BUITENLAND.
Buitenlandsch Overzicht.
BINNENLAND,
tl
lil
De echtgenooten hebben ondertusschen
tiun kleine bezitting op de kar geladen en
slaan er een paar stevige touwen om heen.
't Is half twaalf geworden en de veelbelovende
zonen en dochteren der bespiedende buur
vrouwen komen uit school thuis en vormen
een kring om den wagen.
Trui's zoon is er bij, een echte haantje
de voorste. Hij neemt het eind van 't touw
en slaat dat om de eigenares van de meu
belen heen, terwijl het gansche gezelschap
lachende invaltsij mag fen afend de deur
nie meer uit, en wat daar meer volgt. Juffrouw
Mathilde wikkelt zich los en duwt Keesje
een eind achteruit. Daar begon 't lieve leven.
Trui, als een aangeschoten hert, rent door
de groep tot vóór de zondares. //Mot jij
mit je fuile handen een fetsoenelijk burger
menskind slaon, leelijke feeks, heb 't hert
en raok 'm nog ereisjes an, dan zal 'k je
laoten brommen in 't rooie dorp 1), jou
gootkrabster, jou smeerwammes //Toe
Trui, trek se maor is an d'r ponnie!" ,/Ik
sou je denken" schreeuwt Trui, terwijl ze
een stap achteruit doet, //ik mot niets van
d'r hebben, se is mijn te gemeen." //Soo'n
erme men!" roept een medelijdend schepsel
er tusschen. //Erme men't mocht wat,
hij leeft fen d'r, denk je dat se op den
Seedijk soofeel afschieten, dat s'n jenever-
fleschje fol kan blaven 't Is een mooi paor,
se binnen an mekaor gewaogd!"
,/Toe Kees, loop jij eens een eindje mee,
om te kaken waor det spulletje heen gaot,"
zegt Trui tot haar zoon en alsof dit bevel
tot de gansche jeugd gericht werd, neemt
het heele gezelschap de beenen op en
begeleidt het ongelukkige echtpaar. Zelfs
de buurdames doen het de eer aan tot op
den hoek te volgen en in de andere straat
na te kijken. Als ze weer lachende en pra
tende op huis aan trekken, zijn allen 't er
over eens dat 't voor haar eer en de eer
der Rozeboomstraat goed is, wanneer //suk
folk mar ophoepelt."
Onderwijl schrijden de muzikant en zijn
waardige echtgenoote op hun levensbaan
verder, gevolgd door de jeugdige Rozeboom-
straters, waarbij zich nog tal andere straat
slijpers voegen. Bij een optocht behoort een
liedje en al spoedig klinkt het//en toen
kwam de fourier en die zei geef dat rom
meltje maar hierafgewisseld door
andere liederen van den dag. Hier en daar
trachtte wel een agent den verhuisboel van
den levenden aanhang te verlossen, maar
geen zes huizen verder of 't gezelschap
koorzangers was weer voltallig. Zoo landde
men eindelijk in de Dirk Rafael Camphuizen-
straat, een nette buurt, waar slechts één
bovenhuis leeg stond, gereed om Mathilde
en haar gemaal op te nemen. Voor de deur
werd halt gemaakt en begon 't koor een
nieuw lied.
De verschrikte bewoners der omliggende
panden haastten zich voor de ramen en geen
kwartier later waren ze door hunne respec
tieve dienstmeisjes, die natuurlijk de trappen
afgehold waren om het standje van nabij te
zien, op de hoogte gebracht van den staat
van zaken.
Een uur daarna was in de D. R. Cstraat
de rust weergekeerd en tegelijk in vele ge
zinnen 't plan gerijpt zoo spoedig mogelijk
de pest, die hun straat trachtte te besmetten,
te ontvluchtten.
van de een tegenhield en terugdreef, waar de ander
voortbewoog.
Daarom noem ik dezen 28sten October een
groote dag in ons staatkundig leven, een dag,
waarvan niemand het gewicht overschatteu kan
en die dan ook door alle Nederlanders met een
plechtigen tocht naar 't stembureel gevierd wordt.
Van morgen werd ik wakker met het zalig be- 1
wustzij* heden meer en beter dan op andere dagen
het Vaderland een dienst te bewijzen, een dienst,
waarop ik me terdege voorbereid had. Had ik niet
dagen lang doorgebracht met de lectuur van aan-
bevelingen in alle mogelijke toonaarden, in dien
van kalmte, van overspanning, van iusinuatie, van
listige overdrijving, van opgeschroefdheid; had ik
niet avond aan avond den aanloop der verkieziugen
gadegeslagen, zooals men in oorlogstijd den tocht
van 't leger gadeslaat en vlaggetjes zet bij de
wachtposten? Had ik niet meetings bijgewoond,
waar hartroerend geklaagd werd over de lauwheid
der eene en de kracht der andere partijHadden
we niet op de sociëteit honderd uit gebabbeld over
de kansen van A. en den vermoedelijken val van
B? Zonder het te zoeken hadden de bladen, de
advertentiën, de aanplakbiljetten, de meetings me
meegevoerd in kiesspel en zoo kwam het dat ik
zoo goed voorbereid den grooten dag te gemoet
sliep.
De namen van de mannen mijner keuze had ik
uitgeknipt om toch vooral geen fout te maken in
de voorletters en een neef te kiezen in plaats vau
hem dien ik bedoelde. Ik was geprepareerd zooals
weinigen, maar toen ik gereed stond op een velletje
post mijn mannen aan te wijzen, lei ik de pen
neer en zuchtte
Ik zuchtte, want al 't werk der voorbereiding,
mijn uren aan 't kieswerk besteed, mijn wandeling
naar de kiosvergadering, mijn hoofdbreken, mijn
aanvallende houding in de sociëteit, waar meu 't
maar ten deele met mij eens was't was alles
om niet geweest, ik had evengoed en voordee-
liger aardappelen kunnen gaan rooien of druiven
plukkon, want nu ik gereed stond als vrucht
van mijn overdenkingon een paar namen te no-
teoren ten einde die in de bus te werpen,
viel 't me in eens in dat 'k geen kiezer was
en men mij dus, als ik 't hart had tot da
bus te naderen, zou terugdrijven, misschien wel
door de politie op straat zetten.
Dat nu is geen verkwikkelijke gewaarwording.
Het vaderland te willen dienen en dan terugge
zonden te worden met de boodschaphet vader
land wil van u niet gediend zijn, is ver van aan
genaam.
En terwijl mijn buurman uit de koomenij, die
met z'n vrouw een centje getrouwd hoeft, en mijn
andereu buurman, die een café houdt en 't vader
land tot groote schS. strekt, me hard voorsnollen
met een gezegeld en ingevuld biljet in de handen,
gestorven. Volgens het erfopvolgingsrecht zon de paard achteruit en viel met wagen eil voerman
Hertog van Cumberland de opvolger zijn. Deze
heeft dan ook aan de Brunswijkscbe Ministers
bericht dat hij de kroon aanvaardt, en dat
hij naderhand zijne bevelen zal geven omtrent
zijne inhuldiging. Terstond echter verscheen daarop
eene proclamatie van den bevelvoerenden Pruisi-
schen generaal, dat er een raad van regentschap
was iugesteld en dat de bondsraad over de erfop
volging zal beslissen.
De ministers van Bronswijk, tusschen de bajo
netten van Pruisen en de aanspraken van den her
tog van Cumberland staande, besloten hot mani
fest van hun contre-signe te voorzien, doch als de
hertog maatregelen nam om zijne aanspraken te
doen gelden, ze niet uit te voeren.
Dat heeft wel iets van eene operette!
De goneraal Millot, uit Tongkin teruggeroepen,
is in Frankrijk teruggekeerd. Hij heeft de beste
berichten meegebracht. Wel hadden de soldaten
met het klimaat en den bodem veol te stellen,
maar overigens ging alles goed.
De Franscho regeering zal nu 12 millioen aan
vragen om nog een aantal troepen naar Tongkin
te zenden. Deze zullen begin Januari, dat is het
beste seizoen, aldaar aaukomen.
Er is geen twijfel aan de Nationale Verga
dering staat dat alles toe. Frankrijk wikkelt zich
steeds dieper iu een oorlog, welke officiëel dien
naam niet mag dragen! 4)
l) Cell, gevangenis op 't Leidsche plein.
0
Eindelijk hebben we dan den grooten dag, den
dag waaropja, wat moet die eigenlijk beslis
sen? Wanneer we do overleden Kamer en 't mi
nisterie raadplegen, zal heden beslist worden of
Nederland de grondwet in dien zin wil gewijzigd
zien dat ook onder een regentschap de grondwet
mag herzien worden; men wil de grondwet wijzi
gen, om die ook later te kunnen wijzigen. De kie
zers hebben terecht begrepen dat dit eigenlijk 't
eieren eten onmogelijk wezen kan. Wijzigen om
te kunnen wijzigen wel zeker, waarom niet; onder
onze a. s. regentes zullen we vermoedelijk niet minder
rijk aan staatslieden zijn, als we steeds waren, die
kwestie was dus niet eens 't bespreken waard. De
zaak is deze: de mannen, heden door den lande
aan te wijzen, zullen wellicht binnenkort die wijzi
ging ter hand nemen en daarom hangt van de
keuze dier heeren de richting af die 't schip van staat
zal opgestuurd worden.
De kiescolleges zijn op 'toogenblik zooveel als
een metereologisch instituut. Ze verzamelen de ge
gevens, teekenen de depressie's aan en morgen
voorspellen ze mot tamelijk groote zekerheid hoe
de wind zal waaien, die ons scheepke op de golven
zal voortbewegen of wat ook mogelijk is, ze
constateeren wind en tegenwind van ongeveer gelijke
sterkte, gelijk we dat al jaren beleefden en waar-
hemelsclioone vrouw, die hem scheen te wenken.
Hij zag, hij doorleefde het opnieuw, hoe hij boven-
menschelijke pogingen aanwendde om op te stijgen,
maar bij eiken vleugelslag dieper neèrzonk, krachte-
loozer steeds, altijd moedeloozer.
Daar veranderde het beeld in de wolken, de godde
lijke trekken kregen menschelijke vormen, daar stond
ze vóór hem.
Herminezuchtte de kunstenaar, »IIermine! zult
peins ik me suf, wat ik gedaan mag hebben om
als een onwaardige behandeld te worden door het
vaderland, dat ik met al mijn krachten en mijn
beetje kennis zoo gaarne dienen zou.
Bon ik geen Nederlander in't volle genot mijner
burgerrechten? Wel zeker van ouder tot ouder,
zoover mijn stamboom uit de revolutie gered is,
hebben mijn vaderen in deze landpalon voor hun
brood gewerkt en dat is hun in zoo ver gelukt,
dat ze den oen na den ander ten minste zonder
schulden ten grave daalden. Mijn burgerschaprechten
heb ik naar ik weet, nog niet verspeeld. Men
heeft me zelfs tot voogd benoemd over eenige onge-
lukkigen en daartoe kiest men geen misdadigers.
Ik heb het vaderland gediend met patroontasch en
geweer en ben genegen die morgen weer op te
nemen als de nood aan de man komt.
Leef ik op kosten van den Staat, of benadeel
ik dien in eenigerlei opzicht? Het een zoo min
als 't anderik werk en wordt betaald en 't land
komt geen cent aan me tekort. Het zou trouwens
wel zorgen ook niets qan me tekort te komen;
wanneer het gebeurt dat ik mijn tiende deelen der
belastingsom niet precies op tijd aanzuiver, weten
de dienaren van den minister van finantiën me
spoedig te vinden. Mijn deel in de algemoene las
ten daar ben ik er, want juist dewijl dat in
do oogen der wet niet noemenswaard is, blijft mijn
naam van de kiezerslijsten hardnekkig geweerd.
Ziet ge, ik ben volbloed Nederlander, in 't ge
not van alle rechten, maar dat ééne recht wordt
me onthouden, omdat ik maar... ƒ31.50 belas
ting betaal. Zoo ik morgen een kroeg opende of
een inrichting van nog minder allooi, kwam mijn
naam op de kiezerslijst thans niet; iemand die
maar ƒ31.50 betaalt, heeft in mijn woonplaats
geen recht van meepi'aten; woonde hij op 't platte
land, hij zou ruim kiezer zijn; dorpelingen hebben
over 't algemeen in 'toog des wetgevers meer ver
stand van de zaken dan stedelingen.
Daarom ben ik blij dat de groote dag gepasseerd
isal dat kieswerk is voor mij ijdele vermoeienis
des geestes. Mijn belangstelling in de welvaart
van 't vaderland doet me er in meeleven, doch de
wet stelt mij buiten de mogelijkheid dat door een
daad te toonen. Ze geeft aan honderden 't kiesrecht
die er volstrekt de waarde niet van kennen, ze
onthoudt het aan dubbel zoovelen, die wel de
waarde kennen, maar wier deel in de algemeene
lasten een paar centen of guldens te min is.
Als 't mij die niet stemmen mag, veroorloofd
is een wensch uittesproken en dat verbiedt de
wet niet dan zou het deze zijndat vóór de
volgende ontbinding de nieuwe Kamers een einde
mogen gemaakt hebben aan genoemde enorme fout
waarvan zoovelen met mij en waarvan 't land
zelf de slachtoffers zijn. (Ingez.)
John S. Moffat, voor eenigen tijd uit Zuid-
Afrika in Engeland weergekeerd, schrijft een»me
moir* van zijn vader, den bekeuden zendeling
Dr. Moffat, schoonvader van Livingstone. Daarin
zullen brieven voorkomen door Dr. Moffat en zijne
vrouw geschreven tijdens de komst van de eerste
Boeren in dat gedeelte van Zuid-Afrika, dat thans
de Zuid-Afrikaansche republiek heet. Deze brie
ven, zegt een Engelsch blad, zijn als het ware een
profetie van de tegenwoordige verhouding der
Boeren tot de inboorlingen, inzonderheid tot de
stam der Bechuanas. Het werk verschijnt eerst
met het voorjaar.
In een dorp van het Fransche arrondissement
St. Dié dacht de bevolking onlangs dat er een
fijne sneeuw viel. Daar hetgeen men voor sneeuw
aanzag zoo lang ongesmolten bleef, werd hot na
der onderzocht en de gewaande sneeuw werd nu
bevonden uit niets anders te bestaan dan kleine,
witte vlinders. Er waren er millioenen gevallen.
In de fabriek van Ivrupp te Essen wordt thans
een kanon vervaardigd, dat niet minder dan 130,000
K.G. weegt en voor welks vervoer (naar Italië)
twee spoorwagens, ieder met acht assen, gemaakt
moeten worden.
Als bewijs hoe in Duitschland de vervalschiug
van tabak op groote schaal geschiedt, wordt ge
meld, dat in Tburiugen jaarlijks 20,000 centenaren
beetwortelbladeren tot tabak gebruikt worden, ter
wijl in het Maagdenburgsche veel aardappel- en
vaH den steilen bazaltmuur af. De jongen sprong
op den grond en maakte niet de tuimeling die
wagen en paard nog deed. Hoewel meu na zulk
een val gedacht zou hebben dat paard en wagen
deerlijk gehavend zouden zijn, kwam het paard
er geheel ongedeerd af en was wagen en tuig
niet in het minst beschadigd.
t BAARDWIJK, 27 Oct. Het hooge vloedwa
ter heeft bijna den geheelen weg van hier tot
Doeveren overstroomd, zoodat voor voetgangers
het verkeer over dezen weg gestremd is.
t BRAKEL, 27 Oct. Om te voorzien in de
vacature van onderwijzer aan de openbare school
voor L. O. alhier, welke met lo. Nov. e.k.
ontstaan zal, wegens het vertrek van den heer
S. Gazau naar Den Helder, is de navolgende
vooidracht opgemaaktlo. A. N. Schouten te
Wijk (bij Heusden); 2o. P. A. de Cocq te Am
sterdam, en 3o. L. Hoogeveen Cz. te Bleiswijk.
t RIJSWIJK, 24 Oct. Gisternacht ontstond
hier brand in een huisje op het Dijkje, toebe-
hoorende aan G. van Masbergen. Daar de brand
reeds eenigen tijd gewoed had, eer men het be
merkte, zoo moesten de bewoners, zonder iets te
kunnen redden, in allerijl het brandende gebouwtje
door een venster verlaten.
Weldra lag het uit- en inwendige in den asch,
ook eenige kippen en konijnen waren er bij om
gekomen. Bij een nabijzijnd huisje, dat ook reeds
begon te branden, werd het gevaar, dat voor ge
heel die buurt nu ontstond, nog tijdig door de
tegenwoordigheid van geest van den eigenaar
afgewend,
verzekerd.
De oorzaak is onbekend, niets was
t WOUDRICHEM, 20 Oct. De begrooting voor
1885, in de heden gehouden raadsvergadering ter
tafel gebracht, was in ontvangst 18,190 en
in uitgaaf f 17,992. Hierop was voor lager on
derwijs uitgetrokken f 6250. Voor schoolgeld-
Hing kwam de som voor van f 700.
Een voorstel van den heer Kentie, om aan
ouders, wier kinderen gedurende een maand de
school onafgebroken bezoeken, de helft reductie
op hun schoolgeld over dat tijdsverloop toe te
staan en alzoo bovengenoemde post van 700
met de som van f 300 te verminderen, werd
in beginsel aangenomen.
Het valt bijna niet te betwijfelen, dat genoemd
besluit hier gunstiger zal werken op getrouw
schoolbezoek, dan uitdeeling van boekjes en prenten.,
t ALMKERK, 25 October. In de op heden
cichoreiblad daarvoor aangewend wordt. De Vevey- I gehouden opeubare raadsvergadering is vastgesteld
Zuid-Duitschland bestaan uit gewasschen
kool- en beetwortelbladen; geen wigtje tabaksblad.
Die kool- en beetwortelbladeren liggen lang in
tabakssaus, waardoor ook bietbladeron zeer goed en
zeer algemeen vervalseht worden. Vorder is hot
bekend dat zout, stroop, drop, suiker, rum, oliën,
salpeter, potasch enz. gebruikt worden om rook-,
kauw- en snuiftabak te fabriceeren.
Een enveloppenfabrikant in Springfield (Massa
chusetts) heeft in het vorige jaar 1200 ton papier
verwerkt en daarvan 170,000,000 enveloppen ge
fabriceerd. De 25 groote enveloppenfabrieken in
de Vereenigde Staten leveren gezamenlijk per dag
50,000,000 enveloppen af.
De Engelsche zeepfabrikant Pear, bekend niet
minder door zijn reclames dan door zijn zeep, heeft
aan de commissie te Londen, die den optocht op
»Lord Mayors Day* regelt, 500 pd. st. geboden,
indien zij bereid is, de olifanten, die deel uitmaken
van den optocht, wit te laten verwen en met
roode letters »Pear's soap* op hun lijf te laten
schilderen.
de gemeente-begrooting in out vang en uitgaaf op
15581.55.
Onder de inkomsten komen, onder anderen, voor
Batig slot over 1882 840.491/2. Opcenten op
de hoofdsom der belastingen op de gebouwde
en ongebouwde eigendommen f 1762.opcenten
op het personeel 1070.uitkeeriug der 4/5
gedeelten van de belasting op het personeel 4120;
hoofdelijke omslag 4100.vergunnings-rechteu
f 164.belasting op honden/330.begrafenis-
rechten j 120.schoolgelden ƒ325.pacht
bouwland f 180.vergoeding door het Rijk
ingevolge art. 45 der wet op het lager onder
wijs 1804.35a/2uitkeering voor het onder
wijs ingevolge de overeenkomst met de gemeente
De Werken c. a. f 420.tegemoetkoming in
de huur der raadkamer door den rijks-ontvanger
te Dussen 25.
Onder de uitgaven worden vermeld
Jaarw. burgemeester f 325.jaarw, secretaris
f 500.jaarw. gera. ontv. (perc. gew. bel
333.41.jaarw. 2 veldwachters f 600.
huur raadkamer en Secretarie f 210.kosten
registers burg. stand f 140.onderhoud kunst
wegen en straten 275;; renten van geldleeningen
nn
verheffenmij de
verloren krachten hergeven
In Duitschland zijn de aanstalten voor de Rijks
dag-verkiezingen in vollen gang. Het kan niet mis
sen of die verkiezingen zullen uiterst belangwek
kend worden.
Iutusschen heeft men in het groote Duitsche R:;k
weor een van die droevig-grappige tooneelen, het
gevolg van Bismarcks ijzer- en bloedpolitiek. Bis
marck heeft indertijd de bezittingen van den Ko
ning vau Hanover, ter waarde van 16-m i 11 i o e n
thaler, in beslag laten nemen en de onderdanige
Pruisische Landdag heeft hem vergund van dit
vermogen gebruik te maken zonder verantwoording.
Het is trouwens uitgelekt dat Bismarck met de
rente van dit kapitaal een deel der Duitsche dag
bladen heeft omgekocht.
De Koning van Hanover is overleden, maar zijn
zoon, de Hertog van Cumberland, aan wien dus
dat groote kapitaal nu behoort, heeft steeds ge
weigerd Bismarck te schacheren.
t VRIJHOEVEN-KAPEL, 84 Oct. Heden-
ochtend overleed hier op zeven-en-zeventig jarigeu
leeftijd de heer S. Brug. Sedert een achttal jaren
tot 1 Mei j.l. woonde ZEd. te Sprang, waar hij 1 699.50 aflossing van geldleeningen 1825
ettelijke jaren geleden 't groote voorrecht genoot jaarwedden onderwijzers f 4800.—; kosten her
zijne gouden bruiloft te mogen vieren. halings-onderwijs f 350.onderhoud van sehool-
Tot vóór ongeveer een kwarteeuw was Brug lokalen en onderwijzerswoningen 600.—; school-
in de schoolwereld een algemeen bekend man. behoeften 450.-; verlichting, verwarming en
Negen en veertig differente schoolwerkjes, meestal schoonhouden der schoollokalen 170.—; ver
van eene natuur- of aardrijkskundige strekking, plegings-kosten eener arme krankzinnige 175;
zijn door hem geschreven geworden. De goede man jaarwedde gemeente-geneesheer 300.—politie-
heeft ze allen overleefd. Hij begon zijne loopbaan 1
als schoolonderwijzer van den 3den rang te Olde-
boom in Friesland. Door zijn onverdroten ijver
wist hij zich binnen korten tijd omhoog te werken
en achtereenvolgens den 2den en lsten rang te
behalen. (Bezitters van den lsten rang waren
van
zeldzaam. Vergissen wij ons niet dan zijn er 111
al de 50 jaren dat de schoolwet van 1806 bestond,
maar 35 geweest.)
Van Oldeboorn solliciteerde Brug naar Harlin-
gen, waar hij tal van jaren aan ff hoofd der
tusschenschool stond. Wegens volslagen doof heid
moest hij in 1854 die betrekking nederleggen en
genoot hij sinds dien tijd van stadswege een
pensioen.
t WIJK, 27 Oct. Dezer dagen liet N. B. alhier
door een jongentje een kar beladen met aard
appelen, naar het naburige Veen brengen. Onder
weg, op den dijk willende omdraaien, liep het
zorg 900.straatverlichting 100.aan
deel kwade posten grond- en personele belastingen
f 100.perceptie-kosten f 70.
t DALEM. De leden der Herv. Gem. te Vuren
en Dalem, erkentelijk wegens het bedanken van
hunnen geachten leeraar, de heer J. W. van Maanen,
voor het op hem uitgebracht beroep naar O. en
N. Gastel, hebben voor eenige ingezamelde gelden
twee prachtige cadeaux aangekocht, bestaande in
een salonkachel met toebehooren en een fauteuil.
Genoemde cadeaux werden ZEerw. Zaterdag j.l.
door eenige notabelen, onder eene hartelijke toe
spraak van den heer Mr. M. Viruly van Vuren
en Dalem, ambachtsheer dezer gemeente, tevens
president-kerkvoogd aangeboden.
Bovendien mocht ZEerw. nog vele, waar
onder ook stoffelijke, blijken van belangstelling
en toegeuegeuheid van bijzondere personen ont-
Ut
TIT 1. I I
\r\ TT/nn L- «lo Viprtncr van Brnnswiik
vansen.
