M.J. Rooijakkers
Erfhuis te Eethen.
Scheurkalender
PRENTENBOEKEN.
Hypotheekbank!
le Diotlier en DE GIER te
verzameld door ELDAR. Prijs 11.25, Ir, p. p. fUO.
Uitgaven van de Drukkerij der
Gemengd Nieuws.
MARKTBERICHTEN.
ADYERTENTIEN.
Zuid-Hollandsche
A. van Delft te Heusden.
Vrijdag 20 November 1885,
SCHOOL en STUDIE.
Uitgave van D. MIJS te Tiel.
NEERBOSCH'
ging geve. Zoo lang nu van deze bevoegdheid
alleèn gebruik wordt gemaakt, wanneer dit werkelijk
in '8 lands belang st rikt noodig is, zou voorzeker
daartegen niets zjjn in te brengen, maar lang
zamerhand zijn de afwijkingen zoo talrijk geworden
dat met recht de vraag mag worden gedaan, of
de uitzondering niet regel is geworden. Het
Vaderland geeft eene opsomming van leveringen
waarvoor eene doorloopende machtiging des Konings
is verstrekt om vau het voorschrift af te wijken.
Sommige Ministers, het te lastig vindende om
telkens wanneer zij een werk of levering aan de
openbare aanbesteding wilden onttrekken, daartoe
aan den Koning vergunning te vragen, hebben
eene algemeone machtiging weten te verkrijgen,
waardoor een reeks van werken en leveringen
nooit meer in het openbaar wordt aanbesteed.
Zoo is bijv. machtiging gegeven tot onderhandsche
aanbesteding van alle artikelen en werkzaamheden
ten behoeve van de Marine.
Qok voor vele leveringen ten behoeve van de
onder het Departement van Justitie ressorteerende
instellingen bestaan dergelijke algemeene machti
gingen tot afwijking van den in 1815 gestelden
regel. De departementen van Koloniën en Oorlog
hebben niet nagelaten deze voorbeelden te volgen
en vooral bij la&tstgenoemd Departement zijn de
uitzonderingen zeer talrijk.
In schier elk jaarverslag aan den Koning vestigt
de algemeene Rekenkamer de aandacht op de tal
rijke afwijkingen. Zoo ook weder in haar verslag
over 1884. Terecht wordt, door" haar gevraagd
wat het stellen eu behouden van een algemeenen
regel betoekent, wanneer de uitzonderingen die
daarop worden gemaakt, bijna even talrijk zijn als
de gevallen waarin hij wordt toegepast. Als haar
gevoelen deelde zij aan de betrokken Ministers
mode dat afwijkingen van den regel bij het Kon.
besluit van 1815 gesteld, bij den tegenwoordigen
toestand van handel en nijverheid bezwaarlijk meer
te verdedigen schenen. l)e zeer algemeone en uit
gestrekte machtigingen tot onderhandscben aankoop
of opdracht hebben volgens haar oordeel haar re
den van bestaan verloren en men behoorde ze dos
in te trekken. Mocht vrijstelling van den regel
van 1815 voor sommige gevallen al noodig zijn,
dan moet die voor elk bijzonder geval, met opgave
der redenen worden gevraagd. Dit denkbeeld der
Kamer vond bij de Ministers weinig of geen in
stemming. Oorlog meende dat openbare aanbeste
ding in sommige gevallen eer na- dan voordeelig
was, welke meening door Justitie werd gedeeld.
Rn zoo had iedere Minister zijn redenen om op
den ingeslagen weg voort te gaan. Van afschaf
fing der algemeene machtigingen tot onderhandsche
aanbesteding zou veel omslag het gevolg ziju. Dit
moge waar zijn, maar is nog geen reden om waar
het 'a Lands belang geldt tegen dien omslag op
te zien. 1
Ook naar mijne meening werkt eene algemeene
machtiging tot onderhandsche aanbesteding in de
meeste der door de Kamer genoemde gevallen niet
gunstig. De leveringen komen daardoor voortdu
rend in de handen van enkelen en do concurrentie
wordt buitengesloten. Niet alleon wordt daardoor
de schatkist maar ook de industrie benadeeld.
Dergelijke maatregelen te laten bestaan, alleen
omdat ze gemak opleverenj gaat. niet aan. Alleen
hot werkelijk belang van den Staat mag als reden
voor afwijking van een gesteldou regel gelden.
Ook omtrent de bijzondere gevallen waarin-ont
heffing van het Kon. besluit van 1815 is gevraagd!
maakt de Kamer eenige opmerkingen.
Volgens haar oordeel gaat het niet aan haar do
kennisneming te onttrekken van de redenen die
tot afwijking van het voorschrift omtrent de open
bare aanbesteding hebben geleid en daarom meende
zij, was hot noodig dat in de considerans der
Koninklijke besluiten, waarbij machtiging tot af
wijking wordt gegeven, de redenen waarom dit
wordt gedaan te vermelden. Oppervlakkig be
schouwd zou men zeggen dat het voor de Ministers
weinig bezwaar moet hebbon om aan dit verlangen
der Kamer gevolg te gevon, te meer daar de redenen
toch ook wel aan den Koning znllen moeten ge
meld worden. De Ministers achten echter vermel
ding der redenen in het besluit niet noodig; waar
schijnlijk wel omdat zij vooruit weten dat daaromtrent
nog al eens verschil van opvatting met de Kamer
zou ontstaan.
In het kiezen van voorbeelden om aan te toonen
dat mot het oog op den aard en de prijs van het
geen verlaDgd wordt, het nut en de noodzakelijk
heid van afwijkingen niet altijd kan worden inge
zien, is de Kamer niet gelukkig.
Onder die voorbeelden komt ook voor eene mach
tiging, gegeven tot onderhandsche aanbesteding
van den aanleg van een kanaal tot verbinding
van de in aanbouw zijnde schutsluis te Vreeswijk
met den Vaartschon Rijn, ten behoeve van het
kanaal van Amsterdam naar de Merwede. Dit
werk is ondershands opgedragen aan den aannemer
van de te boawen sluis te Vreeswijk, om reden
deze beide werken zoo nauw mot elkander in ver
band staan, dat ze als 't ware als een geheel zijn
te beschouwen. Zoo moest o. a. tijdens de uit
voering grond van het eene werk afkomende voor
het andere worden gebruikt.
Het te maken kanaal-gedeelte moest beginnen
in de onderhanden zijnde sluizen, zoodat een ge
deelte van de nog aan te vangen werken deel
uitmaakte van hetgeen onderhanden was.
Wanneer dus de werken aan twee aannemers
waren gegund, hadden zij op elkanders terrein
moeten werken en de een van den ander een ge
deelte grondstof tot voortzetting van zijn werk
moeten ontvangen. Hoogst waarschijnlijk zouden
moeieiijkheden daarvan het gevolg zijn geweest,
die tevens tot financiëel nadeel voor den Staat
hadden geleid. Mij dunkt dat hier dus genoeg
reden voor eene afwijking aanwezig was.
Ook voor de machtiging tot de uitvoering van
baggerwerk in de Koniugshaven, door do Kamer
als voorbeeld aangehaald, valt veel te zeggen.
In die haven was plotseling eene verondieping
ontstaan. Wanneer de wegruiming daarvan in hot
openbaar had moeten worden aanbesteed, zon het
minstens een maand geduurd hebben, eer met het
werk een aanvang kon worden gemaakt en de
verondieping was natuurlijk in dien tijd sterk toe
genomen.
Het was das raadzaam en financiëel voel voor-
deoliger met een aannemer die dadelijk kon be
ginnen te contracteeren.
Al zijn dus deze voorbeelden niet gelukkig ge
kozen, het neemt niet weg dat de Rekenkamer in
beginsel volkomen gelijk heeft en het ernstige over
weging verdient om van de bevoegdheid tot afwij
king der openbare aanbostoding, slechts een spaar
zaam gebrnik te maken. Ten einde daartoo te
geraken is intrekking der gegeven algemeene mach
tigingen in de eerste plaats noodig. Waarschijnlijk
zal dan blijken dat vele werken en leveringen die
nu uit oude slenr onderhands worden gegund, wel
degelijk voor openbare aanbesteding geschikt zijn.
X.
GEDACHTEN.
Men moet nooit in kleinigheden onachtzaam zijn,
want juist door deze, hoe laag men cr ook op
mogo neórzien, worden wij feitelijk bestuurd.
Een zegepraal over onze verkeorde neigingen is
grooter overwinning dan menige veldslag.
Een handvol deugdzaam leven is beter dan een
schepel geleerdheid.
Onder de ontelbare blijken der Goddelijke wijs
heid, die alle dingen bestuurt, is niets wijzer en
heilzamer dan het voor ons verborgen houden der
toekomst.
Als wij een hevige zielsmart ondervinden gaat
ons de bnitenworeld of geheel niet aan, of zij is'
ons pijnlijk. Wjj voelen ons van haar ontvreemd,
omdat in haar alles zjjn geleidelijke gaag gdat,
terwijl in ons binnenste alles in de war is.
Het huisgezin is de eersle en voornaamste
school waarin ons karakter gevormd wordt.
Op de vorming van den mensch, zelfs van don
verstandigsten en meest begaafden, heeft do om
geving te midden waarvan hij in zjjne jeugd ge
leefd heeft, een machtigen invloed.
Door navolging van hetgeen anderen doen ont
vangt het karakter langzaam en onmerkbaar zijn
bepaalden vorm evenals oen afzonderlijk sneeuw
vlokje onschadelijk is, kannen ze gezamentlijk als
eene lawine groote verwoestingen aanrichten.
Een vaste wil vermag alles.
Kleinigheden volmaken, maar de volmaaktheid
is geen kleinigheid.
Gelijk een zachte regen een felle wind stilt, zoo
lenigt een stille tranenvloed hevige smarten.
Het gif van den laster bestaat vooral daarin dat,
hoezeer het karakter vast genoeg is om dien te
verachten, het hart echter, door de werking er
van, gebroken wordt. Men zegt dat de waarheid
vroeg of laat aan den dag komt, maar zij komt
zelden, voordat do ziel, van haren kommer tot on
verschilligheid overgegaan, voor het oordeel dor
menschen als vereelt is geworden.
Aangaande de inbraak in »Znid-Crailoo« bij Naar-
den deelt men nader het volgende mede:
De heer Langerhnizen zat te ongeveer midder-
nacht te lezen in zijp huiskamer, gelijkvloers ,ge-"
legen met het salon aan de andere zijde van je
vestibule, waar de inbrekers toegang hadden gekrb-
gen, door eenvoudig met een beitel een glazen deur
in den tuin los te wringen.
Afgaande op het geritsel dat hij hoorde, opende'
de heer Langerhnizen de deur van hot salon, en
daar zag hij bij het licht van drie kaarsen twee
als heeren gekleede, met hoeden gedekte personen
bezig met het opstapelen bij en bniten het raam
van een aantal zilveren voorwerpen uit de open
gebroken kasten in de kamer genomen. Van vele
dier voorwerpen waren de waardelooze gedeelten
reeds losgerukt, van het kristal was alleen het
zilver, van de kurken de zilveren doppen, van een
pièce do milieu alléén 't zilver van 't voetstuk
overgebleven.
Wie der beide mannen schoot, kan door den ge
kwetste niet worden gezegd. Een der dieven vluchtte
het raam uit, de ander loste, terwijl do heer Lan
gerhnizen reeds om hulp riep en naar de vestibule
snelde, om een of ander voorwerp tot tegenweer
te halen, het tweode schot, dat den heer L. boven
den enkel trof. De kogel is niet teruggevonden.
Op het hulpgeroep van deu heer Langerhnizen
schoot de huisknecht toe, die met zijn gezin eene
bovenverdieping bewoont en reeds ter ruste lag.,
Hij wilde den gekwetste helpen, doch deze ant
woordde «laat mij maar liggen, neem een geweer
en zet ze na, want ze zijn misschien in 't museum*
(de bekende kunstgalerij des heeren Langerhuizen).
Inderdaad ging do huisknecht, spoedig ingohaald
door den koetsier, die door een electrische schel
was opgebeld, gewapend het terrein van de wo
ning onderzoeken, maar niemand werd gevonden.
Wel meenden zij aan de voetstappon te zien dat
nog een derde persoon in de n'abijheid moet zijn
geweest.
Toch znllen zoowel de koetsier als de huis'
knecht wellicht de dieven kunnen herkennen, om
dat zij denzelfden avond met eene lantaarn uitge
gaan, in do nabijheid der woning twee persoueu
hadden ontmoet, die op de persoonbeschrijving,
door den heer L. gegeven, gelijken.
Na den terugkeer der bedienden werd genees
kundige hulp nit Naaiden ontboden. De heor L
is nu onder behandeling van prof. Wnrfbaiu en
zijn toestand is niet zonder gevaar.
In het salon waar de dieven deerlijk hebben
huis gehouden, vond mon een beitel, een sigaren
pijpje en twee sigarenzakjes, een van oen winke
lier te Haarlem en een van een winkelier te Rot
terdam. Vermoedelijk hebben de inbrekers enkele
kleine voorwerpen meegenomen. Ten hnize van
den heer Kuhu, op den straatweg naar Naarden
zijn ook eenige voorwerpen van waarde, bonevem
ongeveer 100 aan zilvergeld ontvreemd. De die
ven lieten daar in de lade een portefeuille me
bankpapier onopgemerkt.
De eerste aanvrage om een tolephoon tusschei
verschillende woonplaatsen te mogen hebbon, were
gedaan door een bewoner van hot platteland in de
provincie Groningen, thans zitting hebbende in
onze volksvertegenwoordiging.
Op eene reis in Amerika, kort na de uitvinding
van de telepboon, maakte hij met Edison kennis
en kocht van dezen, «voor de curiositeit,,* do toe
stellen, noodig om vier of 5 punten met, olkanden
in gomeenschap le brengen. Nauwelijks was ha
thuis gekomen of hij deed zijne woning verbinden
met die van een drietal familieleden, welke even
eens op het platteland in de nabuurschap woonden.
Het spreekt van zelf, dat langs deze draden
geen staatsstukken heen en weer klinken of groote
leeningen worden gesloten, gelijk in groote steden
wellicht hot geval is; maar men heeft er op ziju
manier dienst van. Hot moet grappig zijn, de ge
zichten te zien van landbouwers uit de buurt, als
men hun vertelt, dat b.v. twee op uren afstands
wonende schoonbroeders, die onderscheidene dag
bladen lezen, elkanders wetenschap telkens over
en weer aanvullen en dat het dochtertje van den
een, dio hetzelfde leesboek heeft als haar nichtje
in hot andere dorp, bij afwezigheid van haar moeder,
voor tante langs don wonderbaren draad de les
moet opzeggen.
De meesten, aan wie men deze «grapjes* mede
deelt, schudden het hoofd. Het zal nog geruimen
tijd duren oor dat zij aan de telephoon gelóoven.
Jan den Herder hoeft zijn kudde iu den steek
gelaten. Het feit is voldoende om te toonen dat
mén hiér alleen met een herder in naam te doen
heeft. De burgemeester van Heinkenszand ver
zoekt opgaaf van do woon- of verblijfplaats van
dezen, sedert Sept. waarschijnlijk in Zuid-Holland
i oudzwervenden man, die vrouw en visr kinderen
in Zeeland onverzorgd achterliet.
Fransche weervoorspellers profeteeren, dat deze
winter dik aan mist zal zijn. Een Parijsch blai
herinnert hierbij aan een zwaren mist, die op dei
24u en 25n Januaxi 1588 anderhalven dag bovei
Parijs gehangen beeft en die zoo zwart was, dal
twee menschen, die naast elkander gingen, elkaa#
niet zagen. Op de binnenplaatsen dor huizen werdei
wilde eenden en ander gevogelte gevonden, die tegei
do muren gevlogen en dood waren neergevallen.
Een der meest ervaren dokters van Berlijn zegt!
dat verkoudheid genezen wordt, indien de lijder bij
herhaling in den loop van den dag, eenige drop
polen levertraan door de neusgaten opsnuift.
Doch het allerbeste is, volgens dezen man van
gezag, dat men zich ééns voorgoed tegen de ver?
foeilijke kwaal in veiligheid stelle, door zijne slijmf
vliezen te ouderworpen aan een hardings-procesjf
Men snaift daartoe des ochtends en des avond
een weinig water op, aanvankelijk lauw, en da
zoo trapsgewijze kond, kouder, koudst.
't Was vóór eenige dagen erg warm te Livornc
Er woei een hevige wind; de lacht werd eerst loodl
kleurig, daarna roodachtig geel. Toen begon het t^j
stortregenen, doch 't was geen water, dat er vief
maar een geelachtige, slijkerige stof.
Dit duurde ongeveer 2 uur. Men vermoedt, dal
deze slijkregen in verband staat met de uitbarstinf
gen der valkanen in Zuid-Italië, en dat de vel|
stormen, die daar woedden, de stoffen naar 't noor§
den meegevoerd hebbon.
De beroemde componist Abel wandelde op zeke
ren avond in het Vanx-hall te Londen, toen juis
eén zijner symphoniön op erbarmelijke wijze tejj
gehoore werd gebracht. Het muziekwerk werd daar
door in het bijzonder mishandeld, omdat de temi
po's door don orkest-directenr geheel verkeerd wor
den genomen.
Toen Abel dien man eenige onaangename opmer
kingen maakte, vrqeg een vriend: «hoe heet di|
muziek-verknoeier
«Kaïn!* antwoordde Abel.
«Wat, Kaïn?«
«Zéker, hebt ge dan niet geboord dat hij bezij
was mij to vermoorden?*
f HEUSDEN, 7 Nov. Boter 0.82 a 0.8§
per stuk van 6 ons. Eieren 6 a 6x/2 cent.
f WAALWIJK, 6 Nov. Op de heden gehoude|
markt was de aanvoer van vee gewoon, handt
vlugger; aangevoerd worden 1142 KG. boter, di|
ƒ1.12 a/1.26 per kilogram gold.
's HERTOGENBOSCH, 9 Nov.
Op de heden (Maandag) gebonden markt va|
vette kalveren waren aangevoerd 186 stuks.
De prijs was le kwal. vau 0.52 tot 0.561
2o kwal. van 0.48 tot 0.52 3e kwal. va|
0.44 tot. 0.48 per kilogram.
De prijs der boter was 1.08 a 1.28.
All es franco aan huis, zoo binnen als buiten de Stad!
DE NOTARISSEN
zullen teu verzoeke van C. J. NIEUWKOOP eu de
Kinderen van wijlen diens echtgenoote JANNEKE
UITHOVEN, ten woonhuize van genoemden Nieuw
koop te E o t h e nop
des voormiddags 9 uur, publiek,
lil
Eene dragende Melkkoe;
Een Kalf;
Een Varken;
4 Kippen en 1 Haan;
Hoogkar, Stort- of Laagkar, Eegden, Wan
molen en Kruiwagen
Horden, Schoorbooraen, Schoorbalken, Koe-
stalstaken en Ladders
Different. Stal-, Bouw- en Melkgereedschap;
Hooi, Stroo, Aardappelen, Appelen en Peren
Karn met toebohooren, Koperen Kannen,
Juk, Tobben, Vaten, Room- en Melk-
tonnen, Wateremmers.
voorts
HUISRAAD, hoofdzakelijk bestaande in
Kabinet, Klok, Bureau, Lezenaar, Ledi
kanten, Stoelen, Tafels, Spiegels, Schilde
rijen, Kasten en Kisten;
Bedden met toebehooren
Linnen, Wollen en Katoenen Lakens, De
kens, Kussensloopen, Handdoeken als an-
dersins.
Allerlei soort van Koper-, Tin-, IJzer-, Glas-
en Aardewerk en hetgeen verder tot eenen
inboedel behoort en ter verkoop zal wor
den aangeboden.
in VIER talen,
Maandschrift voor Opvoeding en Onderwijs.
M. J. KOENEN, A. J. M. BROGTROP
en D. HORN.
School en Studie verschijnt den 1 sten van iedere
maand. Elke aflevering van 32 bladz. is voorzien
van een net omslag.
TE NIJMEGEN.
Vraag in alle boekwinkels naar
1. De Weezen en de Weesinrichting te Neerbosch,
Door J. van 't Lindenhont. Prijs 1.25.
2. Neerbosch' Flora. Een geschenk voor Jongens. Door
C. S. Adama van Scholtema. Prijs f 1.25.
3. Neerbosch' Bloemenkorf. Een geschenk voor Meis
jes. Door C. S. Adama van Scholtema. Prijs 1.25.
4. Moederliefde. Door E. Gerdes. Prijs f 0.90.
5. Mina's Lieveling. Door E. Gerdes. Prijs ƒ0.90.
6. tievolgen van het dierenplagen of mensehenpJieht
jegens de dieren. Door E. Gerdes. Prijs ƒ0.90.
7. Neerbosch' A-B-C-boek. Door J. H. van Linscho-
ten. Met toepasselijke Versjes, Oefeningen, Vra
gen, Raadsels, enz. Prijs 0.75.
Deze Prentenboeken zijn allen in groot 4o formaat
met zes fijne Platen en voorzien van een fraai ge
ïllustreerd omslag.
J. H. VAN LINSCHOTEN:
1. Karei en zijn Fidel. Prijs ƒ0.50.
2. Bebbie en hare poesjes. Prijs 0.50.
3. Geschiedenis van den kleinen Frits. Prijs ƒ0.35.
4. Kluchtige reisavonturen van Wipneus. Prjjs ƒ0.35.
5. Onze trouwe vrienden. Prijs ƒ0.40.
6. Rappe gasten en lekkere boutjes. Prijs ƒ0.40.
Deze zijn allen 4o Prentenboeken, voorzien van zes
keurig gekleurde platen en gelithografeerden omslag.
Deze Prentenboeken zijn zeer geschikt voor ver
jaardagen van kinderen en bijzonder voor de aan
staande feesten.
(ontleend aan verschillende schrijvers.)
MMMMMMMMPWBOBDWKBMW—ICTWHt' WKl*' UW 9> T
LEVERTKof ij a 42 Cl. bij Kilo a 40
Thee van af 80 Ct. en hoogerSuiker in soorten
Tabak in alle prijzen Sigaren van af f 9 per milt
en hoogerSuikerwerken in ruime sorteeringE\
gelsche Pepermunt gesorteerd f 3 per KistjePetr
leum aan Marktprijs Zout, fijn en grof f 3,05
25 KiloZeep aan MarktprijsStijfsel, Aardappe
meel en SagoRijst in soortenGepelde Garst va
af 9 Ct. en hoogerBoter-Janhagel d 65 Ct. Kleit
goed a 60 Ct. en St. Nicolaas a 60 Ct.per 1/2 Kil
Chocolade in soortenEau de Cologne en Parfumt
riënGenever a 72 Ct. Brandewijn d 82 Ct.Ct
nac a f 1.40 en Bitter in alle soorten in fleschjes.
De vier laatste artikelen ook gecombineerd bij
Liter verkrijgbaar.
LIKE UREN IN ALLE SOORTEN.
De Bank sluit leeningen onder verband van éérste
Hypotheek op gebouwen en ongebouwde eigendommen,
tegen matige rente en administratie-kosten.
Zij geeft pandbrieven uit van f 1000.f 500.
100.en f 50.rentende 4'/2 a pari. aflos
baar bij uitloting.
Agent voor IIEUSDEN en OMSTREKEN.de Heer
Bij D. MIJS te Tiel is voor 1886 verschenen, de
ELDAKs SCHEURKALENDER voor 1885
werd, zoowel om zijn degelijken inhoud als smaak
vol schild, o. a. zeer gunstig beoordeeld inNe-
derlandsche Spectator, De Leeswijzer, Lelie- en
Rozeknoppen, Utrechtsch Dagblad, Het Vader
land en De Portefeuille.
ONDER REDACTIE VAN:
De inteekeningsprijs per jaar is f 2.20 franco
per post f 2.50.
Het Itijblad van School en Studie verschijnt eveneens
den 1 sten van iedere maand. Elk nummer bestaat
uit 8 blz., met kleine letter gedrukt, en is alleen
verkrijgbaar voor lezers van School en Studie.
De inteekeningsprijs per jaar is f 1.20 franco
per post f 1.40.
Men verbindt zich voor beiden voor een geheelen
jaargang.
AJzonderlijke afleveringen zijp niet te bekomen.
