No. 562.
Zaterdag 26 Februari.
1887.
Eene klemmende vraag.
Uitgever: L. J. VEEEMAN Heusden.
BUITENLAND.
VOOR
fit
1
Tot de i,Standaard" werd dezer dagen
eene vraag gericht, wier beantwoording m. i.
zeer veel voorzichtigheid en tact vereischt.
Zooals bekend is, verbiedt de wet op de
besmettelijke ziekten in art. 17, dat geene
kinderen op scholen mogen worden toege
laten, die geene verklaring kunnen over
leggen van een geneeskundige, waaruit blijkt
dat zij met goed gevolg de inenting der
koepokken hebben ondergaan, of aan de
natuurlijke pokken hebben geleden.
Iemand, die dus zijne kinderen wil laten
schoolgaan, moet ze eerst laten inenten.
Overtreding van artikel 17 maakt de ouders
of voogden strafbaar evenals den onderwijzer,
die de ongevaccineerde kinderen toelaat.
Er zijn menschen, die er een gewetens
bezwaar van maken, hunne kinderen te
laten inenten; kunnen zij het bekostigen
dat hunne kinderen aan huis onderwijs
krijgen, dan zijn de kinderen in zooverre
geen dupe, kunnen zij dit niet bekostigen
en worden hunne kinderen niet gevaccineerd,
dan blijven dezen van onderwijs verstoken.
En nu de vraag waarvan ik boven sprak.
Een onderwijzer van een christelijke school
zegt r/Het wordt mij meer en meer eene
klemmende vraag, of ik in dezen niet moet
handelen als de wijze vrouwen in Israël,
die den Heer meer vreesden dan het gebod
des Konings en alzoo de kinderen van be
zwaarde ouders, zonder bewijs op school
moet nemen. Ik zou gaarne willen weten,
of dit kan en mag naar Gods woord, al is
men overigens ook diep doordrongen van
het besef, dat men de overheid om Gods wil
in andere zaken onderdanig moet zijn."
Voor een oningewijde is de vraag niet
zeer duidelijk. Hij zou er uit kunnen
lezen, dat de wijze vrouwen in Israël onge
vaccineerde kinderen op school lieten gaan.
De vrager bedoelt natuurlijk, dat, evenals
de wijze vrouwen de knechtkens der Israë
lieten niet doodden ofschoon de Koning het
geboden had, hij ook niet ongevaccineerde
kinderen uit de school behoefde te weren,
hoewel de wet het gebiedt.
De uitdrukking ude overheid om Gods
wil in andere zaken onderdanig moet zijn,"
zou ook aanleiding kunnen geven tot mis
verstand, de schrijver bedoelt natuurlijk:
r/ter wille van God," of lieverwomdat God
het wil."
Dit zijn evenwel slechts kleinigheden, toch
willen wij er even op wijzen om misverstand
te voorkomen.
Vergelijkingen zijn gemakkelijk als men
iets wil bewijzen, maar zij zijn wel eens ge
vaarlijk ook. De schrijver of vrager vergelijkt
hier zich zeiven bij de wijze vrouwen in
Israël. Iedereen weet natuurlijk zelf het best
wat hij waard is. Maar de schrijver verge
lijkt tevens een gebod van den Koning van
Egypte, van een autocraat dus, van een man
wiens wil de wet was, met een wet in
een beschaafd land, die op de meest legale
wijze is tot stand gekomen. Niet een wet
dus, die een op een gegeven oogenblik wordt
uitgevaardigd als een redmiddel, maar die
door koning en ministers en volksvertegen
woordiging te zamen is in het leven geroe
pen. Nu is het wal waar, dat er eenigen,
laten wij zeggen velen, zich tegen deze wet
hebben verzet, maar toch de meerderheid
keurde haar goed, en in een groot huisgezin
zooals de staat dan toch eigenlijk is, moet
zich steeds de een naar den ander schikken,
anders is er aan de verwarring geen einde.
Het gaat nu toch niet aan te zeggent/ik
ben tegen die of die wet, en ik onderwerp
er mij dus niet aan." En daarom zeggen wij
dat er veel voorzichtigheid en tact noodig
zal zijn om de vraag goed te beantwoorden,
opdat het geweten van den vrager bevredigd
wordt.
Want verondersteld, dat het antwoord
luidde: f/Doe als de wijze vrouwen en
gehoorzaam niet aan de wet," dan zal
vooreerst de onderwijzer straf beloopen,
ten tweede krijgen de ouders of voogden
straf, en de kinderen zouden toch ver
wijderd worden, des noods met den ster
ken arm. Maar er zouden er meer met
klemmende vragen kunnen komen, waarop
een toestemmend antwoord gemakkelijker
met den bijbel in de hand zou kunnen verde
digd worden, dan de vaccine-vraag.
Tusschen twee haakjes, hoe ik ook ge
zocht heb, ik heb het verbod van inenting
nergens in den bijbel kunnen vinden. Er
wordt maar eenmaal over inënting gesproken
en dat is in Rom. XI. Maar dat heeft voor
zeker op onze vaccine geen betrekking. Ik
twijfel er echter niet aan of de steller van
de klemmende vraag zal wel een toepasse-
selijke tekst weten. Een spreekwoord zegt
immers r/Elke ketter heeft zijn letter."
Er valt iemand in de loting, hij heeft
een tegenzin in het dienen, zal hij zich ook
niet met een klemmende vraag kunnen wen
den tot hem, die in het hoogste ressort
schijnt te kunnen en mogen beslissen over
gewetens- en andere bezwaren? Zal hij ook
niet met een bijbeltekst kunnen verdedigen,
dat het niet geoorloofd is het zwaard te
voeren En heeft hij er niet evenveel recht
op, dat aan zijn bezwaar dezelfde aandacht
wordt geschonken als aan dat van den ge
noemden vrager.
Iemand wordt geroepen tot eene voogdij
over weezen, die hem dierbaar zijn, maar
zijn geweten verbiedt hem het afleggen van
den eed. Zal hij nu ook geene klemmende
vraag kunnen stellen en niettegenstaande
het weigeren van den eed, toch de erfenis
gaan beheeren Zouden er niet velen, zeer
vele vragen van dezelfde soort gedaan kun
nen worden? Hoeveel dingen laten wij na,
hoewel de Bijbel ze gebiedt, en hoeveel doen
wij, dat de bijbel verbiedt, zonder dat wij
eenige gewetenswroeging daarover hebben,
zonder dat iemand, ook de meest conscien-
tieuse er aan denkt, er eene gewetensvraag
van te maken.
Wie durft zich nu de macht aanmatigen,
hier te beslissen, en als uitlegger en ver
klaarder van het Woord in hoogste instan
tie uitspraak te doen Dat zou toch moeten
gebeuren, wanneer op deze vraag een ant
woord kwam, hetzij in bevestigende of in
ontkennenden zin. Dat iemand voor zich zelf
eene overtuiging heeft, niets beter dan dat,
maar dat hij in bovenzinnelijke zaken tegen
een ander sterveling zegt, wat moet ik ge-
looven, wat moet ik doen om mijn geweten
te bevredigen, dat strijdt ten ecnenmale
met de Godsdienstige richting van den vrager.
Of zijn Bijbel zegt het hem duidelijk en
dan heeft hij geen uitlegger noodig, of het
is hem niet duidelijk en dan vraagt hij aan
een ander mensch een uitlegging, die dan
toch ook maar eene menschelijke uitlegging is.
Ik kan mij vergissen, maar het zou,
dunkt mij, beter geweest zijn, als de schrij
ver eenvoudig per brief zijne klemmende
vraag had geopperd, dan was zij een geheim
gebleven tusschen hem en den geadresseerde.
Nu is zij eene openbare zaak geworden,
eene vraag, waarop een antwoord moet
vallen, misschien in orakeltaal, dus niets
zeggend, misschien met den raad, zich aan
de wet te onderwerpen, misschien om ge
hoorzaam te zijn aan de wet. En het recht,
dat de een heeft, om een gedeelte van de
wet niet te gehoorzamen, datzelfde recht
heeft de ander voor een ander gedeelte,
en zoo wordt de geheele wet overtreden,
zij het dan ook niet door één persoon.
Het doet mij denken aan het Mohame-
daansche feestmaal, waarbij een gebraden
speenvarkentje op tafel stond. In dezooveelste
Sura van den Koran, wordt het eten van
varkensvleesch verboden, want, zoo heet
het, een deel van het varken is onrein.
Maar onze gasten weten er wel raad mee.
Een gedeelte is maar onrein, welk deel het
is, wordt niet gezegd, Welnu, hij houdt den
kop voor onrein en eet een achterpoot. Een
tweede houdt de pooten voor onrein en
smult aan den kop, enz. enz. Het heele
varken raakt op, elk voor zich kent zich vrij
van schuld, maar allen te samen hebben
zij de geheele wet overtreden.
BLAD
en Altena,
OMMELERWAABD
Dit blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 1.Franco per post
verhooging.
zonder
prijs-
Advertentiën 16 regels 60 ct. Elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden ingewacht tot Maandag- en Donderdagavond 10 uur. Ingezonde
stukken tot Maandag- en Donderdagavond 8 uur.
Woensdag tusschen 5 en 8 uur zijn te Toulon,
Cannes, Avignon, Nice, Besseges en andere plaat
sen der provincie Provence, verscheidene schokken
van aardbeving gevoeld. Te Nice stortte een huis
in en werden drie personen onder de puiuhoopen
bedolven. Van verscheidene huizen stortten de daken
in. Men verzekert dat ook te Mentona verscheidene
personen gedood of gewond zijn.
De spoorwegdienst is gestaakt, ten einde de
tunnels te kunnen onderzoeken.
Ook te Livorno en te Milaan weiden schokken
van aardbeving gevoeld.
Te Turin, Genua, Lucca, Pavla en Savona werd
de aardbeving nog sterker gevoeld dan in Frankrijk.
Te Savona zijn verscheidene huizen ingestort en
elf personen gedood.
Te Parijs zijn jonge en schoone dames uit de
hoogste standen op de dolzinnige gedachte geko
men om maaltijden te geven, die zij maaltijd der
treurendennoemen.
Steeds nemen er twaalf dames aan deel, in rouw
gewaad gekleed en wier gelaat door een sluier is
bedekt. De zaal is zwart behangen en met zilveren
kransen en grafsteenen versierd. Do stoelen hebben
de gedaante van overeind staande doodkisten en
zijn getooid met lijkkransen.
De heften van vorken en messen zijn van been
en men drinkt wjjn uit doodshoofden. Al de be
dienende personen zijn gekleed als doodgravers,
terwijl een onzichtbaar orgel treurmuziek ten ge-
hoore brengt.
Deze dwaze mode heeft zooveel bijval, dat de
geestelijken er van den kansel tegen ijveren, en de
abt Duvin, een bekend biechtvader, heeft bekend
gemaakt dat hij personen, die aan die dwaasheid
meedoen en bij hem komen biechten, geen absolutie
zal geven.
De telephoondienst tusschen Parijs en Brussel
is den 24sten dezer voor het publiek opengesteld.
De beroemde schaakspeler Rosenthal speelde de
zer dagen te Parijs 30 partijen tegelijk. Hij was 5
uren bezig. Van de 30 won hij er 26 en verloor
hij er 1de 3 overigen bleven onbeslist.
Ter herinnering aan de Fransche revolutie zal
een gedenkteeken te Parijs worden opgericht, dat
5 6 millioen zal kosten. De Min. Berthelot heeft
een commissie benoemd, die een ontwerp dienaan
gaande zal indienen.
Volgens do »Gaulois« zou een hoeveelheid »me-
liniet* (de geweldige nieuwe ontplofbare stof,
welker samenstelling strikt geheim wordt gehouden),
uit het kruitmagazijn te Sevran gestolen zyn.
Een oud geschil tusschen Frankrijk en Engeland
zal eerstdaags in de Fransche Kamer opnieuw ter
sprake gebracht worden. Het betreft een som van
14 millioen franc*, welke, naar men verzekert, is
overgeschoten van de schadevergoedingen, in 1826
door Frankrijk betaald aan Engelschen, die verlie
zen leden door de groote omwenteling.
De zaak werd reeds in 1864, 1866 en 1879 in
de Kamer besproken. Thans zal de afgevaardigde
Bladin een motie voorstellen, waarin op afdoende
regeling van de quaestie wordt aangedrongen.
De beroemde rechtsgeleerde en professor te Caën,
Demolombe, is gestorven. Hij was 82 jaar oud. Zjjn
Cours de Code Napoléon* wordt als een stand
aardwerk beschouwd.
Naar aanleiding van ons koningsfeest zegt de
Londensche »Pall Mall Gazette*:
Het meest democratische, en in vele opzichten
verst gevordeide land van Europa, heeft met eigen
aardige kalmte den 70en verjaardag van zijn koning
gevierd. Zulk een feest is noodig om ons te herin
neren dat zij in Nederland nog een koningschap
hebben. Het is daar een onschadelijke instelling,
welke niet zonder nut is, al was het maar alleen
omdat zij zoo weinig kwaad doet. De stoere bur
gers, die, vóór drie eeuwen, den wagen der Euro-
peesche vrijheid bestuurden, gaan nog steeds in de
voorhoede van den vooruitgang. In de vorige eeuw
vond John Howard hunne gevangenissen veel beter
ingericht dan do onze, en in deze eeuw kunnen
misschien de maatschappelijke hervormers der we
reld in de Nederlaudsche bedelaarskoloniën den
sleutel vinden ter oplossing van het raadsel van
de Sphinx.
Het veel besproken groote stoomschip Great
Eastern* is Woensdag verkocht voor 26,000 p. st.
312,000). De kooper, de heer Thomas Brown,
moet een agent zijn van de Londensche-Austra
lische stoomvaartmaatschappij.*
Eenige ondernemende mannen te Londen hebben
het reusachtige schip »Great Eastern* gehuurd,
met het doel daar een drijvende speelbank van te
maken.
Daar dobbelspel door de Engelsche wet is ver
boden, zal het vaartuig eerst op vijf mijlen afstand
van de plaats Brighton voor anker gaan en zich
dan niet meer op Engelsch grondgebied of in En
gelsche wateren beviuden. Tusschen het schip en
de kust zal door middel van kleine vaartuigen ge
meenschap worden gehouden. Ten einde heel veel
bezoekers to lokken is de vrachtprijs zeer laaggesteld.
Bij het vijftigjarig jubileum van koningin Vic
toria zal haar door de vrouwen van het eiland Hel
goland een rijtuigkleed ten geschenke worden aan
geboden, vervaardigd uit witte veeren van op het
eiland levende zeevogels.
Bij de mijnontploffing in Wales zijn 38 mannon
omgekomen. 26 lijken zijn reeds gevonden. Er zijn
8 gewonden. 29 mijnwerkers bleven behouden.
Het lijk van E. Douwes Dekker, meer bekend
onder den naam van Multatuli fik heb veel geleden),
schrijver van de »Max Havelaar*, Vorstenschool*
enz., is Woensdag namiddag te Gotha in den lijk
oven der Duit8che Vereeniging voor Lijkenverbran-
ding, verbrand.
Hij is overleden aan de gevolgen van een hevi-
ven aanval van asthma, waaraan hij in de laatste
jaren lijdende was.
De steeds vermeerderende telephoon-geleidingen
te Berlijn hebben tegenwoordig eene gezamenlijke
lengte van 12,000 kilometers of omtrent den diameter
van den aardbol. Het aantal goabonneerden is er
ongeveer 6000, dio gemiddeld 100.000 gesprekken
per dag houden. In den omtrek der stad is dit aan
tal per dag 1500 a 2000. Aan de Berlijnsche tele-
phoon zijn 300 beambten werkzaam. Het verst ver
wijderde punt, waarmede Berlijn direct telephonisch
is verbonden, is Hanover, zijnde een afstand van
340 kilometer.