1884.
FEUILLETON.
Uitgever: L. J. VEERMAN Heusden.
l
Ce stomme HadjL
VOOR
Dit blad verschijnt eiken WOENSDAG en Z ik T E R D A G.
Abonnementsprijs per .3 maanden f 1Franco per post
verhooging.
zonder
prijs-
LiULiUUD
Hij die van meening mocht zijn dat dit
onderwerp nu toch geen punt van overwe
ging voor volwassenen mag uitmaken, toont
een slecht kinderkenner te zijn; wat meer
zegt, hij is zijn eigen jeugd glad vergeten,
toen ook voor hem speelgoed meer betee-
kende dan eigendommen, vrij van hypotheek,
voor den volwassene. Inderdaad het speel
goed onzer kinderen verdient onze volle be
langstelling. We zouden vereenigingen stich
ten tot veredeling van 't volksvermaak en
de voorwerpen waarmee ons kroost zich ge
noegen verschaft, zouden onze aandacht on
waardig zijn? Dat is immers een onmogelijk
heid. Zonder nog te beweren, gelijk de kin
derwerkjes van vroeger dagen deden, dat
kinderen, die zich met minder gewenschte
uitspanningen bezig houden noodzakelijk
minder goede of slechte menschen worden
dat b.v. zij, die genot scheppen in 't dooden
van vliegen en muggen en 't plagen van
hond of kat later moordenaars en boosdoe
ners worden, is 't toch buiten twijfel dat
de wijze waarop onze jongens en meisjes
zich vermaken een uitstekend middel aan de
hand doet ter beoordeeling van de richting,
waarin zich hun karakter ontwikkelt en
daarom reeds ten volle de aandacht van de
ouders waard is.
We gelooven te mogen zeggen dat voor
de meesten der laatsten het speelgoed der
kinderen een groot kruis is. Vaders en moe
ders laten geen gelegenheid voorbijgaan hun
kleinen op gezette tijden, kermis, verjaardag,
St. Nicolaas enz. enz. te begiftigen met nieuw
en liefst goedkoop speelgoed, doch 't is geen
dag in huis of ze betreuren hun centen en
hebben er veel last in plaats van pleizier van.
//Och, dat kind is niets nut," kunt ge in
elk huisgezin hooren en iedere moeder meent
dat haar kinderen op 't stuk van speelgoed
de lastigste van de wereld zijn. Vandaag
krijgen ze iets nieuws morgen ligt het in
stukk-en en brokken op den grond. Ze ma
ken het uit louter genoegen stuk, breken
de pooten der miniatuurstoelen en tafeltjes
af, trekken de armen der pop uit, gebruiken
de houten doozen voor bankjes, waardoor
ze natuurlijk bezwijken, scheuren de plaatjes
uit de prentenboeken en verdeelen de stukken
en brokken broederlijk onder elkaar. Dit zijn
eenige van de massa onaangenaamheden, die
men zich op den hals haalt, wanneer men
aan kinderen prullen tot speelgoed geeft.
Daarover te klagen baat niet, de kleinó
knoeiers te bestraffen baat evenmin, want het
afbreken ligt nu eenmaal in den aard van
't kind. Een kind wil zich wel een moment
vermaken met het opzetten van eenig klein
huisraad maar al spoedig verveelt het zich
daarmee en wil beproeven zelf zoo'n stoel
te maken, door 't meubel eerst los te trek
ken. En ongelukkig leent zich ons tegen
woordig kinderspeelgoed daar zeer bijzonder
toe. De schellingsbazars, ware paradijzen voor
de burgerlui, zetten een massa van die ooge-
lijke maar ondeugdelijke voorwerpen om,
die door de kleinen met evenveel graagte
Oorspronkelijk verhaal,
door
C. L. van BALEN.
2)
Na een hartelijk afscheid van onzen vriendelijken
gastheer, den gullen Moebareh, bestegen we den
volgenden morgen onze paarden.
Madjid had gezorgd voor drie versche kameelen
wij bezaten er dus nu zeven en nog één overtollig
paard.
In het kamp der pelgrims was alles reeds in rep
en roerde bedevaartgangers waren reisvaardig, de
karavaan ordende zich tot den tocht. Weldra ver
scheen de aanvoerder, de emir-el-Iladj, een slaaf van
Ibn Rashid, Daoud genaamd. Deze man, een neger
van het echte type, had ecne gcheele schaar van
dienaren onder zijne bevelen deze bende moest de
karavaan beschermen tegen de aanvallen der roof
zuchtige bedouinen en tevens de rust bewaren onder
de pelgrims. Soms ook moesten ze tusschenbeiden
treden, wanneer de kameel- en ezeldrijvers het den
Hadji's te lastig maakten.
Wij hielden ons niet lang in het kamp op, maar
zetten onze paarden in galop en vlogen voor de
karavaan uit over de vlakte, tot wij eene hoogte
hadden bereikt, vanwaar wij het geheele panorama
konden overzien. In het dommelige verschiet rezen
de blauwe ruggen van den Djcbel-Ihamtnar, en van
daar, tot zoover we achter ons zien konden, gloeide
het roode zand, slechts afgebroken door de blinkend
witte muren van llail en zijne groene omgeving.
De gerstakkers buiten de stad en de donkergroene
altijd wuivende palmen deden het oog weldadig aan.
Wij zonden de stad, die wij wellicht nooit zouden
weerzien onze laatste groeten toe, en daalden toen
in de vlakte af Onder ons golfde de bodem, die
met malsch gras begroeid washier en daar verhief
zich een struik of rees een steenklomp uit de vlakte
omhoog. Op sommige plaatsen was de grond als
doorboord met konijnengangen of met de holen van
hyena'seene enkele maal zagen we een dezer
laatste schichtig opspringen en bevreesd door de
woestijn galopeeren, doch hij bleef buiten het bereik
van onze geweerschoten, en, zoodra de honden hem
begonnen te vervolgen, verdween hij pijlsnel in een
der holen.
Wij verlieten de diepe kom weer aan de andere
zijde en hielden halt op den rug dihr zandheuvels,
die haar omzoomen. Toen wij er aankwamen, had
de karavaan der Hadji's juist de andere zijde bereikt.
Scherp teekenden ruiters en kameelen zich tegen
den donkerblauwen hemel af; een oogenblik was het,
of ze daarboven halt hielden toen daalde de gansche
trein in de vlakte af, eene reusachtige slang gelijk,
die kronkelend naar omlaag kruipt.
Advertentiën 16 regels 60 ct. Elke regel meer 10 et. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden ingewacht tot Maandag- en Donderdagavond 10 uur. Ingezonden
stukken tot Maandag- en Donderdagavond 8 uur.
ontvangen, gelijk ze door de grooten gekocht
en geschonken worden, doch wier bestaan
slechts een paar uren duurt, 't Zijn vlinders'
van minder dan een dag: ze kosten maar
een schelling, doch zijn zeer duur.'
We willen hiermede gezegde grooten niet
afraden in de welbekende magazijnen ter
markt te gaan indien ze per se hun kinderen
speelgoed koopen willen, want in den grond
doet 't er weinig toe of een doos poppetjes
of huisraad dertig of vijftig centen kost, de
kleinen maken wat duur is even spoedig
//kapot" als 't schellingsgoedje, 't verschil
zit 'm hierin dat men over een halven gul
den vernield speelgoed bijna tweemaal zoo
veel hartzeer heeft als het voor dertig cent
gekochte.
Maar wat dan, mijn kinderen moeten
toch speelgoed hebben?
Zeker moeten ze dat en liefst niet zoo
heel weinig om wat variatie te hebben.
Maar zou 't noodig wezen daarvoor dingen
te koopen, die een dag later voor afbraak
verstrooid over den grond liggen? Zou 't
geld aan nesterijen besteed niet nuttiger
aangewend kunnen worden
Wanneer men de kleinen in hun doen
nauwkeurig bespiedt dan bemerkt men bijna
zonder uitzondering dat ze met al of niet
fijn afgewerkt speelgoed maar zeer kort te
vreden zijn. Ze hebben veel liever stukken
en brokken om in elkaar te passen en iets
van te maken. We hebben 't gezien dat
een kind een keurig salon-ameubelement
achterstelde voor een verzameling blokjes
van verschillende afmeting, die, daar de doos
Wij sloegen onze tenten op en zetten ons daarna
op het grastapijt neder, om den gansch onafzienbaren
stoet der pelgrims voor ons heen te zien gaan.
Langzaam, schier kruipend kwam de karavaan
nader, recht op ons aan. Eindelijk trokken de voor-
loopers ons voorbij, een troep morsige derwischen in
onzindelijke vodden gehuld. Zij liepen op een sukkel
drafje en prevelden voortdurend hunne gebeden. Een
scherpe tegenstelling vormden deze eenvoudige vrome
lieden met de mannen, die hen volgden. Deze waren
voor het meerendeel dweepzieke Moslem, beter ge
kleed dan de derwischen en voortdurend gods
dienstige liederen zingend, of met luider stem
biddendzij droegen aarden kruiken met water,
om zich voortdurend te kunnen kwijten van de gods
dienstige plichten, die de Koran voorschrijftzij die
geen water bij zich hadden wiesschen zich met zand.
Op deze lieden die ons met haat en wantrouwen
bespiedden, volgde de aanvoerder van de karavaan,
de zwarte slaaf Daoud. Hij zelf zat op een rijk
opgetuigden kameel en was omringd door de man
nen der politie. Voor hem uit droeg een bediende
van Ibn-Rashid den standaard, een met groene franje
omzoomden zijden banier, .die op een purperen grond
een wit devies vertoonde. Dit vaandel, de be rak,
werd gewoonlijk in den grond geplant bij den ingang van
het kamp der Hadji's, voor de tent van Daoud, den e.nir-
el Hadji.
Nadat de berak ons voorbijgedragen was, trokken
de eigenlijke pelgrims ons voorbij. Als echte Perzen
reeds lang stuk was, in een stoof bewaard
werden. Een kind maakt graag zelf wat,
vandaar dat de leerwijze van Fröbel die
aan alle moeders bekend moest zijn ze
zoo aangenaam bezig houdt. Fröbel zet ze
zelf aan 't werk en leert ze uit afbraak iets
opbouwen. Een doos blokken voor de jon
gens, vlechtmatjes voor de meisjes, is beter
speelgoed dan de schoonste dertigcents stuk
ken, die zoo spoedig stuk en daarna tot
niets meer nut zijn. Voor variatie zullen de
kleinen zelf wel zorgen, 't Is soms aardig
te zien hoe ze sommige voorwerpen, waarop
de ouders volstrekt niet verdacht waren tot
geliefkoosd speelgoed promoveeren, hoe een
uit lappen vervaardigde pop het meisje meer
duurzaam geluk aanbrengt dan een kost
baar gekleede dito uit een duren winkel en
hoe zij, zoowel als haar broer, de prachtig
ste prentenboeken achter zet bij een eigen
gemaakt plakboek, geheel of tendeele ge
vuld met uitgeknipte prentjes uit modejour
nalen,prospectussen,al manakken,oude school
boeken enz. enz.
Och daar is voor een praktisch ouderpaar
dat genoeg verstand van geld heeft om het
niet aan allerlei lorren weg te smijten, nog
wel 't een en ander te bedenken om tege
moet te komen aan de groote speelgoedvraag
der kleinen. Vooral wanneer zij kinderlijk
genoeg zijn het spel hunner kinderen te
leiden en af en toe mee te doen. En wie
zou dat niet, als zij ervaren hebben hoe
schoone gelegenheid dat is hun kinderen te
leeren kennen en op te voeden. Niemand
toch meene dat men, waar van opvoeding
zaten ze onbeholpen op hunne kameelen, die zij
voortdurend in hunne taal aanspoorden.
De vermogende bedevaartgangers reden op schit
terend opgetuigde dierenhunne vrouwen werden
gedragen in de mahmals of draagstoelen, die terzijde
van de kameelen waren opgehangen, en overdekt
met een hemel van kunstig maaksel.
De arme pelgrims zaten op den rug hunner magere
rijdieren ineengedoken en ondergingen allerlei beleedi-
gingen van de zijde der eigenaars, die voortdurend
op een dribbeldraIje hunne kameelen begeleidden.
Het was een vreemd schouwspel, die vijfduizend
dieren daar voor ons oog te zien voorbijtrekken; eer
de laatste der pelgrims langs ons heen gegaan was,
verliepen er bijna drie uren.
Toen het middengedeelte van de karavaan ons pas
seerde, viel mijn oog op een der pelgrims, een klein
man met een schrander voorkomenhij scheen in
gebed verzonken, doch toen hij langs ons heenreed,
trof een zijdelingsche blik uit zijne levendige oogen
den mijnen. Dit bewees bijna dat zijne afgetrokken-
he d geveinsd was.
«Kent gij dezen man?« vroeg ik aan een der
officieren van Daoud.
Ja, heer,« antwoordde deze, «hij is een man uit
Hulcb Allah heeft hem bezocht, hij is zeer ongelukkig.
Hoe zoo?« vroeg ik verwonderd.
God heeft hem met stomheid geslagen: de vrome
man kan niet sprekenmaar hij is zeer wijs.
Wordt vervolgd.