w/AAlwijkse en UnGstRAAtse couraiu 1966 WAN EEN JAAR VAN SLAGEN EN ONTSLAGEN Nederiand stond in buitenland volop in de belangstelling ■HKHi de beste wensei voor VRIJDAG 30 DECEMBER 1966 87e JAARGANG No. 103 Hoogtepunt was het huwelijk van Beatrix en Claus Criminaliteit IVIgr. Bekkers overleden internationaal I Verkeer(d) De pers DIRECTIE, REDACTIE DE ECHO VAN EN MEDEWERKERS HET ZUIDEN De tcho van het Zuióen Uitgever Waalwykse Stoomdrukkerij An toon Tielen Hoofdredacteur JAN TIELEN Gironummer 1069687 Dit blad verschijnt 2x per week Opgericht 1878 BureauxGrotestraat 205. Waalwyk Tel. 04160-2621 Kaatshpuvei Dr van Beurdenstraat 8, tel. 04167- Abonnement p week (0,26+ 2 ct. inc.k.) 0,28 p. mnd (1,10 lOct. inc.k.) 1,20 p. kwrt. (3.25 10 ct. inc.k.) 3,35 p. kwrt. p.post 3,70 by girobetaling (bij incasso p. postkwit. 60ct extra) Losse nummers 20 cent. Advertentieprijs: 13 cent per mm Contractadvertenties: speciaal tarief 2002 Telegram-adres „ECHO" 1966 is het jaar van slagen en ontslagen, zou een cabaretier zonder overdrijving kunnen zeggen voor de periode van twaalf maan den, waarvan wij nu afscheid nemen. In Amsterdam vielen harde klappen tijdens relletjes, waarbij provo's 'en andere jongeren zich heel weinig bleken aan te trekken van opdrachten, die de politie gaf. Onze economie kreeg forse tegenvallers te verwerken. Naarmate het jaar vorderde, werd het aantal ontslagen groter. De regering kreeg de grootste slag: het kabinet-Cals struikelde over een motie, die de Katholieke Volkspartij naar voren bracht. Na enkele weken van moeizaam zoeken naar oplossingen kwam tenslotte toch een nieuwe regering voor het politieke voetlicht. Maar al bij de Hoogtepunt van het jaar was on getwijfeld het huwelijk van Kroon prinses Beatrix met Claus von Ams- berg, die op de dag van het huwe lijk (10 maart) de titel Prins kreeg. Was het huwelijk een teleurstel ling voor het koningshuis en de aanhangers van de monarchie? Een antwoord is niet één, twee, drie te geven. Feit is, dat «ie relletjes in Amsterdam op de dag van het hu welijk ongekend en onverwacht he vig warent Dezelfde termen gelden voor het antwoord van politie en marechaussee. Op schuttingen in Den Haag wer den eind januari hakenkruisen ge schilderd. Werk van een onbezon nen jongeman? In ieder geval schrok Nederland op. Dergelijke ge beurtenissen in het van oudsher oranjegezinde Den Haag? Een Duits weekblad verklaarde, dat het „in Nederland progressief stond om anti Duit-, en dus anti-Claus te zijn". Moeilijker verliep het met de in zameling voor het huwelijksge schenk. Het Nationaal Geschenk zou worden bestemd voor de revali datie van 'gehandicapte kinderen. Een schoon doel, waarmee het paar zich veej sympathie verwerft. Toch brengt de inzamelingsactie niet meer dan een miljoen gulden op. Nog geen dubbeltje per inwoner. Maart was de maand van het huwelijk Voor het buitenland was het de „rookmaand". In alle grote buitenlandse bladen verschijnen de dag na het huwelijk foto's van de rookbom, die bij de Westerkerk vlak achter de gouden koets tot ontplof fing kwam. De route zelf is afdoen de afgezet. Met uitzondering van die enkele rookbom, merkte de huwe lijksstoet niets van de herhaalde botsingen tussen demonstranten en politie, die elders in Amsterdam plaats hebben. Enkele jongeren pro beren op het Rokin vlaggemasten te slopen. Politie grijpt in. Er wordt geslagen. De rel grijpt als een olie vlek om zich heen. De mensenmas sa kan zich niet snel genoeg ver wijderen'. De politie slaat hard toe. De misdaad viert hoogtij in 1966. Een speciaal soort misdaad: de over val. Nederland is, meent de politie, doelwit geworden van internatio nale bendes, die de grond in andere landen te heet onder de voeten is Drs W. Schmelzer, een veelbespro ken figuur in de politiek in 1966. We denken maar aan de „nacht van Schmelzer". geworden. Bankovervallen lijken aan de orde van de dag te zijn. Het ministerie van justitie, ban kiersorganisaties en politie over leggen over tegenmaatregelen. De banken nemen extra veiligheids maatregelen. Bankgebouwen wor den uitgerust met ingenieuze vei ligheids-installaties. Twee zeer beruchte Brabantse misdadigers weten te ont snappen aan hun politiebewa- kers en keren op het oude, slechte pad terug. Het aantal overvallen en mishandelingen neemt in de kleine Brabantse plaatsen ziender ogen toe. De (rijks)politie staat voorlopig machteloos. De twee mis dadigers oefenen een ware terreur uit in de woonwagenkampen, waar zij zich verbergen. Tijdens een van hun overvallen mishandelen zij 'n oude man. Hij moet naar een zie kenhuis worden gebracht. Een van de misdadigers wordt tenslotte aan gehouden in een auto. De tweede na een verwoede worsteling met een rijkspolitieman. Brabant haalt opgelucht adem. De politie strijdt tegen de mis daad. Maar ook een van haar ande re taken - het handhaven van de er Ja - komt sterk in de belangstel ling. Onrust was er aanvankelijk nog ever enkele ongelukken, die zich (vorig jaar) voordeden bij waarschuwingsschoten van de po litie. In juli van dit jaar komen tenslotte de door de regering toege zegde nieuwe instructies voor het wapengebruik dcor de politie. De Sterke Arm moet bet gebruik van wapens gaan bepexken. Mag alleen waarschuwingsschoten lossen „na zorgvuldige overwegingen" en „al leen bij ernstig misdrijf. Niet alleen de politie, ook de jus titie krijgt kritiek bij diverse inci denten rond het handhaven van de openbare orde. Incidenten, die zich vooral in Amsterdam voordoen. In de hoofdstad komt het zelfs tot een openlijke gezagscrisis, die leidt tot het ontslag van hoofdcommis saris Van der Molen, Jen later in direct - ook mee zalwerken aan het aftreden van de minister van binnenlandse zaken, de heer Smal- lenbroek). De meningen over het handhaven van de orde zijn - en blijven - sterk verdeeld. Sommige politieke groeperingen protesteren luidkeels als demonstranten wor den gepakt. De vrije meningsuiting komt in gevaar, menen zij. Discus sies over het optreden van de pro vo's, laaien fel op. Ook buiten de hoofdstad. Laat op de avond van 13 juni protesteren leden van niet erkende bouwvakkersbonden in Amsterdam tegen een, korting op hun vakantie geld (later zal de rechtbank inder daad bekennen, dat de korting ten onrechte werd ingehouden). Hun actie loopt echter in korte tijd uit op een regelrechte oproer van pro vo's en jongeren, die de gelegenheid uitbuiten voor het scheppen van onrust. Op 14 juni wordt het ge bouw van de Telegraaf bestormd. De gehele dag hebben min of meer ernstige gevechten plaats. Straten worden opgebroken. Winkelruiten sneuvelen. Er vallen gewonden. De Amsterdamse politie krijgt verster king van de marechaussee. Het ka binet vergadert. De ministers Smal- lenbroek (binnenlandse zaken) en Samkalden (justitie) haasten zich naar Amsterdam voor overleg met burgemeester van Hall. Ministers en burgemeester doen 's avonds 'n bewogen oproep via de televisie om de rust te herstellen en kalm te blijven. De gemoederen zijn uiterst verhit doordat bij een demonstratie een bouwvakker om het leven is gekomen. Naar de geruchten zeggen door een klap met een gummiknup pel. Naar de sectie later uitwijst door een hartaanval. De Amster damse politie gebruikt traangas- garnaten en de vuurwapens. Als de voorlopige balans wordt opgemaakt zijn er 84 gewonden en 30 arres tanten. Op 22 juni worden 55 ar- eerste confrontatie met de Tweede Kamer kreeg het kabinet- Zijlstra de wind van voren. De Kamer verzette zich heftig tegen de plannen om leden van ziekenfondsen (nog altijd het allergrootste deel van de bevolking) extra geld te laten betalen voor opname in een ziekenhuis. Al met al bracht het afgelopen jaar voldoende sen satie en nieuwtjes om ook over de grenzen voortdurend de spanning levend te houden. Van mini-rok tot Europa-politiek, van Konings huis tot prova-dom (wie zeidat het woordje dom vele betekenissen kan hebben?), van goudschat tot Chinese affaire, het buitenland luisterde samen met vele vaderlanders mee naar wat de nieuwste ontwikkelingen voor ons allemaal in petto hadden. restaties verricht. Het plezier van het „happenen" gaat er wat af. Vooral als d!e politie besluit om beihamels naar een afgelegen plaats te brengen en hen terug te laten wandelen. De officier van justitie - en hij niet alleen - heeft later kri tiek op deze maatregel. Hij ver wijt, dat de politie buiten haar boekje is gegaan. Een zwarte dag voor katholiek Nederland was maandag 9 mei, toen de bisschop van Den Bosch, Mgr. W. Bekkers, na een ziekbed van énkele maanden in het zieken huis in Tilburg overleed. Zijn be- gafenis werd door duizenden bijge woond. Het graf van mgr. W. Bek kens, op het kerkhof van St. Oeden- rode, dreigde een pelgrimsplaats te we den. Ieder weekeinde bezochten tienduizenden de begraafplaats. Men besloot de begraafplaats tijdelijk te sluiten. Opvolger van mgr. W. Bek kers werd mgr. drs. J. Bluijssen, tot dusver bisschop-coadjutor van Den Besch. De nieuwe katechismus, die in het najaar verscheen, werd een best-seller. Nu reeds zijn enke le henderduizenden exemplaren ver kocht. Het pas foraal-coneilie van de Nederlandse kerkprovincie is op 27 november door kardinaal B. Al- frink geopend. De justitie heeft het overigens al moeilijk genoeg met enkele geval len van soms raadselachtige inter nationale criminaliteit. Kort na Nieuwjaar wordt uit een Amster damse gracht het lichaam opgevist van de 56 jaar geworden Ameri kaanse hoogleraar Richard Follis. Ogenschijnlijk een onschuldig bio loog. Maar de geruchten zijn hard nekkig, dat de Amerikaan gewik keld was in een spionage-affaire. De Amsterdamse politie verklaart ech ter, dat de hoogleraar niet door ge weld om het leven is gekomen. In juli blijkt Nederland wel dege lijk centrum van een ingewikkelde spionagezaak te zijn. In Den Haag wordt de 42-jarige Chinese ingeni eur Hsu Tsu-tsai meer dood dan levend aangetroffen voor een door de Chinese legatie gehuurd pand. Als de man naar een ziekenhuis wordt overgebracht voor onderzoek wordt hij daar op brute wijze door leden van de diplomatieke, Chinese vertegenwoordiging ontvoerd en overgebracht naar de Chinese lega tie. Daar sterft hij. 'n Scherp diplo matiek conflict met communistisch China volgt. De Chinese zaakge lastigde wordt onverbiddelijk het la«d uitgezet. De Nederlandse ver tegenwoordiging in Peking, de heer Jongejans, wordt „persona non gra ta" verklaard, maar hij mag des ondanks China niet verlaten. Hij wordt als een soort gijzelaar vastgehouden tot Den Haag de 8 Chinese lastechnici, collega's van de omgekomen ingenieur, laat gaan. Den Haag is dat echter niet van plan. Aan het eind van het jaar zitten de 8 technici nog steeds in de Chinese legatie in Den Haag en is de heer Jonge jans nog steeds gij zelaar in Peking. Minister Samkalden (just.) stelt begin juni de in Breda gevangen gezette oorlogsmisdadiger Lages in vrijheid. Willy Lages; is zwaar ziek, deelt hij mee. Verdere ten uitvoer legging van zijn (levenslange) ge vangenisstraf is niet meer gerecht vaardigd, meent de bewindsman. Veel organisaties protesteren, maar minister Samkalden verdedigt zich met de stelling, dat wij ons nu niet even onmenselijk moeten tonen als de bezetter tijdens de oorlog. Lages wordt naar een Duits ziekenhuis overgebracht. In tegenstelling met de verwachting overlijdt hij niet. De tijdelijke invrijheidstelling wordt definitief. Loonmoeilijkheden zijn er genoeg geweest in 1966. Aanvankelijk leken de conflicten zich niet zo zeer toe té spitsen op de hoogte van de te verwachten loonsverhoging. Begin van het jaar kwam het tot een bot sing tussen enkele grote bedrijven (Aku) en de vakbonden over bij zondere voorrechten, die leden van de bonden zouden moeten genieten. Dit probleem raakt op de achter grond als een veel grotere moei- moeten de produktie afremmen. Dat betekent ontslagen. Tegen het eind van het jaar blijkt het aantal werklozen met meer dan 20.000 meer dan normaal te zijn toegeno men. In januari ig het planbureau nog optimistisch. „Het jaar 1966 wordt een gunstig jaar, ook al zullen de winstmarges wat afnemen", luidt de prognose. Een half jaar later is men een stuk pessimistischer. De betalingsbalans zal niet het beloof de overschot van 400 mijjoen gul den te zien geven, maar een tekort, deelt de regering in juli mee. De EEG-commissie heft voortdurend de vinger. „In Nederland stijgen de lonen, de prijzen en de overheids uitgaven veel te sterk", waarschuwt men in Brussel. Voor wat betreft de daling van de winstcijfers heeft het planbure au in elk geval gelijk. Grote bedrij ven komen met pessimistische ver halen. De in dit jaar uitgebrachte verslagen en overzichten (die voor een goed deel ook betrekking heb ben op 1965) geven de economen aanleiding tot hoofdpijn. Unilever zegt, dat de winsten op margarine en wasmiddelen aanmerkelijk zijn gedaald. Philips klaagt, dat wel de omzetten sterk zijn gestegen, maar de winsten even hard achteruit zijn gehold. Het aantal bedrijven, dat het niet meer kan rooien, neemt toe. Geruchtmakend is de affaire rond het Amsterdamse bankiershuis Tei- xeira de Mattos. Tal van kleine Het huwelijk van het jaar. De bruidsfoto van Prinses Beatrix en Prins Claus. lijkheid ontstaat. De eisen van de werknemers blijken te hoog te zijn. De regering stelt een gevarenzone in van 7%. De grens dreigt te wor den overschreden. De regering - bij monde van minister Veldkamp - keurt enkele cao's ronduit af. Zelfs wordt in juli een loonstop afgekon digd. De regering zet de Stichting van de Arbeid waarin werkgevers en werknemers samenwerken, bui ten spel bij het beoordelen van de cao's. De rijksbemiddelaars nemen de taak over. In juli blijk+, dat nog altijd meer dan één miljoen werk nemers geen nieuwe cao heeft. Ten slotte kondigt de regering voor de Overblijvende groepen een alge mene loonsverhoging af, waarbij er voor gewaakt wordt, dat de „ge varenzone" niet wordt overschre den. De onrust over de lonen ver dwijnt langzamerhand'. Een andere zorg komt er voor in de plaats. Het blijkt niet meer zo best te gaan met de economie. Nederland is niet meer het welvaartsland, waar alles maar kan. Is het tekenend, dat op de eerste werkdag van 1966 - maan dag 3 januari - het bericht komt, dat een wagenfabriek in Ede 20 man ontslaat? In de loop van het jaar wordt het steeds duidelijker, dat de werkgelegenheid hard ach teruit gaat. In Deventer sluiten kort na elkaar enkele fabrieken. De ex port holt achteruit. Diverse bedrij ven zitten met grote voorraden en spaarders worden in het faillisse ment meegesleept. Ook bekende in stellingen en verenigingen lijden onder het wanbeheer, dat over een bank is gevoerd. Als het jaar ein digt, is er nog steeds geen oplos sing voor hen gevonden. Geld speelt toch al een hoofdrol in het nieuws over 1966. Het begint aardig. Boer Christiaansen in Serooskerke graaft in januari op een akker, die hij nog niet zo lang in het bezit heeft. Hij vindt onder steenpuin zowaar enkele gouden munten. Zij blijken grote historische waarde te hebben. Bij de veiling brengen de munten enkele tonnen, op. Het veelvoudige van hun eerst geschatte waarde. Serooskerke is blij. Van de op brengst zal o.a. een zwembad wor den gebouwd. Schaarste aan geld bemoeilijkt de investeringen. Ook de bouw komt in gevaar. In januari juicht minister Bogaers nog, dat in 1965 meer dan 114 duizend woningen gereed zijn gekomen. Maar in juli vreest hij, dat dit aantal over 1966 niet zal worden behaald. Er is geen geld om de bouw te financiëren. Hij pleit - evenals de minister van economische zaken, drs. Den Uyl - voor het investeringsloon. Hoeveel slachtoffers heeft het verkeer in Nederland het afgelopen jaar voor zich opgeëist? Een schat ting is nu moeilijk te maken, maar het aantal doden en gewonden zal ongetwijfeld weer groter zijn dan vorig jaar. In juli presenteerde de regering een aantal nieuwe ver keersregels, die 1 januari 1967 in gaan (kent U deze wel allemaal?). Maar tegelijk werd duidelijk, dat door de toename van het verkeer het toezicht steeds onvollediger werd. In september kwam het be sluit om geen processen-verbaal meer op te maken bij betrekkelijk kleine aanrijdingen (voorwaarde: geen gewonden, materiële schade beneden de f IC'00,-). Het zou de handen van de verkeerspolitie vrij maken voor andere, belangrijkere werkzaamheden. Automobilisten mochten zich in 1966 ergeren aan de steeds drukker wordende wegen, over één ding konden zij verheugd zijn. De benzi neprijs tuimelde omlaag, dankzij 't verschijnen van de witte pompen. Vrijwel alle grote benzinemaat schappijen bezweken onder de druk en voerden prijsverlagingen - soms tot meer dan 5 cent per liter - in. Tragisch was de vergissing, die werd begaan bij een industrie van geneesmiddelen. In juni stierven 4 patiënten in het Diaconessenzie- kenhuis te Eindhoven, 2 konden ternauwernood worden gered, na dat zij verkeerde infusie-vloeistof fen hadden gekregen. De vloeistof fen bleken niet steriel te zijn ge-, weest. Er waren meer vergissingen. Gelukkig waren enkele meer ko misch dan tragisch. Zo lachte men nog gemoedelijk om de vergissing van een ambtenaar, die ondanks de opdracht van de koningin, vergat om een onderscheiding uit te schrij ven voor ds. Kater, die het huwe lijk van prinses Beatrix met de heer Von Amsberg had ingezegend. De pers kreeg veel te verduren in 1966. Ook premier Cals kon het op een gegeven ogenblik niet meer binnen houden en, sprak over: „de terreur van lieden met gebrek aan verantwoordelijheidsgevoel, die de bes'ehikking hebben over communi catiemogelijkheden, zoals pers, ra-, dio en T.V.". Hij slikte later zijn woorden weer in, na klachten van de journalistenorganisaties. Hij zou alleen over de buitenlandse sensa tiepers hebben gesproken. Daar na protesteerden ook de buiten landse journalisten. Het program ma „Zo is het verdween van het VARA-scherm. De omroep was hei niet eens met een voorgenomen uitzending over burgemeester Van Hall. Er zijn op dit terrein geluk kig niet alleen kritische geluiden te bemerken. Zo bracht het voor bije jaar een belangrijke verbete ring op televisiegebied. Nieuwe zenders werden geplaatst, waar door het tweede net over geheel Nederland' kon worden bekeken. Ook kwam er een nieuwe zendge machtigde, de Tros. Zo zijn de dagen van 1966 voor bij gegaan. Met tragische, trieste, vrolijke, blijde omstreden en toe gejuichte gebeurtenissen. Met moei lijkheden rond het koningshuis, maar ook met algemene vreugde over de aankondiging, dat prinses Beatrix haar eerste baby verwacht. Met politieke strubbelingen, met economische tegenslagen, maar ook met een besef van samen verder werken aan een goede toekomst.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1966 | | pagina 1