Een van merkwaardigste produkten van onze tijd BORDEN: rustige functies in chaotisch geworden verkeer STIKSTOF Sprang-Capelle „Natuurzuiver!" 15 DE ECHO VAN HET ZlilDEN VAN VRIJDAG 11 MRT. 1966 15 Een van de merkwaardigste industriële produkten van onze tijd is stikstof; vroeger wist men niet wat men er mee moest beginnen, tegenwoordig kan de industrie er vrijwel alles mee doen, want er blijken honderden taken voor deze stof te zijn weggelegd. Haar toepassingen bestrijken een terrein van chirur gie tot het diepvriezen van levensmiddelen of het nabootsen van situaties, welke de mens op zijn ruim- tevaartreizen zal ontmoeten. Stikstof heeft twee grote voordelen; het is een van de trage scheikundige elementen; het doet nagenoeg niets. Zo vormt bijvoorbeeld een „deken" van stik stof een bescherming tegen ontploffingsgevaren, zo als bij de fabrikage van stoffen, die aan benzine worden toegevoegd om het „pingelen" tegen te gaan bij het verpoederen van bepaalde metalen en in de brandstoftanks van vliegtuigen. Vloeibare stikstof is bijzonder koud Sprang CapeSie Landbouw zegt Miss Green Spot. Van verse Californische sinaasappelen! Vol vitamine-C! Fantastisch lekker! En zonder prik! DOKTER JANE Wsalwijk VOOR STIJLKLOKKEN Fa. J. TAUSCH Verder is vloeibare stikstof bij zonder koud; het kookt bij 196 gra den Celsius onder nul. Tientallen levensmiddelen konden tot voor kort met de gebruikelijke metho den niet doelmatig worden bevro ren, omdat de temperatuur niet snel genoeg daalde. Bij langzaam be vriezen vormen zich namelijk klei ne ijsnaaldjes, die de tere celwan- den doorboren. Tomaten werden daardoor sappiger, aardbeien ver loren hun kleur en gesneden uien werden als van rubber. Tegenwoor dig dompelt men deze en andere voedingsmiddelen eenvoudig in vloeibare stikstof, waardoor onmid dellijk bevriezing plaatsvindt; hun oorspronkelijke structuur blijft daar door behouden. KOELPROBLEMEN Jarenlang heeft men met koel- problemen gekampt met betrekking tot koelauto's en koelwagons. Ha perde er iets aan de technische con structie van de koelinstallatie, dan kon dat het verlies van de kostbare lading betekenen. Met de koelin stallaties, die op vloeibare stikstof werken, kan echter niets gebeuren. Deze installaties bestaan uit een re servoir, een klep en een thermos taat. Bij het openen van de klep valt de druk boven de superkoude stikstof weg, waardoor deze begint te koken. De daarbij vrijkomende damp dringt tot alle hoeken en ga ten door en produceert elke ge wenste temperatuur. In de Verenigde Staten laden de vrachtwagenschauffeurs niet alleen dieselolie maar ook een voorraad stikstof. Speciale stikstofstations zijn dan ook als paddestoelen uit de grond geschoten. Vloeibare stikstof wordt, net als benzine, overgepompt en kan met gering verlies onder licht druk in vaten met superriso- latie worden opgeslagen. Stikstof biedt uiteenlopende mo gelijkheden. Zo vonden Franse in genieurs een opmerkelijke toepas sing voor de door vloeibare stikstof geproduceerde superkoude. In een Parijse voorstad moest men het leggen van een riool staken, toen de bouwput sneller water maakte, dan men het grondwater kon wegpompen. Men sloeg nu een aantal buizen in de aarde eromheen stikstof. Het duurde niet lang of de en goot deze vol met een vloeibare grond was keihard; er sijpelde geen water meer door en het werk kon worden voortgezet. MOGELIJKHEDEN Stikstof is er in overvloed. 78% van de dampkring bestaat uit stik stof. Ongeveer een halve eeuw ge leden ontdekten Duitse onderzoe kers, dat men door middel van ka- tallsators een zeer hoge druk, stik stof en waterstof kon binden, waar door de ammonia werd gevorm, die de basis zou worden voor de mo derne kunstmestindustrie. Tot voor een tiental jaren bleef het gebruik van stikstof tot deze toepassing be perkt. Thans zijn de mogelijkheden welhaast onbeperkt. De houdbaarheid van appels en peren wordt verlengt door stikstof in de pakhuizen te blazen. Ook voor tuinbouwgewassen zal men zonder twijfel deze stof gaan benutten. Het heeft een grote conserverende wer king. Als bewijs daarvan, geldt het bevriezen van het mannelijk zaad van stieren, dat na tien jaar nog in staat bleek levende kalveren te ver wekken. De oogchirurgie maakt er gebruik van door een door stikstof gekoelde naald losgeraakte netvlie zen op hun oorspronkelijke plaats vast te lassen. Een twee tot vijf se conde durende aanraking met een tot 40 graden onder nul door stik stof gekoelde naald levert namelijk een uitstekende hechting op; beter dan bij welke andere methode. Het verbruik van stikstof bedroeg tien jaar geleden buiten de kunst mestindustrie slecht 56^4 miljoen kubieke meter. Thans, aldus „Het Beste" is dit cijfer tot 1900 miljoen kubieke meter gestegen. Men ver wacht, dat in 1970 de consumptie tot 4.000 miljoen kubieke meter zal stijgen, hetgeen een opmerkelijk succes is voor een stof, die enkele decennia terug als waardeloos werd beschouwd. DOKTERSDIENST De doktersdienst zal gedurende het week einde worden waargenonien door dokter H. Winkelman, tel. 04167 - 2350. KERKDIENSTEN ZONDAG 13 MAART 1966 Ned. Herv. Kerk 9.30 uur en 2.30 uur Ds. P. J. Bos. Geref. Kerk 9.30 uur en 4.30 uur Ds. C. W. Keur van 's-Gravenhage. GOUDEN BRUILOFT Het echtpaar Jac. Ophorst-Timmermans, verblijvende in het Bejaardencentrum "Ach ter de Hoven", hoopt a.s. dinsdag 16 maart de dag te herdenken dat zij vóór 50 jaar in het huwelijk werden verbonden. Het echtpaar mag zich nog in een goede gezondheid verheugen, zodat deze dag zeker op passende wijze zal worden gevierd. Er heeft zich een comité gevormd dat er voor zal zorgen dat deze voor hen bijzondere dag tot een onvergetelijke zal worden. Tijdens een te houden receptie in het ge bouw zal er gelegenheid bestaan het gou den echtpaar te feliciteren, waarvan onge twijfeld veel gebruik gemaakt zal worden. BEGRAFENIS MARIANNE DE ROOIJ. Dinsdagmiddag had op de Algemene be graafplaats de teraardebestelling plaats van het stoffelijk omhulsel van wijlen de 16- jarige Marianne de Rooij, die maandag morgen, na een ziekte van slechts enkele dagen, overleed. Er bestond voor deze be grafenis éen overweldigende belangstelling De overledene was werkend lid van de Har monie Marijke en werkte vorige week nog mee aan de door Marijke gegeven uitvoe ring. De lijkbaar werd door leden van har monie en drumband 'grafwaarts gedragen. Na de rouwdienst in de aula, geleid door Ds. Bos, werd aan de geopende groeve het woord gevoerd door Ds. Bos, de heer G. Vos, voorzitter van de harmonie en door de heer Blok, firmant van de Schoenfabriek Blok-van Heijst te Waalwijk, waar de over ledene werkzaam was. De begrafenisbedie- naar de heer P. Bogers dankte namens de familie voor het medeleven. Naast de familie liepen vele vrienden en bekenden mee in de rouwstoet, o.m. de leden van harmonie en drumband Marijke, met meest geschikt de meststof kiese- riet, een Mg-sulfaat. Zegt 't grond onderzoek dat een goed niveau is bereikt, dan kunnen andere Mg- houdende meststoffen, als kainiet of magnesamon, dit niveau verder op peil houden. Zeker is, dat bij intensieve veehouderij de Mg-ver- zorging van het grasland aandacht verdient. Niet zozeer voor het gras, maar voor het welkvee! omfloerste trom, medewerkers van de firma Blok-van Heijst, enz. GESLAAGD Voor het praktijkexamen machineschrij- ven volgens 't 'blind-lO-vingersysteem slaag den te Rotterdam K. Timmermans en J. Meter. Zij genoten hun opleiding bij de le Sprangse Steno-Typeschool. RIKCONCOURS NEO. Hedenavond half 9 houdt NEO weeT t maandelijkse rikconcours, ditmaal in café Doornen, aan 't kruispunt. DOKTERSDIENST Gedurende het weekeinde zal de dokters- dienst worden waargenomen door dokter Gerlach, tel. 350. MAGNESIUM OP GRASLAND De veehouderij heeft de laatste tijd sterke belangstelling voor. Ve le boeren strooien al geregeld een of andere Mg-houdende meststof. Hoe komt dit? De fruitteler en de tuinder weten, dat hun gewas op magnesium-arme grond Mg-aanvul- ling nodig heeft. Ook de aardappel teler kent daarvan het voordeel. In de overige landbouw worden eigen lijk alleen de granen met magne sium bemest. Maar nu ook op gras land? Het gras put immers uit de grond voor normale groei, doorgaans vol doende magnesium. Maar dit vol doende voor het gras, is meestal „nveldoende" voor het vee. Dat heeft in het voer meer nodig. Met name om stofwisselingsstoornissen, speciaal kopziekte, te voorkomen. Er zijn meer zaken die het op treden van kopziekte beïnvloeden: het weer, de conditie van de die ren, de overgang van stal naar wei de. Maar gebleken is, dat de die ren echt wel tegen een stootje kun nen bij voldoende Mg-verzorging. Vandaar het belang, deze via de besmetting ook op juist niveau te brengen. In eerste instantie is hiervoor het BMW! WAT EEN WAGEN WAT EEN WEGLIGGING VRAAGT UW DEALER OM EEN PROEFRIT DONGEN Garage A. van der Wou Tramstraat 37, tel. 01623-2619 WAALWIJK Automobielbedrijf H. v. d. Meydenberg Burg. v. d. Klokkenlaan 25 tel. 04160-2443 FEUILLETON van „De Echo van het Zuiden" door Adeline McElfresh 46. Het was prachtig, dokter Langford. Meneer Morton stond bijna even hard te schreeuwen als Jones. Ik nu ja, ik heb aan de deur staan luisteren. Ik had in geen eeuwig heid zo van iets genoten". Jane voelde iets van medelijden van Jones. Met zijn door whisky vertroetelde brein zou hij nooit te gen Clay Morton op kunnen. „Ik wou dat u ze had kunnen ho ren," lachte Lola Morton. „Juf frouw Christy had haar vrije dag en Clay's vader dacht dat hij alleen in huis was. U had zijn gezicht moe ten zien toen ik daar binnen kwam wandelen. Trouwens, dat van Jones ook. Ik geloof dat hij dacht dat de Mortons in troepen op hem afkwa men om hem in een hoek te drij ven." „En wat gebeurde er?" „Eigenlijk niets." Maar Lola Mor ton zag er uit als een poes die een paar verradelijke veertjes van d'r bek zit af te poetsen, zo vergenoegd keek ze. Ze maakte een vaag ge baar. „Helemaal niets nadat ik m'n schoonvader gezegd had dat de pers reusachtig in z'n schik zou zijn met het bericht dat hij Jones uit de hut ervoor betaald had om te zeg gen wat hij gezegd had. Oh, ik had ze allebei precies waar ik ze heb ben wou, dokter Langford! Ik had meer dan genoeg gehoord!" „Dat moet wel, ja." Lola keek haar even vragend aan. „Ik weet niet wie van beiden ban ger was. Mijn schoonvader stond te stotteren van woede, en dat zielige hutmannetje zag eruit als 'n gesla gen hond. Hij begreep ternauwer nood wat er met hem was gebeurd, of wat er ging gebeuren. Eigenlijk had ik medelijden met hem." „Ja, dat kan ik begrijpen." „Het was natuurlijk wel helemaal z'n eigen schuld. Hij had gehoord dat die advocaat-vriend van u aan het zoeken was naar een getuige van het ongeluk, en daarom is hij naar mijn schoonvader gegaan en heeft aangeboden te zeggen dat hij had gezien, hoe ik geprobeerd had dat meisje te ontwijken maar dat alles had ik voor die tijd heus nooit geweten; echt niet!" voegde Lola er met klem aan toe. „Hoeveel?" Jane's stem klonk heeft Jones toen ook die namen uit hard. „Honderd dollar. Maar dat is nog niet alles. Mijn schoonvader uw agenda laten overschrijven U behoort toch werkelijk dat kan toortje af te sluiten als u er niet bent," zei Lola Morton tussen haak jes, en Jane zag Lance weer voor het raam van de wachtkamer staan. Natuurlijk! Als Lance gewoon naar binnen had kunnen wandelen, had Jones dat ook kunnen doen. Wat dom dat ze daar niet aan gedacht had. De paaltjes van een omheining begonnen iets sneller voorbij te schieten toen de pas-verworven ge moedrust Lola Morton blijkbaar weer begon te verlaten. „Ik kan mezelf niet uitstaan als ik aan dat alles denk!" barstte ze uit. „Ik ik stond op het punt er weg te gaan maar Clay Ze haalde diep adem. „Ik heb ze toen allebei gezegd hoe ik over ze dacht, dokter Langford. En ik ben bang dat mijn taal niet erg gekuist moet zag eruit of hij een flinke klap op hebben geklonken. Clay's vader z'n hoofd had gehad, maar hij heeft toch wel begrepen wat m'n bedoe ling was. Hij kan z'n neus buiten ons huwelijk houden, en anders zal ik de naam Morton zo door de mod der van de publiciteit halen, dat hij 'm nooit meer schoon krijgt." Jane keek naar het scherp gete kende profiel, de vastbesloten kaak. Verkeersborden waarschuwen, ver bieden, gebieden en geven aanwij- zi gin gen. Ze vervullen dus nuttige functies in het steeds drukker eri vaak ook chaotisch geworden verkeer. Geen zinnig mens zal bewust de verkeersdnveiligheid willen bevorde ren. Daarom is het des te opmerke lijker dat een groeiende onachtzaam heid valt waar te nemen jegens de verkeersborden in 't algemeen en be paalde borden in het bijzonder. Dat kan oorzaak hebben in het feit dat combinaties van toch op zich duidelijke borden de zichtbaarheid er van nadelig beïnvloeden. Uit psycho logische onderzoekingen in Duitsland is gebleken dat bij méér dan twee borden de "boodschap" veelal niet overkomt (bij 3 verkeersborden tege lijk werden bij een onderzoek in 36 gevallen er slechts 17 gezien (47(,2 bij 5 borden was dit percentage slechts 25 Op grond van deze cijfers bestaat er gerede aanleiding voor de politie en autoriteiten om te komen tot be tere navolging door het "zien" van verkeersborden. De weggebruiker, wordt nog te vaak overvoerd met borden en andere aanwijzigingen. Kan het aantal verkeersborden, de plaatsing en ook de toevoeging van onderschriften nadelig zijn voor de duidelijkheid, vaak blijft men ook als aan deze voorwaarden aandacht is be steed, borden te negeren. Natuurlijk gaat de politie uit van bekendheid van de weggebruiker met de bood schap van de borden. Maar daaraan ontbreekt nog veel, zelfs dikwijls de elementaire kennis (ondanks rijlessen en schoolverkeersexamens!) Bovendien is er nog de categorie weggebruikers die de borden wel ziet, maar er geen gevolg aan geetfdie verkeersborden als overbodige hinder nissen beschouwt! Tot wélke gevol gen een dergelijke kortzichtigheid kan leiden blijkt uit een recent Duits onderzoek van 145.000 onderzochte ongevallen waren er 18.581 voor rangsongevallen; in 5,7 van deze ongelukken was er sprake van bewust negeren van de voorrangsborden. Helaas ontbreekt het in ons land aan statistisch materiaal, maar de aantallen processen-verbaal door po litie terzake opgemaakt bij verscherp te toezichten en gegevens over onge- KYNOLOGENVERENIGING WAALWIJK EN OMSTREKEN Op zondag 13 maart a.s. houdt de Kynologenvereniging Waalwijk en Omstreken om 12 uur in café De Galgenwiel, bij de heer W. v. Oers, de jaarvergadering. Tijdens deze jaarvergadering zal de jaarprijs worden uitgereikt, ter wijl er tevens een bestuursverkiezing zal plaats vinden. Aftredend zijn de voorzitter en de tweede secretaris, waarvan de voorzitter zich niet meer herkiesbaar stelt. Tevens moet in een tweede bestuursvacature worden voor zien door het overlijden van de heer P. Smeulders. Als nieuwe bestuurs leden worden door het bestuur voor gesteld de heren H. Blom en A. v. d. Leur. Eventuele tegencandidaten kunen zich voor de aanvang der ver gadering opgeven. Grotestr. 231a Waalwijk Tel. 2625 vallen die mede of uitsluitend werden veroorzaakt door het negeren van een verkeersbord (inhalen verboden, een richtingsverkeer e.d.) geven voldoen de aanwijzingen. Borden vormen mede een waar borg voor vlot en veilig verkeer. Bij de controle door de politie in het eerste kwartaal van 1966 zal het vooral gaan om het accepteren, waar deren en dus navolgen van de ver keersborden. AANWINSTENLIJST OPENBARE BIBLIOTHEEK Kleyn, J. de. Volkaardewerk in Nederland, 1600-1900. Nijnatten-Doffegnies, H. J. van, Tobias en Tjoela. Twee jonge mensen, die beiden een ongelukkige jeugd gehad heb ben, besluiten om samen een nieuw leven te beginnen. Rijsdijk, Mink van. Edith Scheper. De moeilijkheden van een jong meisje, dat aanvankelijk 'n toneel carrière wil opbouwen, maar dat toch tot een andere levensbestem ming besluit. Schneiders, A. L. De trek van de struisvogel. Korte verhalen met als thema de drang naar het natuurlijke, die lijkt op de trek van een struisvogel. Spoor, Victor. Spijkers zonder kop pen. Na de dood van een firmant in een katoenbedrijf neemt diens zoon de zaak over en maakt op het kan toor kennis met de knepen, de foef jes en de oplichterijen van het vak. Vestdijk, S. Zo de ouden zongen. Een gevoelige jongen beleeft in tens een kleine vete, die zijn vader heeft, waardoor zijn hele jeugd wordt gekleurd en bepaald. Munnisch, J. A. Leven en eindig heid. Drie voordrachten met als grond thema ouderdom en oneindigheid. Op zoek naar een pedagogisch den ken; fundamentele beschouwingen over het opvoedkundig vraagstuk. Mevrouw Morton meende ieder woord van die bedreiging. „En?" vroeg ze. Lola haalde haar schouders op. „Dat is alles. Oh, ik zou me mis schien wel moeten schamen, maar ik doe het niet." Nuchter voegde ze er aan toe: „Ik geloof wel dat Clay en ik met wat moeite naar el kaar toe kunnen groeien. En het zou me ook niet verbazen als ik op een goede dag zou denken dat zijn vader toch niet zo'n monster is als waarvoor ik hem nu houd Oh, ik weet het wel" haastte ze zich te zeggen „het is een harde, taaie kerel. Maar ik heb laatst een brief op zijn bureau zien liggen. Hij heeft een architect in Central City opdracht gegeven plannen te maken om die huizen weer op te bouwen." Ze wenkte een landweg in, stopte, en keerde de auto. „Ik geloof dat het tijd voor u begint te worden, dokter Langford." „Jane," zei Jane zacht. Lola Morton wierp haar een blik vol dankbaarheid toe,, en geen van beiden bedierf het ogenblik met woorden. De oude dokter was laat. Hij was die ochtend naar Steward gegaan, en had gedacht tegen de koffie weer thuis te zijn. Het was nu al ver in de middag en hij was er nog niet. Maar ja, dacht Jane, en schonk haar aandacht aan de volgende pa tiënt mevrouw Wood die astma had hij was zeker onverwacht opgehouden, dat gebeurde wel va ker. De meeste patiënten die op ver langen van Clay Morton hun af spraken niet waren nagekomen, zo als mevrouw Wood bijvoorbeeld, waren er de laatste tijd toe over gegaan weer nieuwe te maken. Het middagspreekuur was meestal vrij druk. Het was nu al dagen geleden sinds ze voor het laatst van me vrouw Bates nieuwe praatjes over haar ongelijk had doorgekregen. Ze veronderstelde dat de oude dokter gelijk had gehad. Het was een sla pende hond en het was het best het dier maar niet wakker te ma ken Mevrouw Wood, juffrouw Smith, wier baby last van stuipen had, 'n jongen die met een lelijk verstuik te enkel de kamer binnen kwam strompelen. De wachtkamer was bijna leeg toen de dokter kwam. „Sorry, Janie, ik ben opgehou den", verontschuldigde hij zich op gewekt. „Ik zal het hier nu wel af maken. Ga jij maar gauw naar huis, dan kun je je op je gemak verkle den voorvanavond. Jij en Bill Lat ham komen bij me eten." „Maar begon Jane. „Geen maren. Zo geberd het. Ik moet trouwens iets met je bepra ten." „Maar waarom Bill?" „En waarom Bill niet?" vroeg hij slim. Daar had ze geen antwoord op zoals hij wel geweten had. Dus dokter Ed wou iets met haar be praten. Dat kon maar één ding be tekenen. Hij ging zelf zijn hele praktijk weer doen, zij kon naar haar eigen werk terug. Met die gedachten nam Jane er alle tijd voor om lang onder de douche te blijven en daarna ging ze wat op bed rusten. Er was nog tijd in overvloed en ze wilde voor zichzelf precies uitmaken wat ze zou zeggen. Dokter Ed mocht niet weten wat er in haar omging, en Bill helemaal niet dat ze er alles voor over zou hebben in Halesvil- le te kunnen blijven. Suus„met veel liefs, Suus De keurige lettertjes van het ronde handschrift stonden in haar geheu gen gegrift. „Met veel liefs. (wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1966 | | pagina 15