wAAl wijkse en UnqstRAAtse couRAnt
Havens brachten in Langstraatse gemeenten
vele jaren welvaart
Deltaplan brengt Waspik
en Capelle moeilijkheden
VAN MIL
1
Hengelaars
VERGANE GLORIE OPNIEUW OP TE BOUWEN
l K. Verhuist
VADER
aardbeienvla
Banketbakkerij
DE BAZAR
5
f 63,-
Moeilijkheden
gmmmmtm
V.S.-troepen uit
mmmm
Waalwijk
Labbegat
Heren ringen
Verzanden
Gegraven
Oude Maasje
Jachthaven
Waspik
Keersluis
Jordaanse twist
ongunstig voor
Israël
Europa naar huis?
Grote droogte brengt
schade voor boeren
10 miljoen uit
STER-pot voor
dagbladen
Voor al uw hengelsport
artikelen, ook voor zee,
naar:
HoogeindelO Waalwijk Tel. 3618
DONDERDAGAVOND 18 JUNI '70
93e JAARGANG No. 49
De teho van het Zuióen
Uitgever: Waalwijksche
stoomdrukkerij Antoon Tieten
Hoofdredakteur: JAN TIELEN
Gironummer 1069687
Dit blad verschijnt 2 x per week
Losse nummers 20 cent.
Abonnement
p. week (0,33+ 2ct. inck.) ƒ0,35
p. mnd. (1,45+10 ct. inc.k.) ƒ1,55
p. kwrt. (3,95+10 ct. incJs.) ƒ4.05
p.kwrt. p.post 4,75 bij girobetaling
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Contractadvertenties: speciaal tarief
Brieven onder nummer 50 ct. extra
Opgericht 1878
Bureaus: Waalwijk, Grotestraat 205, Tel. 04160-2621-2746 Kaatsheuvel, Dr. van Beurdenstraat 8, Tel. 04167-2002
Telegram-adres: „ECHO"
WAALWIJK Het Brabantse land is van oudsher
niet zo ruim begiftigd geweest met water. Op school
wordt het al geleerd. Zandgrond gemengd bedrijf en
weinig rijkdom. Toch heeft de noordrand van de pro
vincie echter niet zoveel te klagen. Sinds jaar en dag
ligt daar namelijk de Maas, een van de grote rivieren
die het deltagebied, dat Nederland heet, z'n gezicht
heeft gegeven. De Maas is als regenrivier onmisken
baar een bron van leven. In het verleden voor de
Germanen, Batavieren en andere volksstammen, die
in de delta leefden. Zij vingen er hun vis, gebruikten
het aan de oever groeiende riet voor tal van doelein
den, terwijl de vette klei aan de boorden van de
stroom een rijke oogst van o.a. graansoorten garan
deerde.
Een oude foto van de drukte in de haven van Waalwijk. De foto werd gemaakt direct bij de Hervormde
kerk aan de haven.
De haven van Waalwijk is sinds
enkele jaren een nieuw tijdperk
binnengegaan. Daar namelijk werd
een rechtstreekse verbinding gegra
ven met de Bergsche Maas waar
door de vaarweg aanzienlijk werd
bekort. Het havenbekken werd ver.
der uitgegraven en hoeft mede door
de sluizen constructie niet meer te
worden uitgebaggerd. Bij het dich
ten van het Volkerrak zal ook de
eb- en vloedbeweging van het Maas
water verdwijnen met daarmee de
kans op slibvorming voor de ha
venmond.
Diezelfde Maas heeft ook z'n to
pografische betekenis. Rivieren,
bergen, dalen, oerwouden enz. zijn
namelijk als natuurlijke grens van
oen land of streek van niet te ver
waarlozen betekenis. In vroeger
eeuwen is dit ook met de Maas zo
geweest. De situering van de ves
tingstadjes aan die rivieren - Den
Eosch, Heugden, Woudrichem, Go-
rinchem, Geertruidenberg enz. -
onderstreept dat alleen maar extra.
Die Maas was derhalve vaak getui
ge van de verbitterde strijd tussen
zuidelijke en noordelijke troepen,
evenroed als ook in de laatste we
reldbrand de rivieren vaak nog on
overkomelijke barrières waren.
De rivier en dus ook de Maas is
van uitzonderlijke betekenis op tal
van gebied. Over een van die facet
ten gaat nu eigenlijk dit verhaal,
namelijk over de talrijke havens.
Van oudsher al. Neem nu eens dè
Langstraat alleen. De keten van ha
vens begint in Den Bosch en loopt
via de Langstraat tot aan de zee-
monding toe. Met wisselend succes
hebben die havens zich kunnen
handhaven. Die van Haarsteeg was
in het begin van deze eeuw nog
van belang maar is thans onder in
vloed van de ruilverkaveling totaal
reeds vanaf
met Onix steen
UW JUWELIER MET HET
KLOKKENSPEL
Grotestraat 260
Waalwijk
Tel. 04160 - 4681
verdwenen. Onlangs werd het oude
siuizencomplex dat midden in de
weilanden lag nog door de genie
opgeblazen. Heusdens rijksvlucht-
haven en eigenlijk de hele rivier
kant van de stad heeft een nieuwe
dimensie gekregen door de plan
nen om te komen tot de aanleg van
een grote jachthaven. De volgende
in de rij is de haven van Waalwijk.
Deze liep in vroeger dagen door tot
aan de oude Hervormde kerk. Fo
to's uit het begin van de eeuw le
ren dat het er vaak zeer druk was
van in. en uitgaande schepen. Met
de aanleg van de Maasroute werd
bet laatste deel van de haven afge
hakt. Ervoor in de plaats is een mo
dern complex met sluis gekomen.
Voor Waalwijk als ook voor de
havens van Sprang, Capelle en Was
pik gold de eeuwige strijd tegen de
modder. De eb- en vloedbeweging
van het Maaswater namelijk voer
de elk etmaal twee keer een' grote
hoeveelheid slib mee, die dan in de
verre havenarmen en met name
voor de ingang ervan bezonk en
•daar regelmatig een dikke brij
vormde, die een hindernis was voor
de toegang tot de havens. Regelma
tig moest er dan ook worden gebag
gerd om die drempel op te heffen.
Daarbij kwam, dat de meeste ha
vens - Capelse haven, Labbegatse-
haven in Sprang en Vrouwkesvaart-
sehaven in Waspik - alleen bij hoog
tij binnen te varen waren.
De situering van Oude Maasje en
Bergsche Maas verdient enige ver
duidelijking. Van origine heeft de
Maas namelijk een heel andere loop
dan op dit ogenblik. Bij Pannerden
komt de stroom ons land binnen. In
het stroombed tot en met Den Bosch
is nooit zoveel verandering geko
men. Ter hoogte van Well en Bok
hoven echter werd enkele eeuwen
geleden als repressaillemaatregelen
van de Bosschenaren tegen Heusden
een dam opgeworpen, die de Maas
een heel andere loop gaf. Daarvoor
liep de rivier door tot de stad Heus
den, maakte een zwaai naar het
noorden en kwam via Wijk en Aal.
burg, Veen, Andel Giessen, Rijswijk
bij Woudrichem in de Merwede uit.
De verschillende stroombedden zijn
er oorzaak van dat het dorp Neder-
hemert op een eiland ligt. Later
werd de dam bij Well weliswaar
weer doorbroken en Heusden had
z'n rivier weer, maar iets van die
oude bedding is nog steeds te zien.
Rond de eeuwwisseling deed zich
■echter een nieuwe situatie voor.
Toen namelijk werd begonnen, met
de realisering van een plan, dat al
jaren bestond. Met mankracht en
machines begon men namelijk de
verbinding te graven tussen Heus
den en Keizersveer. Dwars doo het
agrarische land kwam een breed en
diep kanaal, dat de naam Bergsche
Maas meekreeg. Nu was er al wel
een oud riviertje dat van Heusden
naar Keizersveer liep, maar dit had
vrijwel geen betekenis, zeker niet
tussen Heusden en Waalwijk waar
het als vaarwater niet telde.
Voor Waalwijk, Sprang, Capelle
en Waspik is dat Oude Maasje ech
ter van betekenis gebleven. Het gaf
namelijk vanuit het westen een toe.
voerweg over water naar de eigen
havens. Dat betekende dat genoem
de plaatsen vanuit bv. Rotterdam
vlot te bereiken waren, maar wan
neer een schipper uit het oosten
kwam dan moest hij zich een forse
omweg getroosten om deze plaatsen
te kunnen bereiken.
De gemeente Sprang-Capelle was
met twee havens nogal rijk bedeeld.
Sinds jaar en dag werden ze ge
bruikt door vooral schippers met 'n
taak in de agrarische sector zoals
het laden van bieten, vervoer van
hooi enz. De Labbegatsehaven in
Sprang was niet zo erg in trek. Dat
blijkt uit de meest recente cijfers.
In '50 bezochten 63 schepen de ha
ven, in '51 waren het er 75. Hoogte
punt was '52 met 98 schepen. In '60
er '61 waren het er echter nog
maar 47 en 36. Toen werd de haven
opgeheven en dichtgegooid.
De Capelse haven heeft altijd iets
meer in de belangstelling gestaan,
mede door de daar gevestigde be
drijven. In '52 bezochten er 124 sche.
pen de haven, in '60 waren het er
152 en in '61 waren het er 80. Deze
haven werd gehandhaafd Men
kwam zelfs tot het uitgraven van 'n
soort zwaaikom aan de rand waar
van een stijger werd gebouwd met
ligplaats voor zo'n dertig plezier
vaartuigen. Dit laatste lijkt voorlo
pig een mislukking. De stijger werd
namelijk zo goed als niet gebruikt.
Bekend is verder, dat de gemeente
Sprang-Capelle met het plan loopt
aan dit havenbekken een industrie.
terrein(tje) te beginnen. Of dit ooit
zal worden gerealiseerd, is moei
lijk te voorspellen.
De haven van Waspik werd enke
le jaren geleden nieuw leven inge
blazen. Vlot achter elkaar verrezen
er enige bedrijven, die voor een
deel zijn aangewezen op vervoer
over water. De kade werd er wat
aangepast en de toegangsweg sterk
verbeterd. Van enige activiteit ge
tuigt ook het scheepswerfje, dat
nogal wat vaartuigen trekt. Was
pik was trouwens - evenals Capelle -
voorheen de walplaats van een gro
te groep schippers. Van de oudere
garde wonen er nog steeds. Het hui.
dige schippersgeslacht zocht later
z'n domicilie echter elders. De ha
vens in Capelle en Waspik zullen
v/el blijven bestaan.
Dat laatste is natuurlijk vlot ge
steld. Hierbij speelt echter één fac
tor een voorname rol, namelijk de
beslissing over de wijze waarop het
Oude Maasje ter hoogte van Kei
zersveer zal worden afgesloten of
A s
In Jordanië woedt een broeder
strijd, die op het oog gunstig lijkt
voor Israël, doch dit in wezen niet
is. Menigeen zou denken dat ver
deeldheid en strijd in de Arabische
wereld de strijd tegen Israël niet
ten goede komt, doch het tegendeel
is waar. Tot op heden was koning
Hoessein van Jordanië een westers
georiënteerde en gematigde vorst,
die, waar dat mogelijk was, tracht
te de fanatieke, guerilla's van de di
verse verzetsorganisaties in zijn
land in toom te houden.
Deze houding van de vorst is in
wezen aanleiding tot de strijd. De
Arabische guerilla's wensen de'vol
ledige vije hand te hebben in de
landen, die genzen aan1 Israël. Een
voorspel hiervan zagen we reeds in
Libanon, waar de gematigde rege
ring ook al de handen vol heeft om
de guerilla's te beteugelen.
In Jordanië is het nu uitgelopen
op een rechtstreeks treffen en in
weerwil van een compromis, geslo
ten tussen koning Hoessein ener
zijds en Arafat, de leider der gueril
la's anderzijds, blijkt nu, dat de ex
tremen van beide zijden niet rusten,
voordat er een definitieve beslissing
is gevallen. Dat zou een escalatie
van de strijd tussen Israël en de
Arabische buurlanden tot gevolg
kunnen hebben.
In de Verenigde Staten is een
voorstel ingediend in het Huis van
Afgevaardigden om 50.000 man
Amerikaanse troepen uit Europa te
rug te trekken Dit zou de defensie-
last van de VS belangrijk verlich
ten.
In de NATO is men van mening,
dat een dergelijke terugtrekking het
huidige militaire evenwicht tussen
oost en west ernstig zou verstoren.
Er circuleren geruchten, dat de NA-
TO-landen het voornemen koeste
ren om de V.S. een vergoeding aan
te bieden, wanneer zij deze troe
pen in Europa laten. Ook wordt
overwogen, of de NATO-landen
zelf hun defensieve kracht zouden
kunnen opvoeren, om op die manier
het evenwicht te bewaren. Veel zal
echter afhangen van de diverse re
geringen van de aangesloen part-
nerlanden. De V.S. menen, dat nu
25 jaar na de oorlog en bij de heer
sende welvaart in Europa het toch
niet meer nodig zou moeten zijn,
dat de Amerikaanse troepen zo'n
belangrijk deel van de verdediging
van West-Europa voor 'hun rekening
nemen. De Europese NATO-landen
zouden nu toch zelf in staat moeten
zijn hun eigen verdediging in stand
te houden, met de VS als reserve.
Een en ander zal echter nog een
moeilijk oplosbare kwestie worden.
met afgesloten. Het sluiten van het
Volkerrak in het kader van de Del
tawerken vergt namelijk een aantal
aanpassingen in het stroomgebied
van de Maas. Zo ook in de Lang
straat. Het is een bekend feit, dat
met name door de gemeentebestu
ren veel wordt aangedrongen op het
maken van haast met bedoelde
aanpassingswerkzaamheden, ten
eerste ten gerieve van de gemeen
telijke industrieterreinen en en ha
vens en ten tweede terwille van de
agrarische bevolking, die in het ge
bied ten noorden van de Maasroute
nog bouw- en weidegrond heeft lig
gen. Afdamming van het Oude
Maasje betekent een ramp voor de
industrie die op vervoer over water
is aangewezen. Een keersluis, die
alleen behoeft te worden gebruikt
bij sporadische extra hoge water
standen verdient veruit de voor
keur. Van de beslissing van Rijks
waterstaat met name is de toekomst
van het noordelijke deel van de
Langstraat afhankelijk. Insiders zijn
het er echter allemaal over eens
■dat in wezen de verwachte beslis
sing te laat komt. Men had al bezig
moeten zijn met het werk.
De Capelse haven moest en moet nog regelmatig van z'n aanslibsel
worden ontdaan. Op de foto is duidelijk te zien welke problemen een
lage waterstand voor het binnenvaren met zich meebrengt.
Een
(boterletter)
voor
dat is een fijn idee
of
een frisse
voor een zonnige dag!
GROTESTRAAT 234
WAALWIJK
Telefoon 04160 - 2312
De langdurige droogte van de af
gelopen weken - circa 30 dagen -
betekent een ramp voor vele boe
ren. In de gebieden van de zware
kleigronden moet men rekenen op
een halve oogst.
De schade is uiteraard pas te be
rekenen, als de oogst is binnenge
haald. Toch staat nu al vast, dat die
schade vele miljoenen guldens groot
zal zijn. De graanoogst is slecht en
de bietenoogst dreigt zelfs geheel
verloren te gaan.
De ooorzaak ligt aan de lange
winter, gevolgd door een zeer natte
periode, zodat men pas laat kon
gaan zaaien. Kort daarop volgde
echter de droogteperiode, waardoor
het zaad weinig kans kreeg om te
kiemen. De planten, die wel boven
de grond komen, groeien nauwelijks
door gebrek aan water.
Ook de veehouders hebben proble
men, want waar het gras verdwijnt
wordt de grond geel en kaal. Het
vee moet worden bijgevoerd, het
geen grote kosten met zich brengt.
Het kabinet heeft besloten de
dagbladen voor de jaren 1970, 1971
en 1972, jaarlijks tien miljoen gul
den uit de opbrengst van de STER-
reclame ter beschikking te stellen.
Van dit bedrag zal vijf miljoen gul
den onder alle dagbladen worden
verdeeld, terwijl de andere vijf mil
joen gulden zullen worden verdeeld
onder die dagbladen, die kunnen
aantonen, dat zij zich nog niet vol
doende hebben kunnen aanpassen
'aan de situatie, die is ontstaan na
de invoering van de reclame op ra
dio en televisie Hiervoor zal naar
schatting ongeveer eenderde deel
der dagbladen in aanmerking ko
men. Op die manier hoopt de rege
ring een bijdrage te leveren tot het
in stand houden van de zo fraai de
mocratisch gevarieerde Nederland
se pers.
ALLEENVERKOOP VOOR WAALWIJK VAN KENZO-ARTIKELEN
