No. 579.
Woensdag 27 April.
1887.
UitgeverL. J. VEERMAN neusden.
Tot heil der menschheid.
B UITEN LAND.
Ye
tep
die
de:
we
he
ve
ze
Dit blad verschijnt eiken WOENSDAG
en ZATERDAG.
Franco per post
zonder prijs-
Advertentiën 16 regels 60 et. Elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden ingewacht tot Maandag- en Donderdagavond 10 uur. Ingezonden
stukken tot Maandag- en Donderdagavond 8 uur.
vise
der
mei
di
zee
Et
va
Et
da:
g'
wc
dt
dt
li
h
ln
vr
tt
li
Binnenlandsche ADVERTENTIEN
waarvan de plaatsing driemaal wordt opgegeven
worden slechts tweemaal in rekening gebracht. Dij
toezending gelieve men vooral duidelijk den naam
van den Uitgever op het adres te stellen.
Toen Columbus Amerika ontdekt had
(een zeer deftig begin) had dat voor ons,
bewoners van de oude wereld, gewichtige
gevolgen. Zonder Amerika toch hadden wij
het moeten stellen zonder tabak, zonder
aardappelen, zonder kina, zonder katoen,
zonder chocolade en wie weet, zonder wat
al meer, waar wij nu maar moeilijk buiten
kunnen. Wij spreken nu nog niet eens
over de Negerhut, over Bret Hartes romans,
van de jongensboeken van Gustave Aimard
de Amerikaansche sporen, dien allergrootsten
zegen, passeeren wij geheel en al. Zoo
hebben kleine oorzaken dikwijls groote ge
volgen.
In onze dagen zien wij hetzelfde ver
schijnsel. Wel kunnen wij niet zeggen, die
of die reiziger heeft Afrika ontdekt, maar
toch is het buiten kijf dat het eicjenlijke
Afrika nu pas ontdekt iswat wij er vroe
ger van wisten, bepaalde zich tot de kust
landen, al het andere scheen achter een
ondoordringbaren nevel verborgen. De geo-
graphen, die er toch iets van moesten zeg
gen, doopten het geheele binnenland met
den naam van woestijn, arm aan bevolking
en aan plantengroei. Maar dat is anders
geworden. Waar ons jeugdig oog op de
kaarten staarde en met zeker welgevallen
de woorden woest en onbekend hoogland''
aanschouwde, daar blijken, volgens de jong
ste ontdekkingen, //Paradijzen" te liggen.
Waar in onze verbeelding het //zwarte we
relddeel" als onder een vloek gebukt ging,
daar blijkt het dat het eene talrijke en nij
vere bevolking heeft op plaatsen, die vroe
ger kortweg woestijnen genoemd werden.
En ook deze ontdekkingen hebben hare
zegeningen met zich gebracht. Mogen wij
ten minste geloof slaan aan het geen de
Duitsche natuur onderzoekers ons mededee-
len, dan brengt 'het binnenste van Afrika
eene vrucht voort, die de geheele mensch
heid ten zegen zal strekken. En die zegen
is niets meer en niets minder dan de kola-
noot. Gedurende vele menschengeslachten
zijn de wettenmakende parlementen, de
toespraakhoudende volksredenaars, de pre
dikende geestelijken, altoos, waar het den
drank gold, uitgegaan van het beginsel dat
onmatigheid en onthouding lijnrecht tegen
over elkander staan. Dit wanbegrip zal
spoedig tot het verledene gerekend worden
als het beschaafde menschdom maar eerst
meer bekend zal zijn met de kola-noot. Ka
mers en rijksdagen zullen dan de wetten
kunnen intrekken, die zij gemaakt hebben
om het gebruik van den sterken drank te
beperken, de matigheids-genootschappen zul
len uitgediend hebben en de tea-totallers
hebben dan geen recht meer van bestaan.
In de west-Afrikaansche neger koloniën
hoort deze vrucht thuis: de Duitschersheb
ben haar medegebracht, maar aan de En-
gelschen en meer bepaald aan de Londe-
naars komt de eer toe het allereerst hare
voortreffelijke eigenschappen ontdekt te heb
ben. Dit eigenaardige gewas kan aange
merkt worden als het eindelijk gevonden
middel dat ons in een toestand van over
gang tusschen roes en nuchterheid brengt.
Het is een neutraal en neutraliseerend mid
del, waarbij de matigheids-vriend den dronk
aard vriendschappelijk de hand kan drukken.
Welk eene heerlijke ontdekking Welke
zegenaanbrengende gevolgen zal zij niet
moeten hebben voor de geheele maatschap
pij als zij eenmaal burgerrecht heeft ver
kregen. Heilrijke gevolgen voor de tappers,
voor de branders, voor de rust der huisge
zinnen. Denk eens aanalcohol volop te
kunnen genieten zonder een roes te krij
gen. De kola-noot doet alle beschouwingen,
alle redeneering over dronkenschap verdwij
nen zij ontdoet de roos van de doornen, zij
vervangt de giftige slang door de weldoende
bij, de waggelende lantaarnpalen zet zij recht
en door haar wordt het dansende sleutel
gat der huisdeur op de behoorlijke plaats
gehouden, met één woord, al wordt de
dronkenshap niet geheel voorkomen, zij ont
neemt er de nadeelige gevolgen aan.
In den ouden tijd had men de amethyst
en de schildpadsteen. De amethyst kon ie
mand van de dronkenschap genezen, en de
schildpadsteen had de eigenaardigheid den
mensch tot onthouding van sterken drank
te brengen de kola-noot vereenigt de beide
eigenschappen. Zij verhindert, in nuchteren
toestand gebruikt wordende, dat men dron
ken wordt, en in beschonken toestand maakt
haar gebruik nuchteren. Nuttigt een drin
ker de kola-noot, alvorens hij begint te drin
ken, dan kan hij geen waren roes aankrij
gen, maar eet hij de vrucht, als hij reeds
een roes aan heeft, dan wordt hij dadelijk
weer helder van geest.
Van de Grieken wordt verhaald, dat zij
een matigheidsrivier hadden. Al wie dronk
uit den Lethe-stroom, had onmiddellijk al
het onaangename, dat hem in zijn leven was
wedervaren, uit de herinnering verloren, al
wie dronk uit de rivier Clitonius was voor
goed een apostel der matigheid, de wijn
was hem voortaan een gruwel. Of de Grie
ken veel van dien stroom gebruik maakten,
is ons niet bekend, misschien zou hij tegen
woordig meer nut doen. Er zijn in allen ge
valle tegenwoordig heel wat menschen, die
met kracht en ijver het gebruik van sterken
drank willen tegengaan, zonder dat zij evenwel
hardslagen in hunne p jgingen. Daar heeft men
vooreerst de matigheids- en afschaffingsgenoot-
schappen die vooral in Amerika groot en
opgang maken, zoodat in geen land ter
wereld zooveel drank in de apotheek ver
kocht wordt als in de Vereenigde Staten.
Wat den tapper belet wordt, dat wordt den
apotheker veroorloofd, de spiritus heet trou
wens bij de apotheker niet borrelmaar me-
Dan heeft men tal v&n tappers, kroeg
houders, enz. philantropen in den echten zin
des woords. Sterken drank niet te verkoo-
pen, dat zou niet gaan, een ander ging dan
met de voordeelen strijken, maar men kan
hem toch zoo onschadelijk mogelijk maken,
door bijvoeging van water. Sommige men
schen zouden dit vervalsching noemen, maar
die weldoeners der menschheid laten zich
door dikke woorden niet afschrikken. Zij
gaan onverdroten voort met de taak, die
zij zich hebben gesteld en verzwakken de
bedwelmende krachten der vloeistoffen zoo
veel zij daar toe in staat zijn door het
zuiver hemelwater.
Dan is daar de minister van koloniën,
die den soldaten, naar de Oost gezonden,
hun oorlam niet meer durft of wil geven
dan is er de politie, die telkens een be-
schonkene moet inrekenen dan zijn er nog
zooveel, die tegen den sterken drank en de
dronkenschap strijden zij allen kunnen gehol
pen worden. De kola-noot verlicht zoowel
de taak der tappers als die der politie. Men
geve slechts bij den borrel aan den gebrui
ker een weinig kola-noot en meer behoeft
er niet gedaan te worden. Op elk politie
bureau moest eene zekere hoeveelheid kola-
noot in voorraad zijn om opgesloten dronk
aards te ontnuchteren en dezen zouden dan
de plechtige gelofte moeten afleggen nooit
weer uit te gaan zonder de heerlijke vrucht
in den zak te hebben.
Men denkt wellicht, dat wij spotten of
overdrijven. Dat is toch volstrekt niet het
geval. Wonderlijke eigenschappen heeft in
elk geval de kola-noot. De Londensche dok
ter Papefic beweert het en zegt dat het
weldra voor ieder eene bekende zaak zal
zijn. Behalve de opgenoemde eigenschap
heeft zij er nog een, zij ontneemt namelijk
voor geruimen tijd de eetlust. Met behulp
van de kola-noot kan men drie dagen reizen
zonder eten of drinken noodig te hebben.
Wie weet of de vasters van den laatsten
tijd de vrucht niet reeds gekend hebben.
Voor eenige jaren was het de Peruaansche
koka of coca, wiens wonderbaarlijke eigen
schappen de wereld verbaasden en die nu
reeds in elke apotheek gevonden wordt.
Voor de kola-noot schijnt geen mindere toe
komst weggelegd.
ac
Co;
an
t
e
U
res
er
sier
ad
ten
sch
He!
loti
▼an
lan.
tot
in
ri
de
fellt
wa
fab
lit
VOOR
Abonnementsprijs: per 3 maanden 1
rhooging.
ve
ge
VS
J
't
n
Wi..
R
ha
vt
ti
tf
L
n
h
e>
7(t
hu
te
bos.
hu
we
sc
Oi
b
v
F
1:
h
d
ir
0'
lr
k
V
c
1 -
V.
1
S-
e:
er
1
De tentoonstelling der Franscho kroondiamanten
werd de twee eerste dagen door 7000 personen
bezocht.
De ex-Koizerin Charlotte heeft in den laatsten
tijd perioden, waarin haar geheugen terugkeert en
do doctoren hebben hoop op haar herstel.
Priester Hyacinthe Loysan is, naar gemeld wordt,
lijdende aan een borstkwaal en ernstig ziek.
Een handschrift van Conscience, de gedenkschrif
ten van dien schrijver bevattende, is dezer dagen
teruggevonden en zal zeker wel spoedig het licht
zien. Men geloofde algemeen dat de gedenkschriften
verloren gegaau waren bij een brand ten huize van
Conscience's schoonzoon, den dichter Antheunis.
De koninkljjke Vlaamsche Academie heeftin be
ginsel besloten den 300n verjaardag van Vondel's
geboorte, 17 Nov. e.k., plechtig te herdenken.
Mevrouw P. Dietrich, onlangs te Berlijn over
leden, heeft aan die stad 2.400.000 Mark vermaakt.
Daar nog elke offlciëele opheldering ontbreekt
over de inhechtenisneming door de Duitsche politie
van den Frauschen grenscommissaris Schnaebele,
bij Metz, spreken de te Berlijn verschijnende dag
bladen over deze aangelegenheid nog met de groot
ste terughoudendheid, ofschoon talrijke dépêches uit
Parijs melding maken van de groote opgewonden
heid die aldaar zou heerschon.
Het gemeentebestuur van Saargemünd heeft vier
inwoners der stad, die voor de Fransche nationa
liteit geopteerd hadden, buiten de grens laten zetten.
Up de kermis te Saaralben, Lotharingen, is een
wassenbeeldenspel door de politie gesloten, omdat
de aanplakbiljetten met de Fransche kleuren om
lijst waren.
Het beklimmen van den St.-Stephanustoren te
Weenen langs de buitenzijde, welk stuk ver
leden jaar door een waaghals volbracht werd i3
verleden week opnieuw beproefd door twee werk
lieden; hun werd echter door de politie het vol
voeren van hun plan belet.
Maar in den nacht van 16 op 17 dezer heeft een
17-jarige knaap, Rudolf Richter, het waagstuk vol
bracht. Hij klauterde langs den bliksemafleider
naar boven en bevestigde op den top van den toren
oen vlag, van zijn opgespaard geld gekocht, ter
eere van den kroonprins, die den 17en zijn naam
dag vierde.
Ook te Zürich zal de »Antigone« van Sophokles
in den Stadsschouwburg door studenten on gymna
siasten in het oorspronkelijke ten tooneele gevoerd
worden. De koren zijn door den kapelmeester
Hegar op muziek gebracht, de directeur van de
8tudenten-zangvereeniging laat zc instudeeren. Een
paar dor professoren houden zich mot het teekenen
van costumes en plannen voor de decoratiën bozig.
Waarschijnlijk zal in den nazomer, ter gelegen
heid van hét philologisch congres te Zürich, de
voorstelling herhaald worden.
Men wil te Dublin een standbeeld oprichten voor
Gladstone, als bewijs van erkentelijkheid voor het
geen hij deed en nog doet voor de lersche natie.
Dr. Chadwick heeft ter gelegenheid van het jubi
leum der koningin te Londen eene feestrede uit
gesproken, waarbij hij wees op den grooten vooruit
gang der hygiëne in Engeland, onder de regeering
van koningin Victoria.
Terwjjl in het algemeen de levensduur toenam,
daalde de sterfte in vele steden tot op de helft van
voorheen.
De sterfte daalde o. a. te Londen van 28 op 19
per 1000 inwoners, te Salisbury van 40 op 19, te
Dover van 28 op 14, te Rugby van 29 op 14, te
Croydon van 28 op 10, te Mattick van 18 op 9 enz.
Van 18571887 is de gemiddelde levensduur
gestegen van 34 jaar 5 maanden tot 39 jaar 7
maanden.
Prof. Chadwiek wees verder op de noodzakelijk
heid der oprichting van een ministerie voor hygiëne.
De cijfers omtrent de invoeren van slachtvee in
Engeland gedurende het eerste kwartaal van 1887
bewijzen, dat die van ossen belangrijk af- en die
van schapen uit Duitschland en Holland zeer zijn
toegenomen. Het aantal schapen in drie maanden
ingevoerd was 205.080 tegen 152.187 in het eerste
kwartaal van 1886. De invoer van versch schapen-
vleesch uit de Argentijnsche Republiek is in twee
jaren nagenoeg verdubbeld. De totale invoer van
boter in het oerste kwartaal van 1887 382.602 cwt.,
die van butterine bijna even groot, namel. 313.706
cwt. tegen 264.267 cwt. in het eerste kwartaal
van 1886.
In de omstreken van Virton zijn een aantal ker
ken geplunderd.
Volgens bericht uit St. Petersburg is de czaar,
die zich voorstelde verscheidene weken te St. Pe
tersburg door te brengen, opnieuw naar Gatschina
vertrokken, tengevolge van arrestatiëu op de Paasch-
dagen van personen, die een nieuwen aanslag be
raamden.
Te Kopenhagen wordt dezer dagen een stand
beeld voor H. C. Andersen geplaatst. Het is in
Italië gemaakt door den beeldhouwer Hassolrüs en
stelt den dichter voor staande, met doo mantel over
