org? verstopt mochten vinden, den directeur David
van der Keiler en 't Rijk een dienst zullen bewij
zen, met de opzending in bruikleen of ten ge
schenke. Thans prijkt de kerk slechts met een
bordje, waarop de psalmen worden afgekondigd
en een offerbus. Men heeft getracht de naakt
heid der wanden eenigszins te bedekken, door 't
aanbrengen van een wapenbord en een model
van Tromps grafmonument.
En nu treden we van de eene Katholieke kerk
in de andere. Allereerst in een uit de 13de eeuw,
een getrouwe navolging van de Cistercienser
abdij te Aduard, vervolgens in een uit de 15de
eeuw, met motieven ontleend aan kerkgebouwen
te Deventer, Ransdorp en Wouw; onder de ver
sieringen merken we op een muurschildering,
voorstellende Maria's kroning en de legende der
tienduizend martelaren. De predikstoel, uit ge
sneden hout, is afkomstig uit een nonnenklooster
te Uden.
Een der schoonste navolgingen is No. 172,
14de eeuw.
Kampen leverde hier de gewelven en ramen,
Den Bosch baldakijnen, waaronder twee beel
den geplaatst zijn, Haarlem tapijten, Kiederich
een altaarstuk met verscheidene heiligenbeelden,
Edam banken uit de O. L. Vrouwe kerk, Gouda
producten van houtsnijkunst, Naarden zijstuk
ken van een kerkorgel, enz., alles tot een schoon
geheel vereenigd. Eén ding is maar jammer bij
deze Gothische gebouwen, dat de ontwerper, de
heer Cuijpers, door de weinige ruimte te kort
moest doen aan den eisch der Gothiek, d. i. de
bizondere bouwkunst, bestaande in hooge ge
welven, die door hun diepte een eigenaardigen
indruk maken. Thans is van de bestaande
kruisgewelven zooveel partjj getrokken als mo
gelijk was, en in alle afdeelingen trekken deze
om hare fraaie beschildering terstond de aan
dacht.
Een schoone voorstelling van Gothischen
bouwtrant levert ons de nabootsing der 0. L.
Vrouwe kerk te Roermond met beschilderd glas
raam en graftombe van Gerard van Nassau en
zjjne gemalin, uit den aanvang der 13de eeuw.
Al voortgaande gaan we steeds in tijd terug
en komen door het Romaansche tijdvak, 11de
en 12de eeuw, dat zeer bezienswaardig is, in
den tjjd van Karei den Grooten en wel in de
door hem gestichte kapel der St. Servatiuskerk
te Maastricht. Hier zijn enkele curiositeiten of af
gietsels bjjeengebracht, doopvonten en grafzerken
uit den grijzen tijd van 't Christendom.
Zelfs een vluchtige wandeling als deze geeft
den indruk dat in de benedenzalen van ons nati
onaal Museum niet minder kunstgenot te smaken
is dan op de bovenverdieping, en er is dan ook
niemand, die hier een vluchtig bezoek brengt, of
hij gaat heen met het vaste voornemen spoedig
terug te komen, om al dit schoons meer nauw
keurig in oogenschouw te nemen.
o
Entree wordt niet geheven; ieder fatsoenlijk
persoon mag vrij binnengaan.
Buitenland
ENGELAND.
Maandagavond ontstond in den schouwburg
te Exeter gedurende de voorstelling een brand,
waardoor het gebouw geheel is vernield.
Uit nadere berichten blijkt, dat het verlies
aan menscheulevens veel grooter is, dan eerst
werd vermoed. Er zijn reeds 122 lijken gevon
den, meest van het publiek op de galerijen, dat,
daar er slechts één enkele uitgaug was, zich
niet bij tijcis kon redden. Men vreest, dat van
de 190 personen op de galerij 140 zijn omge
komen. Zij, die in het parket, het parterre en
op den eersten rang waren gezeten, ontkwamen
voordat de vlammen zich verspreidden, doch in
het vreeselijk gedrang werden velen gekwetst.
Het schouwburgpersoneel is gered. De brand
brak uit tegen het einde van het 3e bedrijf van
Sims' drama Romany Rye;« het was half 10
en de schouwburg was goed bezet. Plotseling
werd het gordijn neergelaten vlak voor den
acteur die zich op het tooneel bevond. Onder
het publiek ontstond eenig gelach over hetgeen
men een vergissing achtte, doch ecnige oogen-
blikken later barstten de vlammen door het mid
den der gordijnen weldra bleek, dat het geheele
tooneel in brand stond. De paniek, die hierop
volgde, was onbeschrijfelijkde vlammen ver
hieven zich in een oogwenk tot aan de galerijen,
vanwaar het de toeschouwers onmogelijk was
te vluchten; velen werden levend verbrand, ande
ren stikten; de brandweermannen klommen met
reddingladders naar de vensters, doch de meeste
personen, die zich daar verdrongen hadden, wa
ren om het leven gekomen. Volgens een der
acteurs brak de brand uit onder het tooneel en
niet in de friezen, zooals aanvankelijk werd ver
zekerd een stuk doek zou vlam hebben gevat
en de aanleiding zijn geweest tot den brand.
Eenige personen die gevlucht waren op het
jjzeren balkon boven de portiek, werden met
levensgevaar gered. De menigte op straat juichte
met geestdrift de redders toe, telkens wanneer
zij een der toeschouwers uit den schouwburg
redden, die zich te midden der vlammen bevond;
twee der redders kwamen daarbij om. Het ge
heele personeel van den schouwburg kon het
schouwburglokaal verlaten door de hoofddeur,
welke, van het tooneel toegang gaf tot de straat.
De nasporingen werden 's nachts en den vol
genden dag voortgezet. Hartverscheurende too-
neelen kwamen voor op hét stadhuis, waar al
de overlevenden waren bijeengeroepen, om het
aantal der ontbrekenden te kunnen opmaken.
De slachtoffers waren meerendeels lieden uit de
volksklasse, die het volksdrama van Sims waren
giian zien en hun kinderen thuis hadden gela
ten. Het bleek dat de trappen van den schouw
burg opgevuld waren met lijken, waarvan vele
half waren verbrand; de vluchtenden waren zoo
danig in de te nauwe gangen opeengehoopt, dat
alle redding onmogelijk was.
boek was al lang haar hand ontgleden en ze
speelde met het kind en hield het omhoog, wijd
van zich af, opdat het de donkere lokken, die de
knaap van vreugde kraaiend trachtte te grijpen,
Ti^t in wapnrde bracht i Word typ-vnlaJ-L
De ochtendbladen geven als hun meening te
kennen, dat de bij het bouwen van den schouw
burg genomen voorzorgsmaatregelen niet vol
doende waven, en zij vragen de onmiddellijke
sluiting van al de schouwburgen, waar zich geen
uitgangen bevinden, ruim en talrijk genoeg, om
elke ramp van dezen aard onmogelijk te maken.
Bij den brand was het aantal der mannen
die omkwamen 3-maal grooter dan dat der vrou
wen. De directeur van den schouwburg zegt
dat, indien het publiek zich slechts een paar
minuten kalm had gehouden, allen gered zou
den zijn, want van de galerij kon men in het
balkon springen en daar waren verschillende
uitgangen. Men vond de dooden met de klee-
O O
ren van het lijf gescheurd. Er waren in het
geheel 800 personen in de zaal. De oorzaak van
den brand is nog niet met zekerheid bekend.
Volgens de laatste opgave zouden bij den brand
ongeveer 150 personen zijn omgekomen met in
begrip van 6, die aan hun wonden in de hos
pitalen stierven. Er zal een fonds worden ge
vormd om de nagelaten betrekkingen te hulp
te komen. De afgebrande schouwburg was 13
Oct. 188G geopend, nadat in het vorige jaar
de vroegere schouwburg was afgebrand.
De «Temps« zegt dat er eigenlijk in alle
schouwburgen alleen »strapontins« moesten zijn,
d. w. z. zetels, die, wanneer men ze verlaat,
door een veer naar boven gaan.
Koningin Victoria heeft 70.000 pd. st. van
het «Women's Jubilee Fund« bestemd voor een
fonds voor de ziekenoppasseressen in Engeland,
wier aantal op 12000 wordt geschat.
o
Het Lagerhuis heeft met 117 tegen 42 stem
men bij derde lezing aangenomen de bill over
het verwerven van kleine stukken land door de
boeren in Schotland en Ierland.
DUITSCI1LAND.
De »Norddeutsche,« sprekend van de belich
ten iu de Engelsche bladen en inzonderheid van
het bericht v«u den Weener correspondent van
de «Daily Telegraphi over de samenkomst der
Keizers te Stettin, zegt: «Zooals wij reeds schre
ven is iu welonderrichte kringen van een derge
lijke bijeenkomst niets bekend.
BULGARIJE.
Het »Neue Pesther Journal« meent te weten,
dat Prins Ferdinand weldra naar Hongerije zal
komen om daar gedurende verscheidene weken
te vertoeven. De Prins zou voornemens wezen
op zijn landgoed af te wachten hoe de toestand
zich zal ontwikkelen. Een intiem vriend van
den Pr'ns, hieromtrent ondervraagd, heeft het
door bovengenoemd blad gegeven bericht niet
tegengesproken.
o- -
Het gerucht heeft te Pesth geloopen, dat Prins
Ferdinand Sofia zou verlaten. Dit gerucht is
voorbarig. De Prins is slechts van plan naar
zijn landgoed te vertrekken. Maar dit wordt
toch als eene abdicatie beschouwd.
ZWITSERLAND.
Het juarljjkscli congres van den Vrede- en
Vrijheidsbond is te Genève niet zeer vreedzaam
begonnen. Na een heftige discussie, door den
afgevaardigde van Vaucluse, Gaillard uitgelokt,
werd de zitting opgeheven en Gaillard nam zijn
ontslag als lid van het centraal-comilé.
ZWEDEN.
Men zegt, dat de Koningin van Zweden, die
in het begin van den zomer eene operatie onder
ging, zich in een zorgwekkenden toestand be
vindt. Zij is thans aan het Malar-meer en ont
vangt niemand. De Koningin is 51 jaar oud.
SPANJE.
Op het eiland Cuba lieersehen de pokken met
groote hevigheid. Omstreeks de helft der ge
vallen loopen doodelijk af.
Te Santiago de Cuba komen dagelijks gere
geld een tiental sterfgevallen aan pokken voor.
ITALIË.
De Paus zal zijn geboortestadje Carpiento,
dat op eene hooge rots ligt en dikwijls gebrek
aan water heeft, met een waterleiding begifti
gen.
IIIBPB—C—BMMM—I Illi IMIMHIMBBCaHM—II
Bekendmaking.
De Burgemeester van Heusden
Gelet op de circulaire van den heer Commissa
ris des Konings in deze provincie van den 19 Au
gustus j.l. (Prov. Bijblad no. G8), houdende mede-
deeling tan het ontdekken van den Coloradoke
ver in Duitschland
Noodigt de ingezetenen uit, de grootst moge
lijke waakzaamheid in acht te nemen en bij even-
tuëele ontdekking van insecten, overeenstemmende
met de in 1877 op groote schaal verspreide, en
ter gemeente-secretarie voorhanden zijnde, be
schrijving en teekening van den Coloradokever,
daarvan onverwijld bericht te zenden aan het De
partement van Waterstaat, Handel en Nijverheid,
met bijvoeg'ng van het gevonden insect.
Heusden, den 5 Sept. 1887.
De Burgemeester,
IIoncoop.
O
ieder ter lezing is nedergele-nl en tegen betaling
O O O
van 50 cents in afschrift verkrijgbaar is.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
IIoncoop.
De Secretaris,
II. J. van Eggklkn.
Plaatselijk Nieuws.
HEUSDEN, 9 Sept.
Tot onderwijzer aan de R. lv. Parochiale
jongensschool alhier is benoemd de heer G. J.
Franken, te Olst bij Deventer.
In de op Dinsdag j.l. gehouden Raads
vergadering hebben de onlangs herkozen raadsle
den de heeren S. van Beest en G. van Everdingen,
na beëedigiug op nieuw zitting genomen. Daarna
werden tot wethouders herbenoemd de heeren
vor» A. TT T TT 1.....
noemde werd tevens herbenoemd tot ambtenaar
van den burgelijken stand.
Wij waren iu de gelegenlr-id om in den
tuin van den heer A. Verhoeven, voorheen van
de familie Bax, een bloeiende Joeka te zien.
De sfam dezer plant, die van een eerbied waar-
digen leeftijd getuigt, heeft een lengte van 3.S0
meter, waaruit zich op het onverwachtst een
stengel heeft ontwikkeld, ter hoogte van 1 meter,
die honderden knoppen vertoont, waaruit weldra
een blauwe bloem moet te voorschijn treden.
Het bloeien dezer plant behoort tot de groote
zeldzaamheden. De eigenaar herinnert zich, dat
zij nog éénmaal met bloemen was versierd; ter
wijl het groot aantal Joeka's iu denzelfden tuin,
geen van allen ooit bloeiden.
Om de bloem van nabij te zien, moest een
stellage worden aangebracht, dat den bezoeker
O o
direct bij d) bloem brengt. Liefhebbers van
bloemen, maken wij op dit zeldzaam feit op
merkzaam.
Een os, die het leven boven een ge-
welddadigen dood verkoos, werd Woensdag niet
temin naar de slachtbank geleid. Aangekomen
in de slachtplaats van II. Wolf, gaf hij eerst
bewijzen zijner ontevredenheid door de ruiten
aan de straatzijde te breken, hetgeen een ge
weldig oploopje van groot en klein veroorzaakte.
Toch waren hem weldra de boeien aangelegd,
die hjj nog eenmaal van zich afwierp. Met zorg
en eenigzins angstvallig werd dit ten tweeden
male beproefd en nauwelijks was men gereed,
of weder verheft hij zich en valt door de gla
zen binnenpui, waarop het gerinkel der glazen
de grootste beteekenis kreeg. Weder, wist men
hem tegen den grond te krijgen, maar nu ook
voor het laatst en het leven, zoo dapper door
hem verdedigd, werd hem ras ontnomen. Ge
lukkig werden hierbij ongelukken voorkomen,
dat, in die betrekkelijk beperkte ruimte, niet
had durven verwacht worden.
De gemeente-rekening over het dienst
jaar 188G, zooals die door den gemeenteraad
voorloop:g is vastgesteld, bedraagt in ontvangst
f 18,873.65$, in uitgaaf f 17,359.04$, sluitende
alzoo met een batig saldo van f 1514.61.
De aan den gemeenteraad aangeboden
begrooting voor 1888 bedraagt in ontvangst en
uitgaaf f 25,890.80$. Yoor de kosten van het
nieuwe carillon, dat in 1888 moet geleverd
worden, is uitgetrokken f 5800. Yoor de ver
nieuwing der Ilerptsche poort f 500.
HERPT. De handboogschutterij «Ons Ge
noegen, die kort geleden te Heusden de eerste
prijs behaald had, was weer zoo gelukkig, te
Tilburg bij het concours de eerste prijs, bestaande
in een gouden medaille, te bekomen.
NEDERHEMERT, 7 Sept. Gisterenmorgen
had op de Maas, tusschen de Noord- en Zuid
zijde dezer gemeente, een ijzingwekkend tooneel
plaats. Een passagier werd met een roeibootje
van de Bossche stoomboot afgehaald. Nauwe-
lijks gezeten, stoomt de schroefboot Amsterdam-
Maastricht in dezelfde richting. Er is geen tijd
meer om te wenden, en het roeibootje wordt
verbrijzeld. Men ziet den veerman zich tijdig
aan de stoomboot vastklampen, alwaar hij ter
stond wordt opgenomende passagier echter
verdwijnt in de diepte. Enkele minuten lat »r
komt hij weêr boven; wordt direct gegrepen
door inmiddels toegesnelde hulp, en aan land
gebracht. Op het kasteel van de baronesse Yau
Nagell van Nederhemert gebracht, wordt hij
liefderijk verpleegd, tot hij weldra vrij wel van
den schrik bekomen, zijn reis kan voortzetten.
De raad dezer gemeente heeft tot wet
houder en ambtenaar van den burgerl. stand
herbenoemd de heer Otto Yos.
POUDEROIJEN. Alhier is tot wethouder
herkozen de heer G. Haasakker te Aalst.
WAALWIJK, 7 Sept. In de onderwijzers
vergadering gister middag op Musis S^lcrum«
gehouden, is de heer Driesen herkozen tot pen
ningmeester. Door den heer Moll werd ingeleid:
Het onderwijs in ons vaderland vóór 1806, en
door den heer Yan der Heijden: De voor- en
nadeelen der transpositieleer.
BAARDWIJK, 7 Sept. De heer Johs. van
Helvoirt is herkozen tot le wethouder.
's GREVELDUIN-CAPELLE. Alhier zal
eene telephouische verbinding met liet telegraaf
kantoor van Waspik tot stand komen.
EETHEN. Van goeder hand vernamen we,
dat waarschijnlijk in deze maand eene commissie
uit Italië deze provincie zal bezoeken, om heng
sten aan te koopen voor eene stoeterij. Denke
lijk zul zij ook de provinciale landbouwtentoon
stelling te Ossendrecht bezoeken.
HEDIKHUIZEN, 7 Sept. In de Raadsver
gadering van gisteren zijn met algemeene stem
men tot wethouders herbenoemd de heeren Jan
van der Aa en A. van der Geld.
WOUD RICH EM, 7 Sept. Tot wethouder
dezer gemeente is herbenoemd de heer A. Struick,
en tot ambtenaar van den burgerlijken stand is
herbenoemd de heer J. L. Kingmans en benoemd
de heer A. J. de Jong de Bosson.
Door den visscher O. Metz alhier is deze
week een otter gevangen, welke hij verkocht
voor f 2.75.
Op de heden alhier gehouden tentoon
stelling van vee, uitgeschreven door de Noord-
Brabantsche Maatschappij van Landbouw, afd.
Almkerk, zijn de volgende bekroningen toe
gekend
1 $-jarige hengsten: le prijs niet toegekend,
2e pr. Casper van Helden te Werkendam, 3e pr.
H. Donker te Almkerk.
l$-jarige merriën: le prijs Govert de Rooi te
Dusscn.
2Ujarige merriën: le pr. L. A. Donker te
Almkerk, 2e pr. A. Staal te Dussen.
3$-jarige merriën: le pr. F. M. Kooijmau te
Sleeuwijk, 2e pr. B. Snoek te Almkerk.
Handelspaarden: Zwarte merrie, le prijs en
donkerbruine merrie, 2e pr., B. Snoek te Alm
kerk.
Bruin merrie-veulen le pr. M. Baks te Wou-
drichem, 2e pr. VV. Schoenmakers te Almkerk.
1$-jarige stieren: le pr. H. van Huaften te
Almkerk, 2e pr. F. Rijken te Dussen, 3e pr.
Ter opluistering ingezonden 2^-jarige hengst,
eervolle vermelding, Gcbr. IJagooit te Dussen.
ALMKERK. Iu de raadsvergadering van
6 Sept. zijn herkozentot wethouder de heer
W. van Eeten en tot ambtenaar van den bur
gerlijken stand de heer Z. Middelkoop. Ook de
heer P. Koekkoek is gekozen tot ambtenaar van
den burgerlijken stand.
VUREN. Tot wethouder alhier is herko
zen de heer A. v. d. Giessen Pz.
Binnenland.
De verkiezingen voor de Eerste Kamer hebben
één verandering teweeg gebracht, die verwacht
werd. Utrecht is »oui« en koos dus naast den
anti-revolutionairen Elout, den katholieken Van
Nispen, in plaats van den heer Iluydeeoper, den
beproefden liberaal, die reeds sinds 1858 lid der
Eerste Kamer was.
Overigens blijft het bij het oude. In Noord-
Holland heeft men wel in plaats van den heer
Pijnappel den heer Rutgers gekozen, maar toen
deze bedankte, den heer Pijnappel met kleine
meerderheid herbenoemd. Zoo de heer Pijnappel
te conservatief werd geacht, dan is het toch
vreemd, dat men in zijn plaats koos den heer
Rutgers, die juist de Tweede Kamer verliet, om
dat hij met het meer vooruitstrevende liberalisme
niet mee wil gaan. In Gelderland was de strijd
fel en is het alleen aan de trouwe opkomst der
liberalen te danken, dat de anti-revolutionairen
niet hebben gezegepraald.
o
De «Arnh. Ct.« maakte dezer dagen melding
van plannen, die ten aanzien eener vermin
dering van de gerechtshoven in overweging
waren. Van andere zijde deelt men haar nu
mede dat nog geen keus is gedaan.
o
Het gedenkteeken op het graf van wijlen den
heer A. Van Lier, is op Muiderberg onthuld en
aan de familie overgedragen.
o- -
Professor Pekelharing is per «Prinses Amalia«
naar Europa teruggekeerd, na voor zijn weten
schappelijk onderzoek omtrent de berri-berri een
tiental maanden in Indië te hebben vertoefd.
Tal van personen deden den professor uit
geleide.
o
Het bestuur van het genootschap voor kun
sten en wetenschappen ;,i Noord-Brabant heeft
zich tot Gedep. Staten gewend tot ondersteu
ning der bezwaren, door mr. F. Van Lanschot
ingebracht tegen het besluit tot slooping der
St. Anthonius-kapel te 's Bosch. Het bestuur
wijst in het adres op de kunstwaarde van den
gevel der kapel en toont tevens aan, dat voor
een restauratie een uitgaaf van slechts f 2500
a f 3000 wordt gevorderd. Een teekening van
de kapel, zooals zij na de restauratie zijn zou,
is bij de stukken gevoegd.
De Rotterdamsche Diergaarde, welke tijdens
de kermis ook voor stadgenooten is opengesteld,
werd gedurende dien tijd bezocht door 2813
stadgenooten met 382 kolderen en 11.184 hand
werkslieden a 25 ets. entrée.
Alsnog zal de Diergaarde deze en de volgende
weik gratis bezocht worden door 15.016 kinde
ren uit de volksscholen en verpleegden in de
wees- en godshuizen, welke alsdan tevens uit
bijdragen der leden op eenige versnaperingen
zullen worden onthaald.
o
Bij het internationaal zangconcours, te Luik
gehouden, werden door de volgende Nederland-
sche zang vereen igingen prijzen behaald: «Man-
nenzangvereeniging »Cec;lia« te Vaals, 1ste
prijs; «Mannenkoor »Cecilia« te Amsterdam en
«Roermonds Manneukoor«, ieder de 2e prijs;
«de Vereenigde Zangers« te Amsterdam en
«Eindhovens Mannenkoor*, ieder de 3e prijs;
«Haarlems Zanggenotde 4e prijs en «Kunst
na Arbeidte Amsterdam de 5e prijs. De lie
dertafel «Onderlinge Oefening« te Amsterdam
venwerf eene eervolle vermelding.
o
Bij den wegwedstrijd, door de Haarlenische
vélocipède-Club, van Velsen naar Alkmaar en
terug gehouden, is de le prijs behaald door J.
Faber van Haarlem, de 2e door A. C. van den
Biesen van Amsterdum, de 3e door Tjeenk
Willink van Haarlem er waren 5 mededingers.
Nog had een wegwedstrijd van den Culein-
borgschen Wielrijderskring plaats van de over
zijde der rivier de Lek te Culemborg over Schalk
wijk tot Wijk bij Duurstede en terug. Van de
buitenleden werd de le prijs, een verguld zil
veren medaille, behaald door den heer M. W.
A. J. Aertnijs uit Eindhoven; de 2e prijs, een
zilveren medaille, door den heer Thijsscn uit
Nijmegen. Van de leden van den Culeinborg-
scLen kring viel de le prijs ten deel aan den
heer R. L. Otten, de 2e aan den heer II. C.
Dresselhuys.
Bij het langzaam rijden behaalde de heer
Frijlink uit Lith den prijs.
o
De komst van Doniela Nieuwenhuis te Rot
terdam, heeft aanleiding gegeven tot ernstige
wanordelijkheden.
Het Volkskoffiehuis, waarin de socialisten
vergaderden, werd door de anti-socialisten aan-
o o o
Büugkmkkster en Wethouders van Heusden
brengen ter openbare kennis, dat de Gemeente-
Begrooting voor het dienstjaar 1888, zooaL die
aan den Raad is aangeboden, van af heden
gedurende 14 dagen ter Secretarie voor een
Heusden7 September 1887.
