wAAlwijkse en LAnc,siRAAtse couRAnt
Sociale bewogenheid
RUILVERKAVELING
Nota van Minister Veldkamp en Staatssecretaris Bartels
Verkiezingen
Provinciale Staten
Ogen vragen brillen
van STASSAR
Wat studeerde onze kroonprinses?
Openhartig
Sociologie
„Het Zuiderafwateringskanaal"
MAANDAG 14 FEBRUARI 1966
87e JAARGANG No. 12
De tcho vad het Zuiöen
Uitgever
Waalwijkse Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
Hoofdredacteur JAN TIELEN
Gironummer 1069687
Dit blad verschijnt 2x per week
Abonnement
p. week (0,26 2 ct. inc.k.) 0,28
p. mnd. (1,10 4-10 ct. inc.k.) 1,20
p. kwrt. (3,25 10 ct. inc.k.) 3,35
p. kwrt. p.post 3,70 bjj girobetalkig
(bij incasso p. postkwit. 60ct extra)
Losse nummers 20 cent.
Advertentieprijs: 13 cent per mm.
Contractadvertenties: speciaal tarief
Opgericht 1878
Bureaux Grotestraat 205, Waalwijk Tel. 04160-2621 Kaatsheuvel: Dr. van Beurdenstraat 8, tel. 04167 - 2002
Telegram-adres„ECHO"
PRINSES BEATRIX
Ondanks alle beroering rondom de verloving zal het geluk dat H.K.H.
prinses Beatrix komende maanden ten deel zal vallen, stellig door het
grootste deel van het Nederlandse volk met oprechte vreugde worden
gedeeld. Onze kroonprinses heeft zich immers in de afgelopen jaren
bij ons volk zeer bemind gemaakt door haar optreden, dat wars is van
alle opsmuk en waarvan steeds een ongekunstelde hartelijkheid uitgaat,
die de gemiddelde Nederlander in personen van vorstelijken bloede zo
gaarne prijst.
De historie keert nimmer op haar
schreden terug, maar toch passeert
zij bij haar ommegang door tijd en
ruimte soms de zelfde plaatsen. De
ene keer wat dichter bij dan de an
dere keer en vaak met een tussen
poos van eeuwen. Maar altijd in een
ander gewaad. Die wisselende gewa
den geven het bonte en het boeien
de aan de historie.
De historie zou echter niet boei
end zijn, indien in de bonte wisse
ling niet de contrastwerking met en
kele vaste punten kon worden waar
genomen. Eén dier vaste punten is
de monarchie. Na praten sommigen
over de monarchie als een verou
derde instelling. Maar zij dit dit me
nen, gaan aan de werkelijkheid
voorbij. Die werkelijkheid bestaat
hieruit, dat ieder mens behoefte
heeft aan de zichtbaarheid van de
emotionele band met het verleden.
Die symbolische waarde van ons
koningshuis is van beslissende bete
kenis. Nog steeds is het optreden
van ons koningshuis een oriënte-
ringspunt, een blikvanger voor de
zich aan personen en menselijke lot
gevallen hechtende nationale gevoe
lens.
Er zou over deze funktie van het
koningschap veel te zeggen zijn. Zij
is al oud. Een volk pleegt altijd een
menigte verlangens in zijn vorst te
projecteren. Hier ligt een opdracht
voor de moderne vorst, ook voor de
kroonprins (es).
Prinses Beatrix heeft deze opdracht
op de juiste wijze verstaan. Zij heeft
nimmer de goedkope populariteit
gezocht, doch zich weten te verhef
fen tot exponent van het beste dat
er in een volk aan gevoelens leeft.
lijkheid, van trouw en oprechtheid.
Zij lacht graag en gul: Haar grijs
blauwe ogen kunnen veel uitdruk
ken: lachen en toornen, kritiseren
en mediteren. Ze heeft, als zovele
mensen van haar generatie, veel
kritische zin. Zij maakt gemakke
lijk vrienden en schenkt ook gemak
kelijk vertrouwen. De opvoeding en
de vorming van onderwijs, die zij
heeft genoten, brachten haar veel
vuldig in contact met kinderen uit
l andere milieus.
Van de foto kent men prinses als
't vrolijke kind dat parmantig door
de Londense straten stapt, dat spe
lenderwijs Engels leert in Canada,
dat pret maakt met haar zusjes, als
de jonge vrouw die met guitige
ernst haar officiële funkties ver
richt.
Maar die jaren van angst, van
ballingschap, van terugkeek naar 'n
berooid land, dat alles heeft haar
niet onberoerd gelaten. Deze ingrij
pende gebeurtenissen hebben grote
invloed op haar uitgeoefend, haar
belangstelling voor wat er in Neder
land gebeurt, verhevigd.
Wil men een samenvattende ka
raktertrek van onze kroonprinses:
zij houdt van openhartigheid en eer-
Voor haar generatiegenoten valt
het wel eens moeilijk de kroonprin
ses in haar vorstelijke rol te aan
vaarden. Dat gold zeker voor dege
nen, die met haar op de collegeban
ken hebben gezeten. Aan het stu
dentenleven in Leiden heeft zij ac
tief deelgenomen, o.a. als lid van de
vereniging van Vrouwelijke Studen
ten. Ook H.K.H. is gewoon ont
groend. Ook zij schikte zich in haar
opdrachten.
Voor haar doctoraal examen in de
rechten koos prinses Beatrix de
„vrije" studierichting" die het mo
gelijk maakt dat men bijvoorbeeld
ook een vak als sociologie als hoofd
vak kan kiezen. Voor een toekom
stige koningin levert de studie der
sociologie ongetwijfeld vele vrucht
bare elementen op. Sociologie houdt
zich bezig met de verhouding tus
sen individuen onderling en tussen
individuen in groepen, met bestu
dering van sociale instellingen en
in verband daarmee met sociale
psychologie. Daarom is juist deze
wetenschap een ideale studie voor
een vorstin, die eens de hoogste po
sitie in den lande hoopt te bekleden.
Een koningin, die over een grote
mate van inzicht in het volksleven
beschikt, kan immers impulsen ge
ven aan hen, die in dit volksleven
de leiding hebben. Beweegt de so
ciologie zich meer op het algemeen
niveau, daarnaast moeten de studen
ten zich verdiepen in de sociogra
fie. D.w.z., zij moeten bepaalde toe
standen binnen een groep bestude
ren (middenstanders, boeren, etc.
etc.) Ook de prinses heeft dergelijk
sociografisch werk moeten doen en
dat zal haar als koningin tot voor
deel kunnen strekken, omdat zij
zich nu gemakkelijk in een maat
schappelijk onderwerp kan inleven
en de verbanden duidelijk zal we
ten te onderscheiden.
Deze situatie lag geheel in de lijn
van onze kroonprinses. In haar op
treden treedt een sterke sociale be
wustheid en bewogenheid aan de
dag, die het merkteken van onze
tijd genoemd mag worden. Deze so
ciale belangstelling, alsook haar
liefde voor de (beeldende) kunst
heeft zij met haar aanstaande echt
genoot gemeen.
Bouw van 40 boerderijen in de polder
In de buitenpolders van 't ca. 6000
ha grote ruilverkavelingsgebied Het
Zuiderafwateringskanaal komen een
40 boerderijen. Het gebied omvat de
polders ten noorden van Raamsdonk,
Waspik, Sprangr Capelle en Waal
wijk. De verplaatsing van landbouw
bedrijven naar de polders vormt een
belangrijk facet van de verkaveling.
De voorbereiding tot de ruilverkave
ling is nagenoeg klaar.
Zeventien miljoen.
De kosten voor het z.g. cultuur
technische werk worden geschat op
ongeveer 17 miljoen gulden. Bij dit
bedrag komt dan nog een kleine 4
miljoen voor de bouw van de boerde
rijen. In de buitenpolders komen al
leen akkerbouwbedrijven, in de bin-
nenpolder van Sprang-Capelle waar
schijnlijk ook een aantal weidebedrij-
ven.
Subsidie.
Het rijk verleent subsidie voor de
bouw van een boerderij. Op een boer
derij (gemengd of weidebedrijf) van
b.v. 24 ha, waarvan de totale stich-
tingskosten f 100.000 bedragen, ver
strekt het rijk f 36.000 subsidie.
De oude boerderij moet tegen
taxatiewaarde worden "ingeleverd"
bij de plaatselijke commissie voor de
ruilverkaveling. Krijgt de eigenaar
hiervoor 'n bedrag van b.v. f 24.000,
dan worden de kosten van de nieuwe
boerderij teruggebracht tot f 40.000.
Van dit bedrag kan jaarlijks aan de
ruilverkaveling 5 pet. (f 2000) wor
den afgelost. Het bedrijf is dan met
de rente erbij in 30 jaar afbetaald.
Draagkrachtig.
Alleen boeren die voldoende draag
krachtig zijn en een bedrijf hebben
van 15 ha komen in aanmerking voor
de bouw van een boerderij in de bui-
tenpolder. Die 15 ha mag ook huur
land zijn. Is het huurland dan zal de
pachter na passering van de akte van
ruilverkaveling een huurovereenkomst
moéten hebben kunnen sluiten met de
verpachter voor 24 jaar. Splitsing van
bedrijven is niet mogelijk. Het oude
bedrijf verdwijnt of kan misschien
nog worden gebruikt door een andere
boer.
Ondoelmatig.
Verkaveling is alleen al door de
ondoelmatige ligging van de percelen
hard nodig. Gemiddeld hebben de be
drijven thans niet minder dan 7 kavels
in exploitatie en bijna de helft van
alle kavels ligt 4 km van de boerde-
WELVAART SCHEPT VERPLICHTINGEN
„De welvaart schept verplichtin
gen", zo schrijven Minister Veldkamp
en Staatssecretaris Bartels in hun
V olksgezondheidnota, die vorige
week bij het parlement werd inge
diend als basis voor een gedachten-
wisseling tussen regering en volks
vertegenwoordiging over het volksge-
zondsheidsbeleid.
Wil de komende generatie licha
melijk en geestelijk gezond kunnen
leven, dan zal bij het afwegen van
de prioriteiten voor de belangen van
de volksgezondheid een redelijk deel
van de economische groei en de bud
gettaire ruimte gereserveerd moeten
worden, zo schrijven Veldkamp 'en
staatssecretaris Bartels in de thans
verschenen Volksgezondheidsnota.
Deze nota bieden voor een funda
mentele gedachtenwisseling met het
parlement over het volksgezondheids
beleid.
Het „recht op gezondheid" vormt
het uitgangspunt van dit zeer om
vangrijke Kamerstuk. Uiteraard kan
niet ieder individu dit recht absoluut
afdwingen, maar men zou het kun
nen vergelijken met het recht op ar
beid. Het „recht op gezondheid" ver
plicht de overheid het de burgers mo
gelijk te maken in de gunstigste ge
zondheidsomstandigheden te leven.
Eenieder moet, met inachtneming van
zijn persoonlijke plicht voor een rede
lijke gezondheidszorg, deel kunnen
hebben aan de best mogelijke gezond
heidsvoorzieningen
Dit vormt het uitgangspunt van 't
te voeren volksgezondheidsbeleid,
maar, zo ze zeggen de bewindsliede
ren: de algemene economische en
budgettaire mogelijkheden hébben 'n
grote invloed op het tempo, waarin
dit beleid verwezenlijkt kan worden.
De overheid heeft enerzijds de ver
antwoordelijkheid de burgers een zo
breed mogelijk pakket van gezond
heidsvoorzieningen via een stelsel van
verzekering te garanderen, maar zij
moet eveneens zorgen, dat het geheel
ook betaalbaar blijft. Overigens wordt
er op gewezen, dat de nationale eco
nomie uiteraard medebepalend is voor
hetgeen op het terrein van de volks
gezondheid mogelijk zal zijn, maar
dat van de andere kant datgene ge
beurt, ook de economische mogelijk
heden beïnvloedt (bijvoorbeeld door
dat de produktiefactor „arbeid" ver
sterkt wordt). De opstellers van de
nota hebben de indruk, dat de som
van de bestedingen uit particuliere
en publieke bronnen ten behoeve van
volksgezondheid niet te hoog is.
ZUINIGHEID GEBODEN
Het lijkt verantwoord voor de ja
ren 1965-1970 (evenals voor de ja
ren 1960-1965) een groei van het
bruto nationale produkt naar volu
me van bijna vijf procent per jaar
aan te houden. Vooral de overheids
investeringen zullen snel toenemen.
In de afgelopen 5 jaar bedroeg deze
toeneming gemiddeld per jaar bijna
8 procent; in de periode 1965-1970
zal 't percentage misschien nog enigs
zins hoger moeten zijn. Willen wij
ons woonmilieu leefbaar houden, dan
zullen belangrijke investeringen, ook
op 't gebied van de volksgezondheid,
moeten plaats vinden. Ook de parti
culiere investeringen zullen verder
moeten stijgen, zij het met een lager
percentage dan de circa 6Vè in de
periode 1960-1965.
„Niet onaannemelijk lijkt de ver
wachting, dat handhaving van de
stijging der particuliere consumptie
met eenzelfde percentage als in de af
gelopen jaren het geval was, in de
komende periode niet geheel moge
lijk zal zijn. Het is niet uitgesloten,
dat het loon- en prijsniveau in de ko
mende jaren economie zal blijven",
aldus de nota.
Het is een dwingende eis bij de
uitvoering van bestaande overheids
taken en bij het aanvatten van nieu
we taken grote zuinigheid te betrach
ten. In de afgelopen jaren werd als
stelregel aanvaard het percentage van
de groei der overheidsuitgaven niet
te laten uitgaan 'boven het percentage,
waarmee het nationaal product toe
neemt. Zo mogelijk zal men binnen
niet te lange tijd deze regel weer gaan
toepassen. De mogelijkheden voor 't
aanpakken van nieuwe voorzieningen
zullen daardoor niet gemakkelijker
worden.
EIGEN RISICO
De belangrijkste prioriteiten in de
volksgezondheid hebben betrekking
op de volksverzekering tegen zware
geneeskundige risico's en de bestrij
ding van de luchtverontreiniging.
Voor de genoemde verzekering zullen
de middelen beschikbaar worden ge
steld. De financiering van het tweede
punt moet echter nog onder ogen
worden gezien.
Verder zal de mogelijkheid van een
belangrijk groter uitgavenstijging dan
overeenkomt met de trendmatige ont
wikkelingen beperkt zijn. Het aan
boren van nieuwe inkomensbronnen
(zoals retributies) en het invoeren
van een beperkt eigen risico in de
ziekenfondsverzekering verdienen
overweging. Met moet evenwel 't ge
vaar voor ontduiking van retributies
in het oog houden. Voorts dreigt,
wanneer het eigen risico verkeerd ge
kozen wordt, het gevaar van „medi
sche onderconsumptie".
Aan de ziekenfondsraad en de Cen
trale Raad voor de Volksgezondheid
zal een „wetenschappelijk onder
bouwd" advies worden gevraagd over
een beperkt eigen risico.
Voor de periode na 1970 worden
als zeer belangrijke punten genoemd
het voorkomen van ziekten, die de
geestelijke en lichamelijke gezond
heidstoestand bedreigen of aantasten,
de verzekering van de drinkwater
voorziening, de handhaving van de
leefbaarheid van het milieu en de
zorg voor voedings- en geneesmidde
len.
DELTAPLAN
Bij de gezondheidszorg vragen kan
ker, hart- en vaatziekten vooral de
aandadht. Bij de gezondheidsbescher
ming zullen na 1970 de drinkwater
voorziening en de hygiëne van het
milieu centraal staan. Voorzieningen
om ook in 't jaar 2000 over voldoen
de goed drinkwater en industriewater
te beschikken, kunnen met recht de
titel,,Deltaplan" dragen.
Een dergelijk plan zal volgens een
globale schatting in dertig jaar een
investering van 10 miljard gulden
vergen. Om de vervuiling van de op
rijen. De gemiddelde oppervlakte van
de bedrijven in het ruilverkavelings
gebied Het Zuiderafwateringskanaal
is 12 a 13 ha. 401% heeft een opper
vlakte in exploitatie kleiner dan 10
hectaren.
Voor de tuinders wordt door de
plaatselijke commissie voor de ruil
verkaveling een aparte voorlichtings
bijeenkomst gehouden in café P.
Pruijssers te Capelle op dinsdag 1
maart, 's avonds om half 8.
Fusie schoenfabrieken
ROBINSON NEEMT MYAGRO
OVER
De Nijmeegse schoenfabriek „Ro
binson" (500 werknemers) heeft de
ze week de schoenfabriek „Myagro"
in Groesbeek in haar geheel over
genomen. De 50 personeelsleden van
van Myagro kunnen allzmaal in
dienst treden bij Robinson die ook
de complete technische installatie
en inventaris overneemt.
Vastenactie 1966
NEDERLANDS EPISCOPAAT
ROEPT Op TOT HULP
Voor honderden harde werkers
in de vele ontwikkelingslanden zijn
de jaarlijkse vastenacties in alle
werkelijkheid een laatste kans om
iets van de grond te krijgen. En ctet
is ook de typische eigen bedoeling
van de vastenactie: bij voorkeur
steun geven waar geen hulp komt
dagen. Dit aegt het Nederlands
episcopaat op een heden uitgege
ven oproep tot hulp, waarin verder
o.a. wordt gezegd.
Zo zijn wij allen aangegre
pen door de mateloze ellende in
Vietnam. En zonder aarzelen heb
ben de Nederlandse bisschoppen
reeds nu in samenwerking met de
National Catholic Welfare Confe
rence der Amerikaanse bisschoppen,
een flink bedrag uitgetrokken op
de vastenactie 1966. Daarnaast zet
de Katholieke stichting „Mensen in
nood" op 't ogenblik alle krachten
in voor hulp aan Vietnam. Boven
dien is de Nederlandse Federatie
voor Vluchtelingenhulp in Europe
se samenwerking een nationale ac
tie voor vluchtelingen begonnen, en
helpt het Nederlandse Rode Kruis.
Zonder twijfel krijgen dus onze ge
lovigen alle gelegenheid dé drang
hun hart tot helpen in deze speci
ale nood van de vluchtelingen te
volgen.
Bij het begin van de vasten zult
u via onze publiciteitsmedia uit
voerig op de hoogte worden gesteld
over de besteding der opbrengst
van het vorig jaar, die 4,5 miljoen
gulden bedroeg. En zij zullen U
duidelijk informeren over de talrij
ke projecten, waarin wij dit jaar
hopen bij te dragen, in de goede
verwachting dat de stijgende lijn
van ons jaarlijks vastenoffer zich
sterk zal voortzetten.
In verband met de a.s. verkiezin
gen van de leden der provinciale sta
ten lijkt het ons nuttig de aandacht
te vestigen op een paar van de jong
ste wijzigingen in de Kieswet.
De belangrijkste is ongetwijfeld de
terugbrenging van de minimum-leef
tijd voor het aktief kiesrecht van 23
tot 21 jaar. Bij de komende verkie
zingen zal dus een nieuwe categorie
van kiezers, personen dus van 21 en
22 jaar, voor het eerst in de stemlo
kalen verschijnen om hun stem uit te
brengen. Voor de 21-jarigen geldt
dan dat zij deze leeftijd op de dag
van de kandidaatstelling, in dit geval
voor de provinciale staten op 8 febr.
1966 moeten hebben bereikt.
Een andere wijziging betreft een
verruiming met betrekking tot hét
stemmen bij volmacht. Deze verrui
ming beperkt zich overigens tot het
schrappen van het voorschrift, dat de
volmachtgever en de gemachtigde in
dezelfde gemeente moeten wonen,
maar laat onaangetast de zo bezwa
rende regel, dat de gemachtigde de
volmachtstem moet komen uitbrengen
in de woonplaats van de volmachtge
ver en wel in het district, waarvoor
deze laatste zijn oproep ontving.
Het stemmen bij volmacht is mo
gelijk voor de kiezer, die vermoede
lijk niet in staat zal zijn in persoon
aan de stemming deel te nemen. Het
verzoek wordt o.a. echter afgewezen,
indien betrokkene gebruik kan maken
van de regeling voor het stemmen in
een andere gemeente in deze provin
cie.
Het verzoekschrift wordt uiterlijk
op 9 maart 1966 ingediend bij B. en
W. van de gemeente, waar de ver
zoeker op de dag van de kandidaat
stelling in het kiezersregister is op
genomen.
Als gemachtigde kan slechts wor
den aangewezen de echtgenoot of
echtgenote, een der bloed- of aan-
pervlaktewateren de baas te blijven,
zullen in de komende decennia ook
honderden miljoenen guldens nodig
zijn.
De deskundigen hebben ook schat
tingen van honderd miljoenen per
jaar laten horen voor de bestrijding
- en vooral het voorkomen - van
luchtverontreiniging door industrie,
huisverwarming en verbrandingsmo
toren. Het is nog niet mogelijk uit te
maken hoe de onderlinge lastenver
deling zal moeten zijn.
De problemen van de drinkwater
voorziening en de „milieubeheersing"
zijn in de Volksgezondheidsnota nog
maar globaal aangegeven. Mede met
het oog op de belangrijke investerin
gen, die hierbij nodig zullen zijn, acht
de Regering het nodig een commissie
in te stellen, die in nauw overleg met
andere adviesinstanties zal nagaan
hoe het programma van de behoeften
na 1970 moet worden opgezet.
verwanten in de eerste tot en met de
derde graad, de echtgenoot van een
schoonzuster of de echtgenoot van
een zwager, dan wel een der huisge
noten van de volmachtgever. Vanzelf
sprekend moet degene, die zich be
reid heeft verklaard als gemachtigde
op ta treden, op de dag der kandidaat
stelling zijn opgenomen in een kie
zersregister en ten slotte mag deze
kiezer niet meer dan twee aanwijzin
gen als gemachtigde aannemen.
Zoals reeds hierboven opgemerkt,
kan voor de op 23 maart a.s. te hou
den verkiezing der provinciale staten
aan een kiezer op zijn verzoek wor
den toegestaan in een andere door
hem aan te wijzen gemeente in deze
provincie aan de stemming deel te
nemen. Degene, die van deze be
voegdheid gebruik wenst te maken,
dient zich uiterlijk op 9 maart a.s. in
persoon te melden ter secretarie van
een gemeente voor het doen opmaken
van een schriftelijke verklaring.
AAAAAAAAAAAAAAA/^AAAAAAA^
BROOD CENT DUURDER
Het brood wordt met ingang van
14 februari aanstaande 1 cent per
800 gram duurder. Dit in verband
met de gestegen prijzen van bloem
en meel.
De regeling, dat de prijzen van
thuisbezorgd brood drie cent per
800 gram hoger mogen zijn dan de
maximale prijzen voor brood, dat
in de winkel wordt afgehaald, blijft
van kracht
t
Drama in Canada
OUDERS EN HUN 7 KINDEREN
LEVEND VERBRAND
Een groot Canadees gezin, be
staande uit ouders en zeven kinde
ren, is gisteren omgekomen bij een
brand die hun hele huis in de as
legde. Het drama speelde zich af
in Shediac Bridge in New Bruns
wick.
De zeven kinderen waren allen
nog zeer jong. De ouders waren 34
jaar oud. Een familielid dat 25 me
ter verder in dezelfde straat woont,
ontdekte het vuur, maar zijn alarm
kwam te laat. Het gezin sliep op
de tweede etage en was onbereik
baar in de vlammenzee, die op de
begane grond begonnen moet zijn.
KAMER KRITISCH TEGENOVER
SPAARBRIEVEN
Van alle Tweede-Kamerfracties
komt veel kritiek op de belasting-
spaarbrieven, die minister Vonde
ling (Financiën) wil invoeren. Ver
schillende leden geven het kabinet
aelfs „met grote klem" in overwe
ging het wetsontwerp tot invoering
van de spaarbrieven maar in te
trekken. Het moeilijkst verteerbaar
vinden alls grote fracties het, dat
door de belastingspaarbrieven de
plicht op volgende kabinetten
wordt gelegd om na 1972 450 mil
joen per jaar aan uitbetaling van
de spaarbrieven te besteden.
