waaLwijkse en UnqstRaatse coupant
EmTé-Supermarkt op hoek Grotestr.-
Putstraat wordt in juli geopend
Verlaging kiesgerechtige leeftijd
Nederland naar 18 jaar?
Waalwijk heeft dringend behoefte
aan een instruktiebad
EEN „VUILNISVAT" DAT VEEL GEVAREN
OPLEVERT VOOR DE VISSERIJ
NIEUW BEDRIJF IN WAALWIJK OMVAT ALLE BRANCHES
NU DE JEUGD MEER INSPRAAK WIL
ZWEMONDERWIJS IS BIJNA NIET MOGELIJK
Mijnen liggen er bij
duizenden in de
Noordzee
Veel risico's
Zelfs vergif
Kruispunt wordt
ook gereconstrueerd
„Vrije" supermarkt
Veel branches
Industriële
afvalprodukten
Gevaren
voor bevolking
Risico
Studiecommissie
Belasting kan
- dankzij BTW
wel omlaag
Fa. Schuurmans
MAANDAG 19 MEI 1969
92e JAARGANG No. 40
Opgericht 1878 Bureaus Grotestraat 205, Waalwijk Tel. 04160-2621-2746 KaatsheuvelDr. van Beurdenstraat 8, Tel. 04167-2002 Telegram-adres „ECHO"
Uitgever
Waal wij ksche Stoomdrukkerij
Hoofdredakteur JAN TIELEN
Antoon Tielen
Gironummer 1069687
Dit blad verschijnt 2 x per week.
Losse nummers 20 cent
Brieven onder nummer 50 ct. extra
Abonnement
p. week (0,33+ 2ct. inc.k.) ƒ0,35
p. mnd. (1,45+10 ct. inc.k.) ƒ1,55
p. kwrt. (3,95+10 ct. inc.k.) ƒ4,05
p.kwrt. p.post 4,75 bij girobetaling
(bij incasso p.postkwit. 75 ct, extra)
Advertentieprijs: 15 cent per mm.
Contractadvertenties: speciaal tarief
De Noordzee wordt een leeggeviste zee
vol mijnen en afvalstoften
In IJmuiden kunnen ze er over meepraten, hoe slecht het met onze
Noordzee is gesteld. Kortgeleden leefde men geruime tijd in angst over
het verdwijnen van de IJmuider hekkotter 210 met zes jonge Katwij-
kers aan boord. Nu zijn inmiddels de wrakstukken van het schip ge
vonden en kan men gaan raden naar de wijze waarop dit vaartuig is
ondergegaan. Een explosie ligt ook wel het meest voor de hand. Uit
verschillende omstandigheden zou dit blijken.
Een explosie? Maar waardoor? Is de IJm 210 op een mijn gelopen?
Heeft dit vissersvaartuig misschien een mijn in de netten gekregen?
Kortom, men vraagt zich af wat er toch wel gebeurd kan zijn, want
uit het gebeurde zou men lering kunnen trekken.
Mijnen liggen er bij duizenden in
onze Noordzee. Ja, zo'n 25 jaar na
het einde van de tweede wereldoor
log liggen er nog zo'n 125.000 mij
nen op minder dan vijftig mijl uit
de Nederlandse kust. Dat betekent
dat er hele oppervlakken van de
Noordzee zijn waar men zich onder
geen voorwaarde kan wagen zonder
het gevaar te lopen, onverwacht te
exploderen. Het is zelfs zo, dat er
slechts nauwe, van mijn gezuiverde
„straten" zijn waar de scheepvaart
gebruik van moet maken, wil men
geen gevaar lopen. Zo is het overi
gens niet alleen voor de Nederland
se kust, zo is het ook voor die van
België, Frankrijk en Engeland en
ook bij Duitsland en Denemarken
vindt men nog de wrange restanten
van 1940/'45.
O zeker, de vissers weten waai
de mijnen liggen en normaal gespro
ken zou er geen gevaar zijn, ware
het niet dat de vissers, die 't toch
al niet zo gemakkelijk hebben, met
hun moderne apparatuur trachten
de vis op te sporen en op deze wijze
ter zee jagend, vist men wel eens
niet precies in de geveegde straat,
maar in het randgebied, want ten
slotte moet er toch een vangst wor
den binnengebracht. De vis is jam
mer genoeg niet zo beleefd om pre
cies rond te zwemmen op die plaat
sen waar de vissers zonder gevaar
kunnen vissen.
Nu is de kans dat de vissers op
een mijn varen inderdaad gering,
want zeker wanneer er in 't grens
gebied wordt gevist, is de visser na
tuurlijk extra op zijn hoede waar
hij vaart. Hij zorgt er angstvallig
voor binnen de grens te blijven,
maar dat neemt niet weg dat er wel
eens een mijn in de netten blijft
hangen en dat brengt natuurlijk al
tijd risico's met zich mee. En het is
wel zeer waarschijnlijk, dat wan
neer er weer wrakstukken van een
vissersvaartuig worden gevonden,
terwijl er geen noodweer is geweest,
mijnen de oorzaak waren.
Dicht onder de kust zijn er vis
sersvaartuigen die vissen met een
net links of rechts buiten boord.
Het is met deze vaartuigen reeds
enkele malen voorgekomen dat zij
kapseisden. Blijft het net haken
achter een of ander obstakel, ter
wijl de motor van het schip 't vaar
tuig blijft voortstuwen, dan wordt
het gewoon omgetrokken, met alle
gevolgen van dien.
Dat onze Noordzee een echte vuil
nisbak aan het worden is, die vol
ligt met allerlei rommel die een ge
vaar oplevert voor de visserij, is
wel duidelijk.
De IJmuidense politie maakt zich
grote zorgen over de vaten met
„zwaar vergif", die vrijwel dagelijks
door de vissers in de haven worden
binnengebracht. Men heeft er nu al
zo'n vijftig liggen, waarbij er zijn
met een inhoud van niet minder
dan 1000 liter.
Uitgebreid laboratoriumonderzoek
heeft aangetoond dat de vaten als
inhoud hebben een soort dichloor-
propaan, een stroperige vloeistof
met een geel-oranje kleur, die bij
zonder giftig is. Het nare is, dat dit
materiaal niet weg te werken is. Bij
verbranding komen zeer giftige gas-
(van onze verslaggever)
WAALWIJK Grote bouwaktiviteiten spelen zich momenteel af op
het kruispunt Grotestraat-Putstraat. Hier verrijst een grote supermarkt,
die eigenaar Mac. Trommelen wel de meest complete supermarkt van
Nederland wil noemen. Half juli gaat het gebouw open. Het winke
lend publiek vindt hier een grote verscheidenheid in artikelen in di
verse branches. Zo komt er zelfs een quick-service- en tankstation.
Met deze supermarkt is ook een deel van de reconstructie van 't kruis
punt Putstraat-Grotestraat gereed gekomen. De voormalige Luxor-
bioscoop, een doorn in het oog voor iedere automobilist, is verdwenen.
Straks zal de belangrijkste verbindingsweg tussen Waalwijk-centrum
en Waalwijk-zuid dan ook op dit punt 18 meter breed zijn.
Het supermarktcomplex betekent
voor „slager" Trommelen een enor
me sprong. Toen hij twintig jaar ge
leden een slagerij aan de Nieuw-
straat begon, kon de heer Tromme
len niet vermoeden nog eens ooit
supermarkt-eigenaar te worden.
Tien jaar geleden begon hij echter
in deze richting te denken. Zijn sla
gerij moest verbouwd worden; stu
die op dit terrein leidde er toe dat
de heer Trommelen besloot zijn
plannen in de ijskast te stoppen. De
ondernemende slager zocht naar 'n
nieuwe presentatie van het levens-
middelenbedrijf in de ruimste zin
van het woord.
Hij wilde meer dan alleen ver
bouwen. Om die plannen te reali
seren, had de heer Trommelen een
lange periode van voorbereiding no
dig. Vier jaar geleden zag hij zijn
kans in Drunen. Aan het Raadhuis
plein opende hij toen zijn eerste
EM-TE supermarkt. Nu heeft hij
opnieuw plannen dit bedrijf uit te
breiden en straks in te passen in de
nieuwe uitbreidingsplannen van
van Drunen.
Na Drunen, besloot de heer Trom
melen ook in Waalwijk de sprong
te wagen. In nauw overleg met de
dienst gemeentewerken, ontwikkel
de hij de plannen die architect K.
Mekel uiteindelijk op papier bracht.
Oorspronkelijk was het de bedoe
ling dat de supermarkt op de plaats
zou komen waar de vroegere Luxor-
bioscoop stond. Dit plan werd ge
wijzigd en „geruild" tegen 't braak
liggende terrein aan de overzijde.
De twee woningen die nog op
deze hoek stonden, zijn inmiddels
gesloopt.
De heer Trommelen noemt zijn
EM-TE supermarkt de meest com
plete zaak van Nederland. Gezien
het aantal branches dat hierin on
dergebracht wordt, valt het ook
moeilijk te betwijfelen. Het wordt
een zgn. „vrije" supermarkt, wat
betekent dat alle artikelen, van welk
merk ook, er te krijgen zijn. EM-TE
verplicht zich dus niet, zoals prak
tisch alle supermarkten, een grote
collectie bepaalde merkartikelen te
brengen.
Hoewel er in Waalwijk al ver
schillende supermarkten zijn, vindt
de heer Trommelen dat er een gro
te behoefte bestaat aan een derge
lijk bedrijf. „We zullen wel waar
moeten maken dat we eerste klas
artikelen brengen. We rekenen ech
ter op het gezonde verstand van de
huisvrouw. Met vlees en groenten
zijn we zeker goedkoper dan de
doorsnee-bedrijven. Beide produc
ten worden ambachtelijk door ei
gen, vakbekwame mensen verzorgd.
Zo zal er niets verpakt zijn. Alles
wordt vers verkocht. De groenten
die b.v. 's morgens nog op het land
staan, brengen we 's middags al in
onze zaak", vertelt de heer Trom
melen.
Onder architectuur van de heer
Mekel, bouwt Aannemingsbedrijf
Teurlings een pracht complex. De
hoofdingang komt aan de Grote
straat, waar een glaswand inkijk
geeft op de winkel. Aan de Put
straat komt een gedeeltelijk geslo
ten gevel. Voor en achter de zaak
ligt 2000 m2 parkeerterrein,, goed
voor 140 auto's. In de Putstraat ligt
ook het pompen-eiland, het service
station en de autoshop. De super
markt met ruim 1000 m2 verkoop
ruimte omvat een drogisterij, sla
gerij, afdeling groenten, kleine huis
houdelijke artikelen, cosmetica,
brood en banket, chocolaterie en
levensmiddelen. Ook is er een slij
terij, die een aparte ingang aan de
Grotestraat krijgt.
De supermarkt krijgt een etage,
waarop vier flatwoningen zijn ge
bouwd, alsmede de kantoren. Uit
breidingsmogelijkheden zijn er te
over, gezien het enorme parkeerter
rein. De EM-TE supermarkt, die
half juli opengaat, kan, dankzij zijn
gunstige ligging, gezien worden als
een verlengstuk van de winkels in
de binnenstad.
sen vrij, terwijl tevens de opslag
van de vaten levensgevaarlijk is.
Wat moet IJmuiden met deze rom
mel?
Men vermoedt hier te doen te
hebben met een industrieel afval-
produkt, waarmee de producent ook
geen raad weet. Vermoedelijk wordt
het materiaal daarom in grote sta
len vat engedaan, op vrachtschepen
gezet en ergens in de Noordzee
overboord gezet, waarna de vaten
naar de zeebodem zinken, alwaar zij
zich voegen bij al die andere rom
mel die onze moderne maatschappij
nu reeds in de Noordzee loost. Men
heeft geen flauw vermoeden uit
welk land de vaten afkomstig zijn
en wie de daders zijn. De IJmuider
vissers hebben de vaten al op di
verse plaatsen in de Noordzee aan
getroffen en mén is zelfs niet in
staat om te schatten hoeveel er op
de zeebodem zullen liggen. Dat
neemt echter niet weg dat voor de
vissers het vissen in een reeds
enigszins leeggeviste Noordzee er
niet aantrekelijker op wordt, nu de
zeebodem ook nog bezaaid ligt met
afvalprodukten e.d., terwijl daar
naast ook de duizenden mijnen nog
de nodige risico's meebrengen.
Men behoeft er geen doekjes om
te winden; de Noordzee is bezig één
groot, gevaarlijk vuilnisvat te wor
den. Het is echter iets dat wij niet
ongestraft kunnen doen. Om te be
ginnen zal een en ander de levens
Er is een belangrijke stroming in
ons volk, die door de jaren heen
heeft gepleit voor verlaging van de
kiesgerechtigde leeftijd en voor ver
laging van de leeftijd waarop ie
mand meerderjarig, dus juridisch
handelingsbekwaam wordt. Nu lag
die leeftijd waarop men mocht gaan
stemmen zo'n twintig jaar geleden
ook nog erg hoog. In de Bataafse
republiek was het 20 jaar, in 1887
moest men 23 zijn, in 1896 al 25. In
1922 werd het weer 23 jaar en na
de laatste wereldoorlog zakte de
leeftijd geleidelijk tot 21 jaar. Wil
men verdere daling, dan zal men
gelijk de handelingsbekwaamheid
van deze jeugdige kiezers moeten
erkennen, dus de minderjarigen eer
der meerderjarig moeten verklaren.
Gezien het actuele jeugdprobleem
is er iets voor te zeggen, de huidige
minderjarigen éérder tot volwaar
dige mensen te verheffen. Zij wen
sen, eisen zelfs hier en daar, in
spraak. Zij willen medeverantwoor
delijkheid. Het zou dom zijn hen
zonder meer tot onmondigen te be
stempelen, want er zijn werkelijk
wel intelligente geesten onder die
weldoordacht* kunnen spreken en
handelen. En mocht een kleine
groep onder hun extreem stemmen,
dan vangt de meerderheid van de
wijzere en ervaren oudere kiezers
zo'n splinter(partijwel weer op in
de méér partijen tellende volksver
tegenwoordiging, staten of gemeen
teraad.
Maar meerderjarigheid op lagere
leeftijd wil zeggen: eerder verplich
tingen mogen aangaan, leningen
kunnen sluiten, grote bestellingen
kunnen doen, op afbetaling kunnen
kopen. Als we dat allemaal op
18-jarige leeftijd open stellen, zijn
er hééT veel zwakke naturen, waar
van wij tevoren al weten dat ze niet
alleen zichzelf, maar mogelijk ook
hun ouders in financiële verwikke
lingen en ellende kunnen storten.
Niet voor niets staat de minister
van justitie bij aanvraag van eer
van vissers kosten, maar daarnaast
levert al dat afval ook gevaren op
voor het leven in de zee en dat is
iets dat dadelijk ook ons eigen leven
raakt.
dere meerderjarigheidsverklaring
als een zoon in een firma wordt op
genomen, slechts „beperkte hand
lichting" toe. De ervaringen hebben
geleerd dat een jongen tussen 18 en
21 nog een rare schaats kan rijden.
Uit onwetendheid, uit enthousiasme,
maar met kwalijke gevolgen.
De V.V.D. pleit voor meerderja
righeidsverklaring en kiesrecht van
alle 18-jarigen. We zouden wel voor
kiesrecht vanaf 18 jaar zijn, maar
een volledige handelingsbevoegd
heid gaat ons toch te ver. Gelukkig
ziet ook de V.V.D. dat in. Een stu
diecommissie zal bekijken welke be
perkingen tussen 18de en 21ste le
vensjaar zullen moeten gelden.
Naar het zich laat aanzien, heeft
onze regering met de beruchte BTW
een formidabele goudmijn aange
boord. Kleine ondernemertjes die
nooit iets met omzetbelasting van
doen hadden, stortten in april voor
vele duizenden in 's rijks schatkist,
de grotere ondernemingen volgden
met tienduizenden guldens over het
eerste kwartaal van 1969.
Bij de werkelijk grote bedrijven
worden er miljoenen overgeboekt
naar de belastingkantoren. De op
brengst van de B.T.W. gaat mijlen
ver boven de vroegere omzetbelas
ting uit, omdat veel meer bedrijven
er nu onder vallen en de tarieven
belangrijk hoger zijn op de veel
yoorkomende diensten en de meest
verkochte artikelen.
Uit dat licht bezien, kunnen de
voorgenomen verhogingen van de
benzine-accijns en de motorrijtui
genbelasting wel eens worden om
gezet in verlagingen.
Verkoop Verhuur
TENTEN
KAMPEER-ARTIKELEN
A.N.W.B.-Tentenverhuurder
Thorbeckelaan 23, Waalwijk
Tel. 04160-2929
(van onze verslaggever)
WAALWIJK Er is in Waalwijk al jaren een
grote behoefte aan een overdekt zwembad, een
zgn. instruktiebad, waar de schooljeugd zwem
onderwijs kan genieten en waar het publiek in
de overige uren „baantjes kan trekkenWie
wil zwemmen, is in Waalwijk en dat geldt
ook voor het merendeel van de Nederlandse ge
meenten aangewezen op een natuurbad Het
Hoefsven). Dat betekent dat er alleen in de zo
mermaanden gezwommen kan worden. Dit im
pliceert direct dat er van zwemonderwijs weinig
terecht komt. Door diverse particulieren worden
er dan ook akties ondernomen om tot spoedige
realisatie van een overdekt bad te komen.
Met name voor het schoolzwemmen is een in-
structiebad dringende noodzaak. De Waalwijkse
jeugd krijgt in schoolverband weinig kans een
diploma te behalen. Als het weer erg goed mee
werkt, kan er maximaal zo'n zes weken worden
gezwommen. In de praktijk komt daar weinig
van terecht. Veel ouders laten hun kinderen dan
ook elders, waar men in een overdekt bad te
recht kan, zwemlessen halen.
Van de zijde van het gemeentebestuur worden al
jaren pogingen ondenomen om tot een instruk
tiebad te komen. De plannen bleken echter fi
nancieel niet haalbaar te zijn. Vorig jaar werd
een nieuw plan op tafel gebracht, waar de visie
van de Nederlandse Sport Federatie werd ge
vraagd. Zoals wethouder J. van Heeswijk tijdens
de algemene beschouwingen begin van deze
maand al heeft gezegd, heeft de NSF de plannen
ruim een jaar vastgehouden, zonder er op te
reageren.
Die reaktie is vorige week gekomen. Het gemeen
tebestuur heeft toen een gesprek gevoerd met
enkele vertegenwoordigers van de NSF. De plan
nen zijn uitvoerig doorgenomen. Wethouder Van
Heeswijk zei ons hierover: „We hebben weer
moed. Het plan gaat nu allereerst naar de Ver
eniging van Nederlandse Gemeenten. Hier is een
speciale afdeling die gespecialiseerd is in zwem
bad-bouw. Het Waalwijkse instruktiebad zit nu
in de molen en daaruit komt het echt wel snel
te voorschijn".
Bij de gemeente leeft natuurlijk de stille hoop
dat het rijk in de kosten bijdraagt. De bouw van
een 25 mtr' instruktiebad - behalve voor school
zwemmen, dus ook voor wedstrijdsport etc. ge
schikt - vergt altijd een investering van 800.000
tot 1 miljoen gulden. Natuurlijk zou een derge
lijk bad in Waalwijk ook een streeffunktie kun
nen vervullen.
Voor het zwemonderwijs is 't zonder meer nood
zaak dat er een instruktiebad komt. Alleen dan
kan de jeugd goed leren zwemmen. In de „broe-
derstadUnna heeft men op dit terrein meer
privileges. Niet alleen is door een grote sporthal
met overdekt zwembad, bovendien beschikken
daar drie scholen over een eigen instruktiebad.
Dan te weten dat er in Waalwijk zelfs nog een
groot tekort is aan gymnastiekzalen.