wAAlwijkse en LanqstRAAtse couRant
Kostbaar onderzoek van grote betekenis
voor bouw van een satelliet
Carnavalsoptocht en leest voor
de jeugd uit Kaatsheuvel
Uitbreiding Industrieschap
Moerdijk van groot belang
1
EM-TE supermarkt
OOK NEDERLAND GAAT ZICH IN
RUIMTE-AVONTUREN STORTEN
OOK DE CAMPINGS ZIJN AKTIEF
NIEUWJAARSREDE KAMER VAN
KOOPHANDEL WESTELIJK NOORD BRABANT
Bouw satelliet vergt
bijna SO miljoen
gulden
Lichtgewicht
<Jonge sterren
Rooknadelen
met-rokers
voor
Computer
Ouders gaan
carnavalswagen
voor optocht maken
Carnavalsvereniging
„De Kets"
Industriegebied van
nationale betekenis
Van betekenis
Carnavalsvereniging
„De Duinpiepen"
Winstdeling
De Nederl. Groot
industrie verkeert
in uitermate
moeilijke positie
j w
SAVOIJE KOOL
RODE KOOL
STOOFPREI 49 ct.
35 ct.
35 ct.
HAMLAPPEN
WAALWIJK - DRUNEN
CARBONADE 2.98
GEHAKT 1.79
3.78
MAANDAG 5 JANUARI 1970
93e JAARGANG No. 2
Uitgever: Waalwijksche
Stoomdrukkerij Antoon Tielen
Hoofdredakteur: JAN TIELEN
Gironummer 1069687
Dit blad verschijnt 2 x per week
Losse nummers 20 cent
Abonnement
p. week (0,33+ 2 ct. inc.k.) 0,35
p. mnd. (1,45+10 ct. inc.k.) 1,55
p kwrt. (3,95+10 ct. inc.k.) ƒ4.05
p.kwrt. p.post ƒ4,75 bij girobetaling
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Contractadvertenties: speciaal tarief
Brieven onder nummer 50 ct. extra
Opgericht 1878
Bureaus: Waalwijk, Grotestraat 205, Tel. G4160-2621-2746 Kaatsheuvel, Dr. van Beurdenstraat 8, Tel. 04167-2002
Telegram-adres: „ECHO"
DEN HAAG (NNP) Ook Nederland gaat zich in ruimte-avonturen
storten, al zal het voorlopig nog wel enige tijd duren voor jongens uit
de Noordhollandse polders of de Gelderse vallei de kale vlakten van
de maan betreden. De eerste plannen zijn er vooral op gericht om de
Nederlandse industrie kans te geven de nodige kennis te verzamelen
op het gebied van de ruimtetechnologie. De Nederlandse bedrijven, die
zich met vliegtuigbouw en elektronika bezighouden, hebben op dit punt
een forse achterstand op hun collega's in Frankrijk en Duitsland, om
maar niet te spreken over de Verenigde Staten. Dit gebrek aan ervaring
heeft veroorzaakt, dat enkele vette orders de Nederlandse neuzen
voorbijgingen. De Europese organisatie voor ruimte-onderzoek (Esro)
heeft al verscheidene satellieten gelanceerd, maar de opdrachten voor
de bouw van het instrumentarium zijn steeds aan Nederland voorbij
gegaan, hoewel 't belangrijkste kantoor van Esro in Nederland (Noord-
wijk) is gevestigd.
De Nederlandse regering zal nu steun verlenen aan de bouw van een
Nederlandse satelliet, een kunstmaan, die zal worden uitgerust met
astronomische apparatuur. Het beestje heeft al een naam ook, de ANS
(Astronomische Nederlandse Satelliet). Het kunstwerk moet in 1974
worden gelanceerd met behulp van een Amerikaanse viertraps-Scout-
raket. Het Amerikaanse bureau voor ruimtevaart (NASA) wil deze
raket ter beschikking stellen, mits ook een Amerikaans instrument mee
naar boven wordt genomen.
Voor de bouw van de satelliet
zullen twee grote Nederlandse be
drijven samenwerken: Philips (elek
tronika) en Fokker (vliegtuigbouw).
Dit tweetal heeft in januari 1969
van het rijk een bedrag van 600.000
gulden subsidie gekregen voor een
ontwerpstudie. Een onderzoek, dat
vooral ook tot doel had om te zien
of het voor Nederland financieel
wel verantwoord was om zich inde
ruimte te storten. Het antwoord is
kennelijk bevestigend geweest. De
regering heeft laten weten dat de
plannen kunnen doorgaan. Ondanks
de betrekkelijk hoge kosten van de
satelliet, t.w. bijna 50 miljoen gul
den, een bedrag dat door deskundi
gen wordt geraamd.
De regering zelf laat zich nog niet
uit over het totale bedrag dat nodig
zal zijn. Hierover moet nog nader
met Philips en Fokker worden ge
sproken. De satelliet zou ongeveer
veertig miljoen kosten, het boord-
instrumentarium bijna tien miljoen.
Zeker is in elk geval dat van de
ruim zes miljoen, die het ministerie
van Economische Zaken voor 1970
heeft gereserveerd voor het natio
nale ruimtevaartprogramma, het al
lergrootste deel voor het ANS-pro-
ject wordt bestemd. Het ministerie
van Onderwijs en Wetenschappen
zal een bedrag reserveren voor het
wetenschappelijk instrumentarium.
Philips en Fokker zullen bij de
bouw van de satelliet samenwerken
met de sterrenwacht van de Gro
ningse universiteit en het instituut
voor ruimte-onderzoek van de
Utrechtse universiteit. Ook de Leid-
se sterrenwacht heeft inspraak in
het ontwerp van de nodige instru
menten. De samenwerkende Neder
landse bedrijven hebben ook kon-
takt gezocht met het Amerikaanse
reuzenconcern General Electric, dat
grote ervaring heeft opgedaan bij de
bouw van satellieten. De Nederl.
technici kunnen dankbaar profite
ren van de kennis, die men daarbij
heeft verzameld. Het instrumenta
rium moet aan bijzonder hoge eisen
voldoen. Rekening moet worden ge
houden met extreem lage tempera
turen, het luchtledig en vooral met
de noodzaak alles zo klein en licht
mogelijk te houden. Wat dit betreft,
zijn de Nederlanders van plan nieu
we records te maken. De ANS zal
niet meer dan 142 kilo wegen bij
een hoogte van 112 centimeter en
een doorsnee van 70 tot 58 cm. De
meest vergelijkbare bestaande satel
liet, de Amerikaanse astronomische
ruimteverkenner OAO-2 weegt bij
na tweeduizend kilo.
uitgerust met kleine motoren, die
de kunstmaan langs drie assen in de
ruimte stabiliseren. Daardoor wordt
het mogelijk de speurende instru
menten met een nauwkeurigheid
van één boogminuut op een bepaal
de ster te richten. Een andere nieu
wigheid zal een piepkleine compu
ter zijn, die vanaf de aarde kan
worden geprogrammeerd. Tot nu
toe zijn bij civiele satellieten com
puters met vaste programma's ge-
bruikt, die al dan niet vanaf de aar
de konden worden ingeschakeld.
Het is mogelijk dat alleen enkele
geheime militaire satellieten be
schikken over computers, die vanaf
de aarde hun volledige opdrachten
ontvangen.
De astronomische opdrachten, die
de ANS krijgt te vervullen, zijn van
groot belang voor de Nederlandse
sterrenkundigen. Het is niet toeval
lig dat de eerste Nederlandse satel
liet een dergelijke taak krijgt. De
Nederlandse astronomie staat hoog
in aanzien. De Nederlanders krij
gen nu nieuwe kansen hun reputa
tie te bevestigen. De ANS wordt
uitgerust met een door de Groning
se sterrenwacht ontworpen ultra
violette telescoop, twee instrumen
ten voor het meten van zachte
röntgenstraling (in Utrecht ontwor
pen) en Amerikaanse apparatuur
voor het meten van harde röntgen
straling.
De instrumenten kunnen hoog in
de ruimte objecten waarnemen, die
op aarde nauwelijks te onderzoeken
zijn, doordat hun straling door de
aardse dampkring wordt tegenge
houden. De voornaamste onderzoek-
doelen zullen jonge sterren zijn en
tamelijk geheimzinnige bronnen
voor röntgenstraling, die een aan
tal jaren geleden voor het eerst zijn
ontdekt door instrumenten, die met
een raket omhoog werden gescho
ten. De Nederlandse satelliet zal in
1974 een baan krijgen, die op 500
kilometer hoogte vrijwel over de
polen loopt. Door deze baan komt
de ANS elke twaalf uur in het be
reik van een grondstation, om de
gegevens door te seinen.
Zoals bekend is het regelmatig
roken een schadelijke zaak, die zich
vroeg of Iaat manifesteert bij de ro
kers. De niet-rökers denken dik
wijls dat zij hiervan zijn gevrij
waard, maar niets is minder het ge
val, wanneer zij door omstandighe
den gedwongen bijvoorbeeld moe
ten werken in een rokerige omge
ving.
Zij trekken dan wel niet aan een
sigaret, maar de lucht die zij voort
durend inademen is kwalitatief ge
lijk aan die van de rook die de ro
ker bij het roken naar binnen krijgt.
Een uitgebreid onderzoek in de
Bondsrepubliek heeft aangetoond,
dat zij die werken in café's, restau
rants, die veel in treinen reizen in
de compartimenten „roken" en zij
die veel vergaderingen bezoeken al
„passief rokend" kunnen komen op
een nicotinegehalte gelijk aan één
sigaret per uur. Op die manier ko
men zij wel tot een hoeveelheid van
acht tot tien sigaretten per dag. En
dat kan schadelijke gevolgen heb
ben.
(van onze verslaggever)
KAATSHEUVEL Nog een goede maand en het carnavalsfeest staat
voor de deur. In Kaatsheuvel heeft men hoge verwachtingen van dit
jaarlijkse „feest der dwazen". Door de V.V.V. en de Stichting Jeugd-
belangen uit de drie parochies, is een plan opgezet om het jeugdcarna
val voor zondag 8 februari groots op te zetten. Ook twee carnavals
verenigingen ontvouwden ons deze week hun plannen. „De Kets", ge
vestigd in camping 't Hoekske en „de Duinpiepers" van camping Duin-
lust hebben enkele grandiose avonden op hun programma staan.
De Nederlandse satelliet wordt
Kaatsheuvel kent sinds drie jaar
jeugdcarnaval, spontaan gegroeid
uit een initiatief van harmonie
Apollo. De jongeren werden enthou
siast en vorig jaar was de belang
stelling voor de jeugdcarnavalsop
tocht bijzonder groot. De heer Van
Oefelen, secretaris van de V.V.V.,
vertelde dat vorig jaar de stichting
jeugdbelangen van de parochie St.
Jozef het carnavalsfeest gestimu
leerd heeft.
Dit jaar zijn er ook de parochies
Berndijk en St. Jan bijgekomen.
Dat betekent dat nu de gehele jeugd
van Kaatsheuvel in de leeftijd van
6 tot 16 jaar bereikt kan worden.
In gezamenlijk overleg heeft men
besloten ook voor 1970 weer een
jeugdoptocht tot een succes te ma
ken. De optocht trekt op zondag
middag 8 februari.
Ook de puders wil men bij dit
gebeuren betrekken. Zo zijn de drie
parochies in wijken verdeeld en wil
men de bewoners van iedere wijk
stimuleren om een wagen te bou
wen voor de optocht. De reacties
die men tot nu toe gehad heeft, zijn
bijzonder positief. Men rekent er
dan ook op dat de carnavalsoptocht
dit keer veel wagens omvat.
Het organiserende comité zoekt
nog naar een mogelijkheid om de
jeugd na afloop van de optocht op
te vangen. Men heeft plannen voor
een groots carnavalsfeest. De heer
Van Oefelen vermoedt dat het oude
patronaat naast de St. Jankerkvoor
dit doel gebruikt gaat worden. De
jongens en meisjes van 6 tot 16 jaar
kunnen zich hier naar hartelust uit
leven. Een disc-jockey zal voor de
juiste muziek zorgen.
Men hoopt volgend jaar ook een
Jeugdprins en een Raad van Elf te
kunnen begroeten. Deze (jeugd) -
prins moet dan de carnavalvierende
jeugd van Kaatsheuvel vertegen-
woordigen. De installatie van de
jeugdprins leidt er wellicht nog eens
toe dat ook de volwassen carnavals
vierders in Kaatsheuvel één prijs
krijgen. De V.V.V. heeft voor de
jeugdoptocht 200,aan prijzen
beschikbaar gesteld. Een jury zal
de wagens en groepen beoordelen.
Ook camping 't Hoekske heeft 'n
carnavalsvereniging: „De Kets".
Deze vereniging is ontstaan uit het
zgn. „gehuwden bal", dat daar ieder
jaar met carnaval wordt gehouden.
De Kets is voor dit jaar bijzonder
aktief. Behalve het traditionele ge
huwden-bal op zaterdag 7 februari,
organiseert men zondagsmiddags 'n
jeugdfeest, waarbij dan ook de
Jeugdprins en Raad van Elf aan
wezig zijn.
Maandag 9 februari wordt er in
de zaal van 't Hoekske een stuif-in
gehouden. De hele dag is men er
dan in carnavalsstemming. Iedereen
is van harte welkom. Dit jaar zal
de Raad van Elf van De Kets in
keurige jacquets (met de eigen
kleuren) verschijnen. De Raad zal
gecompleteerd worden door Groot
vorst Van de Krogt en Nar Cees
Wartenberg. Ook de ouden van da
gen worden niet vergeten. De Kets
brengt tijdens de carnaval-drie-
(Van onze verslaggever)
BREDA - Dr. Ir. F. Smits van
Waesberghe, voorzitter van de Ka
mer van Koophandel en Fabrieken
voor Westelijk Noord-Brabant heeft
in zijn nieuwjaarsrede, die hij van
middag uitsprak tijdens een verga
dering van de Kamer in Breda,
vooral aandacht besteed aan de hui
dige en toekomstige siuatie met be
trekking tot het Industrieschap
Moerdijk. Ook het Streekplan West
Brabant en de situatie rondom het
openbaar vervoer in dit deel van de
provincie werd door de heer Smits
van Waesberghe aan een nadere be
schouwing onderworpen.
De Kamer-voorzitter vond dat er
grote risico's vast zitten aan projek-
ten van een omvang als dat in
Moerdijk. Met het oog op de ter
rein-voorraad juichte hij het van
harte toe, dat momenteel gestreefd
wordt naar uitbreiding van het In
dustrieschap Moerdijk met een aan
tal nieuwe participanten. „Voor zo
ver eventueel nieuwe deelnemers
gezocht worden in de kringen van
de provincie en van West Brabant
wordt daarmee beklemtoond dat dit
supra-regionale industriegebied
Moerdijk, van betekenis is voor ge
heel West Brabant en de gehele
provincie", aldus de heer Smits.
Hij was van mening dat voor zo
ver industriële bedrijven aangewe
zen op nabije ligging bij Rotterdam,
men in Nederland geen beter alter
natief kan bieden dan Moerdijk.
Daar vindt men immers de moge
lijkheid om borgen te geven voor
voortzetting van dit deel van de na
tionale economische groei en tege
lijkertijd bij te dragen tot afleiding
van deze groei naar de Randstad
Holland. Aldus gezien is het indus-
daagse een bezoek aan de bejaar
den van Kaatsheuvel.
De andere camping-carnavalsver
eniging „De Duinpiepers" van cam
ping Duinlust, timmeren in het 2de
levensjaar nogal aan de weg. De
Duinpiepers bieden op vrijdag 6 fe
bruari de bewoners van het bejaar
dencentrum Bethlehem geheel gra
tis 'n feestavond aan. Hieraan wer
ken behalve Prins Duinpieper en de
Raad van Elf ook het duo De Ri-
cardo's en wellicht zelfs Heintje
Davids mee. Het bestuur is met deze
bejaarde zangeres in onderhande
ling.
De Duinpiepers (die burgemeester
L. van Erp als ere-lid hebben) be
schikken over een eigen kapel. Na
tuurlijk ontbreken ook de hofdames
niet. De Duinpiepers treden op ver
zoek overal gratis op. Men wil ie
dereen van het carnavalsfeest laten
genieten. Voor volgend jaar staat
er een kindervoorstelling op 't pro
gramma. Het bestuur van de Duin
piepers met de grootvorsten L.
Hamers en L. v. Praag (zoon van
Ajax voorzitter Jaap v. Praag)
hoopt dat de bevolking van Kaats
heuvel dit jaar besluit het carna
valsfeest in de eigen plaats te vie
ren. Dat is ook het streven van de
overige carnavalsverenigingen.
triegebied volgend de heer Smits
van nationale betekenis.
„Zo beschouwd vraagt men zich
af, waarom de nationale overheid
ter zijde zou blijven staan bij de
realisering van dit projekt. Ook hier
kan men weer zeggen dat vóór al
les behoefte bestaat aan daadwer
kelijke deelneming in het financië
le vlak" aldus de Kamer-voorzitter.
Over de huidige sociaal-economische
toestand in ons land zei hij: „De
ontwikkeling aan het loonfront in
Nederland verloopt niet bepaald
evenwichtig.
Voornamelijk in die zin dat de
verlangde loonstijgingen wederom
dreigen uit te gaan boven de pro-
duktiviteitsstijging, waardoor onze
positie opnieuw gevaar loopt. Met
name de eis dat in bedrijven, waar
een winstdelingsregeling is, doch
waargeen winst gemaakt wordt, 'n
compensatie aan de werknemers
moet worden gegeven, tast het prin_
cipe van werknemrszijde, dat winst
mede het resultaat is van verrichte
arbeid, ernstig aan" aldus dr. ir. F.
A. Smits van Waesberghe in zijn
nieuwj aarsrede.
De Nederlandse grootindustrie ver
keert in een uitermate moeilijke po
sitie. Wij doelen hier niet op de in
ternationale concerns, die buiten de
grenzen kunnen terugverdienen
hetgeen zij in het binnenland tekort
komen. Het gaat hier om concerns
als de V.F.M., Holec, Rijnschelde,
Verolme en anderen, die hun kracht
ontlenen aan grote exportorders die
geheel met Nederlandse mankracht
worden vervaardigd. Zij worden elk
jaar opnieuw met hoge looneisen en
andere secundaire voorzieningen
schaakmat gezet inzake hun likwi-
diteit en rendement, om van reser
vering voor research en expansie
maar niet te spreken.
Op de internationale markt moe
ten zij concurreren tegen voorwaar
den die economisch onaanvaardbaar
zijn, omdat buitenlandse bedrijven
met behulp van de overheden al
daar concurrentie-vervalsing plegen.
Het zou, in het Europese kader
gezien, misschien aanvaardbaar zijn
dat een deel van onze kapitaal-in
dustrie zou verdwijnen, omdat men
elders in de E.E.G. goedkoper kan
werken. In het nationale vlak ge
zien, kunnen wij bedrijven als ge
noemd niet missen. Zij zorgen niet
alleen voor werkgelegenheid voor
hun eigen werknemers, maar voe
gen er nog een flinke portie aan
toe voor de zgn. toeleveringsbedrij
ven. Deze laatste maken het beeld
van een gedifferentieerde industrie
compleet en vormen met de eerste
de ruggegraat van onze werkgele
genheid. Het zou kunnen zijn dat
een deel van onze kapitaalintensie
ve industrie nog opnieuw moet wor
den gereorganiseerd, waarbij de
aandacht met name dient te worden
gericht op uitvoer naar landen bui
ten Europa.
Voor dit doel lijkt het ons alles
zins gerechtvaardigd dat de rege
ring kredieten beschikbaar stelt om
de innerlijke kracht van ons pro-
duktievermogen te versterken.
DINSDAG
WOENSDAG
DONDERDAG
500 gram
500 gram
500 gram
500 gram
500 gram
500 gram