waaLwij kse en lanqstRAAtse couRAnt
Aanbevelingen in en om
de Brabantse schoenindustrie
HELFT TOTALE PERSONEELSBESTAND NEDERLANDSE SCHOEN
INDUSTRIE WERKT IN WAALWIJK, KAATSHEUVEL EN DONGEN
Noord-Brabant: toename i
arbeidsplaatsen 1950-1960
O
Nieuwe industrieën
Werkgevers zijn het
niet eens met dit
rapport
KAART n-6
Schaalvergroting
Samenwerking
Fa. Schuurmans
Beroepsonderwijs
Leerprogramma's
Stedeschoon-
tochten ANWB/VVV
ook in Nrd.-Brabant
Geleerden zijn van
mening dat de aarde
groter wordt
DINSDAG 27 MEI 1969
92e JAARGANG No. 42
Uitgever
Waalwijksche Stoomdrukkerij
Hoofdredakteur JAN TIELEN
An toon Tielen
Gironummer 1069687
pit blad verschijnt 2 x per week.
Losse nummers 20 cent
Brieven onder nummer 50 ct. extra
o vaii het
Opgericht 1878
Bureaus Grotestraat 205, Waalwijk Tel. 04160-2621-2746 Kaatsheuvel Dr. van Beurdenstraat 8 Tel. 04167-2002
Abonnement
p. week (0,33+ 2 ct. inc.k.) ƒ0,35
p. kwrt. (3,95+10 ct. inc.k.) ƒ4,05
p. mnd (1,45+10 ct. inc.k.) ƒ1,55
p.kwrt. p.post 4,75 bij girobetaling
(bij incasso p.postkwit. 75 ct. extra)
Advertentieprijs: 15 cent per mm.
Contractadvertenties speciaal tarief
Telegram-adres „ECHO"
Vakbond St. Willibrordus brengt rapport
uit over werkgelegenheid schoenindustrie
(Van onze verslaggever)
WAALWIJK - De economische afdeling van de Katholieke Vakbond
St. Willibrordus heeft een rapport uitgebracht over de werkgelegenheid
in de Brabantse schoenindustrie, bijzonder rond de plaatsen Waalwijk,
Kaatsheuvel en Dongen. St. Willibrordus meent dat het aantal werkplaat
sen in de leder- en schoenindustrie in de toekomst kleiner wordt. De vak
bond concludeert dan ook dat een belangrijk aantal werknemers te zijner
tijd werk zal moeten vinden in andere industrieën, ook buiten de eigen
woongemeente. In werkgeverskringen van de schoenindustrie is het rap
port met gemengde gevoelens ontvangen. Men vindt dat St. Willibrordus
de zaken te eenzijdig ziet. Immers verschillende grote schoenfabrieken in
Waalwijk, Kaatsheuvel en Dongen zitten op werknemers te springen. Vol
gende week zullen we na een gesprek met een aantal fabrikanten de visie
van het bedrijfsleven op dit rapport in onze krant weergeven. In het bonds
orgaan Industria doet St. Willibrordus verder een zestal aanbevelingen ter
verbetering van de werkgelegenheidssituatie in de Langstraat. De bond
acht het gewenst dat er in regionaal verband goede contakten komen tus
sen provinciale en gemeentelijke overheden en organisaties van werkgevers
over een gemeenschappelijk werkgelegenheids- en industrialisatiebeleid.
Uit het rapport dat gedeeltelijk in
„Industria" werd gepubliceerd, ont
lenen we het volgende. In de perio
de 19571967 is het personeelsbe
stand in de Nederlandse schoenin
dustrie met 3005 arbeidsplaatsen ge
daald. Dat is een vermindering van
19,2%, vergeleken met het cijfer
van 1957. De Brabantse kamerleden
van St. Willibrordus hebben vorig
jaar hun verontrusting hierover uit
gesproken, mede gelet op het vrij
grote aantal bedrijfssluitingen in
1968. Dit was voor het hoofdbestuur
aanleiding de economische afdeling
opdracht te geven een rapport sa
men te stellen over de werkgelegen
heid in de streek rondom Waalwijk,
Kaatsheuvel en Dongen.
De helft van het totale personeels
bestand in de Nederlandse schoen
industrie is in de drie hierboven
genoemde gemeenten werkzaam.
Het algemene beeld van de ontwik
keling van de werkgelegenheid in
de schoenindustrie wijkt ook weinig
af van de gang van zaken in de drie
genoemde gemeenten.
Op zichzelf genomen, behoeft een
daling in het aantal arbeidsplaatsen
geen bedreiging te vormen voor het
werkgelegenheidsklimaat, indien in
de betreffende streek voldaan wordt
aan uitbreiding in andere sectoren.
In het rapport is nagegaan in hoe
verre een en ander in deze streek
een rol speelt.
Een nadere beschouwing van de
werkgelegenheid in 't gewest Waal
wijk leert, dat het aandeel van de
landbouw verminderd is met 2,5%
en dat van nijverheid en ambacht
met 4,5%.
Deze teruggang is met een stij
ging van 7 door de sector diensten
gecompenseerd.
Het aandeel in de sector nijver
heid en ambacht van de groep
Schoen-Leder enz., is in vijf jaar
tijds teruggelopen van 57% tot 50.8
procent.
Deze cijfers onderstrepen nog eens
het sterk eenzijdig karakter van de
werkgelegenheid in dit gewest. In
het licht van de verwachtingen dat
de teruggang van de werkgelegen
heid in de schoenindustrie nog ver
der zal gaan door de toenemende
mechanisatie, is het sterk eenzijdig
karakter een zorgelijk, verschijnsel.
De gehele sector nijverheid en am
bacht bood in de jaren 19621967
slechts een vermeerdering van een
kleine 1300 arbeidsplaatsen.
Ten dele speelt daarbij dan wel
een rol de conjuncturele inzinking
sinds 1966 met name in de bouwnij
verheid. Vooral de dienstensector
heeft in de afgelopen jaren een we
zenlijke bijdrage geleverd tot een
betere opbouw van de werkgelegen
heid in dit gewest, met 3.900 nieuwe
arbeidsplaatsen. Wil dit groeitempo
zich in de komende tijd handhaven,
dan is, volgens St. Willibrordus, het
aantrekken van nieuwe industrie
van uitermate belang. Daarbij is het
gewenst om de ontwikkeling van de
structuur van de mannelijke bevol
king op middellange termijn in acht
o
HEUSDEN
WAALWUK
's HERTOGENBOSCH
OOSTERHOUT
DRUNEN
UDEN
•^sSLOON OP2A.ND
Tilburg
E-RUEN O
HELMOND
EINDHOVEN
DRECHT
VALKEN SWAARD
10.000 - 20.000
500 - 1000 O
1000 -2000
2000 - 5000
te nemen, alsmede de verder te ver
wachten daling in de schoen- en le
derindustrie en in de landbouwsec
tor. De prognose van de vakbond
komt tot het resultaat, dat er - uit
gaande van de mannelijke beroeps
bevolking van 28.300 (manjaren) en
een jaarlijks groeitempo van 2%% -
in de naaste toekomst (tot 1975) 'n
vermeerdering van werkgelegenheid
in het gewest Waalwijk met 4.500
arbeidsplaatsen dient plaats te vin
den. Dit is een taak die niet alleen
op één gemeente kan drukken, doch
een deel dient te zijn van een beleid
van coördinatie tussen gemeenten
en provincie.
Er is, zo meldt Industria, verder
een bepaalde sanering gaande, wel
ke, reeds geleid heeft tot verminde
ring van het aantal ondernemingen.
Ook dit proces zal nog verder door
gaan, hetgeen op zichzelf genomen
geen ramp behoeft te betekenen.
Ook in de schoenindustrie zal 't be
grip schaalvergroting aan de orde
moeten komen, gezien tegen de ach
tergrond van de steeds meer toe
nemende importen. Het is duidelijk
dat het aantal kleine bedrijven bij
zonder groot is, zodat met wijzigin
gen in deze verhoudingen gerekend
moet worden.
Bovengenoemde ontwikkelingen
behoeven volgens het rapport, geen
onrust te veroorzaken, indien deze
tot gevolg hebben dat enerzijds het
aantal bedrijven vermindert en an
derzijds de kwaliteit van de over
gebleven bedrijven wordt verhoogd.
Daardoor wordt immers de bedrijfs
tak ontlast van „zieke plekken" en
kan het geheel gezonder worden.
Dit genezingsproces zal er ongetwij
feld toe leiden dat er voor de toe
komst nog goede perspectieven voor
N® 9776 PPD. N.-BR.
een Nederlandse schoenindustrie
aanwezig blijven, waarin een be
langrijk deel van de bevolking een
redelijk bestaanszekerheid kan vin
den.
Industria meldt, dat de studie van
St. Willibrordus er dan ook niet op
gericht is om een vlucht uit deze
bedrijfstak te stimuleren, doch om
de leden er mee vertrouwd te ma
ken dat het aantal arbeidsplaatsen
in deze bedrijfstakken niet voldoen
de zal zijn om in de toekomst een
even groot deel van het aanbod van
arbeidskrachten op te vangen, zoals
vroeger het geval was. Dit betekent
dat in de toekomst een belangrijk
aantal werknemers een plaats zal
moeten vinden in vervangende in-
dustriën, welke zeer waarschijnlijk
niet in voldoende mate in de eigen
woongemeente te vinden zal zijn.
Dit houdt in, dat er een doelge
richte aktiviteit moet worden ont
plooid, om de werknemers meer
mobiel te maken. Daaronder ver
staat St. Willibrordus de noodzaak
om via allerlei wegen de mensen er
van te overtuigen dat het in veel
gevallen noodzakelijk zal zijn buiten
de woonplaats hun toekomst op te
bouwen, hetgeen vanzelfsprekend 'n
aanpassing van woon- en leefge
woonten vraagt. St. Willibrordus
acht het voorts gewenst dat de ge
meenten welke betrokken zijn bij
Verkoop Verhuur
TENTEN
KAMPEER-ARTIKELEN
A.N.W.B.-Tentenverhuurder
Thorbeckelaan 23, Waalwijk
Tel. 04160 -2929
de „traditionele industrieën", gaan
samenwerken om te trachten bij 't
aantrekken van nieuwe industrieën
een gecoördineerd beleid te voeren,
opdat van het te voeren werkgele
genheidsbeleid een optimaal resul
taat mag worden verwacht.
Van groot belang is daarbij een
zo juist mogelijke afstemming van
vraag en aanbod. Daarbij zal aan
dacht moeten worden besteed aan
een aantal faktoren, welke op den
duur een gunstige invloed kunnen
hebben op een versterking van het
regionale werkgelegenheidsklimaat.
Een belangrijke factor daarbij is
een grote variatie van opleidings
mogelijkheden, waar de basis gelegd
kan worden om in te haken op de
toekomstige vraag naar goed ge
schoolde arbeidskrachten, zowel in
de „vernieuwde" schoenindustrie als
in geheel nieuwe industrieën en
dienstensectoren.
Daarvoor zijn volgens het rapport
van St. Willibrordus nieuwe en/of
aangepaste leerprogramma's nodig
van het beroepsonderwijs, welke
geënt worden op de eisen van de
moderne industrie. Een goede be
roepskeuze-voorlichting kan bij dit
alles van grote betekenis zijn. De
bond meent derhalve, na samen
spraak met het bondskader in de
Langstraat, een aantal aanbevelin
gen te moeten doen ten aanzien van
een optimale werkgelegenheid in
Midden-Brabant. Die aanbevelingen
vindt u elders op deze pagina. De
reactie van het bedrijfsleven op dit
rapport hopen wij volgende week
te brengen.
De aanbevelingen van St. Willibrordus voor de schoenindustrie
zijn:
1. Het is gewenst dat er in regionaal verband goede contacten
komen tussen provinciale en gemeentelijke overheden, organisa
ties van werkgevers en werknemers, terzake van het in de toe
komst te voeren gemeenschappelijke werkgelegenheids- en indus
trialisatiebeleid. Het industrialisatiebeleid zal er op gericht moe
ten zijn dat er geen eenzijdige industrialisatie plaatsvindt.
Wel kan het op grond van allerlej overwegingen gewenst zijn,
op de eerste plaats te zien naar die industrieën welke aansluiten
op de traditionele industrie, plaatselijke omstandigheden en be
hoeften. Noodzakelijk daarbij is het analyseren van de situatie
ten aanzien van vraag en aanbod en daarop gebaseerd het opstel
len van de in de toekomst te verwachten ontwikkelingen.
2. Op de lagere scholen zullen de leerlingen reeds vertrouwd
moeten worden gemaakt met de gedachte dat slechts een deel van
hen werkgelegenheid in de traditionele bedrijfstakken kan vinden.
De jonge mensen zullen bij het kiezen van een verdere opleiding
rekening moeten houden met de opleidingseisen die de moderne
industrie stelt.
3. De zogenaamde beroepsscholen zullen steeds aandacht die
nen te besteden aan vernieuwing van hun leerprogramma's, ten
einde een zo goed mogelijke aansluiting te verkrijgen met de
eisen van de moderne industrie. Ook lijkt het nuttig de vraag te
bestuderen in hoeverre het voor de M.T.S. voor de leder- en
schoenindustrie te Waalwijk (de vroegere M.V.L.S.) mogelijk en
gewenst is een bredere „basis" te verkrijgen door naast de leer
programma's voor de leder-, respectievelijk schoenindustrie nog
een of meer andere opleidingen te creëren, waarbij bijvoorbeeld
gedacht zou kunnen worden aan de „chemie". Het wil ons voor
komen dat dn de toekomst de chemische industrie, ook in Noord-
Brabant, een belangrijk aantal geschoolde vaklieden nodig heeft.
4. De werkgevers in de traditionele bedrijfstakken zullen een
duidelijk personeelsbeleid moeten voeren, teneinde te waarborgen
dat de werknemers die hun bedrijf kiezen, voldoende toekomst
mogelijkheden krijgen. De bedrijfsopleidingen zullen daarop af
gestemd moeten worden, opdat de kwaliteit van de te verrichten
arbeid overeenstemt met de mate van geschooldheid van de werk
nemers. Dit houdt ook in, dat de inhoud van de functies een zin
volle arbeidsbevrediging moet geven. Geestdodende arbeid zal in
het kader van het mechanisatrfeproces tot elke prijs moeten wor
den voorkomen.
5. Ter bevordering van een betere ruimtelijke spreiding van
de beroepsbevolking, dient de tot dusverre bestaande streekge
bondenheid meer aandacht te krijgen. Met name moet onderzocht
worden welke belemmeringen een verplaatsing van arbeidskrach
ten in de weg staan. Een betere aansluiting tussen vraag en aan
bod op de arbeidsmarkt kan bevorderd worden door een verhoog
de bereidheid om elders een bestaan op te bouwen.
6. Het hoofdbestuur van „St. Willibrordus" vertrouwt erop dat
bovenstaande aanibevehngen de aandacht en belangstelling zullen
krijgen van alle instanties die direct of zijdeling betrokken zijn
of worden bij het wenkgelegenheids- en industrialisatiebeleid in
Midden-Brabant.
Het wil gaarne daadwerkelijk medewerking geven aan alle
plannen en activiteiten die erop gericht zijn om bovengenoemde
doeleinden te verwezenlijken.
""?N HAAG - De ANWB gaat ziil
binnenlands toerisme in de zomer
activiteiten op het gebied van het
maanden uitbreiden met stede-
schoontochten.
In nauwe samenwerking met een
aantal plaatselijke VVV's zijn voor
lopig acht tochten uitgestippeld
langs historisch interessante plekjes.
De tochten worden gehouden in
Amersfoort, Bergen op Zoom, Bre
da, Den Haag, Leeuwarden, Tilburg
en Zeist.
In 'de steden wordt men ontvan
gen door een gastvrouw van de
VVV, die als gids zal optreden ge
durende ongeveer twee uur duren
de zwerftocht door de stad.
Folders waarin- de bijzonderheden
van deze wandelingen zijn vervat,
zijn gratis verkrijgbaar bij de VVV-
kantoren in de deelnemende steden
en bij alle ANWB-kantoren.
De geleerden zijn van mening, dat
onze aarde groter wordt, dus uitdijt.
Het gevolg hiervan is, dat er
scheuren die weer zouden bijdragen
tot het uiteendrijven van bijvoor
beeld hele continenten, zoals reeds
indertijd door de Duitse geleerde
Wagener werd verondersteld. Op
deze manier zouden bijvoorbeeld
Europa en Afrika enerzijds en Ame
rika anderzijds van elkaar zijn ge
scheurd en uit elkaar zijn gedreven.
De scheuren en barsten waarop
hier wordt bedoeld, zijn op de bo
dem van de diepzee aangetoond.
Een ketting is zo sterk als zijn
zwakste schakel, dus onstaan 'der
gelijke scheuren en barsten, bij het
uitdijen van de aarde op die plaat
sen waar de aardkorst het minst
sterk is en dat zijn dikwijls plaatsen
waar de aardkorst erg dun is, al
thans in verhouding tot de dikte die
normaal is. Op deze plaatsen heerst
een vulkanische aktiviteit, want
hier is de roerige massa onder de
aardkorst in staat zich te uiten
Volgens de theorie, zou bij het
groeien van die aarde, de scheuren
dieper en breder worden, waardoor
dus de afstanden tussen de conti
nenten groter worden. Op deze ma
nier zouden Europa en Afrika steeds
verder van Amerika zijn gekomen.