No. 258.
Zaterdaer 22 Maart.
1884.
FEUILLETON.
Uitgever: L. J. VEERMAN. Heusden.
GORDON BALDWIN.
Verzachtende omstandigheden.
VOOR
Dit blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.Franco per post zonder prijs-
verhooging.
Advertentiën 16 regels 60 ct. Elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden ingewacht tot Maandag- en Donderdagavond 10 uur. Ingezonden
stukken tot Maandag- en Donderdagavond 8 uur.
f/Onder aanneming van verzachtende om
standigheden'' is een term, welke bij geen
enkel vonnis ontbreekt. We weten 't al en
rekenen er op, ook de patient rekent er
op, dat de verzachtende omstandigheden
haar werk zullen doen, nadat de eisch van
het openbaar ministerie is uitgesproken, om
als muizen aan de straf te knagen, zoodat
het vonnis in de verte niet gelijkt op wat
het dreigde te worden.
Gezegende verzachtende omstandigheden!
Als daar een arme, ongelukkige bloed,
door den honger en de ellende de deur
uitgedreven, waar achter hij een zwakke
vrouw en eenige broodmagere schapen laat
zitten, zich zóó lang vergaapt aan 't witte
brood voor een bakkerswinkel, totdat hij
de hand over de onderdeur steekt en 't
begeeilijk voorwerp wegkaapt als die
man voor den Nederlandschen rechter ge
bracht wordt, dan stormen de verzachtende
omstandigheden bij dozijnen toe en rukken
Vrouwe Justitia den blinddoek van de oogen
weg 't zou misdaad zijn hier recht te
spreken zonder den persoon aan te zien
en de arme man komt met eenige dagen
correctioneele gevangenschap vrij
Gezegende verzachtende omstandigheden!
Zoo stal b. v. een arme sukkel enkele
jaren geleden een hoeveelheid brandstof,
bestaande uit 3 (drie) turven en de rech
ter, verzachtende omstandigheden in aan
merking nemende, 't was winter en zeer
koud, gaf hem drie dagenvoor iedere turf
een dag. Zeker zou de man meer gekre
gen hebben, missphien wel een week per
turf, wanneer 't in Juli geweest was en
wanneer onze gevangenissen niet zoo opge
propt vol zaten met groote dieven, voor
wie, zooals men algemeen weet, de ver
omstandigheden
nagenoeg niet
zachtende
bestaan.
Nog eens, gezegende verzachtende om
standigheden
Een heer wandelt met zijn vrouw door
de Kalverstraat, een hoogst fatsoenlijke, be-
asphalte straat. Ze loopen ^winkeltje kij
ken", zooals duizenden iederen avond doen.
Nu wil 't toeval dat juist op dien avond,
wat anders nooit gebeurt, een zeer onfat
soenlijk persoon mede in de Kalverstraat
wandelt, dit paar tegenkomt en, door een
toevallige overeenkomst, misschien van
kleeren of aangezicht, de dame houdt voor
eene andere, eene van zijn kennis, in
't kort, eene die een fatsoenlijk mensen
zonder groeten voorbij gaat en wier naam
verzwegen blijft. Dat is een 1 eel ijk toeval,
waarvan de dame al 't nare ondervindt,
want het onfatsoenlijk heertje bejegent haar
op een manier, waarop niemand, die met
zijn vrouw aan den arm wandelt, deze zou
laten bejegenen. De heer stuift op, neemt
in zijn drift de paraplu 't onderst boven
en geeft den ellendeling een slag met den
knop. Deze wvoelt" dat hij aan een ver
keerd adres is en gaat verder. Een paar
dagen later wordt hij onwel, ziek en sterft,
zeer zeker tengevolge van den slag op 't
hoofd. Er wordt terstond onderzoek gedaan
naar den dader, die is van huis, gevlucht
zeker, men schrijft en telegrafeert, vindt
hem te Antwerpen en neemt hem met ijse-
lijke voorzorgen in arrest.
De moordenaar wordt gevankelijk naar Rot
terdam gevoerd, met de meeste achting aldaar
in de celgevangenis gerecepieerd en vervol
gens naar de hoofdstad getransporteerd. Hij
kwam voor den rechter en kreeg, dank zij
de hulp der verzachtende omstandigheden,
vijftig cent boete. Maar hij had toch reeds
36 dagen zware gevangenisstraf beet
Jammer, duizendmaal jammer voor dezen
man dat hij geen student was, voor wie zoo
als men weet nog extra verzachtende om
standigheden bestaan, doch hij was slechts
een koopman, die zaken deed en nu voor
een leelijke zaak bloeden moest.
Wanneer hij student geweest was, b. v.
aan de hoogeschool te Utrecht, dan had
men hem ongetwijfeld een zeer beleefd briefje
geschreven met verzoek niet al te lang uit
te blijven, aangezien dat en dat gepasseerd
was en, hoewel 't de" moeite niet waard was
er van te spreken, men kon niet weten hoe
de publieke opinie de zaak zou opnemen.
Men zou echter trachten de zaak van de
baan te schuiven want de eer van 't corps
en de eer der hoogeschool en
Is 't niet verschrikkelijk dat Justitia ge
blinddoekt is wanneer ze een armen vader
straft, die brood steelt, brood dat hij heb
ben moetal zou 't hem het leven kosten,
omdat zijn kinderen jammeren van den
hongeren men haar den blinddoek voor
de oogen wegrukt wanneer 't een misdaad,
erger dan 't stelen van een brood geldt,
bedreven door mannen uit de hooge standen?
Zouden de heeren rechters, zou vooral
de man, die deze bedrijvers noch op den koop
toe verheerlijkte, niet begrijpen dat zoo'n
vonnis meer brandstof werpt in 't vuur, door
de mannen van wrecht voor allen" ontstoken
dan alle socialistische redevoeringen van
een kwarteeuw te zamen?
Verzachtende omstandigheden zijn een
heerlijk, een weldoend middel in de hand
des rechters, om den schuldige precies te
geven wat hem toekomt. Maar 't verschil
in stand mag nimmer een verzachtende om
standigheid worden, in dien zin dat een stu
dent met één dag, een boerenarbeider met
twee maanden voor gelijke misdaad moet
boeten. Integendeel zouden we liever de
bijbelsche les toegepast zienvan hem, die
veel ontvangen heeft, zal veel geëischt wor
NOVELLE VAN RUDOLF LINDAU.
8)
Daarop vervolgde hij, bijna alsof hij alleen tot zich
zelf sprak:
»Eén middel ware er misschien nog om de zaak
in orde te brengen.»
Welk?»
Als iemand een gedeelte van mijn zaak, die wer
kelijk goed en solide is, van mij wilde koopen.»
Hij sloeg een schuchteren blik op Forbes.
Hoe zou dat te doen zijn?» vroeg deze geeuwend.
De zaak is mij zelf nog niet recht duidelijk,»
antwoordje Baldwinhet denkbeeld is zooeven eerst
bij mij opgekomen. Ik zal er eens over denken en er
van avond met u over spreken.»
Ja, doe dat, sprak Forbes op onverschilligen toon.
Daarop zag hij op de pendule en voegde er bij: »Ik
heb nog eenige visites te doen. Om zeven uur eet ik
in het Café Anglais. Wij kunnen eikair daar vinden,
als ge er niet tegen hebt. In elk geval zal ik om
negen uur thuis zijn.Daarop verliet hij na een haas
tigen groet het vertrek. »Ik zie dien mijnheer Gor
don Baldwin al voor den dag komen!» sprak hij bij
zich zelf, toen hij buiten was. Altijd de oude ge
schiedenis
Baldwin vermoedde volstrekt niet, wat er in Forbes'
geest omging. Hij werkte den ganschen namiddag
aan een overzicht van zijne financiëele positie. Hij
had verscheidene handelspapieren bij zich, die het hem
mogelijk maakten bij zijne taxaties op bepaalde datums
en cijfers af te gaan Hij kon daarmede het bewijs
leveren, dat hij een vermogen van ongeveer 150,000
dollars bezat. Bovendien geloofde hij volkomen ge
rechtigd te zijn om zijn bloeiende zaak tot een niet
onbelangrijk bedrag in rekening te brengen. Hij
toonde voorts aan dat iemand, die 50,000 dollars
contant geld in zijn firma aanbrengen wilde, om zijn
associé te worden, er eene goede en veilige geldbe
legging aan zou hebben en hij verklaarde zich bereid,
zijn vriend Graham te Hakodate, op wiens toestemming
hij bij voorbaat rekenen kon, onder deze voorwaarde
als zijn gelijk-gerechtigde Compagnon in zijn zaak op
te nemen. Dit bedrag van 50,000 dollars, waarmede
Graham zijn opname in de firma betalen moest, zou
dan tevens dienen om aan de jeugdige zaak eene nog
groolere uitbreiding te geven en er ook een filiaal van
in Europa te vestigen. De leiding van dezen Euro-
peschen tak der te Hakodate gevestigde zaak zou Bald
win op zich nemen.
Daarmeè sloot het memorandum. In een daarbij
gevoegd schrijven, dat Baldwin eveneens terstond op
stelde, verzocht hij Forbes zijn vriend Graham het
bedrag van 50,000 dollars voor te schieten. >,.ls waar
borg daarvoor was hij bereid, zijn en Grahams grond
eigendom te Hakodate aan Forbes af te staan. De
risico, die deze waagde, als hij tot de leening over
ging, bleek derhalve in werkelijkheid slechts zeer
gering te zijn.
Baldwin had verscheidene uren lang achtereen haas
tig en ingespannen gewerkt, om het memorandum en
den brief gereed te krijgen. Hij was afgemat en las
het geschrevene nu nog eens door. Het bevredigde
hem en stelde hem gerust. Hij was met volkomen
eerlijkheid te werk gegaan. Hij had niet beproefd zijn
omstandigheden beter voor te stellen dan zij waren.
Voor een vreemde zouden misschien de door hem ver
strekte inlichtingen niet voldoende zijn geweest. Doch
Forbes was geen vreemde. Baldwin wist dat hij een
groot vermogen bezat. Hij veronderstelde dat hij bereid
zou zijn hem en Graham, die toch de vriend zijner
jeugd was, den begeerden dienst te bewijzen. Toen
hij op de klok zag, bespeurde hij, dat het te laat
geworden was om zich nog op den bepaalden tijd
naar het café Anglais te begeven. "ij gebruikte ia
der haast zijn maaltijd in een restaurant in de Champs
Elysées en keerde daarop terstond weder huiswaarts.
Forbes liet op zich wachten. Het was reeds bij
tienen toen hij in zijn hotel terugkwam. Hij mom
pelde iets dat een verontschuldiging geleek, doch door
Baldwin niet eens gehoord werd, en volgde dezen
slecht gehumeurd naar zijn kaïner.
Hier!» zei Baldwin, terwijl hij hem het lange,
duidelijk geschreven memorandum overhandigde. «Lees
nu eerst eens dit geschrift met aandacht door.
Forbes, die zijn hoed niet eens afgezet had en er
uitzag als iemand die niet veel tijd te verliezen heeft,
sloeg de dichtbeschreven pagina's haastig om en was
spoedig aan het einde van dezen arbeid, die den braven
Baldwin vele moeielijke uren gekost had.
»Ik weet nog niet, van welken aard uwe conclu-
siën zijn,» sprak hij, zonder de oogen van het papier
op te slaan en nogmaals zenuwachtig het stuk door
bladerend; •maar een groote fout, waarop het geheel
schipbreuk lijden moet, kan ik u nu reeds aantoouui
Ik ben ook een man van zaken,» die laatste woorden
werden op vrij bitsen toon geuit, als beantwoordden
zij een tegenwerping, die Baldwin geopperd had. Deze
h;»d echter geen woord gesproken en bleef Forbes slechts
onrustig vragend aanzien.
Gij schat uw vermogen op 150,000 dollars» ging
Forbes voort. »Dat is nu reeds niet geheel juist,
zuodia gij de helft voor 50,000 dollars, dus met en
den. Een beschaafd man die tot brood
dronken misdaad zich verlaagt, is schuldiger
dan een ongeletterde boerenknecht, die al
leen met paarden en koeien terecht kan.
Gezegende verzachtende omstandigheden!
Trekt de wereld door en snelt overal te
hulp waar ge een schuldige door een koude
harde wet te zwaar bedreigd zietHelpt ih
Godsnaam armen en ongelukkigen, ook ge-
tergden en beleedigden. Sluipt in de harten
des rechters en kneedt ze als was. Maar
wanneer ge den arnae aan den weg dood
geslagen vindt door den rijke, voor diens
plezier doodgeslagen gaat dan heen en
laat hem aan de harde wet overZulke genoe
gens mag niemand zich meer permitteeren
de tijden waarin de armen vermoord werden
door de edelen zijn, Gode zij dank, lang
voorbij
'IIIIH—IHIH I Willi11! M—Will' wmniiMim maai
Naar aanleiding van onze artikelen »Op glad
ijs» hebben we een schrijven ontvangen van mevr,
E. van Calcar, te uitvoerig om in onze beperkte
ruimte een plaats te erlangen en daarvoor ook on
geschikt. De geachte schrijfster toch is zeer uit haar
humeur over onze mededoeliugen en verwijt ons in
termen, waarvoor we in ons eigen blad geen plaats
kunnen inruimen dat we over het spiritisme spre
ken als een boer over het zevengesternte, m. a. w.
we weten er eigenlijk niets van. Toch wagen we 't
nogmaals met onkele wooi'den op de zaak terug te
komen en doen dat naar aanleiding van de opmer
kingen der schrijfster.
Deze ontkent dat de kindereu van Dr. Fox ooit
voor geld hunne wonderbare hoedanigheden heb
ben tentoongesteld.» Dat is volgens haar scheef en
valsch, leugenachtig en zot, meer niet. Wij zijn ech
ter niet de eersten die dit beweren. Die er meer
van weten wil verwijzen we naar een uitvoerig
stuk in den Volksalmanak van 't Nut, jaargang
1864, getiteld: Dansen de tafels?» waarin wel
degelijk ook gesproken wordt van een spekken»
der beurs.
Ik beu ook persoonlijk te goed bekend met den
heer Eglintou om hem iu mijn vaderland te laten
lasteren,» schrijft mevr. v. C.
Wij hebben uit Schorers familienblatt, jaargang '84,
5do heft, de bijzonderheid geput omtrent de verf
verlies van 25,000 dollars, verkoopt. Gij zijt derhalve,
als de transactie tot stand mocht komen, volgens uwe
eigene berekening slechts nog 125,000 dollars waard.
Maar zelfs daarvan zal Leiand als een voorzichtig man
nog de helft willen schrappen, daar uw vermogen be
legd is in een zaak, die van daag goed gaat, maar
morgen slecht kan gaan. Voor de 50,000 dollars,
die gij opnemen wilt, zijt gij bereid u met Graham
solidair borg te stellen. Mocht gij dus ongelukkige
zaken doen en men moet altijd op zoo iets reke
nen bij elke zaak die men drijft dan zoudt ge
mogelijk geheel geruïneerd zijn. Dit alleen reeds zal
den ouden Leiand nopen, uw becijfering te verwer
pen, omdat zij op te zwakke gronden steunt.»
Hij zag Baldwin met een zegevierenden blik aan,
als 1' hij iets zeer verblijdends ondekt had en herhaalde
lamzaam het woord verwerpen. Daarop ging hij
na een korte stilte voort:
Gesteld echter, dat Leiand alles wat gij'zegt voor
goede munt zou willen laten gelden, ik ken hem:
hij zal het niet doenmaar laten wij eens aannemen
dat hij het doet, dan zouden uwe redeneeringen
hrin toch volstrekt niet bevredigen. Ik zie» hij
bladerde in de papieren dat gij op een vast inkomen
van 12,000 dollars rekent. Gij beschouwt die som
als het minimum. Leiand zal niet gelooven dat gij
ii ie laag getaxeerd hebt, en in zijn gedachte zullen
deze 12,000 dollars als het maximum dienst doen.
Maar, beste vriend, wat zijn 12,000 dollars 'sjaars
voor een zoo verwend meisje als Johanna Leiand!
Bij haar ouders thuis wordt het dubbele en drievoudige
uitgegeven, en de menschen achten zich nog niet rijk.
genoeg. Met 12,000 dollars, dus circa 60,000 francs,
kaa men te Parijs niet veel kromme sprongen maken.
Paard en rijtuig b.v. kunt gij er in 't geheel niet
van houden. Johanna Leiand in een huurkoets
DE
Hut Land van lensden en Alteia,
WAARD.