«Er wordt tekort gedaan aan economische betekenis van de vrouw in het arbeidsproces» Voor 1970 ziet het er voor de schoenindustrie zorgelijk uit h Ook voor 1970 grote krapte op de arbeidsmarkt verwacht J. TIMMERMANS, VOORZITTER VAN KAMER VAN KOOPHANDEL, IN NIEUWJAARSREDE: Nieuwjaarsrede van Burgemeester L. van Erp GEWESTELIJK ARBEIDSBUREAU WAALWIJK DE ECHO VAN HET ZUIDEN VAN MAANDAG 12 JANUARI 1970 Bedrijfsorganisatie moet worden afge stemd op het vak van de gehuwde vrouw Technische ontwikkelingen Aanbevelingen Werkgelegenheid Communicatie ©verheid - burgerij Artisten voor de maand januari Trio Itaiiano Paris-Show Prinses Fania THE BLUE NOTE Tilburg Schoenindustrie Pil ©taal-sector ¥©edings- en genotmiddelen Vraag isn schoen industrie neemt langzaam wat af Stijging aanbod Overspanning van arbeidsmarkt WAALWIJK - „1970 is een jaar met een magische klank. In veel prognoses, met name ook op de ontwikkeling van het be drijfsleven betrekking hebbend, werd in de na-oorlogse periode steeds het streef jaar 1970 genoemd. Dit jaar zijn wij nu inge gaan en met U hoop ik, dat de conomische groei, die zich na de tweede oorlog heeft gemanifesteerd, verder zal doorzetten" zo sprak de heer J. Timmermans, voorzitter van de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Noordelijk Noord-Brabant, vrij dagmiddag tijdens zijn nieuwjaarsrede. De vergadering die werd gehouden in het restaurant De Efteling in Kaatsheuvel werd door verschillende burgemeesters, vertegenwoordigers van overheidsinstaïities en van het bedrijfsleven bijgewoond. „Het beeld van de werkende vrouw behoort niet uitsluitend bij de hedendaagse geïndustrialiseerde maatschappij, doch evenzeer bij al le cultuurpatronen die aan de thans bestaande zijn voorafgegaan. De plaats van een vrouw in het ar beidsproces en de waardering van die plaats hebben echter wél een wezenlijke verandering ondergaan. In de landbouwhuishouding, zoals wij die kenden vóór de industriële revolutie, had de vrouw een van zelfsprekend plaats in het bedrijfs- gebeuren. Voor zover er naast land- bouwaktiviteiten sprake was van nijverheid vond ook deze plaats in het kader van het gezin. De bedrijfs- cn gezinstaak waren geheel met el kaar vervlochten; de „industriële" arbeid had uitsluitend de vorm van huisarbeid. Het spreekt vanzelf dat in de hier geschetste samenleving, waarin het gezin zowel het begin als het einde van het sociaal en eco nomisch gebeuren was, geen sprake kon zijn van enige spanning op de arbeidsmarkt of dat de vrouw een vaste plaats in het „arbeidsproces" innam", aldus de heer Timmermans. „Met de industriële revolutie heeft zich de moderne vorm van .economische aktiviteit ontwikkeld, welke een aantal decennia gedra gen is door de man. Hiermede zij niet gezegd dat de vrouw in de vo rige eeuw geen industriële arbeid verrichtte, integendeel, doch haar plaats in het bedrijf was uit econo mische nood geboren. Van een vrije keuze en dus van een gemotiveerde plaats in het bedrijfsgebeuren was lange tijd geen sprake. Naarmate de nood verminderde, trok de vrouw zich dan ook terug en richtte haar werkzaamheden geheel op het ge zin. Na de tweede wereldoorlog heeft zich een geheel andere ontwikke ling voltrokken,die Van bijzondere betekenis is geweest voor plaats en functie van de vrouw in het ar beidsproces. Onder invloed van eco nomische, technologische en sociale ontv\kkelingen in de hoog geïndu- strialiseerde landen hebben zich be langrijke wijzigingen voorgedaan zowel in de vraag als in het aanbod van arbeidskrachten. De reserve aan mannelijke ar beidskrachten raakt thans uitgeput; de noodzaak een zo effektief moge lijk gebruik te maken van de be schikbare bronnen doet zich meer dan ooit gevoelen. Op de vraag naar vrouwelijke arbeidskrachten is thans uit alle sectoren Van het eco nomisch leven een belangrijke druk voelbaar. Ook aan de aanbodzijde is een ze kere verruiming merkbaar. De nog steeds voortschrijdende emancipatie van de vrouw en mede als gevolg daarvan de verbreding van de op leidingsmogelijkheden, hebben een positieve invloed gehad op de be reidheid van de vrouw een plaats in het aibeidsproces in te nemen. Zowel met betrekking tot de vraag als het aanbod mag de invloed van de technische ontwikkeling niet worden onderschat. Door de mecha nisatie en automatisering van pro- duktieprocessen of gedeelten daar van, kon het aanbod van funkties, waarvoor vrouwelijke arbeidskrach ten kunnen worden ingezet, aan zienlijk worden uitgebreid. Naarma te de spanning op de arbeidsmarkt groter werd, nam derhalve het po sitieve effekt van de technische ont wikkeling op de vraag naar vrouwe lijke arbeidskrachten toe. Van de andere kant betekende zij, door het scheppen van nieuwe funkties voor de vrouw, een stimulans op 't aan bod van haar arbeidskracht. Hiervóór werd geconstateerd dat vooral na de tweede wereldoorlog zowel dg vraag naar als het aanbod van vrouwelijke arbeidskrachten is toegenomen en tevens dat de toena me van de vraag uitsluitend door het economisch principe is ingege ven, nl. een zo effektief mogelijke aanwending van schaarse middelen. De spanning tussen vraag en aanbod is thans nog niet verminderd; de .vraag stijgt nog ver uit boven het aanbod en het laat zich aanzien dat deze kloof zich zal_ verbreden zo lang de vrouw niet volledig vrij zal zijn in de keuze van aanwending van haar arbeidskracht. Deze vrij heid van keuze zal eerst dan zijn gerealiseerd, wanneer de twee sfe ren, waarin de werkende vrouw een plaats heeft c.q. zal dienen te Ver krijgen, te weten de gezinssfeer en dé bedrijfssfeer, zullen zijn gesyn chroniseerd. Daarvoor zullen nog vele problemen moeten worden overwonnen, vooral ten aanzien van de industrie, daar in deze sector van ons economisch bestel het relatieve tekort aan vrouwelijke arbeids krachten het grootst is. De vraag kan worden gesteld of het aanwezige potentieel aan vrou welijke arbeidskrachten enig soe laas kan bieden met betrekking tot de overbrugging.ivan de kloof tussen vraag en aanbod. Een sluitend ant woord hierop zou tevens inhouden een exact inzicht in de ontwikke lingen, welke zich op sociaal, econo- In zijn rede vroeg de heer Timmermans vooral aandacht voor de positie van de gehuwde vrouw in het arbeidsproces. In het gebied van de Kamer is namelijk een groot tekort aan vrouwe lijke arbeidskrachten. Een oplossing van dit vraagstuk houdt de Kamer bezig. In zijn beschouwing over de werkgelegenheid zei de heer Timmermans het te betreuren dat de door het Rijk aan Tilburg toegekende faciliteiten, op basis van een studie van de noden in de regio van de Gewestelijke Arbeids bureaus in Tilburg en Waalwijk, alleen van toepassing zijn op de indus- trie-terreinen in deze stad en niet op enkele andere kernen zo als Dongen en LoonopZand, die reeds een industriële structuur hebben en in het kader van het structuurplan deze structuur verder moeten uitbouwen. misch en technologisch gebied nog zullen voltrekken. Van dit inzicht kunnen wij ons uiteraard niet ver zekeren. Wij volstaan met erop te wijzen dat de verhouding tussen het aantal mannen en vrouwen in de leeftijdsgroep 15 t/m 64-jarigen, de categorie van de werkbare bevol king, nagenoeg gelijk is. Dit bete kent dat ca. 50% van de beroepsbe volking uit vrouwen zou kunnen be staan, indien alle belemmeringen welke met betrekking tot de arbeid buitenshuis thans nog bestaan, zou den zijn weggenomen. Dit percenta ge 'bedraagt in Nederland thans 23% in de Verenigde Staten daarentegen is dit percentage reeds opgelopen tot ±4u%. Dit cijfer illustreert dui delijk de realiteit van de potentie welke de vrouw voor de arbeids markt heeft! Na het vraagstuk van de positie van de gehuwde vrouw in het ar beidsproces diepgaand te hebben be handeld deed de heer Timmermans ook een aantal aanbevelingen. Zo wees hij er op dat de woningbouw meer gericht zal moeten zijn op een efficiente indeling, dat arbeidsbe sparende huishoudelijke apparatuur binnen het (financiële) bereik van de huisvrouw moet worden gebracht dat de sociale wetgeving op tal van punten moet worden aangepast. Ook was hij van mening dat de publieke opinie positief moet worden beïn vloed. De heer Timmermans vond het ook een vereiste dat de bdrijfs- organisatie afgestemd wordt op het werk van de gehuwde vrouw. Ook het uitbreiden van de belastingfaci liteiten vindt hij een voorwaarde om de intrede van de gehuwde vrouw in het arbeidsproces te be spoedigen. Het onderwerp werkgelegenheid heeft in het afgelopen jaar ruime aandacht gehad van de leden der Kamer. Daarbij werd met bezorgd heid kennis genomen van uitspra ken en publicaties welke hierover zijn gedaan, respectievelijk zijn uit gegeven. In het bijzonder geldt dit voor publicaties, die betrekking hadden op de schoen- en lederindu strie. Onze bezorgdheid op dit punt vloeide voort uit de vaak eenzijdige belichting van dit gecompliceerde vraagstuk en de veelal onvoldoende wetenschappelijk gefundeerde on dergrond, waarop deze publicaties stoelden." Aldus de heer Timmer mans. Hij vervolgde „De aktiviteit ■v an de Kamer is er dan ook op ge richt geweest te komen tot een sa menspraak tussen alle belangheb benden, zowel naar fegio, als naar bedrijfstak. Het verheugt mij te mo gen constateren, dat in het Stadsge west Waalwijk een werkgroep is ge formeerd, waarin overheid en be- (vervolg van pag. 1) een nieuwe levensschool nabij de Watertoren. De Levensschool en de Mater Amabilisschool zouden dan samengevoegd kunnen worden. Het kerkdorp Loon krijgt er dit jaar een sportzaal bij. Naar alle waarschijnlijkheid wordt nog dit jaar begonnen met de aan leg van de nieuwe rijksweg Tilburg Loon op Zand. Besprekingen om een onderdoorgang te krijgen nabij het Kraanven worden moeizaam met Rijkswaterstaat gevoerd. Een fiets pad van Loon naar Tilburg (ook toeristisch van betekenis) heeft de aandacht van de provincie. Het ge meentebestuur is van mening dat de straatverlichting niet beantwoordt aan de eisen die men vandaag de dag hieraan stelt. De gemeente telt 1380 lichtmasten. Men werkt aan een nieuw verlichtingsplan. Realisa tie hiervan is op korte termijn niet mogelijk, gezien de slechte finan ciële positie van de gemeente. Een zaak die het afgelopen jaar het college bijzonder heeft bezig ge houden is de communicatie tussen overheid en burgerij. „De communi catie moet verbeterd worden. Er is wat voorbereidend werk gedaan. Om deze zaak goed aan te pakken is echter veel geld nodig" aldus de burgemeester die aan het slot van zijn nieuwjaarsrede begrip van de burgerij vroeg voor het feit dat men een tekort aan ambtenaren heeft. Met het oog op de voor de deur staande raadsverkiezing zei hij dat alle communicatie begint met een goede representatie van de burgerij binnen de gemeenteraad. MUZIEK STRIPTEASE STRIP-VEDETTE Geopend van 22.00 uur tot 04.00 uur. VEEMARKTSTRAAT 36 - 38 Telef. 04250 - 25287 J. Timmermans arijfsleven tesamen zijn vertegen woordigd en die dit gehele vraag stuk in ruim verband gaat bezien. In relatie tot het eerste deel van mijn rede mag ik hier reeds thans opmerken, dat genoemde commissie geen eenvoudige taak zal hebben en zeker geconfronteerd zal worden met het vraagstuk van het grote te kort aan vrouwelijke arbeidskracht en, waarmede vele gevestigde be drijven in dit gewest te kampen hebben. Een van de meest voor de hand liggende oplossingen en ik. heb dit reeds bij meerdere gelegenheden mogen constateren, is een verdere industralisatie van dit gebied, waar bij gelet wordt op een versterking v an de diversicatie in het industria lisatiepatroon. De dndustrialisatie-aktiviteiten van het gemeentebestuur van Dongen, daarbij geassisteerd door een com missie waarin ook onze Kamer is vertegenwoordigd, begint vruchten af te werpen. Ik betreur het echter dat de door het Rijk aan Tilburg loegekende faciliteiten, op basis van een studie van de noden in de regio Arbeidsbureaus te Tilburg envbgk van de Gewestelijke Arbeidsbureaus te Tilburg en Dongen, alleen van toepassing zijn op de industrie-ter reinen in deze stad en niet op en kele andere kernen, zoals Dongen én Loon op Zand, die reeds een in dustriële structuur hebben en in 't kader van het structuurplan deze structuur verder moeten uitbou wen. Voor de schoenindustrie heeft de in 1968 gevoelde lichte opleving zich het afgelopen jaar niet voort- i gezet. De produktie kon over het algemeen nog worden uitgebreid evenals de afzet doch het hieruit resulterende voordeel bleef in de meeste bedrijven in verhouding ten achter bij de nadelige gevolgen van de kostenstijging. De winst marges daalden wederom en voor een aantal bedrijven zelfs tot een onverantwoord laag peil. Deze da ling dient echter niet uitsluitend te worden toegeschreven aan de stij ging van loon- en grondstofonkos- ten, doch evenzeer aan de talrijke storende invloeden, 'veroorzaakt door overheidsingrijpen; ik noem de invoering van de B.T.W., de prijsstop en het uitblijven van ge richte maatregelen om de stijgende importen te beteugelen. Gezien het voorgaande lijkt het i contrair als ik zeg, dat een van de grootste moeilijkheden voor vele ondernemingen in deze bedrijfstak j is het aantrekken van met name voldoende geschoold en geoefend personeel. De arbeidsmarkt is voor verschillende funkties in deze be- I drijfstak bepaald niet willig. Voor de meeste bedrijven in de onder havige branche is het resultaat ten j opzichte van dat in 1968 gedaald; I ook voor 1970 ziet het er voor de schoenindustrie zorgelijk uit. i In de sector van de lederwaren 1 liep de ontwikkeling nagenoeg pa rallel. In tegenstelling tot de schoenindustrie had ook de afzet in de hier bedoelde bedrijven over het algemeen een dalend verloop. De gemiddeld geconstateerde da- I lende ontwikkeling in de winst- I marge en het bedrijfsresultaat I geeft voor de toekomst weinig ver- trouwen, tenzij het assortiment in grijpend kon worden gewijzigd. De lederindustrie heeft, relatief gezien, een gunstig jaar achter de rug. De produktie en afzet konden matig tot sterk stijgen. Niet voor alle bedrijven betekende dit echter tevens een stijging in het bedrijfs resultaat. Naar mijn mening is de I belangrijkste reden hiervoor gele- gen in de omstandigheid dat de be- drijven, die in het recente verle- i den zo sterk in aantal zijn vermin - derd, een grotere differentiatie in het aangeboden produktenpakket hebben aangebracht. De wankele basis, veroorzaakt door de eenzij digheid in het vervaardigde pro- dukt, schijnt thans een voldoende versteviging te hebben gekregen. Er bestaat gegronde hoop dat ook in de toekomst de lederindustrie zich bevredigend zal ontwikkelen. De bedrijven in de chemische sector hebben ook het afgelopen jaar het contact met andere indus triële bedrijven verder verlegd. De geleidelijke versmalling van het afzetgebied in de schoenindustrie meer dan gecompenseerd door ver breding van het afzetgebied in an dere bedrijftakken. Hierdoor is ook in 1969 over het algemeen een be ter resultaat verkregen dan in het jaar 1968. Uit verkregen informa ties blijkt echter duidelijk dat het chemisch bedrijf, wil het haar gun stige ontwikkeling handhaven, haar afzetbeleid meer en meer op de buitenlandse markt zal moeten richten. Met betrekking tot de ontwikke lingen in de bedrijfstak metaal moet worden vooropgesteld dat zich in de onderscheidene bedrij ven binnen deze bedrijfstak grote verschillen voordoen. Een uit spraak ten aanzien van de branche in haar algemeenheid zou derhalve weinig reële inhoud hebben. De metaalbedrijven zullen, uit zonderingen daargelaten, met gro tere voldoening de resultaten van het afgelopen jaar bezien. De stij gende tendens van de voorgaande jaren heeft zich ook in 1969 voort gezet. Zowel de produktie al de af zet konden wederom zodanig stij gen dat hiervan een positief effekt op de winstmarge en het econo misch resultaat uitging. Een en ander neemt niet weg dat ook de bedrijven in deze sector met toene mende moeilijkheden werden en worden geconfronteerd. De snelle en vaak abrupte stijging van loon- en materiaalkosten maakt het niet i altijd mogelijk een voldoende doorberekening te realiseren. Dit I geldt uiteraard in het bijzonder bij j langlopende orders. De concurren- tie uit het buitenland neemt voort- i durend toe, waardoor op de duur een uitholling van de winstmarge onvermijdelijk is. Het blijft onmogelijk voldoende vakbekwaam personeel aan te trekken. Een oplossing hiervoor is slechts mogelijk indien het aantal nieuw te bouwen woningen in het gebied van de Kameer belangrijk zou kunnen worden uitgebreid. Nieuwe vakbekwame arbeids krachten moeten immers van bui ten het gebied worden aangetrok ken; de mogelijkheid hiertoe be staat slechts dan wanneer mét de funktie een geschikte woning voor handen is. Zolang het thans be staande huurbeleid niet wordt ge wijzigd, blijft het structureel ar beidstekort bestaan. Tot slot zou ik een enkel woord willen wijden aan de ontwikkelin gen in de sector voedings- en ge notmiddelen. Niet voor alle bedrij ven in deze sector is het jaar .1969 onverdeeld gunstig geweest, on danks een algemene sterke stijging van produktie en afzet. De even eens sterk gestegen kosten, in het bijzonder de loonkosten, hebben in een aantal bedrijven de winstmar ge dermate aangetast, dat het be drijfsresultaat van 1968 niet kon worden gehandhaafd. In hoeverre deze ontwikkeling in 1970 zal kun nen worden omgebogen, zal in ho ge mate afhangen van het feit of de overheid er het komende jaar in zal slagen van het overheidsbe leid op dit gebied zal overigens niet uitsluitend de voedingssector ten goede komen." aldus de heer Timmermans in zijn nieuwjaarsre de. van onze verslaggever) WAALWIJK Ook voor 1970 verwacht de heer A. Maas, di- rekteur van het Gewestelijk Arbeidsbureau in Waalwijk, een grote krapte op de arbeidsmarkt. Deze krapte wordt nog ver groot door de sterk toegenomen vraag. Volgens hem blijft de streek een gedifferentieerder industrie-patroon vragen. Direkt hierbij opmerkend, dat velen voor bescherming van de traditio nele werkgelegenheid vragen. In 1970 zal ook de door 't GAB en de Kamer van Koophandel opgezette enquête verder moeten worden uitgebouwd tot een gemeenschappelijk beleid. Met het oog op de technische ont wikkeling blijft ook de vraag naar kapitaalintensieve industrie groot. Bij kapitaals-intensieve industrieën gaat ook de kwaliteit van de werk gelegenheid overheersen. De enor me vraag naar personeelsleden die de schoenindustrie lange tijd heeft gekend, begint in deze bedrijfstak wat te verminderen. In 1969 werden door het GAB in Waalwijk totaal 5100 mutaties ver richt. Ruim 2500 personen werden nieuw ingeschreven, 950 werden er geplaatst en 1650 op andere wijze aan het arbeidsproces toegevoegd. In 1968 werden er aanmerkelijk minder mutaties verricht. Het aan tal ontslagzaken (817) was in 1969 aanmerkelijk minder dan in 1968 (1245), Vorig jaar sloten 16, voor namelijk kleine bedrijven, de poor ten. In 1968 waren er dan 25, waar onder 15 grote bedrijven. Door de ambtenaren van het Ge westelijk Arbeidsbureau werden er in 1969 357 beroepskeuze-adviezen uitgebracht, 129 werd advies uitge bracht in verband met vrijstelling van militaire dienst en 46 maal ging er een bezwaarschrift uit in ver band met de weigering tot aanvaar ding van passend werk. Het aantal vreemdelingen dat werd ingeschre ven bedroeg 975, tegen 830 het jaar daarvoor. In de maand december werden 490 mutaties uitgevoerd; 283 perso nen werden ingeschreven, 207 aan het arbeidsproces toegevoegd. Het aanbod steeg van 458 naar 535, wat een toename van 77 betekende. Twee categorieën zijn voor deze stijging van het aanbod verantwoor delijk: de bouwnijverheid en de sei zoenindustrie. In de overige be drijfstakken bleef het aanbod ge lijk. Hetzelfde kan gezegd worden van de vraag die met 1112 nagenoeg gelijk bleef met de maand novem ber. Voor wat de bouw betreft, kan nog worden opgemerkt dat er 252 bouwvakkers uit Midden- en Oost- Brabant terugkeerden uit Duits land. Als van het totaal aanbod van 540 de minder-geschikten en min- der-validen, alsmede de jeugdigen en seizoenwerklozen worden aange trokken, blijft er een reëel voor het bedrijfsleven beschikbaar aanbod van 185 volwassenen. Hiervan zijn er dan 65 ouder dan 50 jaar. De reële vraag na aftrek van jeugdigen is 710. In percentages uitgedrukt, is het aanbod in het Gewest Waalwijk 2,2, tegen 2,8 in Brabant en 2,3 in Nederland.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1970 | | pagina 3