Buitenlandsch Overzicht.
BUITENLAND, j
BINNENLAND.
baar onderwijzer deze oplossing van den
schoolstrijd voorstaat, is veelbeteekenend.
Of de strijd met dergelijk toegeven we
zenlijk opgelost zon zijn, blijft thans buiten
debat. Ieder heeft daarover zijn hoop en
meening. 't Was ons genoeg in deze regels
op de kentering in de schoolwereld te wijzen.
en zenuwachtige overspanning, die zich reeds van het
meisje hadden meester gemaakt, deden haar hierbij
een' misslag begaan. Dragomira gaf haar eerst eene
ernstige' terechtwijzing en toen deze niet bleek te
helpen een' krachtige» slag op dc wang. Ilenryka
werd bloedrood vari ergernis, hare schoonc oogen
vulden zich met tranen, en zoodra Dragomira dit zag,
diende zij haar een tweeden slag toe. Toen wieip
het meisje zich voor hare voeten neder en kuste de
hand, die haar gekastijd had. Tuchtig mij,« pre
velde zij, »ik verdien het, ik was onhandig.»
Dragemira keek haar strak in het gelaat. «Indien
gij mij niet gehoorzamen en dienen wilt, zoo ga,
sprak zij.
»Ik wil, ik wil,stamelde Ilenryka met gevouwen
handen.
Gij zijt nog veel te hoogmoedig, gij moet veroot
moedigd worden,» mompelde hare pijnigster, »maar
ik zal u-nog in hel stof vertreden als een' worm.
Geduld maar, mijn duifje.»
f
CV
HEUSDEN, 16 Pebr.
t De „Meierijsche courant" van 13 Febr.
toont een helder feit aan, onder den aanhef van
c o r d a a t. Het betreft den jongenheer August
Malingré, uit Heusden, oud elf jaren, die tijdelijk
bij zijn oom, de heer Malingré, ontvanger, ver
blijf hield en zich flink als een echte Heusden-
sche jongen wist te gedragen.
Donderdag 1.1. ging het tienjarig dochtertje
van den heer de Lejjer alijaar, in gezelschap van
haar. negenjarig broertje, en onzen August, een
wandeling maken. Aan liet kanaal gekomen liep
het meisje vooruit en hét broozp ijs op, troté
de waarschuwingen van de haar verzeilende ca
valiers. De waarschuwing wjis niet overbodig,
want ziet, het ijs brak af en het meisje verdween
in de diepte, Nu was het oogenblik gekomen
dat aan geen verdere bedenkingen gedacht werd.
August snelt haar te hulp, doet den riem af,
dien hij om het lijf droeg en, toen zij ten tweeden
male boven kwam, hadt hij het geluk haar dien
toe te werpen en pervolgens het kind Van een
anders wissen dood te redden.
t De laatste dagen der vorige week werd
hier druk schaatsen gereden op de gracht, om
de stad en op het z.g. Galgenveld. Het ijs was,
evenals overal elders, niet van het beste allooi,
hetgeen het groot aantal bewees dat dagelijks
met een nat pak de liefhebberij moest boeten.
Onder de laatsten waren er echter twee, die er
zonder hulp het leven bij zouden hebben inge
schoten, te weten een zoontje van II. Dollekens
en een zoon van J. Tijssen. Beiden toch moes
ten met behulp van ladders gered worden,! wijl
het ijs op die plaatsen zoo broos waé, dat men
er zich niet anders op durfde wagen. Het laatste
geval, dat zich Zaterdag voordeed, was echter
afdoende. Niemand scheen lust te hebben, om
eveneens een soortgelijke indompeling te onder
gaan, waarom dan ook Zondag eh Maandag nie
mand op de baan werd gezien.
t BABYLONIENBROEK.Vrijdag 1.1. had
alhier de tweede wedstrijd op schaatsen plaats,
waaraan thans meer mededingers uit de omstre
ken deel namén. -
De eerste prijs werd behaald door déh heer
H. de Vries te Dussen, de tweede door den heer
W. Bonis alhier, de derde door dén heer van
Wijk C.Jz. te Wijk en de vierde door den heer
P. van Edinburg alhier.
t WIJK. De gemeente-veldwachter J. Roza,
tevens onbezoldigd rijksveldwachter, is benoemd
tot rijksveldwachter 3e klasse, standplaats So
meren.
t ALMKERK. Tot rijksveldwachter 3e klasse
(jachtopziener) standplaats Almkerk, is benoemd
L. Verdegem, gepasporteerd maréchaus^é te IJzen-
dijke, terwijl de rijksveldwachter 3e klasse B.
Weideman, a hLr, met 8 MaarUa.s. verplaatst
wordt naar Maastricht.
t WAGENINGEN, 15 Febr. Zeer vele dagen
reeds hebben de liefhebbers van het schaatsen
rijden hier, op de onmiddellijk aan de stad gren
zende, even onderstaande buitenwaarden, naar
hartelust kunnen profiteeren. Van de gelegenheid
om in de hier en daar liggende slooten ook
nog een flink nat pak te bekomen, werd slechts
door enkelen gebruik gemaakt, en r waar zulks
eene jonge dame gold, ontbrak het niet aan me
nigvuldige bewijzen van ridderlijkheid. Vooral
Donderdag 1.1. was het eene gróote drukte. Van
wege de heeren der Landbouwschool i».l. was
eene hardrijderij op touW gezet, waaraan elk
onder de 16 jaar kon deelnemqn. Honderden
toeschouwers, langs den dijk geschaard, genoten
van dit vermakelijk schouwspel, opgeluisterd door
de muziek der stedelijke harmonie.. De drie prij
zen werden aan jongelui uit de minderen of behoef-
tigen stand toegelegd. Vooral de aftocht van de
gansche drom met muziek, vlaggen en sein wim
pels, was aardig om te zien. Alles liep in de
beste orde af, waartoe zeker het gemis van alle
//Vergunning7' het zijne toebracht. Wijn, bier,
melk heet of koud, l e ïevens gewone en sina's-
appelen, waren de eenige verversehingsmiddejen.
Intusschen ontbreekt het hier niet aan minnaars
van een dropje, doordien de commissie der werk
verschaffing reeds buitengewone middelen heeft
moeten aanwenden om de flesch, die a morgens
te negen uren reeds hare rondte deed, van de
werkplaats te weren.
t WIJK. Op de voordracht van onderwijzer met
hoofdakte aan een der o. 1. scholen te Rotterdam,
alsmede voor dezelfde betrekking te Amsterdam,
komt als no. 1 voor de heer N. Bouman, oud
leerling der Normaalschool te Heusden.
ZALTBOMMEL. Dat de welvarenden, door
concurrentie, zoo goed als door de slechte tijden,
lijden, is geen vreemd verschijnsel, maar bij de
Bommelsche bakkers ook een voelbaar teeken ge
worden.
Zij hebben zich lang künnen verheugen, geen
deel in de reeds lang bestaande malaise te heb
ben gehad. Doch nu hebben eenige concur
renten uit verschillende omliggende dorpen, de
rustige collega's overvallen, door de stad met
broodslijters te overladen, die eerie vermindering
van prijs hebben ingevoerd, die, bij de alheer-
schende werkeloosheid, niet alleen goed ten stade
kwam, maar ook erg in het oogloopend was. In
de afgeloopene week werden o. m. 3000 kilo's
brood van de omliggende dorpen ingevoerd^waar
door vele bakkers weinig of niets te doen hebben.
De jeugdige Vereeniging ,/Zalt-Bommelsche
IJsclub bezorgde gisteren hare stadgenooten haar
eerste ijsfeest, dat als best geslaagd is te noemen.
Door hare ijverige zorgen was eene goede ijs
baan achter „Tivoli" gereed gemaakt, waarop.de
BomraeRche hardrijders hunne krachten kondeu
meten.
Dat eene hardrijderij wel in de smaak viel,
bleek zoowel uit het samengestroomde publiek'als
het aantal mededingers.
De eerste prijs voor rijders boven 17 jaren,
(28 mededingers), werd gewonnen door J. J. yan
Steenbergen, de tweede door Kwekel, de eerste
premie door J. Straatman, de tweede premie door
Th. Schellen.
Het schandelijke oproer te Londen heeft in En
geland en de goheele beschaafde wereld de grootste
on*roering gewekt. Wij zullen hier ter plaatse
niet veel zeggen van do ware beweegredenen der
sociaal-democratische opruiers, maar dit is zeker
dat zulke schandeljjke dingen als te Londen en te
Leicester zijn voorgevallen, het lot des werkmans
in het algemeen niet zullen verbetereu, maar in
tegendeel den weg zullen banen voor eene militaire
overheerschingzelfs daar waar men zulks nooit
verwacht had.
In Engeland had men tot nog toe het stelsel
van onbeperkte vrijheid gevolgd. Wildou de soci
alisten eene openbare vergadering op een plein of
in een lokaal honden, de politie dacht er niet aan
dit te verhinderen. Zelfs van de geweldige taal,
waarbij de werkg vers als de dieven en de moor
denaars werden voorgesteld, nam de politie geen nota.
Maar nu het zoover gekomen is dat de menigte
zich als dolle roofdieren op personen en eigen
dommen heeft geworpen, tengevolgo van de op
hitsende taal dor socialistische aanvoerders, nu
heeft de liberale Engelsche regeering die aanvoer
ders voor don rechter gedaagd.
De Engelsche regeeriug bevindt zich in een bij
zonder moeielijk parke', omdat een zijner leden,
de heer Chamberlain, in zijn programma der ra
dicalen zeer socialistische denkbeelden beeft ver
dedigd, o. a.toepassing der Iersche landwet op
Engeland, de schepping van kleine eigenaren door
staatsonteigoning, beperking van de uitgebreidheid
van het bezit, in één woord, de tusschenkomst
van den Staat op sociaal gebied, een programma
door zelfs door Bradlaugh, het bekende hoofd der
atheïsten in Eegeland, met warmte is bestreden.
Men zegt dan ook dat de hoofden der socialis
ten zich niet alleen voor den rechter op Cham
berlains woorden zullen beroepen, maar van Glad
stone do vervulling van zijn programma zullen
eischen. Het zou ons niet verwonderen te verne
men, dat Chambei lain in deze omstandigheden zich
haastte, zijne ministeriëele portefeuille neder te
leggen.
Te Herlijn is men over het gebeurde te Londen
vrij prettig gestemd. In de verbeelding der Bis-
marckiaausche partij zal Engeland, door den nood
gedrongen, spoedig een politiestaat moeten worden,
evenals Pruisen. Om te beginnen heeft do Duit-
scho regeering zich voorloopig gewend tot de Spaan-
sche (welke in voortdurende angst loeft voor aan
slagen van Carlisten, republikeinen en at archisten)
met het. voorstel zoo mogelijk een internationaal
congres bijeen te roepen, om gemeenschappelijke
maatregelen tegen het socialisme te nemen.
Al zijn wij volkomen overtuigd dat de staat
elke poging tot' gewelddadige omkeering
van maatschappelijke toestanden met ijzeren hand
moet. onderdrukken, zoo moet toch door ons wor
den erkend da' enkel door Onderdrukking de toe
standen' niet verbeterd zullen worden. Eene billijke
wetgeving behoort in de eerste plaats te zorgen,
dat billijke grieven worden weggenomen.
V De Pruisische régeeribg heeft op dit oogenblik
trouwens zelf het bewijs geleverd, dat dienders en
soldaten niet volstaan om de geesten te dwiugen.
Omtrent de Oostersche quaestiegaat de telegraaf
voort ons de tegenstrijdigste berichten te zenden.
Wij zien de zaak, naar wij hopeü, te donker in,
maar wij blijven gelooven dat, Rusland voor men
er om denkt, den grooten oorlog om Turkije zal
begonnen hebben.
De gang van zaken is aldns: Rusland heeft En
geland de conferente te Konstantiuopel in de war
li en staren en zoodoendo het herstel van den
v irigen toestand onmogelijk gemaakt. Zoodra de
Turksche regeering, door het drijven van Engeland,
in eeno vereenigiog van Bulgarije en Rnmelië, had
be ust,, onder voorwaarde dat de troepeu van nieuw-
i» lgaïije in oorlogstijd Turkije zouden bijstaan,
verschijnt Ru-land. Hot eisebt nu eene geheel
volledige onafhankelijkheid voor uienw Bulgarije
in het wil van dé bepaling omtrent de troepen
niets weten. Die eisch strijdt nog vrij wat meer
mot het tractaat van Berlijn, dan de bonte per-
soneele unie van Bulgarije en Oost-Rumelië.
Daarover bekommert Rusland zich evenwel niet
in het minst. Het beheerscht thans den toestand
en te avond of morgen zullen onder een of andoi
voorwendsel de Rassen den Balkan overtrekken,
om er niet meer over terug te gaan. Al wat thans
gebeurt in Servië, in Bulgarije, in Griekenland,
zijn slechts manoeuvres, waarvan de machtige hand
te Petersburg de beweegkracht is.
De commissie van de kamer voor afgevaaidig-
<in in Frankrijk, benoemd om bet tractaat met
'Madagascar te onderzoeken, beeft eenparig gead-
vi>eerd bet, aan te nemen. Twee afgevaardigden
van het., eilapd Réunion hadden verlangd dat
3'Frankrijk eenvoudig Madagascar had ingelijfd, en
ééa hunner verklaarde daarom dat hij »met den
dood in het hart* voor de aanneming van het trac
taat stemde.
Gelukkig dat «lo Franscbe rogeering verstan
diger "*s dan sommige afgevaardigden. Moge nu
slechts Paal Bert slagen in zjjne moeielijke taak
om Aunam en Tongkin tot rust en vrede te brengt n
zonder enkel bloedvergieten, dan zon het bcstunr
van de Freycinet eene weldaad voor Frankrijk
wezen.
Nog een vreedzaam nieuws uit Frankrijk. Van
alle Fransche kamers van koophandel, gevraagd
door de Regeering om een oordeel over eenje we
reldtentoonstelling te Parijs in 1889, hebben 563
gunstig geadviseerd, 22 eeno nationale tentoon
stelling gewonsebt,, 36 een ongunstig advies go-
gegeven. Het plan zal dus wel doorgaan. 5
Dikwijls is verhaald, op hoe wonderlijk snelle
wijze hot stichten vau uienwe steden in Noird-
Amerika kan geschieden. Waar heden een woestijn
is, verrijst over een jaar een bloeiende plaats, met
al de vereischten, door de moderne beschaving ge
steld. Het onovertrefbare is in dit opzicht geleverd
in 1865, toen op het ontdekken van eenpetroleum-
veld de stad Pithole in 10 maanden tijds als uit
den grond is opgerezen, een plaats van 20.000
zielen met scholen, sociëteiten, banken en hotels
en een postkantoor, waar meer omging dan in
steden als Philadelphia en Baltimore. Even snel
verdween die heerlijkheid weder, toen depetroleum-
bronnen, waaraau deze welvaart haar ontstaan te
danken had, spoedig waren uitgeput..
Dit voorbeeld wordt thans op zijde gestreefd in
Zuid-Amerika dat niet moer in zijn geheel kan
gebrandmerkt worden als de zetel van Spaanscke
indolentie tegenover do angelsaksiscbe geestkracht
van het Noorden. In de Argent,ijnsche republiek,
die zich de Unie van het Noorden in meer dan
éen opzicht tot voorbeeld stelt, kon men in de
laatste jaren getuige zjjn van een ontwikkeling,
even snel en op duurzamer grondslag gebouwd dan
die van de petroleumstad van het Noorden. Hier
werd op 19 Nov. 1882 in een woestenij de grond
legging feestelijk gevierd van een nieuwe stad, met
de koeien en paarden der onmetelijke prairie tot
getuigen en in 2l/2 jaar tijds was er een stad ver
rezen van 30.000 zielen met paleizen en pakhuizen,
regeeringsgebouwon en handelskantoren, eeii obser
vatorium en een palaeautologisch museum, een
waterleiding, electrische verlichting en 25 lagere
scholen.
Het klinkt als een sprookje, doch de verklaring
is niet moeilijk. In 1880 is tengevolge eener revo
lutie in de Argentijusche republiek een qaaestie
opgelost, die van de vestiging der republiek af de
bevolking in voortdurende tweespalt hield. Men
heeft toch de hoofdstad Buenos Ayres, die 300,000
zielen telt, op een gehoelo bevolking van 21/<l mil-
lioen in de 14 autonome Staten, gefederaliseerd, d.
w. z. op het voorbeeld van Washington qnder het
onmiddellijk bestuur der centrale Regeeringgesteld,
en daardoor aan den naijver tusschen den»Staat
Buenos-Ayres, verreweg de machtigste, rijkste, web-
varendste en beschaafdste der St&ten, eÜ de 13
andere, met dien Staat gelijkgerechtigd fn'de Re-
geering, den prikkel ontnomen. Nu was het zaak
voor den Staat Buenos-Ayres, zonder dei hoofd-
stad nog 500.000 inwoners tellende, eep^nieuwe
hoofdstad te vinden. Verschillende plaatse^dongen
naar de eer, onder welke Rosario en Bahia.Blanca
het meest in aanmerking kwamen, maar dje door
tastende gouverneur van den Staat, dr. Rocha,
wist zijn wil door te drijven om een geheel nieuwe
stad te grondvesten. De uitkomst bewijst, hoe juist
hij heeft gezien.
Wat is toch het geval? Bnenos-Ayresi is een
rijke en machtige handelsplaats, maar is dat ge
worden ondanks zijn ligging. Voor de oceaan-
stoomers van onze dagen is de stad volmaakt
ontoegankelijk. Zij moeten 26 kilom. beneden de
stad ankeren daar moet overlading in kleine
rivierbootjes geschieden; verder is de oever zoo
vlak en de water piegel zoo wisselend, dat dikwijls
nog een tweede overlading in schuiten moet plaats
hebben of in wagens, waarvan de paarden tot don hals
in 't water gaan. Do vrachten worden daardoor
met 12 a 15 pCt. verhoogd, terwijl het tijdverlies
en de beschadiging der goederen enorm is. Nu is
er éen veilige ligplaats voor groote schepen tus
schen Buenos-Ayres en den Oceaan én dat is La
Ensenada, waar een maritiem station is gevestigd-;4
doch dat voorheen nit niets dan eenige barakken
bestond. Rocha had terstond begrepen dat daar de
nieuwe hoofdstad moest verrijzen. Ensenada moest
iu een havenplaats veranderen en op het hooger
gelegen achterland moest een nieuwe stad worden
gebouwd. Aldns geschiedde en thans staat daar de
nieuwe stad, onder den naam La Plata, als de
aangewezen voorhaven, wellicht eens de concurrent
van het machtige Bnonos-Ayres.
In onzen ingenieur Waldorp vond Rocha den
man om aan zijn planuon uitvoering te geven. De
door hem aangelegde werken bestaan in de eerrte
plaats nit een rechthoekige havenkom van 2200
meter kaaimnnr, op een kilometer afstands van
den oever gegraven en door een kanaal met den
riviermond verbonden. Dit kanaal, 150 M. breed
en 5 kilometer lang staat weder in verband met
drie voorhavens, die de machtigste vloot kunnen
bergen, bij den aanleg waarvan gebruik kou wor
den gemaakt van een zijrivier van den Plata-
stroom en van oen eilandje voor de monding daar
van. Om de binnennaven heen is weder ten be
hoeve der kustvaart een hoefijzervormig kanaal
gelrokken, waarvan de twee eveuwijdigo zijden, 5
kilom, lang, in de rivier uitmonden en de derde
zijde, die langs de voorstad der nieuwe hoofdstaf
loopt, in verband staat met ,4 kleinere binnenha
vens, die te zamen 2500 M. kaaimuur bezitten.
De bovenstad is op 3 kilom. afstand van deze
voorstad gelegen eu tusschen beide strekt zich een
bosch uit, dat hervormd is in een park met een
zoölogischen tuin, het observatorium en de villa
van den gonverneur. Spoedig bevolkte zich de
nieuwe stad met de verplaatsing van het provin
ciaal gouvernement en van verschillende handels
huizen uit Buenos Ayros, en nog steeds neemt La
Plata in omvang en bevolking toe.
Rocha heeft gezorgd dat zijn hoofdstad ook het
eindpunt werd van het spoorwegnet, waardoor hij
haar verdere ontwikkeling als handelscentrum heeft
gewaarborgd. Ouder zijn administratie is een ge
heel nieuw net, aaugolegd, waarva" de hoofdlijnen
zijn, die welke La Plata, dat reeds mot Buenos-
Ayres was verbonden, verder verbinden met Bahia
Blanca, de uitstekeude zuidelijke haven aan den
Oceaan, en met San Nicolas, noordelijk aan de
Parana gelogen, eindpunt der wegen die naar het
binnenland loopen.
Waar al deze voorwaarden van ontwikkeling
aanwezig zijü, lijdt het geen twijfel, of La Plata
zal eenmaal eeu van de belangrijkste handelssteden
worden van het zuidelijk continent.
Te Perpignau werd in de vorige week de opérette
»le Petit Due* opgevoerd en de beide eerste be
drijven wareu zeer goed van stapel geloopen.
De chanteuse, movrouw Augé, had door haar
gratie eu verve een schitterend succes en moest
een nummer da capo zingen.
Tusschen het tweede en derde bedrijf duurde de
pauze bijzonder lang en het publiek gaf teekenen
van ongeduld. Eensklaps kwam de régisseur bleek
en ontdaan op het tooueel en zeide«Dames en
heerenIk heb de treurige opdracht ontvangen,
n mededeeling van een ontzettende gebeurtenis te
doen. Mevrouw Augé, wier spel eu zang gij aan
stonds zoozeer hebt toegejuicht, is zoo even over
leden.»
Toen het publiek nadere bijzonderheden vroeg,
vertelde de régisseur dat mevrouw Augé, dadelijk
nadat zij het tooneel had verlaten, eene hevige
hartklopping kreeg. Toch begaf zij zich naar haar
kleedkamer om van toilet te verwisselen, toen zij
eensklaps, door een beroorte getroffen, dood neder-
zonk.
Het is te denken welk een indrnk die mede-
deelingeu op het publiek maakten toen de régis
seur had uitgesproken, verlieten do toeschouwers
zeer ontroerd den schouwburg.
I)e Alliance Industrielle* deelt mode, dat ee
nige Fransche sterrekundigen bezig ziju eene kaart
te maken, waarop een 20 millioental sterren, van
do eerste tot de vijftiende grootte, zullen afgebeeld
worden.
Daartoe gebiuiken zjj een telescoop met afzon
derlijk daartoe vervaardigd glas van 13 duim mid
dellijn. Do heeren Paul en Prosper Henry konden
daarmede in één uur eene photographische afbeel
ding verkrijgen van hemelruimte zich uitstrek
kende van 3 graden lengte tot 2l/i breedte. Op
deze wijze zullen er twaalf punten van waarne
ming op verschillende plekken van den aardbol
noodig zijn, om het werk in tien jaren te vol
eindigen.
Een vulkachel heeft te Boulogne sar Seine een
treurig ongeluk veroorzaakt. Vijf winkelbedienden,
op wier slaapkamer zulk een kachel nacht en dag
brandde, zjjn, door kolendamp bedwelmd, bewuste
loos in hun bed gevonden. Twee der jongelieden
kouden nog tot bewustzijn gebracht wordenmaar
do drie anderen waren gestikt. Er moet iets aan
de kachel gehaperd hebben.
Zekere William Scott, die zich iu 1884 aan ver
scheidene diefstallen bij bankinstellingen te Parijs
schuldig maakte, en zoo iu 't bezit kwam van
700.000 francs, is te Parijs deswege tot 20 jaren
dwangarbeid veroordeeld.
Te Zurich wordt geklaagd over de kleeding der
schoolmeisjes, niet alleen op do middelbare, maar
ook op de lagere scholen. Een onderwijzer bad
zelfs de banken moeten veranderen om plaats te
winnen voor de tournures. De school-commissie
wil een beroep doen op een te Zurich bestaand
dames-comité, opdat die dames haren invloed zul
len aanwenden om aan de onzinnigheden een einde
te maken, maar men vreest met weinig gevolg.
Een kolossale Indische olifant, die den heer Carl
Hagenbeek te Hamborg toebehoorde, was in de
laatste maanden zeer onhandelbaar geworden en
alle pogingen om het dior te temmen, mislukten.
Ten einde mogelijke ongelukken te voorkomen,
werd besloten het dier te dooden en wel door
middel van de galg, waarvan de afmetingen na
tuurlijk in overeenstemming waren met de grootte
van het dier; een takel, die vijfduizend kilogram
draagkracht had, werd gebruikt om het dier op
te trekken.
Woensdagmorgen vond de executie plaats, waarbij
20 man als scherprechters fungeerden; het kostte
heel veel moeite om den strik om den hals van
den delinquent te krijgen.
Het stoffelijk overschot van den olifant Werd
door een Engelschman gekocht.
