wAAlwijkse en UnqstRAAtse couraiu Kans op Vietnam tweede Indonesië in Oentoeng gepakt Soekarno verwachtte te worden vermoord van *33ocjaertó Laat Uw bril van tijd tot tijd eens bijstellen HET KOST U NIETS Uitgever Waalwijkse Stoomdrukkerij Amtoon Tielen Hoofdredacteur JAN TIELEN Gironummer 1069687 Dit blad verschijnt 2x per week VRIJDAG 15 OKTOBER 1965 86e JAARGANG No. 79 Opgericht 1878 Bureaux Grotestraat 205, Waalwijk Tel. 04160-2621 Kaatsheuvel: Dr. van Beurdenstraat 8, tel. 04167 - 2002 Abonnement p. week (0.24 1 ct. inc.k.) 0.23 p. mnd. (100+ 5 ct. inc.k.) 1.05 p. kwrt. (3.00 10 ct. inc.k.) 3.10 p. kwrt. p. post 3.35 by girobetaling (bij incasso p. postkwit. 30 ct. extra) Advertentieprijs: 11 cent per mm. Contractadvertenties: snwia; Telegram-adres „ECHO* In een door politieke twisten verscheurd Indonisië regeert vanaf eenzame hoogte de 64-jarige leider van de revolutie en doet ver twijfelende pogingen de linkse en rechtse kampen gescheiden te hou den, die nu feller dan ooit na de staatsgreep van vrijdag 1 oktober elkaar naar het leven staan. President Soekarno, die in een enkele bloednacht zijn droom van innige samenwerking tussen links en rechts in de opbouw van de natie (geografisch even groot als Europa) vervlogen zag, probeert het leger en de rechtse groeperingen ervan te weerhouden de lont in het kruitvat te werpen. Maar de Mohammedanen - die menen zich nu lang genoeg in de hoek te hebben laten drukken door de sluwe taktiek van de PKI - hebben reeds een monsterverbond met de Katholieke partij en andere groeperingen gesloten. Zij zijn vastbe sloten net zo lang druk op de president te blijven uitoefenen tot hij hun eis tot liquidatie van de communistische partij inwilligt. Tien dagen na de greep naar de macht - die 20 doden heeft gekost - houdt eenieder op Java de adem in en wordt ernstig rekening gehouden met een bloedig treffen, dat eerst Java en daarna zonder twijfel de buitenlanden in een tweede Vietnam zou veranderen. Dat men met een ernstig konflikt rekening houdt, bewijst de aanwezig heid in Djakarta van vele onderdelen van de befaamde „Siliwangi- divisie', de staat van oorlog en de avondklok, alsmede het verbod op uitzenden van telegrammen of berichten via het telegraafkantoor, dat streng bewaakt blijft. De prijzen van voedsel vliegen in Djakarta met de dag omhoog, samen met de onofficiële omwisselkoers van de roepia, die in luttele dagen van 10 duizend tot 16 duizend voor 'n Ame rikaanse dollar is gestegen. Er gaan reeds stemmen op, om in Indonesië - voor de oorlog een van de grootste rijstproducenten te wereld - een dis tributiestelsel voor rijst in het leven te roepen. De prijs van dit volksvoedsel was de laatste weken reeds met sprongen omhoog gegaan tot 900 roepia per li ter (150 roepia begin dit jaar). Nu moet men op zijn minst 1200 roepia per liter neertellen. In de algehele sfeer van onzekerheid over wat het volk staat te wachten wordt in de winkels in de grote steden op Java, vooral in Djakarta, gehamsterd voor zover de smalle beurs dat toelaat. Men neemt aan dat de winkeliers - voor het merendeel Chinezen - van deze hamsterwoede gebruik maken om hun prijzen flink om hoog te drij ven. Op niet al te in het oog springen de wijze hebben diverse buitenlandse ambassades in Djakarta reeds plan nen uitgewerkt die gericht zijn op 'n nauwer contact van hun landgenoten, zulks met het oog op wat de toekomst mogelijk in petto houdt. Zij bereiden zich geruisloos voor op een langduri ge uitzonderingstoestand. De Nederlandse ambassadeur, mr. E. L. C. Schiff, liet onder de 75 ge zinshoofden of alleenstaanden van de Nederlandse kolonie in Djakarta een stencil verspreiden, waarin zij werden verdeeld in zes groepen, elk met een eigen contactpersoon. De Nederlan ders werd verzocht zich in geval van nood tot deze personen te wenden als de omstandigheden rechtstreekt con tact met de ambassade onmogelijk maakten. De ambassadeur legde er in zijn rondschrijven de nadruk op, det deze regeling gold als een voorzorgsmaat regel en dat de ambassade op dit ogenblik geen bijzondere veiligheids maatregelen overwoog. Een van de contactpersonen is de algemeen vertegenwoordiger van de KLM in Indonesië, de heer A. Moer- zer Bruyns, wiens personeel in het kantoor op de begane grond van Ho tel Indonesia vrijdagmiddag een dof fe klap boven het hoofd voelde. Op het platte dak van het kantoor (drie meter hoog) trof men het levenloos lichaam aan van een lid van de PKI. De man was vanaf het 35 m. hoge dak van het 15 verdiepingen tellen de gebouw gesprongen, nadat stoot troepen het gebouw waren binnen gestormd op zoek naar verdachte ele menten. De militaire politie heeft vrijdag en zaterdag in totaal 6 com munistische raddraaiers onder 't per soneel van Hotel Indonesia gearres teerd. De gehele week hebben militaire vrachtauto's door de hoofdstad gere den met gearresteerde communisten, de handen in de nek gevouwen, op de hurken en achter zich een soldaat met de bajonet op het geweer wetend. Het leger wenst geen enkele inlich- f O Het Indonesische leger heeft de hand gelegd op de leider van de staatsgreep van 30 september in Indonesië, lui tenant-kolonel Oentoeng. De ze was voortvluchtig nadat zijn greep naar de macht door tussenkomst van de regerings getrouwe troepen mislukte. Radio Djakarta, die dit om riep, zei dat Oentoeng maan dag bij Tegai op Midden-Ja- va door twee soldaten werd gearresteerd. Deze kregen daarbij assistentie van „het volk". De Indonesische radio verklaarde verder, dat kolo nel Oentoeng naar Semarang trachtte te ontkomen toen hij erkend werd. Twee mannen die Oentoeng vergezelden, werden later bij Brebes, ten westen van Tegal gepakt. Een van hen werd Kolonel Latif genoemd. Kolonel Oentoeng was l«d van de lijfwacht van president Soekarno. ting te verstrekken over het totale aantal arrestanten, maar voorzichtige schattingen spreken van 300. Tegen over het hoofdkwartier van een com munistische studentenbeweging lig gen dag en nacht soldaten op de loer in de hoop dat het half dozijn stu denten, det er permanent woonde en vrij spoedig de benen nam, zich weer vertoont. Na een grondige huiszoe king is de woning verzegeld. Men heeft er ammunitie aangetroffen en een logboek, waarin tot op de minuut het doen en laten werd aangetekend van een prominente overbuurman, de minister van politie, die enige tijd ge leden is verhuisd naar elders. Vele communisten hebben vruch teloos geprobeerd zich aan de arres taties te onttrekken door schielijk de grote rode sikkel-en-hamer-borden te verwijderen, waarmee voor kort de diverse bijkantoren van de PKI en haar mantelorganisaties zoals de com- munstische jeugdbond „Poemoeda Rakjat" en de federatie van vakver enigingen „Sobsi" werden aangeduid. Sommige bestuursleden van deze bijkantoren werden opgepakt op het ogenblik, dat zij de zaag of de bijl in deze borden wilden zetten. Dezelfde communisten hadden een maand ge leden juichend de borden van de door president Soekamo verboden titoisti- sche, fel anti-PKI-gezinde Noerba- partij omver gehaald. Tientallen opgepakte communisten worden zwaar bewaakt in een van hun vele tijdelijke arrestantenverblijven, de grote kelder van het in aanbouw zijnde 18 verdiepingen tellende wa renhuis Sarinah aan de brede Tham- rinweg, de uitvalsweg naar de voor stad Kebajoran. Sedert 1 oktober zijn 300 vuurwa pens, waaronder stenguns, die onder de communistische raddraaiers waren verdeeld, in beslag genomen. Meer dan de helft was aanwijsbaar afkom stig uit Rood China. De rest bestond uit wapens van allerlei fabrikaat uit andere landen. Inmiddels zijn alle ultimatums, die op diverse data aan de 4000 (sterkte: 5 bataljons) opstandelingen waren gesteld om zich over te geven,thans verstreken. Leden van de Presidenti ele lijfwacht, de luchtmacht en twee divisies uit Midden- en Oost-Java - die elk een bataljon van ongeveer 800 man onder de opstandelingen hadden - worden als deserteurs beschouwd en krijgen bij hun aanhouding de doodstraf, tenzij hij zich niet voor het verstrijken van de ultimatums hebben gemeld. Het ziet er naar uit, dat het me rendeel van de communistische rebel len zich voorlopig aan een arrestatie tracht te onttrekken door zich schuil te houden. De overvalcommando's van de militaire politie, die de ene beruchte-rode kampong na de andere in en rondom Djakarta grondig uit kammen op linkse elementen, treffen vaak haastig achtergelaten lege be huizingen aan. In de woning van de theoreticus van de PKI, tweede plaatsvervangen de voorzitter Njoto, troffen anti-com munistische betogers nabij een geheel met bloed bevlekt overhemd met vele kogelgaten en een uniform van een eerste luitenant aan, zo wist zaterdag een krant van de islamitische Nada- toel Oelama-partij te melden. Het blad, de Mimbar-Revolusi, zei dat de anti-communistische demonstranten ook de woning van de 43-jarige par tijvoorzitter Aidit (spoorloos verdwe nen sedert het begin van de opstand) overhoop hadden gehaald. Een radio, een tv-toestel, een motorfiets, en en kele rijwielen werden op een hoop ge- gooit en verbrand. Volgens dit blad hebben demonstranten ook een hoe veelheid aangetroffen bezwarende documenten in handen van de auto riteiten gesteld. Het was vrijdag - precies een week na het bloedbad op de vliegba sis - de dag van de vergelding. De dag daarvoor had een verslagen en verbijsterde rechtervleugel van de bevolking kennis genomen van het kabinetsberaad in Bogor op woens dag, waar de president de PKI de hand boven het hoofd had gehouden en het volk had gezworen, dat het luchten van gevoelens van wraak nog dieper tweespalt zou veroorzaken dan nu reeds het geval was. Een innerlijk verscheurd Indonesië zou de Neko- lims (neokolonialisten, kolonialisten en imperialisten) slechts ten goede komen, zo hield Soekarno zijn minis ters voor. De woedende rechtervloegel hield zich een dag lang in toom. Opnieuw een dag van rouw en verslagenheid, want het 5-jarige dochtertje van de fensie-minister generaal Abdoel Na- soetion, werd in Kebajoran ten grave gedragen. Een lid van de zwaar ge wapende bende, die in de nacht van de opstand het huis van de generaal was binnengestormd met het oog merk hem te ontvoeren, had van op een meter afstand met een stengun op het kind geschoten. Het meisje heeft nog zes dagen geleefd voor het woensdagavond stierf in een ijzeren long. Nasoetion's vrouw droeg het kind in haar armen naar het graf. Kenmerkte de donderdag zich als een dag van rouw en verslagenheid, de vrijdag werd er een van anti-com munistische demonstraties, zoals de Indonesische republiek in haar 20- jarig bestaan nimmer heeft aan schouwd. De straten zagen zwart van de demonstranten, van wie een groot deel zich in de ambassadebuurt had verzameld. Ruw geschat nam meer dan een kwart miljoen mensen aan de woelige betoging deel, een aan zienlijk groter aantal dan Djakarta de afgelopen jaren had gezien bij anti westerse - door de communisten ge leide of geïnspireerde - optochten en opstootjes. 44 massa-organisaties en partijen officiëel bekend gemaakt, maar geen enkele groep demonstranten krijgt van de politie toestemming in het openbaar te ageren. De „Nadatoel Oelama"-islamieten hadden een gro te demonstratie willen houden voor 't zomerverblijf van de inmiddels naar Djakarta teruggekeerde president Soekamo in Bogor, waar het staats hoofd in de regel 't weekeinde door brengt. Nu bleef de actie beperkt tot een fietsoptocht van duizend Moslim studenten naar het even buiten Dja karta liggende erekerkhof van de helden van Indonesie's revolutie, waar woensdag de zes generaals hun laatste rustplaats vonden. De graven van de generaals zijn bedekt met een zee van bloemstukken en grafkran sen, gemaakt van orchideeën. Tien dagen na de kortstondige staatsgreep wordt er nog in geheel Indonesië halfstok gevlagd voor de dood van de legerminister Achmad Vani en zijn vijf naaste medewerkers. -Qxcluóieve S-{.erenkleclinq WAALWIJK Terwijl president Soekamo de brok ken van het Tweede Madioen, zoals de staatsgreep in de bladen wordt ge noemd, tracht te lijmen, maakt Dja karta zich op om 350 gedelegeerden uit 88 landen en van 5 internationale organisaties te ontvangen voor de 5- daagse eerste internationale confe rentie ter eliminering van buitenland se militaire bases, die oorspronkelijk op zondag 10 oktober door de presi dent zou worden geopend, maar in verband met de huidige onzekere toe stand naar vrijdag 15 oktober is ver schoven. Door geheel Djakarta staan bor den van meer dan 20 vierkante meter en boven het wegdek van de voor naamste straten van de metropool zijn om de 10 meter spandoeken aange bracht met opschriften en afbeeldin gen, die de „Kiapma", zoals de con ferentie in de Indonesische taal wordt afgekort, kracht moeten bijzetten. Op sommige plaatsen, zoals bij de plek van samenkomst van de demon stranten jl. vrijdag, zijn de spandoe ken met opschriften als „Leve het In donesische leger" en „Weg met de PKI. Door de gehele hoofdstad heb ben demonstranten met schier onuit wisbare rode verf duizenden anti communistische slagzinnen geschil derd. Het staat zeer te bezien of de PKI nog de leidende rol zal spelen, die het zich op de conferentie had toege dacht. namen aan de betoging deel. Jonge ren die een maand geleden nog te hoop waren gelopen bij de verwoes ting van het ambassade-interrieur van India in Djakarta, droegen nu in een drie kilometer lange optocht span doeken mee waarop te lezen stond „ruim de PKI-Gestapubende op" Het woord „Gestapu" (niet Gesta po) is uitgevonden door een omroe per van radio Djakarta, die dagen lang vele verklaringen heeft voorgele zen van partijen en verenigingen, die zich in felle bewoordingen tegen de communistische staatsgreep richtten. „Gestapu, dat zeer sterk aan Hit ler's Gestapo doet denken, is een van de vele afkortingen waaraan Indone sië zo rijk is. Het betekent eenvou dig „Gerakan september tiga pulu", ofwel „30 september beweging". De rechtse groeperingen maken momenteel ook handig gebruik van de aantijging van deze communisti sche ex-beweging, dat de Amerikaan se geheime inlichtingendienst CIA 't beweerde komplot van de vermoordde generaals financiëel steunde. In de optocht werden borden meegedragen, waarop de CIA werd voorgesteld als de „Chinese Inteddigence Agency". Elke auto werd onderweg door de demonstratnten aangehouden om een anti-communistisch plakkaat op de voorruit geplakt te krijgen. De ANP- correspondent kreeg er een met het opschrift „Geen compromis met de PKI". Hoezeer de naam van de vroe gere KNIL-kapitein Raymond „De Turk" Westerling in Indonesië nog een begrip is, bleek uit de plakkaten met tekst „Aidit is Westerling". Vanaf zaterdag zijn op klaarblij kelijke instructies van de president alle demonstraties in geheel Indone sië verboden. Het verbod is nergens Brillenspecialist Optica Grotestraat 220, Waalwijk Houdt Bogoorts voor ogen Telefoon 3560 President Soekarna is van zijn bui tenverblijf in Boger teruggekeerd naar Djakarta. Hij heeft zijn staf van medewerkers meegebracht, waaruit wordt afgeleid, dat hij van plan is in de Indonesische hoofdstad te blijven. Deze terugkeer wordt gezien als een bevestiging van de volledige bewe gingsvrijheid van de president, van wie werd gezegd, dat hij in zijn paleis in Bogor de gevangene van het leger zou zijn. Maar dat deze vrijheid helemaal onbelemmerd is, wil men ook weer niet aannemen sinds bekend is gewor den, dat het leger de jacht op de communisten heeft ingezet - en nog steeds met groeiende felheid voert - ondanks een uitdrukkelijk verbod van Soekarno wraak te nemen. De president, zo is thans bekend geworden, is op een vergadering met een aantal ministers en generaals vo rige week in Bogor in laaiende woede ontstoken, toen een van de generaals een betoog hield over het vermoorden van de zes legergeneraals door com munisten. Soekarno is toen brullend en tierend overeind gekomen om de generaal de mond te snoeren en te verbieden, dat er wraak genomen zou worden op de communisten. In militaire kringen wordt verteld, dat Soekamo vast er op had gerekend ook door de communisten te zullen worden vermoord, als de coup van overste Oentang was geslaagd. Uit verhoren van gevangen geno men communisten is gebleken, dat de ze coup al sinds enige tijd was voor bereid, maar dat hij is gekomen op een ogenblik, dat voor de meeste par tijleden een verrassing is geweest. Daardoor kwam het, dat buiten FRANS SCHIP VERGING IN STORM Zes doden Een scheepsramp in Het Kanaal heeft zes slachtoffers geëist. Van 4 hunner heeft men de lijken kunnen bergen. Het Franse vrachtschip „Nerée" was met een lading steenkool van Swansee onderweg naar Cherbourg, toen het in een zware storm in Het Kanaal lek sloeg. Om twee uur in de nacht zonk het schip. Vijf van de opvarenden konden nog bijtijds in een reddingsloep springen. Zij werden kort daarop aan boord genomen van een Nederlandse vrachtvaarder. Een sleepboot uit Cherbourg en een loods boot pikten 14 andere -drenkelingen op. Djakarta de communistische organi saties niet klaar stonden om de actie van Oentang door te trekken in de binnenlanden. Het leger kreeg daar door alle tijd vernietigend in te grij pen, ook al had Oentang dan zijn best gedaan het opperbevel te ontwrichten door een aantal generaals te laten vermoorden. In Bandoeng zijn alle bestuursleden van communistische organisaties ge arresteerd. In Midden-Java wordt nog steeds gevochten maar de contacten tussen troepen en rebellen blijven be perkt tot korte vuurgevechten, die niet veel om het lijf hebben. De spanning hier stijgt echter met de dag, omdat talrijke communisten, door razzia's uit andere streken verjaagd, een goed heenkomen zoeken bij Oentangs troe pen, die zich in bergachtige gebieden hebben teruggetrokken. WEER LIJK GEVONDEN Een nieuw mysterie bezorgt de Am sterdamse politie hoofdbrekens. Na de geheimzinnige koffermoord en de niet minder geheimzinnige moord op de Engelse filmregisseur Claude Ber keley, staat de politie thans voor het raadsel van de spoorloos verdwenen Pakistaanse student in de economie, de 21-jarge Mohammed Hoessain Khan. Hij wordt sinds 21 september vermist, de dag nadat Claude Ber keley om het leven werd gebracht. VORSTIN VERLEENT GRATIE AAN 197 GEVANGENEN Koningin Juliana heeft tijdens een plechtige zitting van de Surinaamse Staten maandag dank gebracht voor de hartelijke ontvangst bij haar bezoek aan het land. In haar rede zei de vorstin het interessant te vinden de ontwikkeling van de laatste tien jaar zelf te kunnen waarnemen. Hoewel al veel tot stand is ge bracht, is de economie van Suriname nog niet sterk genoeg om zichzelf in stand te houden en zich uit te breiden, aldus de koningin. Door een een drachtige samenwerking van het Su rinaamse volk, kan in de toekomst veel bereikt worden, zei de vorstin. Tijdens een vergadering van de Staten, die door koningin Juliana werd voorgezeten, tekende de vorstin een gratiebesluit voor 197 gevange nen. De koningin heeft maandagmiddag een bezoek gebracht aan een vak school voor volwassenen. De prins gaf maandag het startsein voor de aanleg van een nieuwe haven in Pa ramaribo. De v;\n het Zuióen O O O O O O O O i'

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1965 | | pagina 1