wAALwijkse en UnqstRAAtse couRAnt
Regering zoekt nieuwe steden
Waar moet snel groeiende bevolking blijven?
Kamer akkoord
met huurverhoging
C#*
orffatdudlee
Rhodesië
Ziekenfondsverzekerden gediscrimineerd
1
cunen
Ogen vragen brillen
van STASSAR
MAANDAG 13 NOVEMBER 1963 86e JAARGANG No. 88
Uitgever
Waal wij kse Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
Hoofdredacteur: JAN TIELEN
Gironummer 1069687
Dit blad verschijnt 2x per week
Opgericht 1878
Bureaux: Grotestraat 205, Waalwjjk Tel. 04160-2621 - Kaatsheuvel: Dr. van Beurdenstraat 8. tel. 04167 -
Abonnement
p. week (0.24 1 ct. inc.k.) 0.23
p. mnd. (100+ 5 ct. inc.k.) 1.05
p. kwrt. (3.00 10 ct. inc.k.) 3.10
p. kwrt. p. post 3.35 bij girobetaling
(bij incasso p. postkwit. 30 ct. extra)
Advertentieprijs 11 cent per mm.
Contractadvertenties: speciaal tarief
Telegram-adres „ECHO"
De regering is bezorgd over de
snelle groei van de bevolking in Ne
derland. Vooral de snelle verstede
lijking in grote delen van ons land,
waar kleine plaatsen razendsnel uit
groeien tot steden van fors formaat,
dreigt de nodige moeilijkheden te ge
ven. Het kabinet wil zo snel mogelijk
een plan uitwerken, waarin deze ont
wikkeling, die tot nu toe min of meer
in het wilde weg kon plaats hebben,
aan een bepaald schema moet worden
onderworpen. Daarvoor zullen de
meest recente gegevens over bevol
kingsgroei en de snelle verstedelijking
(in ambtelijke taal urbanisatie) wor
den verzameld en zal een beeld wor
den geschetst van het uiterlijk van
Nederland in de komende jaren.
Deze nota zal, zoals minister Bo-
gaers (volkshuisvesting en ruimtelijke
ordening) in zijn jongste begroting
aankondigde, volgend jaar verschij
nen.
Meer en meer is te bemerken, dat
de leefbaarheid minder wordt, zei de
minister in die begroting. Het is voor
al de maar heel beperkte ruimte,
welke wij ter beschikking hebben, die
de boosdoener is. De ruimte, welke
wij nodig hebben om te wonen, te wer
ken en ons te ontspannen, kan niet
voldoende door landaanwinning (b.v.
de toch niet onaanzienlijke IJssel-
meerpolders) worden uitgebreid in
verhouding tot de groei van onze be
volking en het toenemen van de Eu
ropese functie van ons land, stelde
minister Bogaers. Ons ruimtegebrek
zal ons daardoor in de toekomst veel
meer moeilijkheden geven dan de wo
ningnood nu, schreef hij somber. Er
is nu eenmaal geen mogelijkheid de
productie te vergroten, zoals bij de
woningnood, waar de gestage groei
van het bouwcijfer langzaam maar ze
ker verbetering brengt on de situa
tie. Integendeel, het probleem van de
verdeling van de ruimte zal in de toe
komst steeds klemmender vormen aan
nemen", aldus de begroting.
Om welke gigantische belangen 't
gaat, wordt duidelijk als men de voor
spellingen van de planologen nagaat.
Die zeggen, dat vóór de eeuwwisse
ling, dus in de komende 35 jaren,
nieuwe woonruimte zal moeten wor
den geschapen voor rond acht mil
joen mensen. Dit betekent, dat in die
tijd evenveel aan nieuwe steden moet
worden gebouwd als wij er nu hebben
of, anders gezegd, dat alle Neder
landse steden nog eens zo groot als
nu moeten worden.
Het is niet alleen het gebrek aan
ruimte, dat problemen veroorzaakt.
Industrialisatie en motorisering vra
gen de bijzondere aandacht in een
toch al dicht bevolkt land. Boven
dien wordt ons land volgens minis
ter Bogaers internationaal betrokken
bij de groei van een uitgestrekt com
plex van steden, industriegebieden en
havens in en rondom de Rijn-Maas-
Schelde-delta, met als zwaartepunten
de Randstad Holland, het Rijn- en
Ruhrgebied en de grote centra in Bel
gië en Noord-Frankrijk. De dichtste
verstedelijking is dan ook merkbaar in
die delen van ons land, die tot dit
complex behoren. Globaal genomen is
dit dat deel, dat ten Zuiden van de
lijn Alkmaar-Arnhem ligt. Ten Noor
den en Noord-Oosten van deze lijn is
tot nu toe een minder dicht beslag op
de ruimte gelegd. Terwijl voorlopig
ook nog het Deltagebied (Zeeland-
West-Brabant) minder onder druk
staat.
Grote aandacht wil de regering be
steden aan de ontwikkeling van het
Noorden van ons land. Immers, elke
bevolkingsaanwas, die hier kan wor
den opgevangen, betekent een verlich
ting van het overbezette Westen. Voor
het eerst is vorig jaar het Noorden
als geheel over de migratiedrempel
gekomen. Er trokken meer Nederlan
ders naar toe dan er weggingen. Het
is van belang, dat deze tegenbeweging
in stand wordt gehouden en versterkt
door het verder uitgroeien van krach
tige industriële en stedelijke centra in
het Noorden, zegt minister Bogaers.
Het was vorig jaar voor het eerst in
honderd jaren, dat de drie Noordelij
ke provincies gezamenlijk een vesti
gingsoverschot hadden.
De grootste moeilijkheden doen
zich voor in het Westen, midden en
Zuiden van Nederland. Rond het eind
van de eeuw zal Nederland 20 tot 21
miljoen inwoners hebben, waarvan
rond 16 miljoen ten Zuiden van de
zóne Alkmaar Arnhem zullen wo
nen. Terwijl dus in het Noorden een
beleid moet worden gevoerd, dat tot
een snelle ontwikkeling van het ge
bied moet leiden, zal in de andere de
len van het land een "inrichtingsbe-
leid" moeten worden ontworpen.
Kernpunt daarvan moet volgens
minister Bogaers de verstedelijking
zijn.
De steden zijn geconcentreerd in
vier grote zones
1. de Noordvleugel van de Rand
stad (IJmond, Haarlem, Amsterdam,
Zaanstreek, Gooi, Utrecht, Amers
foort, Utrechtse heuvelrug, Veluwe-
zoom, Arnhem, Nijmegen);
2. de Zuidvleugel van de Rand
stad (Leiden, Den Haag, Delft, Schie
dam, Vlaardingen, Rotterdam, Dord
recht)
3. de Brabantse steden (Bergen
op Zoon, Roosendaal, Breda, Til
burg, Waalwijk, Den Bosch, Oss,
Eindhoven en Helmond);
4. Zuid- en Midden-Limburg.
De beide vleugels van de Rond-
stad zulen binnenkort een capaciteits
tekort hebben voor bijna een miljoen
mensen. Voor hen zulen elders steden
moeten worden gebouwd. De gedach
ten gaan daarbij uit naar Alkmaar,
Lelystad, Zuidelijk Flevoland, Helle-
voetsluis en misschien nieuwe kernen
verder in het Deltagebied.
Een belangrijke vraag is daarbij
hoe die steden moeten worden ge
bouwd en hoe voldoende recht kan
worden gedaan aan recreatie- en land
bouwbelangen. De nota van volgend
jaar moet daarop een antwoord geven.
PERFECT L0NG-DRINK#
Almdudler,
met
jonge jenever
De Tweede Kamer is donderdag
akkoord gegaan met de regerings
plannen voor huurverhogingen in '66
en '67 en een gewijzigd subsidiebe
leid. „Zonder geestdrift" stemde de
Partij van de Arbeid voor het ont
werp. Want, zei fractieleider Neder
horst „Huurverhoging op dit mo
ment en van deze omvang blijft een
ongelukkige zaak. Maar wij weten
ons gebonden aan de afspraken die
bij de kabinetsformatie zijn ge
maakt".
Prompt na deze verklaring stemde
drs. Nederhorst tegen. Reden voor
een kabinetscrisis? Bij de formatie is
immers ook afgesproken dat fractie
leiders zich niet tegen de hoofdpun
ten van het regeringsbeleid mogen
uitspreken. Met een rood hoofd
haastte de heer Nederhorst zich naar
de griffier om uit te leggen dat zijn
„tegen", „voor" had moeten zijn.
Hij schijnt zich nog al eens te ver
gissen!
Voor welke woningen
geldt verhoging?
De nieuwe huurverhoging geldt in
VRIJE DAG BAKKERS
meeste huisvrouwen liefst woensdag.
Als de bakkers en bakkersgezellen
de vijfdaagse werkweek en dus een
vrije dag zullen krijgen zien de meeste
huisvrouwen die dag zonder brood
bezorging liefst op woensdag vallen.
In de steden Utrecht en Dordrecht is
dat reeds het geval.. Een landelijke
steekproef, genomen door een grote
bakkersorganisatie, heeft uitgewezen
dat 92 percent der huisvrouwen tegen
een bezorgloze dag geen bezwaar
heeft; van deze 92 percent gaf 60
pet. de voorkeur aan de woensdag.
P.T.T.-TARIEVEN
Een tariefverhoging van de PTT is
volkomen overbodig. Ook al wordt
rekening gehouden met een aanzien
lijke kostenstijging, dan zal het batig
saldo van de PTT over 1966 - zon
der tariefverhoging - altijd nog
minstens zo groot zijn als geraamd
wordt voor dit jaar (97,7 miljoen).
Mede gezien de wenselijkheid van
algehele prijsstabilisatie is er in de
naaste toekomst geen enkele aanlei
ding tot verdere verhoging van de
tarieven, aldus het Consumenten Con
tact Orgaan (CCO)) in een brief aan
minister Suurhof (Verkeer).
Zoals bekend heeft Smith eenzijdig
de onafhankelijkheid van Rhodesië
afgekondigd.
De Britse regering heeft de een-
I zijdige onafhankelijkheidsverklaring
van de blanke minderheidsregering in
Rhodesië scherp veroordeeld. Zij
noemde dit een daad van rebellie en
verraad en heeft onmiddellijk tegen
maatregelen afgekondigd.
Rhodesië werd verdreven uit het
pond-sterlinggebied. De lage invoer
rechten tussen de landen van het ge
menebest gelden voor deze opstandige
Britse kolonie niet meer. De aankoop
van tabak en suiker uit Rhodesië is
verboden. Vooral dit zal het land
zwaar treffen, want suiker en tabak
zijn de steunpilaren van de Rhodesi-
sche economie. De Britse hulp aan
Rhodesië is stopgezet en de export
van kapitaal en wapens is niet meer
toegestaan.
De Britse kolonie Rhodesië heeft
zich ten langen leste van het moeder
land losgescheurd. Het is de eerste
keer sinds de onafhankelijkheidsver
klaring van Amerika in 1776, dat een
kolonie een dergelijke rebellie heeft
gepleegd. Met trillende stem en zijn
ontroering nauwelijks meester, las
premier Smith van Rhodesië de onaf
hankelijkheidsverklaring in een uit
zending voor de Rhodesische televi
sie voor. Koningin Elizabeth, die j.l.
woensdagnacht nog premier Smith
per telegram gesmeekt had geen on
wettige stappen te doen, heeft het
Rhodesische kabinet ogenblikkelijk
ontbonden.
De Britse minister van buitenlandse
zaken, Stewart, is naar New York
vertrokken om de Verenigde Naties
in te lichten.
Hij moest de UNO duidelijk
maken, dat Engeland de kwestie als
een Brits probleem blijft zien. Britse
troepen zullen niet naar Rhodesië
worden gezonden, tenzij om orde en
rust te herstellen.
De Veiligheidsraad kwam donder
dagavond bijeen om de toestand in
Rhodesië te bespreken. Gesproken
werd over een nieuwe Afro-Aziati-
sche resolutie, waarin er bij Engeland
wordt op aangedrongen de rebellie
van Smith neer te slaan. Verbolgen
Afrikaanse landen hadden deze reso
lutie enkele uren eerder ontworpen.
De Veiligheidsraad heeft de motie
aangenomen, die tegen Rhodesië werd
voorgesteld en maatregelen goedge
keurd.
De Rhodesische hoge commissaris
in Londen is verzocht om binnen 48
uur Engeland te verlaten. Gevreesd
wordt, dat de Britse gouverneur in
Rhodesië gearresteerd zal worden.
Tot nu toe heeft geen enkel land
Rhodesië erkend, ok Zuid-Afrika en
Portugal, de voornaamste bondgeno
ten van Smith, hebben meegedeeld dit
niet te zullen doen.
Smith, die donderdagmiddag om
12.15 uur zijn handtekening onder de
afhankelijkheidsverklaring zette, zei,
dat Rhodesië de koningin trouw zou
blijven.
„Wij hebben geen ruzie met de
Britten, maar met de Britse rege
ring", vervolgde hij met een brok in
de keel. Hij vertelde, dat er alleen
maar goodwill bij de Rhodesiërs be
stond voor de naburige landen. Dit
zou inhouden, dat Rhodesië geen re
presaille-maatregelen overweegt en
niet van plan is het vervoer van koper
uit Zambia, dat door Rhodesië gaat,
stop te zetten. Zambia is het meest
kwetsbare land.
beginsel niet voor woningen, vóór 1
januari 1921 tot stand gekomen, met
een huur, die lager is dan f 75.-,
f 70.- of f 60.- (al naar gelang
van de gemeenteklasse). De minister
kan echter voor deze woningen de
huurprijs nader vaststellen, indien de
huur kennelijk zeer aanzienlijk af
wijkt van die van twee vergelijkbare
woningen.
Woningen, tot stand gekomen tus
sen 1 januari 1921 en 5 mei 1945,
met een huur die lager is dan de on
der boven aangegeven, krijgen een
verhoging van tweemaal IV2 pet.
Woningen, tot stand gekomen tus
sen 1 januari 1921 en 5 mei 1945,
met een huur, welke hoger ligt dan
f 135.-, f 125.- of f 110.- (al
naar gelang de gemeenteklasse) wor
den zowel in 1966 als in 1967 met
15 pet. in huur verhoogd.
De overige voor 5 mei 1945 ge
bouwde woningen worden tweemaal
met 10 pet. verhoogd.
De woningwetwoningen, gebouwd
in de jaren 1946 1956, krijgen
eveneens tweemaal een verhoging van
10 pet.
Hetzelfde geldt voor de naoorlogse
tot 1957 gebouwde gesubsidieerde
particuliere huurwoningen.
Voor de woningen uit de jaren na
1956 zal het huurverhogingspercen
tage variëren van 0 tot tweemaal 10
pet., afhankelijk van de hoogte van
de huur, die thans tgeldt.
TOPAGENT AMERIKANEN
VERDWENEN
De Amerikaanse geheime dienst in
Duitsland heeft een grootscheeps on
derzoek ingesteld naar de mysterieu
ze verdwijning van de topagent Spen
cer D. Harris. Wanneer het waar is,
dat Harris naar het communistische
oosten is gevlucht of door geheime
agenten ontvoerd werd, dan is het
vrijwel zeker, dat de meest geheime
plannen rond de Amerikaanse atoom
bom in handen van Moskou zullen
raken. Deze affaire dreigt zich tot
een enorm schandaal te ontwikkelen,
omdat Harris een uitermate losban
dig leven leidde; hij dronk enorm en
hield er een leger vriendinnen op na.
WITHEER LESGER OMGEKO
MEN BIJ AUTO-ONGELUK
Bij een auto-ongeluk in Heeswijk
is de 52-arige priester A. Lesger van
de orde der Norbertijnen te Heeswijk
om het leven gekomen. Witheer Les
ger was leraar klassieke talen aan het
Norbertijnengymnasium te Heeswijk
en prefect van het internaat.
Het slachtoffer was bestuurder van
een personenauto, die op de weg van
Heeswijk naar Heesch onder de
buurtschap Rucphen, uit de bocht
vloog en tegen een boom botste. Een
mede-inzittende, de 30-jarige lerares
mej. V. uit Eindhoven, liep ernstige
verwondingen op en moest worden
opgenomen in het ziekenhuis te Veg-
hel.
De naam van de arts is in de ogen
van de ziekenfondsverzekerden moei
lijk aantastbaar hij is de vaderlijke
autoriteit, heerser in het geheimzin
nige gebied tussen leven en dood. De
onlustgevoelens in de relatie tot de
arts krijgen vooral gestalte in een
zich achteruit gezet voelen in verge
lijking met de particuliere patiënten.
Veertig procent van ziekenfondsver
zekerden, die vier jaar geleden wer
den geënquêteerd in het kader van
een door het Algemeen Nederlands
Onderling Ziekenfonds ingesteld psy
chologisch onderzoek naar de instel
ling van de ziekenfondsverzekerden,
zegt heel openlijk het gevoel te heb
ben, anders behandeld te worden.
De resultaten van het door Makro-
tes in Amsterdam uitgevoerde onder
zoek zijn eerst thans bekend gemaakt
in het blad van de Centrale Bond van
Onderling Beheerde Ziekenfondsen.
Hoewel de CBOZ voorzichtigheid bij
de beoordeling van de verkregen re
sultaten gewenst acht, is de bond te
vens van oordeel dat een goede in
druk werd verkregen van de vier jaar
geleden levende gevoelens.
Slechts zeven procent van de on
dervraagden reageerde negatief over
het ziekenfonds als sociale instelling.
Zij zagen er „een winstgevend be
drijf" in. Het oordeel over de ver
strekkingen was ten gunste van de
ziekenfondsen (80 40).
Een ideaalbeeld herkent men in de
arts een voorkeur voor een fonds
praktijk. De arts met een particuliere
praktijk komt er veel slechter af. De
motivering „om het geld, wie gauw
rijk wil worden" komt veel vaker voor
en blijkt bijna allesbepalend te zijn.
Sommigen noemden een particuliere
arts wel een specialist, in tegenstel
ling met de ziekenfondsarts, die men
vooral als een gewoon arts ziet.
In het algemeen bleken de onder
vraagden bang te zijn voor de tand
arts. Ongeveer een derde van de on
dervraagden ontdekte bij de tandarts
een verschil in behandeling.
Onbemind
De apotheker als persoon is over
het algemeen voor de ziekenfondsver
zekerde een onbekende, hetgeen hem
tevens onbemind maakt, want 't aan
tal positieve beweringen over de apo
theker was gering. Veertig procent
reageerde sterk negatief en 20 pet.
positief. Van de overige 40 procent
was de instelling vrij neutraal.
Wat betreft de behandeling in de
apotheek had men veel zakelijke en
concrete klachten, maar deze liggen
minder op het persoonlijke vlak. Zes
tig procent had een positieve instel
ling tegenover de apotheek. Men ziet
de apotheek als een soort automatiek,
waar men het recept ingooit en waar
dan het medicijn moet uitrollen. Een
belangrijk wrijvingspunt bleek de be
zorging van medicijnen (30 procent).
BEDRIJFSCHAP VOOR
SCHOENINDUSTRIE
GAAT VERGADEREN
Het Bedrijfschap voor de Schoen
industrie houdt op woensdag 1 dec.
een vergadering om 10.30 uur in de
grote vergaderzaal van het gebouw
aan de Willem Il-straat 47-49 in Til
burg. De begroting '66 en vaststelling
van de Heffingsverordening '66 vor
men naast een aantal zakelijke mede
delingen de hoofdschotel van de
agenda.
Uit het onderzoek bleek voorts een
kleine voorkeur voor de hulp van een
huisarts bij een bevalling. De verhou
ding huisarts-vroedvrouw was 47-33.
De controlerend geneesheer is niet
populair bij de ziekenfondsverzeker-
Markt Waalwijk
den. Hij wordt volgens de leiders van
het onderzoek het best getypeerd met
de uitdrukking van één ondervraag
de; „Het is een boeman". Anderen
lieten zich helemaal gaan en spraken
van „baantjesjager" en „smeerlap
pen". Men had weinig besef van de
taak van een controlerend genees
heer in het ziekenfondssysteem. Be
ter komt de bode van het ziekenfonds
er af. Hij wordt gezien als een onbe
duidende figuur in het grote geheel,
die „steeds op tijd komt" en „wat
van de ziektewet af moet weten".
Discriminatie
De ervaringen bij een opname in 't
ziekenhuis zijn goed. De negatieve
gevoelens hebben betrekking op de
verpleging, waarbij men vaak discri
minatie tussen particulier en zieken
fondslid ervaart. De instelling van de
ziekenfondsleden tegenover de ver
pleegsters is overwegend positief
(ruim de helft). Uiterst negatief rea
geerde de helft van de ondervraag
den op het gescheiden spreekuur van
de arts. Ze ontdekten daarin een
stands- en welstandsverschil.
EÉN DODE EN ZWAAR
GEWONDE
Doordat een overwegwachter in
Leidschendam de bomen in de spoor
lijn Den Haag - Rotterdam te vroeg
opendraaide is donderdagmorgen
vroeg de 37-jarige Rotterdammer G.
Huyzers om het leven gekomen. De
39-jarige J. van Halem, eveneens uit
Rotterdam, werd zwaar gewond. Bei
de mannen zaten in een auto, die door
de trein Den Haag - Rotterdam werd
gegrepen.
De overwegwachter had de bomen
weer geopend, nadat de trein naar
Den Haag juist was gepasseerd. Vlak
daarna kwam er echter een trein uit
de andere richting, die de auto op de
geopende overweg greep.
Meer dan een uur lang zijn de
beide sporen in Leidschendam ver
sperd geweest. De passagiers werden
tussen Leischendam, Pijnakker en
Delft met bussen vervoerd.
De betrokken overwegwachter, die
volgens de voorlichtingsdienst van de
N.S. een uitstekende staat van dienst
heeft, is voorlopig van zijn werk
zaamheden ontheven.
St. Nicolaas en Zwarte Piet
komen traditiegetrouw ook dit jaar voor Uw klein
tjes in onze zaak op
woensdag IJ nov. en
woensdag 24 nov. van
2 tot 4 uur
Stationstr. 2-4,
tel. 2809 Waalwijk
De rcho vAn het Zuióen
2002
de Alpendrank uit Oostenrijk
l' ul "Sö
W>J WILDE ER NIET
LANGER OVER DOOR
ZAGEN HOE MOOI DE
SCHOENEN-KOLLEKTIE
B'J ONS WEL ZOU ZJN?
HU LAAT ZICH NIET "BE
GOOCHELEN" MAAR IS
GAAN KIJKEN MET
EIGEN OGEN