse
een zeer behoorlijk
arbeidsvoorwaarden
en gunstige
MENSEN DIE ER PRIJS OP STELLEN IN'N STEEDS GROEIEND EN MODERN INGERICHT BE
DRIJF'N GOED BETAALDE BAAN TE VINDEN ZIJN ONZE TOEKOMSTIGE MEDEWERKERS
Komt u, vrouwen zowel als mannen, meisjes
zowel als jongens eens met ons praten en wij
zullen u vertellen welke funktie in ons bedrijf
voor u het meest geschikt is.
Een bezoek verplicht U tot niets, maar 't geeft
u wel de kans om het bedrijf eens te bezichtigen
en u over het werk te laten voorlichten.
Mocht U niet in staat zijn om tijdens onze
werktijd te komen, dan stellen wij u graag in
de gelegenheid om, na te voren gemaakte
afspraak in de avonduren te komen.
Telefoon 04160-3141, toestel 008.
VRIJDAG 22 JANUARI 1965 86e JAARGANG No. 6
Oe tcho van het Zuióers
Uitgever
Waalwijksche Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
HoofdredacteurJAN TIELEN
Gironummer 1069687
Dit blad verschijnt 2 x per week
Abonnement:
p. week (0.24 1 ct. inc.k.) 0 23
p.mnd. (1.00+ 5 ct. inc.k.) J V 08
p. kwrt. (3.00 10 ct. inc.k.) j jj.10
p. kwrt. p. post 3.35 by girobetaling
Lby incasso p. postkwit. 30 ct. extra)
Advertentieprijs: 11 cent per mm.
Contractadvertenties: speciaal tarief
Opgericht 1878
Bureaux: Grotestraat 205, Waalwijk
Tel. 04160-2621
Kaatsheuvel: Dr. van Beurdensstraat 8 Tel. 04167 - 2002
Telegram-adres:
De berichten over een ziekte van
president Soekarno hebben grote
ongerustheid teweeg gebracht on
der vele Indonesiërs. Weliswaar is
- van officiële zijde tegengesproken
dat er iets ernstigs aan de hand
zou zijn met de bewoner van het
paleis in Bogor, maar toch houden
de geruchten aan.
of niet, dat beseffen Indo
nesiërs: Soekarno is ook maar een
sterfelijk mens. En men ging zich
voorstellen hoe het zou zijn als hij
er niet meer was. Van buiten af
kunnen heel wat aanmerkingen ge
maakt worden op zijn beleid, maar
het lijdt geen twijfel dat de presi
dent voor miljoenen Indonesiërs de
verpersoonlijking is van hun idea
len.
Terwijl de president weg was werd
een beweging opgericht van Soe-
karnisten, die beoogt de idealen en
ideeën van Soekarno voort te la
ten leven als leidend staatsbeginsel.
AIDIT WACHT AF
Soekarno bleek na terugkeer wel
ingenomen met de idee, die vooral
ook door het leger - en zeker staf
chef Nasoetion - werd gesteund.
Naar verluidt wees hij een commu
nistische eis om de beweging op te
doeken van de hand, maar willigde
hij dit verlangen later toch in na
dat nog meer pressie op hem was
uitgeoefend. Waarom hij dit deed
is niet zo duidelijk, als waarom de
communisten van Aidit de Soekar-
nistische beweging wilde wegheb-
ben.
Ook Aidit denkt aan de tijd die
eens zal komen zonder Soekarno.
Als diens persoonlijke bindings
kracht wegvalt, blijft alleen de
strak georganiseerde communisti
sche partij over als machtige orga
nisatie. Een betere kans om van
Indonesië een volksrepubliek te
maken naar Chinees model kan
Aidit zich niet wensen.
Dan kan met kracht de teleur
stelling uitgebuit worden die nu
al aan het groeien is. En met
reden: economisch is ook, nadat
West-Irian vrijwel al is ingelijfd,
de toestand verslechterd. De actie
tegen Maleisië, de konfrontatie die
het kwartet van vroegere Britse ge
bieden moest verpletteren, is een
fiasco aan het worden. De gewa
pende mannen die er op af gestuurd
worden, kapituleren al haast voor
ze aan land zijn en er gaan zelfs
geruchten dat Djakarta bemiddeling
- bijvoorbeeld van Nederlandse zij
de - zeer zou waarderen om van het
akelige avontuur af te komen, waar
voor het nu ook vrijwel nergens
steun vindt, ook niet in de tradi
tioneel bevriende landen die rustig
Maleisië hebben erkend.
QUO VADIS?
Al zouden de omstandigheden dan
gunstig zijn voor Aidits goedgedril-
de organisatie er zou ook stevi
ge tegenkanting komen. Bijvoor
beeld van stafchef Nasoetion en
een twee drie zou de overgang van
van neutralistisch naar communis
tisch kamp niet gaan. Wat de Soe-
karnisten bovendien vrezen is dat
ze het niet alleen tegen Aidit zul
len moeten opnemen, maar ook te
gen allerlei separatistische bewe
gingen op Sumatra en Borneo (Ka-
limanten), gebieden waar enige ja
ren geleden al een opstand tegen
Soekarno is gevoerd. En het is he
lemaal niet ondenkbaar dat juist
die twee eilanden zullen pogen
zich aan te sluiten bij Maleisië,
waarmee ze door taal en vooral
door handel al sterk verbonden
zijn. En waarom ze zich misschien
wel verwanter voelen dan aan Ja
va. En het is de vraag of de man
nen die in het Soekarnisme een sa
menbindende organisatie willen
vormen, een dergelijke strijd op
twee fronten aan zullen kunnen.
Een versnippering van Indonesië,
met een forse dosis burgeroorlog,
hangt als een donkere wolk aan de
horizon, vrezen vrij wat Indone
siërs.
Maar het ergste van alles is, dat
Soekarno officieel het lidmaatschap
van de UNO heeft opgezegd, alleen
omdat deze Maleisië tot lid van de
Veiligheidsraad heeft gekozen. Wat
denkt hij hiermee te bereiken, een
nieuwe vuurhaard te maken in
Azië, daarbij aanleunend aan Pe-
king-China dat ook geen lid is, of
af te komen van overeenkomsten
tegenover de Ver. Naties gesloten.
(Nieuw Guinea) we weten het niet;
maar het ziet er somber uit bij de
ingang van 1965.
BRABANTSE VOLKSHOGE
SCHOOL GEOPEND.
In aanwezigheid van de bisschop
van Den Bosch, mgr. Bekkers, de vi
carissen van Den Bosch en Breda en
tal van prominenten op bestuurlijk,
sociaal en cultureel gebied, heeft de
commissaris der koningin, dr. C.
Kortmann te Haaren maandagochtend
de Brabantse Volkshogeschool ge
opend, die voorlopig onderdak heeft
gevonden in het groot seminarie van
het bisdom.
De voorzitter van de stichting, de
heer J. Godwalt, sprak van een feest
dag voor Brabant, de op een na laat
ste provincie waar dit ontwikkelings
werk voor jonge volwassenen van
start gaat, „op de meest open wijze,
in samenwerking met allen die op dit
terrein werkzaam zijn, in het bijzon
der met de werkers op dit gebied in
België.
Over de principiële basis merkte de
heer Godwalt op, dat de Brabantse
volkshogeschool zich zal aansluiten
als het overleg tussen de Federatie
van Volkshogescholen in Nederland
en de Federatie v. Katholieke Volks-
gesoholen tot een nieuwe federatie
leidt. Tot zolang zal het bestuur uit
katholieken en protestanten bes.taan
en betracht de volkshogeschool verder
de grootst mogelijke openheid.
Commissaris Kormann releveerde
aan een recente inleiding van de heer
Lunshof, waarin deze Brabant nieuwe
kansen voorspelde als cultureel cen
trum in de Nederlanden. „Het gaat
ons Brabanders van vandaag om de
bewustwording van onze plaats in de
lage landen, om te weten wat onze
taak is als volk en erfgenamen van
het oude Brabant. Ik geloof dat daar
in de taak ligt van wat hier vandaag
wordt begonnen".
Mgr. Bekkers onderstreepte de
woorden van dr. Kortmann en zei
voorts o.a.: „Hoe sterker wij ons zelf
vormen in onze eigen overtuiging, des
te sterker zullen wij de verschillen er
varen, des te dieper zal het verlangen
zijn om deze te overwinnen en dus
naar eenheid te streven, overeenkom-
stik het gebed van de Heer zelf."
De volkshogeschool, die onder lei
ding staat van drs. E. Helmer, deelt
de ruimte in het groot seminarie met
het nieuwe pastoraal centrum. Te zij
ner tijd hoopt men zijn intrek te kun
nen nemen in het oude, nog te restau
reren kasteel Nemelaer, sinds kort 'n
bezit van de stichting Het Noord-
Brabants Landschap.
Gisteren gaf de minister van Ju
stitie het langverwachte rapport van
de commissie-Verdam over de her
ziening van het ondernemingsrecht -
een onderwerp, dat de laatste jaren
sterk in discussie is - vrij ter pu-
blikatie. De commissie nam in het
verslag van haar studie voorontwer
pen op voor wijzigingen van en aan
vullingen op het Wetboek van Koop
handel en de Wet op de Onderne
mingsraden.
Wat deze voorstellen betreft; zij
komen in het algemeen neer op een
pleidooi voor meer zeggenschap voor
de werknemers in de onderneming en
voor het scheppen van mogelijkhe
den, dat alle bij het bedrijf betrokke
nen, maar ook de buitenwacht, een
duidelijker inzicht krijgen in de toe
stand, waarin de onderneming zich
bevindt.
Over een vraagstuk, dat al enige
jaren bijzonder populair is, namelijk
over de vraag of in het bestuur van
de onderneming ook vertegenwoordi
gers als commissarissen dienen opge
nomen te worden, bleven de leden van
de commissie onderling van mening
verschillen; negen leden zijn er voor
en zeven er tegen.
De voorstellen van de commissie-
Verdam komen in hoofdzaak op het
volgende neer
Een nieuwe wettelijke regeling op
de jaarrekening van ondernemingen,
met het doel, voorschriften te geven
voor de inrichting van de jaarstukken
van nader omschreven ondernemin
gen, met afdwingbaar maken door
rechtelijk bevel van een in te stellen
Ondernemingskamer verhoging van
het bedrag aan toonderkapitaal met
plicht tot openbaarmaking ook voor
grote coöperaties; in een aantal ge
vallen verplichte accountantscontrole;
Vergemakkelijking van het enquête
recht voor aandeelhouders en 't daar
bij betrekken van erkende centrale
organisaties van werknemers. De on
dernemingskamer kan bepaalde voor
zieningen treffen;
wijzigingen in de positie van de
aandeelhouders en voor betere be
scherming van de certificaathouders
wier positie wordt versterkt;
grotere betekenis van het instiuut
der Ondernemingsraden a. door mo
gelijke instelling door de SER; b. in
troductie in de wet van de centrale
ondernemingsraad; c. uitbreiding van
de onderwerpen van overleg en be
voegdheid tot uitnodigen van deskun
digen;
nadere voorzieningen betreffende
het commissariaat verschaffen van
inspraak van het werknemersbestand
bij de samenstelling van het college
van commissarissen. Dit beoogt voor
de open naamloze vennootschap ver
plichtstelling van het commissariaat
en het recht van werknemers, onder
zekere waarborgen een der commissa
rissen te kiezen (twee, zo er meer dan
vijf commissarissen zijn). Over dit
voorstel was de commissie sterk ver
deeld.
De commissie stond o.a. voor de
vraag in hoeverre er op het gebied
van de sociale verhoudingen binnen
de onderneming een taak ligt voor de
wetgever.
Volgens de commissie vraagt de
sterke en zelfstandige plaats van het
bestuur ener onderneming een zo min
mogelijke kans, dat het bestuur het
vertrouwen beschaamt. Er moeten
waarborgen zijn, o.a. in de openheid
der betrekkingen tussen het bestuur
en de kapitaalverschaffing enerzijds
en tussen 't bestuur en de werknemers
anderszijds.
Een goede jaarverslaggeving treft
de belangen van obligatiehouders en
andere crediteuren, het beleggend pu
bliek en de potentiële leveranciers en
afnemers. Wat de voorgestelde uit
breiding van het enquêterecht aan
gaat, de commissie vindt dat ook van
de zijde der werknemers in geval van
een gegrond vermoeden van misstan
den een onderzoek moet kunnen wor
den uitgelokt De certificaathouders
moeten de bevoegdheid krijgen, de al
gemene vergadering bij te wonen en
die zo nodig bijeen te roepen.
Over de wijziging van de structuur
der naamloze vennootschap liepen de
meningen zeer uiteen. Negen leden
der commissie menen, dat de werk
nemer „als medewerker meer erken
ning behoeft". Thans is van meedra
gen van verantwoordelijkheid „nau
welijks" sprake. De wet ruimt naast
het bestuur, aan de aandeelhouders
een beslissende plaats in bij de zeg
genschap in de n.v. Daarbij hebben de
werknemers generlei invloed. Bedoel
de leden zeggen dat de leiding niet
alleen het vertrouwen moet hebben
van allen die haar hun belangen heb
ben toevertrouwd „doch ook van de
werknemers". Zodat „de verschaffers
van het kapitaal" niet formeel boven
de „inbrengers van arbeid" moeten
staan. De leiding van de onderneming
moet de middenfiguur zijn tussen de
werknemer en de kapitaalverschaf
fers. Daarom is hervorming van de
structuur der vennootschap onmis
baar. Het door werknemers doen ver
kiezen van een of meer hunner in de
raad van commissarissen brengt er
kenning van de verantwoordelijkheid
die de werknemer, gelijk ieder an
der, mededraagt voor het maatschap
pelijke doel van zijn werkleven.
De andere zeven commissieleden
opperen ernstige bezwaren tegen bo
venstaand inzicht. Zij geloven niet
dat opneming van werknemers-verte-
een bedrijf, sedert 1949 in waalwijk gevestigd, dat een zeker bestaan biedt
aan meer dan 200 mensen waaronder ca. 80 vrouwen en meisjes
een dochterbedrijf van het grote Zwitserse concern LANDIS GYR dat in
vele landen fabrieken heeft
en
loon
VREDESPLEIN 4 - WAALWIJK
genwoordigers in de raad van com
missarissen gebrek aan vertrouwen
wegneemt, maar wel, dat zij zich als
belangenvertegenwoordigers zullen
voelen, doelmatig en gezond in een
politiek college, doch voor een krach
tig bestuur van de onderneming „on
doelmatig en zelfs gevaarlijk."
Senator Teijssen
„Het is onbegrijpelijk, dat de we-
gebouw in hel accoord van Wassenaar
niet alleen geen prioriteit heeft ge
kregen, maar zelfs niet is genoemd".
Dit zei de K.V.P.-woordvoerder J. H.
P. M. Teijssen in de Eerste Kamer bij
de behandeling van het Rijkswegen
fonds. De wet werd aangenomen met
33 tegen 15 stemmen.
De heer Teijssen was een van de
zeven sprekers bij de behandeling
van het voorstel van Minister Van
Aartsen.
De K.V.P.-woordvoerder was wel
vóór het wegenfonds, maar vond, dat
het dan een reële versnelling van de
aanleg van rijkswegen mogelijk zou
moeten maken. Zijn toon was een
beetje sceptisch.
Senator Teijssen vroeg zich af of
de rijksoverheid, gezien de ruime be
lastingopbrengsten, wel voldoende
middelen ter beschikking stelt voor de
aanleg van wegen.
De 190 miljoen die er nu jaarlijks
beschikbaar komen achtte de heer
Teijssen bepaald onvoldoende.
TWEE DOODGRAVERS STIER
VEN TIJDENS HUN WERK
Tijdens een plechtigheid op de al
gemene begraafplaats in Den Haag
kreeg maandagmiddag een 50-jarige
doodgraver een hartverlamming, toen
hij de kist in de groeve neerliet. Hij
stierf ter plaatse. Een van zijn col
lega's, die de taak van de overledene
over wilde nemen, was zo geschrok
ken, dat ook hij een hartaanval kreeg,
tengevolge waarvan hij korte tijd la
ter overleed in het ziekenhuis.
JONGEN RUIM EEN UUR KLEM
ONDER PAARD
De 17-jarige Anton Aerts uit Riel
is zondagmiddag met zijn paard op de
Rechterheide in een valkuil van 2 Vé
m diepte gevallen en heeft daar meer
dan een uur onder het dier klem ge
zeten. De jongen heeft het avontuur
heelhuids overleefd, het paard ook.
Anton had het geluk in de hoek
van de door militairen gegraven kuil
terecht te komen, zodat het paard niet
precies op hem viel. Anton was met
zijn drie broers met de paarden van
hun vader, die landbouwer is, wat uit
rijden gegaan. Toen een van de broers
achterom keek en Anton niet meer
zag, ging hij op onderzoek uit. Hij
vond Anton en het paard in de kuil.
Zo snel zij konden hebben de broers
toen hulp gehaald. Vader Aerts
trachtte met behulp van buren en al
lerlei gereedschappen hulp te bieden,
maar zij konden paard en ruiter niet
bevrijden. Eerst met behulp van de
brandweer en een takelwagen lukte 't
de jongen en het paard uit de kuil
te krijgen. Zelfs een ziekenwagen met
verplegers en een geestelijke waren,
aanwezig.
