waaLwijRsg en LAnqstRAAtse couraiu
Burgemeester van Erp van Loon op Zand
VRIJDAG 24 SEPTEMBER 1965
86e JAARGANG No. 73
Uitgever
Waal wij kse Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
HoofdredacteurJAN TIELEN
Gironummer 1069687
Dit blad verschijnt 2x per week
Abonnement
p. week (0.24 1 ct. inc.k.) 0.23
p. mnd. (100+ 5 ct inc.k.) 1.05
p. kwrt. (3.00 10 ct. inc.k.) 3.10
p. kwrt. p. post 3.35 bij girobetaling
(bij incasso p. postkwit. 30 ct. extra)
Advertentieprijs: 11 cent per mm.
Contractadvertenties: speciaal tarief
Opgericht 1878
Bureaux Grotestraat 205, Waalwijk Tel. 04160-2621 Kaatsheuvel: Dr. van Beurdenstraat 8, tel. 04167 - 2002
Telegram-adres „ECHO'
We kennen burgemeester Van Erp als een levendig man. Uit de raadsver
gadering van de gemeente Loon op Zand. Bijster origineel is het niet, maar
toch kunnen we niet voorkomen, dat we één begrip met hem associëren:
„kwikzilver"Hij spreekt met handen en voeten en met een Italiaans
aandoende felheid. Toch is hij een respect afdwingende man. Hij spreekt
altijd opnieuw weer met gezag. Zijn grote kracht is zijn directheid. Nooit
zal burgemeester Van Erp aarzelen zijn mening ronduit te geven. Het ver
baast ons eigenlijk, dat die mening nooit teruggenomen behoeft te wor
den. Dit bewijst dan weer, dat hij zijn emotionaliteit paart aan grote des
kundigheid.
Als we hem voor ons interview
gaan opzoeken in het Loon op Zand-
se gemeentehuis, bemerken we, wan
neer we even moeten wachten, dat het
gemeentehuis echt wel versleten is.
Zo niet de eerste burger van de
gemeente, die van zich zelf zegt '"n
jonge eend in de bijt" te zijn. Hij is
bijzonder blij eerst ervaring te kun
nen hebben opdoen in de gemeente
Waspik.
Van het ambtelijke vlak ineens
overstappen naar een gemeente als
Loon op Zand vindt hij een te grote
stap. ,,Ik ben bijzonder dankbaar
voor de jaren in de gemeente Was
pik", zegt hij dan „maar we spreken
niet over een ambtsjubileum, maar
over de gemeente." Die jaren in Was
pik vindt de heer Van Erp daarom
zo belangrijk, omdat hij daardoor me
de aan de wieg van de streeksamen-
werking heeft gestaan.
Het is treffend, dat de problemen
rond de verstedelijking en de schaal
vergroting in alle plaatsen conse
quenties beginnen te krijgen.
Dorpse rondheid
Binnen dat kader moet de benade
ring van de hoofdkernen van de ge
meente gezien worden.
In Kaatsheuvel zal een werkgele
genheid gecreëerd moeten wordenl
met een gevarieerd patroon. De be
volking daar is bijzonder nijver en be
reid te werken. Dat is de bevolking
van de kern Loon op Zand ook, maar
toch is er een mentaliteitsverschil.
De Kaatsheuvelse mens werkt in zijn
vrije tijd, hij is materialistischer inge
steld. Die van Loon op Zand heeft 'n
meer Brabants karakter en geniet
meer van het leven.
Loon op Zand is aanvallig door zijn
dorpse rondheid, zoals burgemeester
Van Erp het uitdrukt. Niet voor niets
zijn daar de gilden nog en werken
daar twee harmonieën, die tot de bes
te van Europa behoren.
Daarmee wil de burgemeester niet
zeggen, dat Loon op Zand beter is
dan Kaatsheuvel of andersom. Nee,
beide kernen zijn anders en juist
daardoor op elkaar afgestemd. In dat
verband is het een geluk, dat beide
plaatsen in één gemeente zijn ver
enigd en er één bestuur, één beleid
en een duidelijke goede samenwer
king bestaat.
Hierover sprekende verwijlt de
burgemeester even bij de historische
beslissing het gemeentehuis van Loon
op Zand naar Kaatsheuvel over te
brengen. Hij vond dat toen niet nood
zakelijk. Wellicht zou het rustieke
Loon op Zand ook als een rustig be
stuurscentrum een functie kunnen
vervullen.
Nieuw raadhuis in hart
van de gemeente
Inmiddels is Kaatsheuvel echter
uitgegroeid tot het zwaartepunt van
de gemeente en het is daarom goed,
dat het in 1958 aangenomen plan
voor de nieuwbouw van het gemeen
tehuis in het hart van Kaatsheuvel is
gepland. Het nieuwe gemeentehuis
- waarvoor alles aanwezig is be
halve centen - komt straks op de te
genwoordige markt. Dat is inderdaad
het natuurlijke centrum van Kaats
heuvel. Daarnaast wordt de service in
Loon op Zand ook uitgebreid.
Natuurlijke groei:
niet gehaald
Loon op Zand - Kaatsheuvel heeft
als gemeente een verstedelijkt pa
troon. Het is een zg. B-2 gemeente,
met meer dan 60 procent van de men
sen werkzaam in de industrie en een
hoofdkern van meer dan 5000 in
woners.
Toch vertoont de loop van de be
volking een jammerlijk stationair
beeld. De geboorte-overschotten be
droegen in de jaren:
1 1946-1950 1403
1951-1955 1338
1956-1960 1299
1961-1962 474 zielen.
De migratiesaldi in deze jaren zijn
altijd weer negatief geweest. Daar
door kon de natuurlijke groei, die op
17 procent gesteld moet worden niet
gehaald worden. Dat is uitsluitend te
wijten aan de woningnood. Jonge ge
zinnen kunnen niet aan een huis ko
men. De jonge werknemer en de jon-,
ge werkneemster sparen goed. Om te
kunnen trouwen. Zij willen dat jong
doen. Dat kan niet, omdat er geen
woningen zijn. Wanneer ze de kans
krijgen om elders werk te vinden mét
woonruimte, zijn ze vertrokken.
Om het probleem van de woning
nood te illustreren wijst burgemeester
Van Erp erop, dat er voor 1965 zegge
en schrijve 32 woningen werden toe
gewezen aan zijn gemeente. Dit moet
dan nog verdeeld worden tussen
Loon op Zand en Kaatsheuvel.
Woningbouw in
stukverband
Wanneer jonggehuwden niet uit de
gemeente weg willen moeten zij veel
al proberen een huurkoopwoning te
verkrijgen. Of een huurwoning, die
niet tot de woningwetwoningen ho-
Burgemeester Van Erp
ren. Die zijn duur. Dat leidt weer tot
het werken van de mannen in hun
vrije tijd en het blijven werken van de
vrouw. Op die wijze ontstaat er een
vicieuze cirkel tussen het materialis
me, dat de mensen wordt aangerekend
en het gebrek aan culturele belang
stelling. De vraag is of het in de hui
dige situatie allemaal kan.
Burgemeester Van Erp vindt, dat
het gehele woningbeleid in streekver-
band ter hand moet worden genomen.
het aantrekken van onderwijzers, nu
de broeders weg zijn.
Het is duidelijk, dat huurwoningen in
de middenprijsklasse gemist worden.
Voor mediale posities in onderwijs en
bedrijfsleven is dat een groot handi
cap.
Een ander probleem is dat van de
verkrotting: niet minder dan 470 wo
ningen zijn aan afbreken toe. De ver
vangende contingenten ontbreken
echter en men kan toch geen woning
afbreken zonder dat er nieuwe zijn.
Dure procedure
De woningbouw in de gemeente
Loon op Zand is vooral tegengehou
den door de gehele goedkeuringspro
cedure van het uitbreidingsplan. In
1962 zijn de moeilijkheden begonnen
en het heeft tot januari 1965 geduurd
voordat men verder kon. Vooral de
grondverwerving was in die periode
lastig aldus burgemeester Van Erp,
omdat geen onteigening kon plaats
vinden.
In die drie jaar zijn de kosten voor
het bouwrijpmaken enorm gestegen
en dit is op die wijze een dure affaire
voor de gemeente geworden. En het
verschil van inzicht ging er in hoofd-
In de Gasthuisstraat is het zusterklooster afgebroken om plaats te maken
voor de uitbreiding van het bejaardencentrum.
Iedereen erkent de nauwe verbonden
heid van „werken en wonen". Welnu,
als het werken in stadsgewestelijk
verband geregeld wordt, moet dat ook
gebeuren met het wonen.
Bijzonder gelukkig is burgemees
ter Van Erp met de bestaande samen
werking met Heusden en Drunen, die
middels de toeslag voor arbeidsbe
sparing extra contingenten heeft op
geleverd.
Inmiddels zijn met het Rijk bespre
kingen gaande over een voortzetting
van de bouwstroom, die Kaatsheuvel
in de jaren '65 en '66 al 134 wonin
gen gaat opleveren. De woningen zijn
wellicht niet ideaal, maar de eerste
zorg is nu door de schrijnende nood
heen te komen.
De zes premiewoningen, die ge
meente van Drunen in „leen" kreeg,
zullen dankbaar worden benut voor
de bouw van enige bejaardenwonin
gen. Dat is ook al een zaak, die door
het huidige beleid onvoldoende van
de grond komt.
470 krotten
De woningnood wreekt zich ook bij
In het Plan Pannenhoef wordt druk gebouwd aan de 134 woningen, die in een continuplan met Drunen en
Heusden worden gerealiseerd.
zaak over of ten noorden van de
Hoofdstraat en Roestenbergstraat 'n
woonwijk moest komen of niet.
De verkleining van het villapark in
Loon op Zand (Tuindorp Land van
Kleef, ten zuiden van de Klooster
straat) was het andere conflictpunt.
Het gemeentebestuur heeft het
handicap ten dele kunnen ondervan
gen door verhoogde activiteiten aan
de dag te leggen bij de grondaanko
pen. Op die wijze kon nog wel het
een en ander door minnelijk overleg
gekocht worden.
Pannenhoef
Inmiddels heeft het gemeentebe
stuur enkele uitbreidingsplannen in
uitvoering of in voorbereiding, die de
gemeente bijzonder ten goede komen.
In het plan Pannenhoef (ten zui
den van de Hilsestraat is men thans
bezig met de tweede fase) verrijzen
de woningwetwoningen, die in samen
werking met Drunen en Heusden
worden gebouwd. Deze woningen zul
len worden omzoomd door een krans
van betere woningen. Een bijzonder
heid is daarbij de bouw van 59 Smid
Il-woningen, industriële bungalow-
bouw voor eigendom. De kosten van
deze woningen bedragen 31.000 gul
den met garage en 29.000 gulden
zonder garage. Ook komen in dit plan
winkels, een school en waarschijnlijk
een kerk.
d'Oude Omdraaier
D'Oude Omdraaier wordt'n fraai
villapark in de driehoek tussen de mo
len, hotel De Drie Kabouters en de
ambtswoning van de burgemeester.
Daarvoor zal de tegenwoordige v. d.
Elzenstraat enigszins naar het westen
worden verlegd. Op den duur zullen
daar 30 a 40 riante villa's worden ge
bouwd.
Molenwijk: 800 woningen
Het tuindorp in Loon op Zand
krijgt 65 bungalows en in totaal 135
woningen.
In feite, zegt burgemeester Van
Erp, zijn we in Loon op Zand voor
de woningbouw uitgetamboerd. Er
kunnen nog één of twee hoekjes wor
den geamoveerd, maar voor grote
complexen moest een nieuw uitbrei
dingsplan in voorbereiding worden
genomen. Dat komt in de nieuwe wijk
.Molenwijk" (tegenwoordige Molen
eind), die 40 ha. omvat en waar in
totaal 800 woningen komen. Het
worden 530 woningwet- en midden
standswoningen, 250 duurdere wo
ningen, 20 winkels. Er komt tevens
een nieuwe kerk.
Rioolzuivering
Na woningbouw is voor burge
meester Van Erp het vraagstuk van
de rioolzuivering het grootste pro
bleem. Hij vindt trouwens, dat op be
stuurlijk gebied na woningnood en
wegen, de rioleringen de grootste
moeilijkheden gaan opleveren. Vooral
op het platteland.
In Loon op Zand - Kaatsheuvel is
thans een plan voor de riolering, dat
6 a 7 ton omvat. De gemeente zelf
heeft er geen centen voor, terwijl de
tegenwoordige heffingen al maxi
maal zijn. Er zal iets uit de algemene
dienst moeten komen. De vraag is
hoe.
Hier wreekt zich het verschijnsel,
dat de waterbeschaving toeneemt,
terwijl de afvoer niet adaequaat gere
geld is.
Verzorgingsniveau valt
tegen
We vragen burgemeester Van Erp
naar het verzorgingsniveau voor zijn
burgers.
Even direct als altijd zegt hij „dat
valt bitter tegen". Zo wordt de lec
tuurvoorziening nog via enkele pa
rochiebibliotheken geregeld, terwijl
er toch echt een openbare bibliotheek
moet komen.
De zaalaccomodatie is bijzonder
slecht; behalve in de Efteling is er
niet veel. Een goede bioscoopzaal
hebben we ook niet, verzucht de bur
gemeester. En dat terwijl de film in
het leven van de werkende jongeren
toch een grote betekenis heeft.
Een muziekschool moet er komen.
Een zelfstandige voor onze gemeente
is niet nodig, zegt burgemeester Van
Erp. Dit zal eveneens in streekver-
band moet enworden opgelost.
Sportaccomodatie uniek
Gelukkig is de accomodatie voor
sportbeoefening in de gemeente uiek.
Dat dankt men aan het bestaan van
De Efteling en zijn voorganger, de
speeltuin. Reeds in de dertiger jaren
had de gemeente daardoor een zeld
zame voorsprong op gemeenten met
een vergelijkbare grootte.
De Efteling verschaft trouwens aan
velen in binnen- en buitenland een
goede ontspanning. De betekenis van
het natuurpark is dan ook enorm voor
de public relations van de gemeente.
Burgemeester Van Erp vindt het
jammer, dat de burgerij en met name
de middenstand onvoldoende profi-
teert van de geboden mogelijkheden.
Hij drukt het nog anders uit: „De
ontwikkeling van de gemeente als re
creatiegemeente is bijzonder goed ver
lopen. De uitdieping als recreatiege
meente komt pas geleidelijk op gang."
Mee profiteren
De onderwijssituatie in Loon op
Zand - Kaatsheuvel is goed. Wat aan
primair onderwijs aanwezig moet zijn
is er: lagere scholen, u.l.o., huishoud
school en levensschool. En de rest is
voor de inwoners bereikbaar, in Til
burg, in Den Bosch en in Waalwijk.
Nu zou het ook zo moeten zijn, dat
Loon op Zand en Kaatsheuvel mee
zouden kunnen profiteren van de se
cundaire voordelen van de aanwezig
heid van streekvoorzieningen op on
derwijsgebied in Tilburg 'en Waal
wijk: m.a.w. er zouden zich wat lera
ren van die scholen in de gemeente
Loon op Zand moeten vestigen. Dat
zou een welkome impuls kunnen ge
ven.
„Ik heb zo'n gevoel, dat het vijf
voor twaalf is", zegt burgemeester
Van Erp, „we hebben nog zo ver
draaid veel te doen om de gemeente
leefbaar te maken voor de gezinnen.
Het is hoog tijd. Ik prijs me gelukkig
het werk te kunnen voortzetten, dat
anderen met name mijn voorganger
burgemeester v. d. Heyden zijn be
gonnen. Het ambtenarenkorps van de
gemeente is zeer toegewijd. Soms
werken we misschien wel al te voort
varend."
Ontwapenend
enthousiasme
Burgemeester Van Erp neemt ons
na ons gesprek even mee voor een
korte rondrit door de gemeente.
We rijden naar het villapark in Loon
op Zand en dan terug naar Kaatsheu
vel naar de in aanbouw zijnde wonin
gen ten zuiden van de Hilsestraat.
We komen dan langs de nieuwe door
braak van De Efteling naar de Pro
vinciale weg waar enkele noodwonin
gen afgebroken zijn. Met kwajon
gensachtige toon zegt hij: „Die lan
taarnpalen hier langs de Provinciale
weg waren langs ambtelijke weg wel
moeilijk te halen, maar we hebben 't
toch klaargespeeld." En dat is bur
gemeester Van Erp van Loon op
Zand ten voeten uit: een man, die
zijn bestuurlijke arbeid met een ont
wapenend enthousiasme verricht.
Een van de 470 woningen die hoognodig afgebroken moeten
Op de achtergrond werkt reeds de nieuwe woningwetwoning.
worden.
DAF IN BEROEP
VRIJGESPROKEN
Het gerechtshof in Den Bosch
heeft de NV van Doome's Automo
bielfabriek in Eindhoven,die beschul
digd was van twee overtredingen van
de cao metaalindustrie, vrijgespro
ken.
De economische rechter in Den Bosch
had de DAF in eerste instantie ver
oordeeld tot vier boetes van vijfdui
zend gulden, waarvan telkens vier
duizend voorwaardelijk met twee jaar
proeftijd.
De tcho yah het Zuióen
„Hei is vijf voor twaalf'
vraqen
OPTICIÉN - WAALWIJK
t AkP
i
u