wAAlwijkse en lAnqstRAAtse couRAnt VOORZITTER KAMER VAN KOOPHANDEL TIJDENS NIEUWJAARSREDE: ^Tïlarcjriet donderdag 24 jaar Ogen vragen brillen van STASSAR WAALWIJK - De heer J. Timmermans, voorzitter van de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Noor delijk Noord-Brabant heeft in zijn donderdagmiddag uitgesproken nieuwjaarsrede ook de aandacht voor enkele ontwikkelingen in de detailhandel en ambacht gevraagd. De belangrijkste passages uit dit gedeelte van zijn rede laten wij hieronder volgen. In onze edi tie van j.l. vrijdag plaatsten wij reeds de beschouwing van de heer Timmermans over een tweetal industri ële bedrijfssectoren: de schoen- en leder-industrie. Over de ontwikkeling in de detailhandel zei de heer Timmermans het volgende: „In de sector van de detail handel doen zich in ons land een aantal structurele wijzigingen voor. Voor zover het schaarse cijferma teriaal zulks toelaat, zal ik de ontwikkeling in het dis trict van onze Kamer hieraan toetsen. Op de eerste AanfaB inwoners per winkel in gebied Kamer groter dan elders Omzet-stijging plaats valt in Nederland een relatieve daling te con stateren van het aantal ondernemingen in de detail handel ten opzichte van de bevolking. Deze ontwik keling heeft zich ook voorgedaan in ons gewest en wel in versnelde mate. Wanneer /wij het aantal ver kooppunten uitdrukken in de bevolking, dan zien wij het aantal personen per verkoopplaats in Nederland in de periode 1960-1966 stijgen van 60 tot 69. Voor het district van onze Kamer bedroegen deze verhou dingsgetallen, resp. 56 en 66. De vermindering in de gehele levensmiddelengroep gaat de laatste jaren zeer snel. Sinds 1960 liep het aantal zaken in deze sec tor in ons land terug met 12.500 bedrijven tot 83.000, hetgeen een daling betekent van 17%. In het district van onze Kamer nam dit soort winkels slechts af met 10% en wel van bijna 1250 tot 1120 bedrijven. Buurtwinkel centrum Ambacht Leder- en metaal verwerkende ambachten Vestiging Pompbediende verzon roofoverval Nederlands vlees mag buitenland niet in Staatsloterij mag series uitbreiden MAANDAG 16 JANUARI 1967 88e JAARGANG No. 5 VAH Uitgever Waal wij ksche Stoomdrukkerij Antoon Tielen Hoofdredacteur JAN TIELEN Gironummer 1069687 Dit blad verschijnt 2x per week Losse nummers 20 cent Abonnement p. week (0,28+ 2ct. inc.k.) ƒ0,30 p.mnd. (1,20+10 ct. inc.k.) ƒ1,30 p. kwrt. (3,40+10 ct. inc.k.) ƒ3,50 p. kwrt. p. post 4,bij girobetaling (bij incasso p. postkwit. 75 ct. extra) Advertentieprijs: 14 cent per mm. Contractadvertenties: speciaal tarief Opgericht 1878 Bureaus Grotestraat 205, Waalwijk Tel. 04160-2621 Kaatsheuvel: Dr. van Beurdenstraat 8, tel. 04167-2002 Telegram-adres „ECHO" „Vermindering in levensmiddelengroep gaat de laatste jaren zeer snel" Het concentratiegetal, dat bere kend is door de bevolking per ge bied te delen door het aantal win kels in hetzelfde gebied maakt een tweetal nadere conclusies mogelijk. Op de eerste plaats valt het op, dat het aantal winkels in de sector van de eerste levensbehoeften hier re latief meer voorkomt dan gemid deld in Nederland en bij de bran ches in duurzame goederen kan in bijna alle gevallen het omgekeerde worden waargenomen. Een verkla ring voor beide gesignaleerde ten densen kan vooral worden gevon den in het grote aantal kernen en de vaak geringe bevolking, die in deze kernen woont. Wanneer men het concentratie getal per gemeente beziet, dan valt het op, dat slechts in de grootste gemeenten in het district van onze Kamer, die tevens enige stedelijke signatuur dragen, het aantal inwo ners per winkel groter is dan in ons land. Dit geldt voor de gemeenten Dongen, Drunen, Geertruidenberg, Raamsdonk, Loon op Zand en Waal wijk. Wanneer men de detailhan delsontwikkeling in de genoemde grotere gemeenten sinds 1960 be- j oordeelt, d'an moet men constate- j ren, dat het aantal inwoners per winkel in deze jaren is toegenomen en dat deze ontwikkeling in nage noeg al deze gemeenten is ontstaan door een absolute daling van het aantal winkels en een stijging van de bevolking. Slechts in de ge meente Drunen valt de groei van het inwonertal samen met een toe name van het aantal detailhandels zaken. In het kader van de concentratie- tendes moge ik nog de aandacht vestigen op de sterke stijging van het aantal filialen in ons land van ca. 11.600 in 195C' tot ca. 23.700 in 1965. Dit wijst eveneens op een toe genomen omvang van vele onder nemingen. In de na-oorlogse jaren is de uitbreiding van het aantal filialen in het district der Kamer minder snel verlopen d'an gemid deld in ons land. De relatieve posi tie van de filialen is hier dan ook zwakker. Treffen wij n.l. in ons land gemiddeld 1 filiaal aan op el ke 500 inwoners, in ons ressort is deze verhouding 1 filiaal op elke 1800 inwoners. Het groter worden van de on dernemingen blijkt ook nog uit de omzetstijging per vestiging. Bij de detailhandelszaken in voedings- en genotmiddelen steeg de omzet per vestiging in de jaren 1950-1965 ge middeld met 117% en in d'e sector van de detailhandel in duurzame goederen nam deze omzet gemiddeld toe met 144%. Hoewel ten aanzien van de om zetten in d'e detailhandel in ons ressort geen concreet cijfermateri aal voorhanden is, zou ik toch en kele gedachten over de koopkracht, die aan deze bedrijven toevloeit, aan U willen voorleggen. Indien, zoals inhet district van onze Ka mer, in een bepaalde sector het aantal ondernemingen groter is dan elders, mag daar niet d'e conclusie aan worden verbonden, dat deze Voorzitter van K. v. K. J. Timmermans bedrijven gemiddeld kleiner zouden zijn dan in het vergelijkingsgebied. Het is mogelijk, d'at deze bedrijven koopkracht aantrekken van buiten het gebied. Het is de vraag of dit in het algemeen het geval is voor ondernemingen in ons ressort. Hoe wel slechts een uitgebreid onder zoek naar de koopgewoonten hier het antwoord zou kunnen geven, lijkt het toch redelijk dit als nietre- eej te aanvaarden. In het gebied van onze Kamer liggen niet zulke sterke koopcentra, dat daarvan zo danig invloed uitgaat, die ver uit stijgt bóven het aantrekken van enige koopkracht uit de randge meenten. incidentele en toevallige factoren blijven hier vanzelfspre kend buiten beschouwing. Het ge bied der Kamer bestaat uit een beperkt aantal middelgrote en veel kleine gemeenten en wordt om ringd door enkele steden zoals Til burg, 's-Hertogenbosch, Breda Dord recht in mindere mate Gorinchem en Oosterhout, waarvan met zeker heid mag worden aangenomen, dat zij koopkracht aanzuigen uit ons gewest. Wanneer ik dit alles projecteer tegen de achtergrond van het rela tief grote aantal zaken in de sec tor van de eerste levensbehoeften en in enkele branches, die tot de sector van de duurzame consump tie-goederen behoren en welke hier meer voorkomen dan in Nederland, dan mag wel als vaststaand worden aangenomen, dat veel van deze be drijven in het gebied van onze Ka mer een matig bedrijfsresultaat zullen opleveren. Ik heb er reeds op gewezen, d'at enkele gemeenten, reeds op grond van hun inwonertal, nauwelijks in staat zijn een buurtwinkelcentrum op gang te brengen. Te vaak wordt vergeten, dat reeds voor een der gelijk winkelcentrum, dat 10-15 bedrijven omvat, ongeveer 5000 consumenten nodig zijn. Zo heeft een wijkwinkelcentrum levenskan sen in het gebied van 12 tot 20.000 inwoners en is de bouw van een stadswinkelcentrum mogelijk in 'n rayon van minimaal 50.000 perso nen. Ind'ien in een relatief groot gebied waar alle kernen minder dan 5000 inwoners hebben, geen voor afgaand overleg zou worden ge pleegd over de plaats en de stich ting van een winkelcentrum, dat uitstijgt boven het minimale aantal winkels, dat is samengebracht in een buurtwinkelcentrum, dan is de kans groot dat zo'n gebied' nog lan ge tijd verstoken blijft van een koopcentrum van enige allure, waaraan de moderne consument zo'n behoefte heeft. In een gebied waar één kern meer uitgesproken in aanmerking komt om een stadswinkelcentrum te ont wikkelen. is overleg tussen de be trokken gemeentebesturen gewenst. Ook het bedrijfsleven dient naar mijn mening in deze discussie te worden betrokken. Doordat het stadswinkelcentrum zich tevens richt op de consument uit de rand gemeenten en de winkelcentra van meer beperkte allure in deze rand gemeenten behoren te zijn afge stemd op het stadswinkelcentrum, is dit overleg een steeds meer ge biedende eis. Tot nu toe zijn deze verzorgende fucties nog teveel gebaseerd ge weest op wat de planoloog op dit terrein in kaart bracht. Hebben de gemeenten zich niet teveel laten leiden door het planologische wen selijke, zonder zich af te vragen of de plannen ook economisch te verwezenlijken zijn? Naar mijn me ning schuilt hier een reëel gevaar, omdat de toezichthoudende instan tie, te weten de Provincie, vooral het planologisch criterium hanteert, zonder op het economisch feilen in de gemeentelijke plannen te wij zen. Binnen een bepaald gebied zul len echter niet alleen de verzor gende functies op de verschillende niveaus op elkaar moeten worden afgestemd, doch ook de andere functies, zoals d'e woonfuncties, de werkgelegenheidsfunctie en de re creatieve functie, zullen daarbij in het oog moeten worden gehouden. Deze verschillende functies zullen op evenwichtige wijze met elkaar 'in verband moeten worden ge bracht. Voor de verzorgende func tie is het met name van belang, dat zij inspeelt op de recreatie. In vele d'elen van het gebied van onze Ka mer vervult de recreatie reeds een grote rol en in andere delen liggen plannen klaar om belangrijke re- cratieve functies tot ontwikkeling te brengen. Over het ambacht zijn in ons land weinig gegevens voorhanden. De heterogene samenstelling van dit deel van het bedrijfsleven is hier wellicht de oorzaak van. Bij deze beschouwing zijn de voedsel voorzieningsambachten, zoals de bakker en de slager niet meegeteld, omdat zij reeds zijn opgenomen bij detailhandelszaken. Voor het overi ge zijn de amlbachtsbedrijven te splitsen in louter ambachtelijke on dernemingen en ambachtsbedrijven met een detailhandelsfunctie. In de periode 1964-1966 nam het aantal ambachtsbedrijven in ons land iets af en wel met 230, ofwel 0,2% en zij telt thans nog ruim 113.000 on dernemingen. In het district der Kamer echter steeg het aantal bedrijven in deze sector met 49, ofwel 4%, tot 1230 ambachtbedrijven. Hoewel over de ze korte periode geen ontwikke lingstendenties aan het beperkte cijfermateriaal mogen worden ont leend, kan toch worden opgemerkt, dat deze aan het landelijke beeld tegengestelde gang van zaken wel licht is ontstaan door de relatief geringe concentratie van het aan tal ambachtsbedrijven in ons res sort. Dit verschil bestaat voorna melijk in de categorie van de am bachtsbedrijven zonder detailhandel en in mindere mate in de sector van de gecombineerde ambachts-/ detailhandelszaken. Relateer ik de ontwikkeling in 't ambacht aan de bevolking, dan con stateer ik binnen de sector van de ambachtelijke bedrijven zonder de tailhandel, dat het concentratiegetal voor de bouw- en de lederverwer- kende ambachten hier kleiner is dan in ons land. Het was reeds be kend, dat de beroepsbevolking in de gehele bouwsector hier procen tueel groter was dan in ons land en het doet daarom niet zo vreemd aan, dat ook de ambachtelijke toe leveringsbedrijven voor de bouw nijverheid in ons district relatief meer voorkomen dan in Nederland'. Hetzelfde geldt in feite voor de lederverwerkende ambachten. Wie zal het vreemd vinden, dat deze bedrijven in ons gebied met een sterke ledertraditie in verhouding meer voorkomen dan elders in ons land? De textiel-, hout- en metaal verwerkende ambachten nemen in Nederland een relatief sterkere po sitie in dan in het district van on ze Kamer. Wel moet daaraan on middellijk worden toegevoegd, d'at het aantal ondernemingen, dat tot de metaalambachten behoort, hier sinds 1960 zeer sterk is toegeno men, waardoor de relatieve positie van deze groep snel is verbeterd. In de sector van d'e ambachtelijke bedrijven met detailhandel valt het op, dat zich binnen de hiertoe be horende groepen een ander beeld aftekent dan in de gelijknamige ambachtelijke bedrijven zonder 'n winkelfunctie. Met name vraag ik Uw aandacht voor de leder- en me taalverwerkende ambachten. Hoe wel in 1964 het lederverwerkende ambacht, gecombineerd met detail handel, hier in verhouding meer voorkwam dan elders in ons land, is deze relatieve positie in de daar. opvolgend'e jaren geheel gewijzigd. In de metaalsector valt het op, dat, in tegenstelling tot de louter am bachtelijke bedrijven in deze groep, de metaalverwerkende ambachten gecombineerd met een detailhan delsfunctie, hier relatief meer voor komen. De oorzaken van deze struc tuurverschillen konden echter niet worden nagegaan. Nog wil ik hieraan toevoegen, d'at ook in de ambachtelijke sector het aantal inwoners per bedrijf slechts in de grotere gemeenten boven het districts- en landelijke gemiddelde uitstijgt. Deze gemeenten waren: Dongen, Drunen, Geertruidenberg- Raamsdonk, Loon op Zand en Waalwijk. Aan dit rijtje behoeft slechts een uitzondering te worden toegevoegd', te weten de gemeente Woudrichem. Tot slot vraag ik Uw aandacht voor de vestigingsproblematiek van het ambacht. Naar mijn mening is dit deel van het bedrijfsleven tot op heden teveel van de zo nodige aandacht verstoken gebleven. De gemeentelijke overheid neemt ini tiatieven op het terrein van de bouw van winkels en legt vaak goed geoutilleerde terreinen aan, waarop de industrie zich kan ves tigen. Voor het ambacht worden in de meeste gevallen geen bijzondere Negen dagen na haar huwelijk verjaart onze koninklijke bruid prinses Margriet Francisca, die dan 24 lentes zal tellen. In de bruidsdagen zijn er veel herinneringen opgehaald aan deze „ver van ons vandaan geboren oranjetelgdit „petekind kind van onze koopvaardij" enzovoorts. Vaak werd vergeten dat de bruid het liefst maar een heel gewoon meisje was en dat zij het allerliefst zonder enig ceremonieel met alleen de familieleden om haar heen getrouwd zou zijn, zonder dat iemand anders daar iets van merkte. Want deze prinses is in haar hart geen figuur voor het plecht statige adellijke leven aan het hoofd van een hofhouding. De enkelingen die om Margriet riepen, toen zij het huwelijk van onze kroonprinses Beatrix afkeurden, wisten niet dat hun uit verkorene de kroon niet zou willen aanvaarden. Want onze der de koningsdochter wenst een burgeres te zijn, temidden van haar medeburgers. Samen met haar verloofde, heeft zij lang voor het huwelijk al doen blijken niet gesteld te zijn op pracht en praal en een luxu eus leventje zonder enig doel. Zij koos bewust de verpleegsters opleiding, teneinde zich verdienstelijk te kunnen maken voor haar medemensen als dit noodzakelijk zal zijn. Zij neemt met haar man slechts haar intrek in een (klein) deel van het paleis 't Loo, omdat zii geen beslag wil leggen op een ander huis, in verband met de heersende woningnood. We kunnen er zeker van zijn, dat dit echtpaar graag als heer en mevrouw Van Vollenhoven zou worden beschouwd en dat wij beiden in de toekomst ook als gewone Nederlanders zullen leren kennen. De 19-jarige pompbediende W. S. te Utrecht, die dinsdag de poli tie liet weten dat een onbekende automobilist zijn geldtas met ruim 400 gulden had geroofd, blijkt dit verhaal te hebben verzonnen. Hij heeft het geld nog dezelfde dag grotendeels opgemaakt, S. is don derdag aangehouden. vestigingsmaatregelen getroffen. In dien het ambachtsbedrijf gecombi neerd is met een detailhandelsfunc tie, zal die onderneming zich meest al vestigen in een winkelcentrum. Doordat bij de eerstgenoemde ambachtsbedrijven de afzet direct gericht is op de consument, zullen zij in de wooncentra een plaats moeten vinden. Wellicht is het mo gelijk om voor dit soort bedrijven in de toekomst, meer dan voorheen, aangepaste vestigingspunten te cre- eren in de woongebieden. Het gaat hier meestal om „schone" bedrij ven, die zeer wel in een woonwijk passen. Ten aanzien van de groep am bachtsbedrijven, die een tussen schakel vormen in het productie proces en niet rechtstreeks leveren aan de consument, biedt het indus trieterrein vaak de meest adequate oplossing", aldus de lieer Timmer mans, die tenslotte iedereen dankte voor zijn medewerking in het af gelopen jaar. Blijkens mededelingen van Neder landse vleesexporteurs, zijn op het ogenblik ongeveer 400 ton Neder lands vlees de Belgisch-Franse grens teruggestuurd. Maandagavond werd een Frans invoerverbod voor Neder lands vlees van kracht in verband met het mond- en klauwzeer. De grens zou om zeven uur sluiten. Inmiddels was nog een groot aantal Nederland se koelauto's met vlees naar Frank rijk onderweg. Een 40-tal daarvan had vóór zeven uur de Belgisch-Fran se grens bij Menen-Haluin bereikt, maar daar bleek het zo'n drukte te zijn, dat de wagens niet tijdig door de Franse douane konden worden af gehandeld. Er werd eerst bericht dat dit vlees doormocht maar later is het toch teruggestuurd, met schade van 2 tot 3 miljoen. Dit in verband met het mond- en klauwzeer in Overijssel. Ook België, Duitsland en Engeland hebben de invoer verboden. Het aantal series in de Staatslo terij mag worden uitgebreid. De Tweede Kamer ging donderdag ak koord met een voorstel om het ma ximum op het aantal series op te heffen.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1967 | | pagina 1