No. 554.
Zaterdag 29 Januari.
1887.
De wijze Cadi.
Uitgever: L. J. VEERMAN Hensden.
B UITEN LAND.
VQOR
Voor den rechterstoel van den wijzen
Cadi van Aleppo verscheen een grootvader
met zijne kleindochter.
i,Zie dit meisjezeide de bevende grijs
aard, hoe vervallen en bleek zij er uitziet.
Voor weinige weken nog eene bloeiende
schoonheid en de gelukkige bruid van een
aanzienlijk jonkman, staat zij nu daar met
de doodskleur op het gelaat. En dit alles
is de schuld van mijn buurman, den70-ja
rigen Abu-Kalem. Hij had de oogen op
mijne kleindochter geslagen en begeerde
haar voor zijne echtgenoot. Maar zij had
reeds haar woord verpand. Vol grimmigheid
dat hij zijne plannen zag mislukken, ver
telde Abu Kalem overal booze stukken van
mijne kleindochter en belasterde haar, zoo
dat haar bruidegom haar verliet en zij nu
in zak en assche zit, hoewel zij zich van
geen enkele slechte daad bewust is. Ik
vraag gerechtigheid, oHeer!"
En de wijze Cadi liet Abu Kalem bij
zich komen en bracht hem niet alleen zoo
ver, dat hij zijne slechte daad bekende,
maar ook dat hij door eene schriftelijke
verklaring alles introk wat hij lasterlijk
verspreid had. Den volgenden dag werd
het vonnis uitgesproken//Abu-Kalem
sprak de rechter, //gij hebt iemand het
hoogste goed, de eer ontnomen, dit zult
gij met de strengste straf, op diefstal gezet,
boeten, namelijk met het verlies van uwe
beide ooren." En dadelijk trad de scherp
rechter toe en voltrok het vonnis.. Onder
jammerlijk geween beklaagde Abu-Kalem
zich over de straf, die hij te zwaar noemde.
wIk heb immers het meisje de eer terug
gegeven," zoo sprak hij. //Gij zult voldaan
worden," zeide de Cadi en zich tot den
scherprechter wendende, voegde hij er bij
//Geef Abu-Kalem zijne ooren terug." En
zoo geschiedde het.
Eerlijk gezegd, zoo'n snel rechtsprekende
Cadi zouden wij ons ook nog wel eens wen-
schen, wanneer we zien hoe lichtvaardig
iemands eer en goeden naam dikwijls door
benijders onder de menigte worden gewor
pen, om daar verguisd en geschandvlekt te
worden. Een enkel woord is in de meeste
gevallen voldoendedat woord behendig in
het oor van een leeglooper of nieuwtjes
jager gefluisterd en de geruchten gaan als
het ware door de lucht, niemand weet van
waar ze komen, niemand kent den oor
sprong. De eerste zegsman ligt doorgaans,
om een gewone spreekwijze te gebruiken,
op het kerkhof. Iedereen, die in eigen
kring rondziet, zou er voorbeelden van we
ten mede te deelen, eerstens, hoe een praatje
in de wereld komt en langzamerhand groo-
ter afmetingen aanneemt, en ten tweede dat
een ongegrond gerucht komt, niemand weet
van waar, maar hoe gretig het toch wordt
opgevangen, vergroot en rondverteld. Al
tijd verdacht zijn 0113 de menschen, die ons
een belangrijk nieuws (doorgaans een on
aangenaam iets, dat is voor velen het be
langrijkst), die ons een belangrijk nieuws
zoo spoedig mogelijk mededeelen, maar er
onmiddellijk bij voegen//je hoeft mij niet
te noemen, ik wil er de zegsman niet van
zijn, ik vertel je alleen maar wat ik ge
hoord heb." Zoo spoedig iemand komt met
de woorden//ik wil er de zegsman niet
van zijn," is aan zijn verhaal een steekje
los; bf hij gelooft zelf niet wat hij zegt,
maar hij heeft behoefte aan een praatje, öf
hij vertelt opzettelijk om het kwaad te ver
breiden, dus uit genoegen in een ander
mans leed. Het is er mede als met ano
nieme brieven, die sommige lui zoo gaarne
rondzenden, alleen om kwaad te stoken of
om iemand boos te maken. Het moet, wij
kunnen het ons niet anders denken, maar
een mager pleizier zijn voor een anoniemen
briefschrijver. Van de uitwerking van zijn
schrijven ziet of hoort hij toch niets, hij weet
niet of de ontvanger zich ergeren zal, of
het gezondene eenvoudig met een verach-
telijken blik ten vure doemen hij kan zich
alleen iets fantaiseeren en dat moet hij dan
nog in zijn eentje doenhet is voorwaar
een kolossaal genoegen, gekocht met de eer
namen van lasteraar of
De geschiedenis van den Cadi kwam ons
in de gedachten, toen eenige dagen gele
den een gerucht liep van een bankroet,
een vlucht, eindelijk zelfs van een zelfmoord.
Een algemeen geacht persoon werd door
dat valsch gerucht in eer en goeden naam
getroffen. Sommigen zwegen en haalden de
schouders op, anderen namen ten spoedig
ste maatregelen, om zoo mogelijk eigen
schade te voorkomenweer anderen spra
ken zeker en stellig tegennog anderen
spraken ook tegen, maar deden het met
een soort leedgevoel en haalden dit aan
en dat om te bewijzen dat het toch wel
mogelijk wasmen kon zoo uit alles bij
hen bemerken dat hier eigenlijk jalouzie
in het spel was. Toen eindelijk de onge
grondheid van de geruchten bleek, ja toen
was het gedaan, maar het ging er meê als
met de afgesneden ooren van Abu-Kalem,
het deed pijn en ze konden er weer aan
genaaid worden, maar het werd toch nooit
meer zoo als het geweest was.
Men heeft iemand van zijn eer beroofd,
men heeft hem de eer teruggegeven, maar
het deed pijn en het blijft pijn doen. En
daar komt dan nog ons mooie spreekwoord
bij//Men noemt geene koe bont, of er is
een vlekje aan," dat vlekje blijft kleven,
ja wanneer de eerherstelling reeds lang ver
geten is, dan sijpelt en druipt het gift van
den lasteraar nog overal in en door. Niet
oneigenaardig wordt de tong van den lasteraar
vergeleken met de slang men ziet de slang
niet onder het gebladerte en onder de strui
ken, eensklaps schiet zij op haar slachtoffer
toe en als op zijn hulpgeschrei de menschen
toesnellen, is de slang reeds lang in haar
schuilhoek verdwenen, maar de wonde is
geslagen, is pijnlijk, is dikwijls onherstelbaar.
Naar wij meenen is ons nieuwe strafwet
boek heel wat strenger tegen den overtuig
den lasteraar dan het vroegere en lasteringen
in gesloten brieven zijn nu ook strafbaar.
Maar zoo veel wordt kwaad gesproken
zonder woordenmet een eenvoudig schou
derophalen, met een veelbeteekeuend gebaar,
met een enkel woordje //maar," waaruit
ieder zijne, eigene gevolgtrekkingen kan
maken. Er is een oud spreekwoord in het
Duitsch, dat zegt: //de man, die het maar
en het indien uitvond, was de patroon van
alle lasteraars."
Geene ooren mogen wij afsnijden, zooals
de Cadi, hoe gaarne wij dat sommigen ook
zouden willen doen, maar wel mogen en
moesten alle rechtschapen menschen den
lasteraar dood verklaren en hem in hun
gezelschap niet duldende geteekende ver
dwijnt van zelf; en zeker mogen wij niet
vergeten dat er geen lasteraars zouden zijn,
als er geen menschen waren die steeds
gretig zijn naar nieuwtjes, hetzij goed, het
zij kwaad.
DE LANGSTRAAT
en Aften,
BOMMELERWAARB
Dit blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.Franco per post zonder prijs-
verhooging.
Advertentiën 16 regels 60 ct. Elke regel meer 10 et. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden ingewacht tot Maandag- en Donderdagavond 10 uur. Ingezonde
stukken tot Maandag- en Donderdagavond 8 uur.
Binnenlandsche ADVERTENT IEN
waarvan de plaatsing driemaal wordt opgegeven
ioorden slechts tweemaal in rekening gebracht. Bij
toezending gelieve men vooral duidelijk den naam
van den Uitgever op het adres te stellen.
Ook do te Brrusel gevestigde Nederlanders wen-
schen den 70n verjaardag van hnn souverein niet
onopgemerkt te laten voorbijgaan. Zij zijn voor
nemens een inschrijving voor het honden van een
feestmaal te openen. Doch ook de minder gegoeden
zullen worden onthaald. De opbrengst eener tweede
inschrijving is toch bestemd om een zeker aantal
nooddruftige, fatsoenlijke Nederlaudscho gezinnen
aan een gemeenschappolijken disch te vereonigen.
Zeker zal een of andere bevoegde daarbij niet ver
zuimen de vereenigde schare op de beteekenis van
den dag te wijzen. Niet alleen zou daardoor aan
dat deel van het feest wellicht het schoonste
wijding worden geschonken, maar bovendien,
wie weet sedert hoo lang vele dier noderige land-
genooten niet van het koeterwaalsch onzer ach
terbuurten, doch van de taal hunner beschaafde
landgenooten, hunner ouders, waren verstoken.
De verkoop der Fransche kroon-diamanten zal
in het begin van Mei plaats hebben.
Do kardinaal-aartsbisschop van Lyon, Msgr.
Caverot, is in 81-jarigen ouderdom overleden.
Ook in Frankrijk begint, de oppositie tegen Pas
teur's methode, ter bestrijding van de watervrees,
het hoofd op te steken.
Een bekend practiserend geneesheer te Parijs, dr.
Peter, hoeft openlijk verklaard dat hij Pasteur's
methode verderfelijk acht en haar, zooveel hij kan,
zal bestrijden.
Een dezer dagen zal hij eenige feiten en cijfers
openbaar maken, waaruit het gevaarlijke van Pas
teur's methode aan het licht zal treden.
De heer Huber heeft in de jongste zitting van
het aardrijkskundig genootschap te Parijs verslag
uitgebracht betretfende het plan tot boring van
een tunnel door den Simplon. Ter hoogte van 825
meter boven den spiegel der zee zullen de beide
toegangen liggenter vermijding vau overmatige
hitte zal het middengedeelte der tunnels wat hooger
zijn dan aan de ingangen. De lengte van den
tunnel is geraamd op 16 kilometer, zoodat hij nog
ruim één kilometer langer zal zijn dan de Gotthard-
tuunel, thans de langste die bestaat. Met enkel
spoor zijn de onkosten geschat op 52, met dubbel
spoor op 62 millioen frs.
In zes jaren hoopt men den arbeid te kunnen
voltooien.
De Franschen maken bommen met molinietde
Duitschers nemen proeven met een nieuw vernie
tigingsmiddel, genaamd roburiet, die zegt men, tot
hiertoe uitmuntend zjjn uitgevallen.
Wij deelden eenigen tijd geleden mede dat voor
Fransche rekening in Duitschland groote hoeveel-
hedeu picrine-zuur tot bereiding van meliniet
werden besteld. Ook zwavelaet.her werd bij groote
hoeveelheden in Duitschland aangekocht. Een Bor-
lijnsch fabrikant van die stof, door vad#rlands-
lievende gemoedsbezwaren verontrust, wendde zich
tot de Duitsche regeering met de vraag, of hij, mot
het oog op den politieken toestand, soms ook han
delde in strijd met Uuitschlands belangen, door met
do aflevering voort te gaan. Bismarck liet hierop
antwoorden dat bij don Franschen zooveel zwavel-
aether mocht zenden als zij verlangden indien
hij slechts zorg droeg dat hij zich goed liet be
talen.
Zondag jl. is in het Hippodrome te Parijs het
laatste bloodeloozo stierengevecht ten bate der
slachtoffers van den watersnood gehouden. De dri°
voorstellingen hebben gezamenlijk 205,000 frs. op~
gebracht.
Te Toulon heeft een brand bij een ondornemer
in verhuizingen 500.000 frs. schade veroorzaakt.
Een kleine jongen, die niet zoet was geweest en
opgesloten was, werd verkoold gevonden. Te
Memphis (Vereenigde Staten) zijn 6000 balen ka
toen door brand vernield.
De echtelieden Thomas, wier gruwelijkon moord
van de oude vrouw Lobon men zich nog wel her
inneren zal, zijn te Romorantin geguillotineerd. In
geen 13 jaren was op een vrouw in Frankrijk het
doodvonnis voltrokken.
Sedert eenige dagen wordt in het hötel Drouot
te Parijs do nalatenschap geveild der tooneelspoel-
ster Marie Heilbron. De opbrengst komt ten bate
van haar dertienjarig dochtertje. De voorwerpen
van waarde ziju in 45 rubrieken verdeeld. Voor
een binocle vau schildpad, met diamanten bezet,
werd 1600 fr. betaald. Voor een zilver tafelservies,
model Lodowijk XV en uit 175 stukken bestaande,
werd een prijs besteed van 2910 fr. Eeu klein
beeldje van oud Saksisch porselein werd voor 99
fr., hot meubilair van een eetsalon voor nagenoeg
3000 fr, en eenige schildorijen voor 2000 fr. ver
kocht. Een slaapvertrek, stijl Lodewijk XIV, en
een garderobe van de overledene, komen nog onder
den hamer.
In 1676 deponeerde een Franschman, Thery, 10
millioen frs. bij de bank van Venetië; hij stierf
kort daarna; geruimen tijd deed zich geen erfge
naam op, later trachtten eenige zwendelaars door
middel van nagemaakte stukken den buit in han
den te krijgen, maar te vergeefs. Meer dan een
eeuw verstreek. Bonaparte eischte kapitaal en in
terest op voor de Fransche natie, maar hij gebruikte
het geld voor militaire doeleinden. De Fransche
Staat is diensvolgens thans 625 millioen frs. schul
dig aan do nakomelingen van Thery en het is ge
bleken dat er nog in leven zijn.
Nauwelijks is er sprake van een verbond tus-
schen de kleinere Balkan-staten, of de goede be
trekkingen tusschen Servië en Bulgarije worden
weer bedreigd door de weigering van laatstge
noemde om, overeenkomstig de bepaling der grens-
commissie, aan Servië de stad Bregowa af te staan.
Maar ook de binnenlandsche toestand in Servië
wordt opnieuw bedreigd. De regeering heeft name
lijk de meest volledige bewijzen in handen dat van
uit Petersburg eene zamenzwering wordt gesmeed
tegen het leven van koning Milan. Van de hoofd-
aanleggers moeten er reeds eenige te Belgrado ge
arresteerd zijn, terwijl aan andere het verblijf op
Servisch grondgebied is ontzegd.
Alexander van Battenberg is incognito te Milaan
aangekomen en van daar naar Venetië vertrokkon.
Een keizerlijke verordening is te Berlijn afge
kondigd, waarbij de uitvoer van paarden over alle
grenzen des Rijks wordt verboden. De verordening
treedt dadelijk in werking.
