,/Hótel Central,"
Te koop mor f35.
een flinke ULSTER,
M. J. Rooij akkers,
DRUIVENSAP,
Wijnen en Cognac.
II1. II van Beuni
J. S. JISKOOT,
Praktizijn te Veen
A SINT
D. BOER,
Hedikhuijsen.
BURGERLIJKE STAND.
LAND- EN TUINBOUW.
320ste Staatsloterij.
RECHTSZAKEN.
kerknieuws.
Gemengd Nieuws.
MARKTBERICHTEN.
ADYERTENTIËNi"
UTRECHT.
L^ïE^ïKiEra-iuraiiAPPij,
Yoor Heusden en Omstreken
wordt een solied AGENT
gevraagd.
Zuid-Afrikaansch
1! mm
z alt-bommel.
voor het kanton HEUSDEN,
der Algemeens Onderlinge
Yerzekeringmaatschappij
bij Besmettelijke Ziekten
„De Philantroop,n geves
tigd te Bolsward.
Zitdag te Heusden iederen
Zaturdag van 11 tot 1 uur,
ten huize van de Weduwe N.
Dekker, aan de Haven.
Prijzen van HSLCXE11-
FIE, bij D. J. Du Croo
Zoon, te Gorinchem.
Boompjes 53, Rotterdam.
Verzending van VischFruit
en Boter
gewoïpen. Men vonci bij hem een ledigen geld
zak. Te Zijpe is afgebrand het huis van G.
Smit, waarin een winkelzaak en boerderij werden
uitgeoefend. Slechts het vee en een paar bedden
heeft men kunnen redden. De oorzaak is onbe
kend. Alles was verzekerd, doch niet hoog.
Te Uskwerd is een bejaarde vrouw door het ijs
gevallen en verdronken.
K. A. MANSSEN en 8. P. TEN HOLT.
Corn. Schouten.
Connectiën in alle landen.
Bescbrijvinge der Stad en Lande van Heusden,
met de verdere zaaken daartoe behoorende,
in 't Licht gebragt door D. Theodorum
Groen. (Zijnde een geschreven werk, dat
nooit in drnk is uitgegeven ou omstreeks
het jaar 1650 is s&amgesteld).
Van Hedikhuysen jegenwoordig geuaamt Heikese
of Heckese, is gelegen omtrent drie quartier uur
gaans boven Heusden, beneden en op den Dyk ten
deele aldaer aan een inham van de Mase geuaamt
jegenwoordig de Doode Maze.
Robbert de III van die Naam Heere van Heus
den werd gezegt omtrent hot jaar 972 gostigt te
hebben, de Dorpen Vlijmen, Herpt en Hedikhuysen.
Eenige zyn van meeninge dat de naam van He-
dikhnyzen eygentlyk is Hey-dyk-huysen, komende
dat woord van Hey-dyk en hnyseu, even als offt
dor weleer een heyde geweest hadde en den Dyk
aldaer genaamt Heydeyk en vau woege de woninge
en hnyzen, het Dorp Hey-dyk-huysen.
Int land van Hensden is wel oen Dyk genaamt
Heydyk, komt van Baardwyk, Drunon, tegen over
Nieuwe Kuyk en Onsenoord nar Vlymen gelyk int
Cap. zal aangewesen worden. Maar dat den Dyk al
daer van het voorn Dorp den heydyk zoude ge
naamt zyn geweest is niet waarschynlyk.
Mijn gissinge is, dat wel eertyds als de Hun
nen, Denen, Noormannen en andere Vreemde Na
tiën in 't land gekoomen waren zekere Heydnk,
zynde van Hunnen, alhier ter plaatse als zynde
bekwaam ten aansien van het water en de Landou
wen, zig ter neder geslaege en do plaatse aldaer
eerst met hnysen beset zoude hebben, en dat daar
van de plaats den naam zoude gekregen hebben,
van Heydukhuysen en door veranderinge van pro-
nunciatie Hedikhuysen.
Dit voorn Dorp grenst aan Vlymen eu ook aan
Herpt tot an de Oude Maze, on an de ander zyde
nar Bern zynde geweest een Abdye eertyds ge
naamt Bernhuyse oft Bernsche, gelyk Hedikhuy-
en of Heekese, waarvan het eertyds een gehugt
plag te wesen.
Dit dorp heeft heedendaags droi gehugten oft
aithoeken,
1. Het Veningerland, van waer men gaat t.e
veldewaerts nar Bokhoven, Crevecoeur en Engelen,
en alwaer don hoogen maasdyk zig kromt na Vlymen.
2. De Haarsteeg welvorstaando de huyse staande
an de eene zijde met de straa', alwaar ook een
kapelle staat.
3. Lnttelherpt strekkende zig na de oude Maze.
Een zekere Vrank van der Hnysen en Heere van
Hensden plag eertijds de bijnaam en fytel te voeren
van Hedikhuysen en was de eerste daer van Wil
lem van Hedikhuysen omtrent 't jaar 1210, zoone
van Robertas die V van die naame en 15e Heere
van Hensden, gelyk in 't 4e Cap. verklaert is.
De kerk by de tronblen gen verbrand
zynde is voor een gedeelte wederom opgetimmert
om daarin de Godsdienst te oeffenen. Omtrent
het jaar 1627 heeft de koster aldaar op het kerk-
hoft gravende gevonden een Doodkist van massyff
blanwe steen en met rande t'eenemael vorciert be
neffens het gebeente van een meuseh, dog meest,
vergaan zynde, het schynt als of daer ter eerste
justantie een dekrol op geleegen hadde, en dat dio
door lankheyd van tyde vergaan was.
Het zoude kunnen weesen dat het waare geweest
een Doodkiste van de voorn. Willem Ridder en
heer van Hedikhuysen, off van een van zyne na-
comelingen, off ook van zekere Jonkers genaamt
Diest dewelke in dat voorn. Dorp gewoont en om
trent het Veringereynd een aadelyk buys gehad
hebben, gelyk in hot volgende Cap. zal aangewezen
wordenhier is ook op de weg als men van Hens
den komt, een verheven plaats omtrent een ver-
ouden Nooteboom genaamt Boukens, oft eygentlyk
Boudewyns kerkhoff, omdat daar op zekere nagt
eens een groot gedeelte Gelderschen van die van
Heusden verslaagen zijn, met hare Leydsman heer
Bondewyn, en aldaar begraaven gelyk in het 19e
Cap. met eenige omstandigheden zal verhaalt worden.
De Dorpen Engelen, Vlijmen en Hedikhuysen
zyn bnyten Dyks met en van malkanderen gelant
en schouwen daarom alle dese Drie Dorpen den
Zomerdyk te zaamen.
Wat aangaat de binnelandsche schouwe van wa
tering©, weegen en steegen, die word bijde schouwt
en het geregte gedreeven, dog alzoo dat die van
Vlymen in de binnenlandsche Schouwe van En
gelen, met een van haar gerigto koomen, en die van
Hedikhuysen met twee Heemraden in de binnon-
schouwe toe Vlijmen, en schouwen die t'zaamen
tot omtrent de Wiel en van daer die van Hedik
huysen met die van Herpt tot de Oude Mase toe.
f Dassen.
Geboren: Adriaan Johannes, z. van J. v. d.
Pluijm en W. SchippersGerardns, z. van A. van
Dijk en L. Kivits.
Overleden: O. van Krimpen, echtg. van M.
Broekhuizen, 52 j.O. v. d. Pluijm, wed. van A.
Staal, 81 j.J. Meijers, echtg. van M. Bossers, 69
j.H. Buijs, jm., 69 j.K. J. van Tussenbroek,
echtg. van J. v. d. Beek, 72 j. E. M. van den
Broek, jd., 18 j.
HET SPITTEN EN MESTEN.
Nu langzamerhand de tijd voor de werkzaamhe
den in den tuin weer aanbreekt, is het niet on
dienstig hier enkele wenken te geven. Het eerste
en belangrijkste werk zal wel mesten en spitten
zijn. Is zulks niet gedaan zooals het hoort, bereid
u dan maar voor op een schralen oogst. Bij het
spitten moet de spa bijna loodrecht den grond in
gaan. De kluiten mogen niet stak geslagen worden.
De akker moet door het spitten eene ronde opper
vlakte krijgen, afhellende naar do kanten der grep
pels. Het overtollige water kan dan beter wegzakken.
Wat. het mesten betreft, geve men op 't volgende
acht: De mest mag niet weken te voren op den
akker gebracht worden. Door zulks wel te doen,
kunnen do kleine hoopen te veel uitwasemen en
verliezen daardoor vele beste gassen. (Want waar
om zouden tegenwoordig de mestvaalten al moer
en moer overdekt worden, als het niet was om het
nitwasemen, het vervliegen tegen te gaan?) Het
boste is den grond, dien men wil omspitten, met
mest te bestrooien en doze on middel ijk onder ta
spitten. De geheele tuin behoeft niet even zwaar
gemest to worden. Aardappelland eischt eene ma
tige bemesting, vooral met 't oog op den smaak.
De plaats waar groenten, zooals sla, peen, kroten
enz. moeten komen, moet zwaardor bemest worden.
Waar 's winters do staken gelegen hebben, behoeft
geen mest aangebracht te worden. Land, waar boonen
gestaan hebben, is door do afgevallen blaren al vrij
vettig. De koolsoorten eischen een zwaren, vetten
grond. Daarom wordt de plaats, waar deze moeten
komen, dikwijls 2 of 3 maal gespit en eerst bij de
laatste maal eene goede dosis mest onder den grond
gebracht. Somwjjlen wordt niet hot geheele bed,
waar de kool moet komen, bemest, maar alleen die
plekken, waar de planten ingestoken worden, zoo
dat zij rondom in de mest staan. Boomen, heesters
en struiken eischen de bemesting een eind van den
stam af en wel zoo ver gaande, als de takken zich
uitstrekken, want ook zoo ver gaan de wortels.
Daar men door 't spitten in de nabijheid der boo
men licht de wortels of de wortelvezels beschadigd,
is 't aan te bevelen den grond licht om te schoffelon
en zoo de mest er onder te brengen. De spa dient
dan natuurlijk zoo horizontaal mogelijk gehouden
te worden. Frambozen willen nog al tieren op var-
kensmost. Paardenmest alleen is te kond, kippen
mest daarentegen te heet. De beste mest voor een
tuin is koemest, of anders compost, d. i. mest, sa
mengesteld uit verschillende bestanddeelen.
Het bljjkt dat turfstrooisel in hoenderhokken al
zeer goed voldoet, ja zelfs nog meer dan in paar
denstallen. Het turfstrooisel houdt warm en heeft
eene desinfecteerende werking, hetgeen voor hoen
ders vrij wat meer dan voor paarden beteekent,
omdat pluimgedierte doorgaans veel van ongedierte
te lijden heeft. Ook wentelen de hoenders zich lie
ver in turfstrooisel dan in zand. De hoendermest,
verbonden met turfstrooisel, geeft eene most van
groote waarde, daar de hitte, die eerstgenoemde
van zich geeft, getempei'd wordt door het »sti*ooi-
selhetwelk van nature kond is en veel humus-
zuur bevat, terwijl in kippenmest bijzonder veel
kali aanwezig is, waardoor een mest verkregen
wordt van veel hooger waarde dan turfstrooisel
met mest uit veestallen. In hoenderparken is turf
strooisel dan ook als strooiïng van het grootste
belang.
«0SS1NMMI
Prijzen van 100 en daarboven.
5e klasse. Trekking van 26 Jan.
Prijs van 2000 no. 5867 1000: nos. 12607,
12643 en 17100; ƒ400: nos. 12695, 12859, 13075,
14071, 15190, 16949 en 17713; ƒ200: nos. 7358
en 8861 ƒ100: nos. 2181, 600Ó, 7883, 13737 en
14548.
5e Klasse. Trekking van 27 Jan.
Prijs van 1000: uo. 20760; ƒ400: nos. 9949,
2002Ó en 20164; ƒ200: nos. 3053, 11931,16389,
19054 en 20031; ƒ100: nos. 829, 3246,4968,
8571, 11134, 11257. 13260, 13560, 16356, 16820,
17271, 17808 en 20858.
5e klasse. Trekking van 28 Jan.
Prijs van ƒ10,000: no. 1307; 1000 nns.
11914, 12559, 12851, 15432, 18823 en 18986;
ƒ400: nos, 15458 en 16115; ƒ200: nos. 4291
en 8306; ƒ100: nos. 3467, 4830, 4872, 10624,
10922, 13784, 14305, 14487, 14557,15207,16813,
17240, 18780 en 19528.
De arrondisseraents-rechtbank te 's Hage heeft
toegewezen den eisch van mr. Hoek te Ap"ldoorn,
tegen mr. A, F. de Bas te 's Hage, tot afgifte van
een trommel met effecten.
Mr. De Bas beweerde, als toeziende voogd der
kinderen van mr. H., het recht te hebben dien
trommel onder zich te houden, maar de rechtbank
vereenigde zich mot de beschouwingen van den
eischer, dat de bewaarnemer op de eerste aanvraag
de in bewaring genomen zaak heeft terug te ge
ven cn veroordeelde mr. De Bas tot afgifte, tot
vergoeding van schade en in de kosten.
Nf.derl. Herv. Gemeente.
Alle rechtzinnige, mot-geschorste predikanten te
Amsterdam, hebben geweigerd om langer als be
gunstigers van de Vrije Universiteitaldaar te
worden beschouwd.
Chr. Geref. Gemeente.
Bij de Christ. Geref. kerk in Nederland zijn,
volgens het thans verschenen verslag over 1885,
van de 379 gemeenten 80 vacant; er zijn 203 ge
vestigde predikanten en 14 emeritus-predikanten.
Het grootste aantal loden heeft Amsterdam met
4720, Rotterdam 4495, Hoogeveen 2300, Leiden
1900, Urk 1739, Kampen 1700 en den Haag 1600
leden. Het aantal Chr. Ger. scholen bedraagt 78.
Aan de theologische school te Kampen zijn 74 stu
denten geplaatst, waarvan 13 in het laatste studiejaar.
Een jacht-avontuur uit Heeze, volgens de Meije-
roische Ct.»Een vos«, lispelde hij tnsschen de
tanden, terwijl hij den haan van zijn geweer over
haalde en zich in postuur zotte. >Een vos«, her
haalde bij een behendig schattor dezer gemeente
met kloppend hart. Reintje is zich van geen
gevaar bewust; onbezonnen loopt hij den dreigenden
vnnrmond tegemoet. Nog een oogenblik. paf!
het schot valt, en Reintje, die nog in eenige stuip-
trokkingen tegen den dood ligt te worstelen, wordt
in triomf op de schouderen geladen van den goed
geoefendon schutter, en dan naar 't dorp gebracht,
om in 't openbaar gewogen te worden. Reeds lag
de vos in de waag, toen een omstander, die wel eens
meer een vo3 gezien had, bij hoog en bij laag ver
klaarde dat de jager een hond geschoten had. En
waarlijk, 't was een schaapshond, die van don weg
geraakt was.
Ook een abonné. In een achterhoek van ons
laud vraagt iemand in een afgelegen boerenwoning
naar don weg. Hij vindt op tafel oen nummer van
»Het Nieuws van den dag.«
Welzoo, mijn vriend, heb je hier ook al »het
Nieuws
Ja zeker, zegt de boer, dat ding i3 zoo goed
koop en zoo gemakkelijk, maar ik lees het nooit.
Je leest het nooit?
Neon, ik kan niet eens lezon Maar heerschap,
je bent ook niet slim. Voor die ƒ2,50 in de drie
maanden moet die bode immers iederen dag bij
me komen, en heeft mijn vronw koffie, balletjes
of wat anders noodig dan brengt de bode dat met
een mee en is het heel erg kond dan krijgt hij
ook een kommetje warme koffie. Vat je hem
non
Men moet maar ongelukkig zijn Een slagers
jongen te Amsterdam, die deze week door zijn
patroon naar het spoor werd gezonden om een
kalf te halen, werd bij die gelegenheid al bijzon
der door het noodlot vervolgd. Hij had een hand
kar genomen, die niet van bladen voorzien was en
tevens vergeten er hooi of stroo in te leggen. Het
duurde dau ook niet lang of een politie-agent be
keurde hem: 1. omdat er geen bladen aan de kar
waren, 2. omdat er geen hooi of stroo in was. Een
eindje verder wordt hij aangesproken door een po
litie-agent, die durft twijfelen of hij wel den be
paalden leeftijd heeft bereikt; het jonge mensch
wordt brutaal en loopt nog eens twee bekeuringen
op: 3. omdat hij beneden den door de wet bepaal
den leeftijd was, 4. omdat hij brutaal was togen
de politie. Maar nog liet het noodlot hem niet los,
want een paar honderd pas verder werd hij voor
de 5e maal bekeurd, omdat hij op de kleine steen
tjes reed. Hij was toen reeds dicht bij hot huis
van zijn patroon, maar nog vóór dat hij er was,
werd hij voor de 6e maal bekeurd, omdat hij de
straat in een verkeerde richting was ingereden.
Zeker een onvergetelijke dag voor den toekom-
stigen slager.
Te Nijeveen (Drente) woont een boertje, dat
naar men zegt, nn en dan voor dokter speelt. Hij
is niet van de nieuwe richting, althans in zijn
kleeding niet, daarin komt hij zoo wat 100 jaar
achter de mode aan. In enkele opzichten schijnt
hij echter met zijn tijd meö te gaan, want hij ge
neest verstuikingen, enz., ook door wrijven en
knijpen. Al knijpende prevelt hij dan het a b c.,
van achteraan, terwijl hij al wrijvende telkens
kleiner cirkels om de zieke plek trekt.
Volgens hem zouden de menschen veel gezonder
zijn, als ze wat meer boerenkool atenwant daarin,
beweert hij, zit veel ijzerkraeht, en ieder weet hoe
sterk ijzer is. Dat in aardappels geen eiwit zit,
lijkt hem zeer natuurlijk. »Hoe zal toch,« zoo
vraagt hij, »'t witte van een kiepe ei in'n eorappel
komenEvenwel zijn aardappels toch zeer voed
zaam en gezond. Er is dus voor de lijdende mensch-
heid niets beter dan aardappels en boerenkool.
Eene dagen geleden werd medegedeeld dat Axel
Paulson over glazen schaatsen had gedacht. De
heer Frans Jonkers te Breda heeft de mededeeling
in 't oor geknoopt en, zij het dan ook met. gebrek
kige hulpmiddelen, een paar glazen schaatsen sa
mengesteld, die in tegenwoordigheid van getuigen
proefondervindelijk hebben bewezen dat het denk
beeld van Paulsen alleszins uitvoerbaar is, zoodat
de glas-industrie misschien weldra een belangrijke
afneming door het ijsvermaak zal vinden. Is de
»N. Rr. Ct.« goed ingelicht, dan heeft de heer
Jonkers enkele typen van onderstellen naar een
'glasfabriek gezonden, waar zij, op aanwijzing van
den ontwerper, zullen worden gegoten.
Naar aanleiding der mededeeling omtrent den
gelijmden thee-emmer, waarvoor een zeer hooge
som in i-ekening word gebracht, wordt aan het
»Rotterd. Nsbl.« het volgende gemeld:
Eenige jaren geloden liet ik op den zolder van
het door mij bewoonde huis, in een z.g. verloren
hoek een kastje timmeren (8 plankjes van D/g meter
hoogte met eene deur; oppervl. der kast 1 vk. meter).
Toen het gebouw gereed was, ontdekte ik dat de
werkman (een halfwas), na vier en een halven dag
werkous, nog had vergeten van een twaalftal spij
kers de uitstekende punten om te slaan. Vermeonende
dat dit niet was zooals het behoorde en ook om te
voorkomen dat mijne hnisgeuooten en ik ons aan
die punten bezeerden, verzocht ik den patroon-tim
merman dit nog te laten verbeteren. Op de rekening,
groot 35 (voor de 8 plankjes en een glad geschaafd
deurtje, alles iy2 meter hoog, twee zijden der bast
werden gevormd door bovenbedoelden verloren hoek)
vond ik nog »drie uur« werkloon a 20 cent»voor
het kromslaan der twaalf spijkerpunten.Het kunst
werk heeft mij das alles en alles ƒ35.60 gekost.«
Wie zich een denkbeeld wil vormen van den ko
lossalen omvang der zaken van don overleden Ame-
rikaanschen spoorwogkoning Vanderbilt, wete, dat
op zijn kantoor drie personen van den morgen tot
don avond bezig werden gehouden alléén met.... het
opplakken van postzegels op de te zenden brieven 1
De handschoen met zijne knoopjes, die er juist
altijd afspringen als men haast heeft, krijgt een
gevaarlijken mededinger. Een Amerikaan is name
lijk op het denkbeeld gekomen, om handschoenen
mot veters en vetergaafjos te vervaardigen, die bij
de dames voorzeker een gretig onthaal zullen vin
den. De kruiseling geregen veter, die slecht3 aange
trokken en met een luchtig strikje vastgehecht
behoeft te worden, staat losser en bevalliger en is
vrij wat gemakkelijker in de behandeling dan de
knoopjes.
f DUSSEN, 28 Jan. Op de heden alhier gehou
den botermarkt worden aangevoerd 224 kilo boter.
Zij gold van ƒ0.97 tot 1.11.
f WAALWIJK, 29 Jan. Op de heden gehouden
markt was de aanvoer van vee weinig, handel
levendig; aangevoerd werden 1719 KG. boter, die
1.06 a 1.17 per kilogram gold.
f DORDRECHT, 29 Jan. Hooiboter 0.87 a
0.73. Tonnen 13.a Weiboter
0.67 a 0.60. Kunstboter 0.40 a 0.34.
Eieren 5.00 a 400. per 100.
uitmuntend geschikt, voor Heeron die veel rijden.
Adres: P. I)E WOLFF, Tailleur, Sleepersvest
No. 2, bij de Nieuwehaven, Rotterdam,
magaajg»»» Aan hetzelfde adres TE KOOP, een gewone
ongebruikte Winterjas,
geheel met Bont gevoerd.
LEVERTICoffij a 42 Ct. bij 2ys Kilo a 40 Ct;
Thee van af 80 Ct. en hoogerSuiker in soorten
Tabak in alle prijzen Sigaren van af ƒ9 per mille
en hoogerSuikerwerken in ruime sorteeringEn-
gelsche Pepermunt gesorteerd 3 per Kistje Petro
leum aan Marktprijs Zout, fijn en grof f 3,05 per
25 KiloZeep aan MarktprijsStijfsel, Aardappel
meel en Sago Rijst in soorten Gepelde Garst van
af 9 Ct. en hoogerBoter-Janhagel a 65 Ct. Klein
goed a 60 Ct. en St. Nicolaas 60 Ct. per */2 Kilo
Chocolade in soortenEau de Cologne en Parfume-
riën Genever a 72 Ct. Brandewijn a 82 Ct. Cog
nac d f 1.40 en Bitter in alle soorten in fieschjes.
De vier laatste artikelen ook gecombineerd bij 2
Liter verkrijgbaar.
LIKEUREN IN ALLE SOORTEN.
Alles franco aan huis, zoo binnen als buiten de Stad.
Goedgekeurd door Z. Af. den Koning.
Commissarissen de Hoeren
Dr. J. W. Scliubart, Mr. H. Waüer en
Mr. D J. M. van Eeden, te Utrecht
i VY Miuiielbur j, ie 's Gravenhage,
Jbr. J. E. van Heemskerck van Beest
te Dalfsen.
Directeuren:
L)e Maatschappij sluit verzekeringen bij
overiijdèn en Lij ie ven, tijdelijke verze
keringen. verzekeringen op twee levens,
ui tze{verzekeringen, enz.
Bij den ondorgeteokende zijn allo merken der
Wijoen en Cognac der Hecrcn Van Rijn te Kaap
stad voorhanden, tegen dezelfde prijzen als bij de
Hoofdagenten.
Proefkistjes van 12 halve fieschjes diverse mer
ken a 8.50 per postwissel.
Prijscouranten verkrijgbaar.
Eenig Agent voor Z.-Bommel, Heusden en Omstreken.
■'■■t-'U t a:vUa-,Ï
MENADO, extra fijn en genrig 50
PAREL, idem idem 50
PREANGER, lekker, zwaar 42y2
JAVA, le soort, zeer goed 40
2e goed 37y2 W
36 vrij goed 35
mm Bij 21/2 KG. 5, bij 50 KG. 10 ct. per KG. lager.
Expediteur en Agent.
Speciaal ingericht voor
Tl
CO
